Welsh Gazette and West Wales Advertiser

JKAKMOUTH. VISITORS.—The fine weather has now commenced in earnest and early visitors are beginning to pour into the town in goodly numbers. MAGISTERIAL.—Councillor John Evans, 11, Pork- ington-terrace, who was on Saturday last re-elected chairman of the Rural District Councilat Dolgelley, will be entitled to sit on the Bench for the Is Artro Petty Sessional division for a further term of twelve months. Mr Evans has proved himself a very useful magistrate and his re-appointment will give general satisfaction. BAND OF HOPE.—On Wednesday afternoon the children attending this mission at the Wesleyan Chapel were entertained at the close of the winter session with tea and cake by their teachers. After justice had been done to the eatables, an evening meeting was held, when a pleasant couple of hours was spent listening to the children repeating what they had learnt during the past winter. It was evident t,hat no labour had been spared to instruct the children in Scriptural and other useful knowledge. I CYCLE ACCIDENT.—On Saturday two young quarrymen from Festiniog" cycled to town. Early on Sunday morning they paid a visit to Dyffryn, and while nearing the town on the return journey they overtook a young woman. Owing to the speed at which they went the cyclists coald not pull up, the result being that one of them ran over the woman. She escaped with little bodily harm and slightly damaged clothing, being more frightened than hurt. But the cyclist was not so fortunate, his head and face being badly bruised. P.C. Roberts, who happened to be near, took him to Dr D. A. Hugbes' surgery, where his injuries were attended to. He is now progressing favour- ably. SALE—On Thursday last, April 18th, Messrs Daniel, Son and Meredith, auctioneers, of Aberyst- wyth and Towyn, conducted an important sale of horses, carriages, &c., at the Marine Garden Stables, Barmouth, being the property of Mr T. Abraham and the late Johnnie Jones. There was a large attendance of buyers, including hotel proprietors and posting masters from all the surrounding towns. Amongst the lots offered for sale were 16 carriage horses and cobs, fourteen coaches, char- abancs, and waggonettes, twelve sets of harness, and twenty-five bathing machines. All the horses realised good prices, averaging from £25 to £ 40. The prices of the carriages ranged from £ 25 to £ 85. Amongst the buyers were Dr Davies, Mach- ynlleth Mr Humphrey Jones, Beddgelert; Mr David Phillips and Mr Theophilus, Aberystwyth and Mr D. E. Davies, Barmonth. BENEFIT CSNCEKT.—Oil Tuesday evening in last week at the Assembly Room, a grand concert in aid of the Soldiers and Sailors families Association was held under distinguished patronage, when the following artistes took part :-Soprao, Miss Alice Rowe.; tenor. Mr Ellis Morris Evans; contralto, Miss Maggie Forbes Wilson.; and Miss Maggie Evans, 11. Porkington terrace; society entertainer, Mr W. Simms-Bull (of D Oyley's Carte's Opera fCompany ); baritone, Mr Owen Jones and Mr T. Abraham; assisted by Mr P. Woolton, accompanist, the Barmoutb Orchestra and the Male Voice 'Choir. The concert proved the best held in this room' for some rime, both as regards the number present, and the talent displayed by the artistes. A substantial sum was realised towards-the object in view. In the unavoidable absence .-of the Lord Lieutenant of the County, Dr. D. Arthur Hughes, Glanydon, presided. PETTY SESSIONS.—The Monthly Petty Sessions were held on Friday 'last, before Dr A. J. Lloyd (chairman), Mr W. J. Morris, Alderman Lewis Lewis, Councillor John Evans, Rev Gwynoro Davies, and Mr William Auisell.-A painter, named Griffith Roberts, was charged by Sergeant Breeze with having been drunk on; licensed premises. Defendant was dismissed with a caution. He was further charged by the same officer with having i been drunk and disorderly and assaulting the Chief Constable (Major Best), in High-street, on the same day. Prisoner pleaded not guilty, but was fined 2s 6d and 9s 6d costs. -Illil I ia iii Flannagan, a returned militia man from Africa, was charged with having been drunk on licensed premises. Defendant pleaded guilty and said that while away fighting for his country he suffered from sunstroke. The magistrates took a lenient view of,'the case and dismissed defendant with a caution.-W. H. Row- lands, Barmouth Hotel; Wm Jones, Lion Hotel! and Fvan Evans, Victoria-buildings, were sum- moned by Sergeant Breeze for permitting their chimneys to go on fire during the daytime. The three cases were dismissed with a caution on payment of costs. 10s in each case.—Griffith Hugbes, plasterer, was charged by Inspector Parry with trespassing and loitering on the Cambrian Railway, and refusing to leave when asked to do so. A fine of 2s 6d. and costs was imposed.—Robert Williams, tenant of Cellfechan Farm, was fined 3s and costs for allowing three of his sheep to trespass on the main road.—Robert Griffith, labourer, was summoned for not contributing towards the maintenance of his son, who is now on board the Clio industrial training ship. He was ordered to pay in seven days, in default fourteen days imprisonment with bard labour.—Annie Maria Owen, Borth-cottage, charged Griffith Edwards with using threatening language towards her. The Bench, after hearing evidence of a conflicting nature, bound both parties over in the aum of five pounds to keep the peace for six months. Printing quickly and neatly done at the £ >VYe].sh Gazette" Printeries, Bridge Street.

YR WYTHNOS. Mae palas ymherawdwr China wedi ei losgi i r llawr. Mae son ax led fod Arglwydd Penrhyn wedi gofyn i'r Prif-Gwnstabl Ruck am ddigon o blisa-lyn i aLn- ddiffyn chwarelwyr sydd yn awyddus i ail-ddechreu gweithio yn Chwarel y Penrhyn, ac yr agorir y ,Chwarel yn fuan, ond na chaiff neb waith namyn y rhai ceisiodd yn mlaen llaw. Bu Dr. Stubbs, esgob .Rhydychen, farw dydd laun, yn Rydychen, ac yn Reading, o'r darfodedig- aeth, nos Sul, bu farw Dr Tanner, A.S. Yn Ilys yr ycadon yn Abertawe, ddydd Mawrth, dirwywyd saith ofasnachwyrbychain, am fasnachu ax y Sabboth, i'r swm oJL3s.6c bob un. Mae y Parch. W. Parry Williams, yr hwn hyd yn ddiweddar oedd yn bugeilioEglwyti Gynnulleidfaol Waenfawr, ger Caernarfon, newydd gael ei dderbyn i Eglwys Loegr. Lladdwyd dynieuanc, o'r enw Thomas Williams, yn Nglofa Ty drist, Tredegar, dyddgwener, trwy r 10 gwympo arno. Cafodd dau blentyn o'r enw JBuckley, tad.y r^J.' a glwyfwyd yn Neheudir Affrica, ac sydd yn aw yn Ysbytty Chatham, eu dwyn i Dlotfcy Merthyr y wythnos ddiweddaf..Dygwyd hwy o .flaen Jj Gwareheidwaid dydd Sadwrn.; a hysbyswy y bwrdd hwnw fod Mrs Buckley wedi marw, mewn canlyniad iddi gael ei chyffroi ar ol clywed fod ei gwr wedi ei glwyfo. Rhoddwyd caniatad i symudi y plant i dy anodryb iddynt yn Dowlais..Dyina «ngraiffto'r modd y mae'r. rtiyiel -y.n eifeikhio ar y diniwed. TOLL AR Y GLO. PARLYSU -MASNACH. Parlyswyd masnach forawl Caerdydd gan-araeth Syr Michael Hicks Beach, ary Gyllideb. Nis gellid dyfalu pwy oedd i dalu'r doll. ai mas- nachwr ynte perchenog y lofa; ac y mae dyrys- wch ac annibenaeth dirfawr ynglyn a'r holl drefniadau, Ysgrifena Syr E. Reed yn gryf yn erbyn y doll newydd. Mynega ei farn y byddy doll yn ddinystr. i lawer o fasnachwyr. Cynaliwyd cyfarfod cynhyrfus 6'r masnach- wyr ganol dydd ar yGyfnewidfa, ac anfon- wyd telegram cryf o wrthdystiad at y Llywodr- aeth. Yn ol barn Mr Sam Woods, yr arweinydd glo- faol, bydd i'r doll daflu deng mil o lowyr allan o waith- Credir fod y doll wedi sicrhau buddugoliaeth i'r ymgeisydd Rhyddfrydol yn Mwrdeisdrefi Mynwy, canys y mae'r doll wedi parlysu masnach Cas- newydd yn yr un dull.a masnach Caerdydd. Yn Port Talbot ac Abertawe liefyd, mae'r doll wedi lladd rnasnacii y glo mor. Mae Alasnacbwvr Newcastle on Tyne a Glasgow yn gwrthdystio yn egniol yn erbyn y doll, Hona'r gwybodusion ar bob ilaw mai r effaith fydd cau rhai o"r glofeydd gwaelaf, a gostwng cyflogau. YR EGLWYSI RHYDDION. CYFARFODYDD BLYNYDDQL YN NOLGELLAU. Cynnaliwvd cyfarfodvdd blynyddol Cynghrair Eglwysi Rhyddion .Gogledd Cyioru yn Nolgellau, ddydd Mercher, dan lywyddiaeth y Parch. Evan Jones. Yr oedd yno tuag 80 o gynnrychiolwyr o wahanol ranau o'r .Gogledd. Cylarfu y pwyllgor 11 z;1 gweithiol yn y boreu, a llywyddid yn y gynnadledd y prvdnawn gan y Parch. Evan Jones, .Caernarfon. Yn ei araeth o'r gadair, dywedodd y Parch. Evan Jones fod yn dda iawn ganddo gael bod yno i gym- eryd rhan yn un o eymudiadau pwysicaf y ganrif, ond symudiad yr oedd yn ofni oecldcto heb gael y derbyniad a'r croesawa ddylai oddiar law y bobl. Dan^osai enw y gymrleithas yina ei hamcan a'i phwyrtgrwydd. Golwidy gymdeitlui^ yn gynghr- air, ac un o brif arwyddion yr amserau oedd dyfod- iad'y cenhedloedd yn nghyd. Yr oedd y byd yn dod yn nes at ei gilydd, ac yr oedd symudiad tebyg i'w weled hefyd yn mhlith y gwahanol enwadau o Gristionogion. Er gwaethaf y gwahaniaethau, y rhwystrau, a r mawrddrwg oedd yn y byd, yr oedd yn amhvsr fod symudiad wedi cymeryd lie yn mhlith yr esgryn sychion (Cly wch, cly wch). Deuent at en gilydd fel llu banerog, a dyma Gynglirair yr Eglwysi Efeno-ylaidd. Gvvrthodi.dy gair efengylaidd gan lawer. Ni fynent mobono. Nid oedd yntau yn hidio fawr am yr enw, ond credai yn yr hyna safai flrosto. Gobeithiai y byddai cyn hir yn Kghymru, &c yn mhob rhan ohoni Gyaglior yr Eglwysi Rhydd- ion, oherwydd yr oedd ganddynt lawer o waith i'w wneyd yn y ganrif oedd yn declireu. Yr oedd macs eang blaen, ac yr.oeddynt yn chwilio am: Eeusvdd i gydweithia. |Ef{ti.lai nas gallent gyttuno vn n^hvlch pob peth—wel, yn y petbau hyny bvdded iddynt i anghytuno, a bydded iddynt gyd- wpithio vn galonog ac yn gyd wybodol yn y pethau yr We oeddvnt o'r un farn yn eu cylch. Yr oedd eu tadau, o'r braidd nad ofnai ei ddyweyd, er ei fod yr. ber- ffaith wir, yn fwv unol a hwy Arferai Eglwyswyr Annibynwyr, a Bedvddwyr .addoli yn y capsl, ac hvd yn ddiweddar bu yn y sir bono eglwys wedi ei gwneyd i fyny o Fedyddwyr ac Anmbynwyr. Arferai gweinidogion y ddau enwad bregcihu yn y capel pob yn ail, ac yr oedd cariad ac undeb yn fiynu yn eu plith (Clywcli, clywch). Yr oedd undeb neu gvnghrair tebyg i'r eiddynt hwy yn Neheubarth Affrica, ac uwchben pob capel mewn undeb yno vr oedd y geiriau Cynghrair Eglwysi, Deheubarth Affrica," Annibynwyr, Berlyddwyr, Presbvteriad, neu Wesleyaid, fely byddai'r digwyda. Ni fydddai yn ddrwg ganddo we'led rhy wbeth tebyg yn y wlad hon ac yn dechreu yn Nghymru. Byddai yn ddechreuad fyddai yn debyg o arwain i bethau mwy (Clywch, clywch, a chymeradwyaeth). Yn absenoldeb Mr Francis Nunn, Colwyn Bay, darllenwyd ei bapyr ar yr Eglwysi Rbyddion a'r ganrif newydd, o safle Iley-wr," gan y Parch. D. Oliver, yr ysgrifenvdd. Dywedai Mr Nunn fod yr Ymherodraeth Brydeinig wedi ei sylfaeau ar ryddid hollol, rhyddid pob gwlad a ffurfiai yr Ymherod- raeth, a tlirigolion y gwledydd hyny yn parchn eu hunain ac yn dymuno'n dda i'w cymydosion telly yr oe(ld yr Eglwysi Rhyddion hefyd yn myned i mewn i gylch eangach gyda dylanwad a chyfritol- 1. y deb rawv (clywch, clywch). Yr oedd yn ddylecl- swydd arnynt fod yn rhyddion nid yn umg reolaeth wladol ac offeiriadol, ond yn rhy^u >' oddiwrth hen draddodiadau a chadw at y Lythyren. Dylid dehongli yspryd ac nid geiriad y gwiriorl- eddau a ddysgent (clywch. clywch). Heii diadd- odiadau yr luddewon i raddau heiaeth fu yn achos iddynt wrthod egwyddorion yr Efengyl, ac yr oedd yr un dylauwadau vn bod yn amser yr Apostolion, ac yn v Diwygiad Protestanaidd hefyd, o ran hyny. Yr oedd y wlad a'r diwygwyr wedi eu rhwymo mor cadarn yn rhwymau traddodiad a chadw at y llytb- vren fel nas gallent lamu i berffaith ryddid ar unwaith. -Gadawvd yr ugeinfed ganrif ysgwyd cmaith yr hen gadwynau ac i bregethu Cristionog- aetb nid vn ol credo Luther na Chalvin, ond yn ol egwyddoriqn Crist. Bvdded iddynt gofio nad oedd Matbew, Marc, Lnc, a loan yn ddim ond haneswyr. ac narf oedd y Testament Newydd yn ddim ond caw0' pridd yn llawn o drysorau, a byddai i hyny ea hachub rbag llawer o drafferth a phryder. Dim ond iddynt ystyried nad oedd y bobl yma yn nciaru ar ran Daw ond yn hytrach yn gosod i lawr ac yn esbonio bywvtl a pbregetbau Crist, byddai i'w ham- heuon ddifla-nu ar unwaith, ond er credu hvn 'byddai raid iddynt dori ymaith oddiwrth hen arferion i raddau pell, a gwneud i lawer o'r hen bobl dduwiol synna dychryn. Pan wneid datllooiari dyddiol y Beibl yn brawf o fywyd Cristionogol vr oeddynt yn gwnaud cam dirfawr a cbrefydd, ac yr oedd yn beth chwerthinllyd i feddwl y gwnai dvn oedd wedi blino gan lafur caled trwy'r dydd blesio Daw trwy orfodi ei hun i ddarllen y Beibl. Yr oedd y fath beth a Beib .addoliaeth, yr hvn oedd gyfystyr ag eilun-addol- iaeth, a byddai yn well ganddo ef gael malais a .digter yr Hen Destament mewn'hythyrenfach a gwirioneddau yr holl wir y Tesfament Newydd mewn llythyren fras. Credai 9ri^Hon. .gonest mai arwydd o fywyd crefyddol ydoedd I ddyn oedd wedi wedi bod yn gweithio ar by(01 /yr wythno& mewn swydc!fa neu fTaocri fyned l r ^capel dair gwaitb bob Sul. a difriemt ef os elai .Allan am dro, neu os elai ar ei feisicl, ond gallent (henclerfynu y byddai i bobl, ac yn enwedig y gen- ftedlaeth nesaf, o dan yr iau. rleidiai am .oddefiad yn y mater yma. Na fydded iddynt bregethu cymaint yn nghylch y byd & ddaw a gwahodd cymaint ar bobl i'r capel neu i'r seiat, onù bydded iddynt ddangos yn agored e& bod yn caru cvrph on cyd-ddynion, a cheisio drwy hyny aehtb eu heneidiau. Cedwid CristionogioE hefyd mewn caethiwed gan gwes-tawn cadwraeth y Sab- batb a cheisid gan bobl barchu y Sabbath oher- wvdd fod eu tadau yn gwaeud felly. Gefynid iddynt gadw y pummed gorchymyn tra y torid y chweoned a'r'wythfed ar radd eang yn China a Deheudir Affrica, a hyny gyda ohaniatad os iaad gyda bendith yr Eglwysi Rhyddion. Yr oedd ysbryd y gorchymyn yn lawn a yo. rhesymol, a'r hyn geiaid oedd cael I^rffaith orphwysdra i ddyn ac anifail ar un dydd or wythnos.

———— Y Senedd. COST Y RHYFEL. TRETHI JSJEWYDD10N, C.yfarf u Ty'r Cyffredin roDS Iau ar ol gwyliaw y Pasg pryd yr eglurodd Hyr Michael Hicks» 1 Beaci), Ca^ghellydd y T.ryspfjjs, ddarpanadau y Gylljdeb, j Amcangyfrifodd y treuliau am y flwyddyn ddyfodol yn 187,0<J0,000p, a derbyniadau y Trysorlys yn 132,000,000p, gan adael dyled o 55,0Q0,000p. Cynygiaigodi dwy geiniog yn nlireth yr inewm. Tybiai y (iygai hyn 3,800,000. Cynygiai ddodi toll o-.4s.2g. y cant ar siwgr, .ao amcangyfritul y dygai hyny,Al00,QQ0p, a tholl o Is y duucll ar y glo anfonir dros y mor. Amcangyfrifid y dygai hyn -2J.Q0,0Q0p yn gvvueud cyfanswm o 11,000,OOOp. Ni welai ei ffordd yn glir i godi toll ychwanegol ar dybacco, te, CWTW, gwirodydd, na gwin. Di wy oedi y Sinking .Fund, gallai dynu y treul- y .iau i lawr i 182,962,0001), a dygai y diffyg gwirioii- edd.i fawr. L 39,797,OOOp. At hyny rhaid ychwanegu 1,250,OOOp fel llug ar y ddyled, ac yn ychwanegol, yr oedd arno -eisieu JLO.QOO.OQOp at.gael arian i'r. Trysorlys yn ystod rhan gyntaf y flwyddyn cyn i'r derbyniadau ddechreu dyfod i mewn. Cynygiai ofyn am kawl. i. fen.th.yg .60,Qu0^JUUp, ac i tenthyg yr arian ar consols. Gwneid trefniadau, os byddai y Transvaal yn llwyddianns yn y dyfodof,. i beri'r wlad hono ddwyn .rhan o .gost y rhyfel, ond ni .d.dylid .djsgwyl am hyny am beth amser, gan fod Syr -David Barbour, fu'n chwilio i'r mater, yn dywedyd na^elna .cael dim o Dalaeth Afon Orange, nac ychwaith o Trans- .vaal, ac mewn gwirionedd, gwledydd wedi eu dHlr ystrio oedd genym. yno. Wrth ddiweddu, dywedodd fod cost y rhyteiar ymgyrch yn .China yn_153rQQQi00Pp. u ■ Yn ystod ei araeth, cyfeiriodd Syr Michael at >fa6nach.lo.Deheudir Cymrura difynodd iarn Mr 1>. A. Thomas, o lyfr ysgrifenodd Mr Thomas beth amser yn ol i broii y gellid gosod toll ar y glo all- forir, ond,daliai Mr Thomas-nad oedd Syr Michael .wedi deall ei.lyfr ef yn.iawn,a- bod yr amgylchiad- ar hyn o bryd yn wahanol. iawn. Gwnaeth. araeth Syr Michael airgraph ddofn ar y y Ty, gan ei fod ef yn -siarad. yn hlaen, ac yn dwyn y ffeithian amdraul y rbyfeloedd a chyflwr diwerth y ddwy Weriniaeth yn mlaen heb ddeilen ar ei dafod. De^grifia rhai gohebwyr efJIel pe buasai yn ymegnio i ddyweyd y caswir cyngased ag y gallai, a theg, meddynt, oedd casglu oddiwrth ei araeth ei fod.yn benderfynol o wynebu'r cwbl a chlirio ei gyd wy bod. Ar ol iddo ef orphen, dechreuodd y ddadl ary pwnc, a dadl anobeithiol Jawn oedd hono, megys araeth Syr Michael. Y cyntaf i siarad oedd Syr William Harconrt. Dywedoddeffod y mynegiad arianol yn union yr hyn oedd eisieu, sef dweyd y g.wir wrth y Ty a'r wiad ain y rhyfel yn Neheudir Affrica. Fel cyn- rychiolydd dosparth glofaol, nis, gellid disgwyl iddo ef gefnogi darpariadau y Llywodraeth i ddychwelyd at dollau ar lo allforedig..Costiodd y rhyfel yn Nebeudir Affrica gymaint ddwywaith a rhyfel y Crimea. Ni ddylid disgwyl arian oddiwrth Dalaeth Afon Orange a fu unwaith yn hapus a blodeuog, a pho .fwyaf yr arolygid safle arianol y Transvaal, mwyaf y gwelid. nas gellid cael dim o'r wlad hono ychwaith. Gofynai y wlad beth oeddynt yn enill drwyy rhyfel. Y peth a enillwyd ydoedd .treth, a dyled am y drwg a wnaed a gostiai fwy na'r rhyfel ei hun. Parlyswyd diwygiadau cartrefol, a chasheid ni gan yr holl fycl. Hefyd siaradodd Syr William am yr ychwanegiad mawr yn y treulion arferol, a'r darpariadau i symud y dretb oedd ar gefn y cyfoethog a'i dodi ar gefn y tlawd. Desgrifiodd Mr Broadhurst y Gyllideb fel un ddycbrynllyd, a dywedai y byddai ei hefEaith ar rai gweithfeydd yn barlysol. Tystiai Mr J. E. Redmond yn erbyn. gorfodi'r Werddon i ddwyn unrhyw ran o draul y rhyfel ercbyll, yn mha un nad oedd ganddi ddyddordeb o fath yn y byd. Datganai Mr J. WLUon ei fod wedi ei siomi, ac y dylid dodi cost y fhyfel ar y rhai oedd wedi ei dwyn oddiamgylch. Condemniai yr C., Furness y doll ar lo, a gwnaeth Mr D. Thomas yr un modd Gofynai J. Reid aw gyfartalu y doll ar siwrgr drwy roi toll ar siwgr a baratoid mewn gwledydd ereill. Dydd Gwener yn Nhy'r Cyffredin, aed yn bwyll- gor i ystyried cynygiad Canghellydd y Trysorlys i fenthyca trigain miliwn o bunnau. x Siaradodd Mr Field yn erbyn y benthyg, am na ddylai cenedlaethau a ddaw orfod dwyn traul rhyfel angbyfiawn. Dywedodd Mr Gibson Bowles fod y Gyllideb yn ddychrynllyd i'r eithaf, nid yn unig oherwydd swm enfawr y treuliau, eithr hefyd am nad oedd ragolwg yn y byd am leihad yn y treuliau y flwyddyn nesaf. Fu erioed y fath gamgyfrif a gau broifwydo ag a fu ar ran y Llywodraeth yn ngbylch y rhyfel yn Affrica. Dywedodd Mr Bryn.Roberts fod yn syn ganddo fod y rhai oedd wedi bysio'r Llyw.odraeth i- ryfel, weitbian,pan cfvnici.iddynt dalti'r gost, yn troi ac yn dechren cvvyno yn nghylch diogelwch euseddau (cymeradwyaeth). Dylasent feddwl am hyny cyn annog y Llywodraeth i gychwyn ar y cwrs gofidus a dinistriol hwn. Dylasai pob teultl orfod dwyn traul y rhyfel yma (clywch, clywch). Yn y fan hon, aeth Syr Michael Hicks-Beach allan o'r Ty, a chan y bu mainc y .Trysorlys yn wag am beth amser, annogodd amryw o'r Gwyddelod Mr Bryn Roberts i gynyg gohirio'r Ty. Gwnaeth Mr -,Roberts hyny, ac yr oedd y cadeirydd wedi derbyn y cynyg cyn y gallai Syr Michael, at yr hwn y gyrwyd ar frys, gyrhaedd yn ei ol. Dilynwyd ef yn ddioed gan Mr Wyndham, Arglwydd Stanley, a Mr Chamberlain, a'r Gwyddelod yn llefain wrth eu bodd wrth weled brys y gwyr mawr. Llanwyd y meineiau blaenaf yn union deg. Ymranwyd, pryd y caed 127 dros y cynygiad a 171 yn erbyn, dim ond 44 o fvvyafrif dros y Llyw- odraeth. Derbyniwyd y ffigyrau gyda chymeradwyaeth uehel gan yr Wrthblaid. Eglurodd Syr Michael yn dra* gostyngedig nad sedd ganddo fwriad yn y byd o datitt anmharch ar Mr Bryn Roberts. Galwodd rhywun arno allan i siarad gydagaelod anrhydeddus, a buasai yn ei ol mewn dau fynyd. Derbyniodd Mæ Bryn Roberts yr eglurhad Dywedodd nad ynerbyn Syr Michael, a fursai yn gyson iawn yn y Ty, y cyfeiriai efe ei gynygiad, eithr teimlaiy dylasai fod yno o leiaf un aelod o'r Weioyddiaeth ar faiac y .Trysoriys yr awr hono (cymeradwyaeth gan v Gwyddelod). Yna aeth Mr Roberts rhagddo i ddweld y buasai toll gyltredinol o swllt y dunell ar y glo yu dwyn un filiwn ar ddeg o bunauo gyllid ifewn. Cynygiai,ef fod yr arian i'w codi drwy greu TransvaaljLoan Stock, i\v sicr- hau yn benaf drwy drethu eiddo'x Transvaal, a roi wydd af ran y Llywodraech Brydeinig. Ei amcan efocddrhorrbaicbarberchenogion y mwnglodd- iau, y rhai oedd yn gyfrifol am y rhyfel o'r dechreu i'r (liwedd. i Dywedodd Canghellydd y Trysorlvs eifod ef mor awyrtdus bob blewyn a Mr Roberts i orfodi y rhai oe(-I(-Il biai-i gyfoeth y Transvaal i dalu at gost y rhyfel, ond ni chyrhaeddid mo'i amcan ef drwy dderbyn gwelliant Mr Roberts. Nid oedd y Trans- vaal ar hyn o bryd yu abl i dalu hyd yn nod y llog ar fenthyg, ac 'unig effaith creu Transvaal Stock fyddai rhoi ar drethdalwyr y w!ad hon lawer ragor o faich nag a barai cynygion y Llywodraeth. Crefai ef ar y pwyllgor i basio'r penderfyniad i god i'r benthyg y noson hono. Annogodd Mr J. Redmond dynu'r gwelliant yn ol, a thynodd Mr Bryn Roberts ef. Wedi rhagor o siarad ymranodd y pwyllgor, pryd y caed 186 dros y "penderfyniad a 117 yn ei erbyn, mwyafrif o 69 i'r Llywodraeth. Felly, cariwyd y penderfyni-acl a chododd y Ty.

Y RHYFEL YN AFFRICA. Dywedir yn awr fod y dyn o'r enw Wessels, yr hwa y dywedid fod De Wet wedi ei saetha pan aethai a chenad hedd ato, yn fyw. Adcoddai Arglwydd Kitcbener. dydd Llun y darfu i'r Cadfridogion Blood, Plumer, a F. W. Kitchener., er dydd Mawrth, gymeryd 81 o garchar- orion, ac ugain wedi rhoi eu harfau i lawr, 100,000 o eroydion, 200 o geffylau a gwageni ac anifeiliaid. Yn Cape Colony, daliodd y Boeriaid, ger Molteno dren vn cynwys anifeiliaid, glo, &c. Cyrhaeddodd adgyfnerthion o Stormberg, ond yr oedd y Boeriaid wedi rhoddi yr hyn oedd yn weddill ar dan. Hysbysid o Cape Town, dydd Llun, fod Mr Cart- wright, golygydd y South African News," wedi ei fwrw i garchar am ddeuddeng mis am athrodi ] Arglwydd Kitchener. Mae'r pla yn ymledu yn raddol yn Cape Town. Edrydd Kitchener fod 242 yn rhagor o Foeriaid wedi eu dal mewn gwabanol ranau o'r wlad. Mewn neges o Pretoria, cidydd Mercher, dywed Arglwydd Kitchener fod y Cadfridog Kitchener, a lywyddai'r seithfed adran, wedi ymdeithio o Lydenburg, ac fod y Boeriaid a ddaeth ar ei draws wedi chwythu "Long Tom"i fyny yn lie iddo syrthio i'w dwylaw. Cymerodd y golofn o dan y Cyrnol Douglas fedd- iant o Dullstroom, pentref hyeban rhwng- llinell I Delagoa a Lydenburg. Lladdwyd chwecb o'r gelyn. Cymerodd y Cadfridog Plumer feddiant o Bath- font (nell Bathfontein) ar ran ogleddol afon Olfants, gan gymeryd tri-ar-ddeg o garcharodon a meddianu ilawer o reidiau. Yn Nbalaeth Afon Orange, mae y Cadfridog Elliot yu myned yn nilaen yn 11 wyddianuc,, a dygodd nifer fawr o anifeiliaid. Cafwyd Mr Cartwright, golygydd y South Affrican News," a Mr Thalm, golygydd yr Ons Land," yn euog o gyhoeddi athrod. Gohiriwyd y ddedfryd. ANFFAWD I BRYDEINIAID. LLADD PEDWAR, CLWYFO PLTPP. Edrydd Arglwydd Kitchener mewn neges o Pre- toria fod y 9tb Lancers wedi syrthio i gynllwvn. Lladdwyd Ail Lieutenant yar Anrhydeddus A. R. A. Macdonald a thri o ddynion, a chlwyfwyd pump o ddynion, Dywedir fod Zeerust, yn Ngewllewin y Transvaal, wedi ei warcbae, a chyrhaeddodd adroddiad i Cape Town fod rhai o'r Boeriaid i'r gorllewino Burghers- 49T.P, yn Cape CoJ.wy, yn symud tnag .afon Orange

Llith o Landyssil. Gaer ne ddou to te am y sensus yn Llandyssil. Os dich chi'n cofio rodd rhw gwestiwn fel hyn ar y papHr gIns" Beth yeli chin sharad, Cwmrag ne Sysneg, ne bob un o'r ddwy?" Dos da ni yn Llan- dyssil fowr iawn o'r sgrechgwns ma sy'n gweiddi Cymru Fydd byth a hefyd bob tro byddanhwyn sharad yn gyhoeddus, ond sy'n sharad Sysneg, ag yn iwso rhw eire hir mowr, gymint a valetudinarian y spelling-book," gyda'i bod nhw'n iste la.wr, ag ar bewl neith dim byd y tro iddi nbw ond treio sarni hynv 0 Svsnesx s'da nhw. Rhain sy'n gwaeddi Dic-Shoni-Dafydd os gwed rhwyn wedyn fod yr hen iaith Gwmrag yn shwr o drigo—wn i'm a odi hi n iawn i fi weyd trigo am iaith," er y dylswn i fod yn gwbod 'fyd, wath dyna beth odd prif boint un athraw fues i dag e yn rysgol Sul un flwyddyn, odd y gwahanieth rhwng trigo a marw a nawr wrth edrych nol dros ysgwydde'r blynyddodd, ma hin beth rhwydd iawn gen i baso heibio 'ddo fe gan i fod e'n wreiddiol iawn ar y cwestiwn, ag yn credi dylsen ni newid y ddou aer, a gweyd marw am gi a buwcha cheffyl a 11 trigo am ddyn, wath 'dyw dyn ddim vn marw." Whare teg ir hen athraw anwl. rbdde'n treio meddwl drosto'i hunan, ac nid fel doctoried Cymanfa Sulgwyn Horeb yn ddarllen haner sbdniad cyfan wrth ateb pwy oeddyr efe" y sonir am dano yma?" Stopwch chi, ble own in awr? Ob ie son am Gymrag ne Sysneg. Nid rhw lawer ewabanieth s'da'r short nar "long-horns" ma am y Gymrag, ond ma'r "short-horns" yn sbarad, Cwmrag yn f vvy regilar- nid yn fwy cowir wi'n feddwl ond i bod nhwn sharad Cwmrag stil. Rodd un long-hornyn crych yn gweyd wrthw i, pan odd e'n canfaso am gal mynd ar y Parish Cownsil nad odd dim diolch i'r shorthorns am hyny, wath na alle nhw ddim sharad Sysneg pe trenge nhw ar y grwn. 0 Jaco mynte fine 11 wn i'm beth am 'ny 'fyd wath mi clwes i nhw'n sharad Sysneg mowr a'r barister, pan odd e'n drychyd dros y listo foters llyne." Ma gyda ni un ne ddou o Gymry lied both i gal ma sach'ny. Fe glwes i fod un o honi nhw wedi llanw'i bapur yn Gymrag, ag er fod e a'i deulu yn galler sharad Sysneg yn well na'r rhan fwya o hono ni, Cymraeg yn unig roiodd e ar i bapur. Druan ag et eith e byth ir Cownty Cownsil na'r Parlament, gan i fod e ormod o ddifri. Mor wahanol i. hyn odd merch ioia'r Gofer. D'odd hi'm bolon mynd i Y sgol Fowr Llandyssil, am nad odd hi ddim digon da iddi hi, medde hi, a mi fynodd gal mynd i rw Bonding Sgwl yn Lloeger. r use cystal iddi fod gartre, wath nath i hi ddim byd 'no, ond anghofio'i Cbwmrag, a ma rhai yn gweyd i bod hi wedi dysgi dawnsho no. English only rows hi ar i phapur, ond gobeitbo na cheith hi ddim mynd yn sownd. Fe fuodd un arall miwn trwbwl mowr wrth lanw'r iaith yn y sensus, sef Shams y Cobler. Rodd e wedi bod yn was 'da gwr ben- heddig Llanfer pan odd Shams yn grwt, a wedi dysgi Yes a No a Sir a Good morning a rhw fan bethe tebyg. Rodd cymint o ofany papur glas ar Shams nes archodd e i'r Piwpil Titsher odd yn llanw'i bapur e roi Both lawr ac felly y bu. Gaer bach im y s-tedclfode y tro nesa. Pam och chin rhoi yn y "Gazette" rwtbnos wetha fod rhwyn wedi gweld wenol; pwy syndod yw hyny. Weles i slumyn baewn (bat) pwy nosweth, a mi weles wenol 'fyd dy Mowrth Pasc; ond rodd pibonw mowr wrth bob gwelltyn sy ar ben ty ni bore dy Mercher dwetha. Ma'n well ir wenol findio na sythith hi. WION BACH.

I THE MARKETS. ABERYSTWYTH—MONDAY. Wheat, 6s Od to 6s 6d per 651bs barley, ,48 3d to 5s Od; oats, white, 3, Od to.3s 3d; oats, biack, 2s 9d to 3s Od; eggs 20 for 1<01; butter, salt. lOd to lid per lb; ditto fresh, Is 0d to Is 2d per lb; fowls, 3s 6d tos 40d per couple chickens, 3 s 9d to 4s Od potatoes, 5s per cwt. BUTTER. Carmarthen, Saturday.—There was a great in- crease in the make of new butter over last week, the ruling price to-day being Is per lb; few exceptions Is Odt fresh per lb., lid to Is Id. CHEESE. Carmarthen, Saturday.—Very few lots of cheese on offer; they were not brought in owing to the wet weather and the great horse fare, which com- menced to-day. Price paid, Bits to 28t per cwt. OORN. Gloucester, Saturday. English wheat-reds, 3s 4d to 3s 5d; whites, 3s 6d to 3s 7d per bushel. Foreign wheat—Russians, 30s 6d to 31s; Plates. 29s 6d to 31s. Round maize, 24s 6d to 24s 9d, Grinding barley, 18s 9d to 19s per qr. Weather wet METAL MARKETS. London, Monday.—Spelter, Z16 10s to £ 16 15s. Spanish lead, iC13 2s. 6d spot; English ditto, £ 13 10s. DEAD MEAT. LONDON, Saturday.—Not much fresh meat to hand but trade closed slowly. English beef, 3s 6dto3s lOd Scotch sides, 3s lOd to 4s Od; shorts, 4s Od to 4s 4d American, 3s Od to 3s 6d inferior, Is 3d to 2s 4d British mutton, 4s 6d to 5s 2d; foreign, 3s lOd to 4s 4d; veal, 3s 8d to 4s 8d; pork, 3s 6d to 4s 4d per 81b. POTATOES. London, Saturday.—Good supplies, and trade steady at the following prices -Puritans, 90s up- to-dates, 80s to 100s; Windsor Castles, 80s to 90s; magnums, 75s to 80s per ton; Dutch, rounds, 2s 6d to 2s 9d; Belgian, rounds, 2s 9d to 3s Od; ditto magnums, 3s to 3s 3d per bag. HAY AND STRAW. London, Saturday.—Good supplies, but trade ruled quiet at unchanged prices. Quotations:— Best clover, 80s to 92s 60; inferior, 50s to 70s; specially picked hay, 92s 6d; good ditto, 85s to 100s inferior, 75s. to 80s; mixture and sanfoin, 70s to 90s; straw, 28s to 38s per load. THE WOOLLEN TRADE. Bradford, Monday,—Although the approach of the Easter holidays has had some effect in checking actual transactions, the increased firmness in this market is fully maintained. With the further purchases of colonial wool in London since the closing of the auctions and the hardening tenour of other markets the conviction is growing be re that an upward move in fine wools is taking place, although it is to be hoped that the advance will be only one regulated by the law of supply and demand and not such as to handicap other branches of the tradt. CATTLE. Leicester, Saturday. There was an average attendancs and a large show of stock. Trade was generally good, and prices were well maintained. Welsh runts sold at from 9,15 -to £18 10s, Irish beasts moved off at from £15 158 to zEl9, in-calf cows made from £ 18 to Z23 and barren cows changed hands at from £9 to £ 13. Calves realised 15s to 45s. In the sheep market store hoggs made from 33s to 44s.

Public Notices. DYMUNA lobn P. Clwrnas PHARMACEUTICAL CHEMIST. ABERYSTWYTH [ ALW SYLW Y CYfiOEDD AT EI STOC HELAETH 0 BOB MATH O. i Duwddau. PHddogitiiactbol UEIR GANDDe Y I MATHAU GOREU AM Y PR I SI A J RHATAF. J. P. Thomas ABERYSTWYTH. 1 Business Notices. DAVID MOKGAN, DRAPERY MIL LIX E R Y I ESTABLISHMENT, "J pIER STREET, ABERYSTWYTR JOHN GRIFFITHS CABINET MAKER AND COMPLETE HOUSE FURNISHER 7, MARKET STREET, A BERYSTWYTH DRAWING-ROOM SUITES, DINING-ROOM SUITES, BEDROOM SUITES. WARD & CO's ABERYSTWYTH BAZAAR Is the Noted Shop for TOYS And Every Description of FANCY ARTICLESI BEST HOUSE IN THE TRADE FO SMOKERS' REQUISITESI 8 GREAT DARKGATE STREET DANIEL THOMAS' FOR DRAPERY GOODS, READY MADE CLOTHING, &C. EVERY ARTICLE REDUCED DURING THE SALE. Note the Address— 22 and 24, LITTLE DARKGATE STREET, ABERYSTWYTH. SEASONABLE GIFTS AT T. C. JONES' High Street, TOWYN. GOLD AND SILVER WATCHES, Brooches, Scarf Pins, Studs, Links, Thimbles, Albert Chains, Novelties in Electro-Plate, LADIES' AND GENT'S PURSES, Fancy Goods, Cigar and Cigarette Cases, Briar and Meerschaum Pipes in Cases, Tobacco Jars, and many other useful articles too numerous to mention.$;4, NO SEA-SIDE PRICES—Same prices as large towns. Fishing TMkle of all kinds. Information given as to fishing in trfc district. IMPORTANT NOTICE. A NEW CHEMIST BUSINESS 33, TERRACE ROAD, ABERYSTWYTH. (Opposite the Post Office). W. MIALL JONES (From Bradley and Bourdas, London) Has opened the above Premises as a PHARMACY A most varied Supply of PUREST DRUGS, PERFUMERY, TOILET ARTICLES, PATENT MEDICINES PHOTOGRAPHIC MATERIALS, &c. &c. Dentistry. ESTABLISHED 40 YEARB. MESSRS MURPHY & ROWLEY, SURGEON DENTISTS, Honorary Dentists to the Aberystwyth Infirmary and Cardiganshire General Hospital. ADDRESS- P54, rpEKRACE JJOAD, ^BERYSTWYTH MR. ROWLEY begs to announce that he is now able to undertake Gold and all other Fillings, Crowns, Bridge-work and all the latest improvements in Modern Dentistry. Artificial Teeth in the latest English and Americas Styles. TEETH EXTRACTED PAINLESSLY VjiDER GAS. Mr R. visits Machynlleth, Towyn, Aberayron, Tre- garon and Lampeter. Patients can be attended to any day at Aber- ystwyth. All at the most Moderate Charges. Full particulars on application. _—————— M EDWARD ELLIS, I COMPLETE HOUSE FURNISHER, I 28, LITTLE DARKGATE STREET, ABERYSTWYTH I ROLL TOP DESKS IN SOLID OAK, AT REASONABLE PRICES. I BEST WORKMANSHIP AND FINISH. ELEGANT IN APPEARANCE I DRAWING DOWN ROLL-COVER LOCKS ENTIRE DESK AUTOMATICALLY I THE "WELSH GAZETTE" PRINTERIES, I ABERYSTWYTH. t Posters, Catalogues, t Business Cards, t Trade Circulars, t Testimonials, &c., t EXECUTED WITH NEATNESS AND DESPATCH AT MODERATE CHARGES. I FOR THE LEADING JpAINTING, pLUMBING, & DECORATIVE JJUSINESS FOR ABERYSTWYTH AND MID-WALES DISTRICT, GO TO R. PEAKE, B ATH STREET, ABERYSTWYTH J. W. EDWARDS, FAMILY GROCER, FLOUR AND PROVISION MERCHANT, 40, BRIDGE STR.EET ABERYSTWYTH. Jams, Marmalade, Jellies, Pickles, Cheese, Lard, and all kinds of Potted Fruits Best Quality in Home-cured Bacon, and Fresh Butter and Eggs Daily TitY OUR SPLENDID TEAS NOTED FOR STRENGTH URITY AND FLAVOUR All orders promptly attended to, and sent out to any part of the Country. THOMAS & JONES (Formerly Wm. Thomas), COAL AND LIME MERCHANTS, ABERYSTWYTH BRICKS, SLATES & PIPES of every description always in Stock FOR HIGH-CLASS OUTFITS GO TO TOM JONES, COLLEGE STREET, LAMPETER LATEST STYLE IN TAILORING COM: BINED WITH MODERATE CHARGES. COUGH MIXTURE FOR WINTER COIJGH AND BRONCHITIS # TRY i ROBERT ELLIS'S COUGH MIXTURE AND CHEST TONIC lOid. and 2s. 3d. per bottle, post free FOR MUSIC AND MUSICAL INSTRUMENTS I PIANOS, ORGANS. Supplied on the 1, 2, or 3 years system. MUSICAL INSTRUMENTS FOR HIRE. NEW AND POPULAR MUSIC. TUNING AND REPAIRING IN TOWN AND COUNTRY. WHEATLEY & SONS, 46, TERRACE ROAD, ABERYSTWYTH. Established 1851. ARTISTIC AND COMMERCIAL Ilk qt p ri in I Ino | QUICKLY AND NEATLY ..14 DONE AT THE H Wls" Gazelle" PRINTERIES, BRIDGE STREET AND GRAY'S INN ROAD. A WELSH TEXT-BOOK OF BOTANY. GWERSI MEWN LLYSIEUEG Gyda lIiaws o Ddarluniau. Llyfr pwrpasol i'r Haf PRIS 28 6CH., TRWY'R POST. Anfoner i thvyddfa y I WELSH GAZETTE/ Aberystwyth R. DOUGHTON, JRONMONGER, CHINA JJEALER AND CYCLE A GENT, (OPPOSITE THE TOWN CLOCK). CYCLES FOR SALE AND HIRE USE THE CRYSTAL PERISCOPIC SPECTACLES TO BE. HAD AT ABOVE ADDRESS — ESTABLISHED 1815. OWEN", Bakers & Confectioners, 19 k 21, NORTH PARADE, ABERYSTWYTH. REFRESHMENTS as usual. HOPKINS & SON, BUILDERS AND CONTRACTORS ABERYSTWYTH. NOTICE OF REMOVAL ARTIFICIAL TEETH i MR. JAMES IlEES (Seventeen years with Messrs. Murphy and Rowley) 30, R AILWAY rpERRACE, A BERYSTWYTH. MR. REES visits TREGARON first and last Tuesday in each Month at Mrs. Williams, Stanley House. Visits Mackynlleth the Second and Fourth Wednes- days in each Month at Mrs. R. Jones, Pentre- rhydin Street (opposite Lion Hotel). Corns on the 1st and 3rd Saturday in each month at Mr W. Evans, Grocer, Liverpool House, (opposite Slaters Arms. Visits Lampeter the First and Third Fridays in each Month, at R. Evans, milliner, 18, Harford Square. CHARGES MODERATE. NEW MARKET HALL MARKET STREET, ABERYSTWYTH. FURNISHED with STALLS for Butter, Cheese and Egg Merchants, Corn Merchants, Green Grocers. Crockery Dealers, Flannel Merchants, Vendors of roys, &e. FIRST-CLASS CONCERT & BALL ROOM With Seating Accommodation for 700 Persons. Stage fitted with Beautiful Sceneries suit- able for Dramatic Entertainments. Every Convenience for School Treats and Private Parties. Catering undertaken for Excursionists, &c. D. M. HAMER rROPHIETOR. BUY YOUR MEDICINES FROM DAVIES BROS. THE PHARMACY, LAMPETER ALL '.DRUGS AND CHEMICALS 0 GUARANTEED PURITY. | HUGH DAYIES'S i COUGH MIXTURE 1 NO M JRE Difficulty of Bresthiag. NO 11 ORB Sleepless Ntgbts. W N's M 'KB Distressing Coughs. DWJreS'S COUGH M XT USE for COLDS DAVTisS'S COUGH MIXTURE for ASTHMA DAVIES'S COUGH M XTUK.F. for TiKuNCHITIS DAVIES' -> COUGH MI;:T>'KE for HOARSfcMESS 1 DAVIS."5'? CCK'ViH MIXTURE for INFLUENZA li DAVLfciS'S C UC.H MIXTURE for COLDS ( D A V I C0UG3 MIXTURE for COUGHS DAVIS'S CO T'-K MIXTURE for COOGlS » uAVI^.S'S C IUCVJI IHXTURE fer S(lar THROAT M PAVIES'S C rOC-H Most, soothing f, DAVIS; MIXTURE Tarms the Cnest K DAVPiS'S C^rr.-Vn MTXTimE dissolves thePMogm P DAVIES' > covm M XTTOS for £ 'N;-E^S g DAVIS •« GO'J -H M'XTTTSE-for VJWg B DAViES'S CuUG-H MIXTURE SP 1 THE GREAT WELSH REMEDY. I ."9 Bytilss. H RvrccV i' 'hi 1 H >r>c.v. CJui'lrf.- •_ §j HUflH f) W«TS. M. owrii