Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
13 articles on this Page
YR WYTHNOS.I
YR WYTHNOS. Ofnir y ceir rhyfel waedlyd yn Ewrop cyn hir- mae rhyw anghydfod wedi tori allan yn y Balkans rhwng Bwlgaria a Roumania. Cyfrifir fod tua 1,200 o bobl ar hyn o bryd yn garcharorion yn yr Eidal mewn canlyniad ilofrudd- iad y Brenin Humbert, ar I y dyb eu bod yn anarchiaid. Bu ystorm aruthrol ar ororau Cape Nome, America, ar y 7fed o Awst. Drylliwyd tua 130 o longau a badau, a bu colled fawr ar fywydau. Mae 41 o gyrph wedi eu golchi i'r lan.
LLITH HEN GARDI.
LLITH HEN GARDI. Doniol dros ben oedd darllen hanes y Cownti Cownsil diweddaf yn Llambed. Ergyd irfeddu roiodd Mr. Peter Jones, wrth son am yr hen gang. Edliwiai rbai ei ieuengctyd i'r Gazette, fel pe bai hyny yn fai neu yn bechod ynddo; ond adgofiodd Mr. Jones y rhai hyny gydai fedrusrwydd a'i arabedd arferol, mai hoff ddysgeidiaeth gwr y Cambria n News tua Aberystwyth ydoedd out with the old gang "-allan ar hen gang, yw byrdwn y gwr hwn bobamser etholiad yn Aberystwyth, felly- purion ydoedd rhoddi ei athrawiaeth ef mewn gweithrediad ymhob cyfeiriad—diau y rhoddai hyn foddhad iddo, ac nid fyddent wrth hyny ond cario allan y rheol o wneyd i eraill fel y dymunech i eraill wneyd i chwithau, felly taflivyd yr hen bapur o'r neilltu a mabwysiadwyd y newydd yn ei le. t Dyma fel y sylwa y Brython Cymreig ar y frwydr fu yn y Cownsil. Dywed ei bod yn deilwng o'i chydmaru a Waterloo :— Cyhuddai Dr Lewis, Llanon, Mr C. M. Williams o'r pechod o ymrafaelio {nagging), a dywedai y byddai yn well ganddo ef dderbyn ergydion haner dwsin o ymladdwyr proffesedig, na gorfod sefyll o flaen nagging parhaus Mr C. M. Williams; ond ni soniodd y Meddyg galluog air am nagging y Cambrian News." Y gwirionedd yw, mae y papyryn hwnw wedi bod am flynyddau yn naggio ar bob peth Cymreig, ac ar bob peth sydd yn anwyl ac yn gysegredig yn ngolwg y Cymro. Ydyw, y mae wedi bod yn inarlo, SCOKIO, scouto, scoffo, a metro ar iaith, defodau, a chrefydd Cymru am flynyddau, ac yr oedd yn bryd i bobl Aberyst- wyth i gyhoeddi newyddiadur mwy cydnaws a'u teimladau a'u traddodiadau crefyddol a chenedl- aethol. Nid oes fawr o amser er pan y clywsom y Meddyg o Lanon yn trin y "Cambrian News" yn erchyll, eithr ymddengys ei fod wedi cael rhyw oleuni newydd yn ddiweddar, oblegid amddiffynai y papyr yn wresog dydd Iau. Gwnaed yr un peth gan ereill am resyman digon hysbys i'r rhai sydd yn eu hadnabod. Gan nad yw y Cynghorwyr yn dewis cefnogi papyr Cymraeg, da genym iddynt wneyd y peth agosaf at y goreu, sef penderfynu peidio cefnogi papyr gwrth-Gymreig. Mae ymddangosiad y Gazette wedi creu math o gariad brawdol rhwng y ddau bapur arall yn Aber- ystwyth, ac y maent wedi ffurfio math o dual alliance i'w erbyn. Bu y naill yn llwyr ddiystyru y llall am flynyddau maith, ni wnaent gymaint a chydnabod eu gilydd hyd yn od wrth eu henwau, ond wele, gyda bod y Gazette yn dyfod i'r golwg dyma'r afradloniaid digofus yn ymgymodi ac yn syrthio ar yddfau eu gilydd. Chwi glywsoch, I onido, fod gan y llew greadur o was a elwir y jackal, ymddarostynga yr adyn eiddil hwn i wneyd gwaith sydd yn anghydweddol ag urddas a balchder y llew, ond pan yr el yn gyfyng ar y llew nis medr hyd yn od brenin y goedwig ddiystyru y jackal bach gwasaidd. Rhaid i'r balch ffroenuchel gydnabod yr eiddil, a hyny wrth ei enw priodol. Yr wythnos ddiweddaf ca'dd llawer achos i chwerthin wrth weled Periwincl yn ymostwng o'r diwedd i argraffu enw papur ei gymydog, yr hyn ni wnaeth o'r blan er's blynyddau maith. Dyma i chwi arwyddion yr amserau. Allwn i feddwl nad yw "streico" a meddwi ddim yn taro yn dda iawn gyda'i gilydd. Yr wthnos o'r bla'n fe a'th yr Italians sydd tua Fron- goch ar streic, am nad o'n nhw yn ca'l digon o gyilog, ond wa'th i chi, rodd digon o arian gyda rhai o nhw beth bynag i fyn'd ar bws," am yr hwn bechod y cospwyd dau o honynt yn Tregaron Ddydd Mawrth. Amser doniol fuodd hi rhwng y polisman, gwraig y dafarn, a'r Italians, am nad o'n nhw yn deall gymaint a sill o iaith plant yr Eidal, gwnaeth y gwr a'r got las ei oreu i gyfleu ei feddwl trwy ystum ac amnaid, ac ni fu gwraig y dafarn ar ol i ddeall a chyflenwi yr hen anian flysiog sydd yn gwaeddi, Melus, moes mwy," yr un yw iaith blys ymhob llwyth a chenedl, ac am borthi blys y tramoriaid priodol y gwnaeth ynadon Tregaron i ddirwyo gwraig y dafarn hefyd.
Welsh Baptist Union.
Welsh Baptist Union. The executive committee of the Welsh Baptist Union have just completed the arrangements for "the annual meetings of the union to be held at Bangor on September 24, 25, 26, and 27. The president for the year is the Rev William Morris, F.R.G.S., of Treorkv, and the president-elect is the Rev Dr J. A. Morris, of Aberystwyth. The fir-t gathering of the union will be a public Sunday School and temperance meeting on Monday evening, under the presidency of Nir. R. Edwards- James, of Cardiff, at which the Rev. W. A. Williams, of Blaengarw, will deliver an address on Effectual Teaching in our Sunday Schools," and the Rev. Job Herbert, of Penygroes, Carmarthenshire, on The Temperance Pledge." At half-past nine on Tues- day morning the business conference of the union will commence. The following have been nominated for the vice-presidency of the Union, and the one elected will succeed to the pre -Honey next year:— The Rev. J.P. Davies, Caerphilly: D. Oliver Edwards, of Treffgarne, Pembrokeshire: Dr. O. Waldo James, of Cardiff: and Dr. W. P. Williams, of Landore: and Messrs Evan Owen, J.P., of Cardiff; and R. Wynne Williams, of Doigelly. In the evening n gren.t- public nr^ing will be held, under the presidency of the Rev W. Morris, of Treorky, at which addresses will be delivered by the Rev P. Williams (I- Pe(Ir Hir"), of Liverpool, on 11 The Welsh TkiptLt. Their position; their duties, and their prospects by the Rev Charles Davies, of Ca: diff, on The Influence of the Baptists on the TheQlogy of Wales," and by the Rev D¡; William Edwards, the principal of the South Wales Baptist College. Cardiff, on The Baptists of Wales and the Battles of Freedom." On Wednesday the third sitting of illo union conferer.cc will be followed by an open conference, at which the Rev W. Morris, of Treorky, will deliver the presidential address on vacating the chair. In the evening there will be a public missionary meeting, under the presidency of Dr R. D. Evans, of Blaenau Festiniog, at which addresses will be given by the Revs Dr O. Waldo James, of Cardiff, R. E. Williams (" Twrfab'), of Aberdare, and Seth Junes, of Australia. On Thursday the union sermons will be delivered by the Revs J. P. Davies, of Caerphilly, and O. Jones, of Pontfaen, Glamorgan. The secretary of the union is the Rev E. Edmunds, of Swansea, and the local secretary at Bangor Mr J. H. Roberts.
PENLLWYN.
PENLLWYN. NOTICE.—The bridge over Melindwr below Felin Fach is in a very precarious state., Perhaps, when an accident occurs will be the most convenient time to repair it. Who will be blamed when accident takes place ? Well! Taw pia hi, bovs." SUCCESS AT MACHYNLLETH SHOV,IVe were pleased to find that the third prize for the best mare or gelding for agricultural purposes at Machynlleth Show, was awarded to Mr J. Parry, Tyllwyd. Mr Evan D. Jones, The Exchange, was awarded the second prize at the same show for the best roadster. We are told that they will be entered again at Talybont Show next weeK, where we hope they will attain the same, if not, better success. SUNDAY SCHOOL.—This school as it is well-known this year has attained further conspicuous success at the jraccnt examination of the Sunday Schools of North Cardiganshire. The high reputation of the school is maintained at all the examinations, and the teachers are to be congratulated on these additiomn successes of the pupils. Sunday last prizes and certificates were distributed to the successful candidates. County prizes were obtained by four young scholars of Penllwyn Sunday School. The first prize with silver medal for candidates under 21 years of age was obtained by Miss Margaret Edwards, Dolypandy. Miss Gwladys J. Adams obtained the second prize, and Mr D. O. Morris and Miss Mary E. Parry were equai for the third prize for candidates under 16 years o| age. The Rev W. Richards. Llanon, late of Maerdy who was the minister for the day, distributed the prizes. He. as one of Penllwyn's children expressed his great thanks for the honour bestowed upon him on that occasion. He said that we should be very proud of having a school capable of doing such work. and of producing children, who are in all probability destined to have brilliant careers in the future. DEATH OF OCTOGENARIANS.—The neighbour- hood, through death, has been deprived of late of some of its oldest inhabitants. Wednesday last Mr J. Jarvis, Cefnllidiart, passed away in his 84th year. He bad been in failing health for a consider- able time. The burial took place on Saturday at Jezreel Churchyard, Goginan, when the Revs. M. Morgans. Llan Bangor, and J. D. Evans, officiated. —After about two years of lingering illness death took away on Thursday last a prominent member of an old Penllwyn family in the person of Mrs Jane Lewis, Tanybanc. The deceased was within a fortnight of reaching of her 95th year, being the oldest resident in the parish. She bad lived almost all her life here, and had witnessed all the stages in the development and growth of the dis- trict. She was born the same year as when the Sunday school was first established in the neigh- bourhood, and this was a fact she very often loved to recall. She was a staunch Nonconformist, being a faithful member of the Penllwyn C.M. Chapel. She has left two sons. several grand- children, and three great grandchildren to mourn her loss. The burial took place at Llan Bangor churchyard on Tuesday, when her mortal remains were followed to the graveside by a large number of relatives and friends. Principal Prys, Trefecca, a nephew of the deceased, the Revs. D. Morgan and M. Morgans, Penllwyn, ofticiated at the house and graveside.—On Saturday at Penlanoleu, the death took place of Mr John Griffiths. The deceased, who was 85 years of age, had been in indifferent health for some considerable time. He and Mrs Lewis having been brought up in the place, and having reached such an advanced age, and having been gifted with a good memory, were, on account of these facts considered firm authorities on every- tning pertaining to the past affairs of their native district. They were both good antiquarians. The interment was made yesterday (Wednesday) at Llan Bangor churchyard, when the Vicar officiated.
PONTERWYD.
PONTERWYD. Y CASTELL MINE, ETO.—Mae yn bur hysbys mai poblogaeth wasgarog, deneu, a Chymreigaidd sydd yn Ponterwyd a'r cylchoedd, ac wrth ystyried hyny, pan ar fy nheithiau trwy y gororau yr wythnos ddiweddaf, synwyd fi at y fath ddarllen- iad cyffredinol gaiff y Welsh Gazette yn y cylch- oedd hyn. Nid yr unig reswm am hyn yw y ffaith y ceir ynddo grynodeb cyflawn a champus o hanes y rhyfeloedd erchyll yn Affrica a China mewn gwisg Gymreig, ynghyd ag ambell ysgrif arall yn yr unrhyw wisg, ond hefyd y ffaith ei fod yn bapur cliwaethus ac yn cynwys helaethrwydd o newydd- ion dyddorol. Y prawf a gefais dros fod i'r Gazette ddarllenjad pur gyffredinol ydoedd y dyddordeb amlygai y bobl bron yn mhob man, yn Ilythyr Carwr Cyfiawnder ar ataliad gweithwyr yn y Castell Mine, yr hwn ymddangosodd yn y rhifyn cyn y diweddaf. Y gwir yw, y mae cynwysiad y llythyr wedi taflu y cymydogaethau i syndod. Methir yn lan loew" a gweled pa le y mae oysondeb, cyfiawnder, rhesymoldeb, a doeth- ineb yn y detholiad a wnaed o'r deuddeg gweith- wyr daflwyd allan o waith yn y Cripiau Bach. Y dydd o'r blaen bum yn ymddiddan a hen swyddog profiadol ar y mater hwn. Dyma un ag sydd wedi cael profiad fel captain gweithfaol yn ngogledd- barth sir Aberteifi am flynyddau lawer, yr hwn sydd yn bresenol yn dal yr un safle mewn gweithfa bwysig. Yr hyn a'i synai ef ydoedd fod y detholydd yn y Cripiau Bach wedi meiddio atal pobl yr ardal a noddi pobl o bell, am y rheswm mai ar y rhai cyntaf ac nid yr olaf y gellid yn rhesymol ddisgwyl am barhad o wasanaeth cyson. Nid rhyfedd gan hyny fod pawb o'r bron yn cyduno i gollfarnu yn ddiarbed ymddygiad gwallgof ac annheilwng y detholydd mympwyol hwn. Da genyf weled ddarfod i'r Cymry a weithiant yn y Frongoch, trwy eu strike fyr-barhaol yr wythnos ddiweddaf, wedi arddangos llawer o anibyniaeth, ffyddlondeb i'w gilydd, a gwroldeb i amddiffyn eu hiawnderau fel dosbarth o weithwyr, a hyny ar yr achlysur o ataliad un o honynt o'i waith heb reswm digonol dros hyny. Teilyngant eu llongyfarch ar eu buddugoliaeth. Ond pa Ie y mae ysbryd cenedl- garol ac anibynol gweithwyr y Cripiau Bach ? Pa le y mae eu ffyddlondeb i'w gilydd, a'u gwroldeb i hawlio yr hyn sy deg ac anrhydeddus cydrhwng meistri a gweithwyr? Cawsant hwy, yn ddiameu, lawer mwy o achos i roddi prawf ar y pethau hyn pan daflwyd deuddeg o honynt allan o waith yn y fath fodd annheilwng nag a gafodd gweithwyr y Frongoch yn eu hachos hwy. Mae digon o brofion, ysywaeth, fod hen ysbryd darostyngol a gwasaidd y dosbarth gweithiol yn mwngloddiau Ceredigion to heb dynu ei draed i'r gwely i farw. Gwyr swyddogion o fath y detholydd mympwyol yn y Cripiau Bach hyn yn dda, a marchogant arno fel y mynont, er eu boddhad eu hunain. laith ymddvg- iad y rhai yw, "Y neb a fynwyf a laddaf, a'r neb a fynaf a gadwaf yn fyw." Mae yn amlwg fod yna lawer o rwystrau yn aros ar ffordd Cristionogaeth i gymeryd ei lie, cydrhwng meistri a gweithwyr yn ogystal a chydrhwng gweithwyr a'u gilydd. Mae 11awn cymaint o eisiau pregethu i'r cyfeiriadau hyn, a dyweyd y lleiaf, ag sydd o eisiau taranu oddiar fynydd Sinai, darlunio dyehrynfeydd y farn yn niwedd y byd, a phortreadu ysblander a dedwyddweh y drydedd nef." MARWOLAETHAU.—Hen frodorion yn syrtbio yn yr angeu ydoedd un o ddygwyddiadau Pont- erwyd yr wythnos ddiweddaf. Dydd Gwener daearwyd rhan farwol Mrs Morgan, Tynffordd, yn mynwent y lie, yn yr oedran mawr o 88. Gweddw ydoedd i'r diweddar Thomas Morgan, yr hwn fu yn flaenor parch us am flynyddau lawer yn eglwys y M.C. yn y lie, ac yr ydoedd yn fam i Mr T. R. Morgan, ysgrifenydd medrus y Bwrdd Ysgol, a I y threth-gasglydd y rhanbarth. Yr oedd hithau yn hen aelod ffyddlawn yn eglwys Ponterwyd. Gweinyddwyd yn yr angladd gan y Parch D. Morgan, Penllwyn. Y Sadwrn canlynol, yn yr un fynwent, claddwyd gweddillion marwol Jacob Hughes, Gwarllyn, pan yn ymyl 76 oed. Dioddefodd gystudd maith a chaled am flynyddau lawer, a bu yn garcharor mor amsymudol a phren, yn ei wely, dros fwy na tliair blynedd! Goddefodd y cwbl yn bynod dawcl a dirwgnach, a'i hyder yn ei Dduw. Bu fyw a bu farw yn deilwng o Gristion. En yntau yn flaenor parchus yn eglwys Ponterwyd am hir amser. Ac. yn wir, yr oedd ynddo elfenau hanfodol biaenor llwyddianus. Yr oedd ganddo ystor o wybodaefh Ysgrythvrol yn ei gof, callineb, pwyll, a chyfrwystra, ac yn goron ar a nerth i'r cwbl, cymeriad gloew. Gwein}'ddwyd yn ei gladdedigaeth yntau gan y Parch D. Morgan. HiRTiOECLEDD.—Lie manteisiol yw Ponterwyd am hir-hoedledd. Hwyrach mai purdeb yr awyr, yn benaf, rydd gyfrif am hyn. Mae yn yr ardal eto amrai hen bobl wedi goroesi mwy na 80 o auafau, ac eto yn dal yn gryfion. Y dydd o'r blaen gallesid gwelcd un o honynt wedi diosg ei got, ac yn lladd gwair ar y maes, er ei fod yn fab 85! Nid anmhriodol y canodd rhywun fel hyn :— Ponterwyd, mewn pant eirian-a luniwyd Yn lanwaith bentreflan; Anwyl ferth, dvmunol fan I edrych am hir oedran. Printing quickly and neatly done at the Welsh Gazette Printeries Bridge Street.
VALE OF AERON.
VALE OF AERON. SUCCESS.—The friends of the Rev James Edwards, Independent Minister. Neath, will be g!?d to hear ui Jie success of his second son, Mr John Edwards. At the intermediate examination in arts recently held by the University of London yoii-)ff Edwards passed in the first division. He is the orjy Welsh- man that obtained that positiou this year.
THE MARKETS.
THE MARKETS. ABERYSTWYTH—Z^IONDAY. Wheat, 5s Od to 6s 6d per 651bs barley, 4s Od to 46 6d oats, white, 3s Od to 3s 3d; oats, black, 2s 9d to 3s Od eggs 12 for Is; butter, salt, lOd to lid per 1b; ditto fresh,is to Is Id per lb fowls, 3s 6d to 4s per couple; chickens 4s to 5s; ducks, 5s to 5d 6s: potatoes new Id per lb. BUTTER. CARMARTHEN, Saturday.—The demand has greatly increased for Welsh butter every cask was sold early which sold early at an advance of d per lb. We quote best quality from lid to Hid per lb. Market closed firm. METAL. LONDON, Monday.—Spelter E15 10s to £19 12s 6d. Lead-soft foreign, P,17 15s to £17 17s 6d English ditto £18 to £18 2s 6d. DEAD MEAT. LONDON, Saturday.—Fair supplies and trade very slow English beef, 3s lOd to 4s 2d; Scotch sides, 4s Od to 4s 4d; shorts, 4s 6d to 4s lOd American, 3s 2d to 3s lOd inferior, 2s Od to 2s 8d; British mutton, 5s Od to 5s lOd; foreign, 4s Od to 5s Od lamb, 5s Od to 6s Od; veal, 4s Od to 4s 4d 2s 84 to 3s 8d per 81b. POTATOES. LONDON, Monday.—Fair supplies and a very bad trade at the following prices :—Puritans. 70s to 80s; Windsor Castles, 75s to 80s snowdrops 65s to 75s beauty of hebrons, 60s to 70s per ton; Dutch rounds, 2s t6d to 3s Od per bag. HAY AND STRAW. London, Saturday.—Supplies continues small, and trade already at the following prices Good to prime hay, 70s to 92s 6d inferior to fair do., 50s to 60s good to prime clover, 80s to 100s inferior to fair do., 65s to 75s mixture and sainfoin, 65s to 90s; straw, 28s to 38s per load. CORN. London, Monday.—English wheat. 6<1 to Is lower on the wheat-white quoted of 29s to 32s; red, 28s to 31s 6d per qr; foreign do., 6d lower on the week; American do., 6d. Flour 3d lower. Barley. steady. British oats, firm; Russian do., 3d dearer on the week. Maize also 3d dearer on the week. Beans, peas, and lentils steady. THE HARVEST REPORTS. The Agricultural Gazette of Monday remarks:— Taking all classes of crops into account, including potatoes and roots, the harvest of 1900 may be classed as a passable one, but not a good one, because of the deficiency of oats and hay, the two crops more extensively grown than any others. Satisfactorily returns from beans and peas, which together cover only about- 400,000 acres in the United Kingdom, cannot be regarded as balancing the deficiency on about 2,000,000 acres of oats in England and Wales, allowing for full crops of that cereal in Scotland and Ireland, and setting the excess of barley against the deficiency of wheat. Therefore the corn harvest alone must be regarded as a little below average on the whole. On the other hand, the goodness of potatoes and roots may throve more than a balance to the shortness of clover and grass hay together, bearing in mind the fact that a heavy hay crop was secured in some parts of Great Britain. With respect to Ireland, we may add, nearly all crops promised at one time to be abundant, and it is the damage done by storms and by potato disease which is the principal unsatisfactory feature of the outlook in that country.
Advertising
Public Notices. NEW MARKET HALL, MARKET STREET, ABERYSTWYTH. j FURNISHED with STALLS for Butter, Cheese and JL' Egg Merchants, Corn Merchants, Green Grocers, Crockery Dealers, Flannel Merchants, Vendors of Coys, &c. FIRST-CLASS CONCERT & BALL ROOM With Seating Accommodation for 700 Persons. Stage fitted with Beautiful Sceneries suit- able for Dramatic Entertainments. Every Convenience for School Treats and Private Parties. Catering undertaken for Excursionists, &c. D. M. HAMER, PROPRIETOR. Business Notices. New DRAPERY GOODS DANIEL* THOMAS IS NOW SHOWING A CHOICE SELECTION OF NEW GOODS IN EVERY DEPARTMENT. NOTE ADDRESS— 22 & 24, LITTLE DARKGATE STREET, ABERYSTWYTH. BARGAINS IN THE LATEST AND BEST JACKETS, CAPES, WATERPROOFS, AT D. NUN DAVIES' Drapery and Millinery Establishment, COMMERCE HOUSE. LAMPETER. THE A BERYSTWYTH ELSH JfLANNEL DEPOT, 50, TERRACE ROAD "DEAL WELSH FLANNELS, SHAWLS. W0OL- JX LEX DRESSES, CLOTH. YARNS, HAND-KXIT HOSIERY, WELSH QUILTS AND HOME-MADE BLANKETS. JOHN EDWARDS & CO. e PROPRIETORS Business Notices. PHOTOGRAPHIC STtDIO= FOR HIGH-CLASS WORK. GYDE, 22 and 24, Pier Stree" 7 7 AW A AiihiONTWYTH VIEWS OF ALL PLACES OF 17VT-PP IX THE DISTRICT. MES J. W. THOMAS. MILLINERY E S T A B LI SIIM EN T, X GREAT DARKGATE ST., ABERYSTWYTH. NEW SUMMER GOODS OF THE LATEST FASHIONS A PHOTOGRAPHIC ESTABLISHMENT has been recently opened on the Premises. Photoeranhs of all kinds taken on the shortest notice. STEPHEN V AUG HAN DAITIES, COIL JpLOUR, AND PROVISIOK 111,4 1ERCHA-NT, LAMPETER. THE Finest Te Man Brith that can be procured for Is. 4d. per lb. Sole Proprietor of the Tea Britfe Stephen Is. lOd. with its marvellous, flavour and Superb Quality, has sprun- a bound inlo Let highest in public flavour. ° k Hotels. m BRYNAWEL PRIVATE HOTEL, Llandrindod Wells (Two minutes' walk from the Railway Station, Pump House, or Rock House Mineral Springs;. ACCOMMODATION FOR SEVENTY VISITORS. This Private Hotel is situated on one of the highest sites in Llandrindod Wells, commanding an uninter- rupted view of "Ye Olde Druid Circle," Temple Gardens, and the surrounding countrv. Built with all modern improvements and perfect sanitary arrangements. Centrally situated. Handsome Dining and Drawing Rooms. Private Sitting Rooms (en suite). Smoking, Writing and Billiard Rooms. Tennis. Croquet, and Bowling Green. Fine South aspect. Electric Light throughout. All diet arrangements under the special supervision and advice of Dr. Bowen Davis. Personal superintendence. Terms on application. MR. < £ MRS. JEFFREY JONES, Proprietors. G W A L I A HOT E L, Ltd., LLANDRINDOD WELLS. THE origin of the Llandrindod GWALIA is the well-known "GWALIA"" OF UPPER V>"GErRN PLACE LONDON. It was started 1889; by the season of the following ar, extensive additions had to be made to meet a rapid increasing business; these extensions have culminated in the NEW PREMISES, which was opened last year (July 27th, 1898.) The situation of the "GWALIA" is unrivalled. Beautiful outlook, commanding the finest views ossible, perfect South-West aspect, close to Park and Mineral Springs—Saline, Sulpnure.°and Chalybeate- Heating apparatus good supply of Radiators on balconies and corridors. ELECTRIC LIGHT. PASSENGERS' LIFT. BILLIARD TABLE. EDWARD JENKINS, Manager. AND "GWALIA" UPPER WOBURN PLACE, LONDON. THE QUEEN'S HOTEL," ABERYSTWYTH. IiITable DHote, 7.30. Boarding Terms frem 3 Guineas per Week, or 12s. 6d. per day. THIS Hotel is replete with every modern appliance, and contains Coffee and Dining Rooms. LodieS Drawing Room, Recreation Room, Library, Billiard, and Smoking Rooms, and about one hundred Bedrooms. Having a frontege of 150 feet, all the Public and Private Sitting Rooms face the sea and are Lighted by Electricity. • W. H. PALMER. Proprietor. BEfLLE VUE HOTEL, ABERYSTWYTH. (Facing the Sea and close to the Pier.) Is one of the most reasonable and comfortable Family and Commercial Hotels in Wales. TABLE D'Hote, 6-30. Boarding Terms from Guineas per week, or 9s. per day. 'Eus meets all Trains. Tariff on Application to the Manageress. W. H. PALMER. Proprietor. -#- WHITE HORSE HOTEL, ABERYSTWYTH. CLOSE TO SEA AND RAILWAY STATION. TERMS MODERATE. Proprietress: M. A. RE A. ABERYSTWYTH, THE WATERLOO," FACING THE SEA. HIGH-CLASS FAMILY AND COMMERCIAL HOTEL. THE LARGEST AND MOST COMFORTABLE HOTEL IN THE PRINCIPALITY BOARDING TERMS FROM £ 2 2: 0. BILLIARDS. —ELECTRIO LIGHT. POSTING. TERMINUS HOTEL, ABERYSTWYTH^ THE Hotel is now under new management. It is situate close to the Station and is the most convenient Hotel in Town for Travellers and others. It has recently been enlarged and is now replete with every modern convenience and is lighted throughout with the Electric Light. T. E. SALMON, Proprietor, PENYPONT HOTEL, TALYLh\ POSTAL ADDRESS—CORRIS, R.S.O. TELEGRAPHIC ADDRESS—Jj^ERGYNOLWYN This Hotel, which is situate at the west end of the far-famed Lake. Tourists, Visitors, and Cyclists will find every accommodation and comfort at moderate charges. Guides for Cader Idris. Posting. Lake and River fishing free to Visitors at tne Hotel. THOMAS LLOYD, Proprietor. I W. M. JONES, GENERAL DRAPER, GLASGOW HOUSE, MACHYNLLETH, —— AUTUMN AND WINTER GOODS 15 GREAT VARIETY. DOLGWM HOUSE, LAMPETER. TRANSFER OF BUSINESS. GREAT CLEARANCE SALE OF LLOYDS STOCK AT SWEEPING REDUCTIONS J- HUGHES EVANS. GIG LAMPS. Edmund Edmunds, SADDLER & HARNESS MAKER. COLLEGE STREET, LAMPETER, Begs to inform the Public that he has a Grand Selection of GIG LA-AIPS I-N STOCK, AT VERY MODERATE PRICES. ? All kinds of Repairs neatly executed on the shortest notice. SADDLES. CUSHIONS, HARNESS, kc. REWARD & p'pBOCKS ALL PRICES. A visit, is respectfully solicited. Orders by Post strictly attended to. NEW FANCY STATIONERY üd. and Is. CABINETS. W. JENKINS' L. ¡ t\. 23, Great St. And 13, BRIDGE STREET. ABERYSTWYTH.
-"'''''---'-_-------_---_----------WORLD…
WORLD IN A WEEK. Tf: -'Cj? £ :l d:8:=8 "7,S f:d C'= Southsea beach on Monday morning. Apparently he had gone for a bathe, but became suffocated through his false teeth slipping down his throat. The Worcestershire plum crop is this year abnormal, and thousands of pots" of 721b. have been sold at Is. 6d, each, while at Evesham whole train-loads of plums, simply placed loose in coal trucks, have been consigned to the jam makers. The North Wales Calvinistic Methodist Associa- » tion, sitting at Pwllheli last week, considered in private the report of a committee of the monthly meeting in regard to the conduct of the Rev. W. 0. Jones, B.A., Liverpool, and it was decided that he be dismissed from the ministry and not recognised as a preacher. The West End of London was the scene of a tragedy on Tuesday evening, when a young man named Michael Richard Edwards, aged 26, and Susan Westland, a single woman, aged 18, were found at No. 10, Stowecliffe-street, which is used as a nursing institute. Edwards, who is described as a male nurse living on the premises where the tragedy took place, died in St. Mary's Hospital. The girl is progressing favourably. At the North London Police Court last week, Josiah Jones, 33, cashier at the Kingsland branch of the London and Provincial Bank, was charged with stealing £700. Counsel for the bank said the books had been ingeniously cooked." There was one false entry of £700, but the discrepancy was only discovered on Tuesday. The prisoner apparently was in delicate health. He was recently found wandering on Hampstead Heath. He told the police, when arrested, he could remember nothing of it. The prisoner was remanded. The possibility of American supplies of coal was the subject of a good deal of discussion on the Coal Exchange this week. There was not much hope of any real relief from that quarter, the cost of bring- ing the csal across the Atlantic being regarded prohibitive. Of course, if prices go up much higher it was felt that Americans could compete success- fully with the English colliery owners, but then it was pointed out that home prices would immediately fall, and would remain below the point at which the Americans could trade profitably. Large shipments of American coal have already arrived for some of the railway companies.
Streic Fawr.
Streic Fawr. Mae y rhyfel rhwng y meistri a'u gweithwyr, neu rhwng cyfalaf a llafur, yn cael ei chario ymlaen bron yr un dull a modd a'r rhyfel rhwng y Boeriaid a'r Prydeiniaid yn Neheu Affrica. Mae gan y dynion sydd allan ar streic eu pencadlys, neu headquarters, eu gwylwyr, neu pickets. Mae y naill ochor fel y Hall yn gorfod cael cyflenwadau, neu supplies er cario ymlaen y rhyfel, ac. mae y rhyfel yn cael ei chario ymlaen mor bell ag a ellir wrth reolau. Mae i'r naill ochr ar liall eu harweinwyr, pa rai sydd yn tywys eu llu i wrth- sefyll neu ymosod fel bo amgylchiadau yn gofyn. Mae y streic wedi cael effeith yn barod ar y fasnach lo trwy'r dey'rnas. Mae wedi codi yn ei bris o 3 i 5 swllt yn Ngogledd Lloegr, a 2 swllt y dynell yn Dean Forest. Mae y Morlys (Admiralty) wedi rhoddi archebion yn Caerdydd am 100,000 o dynelli o lo. Talant o 28s i 30s y dynell, y pris mwyaf dalwyd erioed. Bu terfysg mawr yn Ferndale ddydd Mercher. Aeth tyrfa enfawr i'r steshon i ddisgwyl y tren cwarter wedi naw. Pan ddaeth y tren i mewn rhuthrodd y glowyr arno gan geisio dod o hyd i'r gyriedydd a'r dieithriaid oedd arno. Ychydig o deithwyr oedd ynddo, gyriedydd y tren oedd un Mr Cook, ac Ysgotyn yn danwr iddo. Pan aeth y tren allan am haner awr wedi deg, hyrddiwyd cerrig yn gawodydd arno, a dinystriwyd ei ffenestri. Oherwydd y sefyll allan ar Rheilffordd y Taff Vale, y mae nifer mawr o longau yn y porthladd yn aros cael eu llwytho. Anfonodd Mr Bell lythyr i hysbysu os nad atelid trafnidiaeth ar linell y Taf y gallai canlyniadau ofnadwy ddigwydd. Mae Mr Hopwood, o'r Bwrdd Masnach, wedi ymweled a Chaerdydd gvda'r amcan o gyfryngu yn yr anghydfod rhwng Cwmni y Rheilffordd a'r dynion sydd wedi sefyll allan. Yn y cyfamser mae yr ymrafael yn cael ei chario yn mlaen gydag egni a phenderfyniad mawr. Rhedai mwy o ychydig o drens ddiwedd yr wythnos, ond mae y rhifedi y mwnwyr segur wedi cynyddu. Nid oes dim argoel fod yr anyhydwelediad i gael ei benderfynu yn fuan. Darfu i rai dynion o Glasgow a gyflogasid gan gwmni y rhcilffordd wrthod gweithio wedi deall beth oedd achos y sefyll allan. Yr oedd peth gwelliant yn y drafnid- iaeth ddyid Sadwrn, er fod pethau yn cael eu dwyn yn mlaen o dan anbawsderau mawrion. Yn gynar boreu dydd Ian cyrhaeddodd nifer o weithwyr o Paddington i Orsaf Rheilffordd y Great Western, Caerdydd. Cyfarfyddwyd hwy yno gan y pickets." Aeth wyth ar hugain ohonynt gyda'r gwyr sydd yn sefyll allan i,w pencadlys; a phan eglurwyd iddynt yr amgylchiadau, dychwelodd y y dynion i Lundain. Ar y Haw arall, aeth tua dwsin o'r dynion o Paddington mewn cerbyd i fuarth (yard) y cwmni yn Cathays. Cedwir gwyliadwriath fanwl ar Orsaf Padding- ton, a dywedir fod oddeutu cant o ddynion wedi gadael y lie oddeutu haner nos Iau, er mwyn cym- eryd lie y dynion sydd yn sefyll allan. GLOWYR RHOXDDA. Mewn cyfarfod o 3,000 o lowyr Cwm Rhondda dydd LInn, penderfynwyd peidio ail gydio a gwaith tra yr oedd Cwmni y Taff Vale yn cyflogi dyeithriaid" neu blacklegs" fel eugelwir. ASGWRN Y GYNEN. Prif asgwrn y gynen yn awr rhwng y gweithwyr a'r cwmni ydyw yr hawl o gynrychiolaeth. Ni fyn y cwmni gydnabod hawl swyddogion Undeb y Gweithwyr i ymyryd yn yr helynt, ac ni wna y gweithwyr ymgynghori a'r cwmni ond trwy eu cynrychiolwyr. Aflvvyddiant hollol fu ymgais y Bwrdd Masnach i gyfryngu a cheisio dwyn y cweryl i derfyn. Mae y cwmni yn ystyfnig a'r bobl yn ddi-ildio. CEISIO CYMODI. Oynhaliwyd cyfarfodydd mawr gan y gweithwyr ddydd Mawrth i ystyried telerau heddwch, ac i geisio dyfod i ddealltwriaeth. Daeth y ddwy blaid yn nes at eu gilydd ddechreu yr wythnos. Mae y gweithwyr wedi cytuno i beidio hawlio cynrychioJ- aeth trwy eu swyddogion—prif asgwrn y gynen. Mae y Cwmni hefyd wedi llaesu a rhoi ffordd ar amryw benau, megys i beidio ymyryd a blwvdd-dal (pensions) y rhai sydd wedi cymeryd rhan yn y streic, ac i beidio erlyn y rhai sydd wedi troseddu, ond ni rydd y Cwmni ffordd ar achos Ewington. Rhoddwyd hyd prydnawn dydd Mawrth i'r gweithwyr i ystyried cynygion y Cwmni. Gwrth- ododd- y gweithwyr dderbyn y telerau un o'r prif rwystrau yn awr ydyw y blacklegs." Myn y gweithwyr ar i'r cwmni svmud y bobl dieithr sydd yn llanw eu lie yn bresenol. Teimla y cwmni an- hawsder i wneyd hyn.
RHYFEL YN CHINA.
RHYFEL YN CHINA. Dywed pellebyr o Pekin fed anghydfod yn bodoli rhwng arweinwyr milwrol y Galluoedd parthed y modd i weithredu yn y ddinas hono. Cytunai yr holl gadfridogion oddieithr y Rwssiaid, i beidio gwneyd difrod yn y ddinas byd nes y clywant ymhellach oddiwrth eu Llywodracthau, ond daliai y Cadfridog Rwssiaidd fod ei Lywodraeth ef wedi cyhoeddi rhyfel eisoes yn erbyn China. Wedi hyn ymosodwyd a chymerwyd y ddinas. Mae Llywod- raeth yr Unol Dalaethau yn wrthwvnebol i ymddygiad Rwssia ac fe wna brotest ffurfiol i'r Galluoedd yn erbyn hyn Tala Syr A. Gaselee, yr arweinydd Prydeinig yn Pekin, warogaeth uchel i'r milwyr Japanaidd, pa rai gawsant y gwaith caletaf yn yr ymgyrch. Dywed hefyd fod ci aUu ef yn fyr o ymborth. Mae preswylfod y Tywysog Tuan wedi ei losgi Gwaredwyd cwmni bychan o for-filwyr Ffrengig ac Italaidd, pa rai oeddynt wedi dal allan yn ddewr yn Eglwys Gadeiriol Peitang er dechreu y gwar- chae. Mae terfysg wedi tori allan yn Amoy, a llosgwyd y deml Japanaidd i'r llawr; "hefvd, yn Swatow, lie yr ymosodwyd ar y cenhadwyr. Ffrengig. NEWYDDION DDIWEDDARAF. Nos Sul cyhoeddwyd y pellebyr canlynol oddi- wrth y Cadfridog Dorward:—"Aryl9fed o Awst gwnaeth gallu o 1,000 mewn nifer yn cynwys Americaniaid Japps, Awstriaid a Phrydeinwyr ymosod ar gyffan o'r gelyn wyth milltir o Tientsin. Wedi dwy awr o ymladd caled ffodd y gelyn, gan adael 300 wedi eu lladd a 60 yn garcharorion. Cyfanswm colledioo y byddinoedd unol ydoedd 11 mewn clwyfcdigion. Diangodd 800 o'r gelyn i'r deheu a lliaws i'r gorltewin. Mae y ffordd i Tie»trdn yn awr yn giir ac yn ddiberv&l. Mae y gelyn wedi ymddwyn yn greulon tuag at y pentrefwyr, csfwyd llawer o fryrpb .heb benan ger ei wersyil. _d- Mae y pcntrefwyr yn heidio i Tientsin yn ol tua mil y dydd. Nid oes ymborth ond am fis yn Tientsin, ac mae lie i ofni bydd yno newyn yn fuan. YI YMHERODRES. Yr ydys wedi sicrhau yn awr fod yr ymherodres a'i swyddogion wedi diaugc o Pekin dri diwrnod cyn i'r galluoedd unol gyrhaedd muriau y ddinas. Bernir eu bod wedi penderfynu llwyr adael Pekin gan sefydlu eu llys mewn rhan bellenig o'r wlad. Mae y gelyn yn awr wedi cilio yn hollol o'r bmddhias—y lie olaf iddynt ymadaw o hono ydoedd y Palas ymherodrol, yr hwn sydd yn awr yn ngofal y Galluoedd. Cyn ymadaw dinystriodd y Chineaidd bob peth oedd yn eiddo i'r Cristionogion. Cyn i filwyr y Galluoedd fyned i mewn i'r ddinas ymosododd y milwyr Chineaidd ar dai y trigolion brodorol cyfoethog, gan eu lladd yn y modd creulonaf. Ni arbedasant hyd yn od y teuluoedd a berthynent i'w harweinwyr eu hunain. Cyn ymado ar ddinas torodd yr Ymherodres benau pedwar o'i gweinidog- ion, ac un o swyddogion y llys ar y ddrwgdybiaeth eu bod mewn cydymdeimlad ar tramorwyr. Dywed neges o St Petersburg fod Llywodraeth Rwssia wedi cael newydd drwg o China, yn ei hys- pysu fod y Galluoedd Unol, ar ol brwydr boeth o fewn i furiau Pekin, wedi gorfod encilio yn ol ar ol colli 1,800 o'u gwyr, yn Rwssiaid gan mwyaf; ac i'r Chineaid gymeryd y safleoedd a tfcanio yn erchyll ar y Galluoedd Unol.
RHYFEL Y TRANSVAAL
RHYFEL Y TRANSVAAL BRWYDR FFYRN1G GER. MACHADODORP. Cyhoeddwyd y neges canlynol oddiwrth Ar- glwydd Roberts gan Swyddfa y Rhyfel prydnawn dydd Llun :—" Belfast, Awst 26ain, pum' munyd i unarddeg o'r gloch y nos.—Yr ydym wedi bod yn ymladd a'r gelyn yn ystod rhan fwyaf o'r dydd mewn cylch o tua deng milldir ar hugain. Bu Adran Lyttleton ynghyd a dwy frigad o feirchfil- wyr, yr oil o dan Buller, wrthi i'r de-orllewin o Dalmanutha. Symudodd French a dwy frigad o feirchfilwyr tua'r gogledd, gan gadw o du y gor- llewin i Belfast; gyrasant y gelyn i Lekenoly, ar y ffordd sydd yn arwain o Belfast i Lydenberg. Gyda bod French yn Lekenoly, cyrbaeddodd y Cadfridog I ole-Carc-w gyda brigad o'r Guards i'w gynorthwvo. Yr oedd yn eglur fod y gelyn wedi adgyfnerthu ei hun yn fawr tua'i ochr ogleddol a dwyreiniol, a gwnaeth wrthsafiad cyndyn i gerddediad Buller a Pole-Carew. Dygodd y Boeriaid dri Long Tom," llawer o ynau eraill, a pom-poms i weithrediad, a bu tanio poeth a pharhaus hyd nes yr aeth yn hollol nos. Hydera Buller nad yw ei golledion dros ddeugain. Nid yw Pole-Carew wedi rhoddi i mi adroddiad o'i golledion eto, ac nid yw French wedi son ond am un. sef Cadben Harrison, yr hwn sydd wedi ei glwyfo yn ddrwg. Mae y Boeriaid yn gwneyd gwrthsafiaid pender- fynol, ac maent wedi erynhoi llawer o ynau. Mae y wlad yn un anhaws i ni, ond yn dra- fynol, ac maent wedi erynhoi llawer o ynau. Mae y wlad yn un anhaws i ni, ond yn dra- chyfaddas i'w dull hwy o ymladd. Mae y partbau hyn yn fwy anfanteisiol i'n meirchfilwyr na'r par- thau yr ydym wedi bod yn gweithredu arnynt o'r blaen. Derbyniais adroddiad prydnawn y 24ain o Winburg yn dyweyd fod Colonel Ridley o'r Imperial Yeomanry, ynghyd a 250 o wyr marchog a 25 o wyr traed wedi llithro o fewn cyrhaedd y gelyn tra yn chwilio ansawdd y wlad. Daeth gallu llawer cryfach na. hwynt o Foeriaid ar eu traws, ac ofnid y caent eu trechu. Gorchymynais i Hunter fyned ar unwaith o Heilbron i Kroonstad, ac anfon cymaint a allai o frigad Bruce-Hamilton gyda'r rheilffordd, a chcrdded yn galed i Ventersburg, ac i gydweithredu a'r galln yn Winburg. Cariwyd y symudiadau hyn allan yn rhagorol, ac yr wyf newydd gael y boddhad o glywed fod gallu bychan Ridley wedi eu gwaredu yn ddiogel yn gynar heddyw gan Bruce-Hamilton. Ymddengys i Ridley ymsefydlu ei hun mewn fferm, ac iddo ei hamddiffyn yn ddewr a medrus iawn. Gwrthwynebid ef gan tua 1000 o Foeriaid a dau wn, a rhifa ei ddamweiniau tua deg-ar-hugain. Anfonwyd colofn fecban ysgafn o dan Colonel White gyda'r gobaith o dynu sylw y Boeriaid oddi- wrth barti Ridley. Ei golledion ydoedd—Lieutenant B. H. Jones wedi glwyfo yn ysgafn, Farrier-Sergeant R. P. Williams wedi, ei ladd a phump ar golL Edrydd Rundle fod 169 o Foeriaid wedi ymostwng iddo yn Harrismith. YN CYRHAEDD BELFAST. Mewn gwefreb dyddiedig Awst 25ain, 5.5 y prydnawn, dywed Arglwydd Roberts ei fod wedi cyrhaedd Belfast y bore hwnw yn gynar, a chyfarfu a Buller, French, a Pole-Carew ganol dydd. Dywed yr olaf mallei golledion y diwrnod cynt trwy gymeryd meddiant o'r lie hwn ydoedd 15 o wyr wedi eu clwyfo. Bu rhew trwm yma neithiwr-13 o raddau. Mae iechyd y milwyr yn dda iawn, ac wedi gwella, mae'n dda genyf ddyweyd, trwy Ddeheu Affrica yn gyffredinol. Edrydd Ian Hamilton ei fod wedi dal ger Penaars River Station 13 o Foeriaid, amryw wageni, 500 o wartlieg, a 1,150 o ddefaid. GWAITH CALED. Neges o Belfast, dyddiedig ddydd Sadwrn, a ddywed :-Cyrhaeddodd Arglwydd Roberts yma bore heddyw. Marchogodd y Cadfridog Buller a'r Cadfridog French, ac aethant allan i'w gyfarfod ac ymgynghori ag ef. Mynyddau talfrig ar ffurf haner cylch ydyw prif safle presenol y Boeriaid. Saif Belfast tua canol y cylch. pe buasai yn un crwn. Mae llethrau y mynyddoedd yn ddaneddog a serth, ac nis gellir myned attynt ond trwy gorsydd. Mae gwyneb (frontage) eu safle yn tua 25 milldir o hyd. Mae y gelyn, yr hwn sydd wedi amgloddio ei hun yn dda, yn tanio yn awr ac yn y man. ac mae ei Long Tom yn tan- belenu trwy gydol y dydd. Mae yn amlwg fod y Boeriaid yn barod i wrthwynebu eu goreu. Ond nis gellir dyweyd a wnant aros i dderbyn ein ymosodiad. Nid yw ymosodiad Buller am dridiau wedi cael un effaith ar eu safle hyd yn hyn. Ceisiodd y gelyn rwystro ymdaith Buller a French tua Belfast trwy roddi y veldt—y borfa grin ardan. Yr oedd yr olygfa yn un aruthrol ac ofnadwy, rhuai y fflamiau yn ddychrynllyd, ac ymddangosai yr holl ddaear o amgylch ogylch fel mor o dan. Disgwylir y bydd i ymladd caled gymeryd lie yn ardal Machadodorp yn fuan. DAL OLIVIER. Mewn negcs o Belfast, Awst 27ain. 12.25 p. m dywed Roberts i'r gelyn ymosod ar Winburg y bore hwnw o dri chyfeiriad. Gyrrwyd hwy yn ol gyda cholled fawr, a daliwyd y Cadfridog Boeriaid Olivier a'i dri mab. Gwaith go bwysig gan fod Olivier wedi bod yn un o arweinwyr mwyafaiddgar y gelyn, Yn y frwydr a fu rhyngddo a'r gelynion ger Warmbaths, llwyddodd Baden-Powell i waredu cant o garcharorion Prydeinig. Heblaw hyny daliodd bump ar hugain o I1 oeriaid, ac yn eu mysg ddau swyddog Boeraidd. I ANFFAWD. Yn yr ymgyrch ak gelyn ddydd Iau syrtbiodd anffawd i ran y Liverpool Regiment, pa rai a amgylchynwyd gan y Boeriaid. Aeth gwyr Lerpwl yn rhy bell gribyn mynydd o olwg y gweddill o'r gallu. Heidiodd y Boeriaid o'u hamgylch, ac wedi tanio brwd o fewn deugain llath i'w gilydd saethodd gwyr Lerpwl bob ergyd a feddent, a bu rhaid icldynt roddi eu hunain i fyny, ond nid cyn colli 12 wedi eu lladd, 45 wedi eu clwyfo, a 30 ar goll. AR OL DE WET. Methodd De Wet a thori drwy ein llinellau er mwyn dyfod i gysylltiad a lluoedd Botha, ar canlyn- iad yw fod ei filwyr wedi eu digaloni. Yr oedd ei fethiant i'w briodoli i ymdrechion Ian Hamilton, Baden-Powell, a Paget. Y mae rhai o'r bwrdeiswyr yn ceisio myned yn ol i'r Dalaeth Rydd. Bu raid i De Wet adael ar ei ol lawer o gyflen- wedau o ymborth, yr hyn a ddaeth i ran y Prydeinwyr. Y mae dros 150,000 o geffylau a mulod wedi eu banfon i Dde Affrica oddiar gychwyniad y rhyfel. BELFAST. Mae Roberts wedi bod yn symud yn raddol tua'r dwyrain, a dydd Sadwrn cyrhaeddodd Belfast, lie tua 130 milldir o Pretoria, ar y rheilffordd, saif Machadodorp ychydig filltiroedd ymhellach i'r dwy- rain yno yr oedd Kruger hyd yn ddiweddar, ac ar a wyddis gall fod yno eto. Mae y gelyn ar hyn o bryd yn ymgynull oddeutu y lie hwn, ac mae ganddo safleoedd cadarn iawn; ond nid oes ganddo fawr o le rhyngddo a tiriogaeth Portugal. Y DIWEDDARAF. Dywed y Boeriaid sydd yn Pretoria y credant y gwna Botha un ymdrech eto, ac yna rhydd i fyny a cheir tcrfyn ar y rhyfel. Barnant fod Kruger a Steyn yn bwriadu gadaely wlad trwy Delagoa Bay. Rbydd Arglwydd Roberts ganmoliaeth uchel i waith Buller, yr hwn sydd yn awr yn cael ei goroni allwyddiant. Dywed neges o Lorenzo Marquez, fod y Boeriaid, ar ol ymladd caled ger Machadodorp wedi cael eu curo yn ol gyda cholled dirfawr. Mae Swyddfa y Rhyfel wedi trefnu i anfon adgyfnerthion pellaeh i Ddeheu Affrig. 0 hyn i'r lOfed o Fedi anfonir 3,657 o filwyr, ac 820 o I geffylau. Ymadawodd dros fil ddydd Sadwrn ar fwrdd y Tagus, ac yn eu plith yr oedd cant o'r Royal Welsh Fusiliers. SAETHU CORDUA. Mewn llys milwrol yn Pretoria ddydd Gwener dedfrydwyd Hans Cordua i gael ei saethu i farwol- aeth. Cadarnhawyd y ddedfryd gan Arglwydd Roberts a chariwya y udeufryd allan yr un pryu nawn. Cordua oedd un o'r rhai blaenaf gymeredd ran yn y cynllwyn i ddwyn ymaith Arglwydd Roberts o Pretoria. Dywedwyd wrth Cordua y noson fiaenorol nad oedd ganddo ond ychydig oriau i fyw. Am saith y bore agorodd y gwylwyr ddrws y gell a chawsant y carcharor yn barod. Cerddodd yn wrol i'r ardd o'r tu cefn i'r carchar lle yr oedd i gael ei sacthu, ac ai y caplan wrth ei ochr. Ni amlygai unrbyw ofn, ac ni rwymwyd ef trwy ei gais ei hun. Eisteddai ar ystol, ger mur yr ardd, a phlygodd ei freichiau gan ddyweyd ei fod yn barod. Tanwyd deg ergyd i'w gorph a syrthiodd yn farw. Condemnia llawer y weithrcd hon, nid am nad yw yn gyfiawn ond am ei bod yn annhymig o dan yr amgylchiadau presenol, ac na fydd iddi ond chwerwi a dyfnhau teimladau drwg rhwng y Boeriaid a'r Prydeiniaid yn y dyfodol.
Welsh Wesleyan Centenary.
Welsh Wesleyan Centenary. The hundredth anniversary of the establishment of the first Welsh Wesleyan Church was celebrated at Ruthin on Thursday, when Wesleyans of all ages assembled from all parts of North Wales. Up to the time when the railways in and to Wales were opened Ruthin was a busy, prosperous market town, the centre of the life and activity of Denbighshire, Flintshire and Merionethshire, and on which all the roads of the district converged. The town stands on a low eminence in the Vale of Clwyd, from which roads branch east, north, south and west. When the railways absorbed the traffic, the business was largely drawn away from the bor- ough, which is now largely a residence for well-to- do families, its industries being chiefly agricultural and its manufactures aerated waters. It is also the assize town for Denbighshire, and the site of one of the two prisons remaining in North Wales. In the year 1739 John Wesley paid the first of his many visits to Wales, being followed by Samuel Bradburn, James Wood, John Mason, and James Buckley, eminent men of the Wesleyan cause. It was not, however, until 1800 that the first formally recognised Wesleyan church was established in the country, and that occurred at Ruthin. This event was due to the influence of Edward Jones, the son of a Welsh yeoman who was born on May 19,1778, at Bathafarn, a residence situated on a brae of the Clwydian range, a couple of miles from the town. At eighteen years of age he went to Manchester, where he was converted under the ministration of the Rev. George Marsden. In company with Jabez (afterwards Dr.) Bunting, and Ellis Jones, of Wernddu, he began to hold .prayer meetings about the country, but owing to failing health he returned to Ruthin. On January 3rd, 1800, he rented a loft in Rutbin from John Edwards, currier, which he called Ystafell Clwb y Prince," and in that little room Wesleyanism found its first home in Wales. Soon after that Owen Davies, a native of Wrexham, and John Hughes, of Brecon, were ap- pointed missionaries, and Ruthin became the centre of their labours. Edward Jones at that time was not a minister, but he became a deacon, subse- quently a preacher, and after that a fully ordained minister. Ruthin was fixed upon as the principal station of the first regularly formed circuit. About three years after the mission room was opened, a chapel was erected, called" Capel-y-Felin." which, in 1869, was superseded by the present edifice, dedi- cated to the memory of Edward Jones, and situated on a site adjoining Capel y Felin, a portion of which forms the Sunday school to this day. Ed. Jones ministered in several circuits in Wales, and in the Bathafarn Chapel, Ruthin, there is a tablet behind the pulpit to his memory, subscribed for by all the Wesleyan Churches of North Wales. There was a monster assembly, and most of the people wore medals specially struck in commemora- tion of the centenary. On the obverse the medal bore a bust of Edward Jones, and on the reverse were the wordsAugust, 1900. Centenary of Welsh Wesleyan Methodism. The first missionaries Owen Davies, John Hughes."