Baner ac Amserau Cymru

TREAMLOD. Y mae y pentref uchod yn dechreu ym- ddeffro gogyfer a'r etholiad cyffredinol sydd yn agojhau. Nos Fercher, wythnos i'r di- weddaf, cynnaliwyd cyfarfuld yno i gychwyn Cymdeithas Ryddfrydig. Cymmerwyd y fadair gan Mr. M. A. Williams, fiery llydd, 'relettert, ac aed yn. mlaen a dewis swydd- ogion i'r gvmdeithas. Y llywydd etholedig yw y Parch. B. Thomas (B.). Trelettert, a'r ysgrifenydd yw Mr. John Morgan, Tream- lod, a'r trysorydd yw Mr. J. Thomas. Am- cana y gvmdeithas at wylied a threfnu ar gyfer etholiad y Cynghor Sirol, yn ogystal, ac ar sail y dystictaeth uchel a gaed i Mr. James Harris, y cyninrychiolydd Tiresennol a,r y Cynghor Sirol, penderfynwyd ei ail- ddewis fell yr ymgeisydd Rhyddfrydig yn yr etholiad a gymmer Ie yn mis Mawrth nasaf.

HWLFFORDD. Y mae bwriad ar droelii yn y dref uchod er's peth amser i sefydlu Cymdeithas Len- yddol, a nos Lun diweddaf, cynnaliwyd cyf- arfod i'r pwrpas yn y Neuad'iT Ddirwestol, o dan lywvddiaeth y maer (Mr. Esaiah Rey- nolds). Penderfynwyd yn unfryrlol i'w sef- ydlu ar linellau anenwado] ac ammholitic- aidd. h,y.. nid gyda'r amcan o hyTwyddo unrhyw blaid boliticaidd. Er mai tref hynafol ydyw yr uchod, a bod IIawe-r o'i masnach wedi ei dynu gam Aber- gwaun, etto y mae yn syn pa mor brin yw tai gweithwyr yn y dref. Yn awr, y mae y Cynghor Trefol w(i-li ymgymmeryd ag adeif- adu 14 o dai llewyddion i weithwyr mewn rhan o'r dref—Prendergast, a bwriada. godi chwaneg tua,1 City Road yn fuan. Y mae y gorchwyl o adeiladu y cyfryw wedi ei ym- ddiried i'r adeiladwyr, y Mri. Evans a Wil- liams. o'r dref uchod. Da genym. fod y cynghor Wfd i cymmeryd y cam pwysig ac angenrheidiol hwn. Cynnaliodd y Methodlstiaid Oalfinaidd yn y dref uchod eu cyfarfod blynyddol dydd Sul a .nos Lun wythntos i'r diweddaf. Preg- ethwyd yn rymus gan y Parch. — Roberta, B.A., Caerdyidd. Y Sul diweddaf yr oedd y Parch. D. Garw Jones, Aberdaugleddau, yn. cynnal cyfarfod diolchgarweh am y cynhauaf yn nghapel Bethesda (B.). Nid mynych y gwelir eigl- wysi un enwad yn gwahodd pregethwyr enw- ad arall i gynnal; eu cyfarfod bljTiydclol. orid felly yr oedd yn yr achos hwn. Caed cyf- arfodydd rhagorol.

YR ETHOLIAD CYFFREDINOL. Y mae y ddwy blaid yn dechreu gweithio o ddifrif yn y sir hon. Nos Wener diwedd- af yr oedld cyfarfod gan y Toriaid, yn Neu- add y Maswniaid, yn y dref uchod, ond go- falwyd mai dim ond y sawl feddai docyn gawsai fyned i fewn. Nos Sadwrn trefnid i gynnal cyfarfod mawr yn yr awyr agored yn Neyland. pryd y (disgwylir Mr. Owen Phillipc, A.S. Mr. Hemmerde, ac eraill, i anerch y cyfarfod. Y mae y Gyllideb yn bur boblogaidd yn y cylchoedd hyn.-Gohebydd.

CROESOSWALLT. Yn nghyfarfod misol Cynghor Trefol Croesoswallt penderfynwjrtd cymmeryd y pare newydd, yn nghanol y dref, drosodd o Medi 29ain a rhoddwyd ar y surveyor i ddarporu plnniau ac amcangyfrifon ar gyfrif gwneyc1 ixm Lng greens a tennis courts' ar ran o'r eiddo. Ar argymmhelliad Pwyll- gor y Cyllid, cyttunwyd i gotid echwyn o 6,000p gan Ddirprwywyr y Gweithiau Cy- hoeddus yn ol 3t y cant, a phenderfynodd y cynghor am y waitb gyntaf yn ei hanes godi arian ar bonds' o 100p., yn ol Hog o 3l y cant.

CLEVELAND. OHIO. Dyrchafiad Miss Cwen Thomas I Swydd Uchel dan Fwrdd Addysg y D din as. Cleveland, 9., Awst 30.—Gwir ddymunol genyf nodi am ddyrchafiad unrhyw berson Cymrejg teilwng i unrhyw swydd neu saflo 0 bwys, yn mha gylch bynlag, o blegid peth dyoithr yn Cleveland yw clywcf^l am esgyn- iadau Cymreig oddi ar wastadedd cyffredin plant dynion. Ond y mae yn dda. gc.nyf nodi yn bresennol am ^n sydd yn deilivng kylw pef, pennodiad Miss G.wen Thomas, 2-5ain oed, yn athrawes yn y Technical I^igh School—y gangen uchaf o at'ldysgaeth yn y ddinas, ac i ddechreu ar ei gwasanaeth yno. yn mis Hydref dyfodol, am yr hyn y dsea> bynia. gyflog o 120 o ddoleri y mis, yr hyn a ystyrir yn safle o ddiwylliant arbenig, ac yn :nod o anrhydedd gwir deilwng i'w fedd- iannu. Cangen ei h:?ddysgaeth fydd yr iiaith Saesneg i ddosbarth o tua hanner cant o bobl ieuaingc; a diau mai ar gyfrif ei meistrol- aeth o'r gwahanol ieithoedd, Groeg, Lladjn a'r Saesneg y dewiswyd hi, i'r safle. Wedi gadael yr ysgolion cyhoeddus pan yn 14eg oed, treulicdd MiSts Thomas bedair blyn- ecii yn yr ysgol uwchraddol; ac oddi yno aeth drwy gwrs o bedair blynedd yn ngholeg Adelbert y Western Reserve Wedi hyny, dewiswyd hi yn athrawes mewn ysgol gy- hoeddus yn Bedford, tref ychydig y tu all-an i Cleveland. llø y profodd ei hun mor feHrus mewit gwahanol ganghenau addysg fel y pennodwyd hi yn brifathrawes (principal), a,r yr ysgol. Yn y cymmeriad hwnw yr oedd. pan yn annisgwyliadwy un boreu, wele awel o gyhydedd y Bwrdd Add'ysg yn ei tharaw. ac yn ei chcWi; ac yn ei gosod ar un o brif binaclau addysgol y ddinas. Amser a brawf gydag einioes ac iechyd y bydd Miss Thomas, ar ei thaith tuag i fyny yno, hef- yd. Yn yatodi blynyddoedd o addjysg. ni fethodd gymmaint ag unwaith yn ei har- holiaMiau, ond yn hytrach ar y blaen ynei gwersi amryfal. Merch yw i Mr. a Mrs. RiehaiVl Thomas1— efe yn frodor o Llanelli, Caerfyrddin, ac yn ewythr1 i John Thomas, arweinydd y cor enwog o'r lie hwnw. Ei briod sydd ferch i George V. Russell, pen rcliwr cledrau yn Newburg. a 11 it o fanau eraill, heb law yr Ebbw Vale, D. C., yn y blynyddoedd gynt, ond sydd yn awr yn rojio ei ddyddiau mewn heddweh a myfyrdod am helyntion y my^n- edol a'r presennol; a diau. hefyd, am be#- au mawrion y dyfodol annirnadwy. Heb lajsr ei rhieni a pherthynasau y mae llu mawr o gyfeiUion ac adliabyddion Miss Gwen Thom- an. yn cydlawenhau yn ei hesgyniad i'w safte ennillfawr ac urildasol,

DADSEFYDLIAD YR ECLWYS YN NCHYMRU. Cafodd y cwrstiwn o pa un a ddylai Cym- ru. o dan y sefyllfa wIeidyddol liynod bres- ennol, wasgu am i'r Prifweimdog gadw at (i addewid, trwy i Ddadsefydliad yr Eglwys yn Nghymru gael y flaenoriaeth ar bob mee- uij arait J-J., godi mewnffurf hynod yn mhwyllgor gweithiol Cymdeithas Ryddfryd- ig Deheu sir Gaer.narfon, yn Penygroes. Mr. Ellis Davies, A.S, yr hwn oedd yn bresennol ,a ddywedodd ,pa beth bynag a allai gael ei ddyweyd, nis gallent gau eu Hyg- aM i'r ffaith fodRhyddfrydwyr Saesnig yn mhell o fod mor frwdfrydig a Chymru yn eu cefnogaeth i Ddadsefydliad. Nid oedd efe erioed wedi celu y ffaith, y dylai cwestiynau llafur a chymdeithasol neillduol gael y flaen- oriaeth ar Ddadsefydliad, fel rhai yr oedd galw mawr am danynt, a rhai oedd yn debyg o fod yn boblogaidd yn yr etholaethau Saes- nig. Ar yr un pryd, yr oedd yn iawn iddo ei ymgynghori a'i gymdeithas yn y mater; ac os na roddent hwy orchymyn neill/duol iddo. m. byddai ef yn gyfranog mewn gohirio deddfwriaeth gymdeithasol a llafur yn ffafr Dadsefydliad. Mr. J. O. Roberts, llywydd Undeb Chwar- elwyr Gogledd Cymru. a ddywellodd ei fod yn cydolygu a syniadau Mr. Ellis Davies, A.S. Dadleuai eraill nas gellid rhoddi i fyny y sefyllfa. oeddynt wedi ei ennill yn awr, am ba un yr oeddynt wedi ymladd er's deugain mlynedtd. Y diwedd fu i'r pwyllgor benderfynu yn unfrydbl i argymmhell y cyfarfod blynyddol i., ail ddadgan y gofyn am Ddadsefydliad.

Y SEFYLLFA WLEIDYDDOL. GOHIRIAD TEBYGOL TY Y CYFFREDIN. Y Prifweinidog yn Balmoral. Dydd Mercher, chwanegwyd at y cyffro yn y by)I gwleidyddol--a achoswyd trwy ym- weliad y Prifweinidog a'r Brenin yn Balmor- al-trw-y y mynegiad a wnaed gan Mr. Lloyd George yn Nhy y Cyffredin, ei fod yn debyg- 01 y byddai i'r Ty ohirio am wythnos o ddydd Llun, nesaf, fel y gallai yr aelodau gael cyfleusdra llawn i ystyried y gwelliant- au ar yr Adroddjad i Fesur y Gyllideb, y rhai a asodid i lawr a,r bapur cyn y gohiriad. Yr oedd gryn lawer o ddyfalu y Ty beth allai fod yr achos o ohiriad y *Ty am wythnos. Yr oedd rhai Undebwyr yn bar- o\i i dybio na byddai i'<r Ty presennol, ar ol gohirio, gyfarfod drachefn. Ond 'wedi gwneyd ymchwiliad mewn cylchoedd swydd- ogol.'caed allan fo^d y goh\riad am wythnos i fed yn wyliau, a dim arall, am nad oedd gan y Ty un gwaith o bwys cyn iddynt gyr- haedd yr Adrcddiad ar y Mesur Cyllidol Dywedir fod Mr. Lloyd-George, Syr E. Grey, Mr Burns, a gweinidogion eraill' wedi dadgan eu barni y bydd i Dy yr Argl- "wyddi yn y diwedd dderbyn y Gyllideb. Argiwydd Lansdowne weled y Brenin. Dywedir y by^dd i Argl'wydd Lansdowne fyned i Balmoral boreu ddydd Gwener, gan deithio o Ysgotland yn ystod y nos. Dywed y 'Ceutral News' mai cenhadaeth wleidydd- ol,boliol oedd eiddo y Prifweiniidog. Dim Cyttundeb Hanner y Ffordd yn Debyg. Dywed y Press Association fod am- mheuaeth mawr yn cael ei ddadgan ar bob ochr i'r Ty gyda golwg ar y possiblrwydd o unrhyw gyttundeb hanner y ffordd ar Fepur y Gylltlob. Dywedir i aelod o'r Weinydd- iaeth ddyweyd, mewn ymddiddan dydd Mer- ehelf in a. chynnncrai cyttundet) hanner y ffordd Ie, ac y byddai i Dy yr Arglwyddi basic y mesur.

HAELFRYDEDD SYR ALFRED JONES. Dyiwiedi y Lwe[t\x)o? 'Journal otf Ootm, merce fod Syr Alfred Jones, tra yn llyw- yolclu mewn cyfarfod o'r Gymdeithas i Dyfu Cotwiu Prydeinig, dydd Mawrth, wedi p- gwneydi cynnyg haelfrydig arall o 2o,000p. i drysorfa y Gymdeithas, ar y dealltwriaeth fod nyddwyr cotwm sir Lancaster oedd yn teimlo dyddordeib: yn hyn yn sicrhau tanys- grifiajriau yn cyrhaedd y swm o 150,G00p. yn ystod y chwe mis nesaf. Y mae y gwaith hwn wedi bod yn hynod o lwyddiannus, ond yr oedd, y drysorfa yn niron wedi darfod, ac yr oedd yn angenrheid i01 cael chwaineg o arian i eangu y tyntmud- iad, a chynnorthwy^ y trefedigaeth.au oedjl yn" dwyn cyssylltiad a hyn i eangu y rhan- barth oejid o dan gotwm.

TRYCHINEB DWBL YN BIRKENHEAD. Cymmerodd trychineb dwbl dych-rynllyid le yn. Higher Tranmere, Birkenhead, nos Fawrth, trwy i ddyn ieuangc, o'r enw Ro- bert Nicholson saethu ei hen gariad, Elsie May Nicholas, 25aiin mlwydd ced,a throi y llaw-ddryli ariio ei hun, fel y bu yntau farw. Ymddengys fod Miajj Nicholas yn byw gyda'i chwaer yn 2, Liversedge RoEsjd, ac iddi ddyfod igydriabyddilaeth a Nicholson trwy weithio- mewn siop ddillad fawr yn Liver- pool, llei yroEjld Nicholson wedi bod yn gweithio gynt. Yr oedd y berthynas rhwng y partion yn fwy na chyfeillgar hyd yn ddi- weddar, pan y denodd dyn arall serch y ferch. t Yr oedd' Nichoilson yn eiddigeddus jawn o'r dyn oedd wedi Ilwyddo i ennill serch Miss Nicholas. Nob Fawrth cyfarfyddodd yr en- eth ar ei ffordd ailref oddi wrth ei busnes, yn fuan ar ol &aith o'r gloch, ac aeth gyda j hi i!r ty, ar'ol iddo gael gwahoddiad. Aeth y cwpl i'r ystafell gynnull; ac wedi i ychyd- ig funiydau '$fyn.edj heibio vbrawychwyd ei chwaer, yr hon. oedd i lawr grisiau, wrth glywed swn dwy ergyd yn dyfold o lawddryll. Rhuthredd! i fyny y grisiau, a chanfyddodd ei chwaer yn gorwedd ar lawr yn farw, wedi ei saethu trwy ei phen, tra yr oedd gan Ni- cholson, hefyd, archoll bwled yn ei ben,, ond yr oedd yn fyw. er mewn cyflwr angeuol. Daeth yr heddgeidwaid yno yn fuan, a symmudwyd y cwpl ieuangc i Ysbytty y Fwr d'eisdref, lie y djnvedodd meddyg fod y ferch wedi marw, a bod y dyn yn- mron marw; a bu farw yn fuan ar ol ,iHdo gael ei dderbyn i'r sefvdliad hwnw. Achotsodd y trychineb y dychryn mwyaf yn y rhan hono o'r dref, lie yr oedd yr feneth < yn dra adnabyddus a pharo-liug.

..in HI' r > 'I DINBYCH. j Eglwys M.C. Seion, Stryt Henllan.-Dydd Sul diweddaf gwnaeth y frawdoliaeth. yn y lie uchod eu casgliad blynyddol tuag at ddi- ddyledu y oapel, ac yr oedd y swm yn cyr- haedd 18p. 10s.3 gyda rhagoilygon aim ragor. With gyhoedd'i y casgliad y Sul blaen»rol, awgrymwyd mai priodol fnaisai iddo fod yn gasgliad coffa am y diweddar frawd, Henry Williaimis), a diydsymwyd yn, gakrnog a'r mr- grymiad. Y mae y frawdoliaeth i'w Jlongyf- arehar yr ymdroch ganmoladwy hon o'u heiddo.

ETHOLIAD A GOSH AOL Y CYNGHOR TREFOL. Swn Brwydr. Mewn llai na mis o anuser bydd galw ar etholiwyr y fwixleiwlref i ethol pedwar o gyn- nrvcbiolwyr ar y Cynghor Trefol; ac y mae cryn) isiairad eisoes ynghylch yr hyn sydd yn debyg o ddigwydd. Mae awydd mewn rhai cyssylltiadau na byddo i'r Cymdeithasau Gwleidyddol ymyrvd yn yr etholiad hwn, ac y mae He i dybied yr ymgadwant rhag gwneyd hyny. Os felly, fe geir ymdrech ddyddorol, neu o leiaf, dylai fod lelly. Y rha;i y mae tymmor eu haelodiaeth ar ben eleni ydviit:—Mri. S. T. Miller, S. Lunt GriiTiths (Henllan), Wm. Parry, a. D. H. Davies. Y gred yw, y bydd i'r oil ail ym- geistio—ar bwys yr hyn a wnaro ganddynt yn y gorphenol, neu yr awydd am ragori yn y dyfodol. Sibrydir enwau amryw bersonau sydd yn debyg o dd'od allan' fel ymgeis- wyr newyddion, iac yn eu mysg y Mri. Rir chard A. Jones (Cae Gwyn), John Evans (Mri. Mellard), J. D. Lewis (architect), J. Ellis Jone's (eillydd), a J. D. Sayle (saer coed). Os peidda'r gwleidyddwyr ewyddogol a, rhoddl1 eu bysedd yn y potes, gall rhai o'r uchod 'sefyH,' a chwaneg, o ran hyny; ao os felly, fe geir 'lecsiÍ,WTI' ddyddorol. Mae swn brwydr yn rhiuiad y gwynt; ond y mae ynnhy fuan, ysywaeth. i brophwydo dim ynghylch yr hyn ddigwydd. Mae yn mysg yr ymgedswyr tebygol rai enwau tra adnabyddus, ac o« gwelir hwy ar y maes, rhaid i'r cynghorwyr sydd ar fedr ymneill- duo ymddeffro, os aim fyned etto i mewn i gylch y cynghor.

MARW YN Y PULPUD. Tra yr oedd Canon David Reith, Watford, yn anerch cyfarfod o athrawon yr Ysgol Sab- bothol yn eglwys St. Alphege. Greenwich, nots Fawrth, syrthiodd yn sydyn yn y pul- pul. Yr oedd ar derfynu ei bregeth. Yr oedd y canon gynt yn ficer Eglwys Crist, Greenwich, ac yr oedd yn 1891, yn ddeon gwledig y rhanbarth. Yr oedd ei iechyd yn egwan er's tro.

TREIALON OWN DEFAID P ENLLYN. Cynnaliwyd y treialon hyn dydd Iau di, weddaf. CafwyVl! tywyckl rhagorol, ac yr oedd y cystadleuwyr yn y gwal1,anol ddos- barthiadau yn hynod o liosog, a chafwyd gweithio rhagorol gan y mwyafrif o'r cwn. Y llywydd eleni ydoedd Mr. P. D. Lee, Brynbanon; y trysorydd ydoedd Mr. E. W. Jones, Berthlafar, a Mr. W. Williams, Bryn- pader, yn ysgrifenydd. Cyhoeddwyd y feirndaldaeth gan Dr. Williams, Tawelfan, ac ennillwyd y gwobrwyon gan gwn y rhai canlynol:— Dosbarth agored i'r byd^—1, Thomas Ro- berts, Cymmo, Llaiitysilio; 2, William Jones, Plasnant, Llangwm; 3, George Bar-, croft. Scout Moor, Manchester; 4 Davids Robertis, Cae glas, Maentwrog 5, J. Mo»e& Broncyntyn, Cnoesoswallt; 6, George Bar- .9P1 croft. Corlanwr goreu—R. Jones, Tyceryg, Llan-. uwchllyn. Dosbarth lleol (agored i Penllyn)—1, J. Ellis, Wernol, Llanddefrfel (yr- hwn hefyd, a ennillodd! y wobr arbenig am y rheolaeth oreu); 2, R. Jones, Ty ceryg, Llanuwchllyn; 3, R. Jones, Ty'nycelyn, Bala; 4, R. Ro- berts, Ty nant, Llandderfel; 5 Ivor Ed- wards Tyddyn ronen, Llanuwchllyn. Y Beiirniaid ekni o^dU-ynt—Mri. R. E. Pugh, Pentredwr, Llangollen, ac R. S. Ed- wards, New Inn, Llangwm, a gwnaethant eu gwaith i foddlonrwydd pawl). Fel y dywed'r asonii. cafwyd arddangosfa ragorol, ae y mae clod mawr yn Iddyledus i 'r lioll swydd- ogion a'r pwyllgor am eu llafur gyda gwneyd y treialon yn Ilwyddiannus, ac yn enwedig felly i Mr. William Williams, Brynpader, am ei fedrusrwydd. yn cario allan ei oruch- wyliaeth bwysig fel ysgrifenydd.

CYFADDEFIAD 0 LOFRUDDIAETH. TRYCHINEB YN WEST DERBY. Dyfod o Hyd i Corph Merch Mewn Ffos. Cymmerodd heddgeidwaid. Liverpool ddyn o'r enw Benjamin Scholey, 23ain mlwydd oed, marchwas, i'r ddalfa. Y cyhuddiajd a ddygid yn ei erbyn ydoedd un o feddwdod, ac ymddwyn yn afreolus; ond wedi i'r car- charor gael ei gymmeryd i fyny, cyfalldef- odd iddo lofruddio merch ieuangc mewn cae yn West Derby. Dywedodd mai enw y ferch ydoedd Mininie Gascoig^e, yr hon oeiM yn trigiannu yn 24, Upp>r Baker Street, 1 ivcr- pool, a chwanegodd fod y ferch yn gorwedd yn awr mewn ffczs yn West Derby. Yr oedd ei fynegiad fel y canlyn;—' Peid- iwch a rhdldi fy enw i lawr am fod vn feddw ,acafreolus. Yr wyf yn rhoddi fy hun i fyny. Cyfarfyddaig a hi yn Butler Street, trwy bennodiad. Llindagais hi a fy melt rhwng pedwar a phump heddyw. Gwnaeth hi i m:i wneyd hyny, ac y mae hi yn awr mewn ff os.' Gan fod Scholey yn, parhau tÍ lynu at ei fynegiad, gohebwyd a'r Cudd-arolygydd Moore, ac yn ystod oriau man boreu dyJld Mawrth, cymmerodd y mater mewn Haw; a gwnae)l ymchwiliad yn y gymmy^dogaeth nodwyd. Wedi cryn ymchwiliad. daethpwyd o hyd i gorph y ferch mewn ffos ar ystad Arglwydd Sefton Wedi hyny tynwyd y corph o'r ffos. Yr oedd ganddi ddillad am dani, ac nid oedd dim ond ei gwddf yn noeth. Yr oedd ei gwyneb yn fudr, a chryn lawer o faw ar ei dillad. Agorwyd y trengholiad ar y corph yn y Dog and Gun Inn, yn Croxteth Hall Lane, nos Fawrth. Ni chymmerwyd dim ond tystiolaeth tri o dystion ac er i'r heddgeldwaid gael amser i wneyfi ymchwiliadau pellach, gohiriwyd y trengholiad hyd dydd Llun.

Gwariwyd y swm 6,540,000p. y flwyddyn ddiweddaf gan bymtheof o brif gwmniau y ffyrdd haiarn am lo a llosglo. Cyfartaledd pris gwenith yn ol y chwarter ymherodrol yn 1908 ydoedd 1 p. 12s. Perchenogir Bangc Ffraingo gan 28,200 o gyfranddalwyr. Derbynia Canada 70,000^, yri y flwyddyn qdd; wrth ei ehamlesydd.

'1' ANWYD yw y prif ddrws i afiechy- don difrifol. SCOTT'S Emulsion sydd yn cau y drws cyn i'r afiechyd gyrhaedd, trwy wella yr anwyd. Nid oes ond Scott's yn gwneulhur hyn. Y mae y gosodiad hwn wedi ei sylfaenu ar ganoedd o lythyrau dderbynir bob blwyddyn-fel y llythyr hwn 5 I. Yn SCOTrS Emulsion mac y gwn- euthurwyr wedi rhoddi i mewn y GWELLHAD -mewn emulsions ereill y mae y gwellM wedi ei adael allant 5, Montgomery Road, Sharrow, Sheffield, Ionawr 2lam, 1909, Foneddigion, — Mae yn hyfrydwcfi mawt genyf eich hysbysu o'r budd dirfawr a ddef- byniais dfwy gymeryd SCOTT'S Emulsion. Y flwyddyn ddiweddaf cefais anwyd trwm ar fy nifest, pa un oedd yn ymddangos yn ymlynti wrthyf am amser maith, ond ar ol cymeryd SCOTT'S Emulsion cefais ryddhad dirfawr, diflanodd y caethdra a darfyddais boeri yn bollol. Yn gywir, (Arwyddwyd) WILLIAM BATHE. } SCOTT S Emulsion a wellha y cyflwr-dim gwah- aniaeth am oed y claf-ac fe'i cymeradwyir gan eich Meddyg at ANWYD a PHESWCH os gofynwch iddo. Anfonwch am botel sampl rad — amgauwch 3c at y cludiad a chrybwyllwch y papyr hwn. Daw llyfryn bychan prydferth i'ch plentyn gyda'r cyfryw. SCOTT & BOWNE, Ltd., 10-11, Stonecutter Street, London, E.C?

UNDEB BEDYDDWYR LLOEGR. Dechreuwyd ar weithrediadau cyfarfodydd Hydrefol Undeb Bedyddwyr Lloegr yn Read- ing, dyddj Lljan. Rhoddwyd fdeirbymad gwresog i'r cynnrychiolwyr. Yr oedd y rhaglen yn un lawn iawn, ac yn cynnwys rhai nodweddion newyddion; un ydoedd arddangosiad y plant. Rhlfa y cynnrychiolwyr dros 1,600, ac y ffiiaent yn cael eu gwneyd i fyny yn mron o'r un nifer o weimfdogion a lleygwyr. Yn y derbyniad trefol i'r cynnrychiolwyr nos Lun yr oedd prif aelodau enwad y Bedydd- wyr yn feesennol, yn cynnwys. y llywydd (y Priafathraw Marshall), Dr. Clifford, Parch. F. B. Meyer, Syr George White A.S.; Dr. Glover, Bristol; a Mr.. G. W Maoalpine (yr is4ywydd). ac Arglwydd, Faer Bristol. Derbyniwydl y cymirycKolwyr gan y Maer a'r Faeres yn YstafeB y, Cynghor; ac mewn Cynnutliad mawr yn. y Neuackl Drefol, tra- ddododd y maor araeth o groesaw. Attebodd y Prifathraw Martshall ar ran Undeb y Bedyddwyr, a dywedodd fod yr enwad, mewn llawer ystyr, yn teilyngu y teitl Apostolailid/ Adgofiodd y gynnull- eidfa am gyssylltiad John Bunyan a Read- ing a chwanegodd, mai meddyiddrych uchaf yr Undeb yn ymweled a Reading ydoedd, eu bod hwy yn dwyni bendith gyda hwy. Bopeu Jddjydd Mawrth J t;raddodod«d Dr. Marshall, Manchester, ei anerchiad fel' llyw- yddyr Uijdeb. Sylwodd fod yr undeb yn ei gynnulliadau yn y gwanwyn wedi dewis fel ei destyn, Worth parhaus yr Hen Desta- mien^ ¡If,u; y bliynydtDoedd dKvcidcTtar yr oedd brwydr beirniadaeth wedi symmud oddi wrth yr Helll Destament at y Newydd, ac wedi ymdrin mewn modd ffyrnig o amgylch person cyssegredig y Gwaredwr. a'r cofnod- ion am ei fywyd daearol. Adolygodd Dr. Marshall y gwahanol agweddion gymmerwyd i fyhy gan feirniaid; a sylwodd, cyn y gellid j cyrhaedd dim tebyg d derfyn, fod yn rhaidf. iddynt aro3 yn amyneddgar; ac yr oefddi dadl yn sicr o barhau am rai blynyddoedjii i ddyfod. Cyflwynodd y Parch. W. G. Greenhough, Dunton BaMiett, fynegiad gyda golwg ar dal i weinidogion, try&orfa gynnaliaethol, ao I, addysg golegol. Darpara y cynllun ar gyfer y cyflog isaf d bob gweinidog; sef, i Icldynioni neb briodi, lOOp. i 120p. yn flynyddol, ac i wj^r priod o 120p. i 150p. yn flynyddol. Dy- wedai fod ganddynt bob lie i fod yn ddiolch- gar,_ yn ngwyneb y derbyniad oedd y cynllun, wedi ei gael gan, gymdeithasau, mwyafrif pa I' rai, yn cynnwys amryw o'r rhai pwysicaf, wevdi derbyn ei egwyddorio.n cyffredinol. Yr oedd eraill wedi arddangos y cydymdeimlad mwyaf ag ef. Yr oedd amryw o'r prif ilieyg- WYr wedd rhoddi dadganiad cryf iawn yn ffafr y cynllun. Dr. Glover, Bristol, a ddywedodlii ei fod1 ef yn fewrthwynebu unrhyw gynllun a wnai ranu Undieb y Bedyddwyr yni ^Idau. Yr oedd ganddo ofn i'r cynllun hwn ddwyn oddi; amgylch y canlyniad anffodus hwnw. Bydd- ai iddo olygu gwanychu y ddamcaniaeth wer inol. Dadleuai fod y peiriannwaith yn un beichus ac anymarferol. Y Parch. J. Logan, Accrmgton, a. ddad- ganodd ed grediniaeth y byddai i'r cynllun achosi ymraniad yn yr Undeb. Syr George White, Norwich, a dybiai nad oelld rhai yn deall y cynllun yn briod'ol. Ni chynnygiwyd un penderfyniad.

Dydd Gwener diweddaf bu Mr?'- Daniel Powell, un o'r trigolion l|yjiaf ynn* rhanibartili1 Treffynnon, yr hwn c^dd* yn ei i 89 mlwycj'd! o'i oedran. Efe _o*}dli; yr aelodi i hynaf o'r Odyddion yn sir os nad yn t Ngogledd Cymru. Yr oedd wedi :ymuno a'r gymdeithas hono ex's dfeng. mjyiiedd^ aa thrigain.

B 1-.?" to, -M. the l(ing. The R Rowntre I _JHL. ,V v I Fl a our I Cocoa! ^A^graptiwyd a Ohyiioeddwyd gan GEfiJ »'i FAB (Cyf.). yn Hargraphdy, yn Stryt" y Capel, Dinbycb, dydd SadwiOt Hydref 9fcd, 1909.