Baner ac Amserau Cymru

NODION O'R 'DRYCH.' MEWN adroddiad o gyfarfod yn ddiweddaryn Ngogledd Cymru sonir i'r gynnuneidfa gana 'Bela'r Ysgyfarnog,' a'i dilyn gyda'r 'Hen Ganfed.' Y mae hyny yn hollol annefosiynol oddi gertli mai enw ar filast ydyw yr Hen Ganfed.' Dim ond mil o ddoleri y cant y mae John D Rocke- feller wedi bod yn ei wneyd ar lawer o'i arian a derbyniai 21 o ddoleri y funyd, hyd yn oed pan y byddai ar gil rhag gweision y gyfraith! Etto proffesa John y grefydd a ddywed 'Car dy gymmydog fel ti dy hun.' Yn y wlad hon lleddir nifer fawr yn flynyddol gan yr hunan-gerbyd; yn India Ileddir nifer fawr gan yr hyn a elwir yn 'Juggernaut.' Y mae esgus crefydd gan yr India,d, tra nad oes genym ni ond esgus diofalwch. Ychydig ydyw y gwahaniaeth i'r rhai a leddir. Ghn mlynedd yn ol dechreuai y plentyn agerlong gyntaf wegian i fyny yr [lfon Hudson, a chwarddai V bobl ar y lan, ac ymnnai tad y dyfeisydd ei hun i ammheu synwyr ei fab gwirion ond y dydd o'r blaen yr oedd holl drigolion y byd gwareiddiedig yn llon- gyfarch y Lusitania Na ddiystyrwch ddydd y pethau bycha in t Yn cl yr arwyddion y mae y 'bwldog' yn gwthio y lber' allan o serch y plant-ferched Americanaidd, Ac nid cystowci o'r iawn ryw ydyw hwn, chwaith, y cystowci Saesnig neu Brydeinig, eithr rhyw ledfegyn gyda chynffon porchellyn! Y mae serch y plant- ferched Americanaidd yn anchwiliadwy. Rhaid fydd i'r Cymry adael rhai mympwyon sydd yn eu gwneyd Yn gyffion gwawd i'r Saeson, &c. Peidiwn a son cymmaint am frid y Cyllill Hirion hyd nes y gadawn eu defnyddio ciii hunain i ladd ein llenorion. Kid ydyw cyllill y Saeson hanner mor 'hirion' a'u cyllill ni ein hunain Ond cael hyn mae'n dra thebygol Fod y Cymro 'n anorchfygol! Yn Chicago, ydydd o'r blaen, dadganodd barnwr mai yr hyn a ddylid ei wneyd a. meddwon gwastadol ydyw eu dedfrydu i garchar gweithfiiol, a'n rhoddi i weithio a throsglwyddo eu hennillion i'r wraig a'r plant. Y mae y 'Drych' yn cymmeradwyo y cynllun yna ers rhai blynyddau, a dyna yr unig ffordd dda gydag anhyweittiiad. Geilw Arglwydd Hugh Cecil ymbriodi gyda chwaer gwraisr ymadawedig yn bechod cnawdol,' ac ystyria brioda-sau o'r fath yn amlwreiciaeth. Y mae yclerigwyr, befyd. yn dechreu ymrestru i 'foycotio' priodasau o'r fath drwy beidio eu gweinyddu mev-i-i eglwysi. Nid ydyw y clerigwyr yn petruso priodi pertbynasau o waed; megys, cefnrler a chyfnither, &c., ond ymgroesant wrth feddwl am unc- dau nad ydynt yn berthynasan oddi gerth drwy y gyfraith. Y mae teuluoedd brenhinol Prydain a Germany yn rhag-drefnu pnodas waed or fath y dyddiau hyn, a byddai yn well i'r Eglwys eu rhybuddio. Oddi gerth i'r clerigwyr ofalu y maent yn hwylio yn syth am y graig Y dydd o'r blaen darllonasom am wyrth o beth o safbwynt yr hen ornchwyliaeth sef, mochyn llaw- faeth, neu fochyn swci' yn iaith y De. a ddilyna ei feisrr a'i fagwr i bob man; a phan yr eistedda neidia y mochyn ar ei arSed, ac anwyla y naill y llall mewn ffordd ryfeddol iawn Y m:ie Hordd gyda phob peth, a sier ydyw y gall doethineb dynol ddofi pob peth ar lawr creadigaeth Duw. Y mae rhywbeth da ar waelod natur, ond i ddyn ymddwyn yn iawn tnag ati. Tawer a son am adi-raddio y Negro pan y gellir addysgu a diwyllio mochyn

I "Chill October" marks the ad vent of the bad weather g season, when rain, hail, frost, I 8 snow, fog, sleet, and east winds 1 H bring in their train coughs, colds, | H throat troubles, bronchitis, asthma, | 11 and ether all-too-common ail- J| | ments of the throat and chest. || To keep Peps handy is the j§ surest safeguard against bad 3 t§ weather perils. Breathe deeply of j § the medicinal fumes which are § given off as Peps dissolve in the g mouth, and you can defy coughs § and colds even in the worst weather. Unique, direct, and never- gggt failing is the great Peps bi-eatliing cure for coughs, colds, sore throat and bronchitis. Beware oj cheap and drugged cOZlgh mixtut-es. i/ii and 2 9.

Esboniad ar Efellgyl Matthew, gan y Parch. D. M. Phillips, M.A., PH.D., Tylorstown. Caerdytkl: Evans a Williams, Cyf., Fred- erick Street. Erbyn hyn y mae enw y Dr. Phillips yn dra adiiabyddus trwy Dde a Gogledd fel es- boniwr ar ranau o'r Ysgrythyrau Sanctaidd. Y naill flwyddyn ar ol y Hall dwg allan, yn gysson, ac yn brydlawn, ei esboniad ar y rhan fydd wedi ei drefnu i fod vn faes ar- benig yr arholiad gan Undeb Ysgolion y Methodistiaid Calfinaidd, yn yr hwn gyfun- deb y mae y Dr. galluog yn weinidog cym- meradwy. Ar yr un pryd, teg ydyw chwan- egu mai yn hollol ar ei gyfrifoldeb, ac yn ei enw ei hun y dwg Dr. Phillips bob esboniad o'i eiddo, heb unrhyw berthynas swyddog- ol ar corph. Gwertha ei esboniadau ef wrth y miloedd, heb unrhyw wthio dirdrei-siol ar- nynt, yn yr Ysgolion Sab both ol dim ond myned i ddwylaw y cyhoedd yn hollol wrth eu teilyngdocl en hunain, a chael derbyniad croesawgar. Nid bychan ydyw eu rliif er- byn hyn, chwaith. Yr ydym yn croesawu ei gyfrol ddiwedd- araf ar Efengyl Matthew yn y modd mwyaf calonog. 0 ran ei diwyg allanol y mae y gyfrol drwehus hon-o ran argraphwaith a rh,vymiacl-yn bob peth y gallwn ei ddym- uno, ac yn adlewyrchu clod mawr i'r ffirm a'i dygodd allan. Yr ydym yn llongyfarch ein cyfaill ieuangc, Mr. Evan Williams, gynt o Ddinbych, ar y gwaith rhagorol a droir allan gandclo; a dymunwn ei lwyddiant penaf. Yr hyn a bar syndod mawr i ni ydyw, swm swm anferth y gwaith y mae y Dr. Phillips yn myned trwyddo. Rhaid ei fod yn weith- iwr ealed. Ac etto, yr holl waith a wneir gancldo o radd a nodwedd tra uchel. Gwir y ceir rhai olion brys yn y gyfrol hon, yma a thraw, megys ambell frawddeg glogyrnog, ac ambell un arall heb fod yn hollol eglur. Ond nid ydynt namyn brychau hawdd i'w cymmeryd yn esgusodol. A cliymmeryd y gwaith yn ei gyfangorph, ni phetruswn "ddy- weyd ei fod yn gaffaeliad gwerthfawr at len- yddiaeth esboniadol ein gwlad. Ceir ynddo bobpeth angenrheidiol i'w wvbod tuag at ddeall Efengyl Matthew. Nid ydym yn barod i ddyweyd ei fod yn trafod yr holl gwestiynau sydd yn cyfodi yn y meddwl wi-th ddai-Ileii yr efengyl ddyddorol hon. Ond dywedwn yn ddibetrus fod y Dr. dysg- edig yn trin yn oleu, yn helaeth, a meistr- olgar, yr oil o'r cwestiynau pwysicaf a ber- thyn iddi. Dengys ol darlleniad manwl ar yr awduron diweddaraf tir yr efengyl, a medr y gwr cyfarwydd i osod ffrwyth eu hymchwil- iadau yn gryno o naen y darllenydd Cym- reig. A phan y cawn awdwr o ddysg a gallu Dr. Phillips yn troi a throsi, chwalu a chwil- io yr hyn a ysgrifenwyd gan eraill ar fater, ac yn nghanol pob amrvwiaeth yn arddang- os barn annibynql o'r eiddo ei hun, byddwn yn wastad yn teimlo ein bod mewn dwylaw diogel. Hwyrach nas gallwn honi ein bod yn gallu gweled lygad yn llygad a'r doeth- awr dysgedig yn ei esboniad ar bob adnod yn Efengyl Matthew; ond, yn sicr, yr ydym yn ystvried y gwaith diweddaraf hwn o'i eiddo yn adlewyrchu clod i'w ben a'i galon. Yr ydym yn teimlo yn ddiolchgar with feddwl y bydd ein dynion ieuaingc, hefyd, mewn dwylaw tra diogel, pan ant, yn ystod misoedd y gauaf dyfodol, i astudio Efengyl Matthew, o dan arweiniad yr esboniwr hy- fedrus o Tylorstown. Rhan arbenig o werth- fawr yn y gwaith hwn ydyw y lliaws traeth- odau ar faterion arbenig a geir ar ddiwedd amryw o'r pennodau. Ystyriwn y rhai hyn yn mysg trysorau gwerthfawrocaf y gyfrol; a bron na chwanegem mai yn y rhai hyn y ceir Dr. Phillips yn ei oreu. i Disgwyliwn ein bod, yn y modd cyffredin- ol hwn, wedi dyweyd digon i godi blys mewn lliaws i fynu yr esbyniad dan sylw yn eiddo iddynt eu hunain. Gobeithiwn, hefyd, y bydd y gwerthiant ar y gyfrol yn ddigonol 'i gefnogi Dr. Phillips i fvned "yn- ml a en i gloddio yn ddyfnach etto yn y mwnglawdd ag y i-nae efe wedi dangos ei fedr mor am- lwg i ddwyn allan ei drysorau.

r RHOSLLANERCHRUGOG A'R CYLCHOEDD. Rays LEWIS. Ncs Wener diweddaf cymmerodd peth dipyn yn anghyfFredin le yn Neuadd Gyhoeddus Rhos; sef, perffoimiad o Rhys Lewis' (Daniel Owen), gan gwmni dan gyfarwyddyd Mr J M. Edwards, o ddinas Arthur Llwyd. Unwaith y bu y fath beth, gan gwmni Gymreig, yn Rhos o'r blaen ac yr oedd (lim ond newydd-deb y pfth bron yn ddigon i dynu ty llawn heb law pobloj;fwydd awdwr y gwaith Nid rhyfedd filly fod y neuadd wedi ei gorlanw yn mhell cyn amser dechreu- Dyma yr hyn a ystyrir yn ail gyfarfod Cymdaith as y Celtiaid. Cymdeithus ieuangc yw, ond trwy y cyrddau hyn wfdi ffrydio ar unwaith i'r ffrynt, ac yn debygo fo i yngymdeithasddefnyddiol iawn. Rhwydd hynt iddi fyned rhagddi. Y GWAJTH. Prin y gellir dyweyd dim newydd am Rhys Lewis. Y mae mor adnabyddus, a chynnifer o beth- au wedi eu dyweyd am dano Portreadir bywvd Cymreig ynddo heb fod yn mhell iawn yn ol. Ceir cipdrem ynddo ar arferion moesau, a chrefydd y eyfnod hwn a nodweddir y gwaith gan naturioldeb a symledd y bywyd Cymreig yr adeg hon. t eir y nodwedd Biwritanaidd lem ynddo ynnghym- meriadau Abel Hughes a Mari Lewis. Ceir y syn.l a'r gwreiddiol yn nheulu y Twmpath, y diniwed a'r digrifolyn Hhys, yr uniawn a'r otissfc yn Bob, ar digrifol yn Wil Bryan. Felly ceir yma ddlgon a am- rywiaeth, a rhaid cael yr unrhyw hinfodion yn y cwmni lwydda i'w bortreadu yn dda Y C WMNI. Rhys Lewid.Dyma'r arwr, wrth gwrs. Disgrifid ef ar y rhaglen fel gwas Enoch Hughes a gweinidog Bethel Oymmerid y cymmeriad hwn i fyny gan Mr. T. Alun Jones.- Bob Lewis.—A dditgrifid fel brawd Rhys, ac a gymmerid i fyny gan Mr. R. J. Owen Yna daw Wil Bryan. 'sydcl yn wastad yn bohlogaidd, am ei wreiddiolder, ei naturioldeb, a'i arabedd.' Cymmer- id i fyny gan Mr. H G. Morris. Tomo-s Bartley.- Fwy a'i hanghoSa ef, a'i siop grydd ynghyd a'i wybodaeth eang am natur a maju fowls. Protreadid ef gan Mr. Arthur Roberts. Mr Williams, 'Myfyriwr yn y Bala Serjiant Williams, a Proffeswr yn y Bala, yn cael ei bortreadu gan Mr. J. M Edwards. Barbra yn cael ei chynnrychioli gan Miss Eunice f lowden. Mis- Hughes Chwaer'Enoch,gan Miss Katie Plowden. Marged Piters, cymmydoges gan Mi s Maggie Jones. Siia (cariad Wil!, gan Miss Mildred Jones i letty-wraig, i ias Sallie Jones Myfyrwyr, Mri. J. Howard a t. J. Owen Y Febff^EMIAU. Llywydd, Dr J. C. Davies Dadganodd ei lawen- ydd o fod yn bresennol i roddi cychwyniad i beth newydd yn Rhos-Y ddrama Gymreig Nid dyma'r lIe na'r amser i roddi anerchiad ar ddylanwad y (ldrama ar iywyd y genedl; parod tuazai i wneyd hyn o flas-ri unrhyw gymdeithas lenyddol; diolchai fod y fath gynnulliad wedi dyfod ynghyd, a hyderai yn fawr y cymmerid y ddrama i fyny gan fechgyn a enethod V Rhos.

G GRAVEL PILLS Hanesyn Rhyfeddol ODDr WRTH Diweddar Gyhoeddwr y DYD ANWYL SYR, Aeth un o'm meibion allan i Canada, ac ymsefydlodd yn nghymmydogaeth yr Oil Springs, Lambton, Ontario. Tua thri mis yn ol ysgrifenodd ei fod wedi bod yn wael ei iechyd er's amryw wythnosau, yn dyoddef oddi wrth y Piles. Mor fuan ag y derbyniais ei lythyr, danfonais iddo sypyn o'ch peleni. Tair wythnos yn ol ysgrifenodd adref. i ddyweyd fod eich peleni wedi gwneyd lies dirfawr iddo. Cyn ei fod wedi gorphen un blwcli yr oedd yn alluog i ail gyni- meryd at ei waith. Neithiwr cefais lythyr arall oddi wrtho, fod y clefyd, i bob, ymddangosiad, wedi ei lwyr adael, a'i fod yn ei gynnefinol iechyd. Ar ol clywed yn ddamweiniol fod dyn yn byw yn y gymmydogaeth wedi dioddef oddi wrth y Piles er's ugain mlynedd, darfu i fy mab chwilio am dano, gan ddyweyd wrtho am y daioni yr oedd eich Peleni chwi wedi wneyd iddo, gan roi iddo hanner y blychaid oedd ganddo. 0 fewn pedwar diwrnod yr oedd y dyn yn dawnsio gan lawenydd oddi wrth efFeithiau daionus eich Peleni chwi. Wedi derbyn y fath leshad iddo ei hun, a gweled y daioni dirfawr a wnaed i'w gyfaill, teimla fy mab yn awyddus am i eraill wybod am y feddyginiaeth werthfawr hon. Yr eiddoch, &c. JOSEPH WILLIAMS. X mae y Feddyginiaeth werthfawr hon i'w chael mewn tri ffurf• No 1.—Georges Pile and Gravel Pills (label wen). No. 2.-George's Gravel Pills (1 bel las). No. 3.-George's Pills for the Piles (label goch). Gworthir y Peleni Byd-glodus hyn yn mhob man, mewn Blychau Is. 11-c. a 2s. 9c. yr un. Gyda'r Post am Is. 2c. a 2s 10c. Gochelwch Dwyllwyr!—Gofynwch yn eglur am 'George's Pills,' a gwelwch eich bod yn eu cael, PERCHENOG- J. E. GEORGE, M.R.P.S., Hirwain, Aberdare.

HIRAETHOG. YN y dyddiau hyny, pan oedd y ganrif o'r blaen etto yn icuanse-clirn ond dwy flwydd oed, trigai teulu bychan-Dafydcl ac Ann Rees, a dau blentyn, yn y Cae Du, amaetlidy bychan yn Llansannan ac yno, oar yr wythfed dydd o Dachwedd, 1802, y ganwyd y y trydydd plentyn, yr hwn a alwyd gancldynt yn William. Ards.1 d,,twel, ddiubd. oedd Llansanaan: ni fuasai dyn y byd yn arafu ei gerbyd. os yn edrych ailan, wrth fyned trwyddi. Glynoedd bychain, yn ymgolJi i fyny mewn ucheldir mynyddig, a ffrydiau, yn fwy o brillion nii afonydd, yn cydgyfarfod yn y DyfTryn penaf, a'r Aled a gellid casglu fod bywyd y trigol- ion yn undonog fel y flrwd, ac yn gysglyd a Ilonydd fel y mynyddoedd o amgylch. Ond y mae yno rai pethan yn hawlio sylw hefyd Dyna'r Cae Du, lie y bu yr enwog William Salesbury yn byw, alley cyfieithoid Air Daw i iaith ac at wasanaeth ei gydwladwyr. Dacw Garth-geri—hen breswylfod Tutiur Alfd, yr hwn, yn amser Harri'r VIII. ac Elizabeth, oedd yn eistedd yn ben cydna- byddedig beirdd ei oes. A dyma Y Chwibren—hen gartref y Llwydiaid ar hyd yr oesoedd. Y Llwyd- iaid hyn oeddynt wehelyth Bleddyn, y pummed disgynydd uniongyrchol o Hedd Molwynog. Hwn, yn y ddeuddegfed ganrif, a drodd y wladynanialwch —o ryw ddialedd, anesboniadwy heddyw, ar ei denantiaid Ond daetli pethau i drefn adeiladwyd yr hen ddiffeithfa gynt, ac ennillodd y fangre lonydd ei thawelwch cynnhenid. Disgynyddes uniongyrchol o Hedd Molwynog, trwy Llwydia-id, y Chwibreii, oedd Gwen Llwyd. Hono a briododd un o'r enw Henry Rees, brodor o Landeilo, a ddaeth i'r ardal fel cyllidydd. 'H ab iddynt hwy oedd rafydd Rees- dyn dwys a thyner, a allai ddy wedyd wrth brudd- plicyfidd, 'Dyholl donau a'tb lifeiriaint a aethant drosof fi.' A meibion i'r Dafydd Res hwn, ac Ann ei wraig, oedd y ddau frawd a ddaethant mor adna- byddus fel Henrr a William Rees. CafoeJd Dafydd Rees ei ran yn he'aeth o ofidiau y bywyd hwn. Amseroedd enbyd iawn i fin amaeth- wyr Cymra oedd y blynyddoedd 18 L5—18. Yn 1816 bu y cynhauaf o dan eira, a phrofwyd cyfyngder di. gyffelyb ond yr oedd gan Dafydd Rees ei noddfa- yr oedd ei hyder yn y Nefoedd, ac yr oedd yn weddiwr digyffelyb. Codasai allor deuluaidd yn y Chwibren" cyn priodi; a chadwyd hi i fyny trwy holl helbul einioes. Credii i'w weddi yn y teulu. un nos Sabbath, droi y tywydd ac arbed dyn ac anifail: Dynes gref, bwyllog, oedd ei wraig a bu iddo ef yn ymgeledds gymmhwys, a phrofodd i'w blant yn oraf o fsma i. Felllaweryny dyddiau hyny, ychydig o addysg a gafodd William Rees; ond yr oedd yn feddwl i gyd, er yn foreu. Dywedir i wraig a arferai fyned lawer oddi amgylch alw yn y Cae Du un diwrnod Yr eedd Ann Rees yn brysur gyda gwaith y ty, a dau fachgen bach, na chymmerent sylw o neb, yn sefyll yn Rynfyfyriol a ditaw wrth y t n. Aeth y wraig ddycithr oddi yno i'r ( hwibren ac ebai hi wrth Gwen Rees yno, 'Mae yn ddrwg iawn genyf dros wraig y Cae Du yna-mae yn llawn trafferth gyda'i gwaith, a chanddi ddau fachgen bach heb fod yn gall i ofalu am danynt.' Berwodd gwaed disgynyddes Bleddyn Llwyd ac attebodd :—" Maent yn gallach na chwi; ewch allan. Ac felly yr oeddynt, ni ddywed. odd nain erioed well gwir. Y etdslu faeli-en hyny oeddynt William Pecs a Henry, ei frawd. Fel llawer un o fe bion athrylith, ymddengys fel pe bnasai rhyw ddamwain ddu yn dal ar ei gamrau, ac yn gwylio ei chyfleusdra i'w gymmeryd ymaith megye & dyrnod Pan oedd yn blentyn ymosodwyd arno gan y frech well-bu yn agoR i angau, anobeithiwyd am ei Pdferiad; ond yr oedd ei eisieu at y dyfodol; a chyda'r golled o'i lygad de, efe a ddiangodd. Yn ddiwe ldarach, pan yn faclijcn ieuangc, cryf aeth i'r! mynydd i* gario mawn, yn ymyl Llyn Aled. Carini-ai gryn swrn i'r un lie, a gollyngodd y gaseg tra y» eu dodi mewn trefn yn dla. Wedi darfod aeth at y gapeg; a c heb ddodi dim yn ei phen, mynai y llangc gael ei gario felly fo. Cariai y creadur hydrin ef yn dawel. Ond wrth y Hyn trodd yr anifail; ac wedi yfed, aeth yn mlaen yn mhellach i'r llyn, a'r llangc heb allu i w hattal. Aeth yn sydyn dros ymyl civ.ig yn y llyn, ac i lawr-i lawr o'r golwg yn mhell Yn y man daetli y ddau i fyny i'r wyneb; a thrwy egni rhyfedd, nofiodd yr anifail at y graig, a daeth i'r lan-y bachgen fyth yn glynu wrth ei mwng Draw, yn edrych ar hyn oil, ond yn rhy bell i gynnoithwyo, yr oedd dau ddyn, a dywtdent wrth eu gHydd—' Dyna hwna wedi darfod am dana, pwy bynag yw.' Aeth y llangc adref. a daeth eicad adref, wedi bod mewn cyfarfod misol: a'r tad oedd un o'r ddau ddyn oedd yn edrych o bell ar y ddam- wain ond heb feddwl mai William oedd yno!— (Cadvan yn y Geninen' am Hydref).

0 ;*A i I I CHARLES FORDE'S 1 Y MATH YR YDYCH WEDI EI G ü2IIIE!r;W..1.=2;SC

Rhenir y perfformiad i bedair act, fel y esnlyn:- ACT 1. Golygfa 1.—Tf Mari Lewis adeg y strike yn ngwaith gl6 Caeau Cochion. Amryw gymmeriadau. Cymmeryd Bob i'r carchar. Golygfa 2—Marl Lewis Diwrnod rhyddhld Bob o'r carchar. Wil Bryan a'r natur eglwys, a Vari Lewis ar ysgafnder yr oes James Lewis, y poacher. Bob yn dychwelyd. ACT n. Golygfa I -Rhya yn cyfarfod a Wil Bryan. Y glanhiiwr clociau. lCynghorion. Wil a'r bregethu. Oyfarfod perthynas tiolyjfa 2. Y Twmpath Cartref Tomos & Barbra Bartley Mills Hughes a Rhys Yn y Twmpath. Tomos ar addysg athrofaol Golygfa 3.—T» Miss Hughes. Noson dewis Rhys yn bregethwr Ymweliad olaf Wil Bryan, Wil wedi cymmeryd fling yn methu dwad yn ol. ACT III. Golygfa 1 -Lletty Rhys yn y Bala Ymweliad Tomos Bartley. Dychweliad Rhys o'i gyhoeddiad. Dau lythyr pwysig Golygfa 2.-Yatifell yn y Coleg. Tornoi yn y dosbarth. Anerchiad i bregethwyr ieuaingc. Tomos a'r gadw moch a magu ffowls. ACT IV. C,o'ygfa I.-Castell Wil Bryan ynddo. Rhys a Wil. Hunan-gofiant Wil. Wil yn dechreu dwad yn ei ol. Serjiant Williams Golygfa 2.- Y Twmpath. Rhys fel gweinidog Bethel. Wil a Sus Wil wedi dwad yn ol. Am y perfformiad, a'i gymmeryd fel cyfanwaith, gellir ei ganmawl yn fawr, er fed rhai o'r cymmeriad- au yn well na-'u gilydd. Y farn gyffredinol yma yw, mai y cymineria.d a bortrendid oreu ydoedd Tomos Bartley. Yr oedd ef yn sicr o fod yn dda Yr oedd y rhan fwyaf o'r perfformiad yn rliy adroddiadol (recital) o lawer, heb ddigon o'r actio ynddo Yn wir. buddiol ¡'roll fuasai astudio ystgogiadau y j corph. Gallent wella yn fawr yn y cyfeiriad yma Nid ydym yn sicr a ydyw y ddrama wedi ei threfnu yn y ffordd ddoethaf. Ychydig iawn welsom a'r Bob, ac yr oedd amryw o'r golygfeydd yn darfod yn swta iawn. Teimlem nld oedd unrhyw glimax yn cael ei gyrhaedd yn yr holl waith. Ni cheid yma ddim 'tragedy Tybed na fuasai rnarwolaeth Stth, ac yn enwedig Bob yn rhywbeth i'r cyff'iriad yna Teimiem mai golwg hannerog iawn a'r Rhys Lewis gawsai unrhyw un na ddarllcnodd yr haues Etto, cofiwn mai ieuangc yw y perfformiad o'r ddrama Gymreig, a llongyfarchwn Mr. J. M. Edwards am gychwyn ar y gwaith, ac am berfformiad cystal, a cbymmeryd pob peth i ystyriaeth. Brysied yma etto, caiff groesaw, a th £ llawnach na'r tro hwn, os bydd modd.-lAGo DlJu.