Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
Hide Articles List
5 articles on this Page
FEDWERYDD CYFARFOD Y GYMDEITHASFA.
News
Cite
Share
FEDWERYDD CYFARFOD Y GYMDEITHASFA. HANES YR ACHOS YN NYFFRYN OLWYD. Am nn o'r glocb dydd Mercher cynualiwyd pedwerydd eisteddiad y gyrndeithasfa, pryd y cyflw nwyd adroddiad ar banes yr achos yn Nyffryn Clwyd, gan y Parch. Rotert Richards, Rhyl. Wele yr adroddiad:- Y mae yn perthyn i ni 71 o eglwyBi, 42 o deitbian Sabbotbol, o ba rat y mae 30 o dan ofalaeth fugellloh Yr oedd ein gwrandswyr ar ddlwedd y flwyddyn ddiweddaf yn rhifo 18.235. oymmunwyr, 7,043 (aef, 390 yn rhagor noilt flwyddyn flaenorol); aelodan yr Yegol Stibbothol. 9,065 (fef, 38 ynrhagorna'r flwyddyn fitenorol). Gweltr wrth hyn nad ydyw aelodan yr Yiigol Sabbothol wedi oynnyddu yn gyfattebol i'r aelodan eglwyitg; cyfartaledd y presennoldeb ydyw 5,423; ao felly y mae 3,642 o'r aelodan sydd &'n heawan ar y llyfrau, a 7,812-mwy na hanner—o'n gwrandawyr yn absennolt eu hnnain o'r ysgol bob Sabbath. Oyfranwyd ganym at aohoilon cyfundebol yn yatod y flwyddyn ddiweddaf fel y canlyn At y oenhadaethan, 460p, 7s. 2c.; sef, 280p. 7s. 3c. at y Dramor, a 179p. 19a. lle. at y Gartrefol; at y Gronfa F tnthyclol, 33p. 7s. 10ic; at v Symmudlad Ymoiodol, 122p. lis 8c. at y Drynorfa Qynnoithwyol, 248p. 10s. 7c.; so at vr Aohoslon Saetnig, 47p 8s. 11c. Er nad ydyw e!n oatgliad at ymgyrch addysg wedi ei gwblhau yr ydym eisoei wedi anfon i dryiorydd pwyllgor y Gymdetthttta y awm o 285p. 3s. lie.. heb law 200p. a anfonwyd gan drt o'n haelodau yn anlongyrchol I drysorydd cyffredinol y mudlad. yn gwneyd y cyfan- swm o gyloh ein eyfarfod mlsol yn 485p. 3s. lie., yr hyn sydd yn brawf o'n parodrwydd i eatyu oymmhorth sylweddol i'r sawl eydd o dan orfod I frwydro droa eu hiawnderau. Dengya y ffiunu iaod etn safle bresennol o ran rhifedi a obaaglladan o'u cymmharn &'r hyn oeddym pan roddwyd yr adroddiad yn Ngbymdeithasfa Abergele, Tachwedd, 1902 Gweinidogion a phrogetbwyr- 1901, 51; 1905, 46— Ilethid, 7. Blaenorlaid-1901, 285; 1905, 288—oynnydd 3. Cymmunwyr-1901, 6,462; 1905. 7,043—oynnydd 591. Plant ao ymgeløwyr-1901, 3,056; 1905, 3,162-cyn- nydd, 106. Gwrandawyr-1901,12,880; 1905,13,235-cynnydcl, 355. Aelodan yr Yagol Sabbothol-1901. 8,961; 1905, 9,065-cfonydd, 104. Cyfartaledd y cant vn bresennol yn yr Yøgol Sab- bothol-1901, 57; 1905, 59.8-cynnydd, 2.8 Casglia1 at y weinidogaeth-1901, 4,099.0, 13s. 6c.; 1905. 4,399p. 5s. 9|c.—oynnydd, 239p. 12s. 3c. Caegliad at aobosion eyfundebol-1901. 1.697p 5s. 9&c.; 1905, 912p. 6s. fyc -Ilelh&d, 784p 19t. 7c. Casgliad at bob schoi-1901, ll,042p. 13s. 3 £ e.; 1905, « 363p. 4s. 2jc. Rbodd arbenig yn 1901 o 500p. gan baraen nelllduol at y Genbadaetb Dramor Bydd, 1 feanr, yn cyfrif amy llelhftd yn y casgliad at aobosion eyfnndebol, a'r awm at gasgUad y ganrlf yn 1901 yn oyfrlf am y Ilethid at y oaagllad at bob aohoa. 0 r nohod y mae yn psrthyn i ni ohweoh o eglwysi Saesnljt, yn oynnwya 30i o gymmunwyr. ac 895 o wrandawyr. Y mae yr oil ond un o dan ofal bngelllol; y mae nifer dd. o flaenoriald mewa talr o honynt, an mewn dwy, ao nn eghrys heb flaenor. Y mae gwein- Idogion yr eglwyal hyn yn ffyddlawn yn en presennol- deb yn y oyfarfod miiol; a diaa mal mantais Iddynt hwy eu hnnain, ao i'r eglwysi y perthynant Iddynt, a fyddat i'r oU o'r blaenorlaid ddllyn esampl y gweln- fdogion yn hyn. Y mae yr na path yn wir am nifer o flaenoriald perthynol i'r eglwyal Oymrelg; ond y mae y mwyafrif o honynt yn ffyddlawn yo, ae i'r oyfarfod miaol, yn weithwyr difefl gartref, er nad ydyw y gymdelthasfa yo oael y oyfle I'w gweled oa'n olywed ond par anfynyeh Trefnlr brodyr 1 ymweled yn flynyddol i'r eglwyal; ceir adroddiad manwl gauddynt yn y oyfarfodydd dosbayth, a ohrynodeb o'r cyfryw yn y oyfarfod mlsol. Y mae y sylwadan dilynol yn aeilledlg ar yr adroddiad dlweddaf a gyflwynwyd ganddynt. Y Moddion. Wylhnoiol a Boreu Sabbat4.-Y mae amrywyndra ffyddlawn, nifer mawr yn dllyn yn fylohog, a rhal aelodan nas gwelir hwynt yn y modd too wythnoBol o gwbl, a hyny heb eagnsawd dros eu habsennoldeb. Y mae y swyddoglon bron oil yn hynod o ffyddlawn, ao o berwydd hyny yn meddn y cymmhwysder I gymmhell hyn ar eralll. Rhaid oyd- nabod fod nifer yn mhob ardal o'r bron yn llwyr esgeulnso pob moddion o ran; ond gwneir ymdrech ganmoladwy l'w hennlll drwy ymweled &'n tal, oynnal cyfarfodydd gweddio ynddynt, a rhal eglwysi yn y trefydd yn trefon gwasanaeth ar y Sabbath i blant y oyfryw. Nid ydyw y moddion boren Sabbath yn cael eu mynyohn fel y galleald dhgwyl iddynt. Rbaid addef nad ydyw! yr adfywlad bendlthfawr a gawsom fel gwlad. hyd yn hyn, yn ddeffrdtd yn y cyfelriad hwn; ond old ydym heb alw sylw at y ffalth nad ydyw dwyn mawr adi dros gyfarfodydd hwyrol yn oyfi*wnhan esgeulnso y moddion boreu Sabbath. Addysg Qrefyddol y Plant.-Y mae yn llawengenym allu dwyn tystiolaeth fod llawer o denluoedd yn oym. meryd dyddordeb dwfn mewn addysgn y plant gartref, ond y mae eralll yn Hed esgeulns, ac yn dlrprwro hyn yn ormodol i'r athrawoo, ao l'r lhal sydd yn gofain am y gwahanol gyfarfodydd. Gelwirsylwyrellwyeisty mawr bwys 1 addysg grefyddol y plant gael mwy o le yn y tonlu, ao ar Iddynt gael eu harfer i fynyohn y seladau wvthnosol, ao adrodd y testynan a rbanan o'r pregethan yaddynt. Dirwest a Phurdeb —Calff hyn sylw genym, ntd yn nnlg ar y Sabbath peonodedlg gan y gymdeitbasfa, ond ar aohlysnron eralll, yn y oyfaifod misol ao yn yr eglwysi. Gan fod y Gymdelthaa Ddlrwestol mewn amryw o leoedd mown undeb &g enwadau eraill, old ydym, er celslo, yn llwyddo 1 lanw yn foddhaol y golofn. 'Nlfer y Dlrwestwyr,' yn yr ystlldegiu. Y mae y plant yn cael pob mantato t'w gwreiddio yn egwyddorion crefydd a moeaan. Y Diwpgiad a'i Efeithiau.-Er nas gallwo ddyweyd i ni yn y parthau byn brofi grymusderau y Deffrostd Orefyddol' yn ei wresawgrwydd, fel mewn rhal patthan, etto, mewn oanlynlad i'r adroddiad a gafryd o'r gwa- hanol ardaloedd am yr adfywiad yn etn mysg, paslwyd mewn oyfarfod mlsol yn ystod y flwyddyn ddiweddaf v penderfynlad a ganlyn Ela bod yn telmlo yn ddiolchgar i'r Arglwydd am yr hyn a glywsom, ao yn annog ein heglwvsi 1 barhau i weddio ar t'r ymweliad hwn ddylanwadu yn helaethaoh ar ein haelodau a'n gwrandawyr.' Nld yn unlg ymunodd 527 o'r newydd ft phobl yr Arglwydd, ond y mae effeithiau yr ymwel- iad yn amlwg ar aelodau yr eglwysi, yn arbenlg y ohwiorydd a'r bobl ienaingc, Y mae eyfarfod gweddi y bobl leuaingo yn parbau yn llewyrohus mewn llawer man; a chyfarfod gweddi y chwiorydd mewn rbal manan yn cael ei gynnal yn rheolaidd, a gwenau Duw yn amlwg ar y cynnailiadau Y mae yr Ysgol Sab- bothol yn fwy blodeuo4 yn ein mysg, a'r dlwyglad wedi bod yn foddion i gynnyrohu mwy o ddlfrifwoh nwch ben Galr Duw. Oyfeirir gan yr ymwelwyr at ddosbarth o ohwi»rydd yn wylo o dan delmiad wrth drafod gwirioneddau y Galr. Er nad ydym fel aelodau o eglwys y Duw byw o lawer yr hyn y dymsnem fod, nao yn slcr yr byn y dylem fod, er hyny ? mae ynaroa gyda nl rasusau y dylem deimlo yn ddiolchgar am danynt; gweithgarwch mawr yn tarddu, ni a gredwn, oddi ar garlad at y Gwaredwr; gweinidogaeth yr ofeugyl yn oael -el gweithfawrogl, a naws hyfryd yn oael ei delmlo yn moddion gras. Ein dymunlad a'n gweddi ydyw ar i ni etto >rofl fwy-fwy o nerthoedd y tragwyddot Ysbryd, er bywtogi y grasnsau, dwyn ffrwyth yn helaethaoh, a ohwanegu beunydd at yr eglwys y rhai a fyddent gadwedlg. Yn ei sylwadan ar yr adroddiad sylwodd y Parch. Roheit Richards fod y diwygiad wedi gwneyd Uê, mawr i'r tglwysi, ond yr oedd yn ddrwg ganldo ddyweyd fod anniweirdeb etto yn dra uchel et ben yn en myBg. Siaradwyd ar yr adroddiad gan Mr. Owen Owen., a Mr. Willism William*, Gly dyfrdwy. Pasiwyd pendertyniad yn llaweuhau o herwydd liwyddiant yr achos yn y dyffryn. Pwyllgor y Bala. Dewiswyd y Parchn. T. J. Wheldon, Evan Davles, Trefriw, a Mr. Wt R Evans, Rhuthyn, i gynnrychioli'r gyrndeithasfa ar Bwyllgor y Bala. Cwes iwn yr ordeinio etto. Cododd dadl arall ar y cwestiwr o ordeinio heb basio yr arholiad cymdeithasfSol. Cais o Gytatfod Misol Liverpool i ordeinio Mr. Parry Jones, Trallwm, a ddygodd y mater eilwaith i sylw. Bu y eais hwn o flaen Cymdetthasfa Brymbo, end gohiriwyd ef; ac eglurwyd yn awr, fel y gwnaed y pryd hwnw, mai afiechyd a Inddiodd Mr. Jones i sefyll yr arholiad. Wedi ctvn slarad pasiwyd trwy fwyafrif i ganiatan y cais. Ar awgrymiad Dr, Hugh Williams, fodd bynag, cyttanwyd i annog Mr. Jones, ynghyd a Mr. Lias Davies, Acrfair, i sefvli yr arhosiad mor fuan ag y caniataai yot&d en hiechyd. Eglwysi Llundain a Chasgliad y Ganrif. Bn cryn ymddiddan yn y gyrndeithasfa ddiweddaf yaghylch sefyllfa eglwysi a Chyfarfod Misol Llnndain ynglyn & Chasgliad y Ganrif, a pheunodwyd pwyllgor I ystyried y mater. Yn ol yr adroddiad a gyflwynwyd i Gyrndeithasfa Liverpool yr oedd gweinyddiad yr arian a ganiatawyd o'r gronta i eglwysi Llundain i fod yn lIaw Cyfarfod Misol y brif-dd nas, o dan arolygiaeth pwyllgor y gymdelthP sfa, end nid oedd darpariaeth fod y pwyllgor i gyflwyno adroddiad ar y mater i'r Gymmanfa Gyff rediia- ol. Cynnygiai y pwyllgor yn awr fod yr arian i gael en gweinyddu, Did gan Gyfarfod Misol Llundain, on' gan bwyllgor etboledsg gan y Gymmanfa Gyffredinol, y Cyfarlod Miaol, a phwyllgorau y tair gronfa, o'r rhai y rhoddwyd cynnorthwy i eglwysi Llundain, ac fod i'r cyfryw bwyllgor gyflwyno adroddiid i'r Gym manfa Gyffrennol. Cynnygiwyd gan y Parch. John Williams, Gwrecsam, fod i r cyfnewidiad a argymmhellid gan y pwyllgor i gael ei gadarnhau. Eiliwyd gan y Parch. J E Powell, yr hwn a eglurodd y byddai Linndain, yn el y cyfaewid. iad hwn, yn hollol ar yr un tir a Chyfarfodydd Miao Gogledd Cymrn. Cafodd y cynnygiad ei baslo. Cyfundeb yr Iarlles Huntington. Cyflwynodd Mr. Peter Roberts adroddiad y pwyllgor a bennodwyd yn y gyrndeithasfa ddl, wecidaf I ystyried sefyllfa eglwys yn nhref Heaffordd perfcbynol i Gyfundeb yr Iarlles Huntington. Dywedodd Mr. Roberts fod yr eglwys dan sylw yn un o'r rhai bynaf yn y cyfundeb, ond nid oedd eglwys arall o'r nn natnr ynagosa i. Ni hu fawr lwyddiant arni yn y blynyddoedd diweddaf, ac yr oedd awydd yn mysg rhai i'w throsglwyddo drosodd i'r Methodistiald. Yr oedd cyssylltiad agos rhwng y ddau gyfundeb, a'r Iirlles Huntington mewn gwirionedd sefydlodd Goleg Trefecea. Cynnygiwyd yr eglwys i'r cyfnndeb, a chyfar- fyddodd Pwyllgor y Forward Movement yn Henffordd, ac yn awr cynnygiai y pwyllgor fod i'r eglwys gael et cbymmeryd drosodd am datr blynedd,ar y teleran canlynol—25p y flwyddyn l'w cyfrann gan Gymdeithasoedd y Gogledd a'r De, a 50p gan Gyfundeb yr Iarlles, yr eglwys i gael ei rheoli gan y Methodistiaid, Be I wein IdolC gael ei beanodi ar yr eglwys. Cynnygiai ef (Mr. Roberts) fod adroddiad y pwyllgor yn oael ei gadarnhau. Eiliwyd gan y Parch. T. J. Wheldon, a pbaslwyd ef. Darllenwyd Uythyr odd! wrth gyrndeithasfa y Dehen yn cydsynio &'r telerau. I' Llyfrffelloedd g Cyfundeb. Mewn adroddiad a gyflwynwyd o gyfarfod y blaenorlaid hysbysid ddarfod i Mr. T. Ap Simon, West Kirby, roddi anerchiad ar « Y pwysigrwydd o ddarparn llyfrgelloedd ac YI. tafelloedd darllen yoglyn â'r capelan.' Yn mysg petbau eralli sylwodd Mr. Ap Simon fod 239 o eglwysi o fewn cylch y gymdeithaefa wedi sefydlu llyfrgelloedd, ac fod 35 yn ch-suagol wedi derbyn grants o'r LlyfrgellGyfnodebol ef sefydln rhai newyddion. Awgrymai, hefyd, fod brawd yn cael el bennodi gan bob cyfarfod mlsol 1 hyrwyddo y symmndiad hwn, ac I gyn. northwyo yr eglwysi fel y gwnai y Parch. E. Parry yn henaduriaeth Trefaldwyn. Awgrym- at, yn mheliach, fod cypbyrddan yn cael en darparn ar gyfer y llyfrgelloedd hyn. Argymmhellai cyfarfod y blaenorlaid fod y gyrndeithasfa yn galw sylw y cyfarfodydd misol at awgrymtadau Mr. Ap Simon. Cyttunwyd A hyn. Rheolau ordeinio. Penderfynwyd galw sylw y cyfarfodydd misol, befyd, at yr angenrheidrwydd am i'r rheolan yngtyn 1\ dewisiad brodyr i'w hordeinlo gael en eario allan yn fwy priodol.
CWESTIWN Y BLWYDD DAL.
News
Cite
Share
CWESTIWN Y BLWYDD DAL. Gweinidogion mewn angen. Hysbysodd Mr. John Owen, Caerlleon, ar ran cyfaifod y blaenotiaid, fod cenadwrl wedi cael et derbyn oddi wrth gyfeisteddfod trysorfa y gweinidogion, yn dymnoo ar i'r cwestiwn o flwydd-dai i weinidogion methedig gael sylw. Penderfynodd y blaenoriald roddi sylw iddo yn y gyrndeithasfa nesaf, Mr. O. Robyns Owen I agor y mater. Ynglln &'r mater hwn dywedodd y Parch. Francis Jones, Abergele, fod yn dda ganddo glywed am y syniad 0 roddi-blwydd d&l i'r gweinidogion a nodwyd. Yr oedd ysgolfeistrl yn cael otwydd-dal wedi myned o honynt yn fethedlg, er en bod yn cael eu talu yn dda am en gwaith; felly, hefyd, heddgeidwatd. Sonid yu y dyddian hyn, hefyd, am gael blwydd-dil I bawb dros oed neilldnol, ac yr oedd rhai gwlad- weinwyr yn tynn y bobl ar ea h61 trwy addew- idion fel hyn (cym.). Hyd yn hyn, modd bynag, oidCoed dim wedi ei wneyd er sicrbas blwydd dSl t weinidogion methedig. Credai ef y gallasal llawer o honynt gael mwy o gydna- byddlaeth am en llafur pe rhoent en gwasan. aeth yn y farchnad agored Ond yr oeddynt yn glynu wrth y gwaith am en bod yn ei gam. Yr oedd ugelniau o weinidogion ar eglwysi oedd yn gorfod ymddangos yn drwsiadns, a dwyn en plant i fyny yn barchus, heb ddim I edrych yn mlaen ato wedi gorphen eu gyrfa weloidtgaethol, ond y plwyf. Yr oeddynt yn I Itngto' wrth eglwyø er mwyn cael tamaid o fara, pan v buasai yn well iddynt roddi i fyny eu gofalaeth. Ni ddylal hyn fod, ac awgrymai ef fod i bwyiigor trysorfa y gweinidogion gyf atfod, a thynu allan gynllun o flwydd-daliadan. Y Parch Daniel Rowlands a awgrymai i'r yogrifenyddymholiagenwa neraillyurhyleh yr hyn a wnaent hwy yn y ffordd o ddarpar blwydd-dftl i'w gweinidogion; ond, wedi chwaneg o siarad, cyttanwyd i adael y mater i ystyriaeth y pwyllgor. Yr Eglwys Rydel Unedig. Pasiwyd fod cais yr Eglwysi Rhydd Unedig yn air Fflint i ymuno &'r cyfnndeb i ddyfod dan ystyriaeth mewn cymdeithasfaddyfodol. Hys byswyd fod y Parch. R. R. Jones, gynt o Llsnrhaiadr DyflFryn Clwyd, yn gwneyd gwattb rbagorol fel gweinidog yr eglwysi hyn yn ardal Coedllai. Gwerthu eiddo. Rhoddwyd ctuiatid I werthu hen gapel Engedi, Gorllewln Meirionydd, ar yr smmodan arferol.
TRYSORFA Y GWEINIDOGION.
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
TRYSORFA Y GWEINIDOGION. Ymddiswyddiad y Trysorydd. Cyflwynwyd adroddiad pwyllgor y gronfa nchod am y flwyddyn ddiweddaf gan y Parch. Aethwy Jones. Yn ol yr adroddiad mae gwerth presennol y gronfa yn 39,263p. 15s. 2c., oynnydd o 448p. 19s. 4c. er y flwyddyn flaenor- 1. Talwyd allan i'r gweinidogion, gweddwon, amddlfaid, &a., yn y gwahanol gyfarfodydd misol fel y canlyn M6n, 2189. 8s Oc. Lleyn ac Elfionydd, 214v. 8s. Oc.; Arfon, 361p. 93. 4c Dyffryn Conwy, 39p 58. 6c; Dyffryn Clwyd, 150p, 16s. Oc; sir Fflint, 196p. 6s. 0c Dwyrain Metrionydd, 95p. 4s. Oc., gorllewln Meirlonydd, 238p. IIJa. OC.J Trefaldwyn Uchaf, 45p. 8s. Oc'; Tretaldwyn liaf, 76p Henaduriaeth Trefald- wyn, 48p.; Henadnriaeeh air Lancaster, 113p.; Liverpool, 136p. 10", Oc.; Manchester, 53p. 16s. p 5c.; Linndain, 62p., cyfanswm o 2,048p. 19s. 6c. Yr oedd y swm hwn gryn lawer yn drymach nagarfer. Derbyniwyd yo ystod y flwyddyn 2,300p. Hysbysodd Mr. Aethwy Jones fod Mrs. D. Lloyd Jones, Llandinam, wedi dychwelyd i'r gronfa y swm oedd yn ddyledus iddi hi ac un o'i phlant ar farwolaeth Mr. Jones (cym.). Yr oedd Mr. William Venmore wedi ymadiswyddo o drysoryddiaeth y gronfa, am ei fod wedi derbyn swydd gyffelyb yngtyn a thrysorfa arall. Dewiswyd Mr. James Venmore yn olynydd iddo. Cafodd y cwestiwn o flwydd-dll i wein- idogion methedig ei drosglwyddo i is-bwyllgor. Pasiwyd pleidlais o gydymdeimlad i'r Parch. Benjamin Hughes, Llanelwy, ar farwolaeth ei wraig, ac a Mr. Lewis H. Roberts, Llundain, yn ei waeledd. A wgrymai y pwyllgor nad oedd ne b 1 ymuno &'r drysorfa os na wnaent hyny ar y taliad cyntaf wedi eu hordeiniad. Dymunid galw sylw hefyd at y ffaith nad oedd y derbyn- iadau blynyddol ond prin ddigon i gyfarfod a'r galwadau, a'i bod yn drysorfa a deilyngai gymmunroddion gan aelodau cyfoethocaf y cyfnndeb. Ar gynnygiad y Parch. Francis Jones, ac r eiliad y Parch. Daniel Rowlands, mabwysiad- wyd yr adroddiad. Pasiwyd fod i'r ysgrifenydd anfon llythyr o ddiolchgarwch i Mr. W. Venmore am ei wyth mlynedd gwasanaeth fel Trysorydd y gronfa. Y Gronfa Fenthyciol. Cymmerodd ymdrafodaeth faith le ar adrodd- iad pwyllg«r y gronfa uchod, yr hwn oedd fel y canlyn r— Dewiswyd Mr. Jonathan Davles, Porthmadog, i gymmeryd y gadalr hyd nes y cyrhaeddal y eadeirydd, yr hyn a fa yn mhen ychydig amser. Arweiniwyd yn y rhan ddefoslynol gan y Parch. B. Hughes, Llanelwy. Galwyd rhestr yr aelodan, a chaed tod yn bresen- nol O'r Ymddiriedoltoyr:—Y ltlrl. W. Evans, Liverpool; J. E. Powell, Gwr2C»am; a W. G. Jones, Llanelwy. Aelodau eraill:-Y Parch. O. Parry, CemmaeB; Mr. L. Hughes, Amlwch; y Pareh. J. Owen, Crlccieth; Mr. John Davies; y Parch. R. W. Haghes, Bangor; Mr, M. Evans, Oaernarfon; y Parch. Toomas Parry, Colwyn Bay D. M. J. Morgan, Conwy y Parch. B. Hughes, Llanelwy y Parch. J. Pryce Davies, Caer; Mr. Jones, Bwlohgwyn; y Parch. J. Jones, LlandriUo; Mr. D. R. Thomas, Cerygydruldion; y Parch. E, Yaughan Humphreys, Abermaw; Mr. R. J. Williams. Dyffryn; Mr. R. Mills, Dolgellaa; y Pareh. J. Roberta Evans, Birmingham; Mr. T. Watkins, Llansantffraid; y Parch. J. Davies, Berrlew; Mr. J. Jones, Guilsfield; y Parch. R. G. Jones, Egremont; y Parch. J. Peron Jones, St. Helens; y Paroh. R. J. Jones, Tyldesley; Mr. J. Roberts, Pendleton; a'r yegrlfenydd. Cadarnhawyd dewisiad y Parch. E. V. Humphreys ao R. J. Williams, gan Orllewln, Meirlonydd; ac, hefyd, ddewlslad y Paroh. R. J. Jones, Tyldesley (yn lie y dlweddar Birch. Dr. James), gan Manchester. Gan fod Mr. Milla, hefyd, o Orllewln Meirlonydd, yn bresennol, gofynwyd iddo gymmeryd rhan yn yr holl welthredladau. Yr oedd y oyfarfod hwn wedi el alw I adolygu y rheolan, ao 1 ystyrled oesiadan ohwanegol am y gwedd- 111 oedd mewn llaw. Ar gynnygiad Mr. John Davies, yn cael el gefnogl gan Mr. J. E. Roberts, cydolygwyd i gymmeryd y oelsladau I yetyriaeth yn mlaenaf. Heb law y oelsladau oedd ar y rhaglen, derbyniwyd cais, hefyd, o gyfarfod misol air Fflint, am 170p. go- gyfer A dyled capel Saesnig Gwersyllt, a gymmerad- wywyd gan y oyfarfod mlsol pan oedd yr eglwya hono yn cael el throsglwyddo i'r henaduriaeth. Oydolygwyd 1 ystyried y cats hwn gyda'r llelll. Darllenwyd y oelsladau, y rhai oedd fel y canlyn:— P. Abetffraw, 200 Dothan, Mdn 200 Penncheldref, Mdn. 200 Talwrn, Mdn 100 Abesoco. Lleyn ao Elfionydd 200 Brynbaohau, Lleyn ao Elfionydd .n 50 Bryn Mawr, Lleyn ao Elfionydd 50 Dinan, Lleyn ao Elfionydd 200 Llwyndyrys, Lleyn ao Eifiinydd 100 Pentre Uehaf, Lleyn ao Riflonydd 100 Porth Madog (S.), Lleyn ao Elfionydd 300 Rhydllos, Lleyn ac Elfionydd 100 Saron, Rhoshirwaen, Lleyn ao Elfionydd 50 South Beaob, Pwllheli, Lleyn ao Elfionydd 50 Glanadda, Arfon 200 Llanfairfeohan (S.), Arfon 100 Brynrhoa, Arfon 300 Cwmyglo, Arfon 200 Jerusalem (Bethesda). Arfon 500 Penmaenmawr, Arfon 400 Tanyooed, Arfon 200 Bethanla (Llandudno), Dyffryn Conwy 150 Brynprydew, Dyffryn Conwy 150 Capel Garmon, Dyffryn CQnwy 150 Carmel (Llanrwst), Dyffryn Conwy .n 200 Golwyn, Dyffryn Conwy 500 Conwy, Dyffryn Conwy 400 Deganwy, Dyffryn Oonwy 300 Mochdre, Dyffryn Conwy 100 Penrhynslde, Dyffryn Conwy 250 Heol Scotland (Llanrwst), Dyffryn Conwy 200 Afon Wen (S.). Dyffrvn Clwyd 100 Llanddulas, Dyffryn Clwyd .1,000 Llanfwrog, Dyffryn Olwyd 200 Pens i-ru (S.), t)yffryn Clwyd 200 Peatreoelyn, Dyffryn Clwyd. 100 Rhtw (Rhuthyn), Dyffryn Clwyd 25 Adwy'r Clawdd, sir Fflint 500 Brymbo, air Fflint 200 Ffridd, sir Fflfnt 80 Glanyrafon, sir Fflint 400 Groes, air Ffllnt N.oo 500 Hanley, air Fflint 25 LlanerchvmÔr. air Fflint 300 Mostyn, sir Fflint 300 Nantyradwy, air Fflint 200 Pentredwr, sir Fllint 300 Pentre Wyddgrug. air Ffllnt 200 Pongclau, sir Fflint.125 Treffynnon, air Fflint 300 Rhos Ddu, sir Fflint .350 Carrog, Dwyrain Meirlonydd 50 Cyntal, Dwyrain Meirlonydd 200 Glyn Dyfidwy, Dwyrain Meirlonydd. 100 Gro. Dwyrain Melrionydd 50 Gwyddelwern, Dwyraln Meirlonydd 100 Moel Adda, Dwyrain Meirlonydd 50 Pantglfa, Dwyrain Melrionydd 50 Aberdyfi (S.), Gorllewin Meirlonydd 200 Fron (Penrhyndeudraeth), Gorllewln Melrion- ydd .1,000 Maenofferen;(GorlIewin Meirlonydd 500 Rhiw (Blaenau Ffestiniog), Gorllewin Heirion- ydd 500 Aberangell, Trefaldwyn Uahaf 200 Neuadd, Trefaldwyn Uchaf 50 Llansantff raid, Trefaldwyn Isaf 100 St. David's (S.), Amwythig, Henaduriaeth Tre- faldwyn 500 Garston, Henaduriaeth Caerllson, &c. 300 Orrell, Henaduriaeth Caerlleon, &a. 300 Runcorn, Henadnrlaeth Caerlleon, &a. 100 Smithfield Road, Henaduriaeth Caerlleon, See. 500 Middlesbro', Liverpool 300 New Brighton, Liverpool 300 Walton Park, Liverpool 200 Altrinoham, Manchester 50 Pendleton, Manchester 300 Tyldesley, Manchester .oo 50 Warrington, Manchester 100 Oyfarfod misol air Fflint, ar ran dyled Gwer. syllt (S.).M 170 Cyfanswm Q M p. 17,025 v Aarien al £ f d ^ddangosai, pan anfonld I iod na 32 yn rheolaidd. Erbyn y cyfarfod yn Nghaerlleon, derbvniasld llythyrau. to., yn profi fod ohw*neg yn rheolaidd. Adgofiwyd nad oedd ond 5,578». lis. yn llaw trysorydd; ac, wrth gadw mewn c6f fod 1 500» ar ammodpsnnodol i'weyflwyndi gyfarfod mis%iu^ fnnA °J, 0 JF/n1 gynnyg ,r CT™delthasfa i-Fod 4,000p. l'w rhol allan yn awr. 4,000p. ilw rholanau yo awr. Rhoed yr ystyriaeth Iwyraf allesld i'r oetaiadan ar yr un lllnell ag arfer. Aed drwy y rheatr unwalth, eilwaith, a thrachefn yn y modd mwyaf astud. Wedl gwneyd hyny, oynnyglwyd gan Mr. J. E. Roberta, cefcogwyd gan Mr. L Hughes, a phenderfynwyd, Ein bod yn annog y gyrndeithasfa i ganlatau benthycladan fel y canlyn P. Dothan, Mdn 50 Penuoheldref, M6n ]]] jgO Abersoch, Lleyn ao Elfionydd" IQQ Dlnas, Lleyn ao Eifionydd 100 Llwyndyrya, Lleyn ac Elfionydd 50 Porthmadog (S.), Lleyn ao Eifionydd .'r! 150 Rhydllos, Lleyn ao Eifionydd 59 Glanadda, Arfon TM Llanfalrfechan (S.), Arfon gQ Cwmyglo, Arfon 100 Tanycoed, Arfon loo Oarmel (Llanrwst), Dyffryn Conwy 100 Oolwyn, Dyffryn Oonwy 150 Conwy, Dyffryn Conwy JQQ Deganwy, Dyffryn Conwy 'mm\ JQQ Petirhynslde, Dyffryn Oonwy 55 Heol Scotland (Llanrwst), Dyffryn Oonwv 50 Afon Wen (S.), Dyffryn Clwyd L Z 100 Llanddulas, Dyffryn Clwyd 500 Glanyrafon. dr Ffllct 150 Groes, sir Fflint 150 Hrnley, sir Fflint 25 Nantyradwy, sir Fflint 100 Pentredwr, air Fflint 100 Cynfal, Dwyrain Meirlonydd 100 Glyn Dyfrdwy, Dwyrain Melrionydd 50 Gwydddwern, Dwyrain Meltionydd 50 Moel Adda, Dwyrain Melrionydd 50 Aberdyfi (S.), Gorllewln Meirlonydd .oo 100 Maenofferen, Gorllewln Melrionydd "*t 100 Absrangell, Trefaldwyn Uchaf 100 Neuadd, Tretaldwyn Uchaf 50 Llansantffraid, Trefaldwya Isaf 100 Garston. Henaduriaeth Caerlleon 150 Middlesbro', Liverpool 150 New Brighton, Liverpool 100 Altrinoham, Manchester 50 Pendleton, Manchester *]. 150 Tyldesley, Manchester m" 50 Warrington, Mancheater 100 Cyfanswm P.4,075 a Adnewyddwyd etto y penderfyniad a ganlya :Na byddo i'r un benthyciad gael ei dalu hyd ont thaffo yr ysgrifenydd slcrwydd mewn yegritm fod, yr yswiriad wedi el wneyd yn unol "r rheolau. Penderfynwyd fod yr ad-daliad oyntaf o'r benthyo- iadau y oyttunwyd arnynt ulbod, 01 dymunlr, l'w woeyd erbyn Medl, 1907. Gyda golwg ar y cynnyglad y rholsal Mr. L. Haghes rybudd am dano:—'Fod y oyfeisteddfod yn annog I dreuliau teithle y gwahanol gynnryohiolwyr yn y dyfodol gael eu talu etto gan y gwahanol gyfarfodydd mlsol a henaduriaethau, to nid o gyllid y gronfa;' nld oedd y oyfeisteddfod yn barod I wneyd nnrhyw gyt- newidiad.
ADOLYGIAD T RUEOLAU.
News
Cite
Share
ADOLYGIAD T RUEOLAU. Yr oedd y cynnygion canlynol wedi eu hanfon i'r oyfeisteddfod gyda golwg ar wella y rheolan Cynnygion Mr. Jonathan Davies. Fod tai gweinidogion i'w cynnwys yn rheol 1. Fod rheol 7 i'w had-drefnu fel ag 1 gyfarfod lleoedd fydd yn adeliadu. Fod rheol 8 l'w had-drefnu fel ag I wneyd ad daliad- au i estyn am ugain mlynedd mewn achoslon neill- duol. Fod y cyfnewidiadau I'w cymmeryd I ystyriaeth yn nghymdelthaefa yr haf, fel y delont I weithiedlad yn y rhaniad nesaf. JONATHAN DAVIES. Cynnygiad Henaduriaeth Trefaldwyn. That we, as a presbytery, respectfully request the association to authorize the loan fand committee to relax the rule as to repayment of loans In exceptional oases. Our representatives will explain the resolution at length in the committee. EHBYS J. DAVIES, Sec. (Dated October Iltk. 1905.) Cynnygiad Cyfarfod Misol F/tint. Ein bod yn gwneyd cais at y pwyllgor, a dymuno arno gymmeryd I ystyriaeth getaisdau notilduol-Ile y mae yr eglwysi yn newydd, ac yn ychydig eu rhif. Barnwn y byddai yn tanteiiiol newid y rheolan fel ag 1 sicrhau y gall yr eglwysi newyddion a gweiniald yn ein plith dderbyn budd oddi wrth y gronfa. Telmlwn hefyd fod disgwyl i'r eglwyal gweintaid ad-dalu yn ol deg y cant yn eu can allan. J. E. DTVIM, Ysg. 5 The Grove, Holywell. Tachwedd 30ain. 1905. Heb law yr uchod yr oedd Trefaldwyn Isaf, a Heno aduriaeth Caerlleon, wedi anfon penderfynladau cyff- elyb i'r gyrndeithasfa ddiweddaf gyda golwg ar yr 8fed reol. I ddeohreu oymmerwyd I ystyriaeth gynnygion Mr. Jonathan Davies. 1. Fod tai gweinidogion I'w cynnwya yn y rheol 1.' Dros cynnygiad Mr. Daviea pleldleislodd 13, ao yn mhlaid i'r rheol barhau fel y mae pleldleislodd 15. 2. 'Fod rheol 7 i'w had-drefnn fel ag I gyfarfod Ueoedd fydd yn adeiladu.' Penderfynwyd yn unfrydol fod gelrian i'r perwyl yma i'w ohwanegu at y rheol:— A pban fydd yr ammodau hyn yn cael en eadw, gall y oyfeisteddfod arfer el ddoethlneb I gynnyg ben- thyci&dau i leoedd fydd yn adelladu.' 3. 'Fodrheol 8 i'w had-drefau fel ag i wneyd ad. daliadau i ymestyn am ugain mlynedd mewn aohoslon nelllduol.' (Ar fater y synnyglad hwn yr oeddid yn eymmeryd I ystyrta.eth, hefyd, y cenadwriaethau o Henaduriaeth Trefaldwyn a air Fflint, yo gvstal a'r rhai a anfonasld i'r gymdeithasfa o Drefaldwyn Isaf a Henadnrlaeth air Lancaster, &c). Cynnygiwyd gan y Parch. J. Jones; cefnogwyd gan y Parch. J. Peron Jones, 'Fod rheol 8 1 barhau fel y mae.' Fel gwelliant, eynnygiodd y Farah. J. R. ETADO, a chefnogodd Mr. T,Watkins:Fod y benthyoladau i'w had-dalu yn ol 5p. y cant. Dros y gwelliaot hwn pleldleislodd dan, a tbros y cynnygiad gwreiddiol tri-ar-hugain. Yna dygodd Mr. Jonathan Davies el gynnygiad fel gwelliant, yr hwn a gefnogwyd gan y Parcb. J. R. Evans Fod ad-daliadau mewn achoslon nelllduol I ymettyn am ugain mlynedd. Dfoo y gweiltant hwn pieldlefsiodd ohwech, a thios y cynnyglad gwreiddiol tri ar-ddeg. Cynnygiwyd gwelliant draohefn gan Mr. W. G. JonesGyda golwg ar eglwysi dan hanner oant o nlfer, &'u dyled yn lOp., neu ragor, ar bob aelod, y gallant, os dymunant, wneyd yr ad-daliadau yn ol 5p. y cant. Cefnogwyd gan Mr. Jonathan Daviea. Droa y gwelliant hwn pleldlelaiodd pump, a throa y cynnygiad gwreiddiol deg. Gan hyny y mae rheol 8, mor bell ag y mat y Gyf. eisteddfod yn y cweatlwn, I barhau fel o'r blaen. (Oyn terfyn y drafodaeth or rheol 8 yr oedd amryw o'r brodyr wedi gorfod ymadael 1 gyfarfod entrains.) Gwedi trafod cynnygion Mr. Jonathan Davies aed dros y llelll o'r rheolau. Parthed rheol 4 penderfynwyd eu bod I ddarllen fel hyn Fod i bob cais am fenthyg arlan ddyfod drwy. a chael ft gymmeradwyo gan, y cyfarfod miaol, nen yr henaduriaeth. (Y geirlau mewn llythyrenau Italaidd i'w ohwanegu). Gyda golwg ar reol 5, penderfynwyd fod dwy ran f tlair 1 w roi i mewn yn lie hanner yn y rhan ganlynol I — Hyd onl fyddo hanner yr eglwysi perthynol I'r oyf- arfod miaol, neu yr henadoriaeth, wedi gwneyd yn gy- hoeddus yn y gynnulleidfa y casgliad blynyddol at y gronfa,' &c. Yn mheliach am reol 5. pendertynwyd fod y gelrian eanlynol i'w oorphorl ynddl Nad can an eglwys I wneyd cals am fenthyclad heb ymrwymo i wneyd oaagllad unwalth yn y flwyddyn at y Gronfa.' I Penderfynwyd tod Mr. W. Evans, Liverpool, y eadeirydd, a'r ysgrifenydd, i gyflwyno yr adroddiad i'r gyrndeithasfa. Pennodwyd Mr, Jonathan Daviea, Dr* Me J.
AIL GYFARFOD Y GYMDEITHASFA.
News
Cite
Share
rhal oeddynt yn hawlio perchenogaeth yr ysgolion Eglwyslg. Cyttnnodd y Parch. Aethwy Jones i dderbyn awgrymiad Mr. Jones tel rhan o'r penderfyn- iad. Cododd Mr. J. E. Powell, G-Nrecam, a dywedodd n d oedd yn cyttuno i'r than a gynnygiwyd gan y Paroh. Evan Jones. Rhaid oedd eofio fod hunner plant y Deyrnas Gyfnnol yn derbyn en haddysg mewn ysgolion a adell- adwyd mewn rhan, o Jelaf. gan yr Eglwya. Wrth ystyrled y raster bwn ni ddylal Ymnelll- duwyr golil golwg ar y camwri a ddioddefwyd ganddynt hwy yn y gorphenol. Baasal ef yn foddlawn pe y cynnygid fod i'r arlan gael en defnyddlo I brynu yr ysgolion enwadol; o blegtd nld oedd yn dymnno i Ymnellldnwyr osod en hnnain yn y fath safle ag y gallai en gwrthwynebwyr drol atynti, a dyweyd—' Yn nydd etch nerth yr ydych yn angbyfiawn wrthym.' Wedi slarad pellach awgrymodd yrysgrlfen- ydd fod i'r gelrian canlynol ffarfio rhan o'r penderfynlad < Tra y credwn fod rha! o ddarpariadan y mesur yn myned yn mheliach nag y dymnnem mewn caniatan gofynion addyag enwadol, etto, yr ydym yn foddlawn caniatan hyny er mwyn slcrhau cyttundeb heddychol; ond yr ydym yn gwrthwynebn yn gryf daliad y miliwn pODnan. I Cyttunwyd & hyn, a gwnaed awarym i gyf eirio at faterlen eralll yn y penderfynlad; ond eyttunwyd i ofyn i bwyllgor barotot pander fyniad cyflawn erbyn boren dranoeth DADL BELLAOH AR Y MESUR ADDYSG. Oyfarfyddodd y gymdeitbasfa am hanner awr wedi new boten ddyid Meroher, y Pareb. J. T. Roberta yo y gadalr. Ar ran y pwyllgor a bennodwyd i yBtyrled safle y gymdeitbasfa mewn pertbynas i'r Mesnr Addyeg y mater a ohiriwyd er y noswaith flaen orol eynnygiodd y Parch. Aethwy Jones, Liverpool, gynnyglad yn eynameradwyo yn galonog y mesur, am ei fodyn darparn rhoddli'r eyhoedd reolaeth ar yr ysgolion elfenol, ac yn diddymu prawflwon t athrawdc; fod y gymdetth asfa yn Uawenychu fod darpartaeth yn y mesur ar gyfer darllen y Belbl yn yr oil o'r ysgolion elfenol yn ddiwabaniaeth, ond yn ddarostyng- edig 1 'adran eyd wybod, 'so yn annog aelodan y cyfundeb i roddi i'r mesnr gefnogaeth galonog, deyrngarol, a phendertynol i'r Llyw- odraeth er gwneyd y mesar yn ddeddf. Ar yr nn pryd, en bod tel cymdelthasfa yn ystyrled el bod o'r PWJI mwyaf fod i'r mesnr gael ei wella yn y tath fodd ag I sicrhau rheolaetb y oyboedd yn y colegau dysgyblaethol, a dlddymn prawflwon yn y cyfryw ag sydd yn cael en eynnat ag arlan y cyhoedd, fel ag i symmad ymaltb bob achos o gwyn yngl90 &It colegan hyn. Yn el sylwadau ar y penderfynlad amlygodd Mr. Jones ei syndod at y safle eithafol a gym saerid i fyny gan Eglwyswyr a Phabyddion yn erbyn y mesur. Yr oeddynt yn camddarlnnio el ddarpartadan yn y modd mwyaf gwarad- wyddus; ond fe ddeuat en hamcanion yn hyn o beth i'r amlwg cyn bo hlr iawn (cym.). Y gwlr am dani ydoedd, fod y mwyafrif o'r esgobton a'r clerigwyr yn Uchel Eglwys wyr, a gwell ganddynt ffuasai cael addysg fydol yn yr ysgolion na dysgn Gair Dnw. Yn ffodns, fodd bynag, yr oedd Mr. A. Birrell wedi cantod fod mwyafrtt pobl y wlad hon yn Brotestaniaid (eym-). Eiliwyd gan y Parch. Daniel Rowlands. Dywedodd y Parch. Evan Jones, Caernarfon, fod ganddo y gwrthwynebiad cryfaf l'rddarpar- iaeth yn y mesnr fod miliwn o bannan t'weym mhwyso all an o'r trethi gwladol tnag at ad- gyweirto a thaln trefcbi ar yr ysgolion Eglwysig. Cynnygiai, fel gwellitant, (nat gwell fuseat gwario y miliwn pnnnan tnag at adeiladu ysgolion newyddion mwy cyfaddas at gario yn mlaen walth addysg, a'r cyfryw i fod yn elddo y wladwriaeth. Mr. J. E. Powell, Gwrecsara, a ddywedodd ei fod yn gwahanlaethn. Nis gallent gan en Ilygatd ar y ffalth fod hanner plant y wlad ar hyn o bryd yn derbyn en haddysg mewn ysgol- ion a adeUadwyd mewn rhan gan Êglwyø Loegr, ac yr oedd bron banner poblogaeta y wlad yn edrycb ar sefyllfa pethan yn y golen hwn. Gwyddai pawb faint ddioddefodd Ymnellldn wyr yn y gorphenol; ac yn awr, wedi i bethan newid, nid oedd arno elslen rboi eyfleusdra l'wf gwrthwynebwyr drol arnynt, a dyweyd yn nydd etch nerth, bnoch angbyfiawn tnag atom Ni bnasal ganddo wrthwynebiad i'r artan gael en cymmhwyso at brynn yr Ysgolion Gwir- foddol. Wedi chwaneg o siarad gwnaed liawer o gyfnewldiadau yn y peaderfynlad, ond eyttnnwyd A ef wedi i'r gelrian eaiilynol gael en ohwanegu ato :— 'Tra yr ydym yn telmlo fod rfcai o ddarpar ladau y mesnr yn myned yn mheliach nag y earasem er caniatan gofynion peidwyr addysg sawadol, ein bod yn foddlawn i'r concessions hyn gael en gwneyd, yn y gobalth y bydd iddynt ddwyn o amgylch benderfyniad heddychol y eiresolwn. Yn mheliach, yr ydym o'r farn y dylai extra grant o'r Trysorlys o filtwn o bannan tnag at y gofit chwanegol o adtyweirio arfeiad an yr ysgolion ao ardrethn yr Ysgolion Gwtr. foddol a gymmerlr drosodd gan yr awdurdodan Ileol gael en gwario naill at I brynn yr ysgol- ion nen I adeiladn ysgolion newyddion, y rhal fyddant yn eiddo hollol fr wladwriaetU el hnnan.' Cynnygirdd y Parch. 0 T. Owen, Liver. pool. welliant o berthynas i'r four fifths clause, ondcollwyd ef ar ymraniad. Cyhoeddi Manifesto.' Barnai y Parch. John Williams, Brynslencyn, nad oedd paslo penderfyniad yn ddtgon. Yr oedd Cymrn fel gwlad mewn argyfwng o ber- thynas i addysg, a cbredai mai pdJb doebb i'r gymdeithasta fyddat pennodl pwyllgor i dynn allan fath o I taniffesto nrddasol, ond eryf, i'w anfon i'r boll eglwysi. Gwnetd hyn gan en gwrthwynebwyr, er nas gallai efe alw en raans Jfesto yn nn nrddasol mewn nnrbyw fodd. Cyn nytiat fod y Parcbn. Aethwy Jones, Dr. Hugh Williams, Bala, Mri. J. E. Powell, Peter Roberts, a'r yegrlfenydd, yn ffarfio pwyllgor I wneyd hyn o walth. Eiliwyd gan y Parch. Ellis James Jones, a pbasiwyd yn nnfrydol. Chwanegwyd enwan y llywydd a'r Parch. John Williams at y pwyllgor. Yr Emergency Schools.' Gilwodd Mr. Aethwy Jones sylw at weinydd- lad Deddf Addysg 1902 ar ran y Pwyllgor Trefniadoh Gan fod i gyrndeithasfa wedi eadarnhan penderfyotad y Gynnadledd Addysg A gynnaliwyd yn yr Amwythlg dre yn ol, hydera y byddai i'r gwahsnol gyfarfodydd mlsol gwblhan en casgliadan ar gyfer cronfa y rhyfelgyrcb yn y Dywysog^eth. Er fod y Llywodraeth wedi newid, etto yr oedd Deddf Addyeg 1902 eito mewn gweithrediad, ac yr oedd gwir angen arian i gario yn mlaen yr ysgolion a sefydlid yn air Feirionydd, i'r rhai j tynwyd plant Anghydffnrfwyr o r ysgolion Gohrnwyd i'r cynnrychiolwyr gario y gen* .awrl adref I'r gvrahanol gyfsrfodydd mlsol.