Baner ac Amserau Cymru

ATTEB. Gwen I chwi, yn y lie cyntaf, alw sylw arolygydd y dosbarth (inspector of nuisance) at y mater. Gall ef ymwneyd &'r pwBgc. Y mae yr hwnifydd yn carioyn mlaen fasnach ddrygaawrua heb genad yr awdiudod lleol, yn agored i ddirwyon rich el Ond bydded i chwi, yn gyntaf oil, alw sylw yr arolyijyild at y mater.

FONEDDIGION. Amaetbwr ydwyf, yn cadw un gwas. Cafodd oertel trwm, a bu yn sâl am fls. Bu meddyg -gydag ef dair gwaith. Y gofyniad ydyw— 1. A laid i mi dalu ei gyflog am y mls y bu yn glaf ? 2. A raid i mi daln i'r meddyg? 3. Pwy sydd I dalu am beef tea, a phethau angen rheidiol felly oedd yn ei gael yn ysfcod ei afiecbyd- pethau oedd y meddyg yn el ddyweyd oedd yn ruaid eu cael iddo ? Ydwyf, &c CHAMBERLAIN,

ATTEB, 1. Rhaid. 2 Na raid, oai ddarfu i chwi anfoa am dano heb ya wybod i'r gwas. 3. Y gwas.

JOHN JONES, BLAENANERCH. YN Hydref, 1859 sef, blwyddyn y diwygiad, cynnelld oyfarfod miaol yn Llwynpiod, o dan amgylchiadau tra arbenlg. Gan y disgwylid torfeydd ynghyd, pender- fynwyd cael y pregethu allan, a chodwyd esgynlawr cyfieua at y pwrpaa ger llaw y capel. Ac ar y maes y cynnaliwyd odfeuon y prydnawn oyntaf Ond erbyn yr ail ddiwrnod aethai yr bin yn wlybaidd. Erbyn i nlfer o honom o Landdewibrefi gyrhaedd y lie, deall- asom fod y Beiat gyffredinol heb phen, Ond ofer ymgais am wthio i mewn, yr odi y capel bychan wedi el orlenwi, a thorf yn y d wi. Aeth amryw o honom at y ffenestr, a rhoddaaom eln clust wrtli y gwydr, ac yno, o dan ddyferion y bargod, y buom yn gwrandaw. Deallasom yn bur fnan mat gweddl oedd y mater o dan sylw, ac mai Mr. Jonea. Blaenanerch, a lefarai ar y pryd. Cyffelybai weddi i'r cable a gawaai ei osod i lawr rhwng y wlad hon a'r America; ond dywedai fod y wifren wedi ffowlio (wedi dyrysu), a bod hyny wedi tori ar y cymmtmdefo, Ond am weddi,' meddai, y wifren sydd yn cyssylltu daear a nefoedd, ni ddlgwydd unrbyw ddarnwain i hon, ae ni thorlr ar y cymmundeb byth.' Wedi cael ychydig o lunlaeth, nid ydym yn cofio yn mha Ie, nac o ba fatb, deallasom fod Mr. Jones i gael odfa y prydnawn iddo el hun. A dyma le tyn oedd yn y capel! nis gwelsom erioed gynnifer o bcbl wedi casl en gwasgu I cyn lleiecl o le ceid tair rhea o ddynion yn mhob sMd, dwy yn sefyll, ac un yn eiatedd. Ei destyn oedd Deut. xxxii. 31; Canys nid fel ein craig ni y mae eu craig hwynt, a bydded ein gelynion yn farawyr.' Bu am gryu amser yn sylwi ar Dinw fel craig, gan wnsyd sylwadau hynod o fyw. Yna dechreuodd alw y gelynion yn mlaen yn dystlon. Dere di, Pharaoh, yn mlaen,' meddai; dyma i chwi hen fachgen tfrothog. Welwch chwi ei gest fawr e? Edrychwch ;■t ei Iygald yn sefyll allan gaa frasder! Beth sydd genyt ti i'w ddyweyd am Dduw Israel? Gwrandewch arno yn siarad-' Pechais y waith hon yr Arglwydd sydd gvfiawn, a minnau f'm pobl jn annuwiol. Dere dithau, Nebuchodonosor, yn mlara. Dyma i chwi hen greadur garw. Y mae creulondeb yn eiatedd ar ei wedd. a gwaed saint Duw wedi ystaenio et ddlllad. Beth sydd genyt ti i'w ddyweyd am y Jehofah? Hyn-'Bendithials y Goruchaf, a moIlen Mia a gogoneddais yr hwn sydd yn byw byth, am fod ti lywodraeth ef yn Ilywieraeth dragwyddol. a'i franhiniaeth hyd genhedlaeth achenhedlaeth.' Darius, dere dithau yn mlaen. Y mae hwn vn hen facbgen go lew o bagan, a dyma ddywed ef yn bwvllog -'Genyf ft y goaodwyd cyfraith, ar fod trwy h-nl lywodraeth fy nueyrnaa i bawb grymu ao ofni rbag Duw Daniel, o herwydd efe sydd Dduw byw. ac yn parhau byth a'i frenhiniaeth d yw yr hon ni ddyfethir. a'i lywodraeth sydd hyd y diwedd.' Daethai nifer o Want, y diwygiad i'r eyfarfod, a'u hyabryd ar dan, ogyffiniau Llangeltho, Tregaron, a Llanddewl; a pban y dyrohafai Mr. Jones et lats i ganmawl yr Arglwydd. torent hwythau allan i orfoleddu, Yna gostyngai yntau ei lais, a oheisiai daflu rhyw gymmalnt o ddwfr oer ar y teimlad. 'Dal- Iwcb chwi yn awr, y mechgyn i,' meddai 'ceisiwch lywodraethu eich hunain; rho'wch chwareu teg i mi am dlpyn i ddyweyd yn dda am Dduw.' Ar ol hyn cold ennyd o ddistawrwydd ond nnwaiih y dywedal y pregefchwr sylw pert, ac y rhoddai floedd effeithiol, ail dorent hwythau allan mewn moliant A chyfarfod nodedig o ddyddorol a gafwyd; Mr. Jones yn taflu olew a dwfr ar y tan bob yn ail. Rhaid i ni frasgamu yn mlaen hyd Gymdeithasfa Aberhonddu, Mehefin, 1865. Credwn fod p.wb o'r rhai a bresethent yn y gymdeithasfa bono, cddi gerth yr efengylydd melus o Gastellnewydd Emlyn, wedi marw. Am ddau prydnawn y dydd olaf y pregethai Mr. Jones, ar ol un o welnidogton y Presbytariaid. Pregethwr pren oedd hwnw; yr oedd mor sych ag ysglo'lyn, ac mor oer a darn o rew. Buom bron colli pob amynedd wrth ei weled yn ymdroi o gwmpaa porthladd yr amen, ao yn methu gwthlo ei gwoh i mewn. Wrth sylwi gwelem olwg farw lawn ar y dorf; agos i bawb a'u penau i lawr, llawer yn cysgu, oa nad oedd rhai yn chwyrnu yn uchel. Mor fuan ag cyfododd John Jones, dyma y gynnulleldfa yn ym- ddadfywio. Yn y Salmau y cymmerodd ei destyn, a'i fater oedd gweddi. Nis gwelsom 6f mewn cymmaint afiaeth erioed; teimlem ei fod yn fwy di-chwaeth nag arfer, a'i eiriau yn fwy gwericaidd. Ond be waeth, yr oedd y dwfr ar y felin, a phob sylw yn myo'd. Cyffelybai weddi i ddyn yn rhoddi llythyr yn y post, a dywedai fod y post yn ymyl y dyn, pa le bynag y byddai. Cyfeiriai at Jonah yn mol y pysgodyn. Fe't llyngcodd ef yn slab,' meddai; 'nid oedd yr un graJth ar ei sawdl ef.' Yna darluniai yr hen brophwyd yn ymrwbio yn asenau y morfil. Dyma droaolion y ddaear,' meddai; denat ei ben i gyflfyrddiad kg ymytr garoedd y creadur,' ao meddai Jonah, Ymglymoddyr hesg am fy mhen.' Ond cafodd le i roddi Ilythyr yn y post yn y fan hono. A dyma ei eidau, O'm hing y gelwftis ar yr Ajglwydd, ac efe a'm hattebodd; o fol uffern y gwaeddais, a chlywaist fy lIef.' O'r anwyl dyma y tri chwarter awr byiaf a aeth droa ein pen erioed. Yr oedd y pregethwr wedi lledn ei adenydd i'r gwynt, ac ya ehedeg yn ardderchog, a'r gynnull- eidfa fawr a lanwai dy y farchnad yn edrych ao yn mwynhau Pregethwr oedd y Parch. John Jones, a dim arall. Yohydig o ran a gymmerai yn nhrafodaetbau cyfatfod misol air Aberteifi; gadawai bethau o'r fathi ddwylaw mwy hylaw, as eisteddat i wrandaw yn siriol. Ond ambeU dro gwnai sylw ffraeth, a roddai derfyn ar bob ymryson. Mewn cyfarfod misol yn Mhontrhydfen- digaid dygodd rhywrat i sylw y piiodoldeb o osod careg ar fedd hen gynghorwr o'r ardal, o'r enw William Davies, a dadleuent yn frwd oblaid y peth. Pregethwr digon oyffredln oedd William D ivies nid yn ami y bu neb mwy di ddawn mewn pulpud, er ei fod, o ran oymmeriad, yn ddigon cymmeradwy. Pan oedd y ddadl yn argoeli myned ynboeth, cyfododd Mr. Jones; a ohyda gwen chwarells ar ei wyneb, dywedai, 'Waeth i chwi adael ilonydd iddo, y mae yu ei fedd er's amser maith belIach; fci <5d»w yn bryd iddo godi bron yn ttnien.' Cynnyrchodd y sylw don o chwerthin, ac yn y ohworthia diffoddodd y ddadl fel m\vg,O'r 'Deonglwr

LLIW Q'hAS .BECKITT, "\r MAE nerth mawr a cstm? tra riiiigorol -im TiTiiw »TiA8 RECK1TT wedi alorhaa IMe farinad helaetK» f ?n yr holl ffS

PARNASSUS, nawn Sadwrn. M—Pr-Mesl— A fYll gyrhaedd nef wen gorou Dwy ran ei belynt drain a hoelion.' Y mae rhaniad y testyn hwn gan y br.rdd fel hyn— Coron dlrmyg-Croes goddefaint—Oo?on gogoniant. Prin y mae y bardd yn ei oreu yn y rh-in gyntaf, yn arbenig yn y cyflead, Y mae ganddo amryw linellau y buasal yn bawdd !ddo eu gwella, o ran, mynegiant barddonol, Y mae ynddi rai daman da ond rhaid i mi ddyweyd nad ydyw y bardd yn ei oreu ynddi, a'i chymmeryd drwyddl, Nid ydyw y mesur yn cael ei lanw yn y wedd orea mewn rhai rhanau o honi; ac o blegid hyn y mae y syntadgiu yn dioddef. M—Qloyw Nen.-Pedwar o englynion cywir o ran eu syniadau a'u cynghaneddion ond, hwyrach, gyda mwy o fanylwch, y gallesid eu cytieu yn esmwythach. Y mae rhai llinellau yn eisieu. Ceir gan y bardd, hefyd, englyn buddugol i'r Modur. Y mae hwn yn dechreu yn dda ond nid ydyw yr ail a'r drydedd liuell cystal; ond y mae yn diwedda yn dda M-Ce,it Ddugrijiadol — LJanfyllin a'i hamgyhh- oedd '-Dym:¡, g&n ddoniol, ao yn hollol nnol &'r pen- awd; ao hyd y gwydJom ni mat Guide to Llanfyllin, ye dywed y mwyafrif o drigolion y sir, fyddai yr enw goreu arni. Tybiwn mai ieuangc ydyw y bardd; ond oa felly, y mae ganddo wybodaeth fanwl o'r manylion a berthyn i'r dref. Ar y cyfan y mae yn mydru yn rheolaidd: ond ceir ynddi rai gwallau y gellid an gwella. Gall y bardd foddloni heb y byrdwn sydd yn diweddu pob pennill, oddi eithr y cyntaf a'r diweddaf. Hwyl t'r awen yn fuan etto. M-Diffy,fidoll Joe.-Dyma. ergydion dl-ail; ao y mae yn annela at fywyd y testyn. Wele ddwy linell :— Ond gwyddom ni pwy ydyw, A dywedwn, 'Not for Joe.' Deued y bardd yma ya fuan etto. M- Y ddeddf ddigywilydd.—Wele bal, dyma wald- iwr enbyd etto ac, yn wir, nid llawer o fat sydd arno -dim. yn wir. Oana yn rheolaidd, a phob gair yn ei le. Yr angenrhaid hon a osodwyd ar yr awdwr o blegid dlgywiIydd dra paraoniaid y wlad hon. Y mae cyfiawnder a rhyddid o dan draed, ao y mae yr awen yn ymfflamychu. Hwyl iddl. M- Y nos, y wawr, a'r dydd.-Tri englyn godidog. N!B gallwn ddyfynu ond un cwpled yn unig. Am y Wawr dywed:- Dawn Naf yn rbad wenu yw, A 'Bydded' i bob heddyw.' Diolchwn i'r bardd am el anrheg i'r golofn. Daw yr oil yn y man. Enfyn i ni, hefyd, emyn ar y frawddeg 1 O dywyll- woh i oleuni;' ac y mae hon yn ymson byw a thlws am y symmudiad pwysig a gynnwysir yn y testyn. M-Dagrau Hiraeth ar ol fy anwyl tam-Mrs. E. Jones, Blaensaith. — Dan bennill sydd yn mynego teimlad dwfn. ond wedi eu cyfleu ya rheolaidd. Y mae y syniadau yn profi pa mor angerddol y teimla am ddiogelwch ei mam; ac etto, y mae yn sicr ganddi el bod yn y gogoniant. M-Dadguddiad-Cgn faith lawn a ddyry y bardd hwn 1 ni. Y mae fel y dywedat Hiraethog am g&n arall :Yn ofnadwy hwy na hlr ond er hyn. ceir ynddi feddyllau rhagorol, wedi eu cyflea yn farddonol. Gresyn na buasai y bardd wedi rhanu el destyn yn benawdau, bnasai hyny yn fantals I bawb-yr awdwr el hun, yn gystal a'r cyssodydd a'r darllenydd. Y mae y g&n yn werth ei darllen lawer gwaith.

DADGUDDIAD. ANNHRAETHOL, eang, mawr, Ddi drat ddadguddlad, Sy'n tori 'n wawr 'rol gwawr I hob cyfeiriad! Pa fodd y cana un Ei ryfeddodau ? A allaif fi fy hun Wel'd ei bellderau ? Ni ohelsiaf roddlllam Hyd el orwelion, Af 'mlaen o gsm i gam I'w hfrd-hynodion; Moliannaf ar fy nhaith I'w diriogaethau, Lie mae barddonol ialth I Rhagoriaethou. Dadguddiad sydd yn byw Mewn dirgel gymyl, Ei gyfrin (grasol yw) Ddaw hyd fy ymyl. Flodeuyn tyner, tloa, Ddywedi'th neges, F&n yma ar y rh6s Mor ddwyfol gynnea! Beth ydwyt sydd &'th wedd, Flodeuyn byoban Fel angel yn ei hedd Ar fynwes anlan ? 'Rwyt ym" 'n wyn dy ddydd Yn rho'i 'th ddylanwad- 'Rwyt yma 'n dlyont sydd Yn ei ddadguddiad. Darllenaf ar dy rndd Rinweddau dwyfol, Yfrohwyddant trwy y cudd Hyd feddwl dynol; Dadguddiad yw'th fwynhfed Mor berffaith trwyddo, 'Rwyt yma dros dy wlad I'm hymddadguddio. Ti goedwig fywlol, werdd, Fan hona 'n dringo, Yn nghwmni 'th hudol gerid I nef-anwylo; Dadguddia swyn dy ddydd, Dy Grewr-fwriad, Mae ynot feddwl sydd Yn byw 'n ddadguddiad; Oyfrinach wyt yn byw O'r anweledig, Oyfrinach ddwyfol yw Ar daith weledlg! Oyfrinach ydwyt ti Arosa 'n ddammeg, 0 feddwl uwch i mi Yn mro 'r ddaeareg; Qyfrinach! anwyl ddaw Ar fwynder awel, I'm bron fan byn ger Haw Yn hyfryd dawel. Chwi y mynyddoedd bàn Sy'n ymddyrchafu, Nes ymfedyddio i'r lan Yn ngwawl y glesni! Beth ydyw 'ch urddaa chwi Ar y gweledig, Ond dirnati urddas sy' Yn fyth guddledig? Fynyddoedd sefwch draw Mewn hedd tragwyddol, Heb unrhyw gyagod braw, 'R fath gewri heriol! Chwi gyfeethogion la Sy'n rho'i trysoraa, At ein hanghenion ni O'ch oeaol goffrau! Meddyliaf yn eich hedd Am lawer dyfnder, Darllenaf ar eich gwedd Ddadguddiad lawer; O'ch celloedd daw pob rhodc Yn gwisgo 'i phronad. Mae 'ch doniau wrth eu bodd Yn eu dadguddiad Yn ymyl ffynnon faoh Risfalaldd fywiol, Fan hona tyfa 'n iach I wenu 'n rasol; 'Rwyt yma mor ddi-Ioes A'th oesol wen. Tra fel pe 'n gwylio 'th oea Gar llaw yatSn; 'Rwyt ti fan yma 'n byw— Yn byw dadguddiad, Adnodau Beibl yw Dy bur gyflenwad; -Mr Wyt ffynnon fywlol wen Yn fywyd amlwg, Y meddwl hwnt i'r lien Yn byw i'r golwg, Y meddwl .y'& fwynhad, Sy'n canu 'n ddiddig, Wrth ro'i cyfiawnder rhad I oes sychedig Mae ysbryd ynot ti Sy'n wyn ei hanes, Cei roesaw byth 'run ga I ddywevd dy npgea 0 ffynnon fach, o hyd Mae 'th genadwri O'r anweledig fyd Yn rhol go!eunl; Daw Hewyroh ar dy din O'r byd ysbrydol, Daw cerddi lion dy fron Yn ffresg o'r dwyfol. Ddadguddiad weha 'i les I fynwes engyl; Trugarog wena 'n nes Tu yma i'r cymmv I, Mae 'n murmur ar y traeth, Fe neidia 'n d6nau, Ar ol en gyrfa faith Mewn gwyn i'w gwelïau t Y ton all rhyfedd hyn Ar daith ridi-dd&rfod, Pob un l'i hugan gwyn Yn d'od I'w ohfsgod Aroeant eiliad fach Ac yna ymaith, Dychwelant etta'n iach Ar ol eu hymaaith Mor hyglyw eglur yw Ell gl&n frawddegau, Dadgnddiad sydd yn byw Yn eu cyfrolau; Dadguddiad Jwen gwawr A'u hoenus yni, Fe gariant enw mawr Ar eu baneri; Dadguddiad yw eu gwyn A'u glas-wawl degweh, Beth yw 'r dadguddiad hyn Dor trwy 'r dirgelwch ? Gwlrionedd ydyw sydd Yn tori allan, Dros hedd ei wynaf ddydd Yn donau anian,» Hyd gvrhaedd meddwl oea I fyw 'n ddadguddiad, 0 awynion hudol moea Y pur gymmeriad. Ddadguddiad goda draw Fel pe i ednch, 0 ymyl byd a ddaw Drcs gyrau 'r entryoh Mae 'n gwenu ar y nos Mewn ser osgorlu, I ro'i 'i gyfrinach dlos Mae 'n tyllu 'r lleni! Y llygaid disglaer draw Trwy emrynt sanctaidd, Fel gwenant oes ddi-fraw I'r ddu-nos bruddaidd! Fel maent ar hyd y noa I gyd yn gwynu, Yn gwynu 'n ddarnau tloa Dros deulu 'r fagddn Dadguddiad ydyw 'r s&r 0 wyn dyrfaoedd! Pan dor eu miwaig p&r Hyd glustiau 'r bydoedd Pwy glust na chlywodd g&n Y dyrfa dirion, Yn tori nodau glin 0 addewidion ? Oerddoriaeth hygly w ddaw » Yn ei gobeithion, O'r c6r goleuni draw Lawr trwy 'r cysgodion; Gerddoriaeth rhaid ei bod 0 ryw ddechrenad, Tu draw, cyn iddl ddo'd I fyw 'n ddadguddiad Cerddoriaetb fu yn byw Tragwyddol oeaao, Mewn sanctaidd feddwl yw Yn ddi-ofidiau, Cftniadau 'r fêr uwch ben O'r tannau arian! Beth yw pob carol wen Sy'n gwisgo 'i Chanaan ? Y meddwl hwnt i'r Ilea Ar dinnan anian. Dadguddia 'r aeren ddaw, Estyna 'n dirion, I arwain yn el llaw 0 ddu beryglon, Y teulu sydd mewn gwae Ar foroedd creulon, Yr anwyl, anwyl rat Sydd mewn peryglon; Dadguddiad yw o hyd Wrth dd'od o'u halaeth, A thvrfa i borthladd clyd Ei harweinyddiaetb Dadguddiad meddwl g&f Ar y ffurfafen, Dadguddiad ydyw haf Pob disglaer seren. Dadguddiad ydyw tan Y cyfyng-drefnau, A'r cyfyng-drefnau glan Y crewr-feddyliau, Hwy ydynt yma i'r lien Mewn drudf ^wr wisgoedd, Ar daith ddirgelaidd wen I wasgar Nefoedd. Dadguddiad ddaw I mi O bob golygfa, Yn tori o bob tu Trwy 'r llenl yma. Ddadguddiad dwyfol! Duw 'N dadienu '1 honan Yn greadigaeth yw Ar hyd y cyfan Meddyliau glan y Nef Yn troi yn gread— Ei oes weledig ef Yw 'r Byd Dadguddiad, 0 gyfandiroedd fyrdd Y llwyohyn lleiaf. Hyd fyrdd wynderau ffyrdd Yr heul dlsgleiriaf. Ei ddontau melua ef Sy' ar ffyrdd dadguddiad. Addfedant dan y nef, Yn ngwenau 't gariad. Mor eglur yma 'n byw, A gwyn flodeuo, Mae amryw rasau Duw— Yn ymddatguddio: Darllenaf ddoniau Duw, A'i liin gymmeriad, Fel tlysni aml-liw, Ar fyd dadguddiad. Yn ei sancteiddrwydd mawr- 0 Dduw sanctplddrwydd Mae 'n tori yma 'n wawr 0 bob perffeithrwydd; Sanoteiddrwydd gwyn ei fryd Yn ngwedd rhosynau, Yn ngwyneb gwridog, clyd, A th^g y boreu. Pa le y mae anfoes, Na wel yr hajddwch ? Dallineb, tybed, oes Na wet y tegwch? Sanctelddrwydd 0 mor 14a Mae mewn goleuni, Ac yn y perlau t&n, Ar entryoh lèni Sancteiddrwydd I purdeb mad Yw'n ymddatguddio Beth ydyw yn ei wlad GynDhenid yno! Ddadgud iad gwisga ir, Ryfeddol fywyd, Ddaw &'i gyfrinach glir 0 wlad ei febyd; Mae bywyd yn ei filam- Ei filam o garlad, m Yn tyfu droB bob cam 0 dir dadguddiad; I sisial yn fy nghlyw Fod ei gyflawnder Tu draw, yn rhywle 'n byw I (Ryfeddoi hyder), I Y bywyd sy'n fwynhâd Ar w?liau !r gerddi; ¡ Y bywyd sin fawrhad .1 Mewn gwisg o lesni; ¡ Y bywyd yn y wig, Mewn dillad gwyrddion; Y bywyd wtsga. 'i brig A:i flodeu-Kwynion: Pwy wel yr egnt byw, Yr oil nodwedda, Heb weled bywyd Duw Yr egni yma ? Mae mawredd ar bob ban 0 fyd dadguddiad, Yn rhoi o'i nchel fan Ei Ddnw-fynegiad; Aruthrol fawredd Duw Sydd ar y creigiau El fawredd sydd yn byw Yn y taranan: Fe dyr ei fawredd trwy Y tywyll leni, O'r byd tragwyddol fwy, 1 fyw 'n oleuni, Anfeidrol fawredd yw 'Rwyt tl'n ddadguddio, Dd&dguddia.d beth yw Duw 'R Creawdwr iddo! Gweitbgarwch, gwel, yw Duw; D wed ei Wirionedd; Dadguddiad, gweithiwr yw 'R Anfeldrol Fawredd: Dadgudd ad sydd yn gan I r Duw gweithgarol Yn y gronynau min, Sy'n waith beunyddiol; Os clywaf alaw gwaith 'Rwy'n gwel'd gwneuthurwr- Yr alaw ddaw o ffaith Ymdrechion gweithiwr, Mae Duw yn gwetthio byth, I.Iedd cän y tonau. With don'ti ddarnau m&n 0 weithrediadau; Mae Duw yn gweithio byth, Medd y tymmhorau, I Ar daith, & llon'd eu c61 0 bob rhyw ddoniau; Y Duw gweithgarol yw Yn el ddylanwad; Gwelthgarwch ydyw Duw Yn ei ddadguddiad. Daioni bythol wyn Ddarllenaf beunydd Ar hyd y mensydd hyn Yn ei lawenydd: Daioni dd'wed am wlad- Gwlad ei gynnaliaeth, Wrth ro'i bendithion rhad Ei etifeddiaeth: Daioni ddaw o hyd Dros ffyrdd dadguddiad, Yn hau bendithion drud Y dwyfol-fwriad. Ddadguddiad! rhydd fwynUd Doethineb feddwl, Sy'n drefniad o fawrhâd Ar hyd y cwbwl. Doethineb ryfedd yw Yn ei harddineb; Rhyfeddach ydyw Duw, A Thad doethineb 0 garlad mawr! ei ddydd O'r holl wynderau Fwynhfif-nef-gariad sydd Ya ei enfysau, Yw'n tori'n ami liw Ar gymmyi leni, Ar datth o fynwes Duw I ymgnawdoli; I fyw 'n ddadguddiad gwell Mewn ambell galon- I ddwyn yr agoa-pell Yn uwch gobeithion. Ddadguddiad! eang yw Ei etifeddiaeth, Mae 'n rhol cyfiawnder Duw Hyd gryd gwybyddiaeth; Cyfiawnder yma sydd O'r fynwes ddwyfol Ar gyfer angen ffydd A meddwl dynol: Cyfiawnder dSr 1'r ffyrdd Yn rhyw feadithion Di drai, amrywiol, fyrdd Hyd ein hanghenion. Bendithion iaohus, mir, Yn byth felyso Dan haf-belydrau'r Gwir Sy'n dyfod ini; O etifeddiaeth bar, Bendithion yma Syadyfodhebyeur 0 fryniftu Gwynfa. Ddadguddiad! syllaf fi Hvd fy ngorwellon, Ac 0 mor IIawn wyt ti 0 bob bendithion (I barhau).

VI-COCOA MAKES MEN CHEER- FUL. The work of Mr. H. Hockley, of 5, Lorri- more Road, Walworth, London, compelled him to be out in all winds and weathers, and until six weeks ago ha used, to get very depressed and always seemed tired and weary. Do you ever have euch feelings? If so, follow Mr. Hockley's ad vice. Ile A friend of rains advised me to try Vi Cocoa. I did so, and since using it retulariy I can sately say I feel qnite another man, and am always cheerful.' Merit alone is what is claimed for Dr. Tib- bies' Vi Cocoa, and the Proprietors are prepared to send to any reader who names this Journal, a dainty sample tin of Dr. Tibbies' Vi-Cocoa, free, and post paid, upon receipt of a post) card to the Head Office, 60, Bunhill Row, London, EC or you can purchase a 6d. packet, or 9d., or Is. 6d. tin from any grocer or stores. Vi- Cocoa is the cheapest and best food beverage in the world. (3)

0 DDINAS Y CARIAD BRAWDOL. MAWR oedd brwdfryiedd y Gwyddelod ar eu dydd mawr, sef dydd Sant Patric. Rhyfedd yr ymlyniad aydd ynddynt at yr hen ynys; ac, yn ster, y mae hyn yn rhlnwedd ynddynt; a 'chis fo'r gwr na charo y wlad a'i maco.' Yn ffortunus, cawsant dywydd ffalrlol drwy y dydd; ac yr oedd hyny yn beth pur angbyff- redln, o herwydd y mae y diwrnod hwn yn y parthau hyn yn ddiarebol am ei ddrychin. Wrth gerdded yr ystrydoedd nid oedd dim anhawsder i adnabod Pat, o herwydd gymmaint o fri a roddai ar ylllw gwyrdd; ac yr oedd rhai o'r siopau, hefyd-yn arbenig y rhai mwyaf—wedi eu gwneyd yn wyrddion o ran parch i Pat: neu, hwyrach, yn fwy cywir, er mwyn cael tipyn mwy o'r arian. Cynnaliwyd gwasanaeth coffadwr- iaethol am yr hen sant yn amryw o'r eglwysi Pabydd- ol; ond yr un mwyaf ei fri oedd yr un a gynnelid yn eglwys Sant Patric, pryd y gweinyddwyd gan yr Archeagob Ryan. Yn y prydnawn cynnaliwyd oyng- herdd mawreddog yn ystorfa Wanamaker, pryd y rhiiai yr organ fawr, ac y datganwyd amryw o ddarniu Gwyddelig. Swynol oedd y datganlad o'r 'Hallelujah Chorus' gan g6r o hanner cant. Yn yr hwyr cvfarfyddodd Melblon CyfeiUgar Sant Patric yn y Bullitt Building i wledda ac 1 siarad, yn ol eu hftrfer ar y dydd hwn bob blwyddyn, ac eistedd- odd wrth y byrddau ugeiniau lawer o wahoddedfgion; yn mhlith y rhai yr oedd amryw enwogion, megys y Maer Weaver, y Cyn faer Warwick, Governor Penny- packer, &c. Cynnrychiolwyd C> mdeithas Dewi Sant gan ei llywydd, Dav d T. Davies. Mawr ganmolid y (iwyddelod yn yr areithiau; a dywedai llywydd y Gymdelthas Genedlaetbol fod y genedl ar el phen ei hun mewn un peth, sef mewn dangos, yn anad, neb fod yr Unol Dalaethau, mewn gwirionedd, yn wlad y cyfleusderau. A phwy sydd yn debyg i drigolion yr Ynys Werdd am ddringo i safleoedd o bwys ?

¡ DAFYDD A GOLIATH.-lill; laddodd Dafydd y cawr,' meddai Dafydd Rolant, rues oe Id yn farw ar y clwt; a phan aeth o ar ei gefn o i fyced i dori ei ben, nid oedd o ond fel cIomen ar waelod hogshed.' IN ystod rhai dyddiau sych a phoeth gofyn- odd athrawes i fachgen bychan pum mlwydd oed o'i dosharth:O ba beth y gwnaeth Duw Adda John;?' Ni wyddai y bychan. Gwnaeth Duw Adda o Iwch y ddaear,' meddai'r athrawes. Meddyliodd John am ennyd, ac yna dywedodd: Gallai wneyd llawer o honynt yn awr, oni allai?' DYN EI GEEAWDWR EI HUN.—Dywedai bon- eddwr wrth D'lsraeli unwaith am un arali wrth ei gyflwyno id do :—' Dyma ddyn wedi gwneyd ei hunan' (he is a self-made man), gan feddwl fod y gwr wedi codi yn uchel heb gael dim manteis ion. Ie,' ebe D Israeli, lac y mae yn addoli ei greawdwr.' A dywedir i'r gwr ei gymmeryr' fel mawl-air ac nid fel gwawd air. YMAELODODD dyn agoedd vn adnabyddus fel torwr Sabbothau fig eglwys un tro ac yn fuan wedi hyny gofynodd y gweinidog i'w gymmyd- og A ydych yn gweled rhyw gyfnewidiad yn Mr. er pan y mae efe wedi ymuno a'r eglwys?' 0, ydwyf; cyfnewidiad mawr.' Cvn iddo ymuno a'r eglwys byddai yn myned allan i drwsio y gwrychoedd ar y Sul, a charia.i ei fwy ell ar ei ysgwydd; ond yn awr y mae ete yn ei chario o dan ei got!' DYLANWAD ESIAMPL.-Aeth plentyn adref dro yn ol o un o ysgolion cenhadol Lloegr wedi golchi ei ddwylaw a'i wyneb yn lân. Bu y fam bron a methu adnabod ei phlentyn ei hun gan gymmaint y cyfnewidiad oedd wedi cymmeryd He. Achosodd hyn iddi hithau ymolchi yn lan. Synwydygwr yn fawr pan ddaeth adref ac ymolcho id yntau yn lanach nag erioed, a golchodd ei got seimlyd hefyd, Rhedodd y glanweithdra hwn fel haint ar hyd yr heol, a chymmerwyd yr arferiad i fyny gan yr hoJI deu- Inoedd, a dygodd ddiwygiad rhagorol oddi amgyfch. BETH OEDD GALWEDIGAETH EICH TAD — Rhyw goeg bendefig, wrth ymddiddan fi dyn oedd wedi ennill cryn godiad yn y byd trwy ei deilyng- dod personol, a ofynodd iddo gyda golwg Iled ddirmygus, Attolwg, beth -iedd galwedigaeth eich tad?' 'Fy nhad ydoedd grydd,' e' ai y dyn, yn ddigon di-rodres. Felly yn wir,' ebai y bon- eddwr; 'gresyn na buasai efe yn eich dwya chwithau i fyny i'r un alwedigaeth.' 'Hwyrach hyny,' ebai y liall; 'a pha beth allai fod galw- edigaeth eich tad chwi ?' 1 0, fy nhad i ydoedd wr boneddig.' Wel, gresyn yn wir na buasai efe yn dysgu yr un alwedigaeth i'w fab.' Y GW AN W Y N. (Gan D. L. DA.VIES (' ROSSERONIAN'). Y gauaf ystormus a'i wywdra a giliodd, Ac awel oer Ehagfyr ft'n gwlad a ffarweliodd Ar ol erch riiadau y corwynt ystormus Mae moliant y goedwig i'n clyw yn soniarus. Mae anian yn deffro o'i thrwmgwsg gauafol, Ymwisgo wna beunydd mewn harddweh arddunol Galarnad y gauaf a gan yr awelon Wrth hedeg yn ysgafn dros fynydd ac afon. Y Ilwydrew (a gynt yn gorchuddio 'r ddaearen Ddiflanodd yn gyflym dan wenau yr heulwen A'r blodau sydd heddyw, fel byddin fawreddog, Yn canmawl gogoniant y Duw Hollalluog. Gwyrddlesui godidog yw mantel! y ddaear, A changau y coedydd a wisgwyd yn hawddgar Y gÔg sydd ft'i deunod yn s^yno ein clustiau, A chydgan y goedwig a ettyb ei nodau. Y wenol fwyn, hithau, ddychwelodd yn brvdlon I chwyddo rhwysgfawredd y gwanwyn a'i geinion Ei nodau perseiniol i'r cl&f-ddyn a ddygant Obeithion am baf-ddydd, ac iechyd, a ffyniant. Ar foreu o wanwyn hoff genyf yw gwrandaw Y froDfraithyn pyngcio mor swynol ei halaw Peroriaeth ei miwsig a gfnyd fy meddyliau I'r fro lie na chlywir ond swn y telynau. Pryd hyn yr amaethwr, ar doriad y wawrddydd, I'w feusydd gyfeiria ei gamrau yn ebrwydd A'i law a waggara yr had yn galonog, Mewn gobaith am gasglu cynhauaf toreithiog. Yn ngwanwyn ein bywyd, 0 bydded i ninnau, Fel diwyd amaethwr, hau glftn gymmeriadau, Fel byddo pob cyfran o'n bywyd dyfodol Yn wir adlewyrchiad o'r dyddiau boreuol. MELANCTHON A LUTHER.—Cododd Melanc- thon unwaith i bregethu, a darllenodd yn des- tyn y geiriau hyn, I infyfi yw y Bugail da.' Ond wrth godi ei ben, ac edrych ar ei gynnull- eidfa liosog a pharchus, cafodd ei orchfygu gymmaint gan ei ofn naturiol fel nas gallai wneyd dim ond darllen y-testyn drosodd a thros- odd drachefn. Yr oedd Luther gydasr ef yn yr areithfa ar y pryd; ac wrth ei glywed yn dyweyd, 'Myfi yw y Bugail da o hyd, heb ddyweyd dim arall, I efodd o'r diwedd, 'Yr ydioyt yA ddafad dda iawn, eistedd i lawr Eisteddodd Phillip ofnus, a chododd ei gyfail1 dewrach Luther a chymmerodd yr un testyn, a thraddododd bregeth dda arno. Ofn dyn sydd yn dwyn M!Igl., YR oedd Diogenes, athronwr dypgedig yn mhlith y Groegiaid paganaidd, yn byw mewn cerwynneu fuddai fawr, mewn lleanial, i'r riyben o ymneillduo yn well oddi wrth wagedd a drygioni y byd. A phan ddaeth Alexander Fawr, y brenin buddugoliaethus hwnw, heibio, a gofyn iddo, Pa elw neu anrhydedd a ewyllysiai efe ei gael ar ei law?' 'Nid ydwyf fi yn ceisio dim genyt,' ebai Diogenes, 'ond cilio o honot allan o | lewyrch yr haul;' canys yr oedd y philosophydd. yn eistedd allan yn ngwres y dydd wrth ddrws ei gaban. Dyma esampl hynod 3 hunan-ymwad- iad a boddlonrwydd mewn dyn yr hwn ni welodd a^ ni chlywodd s6n, y mae yn debygol, erioed am Air Duw. OlJid ydyw ei ymddygiad yn waradwydd i lawer o'r rhai a elwir yn Gristion- ogion? Y DRETH EGLWYS -'Yrwythnosddiweddaf,l meddai yr Amserau, 'galwodd casglydd y dreth eglwys yn nh9 boneddwr yn sir G-, gyferbyn a L-. Digwyddodd i'r boneddwr ei hun agor y drws i'r parlwr, archodd iddo eistedd. Yna aeth i gyrchu ei ellyn a'r strap, a daeth yn 01 at y trethgasglydd dau hogi ei ellyn. Gofyn- 11 9 odd iddo ynddifrifolawelsairhywun ef yn dyfod i mewn i'r ty ac wedi cael sicrwydd am hyny, dywedai wrtho yn benderfynol, Gan hyny, mi gymmeraf fi ofal na chaiff neb eich gweled yn myned allan.' A chyda hyn aeth tua'r gegin i geisio bwced i dderbyn y gwaed; a phan welodd y casglydd ef yn troi tuag yno, cymmerodd yntau y drws allan, a diangodd nerth ei gamrau. Tipyn o ddichell oedd hyn, er cael ymwared ar y pryd oddi wrth y trethwr. Cyfreithiwr parchus yw y g&r, ond ei fod yn gryn wag.' Y PLEXTYN YN FRENIN.—Yr oedd gan y diweddar Dduc Hamilton ddau fab. Cymmer- wyd yr hynaf yn glaf, a thr6dd ei afiechyd allan yn ddarfodedigaeth, yr hwn a derfynodd yn ei farwolaeth, tra nad oedd ond bachgen. Aeth dau weinidog unwaith i ymwe'ed Sg ef i'r palas, ger llaw Glasgow. Welli iddynt weddio, tynodd y bachgen cIáf ei Feibl allan oddi tan eiobenydd, a throdd at v geiriau hyny, Mi a ymdrechais ymdrech deg, mi a orphenais fy ngyrfa, mi a gedwais y ffydd. 0 hyn allan rhoddwyd coron cySawnder i'w chadw i mi.' Yna dywedodd, 'Dyma, foneddigion, fy holl gysur i.' Pan yd- oedd ei ymddattodiad ger llaw gaiwodd ar ei frawd, ieuengach nag ef, at ei wely, a siaradodd ag ef mewn modd serchogiawn; gan derfynu yn y geiriaa hyn, Wel, Douglas, mewn ychydig fimser etto cei di fod yn dduc, ond mewn llai caf fi fod yn frenin.'