Baner ac Amserau Cymru

TAITH Y BRENIN A'R FRENHINES rR IWERDDON. Cychwynodd y bleserlougfrenhinol, y Victoria and Albert, gyda'r brenin a'r frenhines ar ei bwrdd, o Gaergybi yn gynnar heddyw boreu, am Kingstown, yn cael ei hamddiffyn gan y gwiblongau Juno a Lancaster. Cyrhaeddodd y brenin a'r frenhines yn agos I borthladd Kingstown am hanner awr wedi naw heddyw boren (ddydd Mawrth).

DAMWAIN YN WELLINGTON, SIR AMWYTHIG. TRI 0 DDYNION WEDI EU LLADD. Cafodd tri o ddynion oedd yn adgyweirio eiafft yn agos i Wellington, sir Amwythig, eu taflu i waelod y pwll, a'u lladd, trwy i'r rhSff oedd yn dal y gawell dori.

TEL ERA U T 'FANES' Ftca argraphlad dydd Sadwrn ydyw If. yr an and ei phrla urn chwarter, yn rhad drwy y post, ydyw Is.$g., ond talu yn mlaen, neu 2a. os na wneir hyny. Anfonir t fopl drwyy post am 2a. go. y chwarter, ond talu yn mlaen, neu to. 08 na wLeir hyny. Hafyd, anfonir 4, 6, neu unrhyw gynnifer, yn ddi-draul drwy y post gan y Cyhoaddwyr yi ol 1 g. yr un. PRis tLrgraphlad dydd Marcher ydyw 2g. 11 phrls am chwarter, yn rhad drwy'rpost, osoymmertr I, non unrhyw nifer mwy dau yr un amlen, yw yn ol 8s. 2g. yr un, ond talu yn mlaen; neu 2s. 6c. os na wneir hyny. Ef phris wedi ei gampio ydyw 2! neu 2s. go. y ohwarter, ond talu talu yn mlaen: a 3s. os na wneir hyny. T mae y chwarteri yn terfynu ddiwedd Mawrth, Mehefln, Medi, a, Rhagfyr. Yn mhob amgylchiad, anfonir hi yn mlaen hyd nes y ceir rhybudd i attal. UNOL DALAETHAU TH HfERICA.-Anfonlr y ddwy FÃNE. am y prlslau ev^lyuol yn ddi-draul t'r Unol Dal- aotliau :—BANKR dydd Marcher yn ol Sa. 3c. y chwarter a BANca dydd Sadwrn yn 2s. 2g. v chwarter :-ond yn mhob amgylchiad y mae yn rhaid talu yn mlaen, so attelir hi pan y bydd yr avian wedi eu treulio. Gellir anfon trwy ddraffi ar fangc, neu ar rhyw dy roasnachol parchus arail vn Lloegr a gwell hyn nathalu trwy bapyrau ahllars yr U nol Dalaethau, gan fod eu gwerth liwy yn gyfnewidiol yn y wlad hon. G*yr pawb, hefyd, pa'bryd y terfyna. BARDDONIAETH.—Y mae ami un o'r beirdd, wrth anfon yjcyfansoddisid-au i ni, yn pwvso arnom eu cyhoeddi yr wythnos nesaf.' Dyrnunwn hysbysu y cyfryw fod yn ammbossibl i ni gyflawni eu cais ond fel hy»bysiadau. Os bydd rhyw rai yn dymuno hyny wrth anfon llinellau ar farwolaethau, priodasau. neu enedigaethau, See., dealler y bydd yn augsnrheidiol iddynt anfon go. am bob llincll tgynnwysay cyfansoddiadau. CAntfelly ymddangos yn flll nesaf;' ond ni byddwn yn gyfrifol am eu rhagoroldeb fel cyfansoddiadau. Os na wneir hyn, bydd yn angen- rheidiol i ni anfon y cyfansoddiadar at olygydd y Fardd- onlaeth a cliymmer felly rai wythnosau cyn ymddangos, yn olawm y FarcJcloniaeth fydd mewn llaw, TELERAU AM HYSBTSIADAXT. T raasra Hysbysiadau Afasiiachol, Tsgolion, Eisteddfodau, Cyfarfodydd Cybooodus, Ijlyfrau, <bc., fydd yn ol Ss. y fod- fedd-gan fasur i lawr y goJoin. Am Hysbysiadau Sea., yn eynnwyg 18 o Eiriat nell lai, codir 6e. ac yn ol Ie. am bob tri gair dros hyny, 01 telixyn mlaen llaw: neu 4c. yilinell, oana wneir hyny.

Y CYNGHRAIR RHYDDFRYDIG. PAROTOI AR GYFER ETHOLIAD GYFFREDINOL. CYNNELIR cyfarfodydd blynyddol y Cynghrair Rhyddfrydig Cenedlaethol yn Mancheater, ar y 12fed a.'r 13eg o Fai, pan y disgwylir nifer liosog iawn o gynnrychiolwyr o bob rhan o'r wlad. D ¡wed y pwyllgor gweithiol yn ei adroddiad blynyddol mai y nodwedd amlycaf yn ngweith- rediadau y flwyddyn ddiweddaf ydoedd gwasgar yr egwyddorion Diffyndolliaeth a ddecbreuwyd gan tlr. Chamberlain yn Birmingham, Nid yn unig yr oedd y Blaid Ryddfrydig yn dal yn gadarn dros Fasnach Rydd, ond yr oedd Diffyn- dolliaeth yn cael ei wrtbwynebu gan adran liosog a dylanwadol o'r Blaid Undebol, y rhai oedd wedi ynr,vahanu yn hollol mewn canlyniad i'r cynnygion hyn o eiddo Mr. Chamberlain. Ar ol dadgan eu gofid fod rbyfel wedi tori allan rhwng Rwssia a Japan, dywed yr adrodd- iad fod cael dealltwriaotb gwell a Ffraingc yn beth i'w groesawu yn galonog, a bod yn rhaid llongyfarch Arglwydd Lansdùwne yn wresog ar y trefniant trwy ba un yr oedd Prydain Fawr a Ffraingc wedi penderfynu eu gwahaniaethau yn amrywiol ranau y byd. Yn nghyfarfod diweddaf y Cynghrair argym- mhellai y pwyllgor ar i Drysorfa Ymgyrch Rydd- frydig Genedlaeihol gael ei sefydlu, er galluogi y cynghrair i gymmeryd mewn Haw y gwaith o wneyd trefniadau yn y gwahanol etholaethau, ac addysgu yr etholwyr ar y cweatiynau yr oedd yn rbaid i'r etholiad gyffredinol nesaf eu pen- dwfynu. Yr oedd yr appel wedi cyfarfod ag attebiad haelfrydig. Tanysgrifiwyd y cyfanswm o 32,000^, ond yr oedd galw am swm mwy os oedd cynnorthwy teilwng i gael ei roddi i'r eth- olaethau oedd mewn angen yu ngwyneb dynes- iad yr etholiad gyfiredinol. iad yr etholiad gyffredinol. Trefnir i gynnyg penderfyniadau cryfion yn erbyn Mesur Trwgddedol y Llywodraeth, yn erbyn Diffyndolliaetb, dygiad llafur y Chineaid i'r Transvaal, ac yn galw ar y Llywodraeth, gan ei bod wedi colli ymddiried y wlad, i wneyd appel at y bobl mor fuan ag yr oedd yn bossibl. Yn yr arddangosiad cyhoeddas yn .Neaadd Masnach Rydd, ar y 13eg o Fai, bydd i Mr. John Morley siarad.

TERFYSGOEDD SOSIALAIDD YN HUNGARY. TRI AR HUGAIN 0 DERFYSGWYR WEDIEU SAETHU I FARWOLAETH. ADRODDA gwefreb o Nagy Karad (Grossward- bin) am derfysgoedd dtfrifol yn nhref farchnad- ol Elesol. Gwnaeth y Sosialiaid yno gais i attal cyfarfod gan y blaid annibynol; a thra yr oedd yr heddlu yn ceisio adfer trefo, taniodd un o'r Sosialiaid ergyd gyda Uawddryll, gan Ii fadd penaeth yr heodlu. Ar hyny taniodd y diweddaf gyda'u gilydd, pryd y lladdwyd tri ar hugain, ac y clwyfwyd tua deugaia yn I drwm. Gwyslwyd milwyr i ddytod yno o y Karad.

Gwerthwyd Neuadd Drefol Hounalow, ddydd j Miawi'tb, am 4,550p.

CARTREFOL. GWNAED hwy yn nn wrth yr allor. Un oeddynt o flaen y faingc farnol, hefyd. Hanes ewpl yn dwyn yr enwau EDWARD BC EMMA RUSSELL yw hyn. Y dydd or blaen yr oeddynt eill dau o flaen yr ustoB yn un o heddlyaoedd Llondain am gardota yn yr heolydd, ac yn cael eu dirwyo bob un i bum punt. Drwg genym orfod chwanegn mai g*r wrth ei ffyn baglau-o raid neo o fodd— yw Mr. RUSSELL. Anfynych yr a ein parsoniad i blith ein chwiorydd i chwilio am eu wardemaid. Pa ham, nid yw yn hawdd gwybod. Onid oeddynt yn meddu yr holl gymmhwysderan anhebgor 1 Hwyrach y gwelir chwaneg o loffa yn eu meusydd ar ol i baraon Market Deeping, yn swydd Lincoln, ddewia Ardal- yddes Waddolog Exeter i'r awydd. Pan fo dwy long yn taraw yn erbyn on gilydd diBgwyliwn glywed am alanaa ar un os nad y ddwy. Nid felly y bn, modd bynag, dydd Mawrth, pan y tarawodd y llong hwylian Irene yn erbyn y gwnfad tied- wing yn y Medway. Nid oedd yr un e r ddwy lestr fymryn tgwaeth. Digwyddai y Redwing fod yn Uonydd wrth. ei hangor ar y pryd. Ar hyd yr amser eymmerid yn ganiataol mai y Prifweinidog ei hun a fyddai yn ym- gymmeryd a Ilywio meeur Gwaddoli y Taf- arndai trwy Dy y Cyffredin. Pan y gwel- wyd Mr. AKERS DOUGLAS yn cyfodi i fyny i'w gyflwvno i'r prydnawn Mercher, wy^" nos i heddyw, daliwyd pawb gan syndod Wrth gwrB, i'r Yagrifenydd Cartrefo) a'i swydd y perthyn y meaur yn fwyaf union-1 gyrchol. Wrth gwra, ynudrinir yn helaeth a i effeith- iau tebygol mewn erthygl arweiniol yn y rhifyn hwn. Ond, gallwn ddyweyd hyd yn oed yn y paragraph hwn ei fod yn feaur sydd yn atteb yn llawn i'w enw, fel un wedi ei amcanu i Bicrhau y tafarnwr mewn llawn feddiant o'i drwydded yn annibynol ar farn yr ustusiaid lleol, oddi gerth mewn amgylch- iadau neillduol. Pan y cyll ei drwydded caiff ad-daliad. Y mae y ddirprwyaeth frenhinol ar ddef- odaeth wedi ei fluifio, ei haelodau wedi eu henwi, a'r ofergoeledd hwn a ddygir yn ddioed i brawf. Ymgymmera Syr MICHAEL HICKS-BEACH & bod yn gadeirydd iddi; a dian nas gellid cael ei well at orchwyl o r fath. Gwendid penaf y ddirprwyaeth newydd ydyw nad oea cymmaint ag un gwrthwynebydd peodant i ddefodaeth yn aelod o honi, tra y mae arni amryw sydd wedi bod yn awcwr ac achles arbenig iddo wedi en dewia ami. Hwyrach mai yr enw mwyaf dynodiado. o wir amcan y ddirprwyaeth a fyddai ei galw yn Bwyllgor i droi cyfwng Eglwys Loegr o'r neilldu am dymmor.' Mai dyma a fydd holl ffrwyth ei llafnr (er y bydd ei threuliau yn llawer o filoedd o bunnaa) nid oes yr ammhenaeth leiaf yn meddyliau pawb cyfarwydd &'i chyfanaoddiad. Pa eawl gwaith yr ydys wedi gweled ein llywodr- aethau yn ymddiried cweatiynau na fyddai ganddynt eisieo eu penderfynu i ddirprwy. aeth fel y ffordd fwyaf effeithiol i'w goaod ar y silff ?' Nid ydyw Mr. BRYN ROBERTS byth yn colli cyfleuadra i gyfeirio at anghyfiawnder a drwg effeithiau y rhyfel yn Ne yr Affrig. Manteisiodd ar ddarpariaethau y gyllideb noa Iau i guro ar ben yr hoal hon hyd adref. Mewn iaith gref, lawn o argyboeddiad, daug- oaai yn eglu-r mai yr anfadrwydd hwnw sydd wedi achosi yr holl helbulon yr ydym ynddynt ar hyn o bryd fel teyrnas. Colled ddirfawr i achos yr Iwerddon ydyw fod Mr. W. O'BRIEN wedi mynn ymneillduo o fywyd cyhoeddua, Yn y gynnadledd fawr a fu yn Nublin dydd lau galwyd sylw ar- benig at y gwaaanaeth mawr i'w wlad yr arferai efe ei wneyd, a phasiwyd penderfyn. iad ffarfiol i alw arno i ddyfod yn ol. Coll- wyd y gwelliant en bod yn ystyried ei re- symau tiE droa ymneillduo yn ddigonol gyda mwyafrif mawr. Gall Arglwydd SELBOURNE, fel Prif Argl-I wydd y Morlys, fyned yn hawdd yn rhy bell wrth ogoneddu y lliawa manteiaion a fwyn- ha y gweithwyr yn nociau y Llywodraeth ar weithwyr lloogau i gwmniau preifat. Nid ydym yn aicr nad aeth efe yn rhy bell felly prydnawn lau diweddaf, pan yn anerch dir- prwyaeth Undebau y Crefftau ar y pwngc. Modd b ynag, efe a addawodd ystyried rhyw gymmaint ar y pethan a ddywedwyd wrtho -pethau na wyddai efe ddim am danynt o'r blaen. Prydnawn dydd Iau dodwyd adroddiad Mr. LAWRENCE, y dirprwywr fu yn Nghaer- fyrddin yn gwneyd ymchwiliad i ymddygiad- au Cynghory Sir yng!yn a'r Ddeddf Addysg, ar fwrdd Ty y Cyffredin. Dywed ynddo fod pwyllgor y cynghor wedi peidio darparu cynnaliaeth i'r ysgolion Eglwyaig. Dywed hefyd ei fod wedi peidio pennodi nifer digonol o reolwyr ac, yn mhellach, ei fod yn gwrtbod appwyntio athrawon ar resym. au heb law rhai addysgol.' Y mae yn debyg na fa dadlen mor frwd erioed yn nghyfarfod Cynghor Dosbarth Wallasley ag oedd yn y cyfarfod blynyddol noa lau diweddaf. Dadleaid ar bron bob pwngc, ac yn enwedig ar un. Y pwngc neilldaol hwnw ydoedd y dylanwad annheg oedd wedi ei arfer gan Doriaid a Rhyddfaa- wniaid y cynghor yn ffurfiad ei bwyllgorau newyddion. Mewn llyn o ddwfr yn Peppard, yn agos i Henley, dydd lau, daethpwyd o hyd i gorph marw ceidwad helwriaeth, o'r enw HARRY OLD. Amryw bethau a roddant sail, debygid, i farnn mai trwy drais y daethai y truan i'w ddiwedd truenua. Hyd yma, modd bynag, nid oes allwedd i'r dirgelwch wedi ei gael. Dadl wael oedd gan Ganghellydd y Trys- orlys nos lau i geisio cyfiawnhan gwaatraff y Llywodraeth Eithaf gwir ydyw fod cyf- oeth y wladwriaeth, yn yetod y deugain mlynedd diweddaf-ac, wrth gwra, o dan Faanach Rydd-wedi cynnyddu mwy hyd yn oed na threuliau y wladwriaeth. Ond, pa fodd y gall hyny fod yn gynawnhad i waatraff? Ar y 18fed o Fai bydd Mr. BLACK yn galw sylw Ty y Cyffredin at ymadroddion rhai o aelodau y Llywodraeth sydd yn wrthwynebol i drethu bwydydd. Y noaon hono, gan hyny,ceir dadl arall, ar y cwestiwn mawr cyllidol, a'r bon a all droi allan yn un o gryn ddyddordeb. Nid yw yn wyb- yddua etto yn mha fiurf y bydd yr aelod droa sir Banff yn gosod ei welliant ger bron y T f. Mewn canlyniad i ddarpariaeth neill duol yn ewyllys ei ddiweddar dad cafodd Mr. J. JACOBS, un o aelodau cynghor Dinaa Liverpool, ei hun mewn sefyllfa hynod ac an- arferol iawn. Yn yr ewyllya darperid nad oea neb o'r rhai a dderbyniant fadd dani i fodnac aelodau n&c ymgeiswyr am anrhyd- edd aeneddol na bwrdeisiol. Y canlyniad yw fod Mr. JACOBS, er mwyn manteisio ar ewyllys yr hen batriarch, yn paidio bod yn rhan o gynghor y ddinas ar lanau y Ferswy. Yr ydym yn llongyfarch Mr. WINSTON CHURCHILL i rengoedd y blaid Ryddfrydig, lie y caiff ei allnoedd dlsglaer bob chwaren teg i fod ar eu llawn waith. Deallwn ei fod ef wedi rhwymo ei hun i Ryddfrydwyr Gorllewinbarth Manchester fel gwrthwyn- ebvdd i Syr WILLIAM HOULDSWORTH. Tyb- iodd Tonaid Oldham y cawaent hwy yr by- frydwch o fwrw eu Hid arno. Yr ydym yn hyderu y bydd y gftr ieuangc talentog hwn yn troi allan yn Rhyddfrydwr pybyr yn mhob cyfeiriad, yn ogyatal ag yog!tn a M»snach Rydd. Yn y cymmeriad o Ryddfasnachwr y daw ef yn arbenig i'n plith, y mae yn wir. Ond, y mae y cwestiwn addysgol, dadeefydiiad, yn cael eu bys- tyried genym ni fel Rhyddfrydwyr yn llawn mor hanfodol a'r pwngc cyllidol. Yr oedd enw Syr CLEMENT LE NEVE FOSTER yn dra adnabyddus yn Nghvmro fel arolygydd y mwngloddiau dan y Lhw- odraeth; ac ar y cyfan, ystyrid ef yn ddyn hynod o deg. Yr wythnos ddiweddaf efe a fu farw yn 63ain mlwydd oed. Ennillodd y diweddar farwnig gryn enw iddo ei haD fel archwiliwr yn ngororau Mynydd Sinai, yn Arabia. Cweatiwn a offnir gan lawer ydyw, pa ham na fuasai Mr. BRYNMOR JONES, A.S., wedi ei bennodi yn aelod o'r ddirprwyaeth ar Ddefodaeth. Efe a alwodd sylw ati gyntaf yn y Ty; ac mewn cydayniad a'i gaia ef y pennodwyd hi. Yr oeddis wedi disgwyl y gwnaethid ef yn aelod o honi yn anad un g*r j ac etto, ei adael allan a gafodd ond, am ba reswm, 08 nad am ei Brotestaniaeth unplyg, ni wyddis. Yr wythnos ddiweddaf bu Brighton yn dathlu ei iwbili fel corphoraeth. Yn vstod yr hanner can mlynedd diweddaf nifer y maerod sydd wedi ei gwasanaethu yw un ar ddeg ar hugain. Ychydig drefydd sydd wedi cynnyddu i fri mor gyfhm a Brighton. Aeth bacbgenyn ar goll yn Ysgotland. Bu wythnosau felly; &c nid oedd air am dano fodd yn y byd i'w gael. Dynes yn bell oddi yno a gafodd genadwri wedi ei hyagrif- enn gan planchette yn dyweyd fod y bach- jjenyn yn flynnon Castell Stirling. Dywedwyd hyn wrth y rhieni. Chwiliwyd y tfynnon, hyn wrth y rhieni. Chwiliwyd y tfynnon, a chafwyd ef ynddi Ni fynai Corphoraeth Manchester ar un eyfrif fod heb ei gwaith nwy, pe dim ond am ei fod yn dwyn y fath elw. Y flwyddyn ddiweddaf yr oedd yr ennill clir yn agos i gan mil o bunnan, 70,000p. o ba rai a ddefn- yddiwyd i ysgafnhau y trethi, a'r gweddill a ddodwyd yn y bangc. Arolygiaeth ofalns yw y dirgelwch. Ar Glwb Cymdeithasol Garston gwnaeth yr heddgeidwaid ruthr dydd Sadwrn. Yr oeddynt wedi derbyn adroddiadau lawer am y cyngwystlo yr honid ei fod yn cael ei gario yn mlaen. Disgynasant ar y lie yn hollol ddi-rybudd, a chymmerasant bymtheg ar hugain o bereonau i'r ddalfa. Y Sul diweddaf bu esgob Leicester yn ail agor yr eglwys adgyweiriedig sydd yn Whit- wick, yn agos i Swannington. Eglwys ydyw hon mewn dosbarth gweithfaol—ardal a yetyrir yn un hynod o dlawd. Am ei fod yn methu caaglu digon o arian at dranl yr adgyweiriad gwnaeth y Parch. J. H. E BAILEY, y ficer, ran helaeth o'r gwaith a'i ddwylaw ei hun. Y mae pump o bersonau wedi eu cFm- meryd i'r ddalfa ar y cybnddiad o gydfrad- wriaeth i rwyatro amcanion cyfiawnder yngl.to ag achoa POLLARD yn Llys yr Yagar- iaeth, a phedwar o honynt a ddisgrifir fel yn dal cyssylltiad a I Heddlu dirgelaidd SLATER.' Dydd Sadwrn dygwyd y pedwar ger bron yr heddlys yn Bow street, Llundain, a gohir- iwyd eu prawf o dan feichiafaeth drom. Arolygydd yn yr un heddlu a ddygwyd ger bron dydd Llun, ae dg yntau gwnaed yr un modd.

TRA MOR. YN ages i Turin, dydd Mercher, claddwyd cant o ddynion a brysur ddilynent eu gorchwyl mewn gwaith baiarn gan lithrigd cyfangorph mawr o eira oddi ar y mynydd uwch eu penau arnyct. Llwyddodd pump ar hugain i ddian^c- Gobeithir fod y lleill hefyd yn fyw-er mai gwan yw y gobaith hwn-trwy ddiangc i f/nedfeydd yn y gwaith. Ymddengys ei bod yn arferiad yn y I weithfa hon i drysori cyflenwad lied helaeth 0 fwyd ar gyfer amgylchiadau damweiniol o'r nstur yma a allant ddigwydd. Os ¡ llwyddasant hwy i ymlechu felly, ni byddant farw o newyn. Yn y cyfamser, gwneir yr ymdrechiadau mwyaf egniol i'w gwaredn. Diau y darllenir yr hanes a geir mewn colofn arall am lofruddiaeth cenhadwr Pres- byteraidd yn Persia gyda chymmysg deiml- adau. Syrthiodd, mae yn nmlwg, yn aberth i gynddaredd penboethyn Mahometanaidd. Pa ham na chymmer Llywodraeth Persia adyn mor ysgeler a hwn mewn llaw1 Yr ydym, o herwydd amryw ystyriaethaui yn gobeithio fod gwir yn yr ystori ynghylch golchiad corph y diweddar Lyngesydd MAK- HAROFF o'r m6r i'r lan. Os gwir ydyw yna bydd iddo gael ei berarogli, a'i ddwyn i St. Petersburg; yno rhoddid iddo angladd deil- wng o'i enwogrwydd, a'i waBanaeth i'w wlad. Yn vstod y flwyddyn bresennol y mae cymdeithasau Yswiriol Unol Dalaethau yr America wedi colli 225,000,000 o ddoleri (45s000,000/9.) Mewn blwyddyn gyffredin c frifir y collodion fydd i'w diagwyl yn 75,000.000 o ddoleri (15,000,000^). Hon, yn ddiau, yw y flwyddyn drymaf ei hanffodion iddynt o fewn eu holl hanes. Yn yr Almaen y mae corphlosgiad erbyn hyn wedi dyfod yn beth mor gyffredin nes peri i awdurdodau y cyfundebau crefyddol ddechreu meddwl yn ddifrifol pa beth a allant hwy ei wneyd i'w wrthweithio. Rhai cymmanfaoedd a waharddant y gweinidogion i ddarllen I gwasanaoth angladdol ar yr achlysur o gorphloagiad. Gorchymynir hefyd iddynt bregethu yn erbyn y peth. Nid yn Unol Dalaethau yr America yn unig y ceir hanes am ladron beiddgar yn vs- beilio trenau. Gwneid yr un peth, ychydig ddyddiau yn ol, yn ngoror anghysbell Myn- yddoedd y Caucasus. Neidiodd pedwar dy. hiryn ar y peiriant, rhwymasant y ddau oodd yno, a lladratasant y can mil roubles y gwyddent hwy eu bod dan eu gofal, ac aethant ymaith. Dinas i gydymdeimlo yn ddwfn â. hi ydyw Toronto, yn Canada, yn y dyddiau hyn. Hanner can erw o'r rhanbarth mwyaf mas- nachol o honi a wnaed yn garnedd ddu ad- feiliediggan dan ganol yr wytbnos ddiwedd- af. Nis gall y golled fod o dan ddwy filiwn o bunnau a myn rhai y bydd yn sicr o brofi yn llawer mwy. Cyrhaeddodd Tywysog a Thywysoges CYMRU i Vienna, ar ymweliad A'r Ymherawd- wr FRANCIS JOSEPH, wythnos yn o!. Fel y disgwylid, rboddwyd pob croesaw iddynt gan y werin yn gystal a'r bendefigaeth. Ai tybed nad yw y dosbarth hwn o deithwyr vn wrthddrjchau ein cydfmdeimla.d, gan y gorfodir hwy i fwyta cymmaint mown gwleddoedd. Yu annibynol hollol ar bob teilyngdod yn yr schos ei hun, ni fnasem am foment yn disgwyl i gynghaws ei ferched yn erbyn brenin Belgium droi yn anffafriol iddo. Yn union fel y dyfalem y bu—yn ei ffatr y bu y dyfarniad. Nid oea genym ond ceisio credu yn y tywyHwch mai yn y cyfeiriad hwn y gorwedda cyfiawnder. Yr ydym yn dechreu medi y ffwythau da ar ein cyttundeb newydd a gweriniaeth Ffraingc ffrwythau, o ran hyny. a fyddant yn llawn mor ddaionus i'r Ffrangcod ag i ninnau. Ffrwyth cyntaf y cyttundeb, mae yn debyg, yw y trefniant newydd rhwng y wlad ar postal orders 0 hyn allan bydd yn hawdd anfon a newid y pethau hwyluB hyn y naill a'r llall fel eu giiydd. Yn y cyssylltiad hwn priodol yw dyweyd fod y cyttundeb llafur' rhwng Ffraingc a'r Eidal hefyd wedi ei lawnodi er's mwy nag wythnos. Rhy brin y byddai yn bosaibl dyweyd gormod am y manteision ynglyn &'u cyflogau a all ddeilliaw mewn amser i weith- wyr y ddwy wlad. Un o arwyddion dymun- olaf yr amseroedd, yn ddiau, ydyw y cyttan- debau hyn a lliosoger hwy. Pob hanes a geir am danynt a ddengys mai creulondeb eithafol yn ein Llywodraeth ydoedd anfon yr ychydig gannoedd milwyr sydd yn awr yn Thibet i'r fath wlad o gwbl. Gall fod yn burion gwlad i'w brodorion ond, yn bendifaddeu, i bobl wedi eu meitbrin mewn hinsoddau tynerach mae bywyd yno yn waeth na phenydwasanaeth. Cyfeiriwn y darllenydd at hanes a geir yn y rhifyn hwn am brawf o hyn. Na farned neb rhyw ddarllenydd yn galed arnom hefyd am roddi yr hanes a geir yn y rhifyn hwn am 'Actan yr Apostol' fel rhai yn llaca mewn syniad am ysbrydoliaeth ddwyfol llyfrau Canon presennol y Testa- ment Newydd. FeI cywreinbetb mewn lIen- yddiaeth hynafol yn unig yr ydym yn am dano. Yn yr ystyr hwn diau na raid petroeo dyweyd ei fod yn drysor hynafol o'r gwerth mwyaf. Ai tybed y gall fod gwirionedd yn yr yetori ddiweddaraf o Dde yr Affrig ynghylch y fradwriaeth yn erbyn yr awdurdodau Pryd- einig sydd, meddir, wedi ei darganfod yno? Dywedir fod yno I gymdeitbas ddirgelaidd,' amcan pa un yw adennill annibyniaeth y Tranpviftl a'r Dalaeth Rydd. Cyn coelio y chwedl gwell genym aros yn dawel am ddad- j guddiadau pellach. Cymmer y rhai sydd yn proffesu mai idd- ynt hwy yr ydys i ddiolch am y darganfydd- iad iddynt eu hunain, hefyd, y cldd o ddr- fynyglu peth a allasai droi allan yn ddifrifol iawn cyn pen ychydig iawn. Yr oil sydd yn sicr yw, fod saith o yabeilwyr-pnmp o Ell- myn a dau Saia-wedi eu dal yn rhandir Lydenburg, ac mal un o'r enw DURAND ydoedd eu harweinydd. Ond, meddwn etto, gwell genym aros am y cadarnhad cyn credu. Yn Hungary nid yw y trenan yn rhedeg, o herwi/dd fod gwasanaethwyr y iTyrdd haiarn (r rhai a berthvnant i'r T-lyrvodraeth) ar etreic. Dywedir nad ydyw rhif y streicwyr hvn yn ddim lIai na thrigain mil mewn rhifedi. Ni chludir na theithwyr na nwyddau trwy yr holl wlad ac, yn naturiol, mawr ydyw yr anhunedd o'r herwydd. Gan y prif swyddogion y lluniwyd y streic i ddechreu; ond, erbyn hyn, y mae pob gradd oddi wrthynt hwy i lawr wedi ymuuo a hi. Gofynant am gael diwygiad c'/ffredicol yn eu sefyllfa. Amcan nniongyrcbol y ptreic ydyw proteatio yn erbyn mesur np« < i y Llywodraeth, yr hwn, er proffesu Lu, b n- dith fawr iddynt, nid yw yn sic Inn ono yo unig dau swllt ar bymtheg mewn blwyddyn gyfan o godiad yn eu cyflogau. Yn hollol fel y disgwyliem, y mae y Llyw- odraeth wedi ffromi yn aruthr am fod ei hoIl weithwyr yn troi cefn ar unwaith arm. Yn He dal deilen olewydden cymmod o'u blaen, yn ei ffyrnigrwydd hi a'i bwria wrth y cannoedd i garchar ac erbyn hyn, dy- wedir nad oes ganddi lawer Hai na dwy fil mewn dalfa. Gall y dynion deimlo yn dawel mai hwy orchfyga yn y pen draw, ond iddynt fod yn unol. Nid ydyw y Ffrangcod am ymwrthod &'a ffurf-lywodraeth werinol am unrhyw bris ac etto, er hyny, y maent, yn y dyddiau hyn, yn s6n am bwrcasu palaedy brenhinol. Yr ydym yn cyfairio at y bwriad i brynu yr adeilad gorwych yn Avenue Kleber, yn Paris, yn yr hwn y bu diweddar Freuhines Wadd- olog Yspaen yn byw am flynyddoedd. Y palasdy hwn a ddetnyddid ganddynt at was- anaeth y penau coronog sydd, gynnifer o honynt, yn talu ymweliadau â'u dinas. Mewn canlyniad i gyttnndeb rhwng Llyw- odraeth y Soudan a Mr. LEIGH HUNT, o New York, bydd codi cotwm yn cael ei gychwyn yn y wlad hono ar raddfa lied eang. Y mae Mr. HUNT wedi prynu darn mawr o dir ar fin y ffordd haiarn rhwng Berber a Soa- kin, a dechreoir planu yn mis Mehefln nesaf. Disgwylir y bydd ffrwyth daionus ar yr an- turiaeth i'r Soudan ei hun, ac i'r diwyd- rwydd cotwmyddol yn gyffredinol. Yn Eglwys Gadeiriol Orleans, y Sabbath cyn y diweddaf, galwodd yr esgob sylw at y flaith fod y delwau cyssegredig wedi eu cym- meryd ymaith o lysoedd barn Ffraingc. Trwy orchymyn y Llywodraeth y gwnaed hyny, a gwrthdyetiai yntau mewn iaith gref yn erbyn yr halogiad hwn ar y pethau sanctaidd. Derbyniwyd ei sylwadau gyda banllefau o gymmeradwyaeth gan y gyn- nulleidfa fawr oedd yn gwrandaw. Hyd yma nid oes fiordd haiarn o gwbl wedi ei gwneyd yn Ynys yr 1â, a pharha y moddion tramwyaeth yn dra syml a chynt- efig yno. Ni bydd felly yn bir, yn ol yr ar- wyddion preaencol. Ymddengys fod cwmni o Saeson sydd yn cario gwaith sulphur mawr yno yn bwriadu gwneyd Hinell at ei wasan- aeth i ddwyn y nwydd i lan y môr; a hon fydd y gyntaf oU yno, a'r agosaf, mae'n debyg, at Begwn y Gogledd. Yr ydys yn dyfalu mai yr hyn a roddodd fod- olaeth i'r chwedl ddi-sail ddiweddar am farwol- aeth HABIBULLAH, ameer Affghariistan, ydoedd y ddamwain a gafodd efe wrth saethu. Y mae efe wedi peilebru at Raglaw yr India i ofyn iddo anfon meddyg cyfarwydd i Cabul i drin ei law, yr hon a anafwyd pan y taniodd ei ddryll. Mewn cydsvoiad a'r cais hwn bu y Rhaglaw yn ddigon doeth i anfon ei feddyg ei bun yno—y Meior-Ddoctor BIRD. Am y cynnyrchion o bob math ceir adroddiad o Ddeheudit Cymru N ewydd yn dyweyd fod hon yn flwyddyn ddigyftelyb yno. Bydd y gwenith yu cyrhaedd 27,000,000 o fwysieli, meddir; ac mewn indrawn, ceirch, haidd, gwair, a siwgr bydd cynnydd dirfawr. Rhifa nifer y defaid 28,600,000, sef cynnydd o 2,014,000; a chynnydd sydd hefyd yu nifer gwartheg, ceffyl- au, a moch. Nid yw yr adroddiad am fuddugoliaeth fawr y Rwssiaid ar yr Yalu wedi ei gadaruhau. Hwyr- ach mai hanes pum cant o'r Japauiaid yn ceisio croesi yr afon ar ysgraffau, a bron oil o honynt yn cael eu lladd, wedi ei chwyddo ydyw. O'r Rwssiaid, hefyd, yn yr yagarmes waedlyd hon, lladdwyd llawer hwyrach llawn cymmaint. Cyrhaeddodd yr Arlywydd LOUBET i Rnfain y Sul diweddaf, ar ymwelial â. brenin yr Eidal. Rhoddwyd iddo dderbyniad tra chroesawgar gau y bobl ar hyd y daith, ac wedi cyrhaedd i'r ddin- as. Newyddiaduron y ddwy wlad, hefyd, ydynt yn ysgrifenu yn dra chyfeiligar yngiya a'r ym- weliad. Y newydd heddyw ydyw fod y streic fawr ar linellau y fiyrdd haiarn yn Hungary wedi ei dwyn i derfyniad. Aeth y Llywodraeth yn gryfach na'r dynion, ac y mae y trenau yn awr yn cael eu rhedeg yn rheolaidd megys cynt. Amryw o aelodau pwyllgor y streic ydynt wedi eu cymmeryd i'r ddalfa. Y syniad cySredin ydoedd mai brodarion glanau y Congo yn unig oedd yn ddarostyngedig i'r afiechyd cysgu i farwolaetb. Nid yw y syn- iad hwn yn gywir. Daliwyd nifer o Belgiaid dano ar y ffordd adref o'r fro yn ddiweddar ac yn naturiol, y mae hyn wedi peri dycbryn an. naele yn mysg y bobl wyniou. Unwaith yn rhagor ceir sibydon am ymdrech i gyfryngu rhwng Rwssia a Japan. Y Brenin IORWERTH sydd yn cael y clod mewn rhai cylch- oedd o roddi bodolaeth i'r drychfeddwl hwn. Eraill a ddywedant yn bendant na fuasai ef byth yn meddwl am ddim o'r fath beth. Sibrwd arall a ddywed y bydd Prydain a Ffraingc yn barod i gynnyg cyfryngu wedi i Rwssia ennill un fuddugoliaeth fawr bwysig. Ni ohredir jr ystori hon o gwbl gan swyddogion milwraidd Rwssia. Nid oes gauddynt eisieu ei chredu eisieu ymladd, ac ennill yr hyn a alw- ant yn ogoniant, sydd ganddynt hwy. n =7==777fn!=

Y GYLLIDEB, Nos Fawrth, yr wythnos ddiweddaf, yd- oedd noson y Gyllideb am 1904-5. Mr. AUSTEN CHAMBERLAIN, rnab hynaf Mr. JOSEPH CHAMBERLAIN, ydyw Canghellydd y Trysorlys ar hyn o bryd, a hon ydoedd ei gyllideb gyntaf. Chwith gan lawer a gofient am Mr. GLADSTONE a Syr WILLIAM HARCOURT ar y nosweithiau nodedig hyn yn dwyn eu cyliidebau anfarwol ger bron Ty y Cyffredin i wrandaw ar y dyn bycban cyffredin hwn yn ceisio d'lyn yn 61 eu traed. Hyd yn oed fe'i cymmherid yn anffafriol a Syr MICHAEL HICKS BEACH a Mr. RITCHIE ar yr achlysuron hyn, heb sÔn am yr hen flaenor Toriaidd DISRAELI. Ond