Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

7 articles on this Page

.Scheubit (Eiimtu.

News
Cite
Share

.Scheubit (Eiimtu. Nos SADWKN, Mai Slain, 1902. (Oddi wrth ein Gohebyld Neillduol), Iluncin-laddiadau.—Yr wyf yn dechreu fy Ilythyr heddyw a newyddion pruddaidd a blin. Prydnawn dydd Sul darfu i David Roberts, gwerthwr pysgod yn Llanelli, gyflawui hunan- addiad trwy gymrneryd gwenwyn. Yr oedd yn ddyn 48aio mlwydd oed ac ymddengys oddi wrth y tystiolaethau ar y trengholiad ddarfod achlysuro y waithred ryfygus gau anghydfod teuluaidd. Etto. boreu ddydd Llun, rhoddodd Morgan Evans, Nantddu, Cilyewm, ger Llan- ymddyfri, derfyn ar ei eioioes trwy dori ei wddf ag ellyn. Gwr gweddw oedd Mr. Evans, ac am- aethwr parchus yn ei ardal, ynghylch 66ain mlwydd oed. Yr oedd yn wanaidd ei ieohyd 81 irhyw gyrnmaint o amser, ac yn dyoddef i raddau 'oddi wrth iselder ysbryd. Galluogwyd ef i fod yn yr o.dfa foreu a hwyr yn Soar (M. C.), Oil-y- *&wm, y Sabbath, ac ymddangosai yn gwbl fel .-arfer pan aeth y terch a'i frecwest iddo i'w ystaf- ell wely boreu ddydd Llun eitbr nid hir ar ol f'11yUY y bu efe cya gwneuthur cymmaint niwed iddo ei bun fel uad oedd modd achub ei fywyd. 'Cymmerodd y claddedigaoth le ddydd Iau, yn yr hwn y gwasanaethwyd gau y Parch. Isaac "Thomas, Ferry Side, gweinidog a fu yn llettywr jyn y teulu am rai blynyddoedd. Trychineb alaethus i fâd yn Llanelli.—Yn nghylch saith o'r gloch yti yr hwyradydd Mawrtb, aeth naw o ddyuiou allan o'r llongborth yn Llan- elli inewn pleserfad bychan, ar fedr myued ar hyht yn groes yr hafau i Bjnclawdd. Oud o herwydd ei bod yn chwythu yn gryf, a'r mor yn arw, nid aethant uemawr o bolider o'r llongborth cyn i'r llestr bychan lanw o ddwfr, a suddo. Digwyddodd fod dau bilot, David liudall a Henry Motgan, a chanddynt hwythau eu bad, yn gweled yr enbydrwydd ac heb oedi na phet- ruso dim, brysiasant i gynuorthwyo y rhai oedd mewn cyfyngder, a buout yn ofleryuau i achub pump o houyut; boddoJd y pedwar eraid. Dyma enwau y rhai a foddodd :—Arthur Davies, Hick Street; Albert Webb, Great Western Terrace D. John Simon, Hiek Street E iward Burgham, g$r ioiiaugo o Lydnoy. Gw$r priod oeddyut oil oddi garth yr olaf. Euwau y rhai a waredwyd ydynt Joseph May, W. Webb, David Morgan, Edwin Dykes, a Harry Williams. Y mae yn ymddangos na wyddai neb o honynt ddim am fadu oldi geith David Morgan a Harry Williams ac yn eu dwylaw hwy ill dau yr oedd gofal y llestr. Dywodaut hwy nad oedd y bi 1 wodi ei orlwytho, ond y mae ty&tiolaeth y morwyr perthynol i'r porthladd yn wahauol. Pa fodd byuag am hyny, suddo a wuaeth y eweh, a boddi fu tyuged pedwar u'r rhai oedd ynddo. Cydymdeimlad ag amaethwr yn Llanddarog. —Y mae yn wybyddus i ddarllenwyr y FANER am v golUvl fawr a ddigwyddodd i Mr. Williams, Gilfacb, Llanddarog, yu ages i Gaarfyrddin, beth amser yn ol, trwy y dinysstr a wnaeth y tan ar ei anifeiliaid, ei ogor, a'i offer amaethu. Nid oedd dim o'r eiddo wedi ei yswirio. Yn wyneb hyn cydymdeimlodd ei gymmydogion åJ ef yn ei gyf- yngder, a dejbreaasant yn y fau 11 chasglu trys- orfa i wneuthur y golled i fyoy. Da genyf allu hysbysu heddyw ddarfod llwyddo yu yr amcan, a bod y swm a dderbyniodd Mr. Williams oddi ar law ei gyfeillion yn 299/J. 8s. 3c. Yr ydym yn cael profiou bob dydd fod llawer o ddrwg yn y byd y preswyliom yuddo ac yn achlysurol, fel yn yr amgylchiad hwn, yr ydym, befyd, yn cael ein hargyhoeddi fod ynddo beth daioni. Diolch am gydymdeimlad, yr hyn sydd beth o fawr werth mewn cyfyngder 0 Cyfarfodydd bhjnyddol Bethel, Penbre.- Dydd Sul a dydd LInn diweddaf cyunahodd eglwys y Methodistiaid yn Bethel, Penbre, ei chyfarfodydd pregethu blyuyddol. Y gweinidog- ion dewisedig eleni oeddyut y Parchn. Dr. Ilees, Oefn, a Dr. Moelwyn Hughes, Aberteifi. Cafwyd cyfarfodydd rhagorol. Yr oedd y cyn- nulliadau yn lliosog, yn enwedig felly y Sul, a'r casgliadau yn uwch car disgwyliad. Bu ealwys Bathel dan faich trwm am dymmor maith, ond >y mae hithau erbyn hyn yn gystal a bod yn ihydd o ddyled. Cymmanfa Ganu yn Aberduar. — Dydd Mawrth cynnaliodd cynnulleidfaoedd y Bedydd- Iwyr yn mharth Qogleddol sir Gaerfyrddin eu cymmanfa gann flynyddol yn Aberduar, ger Llanvbydder, dan arweiniad Mr. W. Thomas, 'Treorci. Yr oedd yno gynnulliad da o gantorion wedi dyfod yngbyd, ac yr oedd y cauu ar hyd y ;gymmaufa yn Juodedig o hwylus a chwaethus. Yncbwanegol at y tonau cynnulleidfaol oedd yn zargrarbodig ar y rhaglen cauwyd dwy anthem (gyda graddau helaeth o fedrusrwydd. n CyfarfodMisol Ciort-y-Cadno.—DjM Mawrth :a dydd Mercher bu Methodistiaid sir Gaer- fyrddin yn cynnal cyfarfod misol yn Nghwrt-y- 'Cadno, ardal amaethyddol yn nghivr gogleddoi y sir, ac yn mlaen Owrn Cothi. Yr oedd yno nifer da o'r brodyr wedi dyfod ynghyd, er fod y He yn llawn tair milldir ar ddeg o orsaf ffordd haiarn Llanwi da. Yn wir, nid oedd y pellder hwnw yn gwneuthnr nemawr o wahaniaeth i'r dyeithriaid, canys yr oedd amaethwyr caredig yr ardal yn 1)61 ac yn hebrwng pawb yn ddi-draul. Vr oeddym ni, pobl bell gwaeio l y wlad, yn caet ein taraw a syndod i weled capel uewydd mor bardd wedi ei adeiladu yn y Cwrt, a gweled yr holl ar. dalwyr, ben ae ieuaingc, fychain a mawrion, wedi ymwisgo mewn dillad newyddion o'r ftasiwn ddiweddaraf, yn cyfatteb i'r lie yr addolent yn- ddo Nid llawer yu liai chwaith oedd ein syn- dod i gael ar ddeall eu bod, wedi'r cwbl, yn bobl heb amynt geiniog o ddyled i saer na masiwn, i gymmerwr na marsiandwr. i wniadyddes na theiliwr, nac i neb byw dan haul y ffurfafen Y mae pob traul wedi ei thalu Oni buasai am y golygfeydd anianyddol rhamantus a'u cylchyn- ent, buaaom yn barod i feddwl oddi wrth ddiwyg yr adeiladan a'r bob! mai yn Nghaerdydi yr oeddym, ac nid yn Nghwrt-y-Cadno Cyfarfod misol ardderchog oedd hwn, o berwydd yr oedd pob peth yn cerdded yn hwylus ynddo, oddi gerth Casgliad yr Ugeinfed Ganrif i. yr oedd yntau, hetyd, yn symmud peth yn rnlaen, oud nid yn ddigymmbelj. Yn flodus, digwyddodd fod yn bresennol ddau neu dri o chwipwyr da, newydd ddychwelyd o fod am wythnos dan hyfforddiant yn y gym man fa gytfredinol yn Liverpool, ac yr oeddyut yn gwneuthur busnes go lew o honi. Nid oes ueb yn ammheu erbyu hyn na cheir y casgliad i ben yn weddol anrbyd- eddus yn sir Gaerfyrddin ac fe fuasai wedi ei gwblhau eisoes oni bae fod yma nifer o saint gwydn i gymrneryd eu hargyhoeddi. Gwneir b^r waith ar gasgiu ar ol gorpheu gyda'r argy- hoeddi. Cynghor Sirol Morganwg a'r Mesur Addysg. —Yn Mhont-y-pridd, dydd Mercher, cynnaliodd Cynghor Sirol Morganwg gyfarfod arbenig i roddi ystyriaeth i'r Mesur Addysg sydd yn awr ger brou y senedd. Cadeiriwyd yn v eyfarfod gan Mr. J. Blandy Jenkins. Dywedir fod y Rbvddfrydwyr yngbyd yn weddol gryuo, a bod yr Eglwyswyr a'r Toriaid yn amlwg trwy eu habseimoldeb. Octdarnhâ hyn y peth a ddy- wedais am danynt yr wythnos o'r blaen sef, eu bod yn dyfod i ddeall ac i gredu mai goreu yw iddynt beidio dywedyd ond cyn lleied ag a fedront i roddi nerth i'w gwithwynebwyr. Yr oedd y penderfyniad a basiwyd yn ua maith a cbynnwysfawr, yn coudemnio holl ddarpariaetb- au y mesur o'r brig i'r gwraidd. ac yn mynegi y rhesymau am ei gondemnio. Nid wyf yn cofio i mi ddarllen dim gwell, yn fwy grymus ac ar- gyhoeddiadol yn erbyn y mesur, nag araeth yr Henadur T. J. Hughes, Penybont-ar-Ogwy, wrth gynnyg v penderfyniad. Buasai ei gwran- J., ,y yu ddigou t UJ. i i Archesgob Caergaint grynu yn ei esgidiau, a chywilvddio o blegid yr hyn a ddywedwyd ganddo yn Nghyfarfod Ditfyu- iad yr Eglwys yn Westminster. Dywedai Mr. Hughes yn niwedd ei araeth na fyddai dim mor debyced o arwaiu i ragrith a'r tests crefyddol a gefnogir yn y mesur, ac na fyddai dim mor ni- weidiol i blant a'u gosod i gael eu hyfforddi gan ddvnion wedi llyngcu eu cydwybodau er mwyn bywoliaetb. Plaid Llafur yn ymddeffroi.—Cyhoeddir yn y newyddiaduron fod plaid Llafur yn nosbarth Abertawe yn parotoi i ddwyn allan ymgeisydd Liafur yu erbyu Mr. Brynmor Jones. Daeth- pwyd i benderfyniad i'r perwyl yma mewn cyn- nadledd o gynurychiolwyr llafur sydd newydd gael ei ohynual yn Nghastellnedd. Gellir mynegi yn y cyssylltiad hwn y buasai Mr. Ben Tillett wedi gwneyd ymgais am y sSld yn yr ethoiiad diweddaf oni bae fod yr arian yn brin. V mae cynuadledd ddiweddar y docwyr yu Abertawe wedi cyfuewid y sefyllfa houo ar bethau, fel nad oeseibyn hyn d-iifiyg ariau yn rhwystr i Mr. Ben Tillett aefyll yn yr etholiad nesaf, osdewisir ef i hyny gan blaid Llafur. Y mae, hefyd, weitbio dyfal yn bod i hyrwyddo y ffordd i redeg ymgeisydd Llafur yu erbyn Mr. Alfred Davies yn mwrdeisdrefi Caerfyrddin a Llauelli ond hyd y mae yn wybyddus i mi, nid oes yma ddim wedi cael ei beuderfynu yn ffurflol a therfynol. Yr wyf yn deall yn mhellaoh fod yr 1111 peth yn wir am ddosbarth Browyr (Gower) os bydd modd yn y byd. fe ddygir allan ymgeisydd Llafur yn erbyn Mr. Aerou Thomas. Od nad yw y rhai hyn yn argooliou perygl i Ryddfryd- iaeth yn yr etholaethau a eawyd, y maent yn ar- goelion sicr o ftvvydrau poeth a chwerw pan dJê! yr adeg i gymmeryd y maes. Y mae y gweitL- wyr yn gryf yu mhob uu o'r dosbaithiadau dau sylw, etto y mae yn ammheus a ydyw eu harwyr yu ddigou poblogaidd i eunill y dyd I.

UNDEB YR ANNIBYNWYR CYMRE1G.

DYDD LLUN.

DINBYCH.

Y BWRDD YSGOL.

LLYS YR YNADON.

TAN ANGEUOL YN ABERDEEN.