Baner ac Amserau Cymru

7 C I Ar A* W I S I A D Hysbysiadau 1,2 Owrecsam 2 Dlgwyddisdar 3 Nawyddlon Diweddaf 4 Anghydweledlad Onwa.rel y remllyn 4 Prif Erthygian 4 Newyddion Oymreig 4 Ttoseddao 5 OJllAra, yn Amlwch. 5 Porthmadog 5 Telegrams Arthur Llwyd m .n 5 Goedpoeth a'r Cylohoedd 5 Marwolaeth y Parch. John Adams, Nanneroh 5 Goheblaethau „ (5 • Gymmeriad Hjnod' 6 Llangofti 6 Rho8ilanorotirugo5;, a'r Oylchoedd 6 Myddfal 6 Genedlgaethaa, &o. 6 YSonedd. 7 Y Rhyfel .n 8 DInbych 8 MMchnadoedd.&e. 8

PAN y dychwelodd dyn adrof yn Paris prydnawn Sadwrn diweddaf, canfyddodd ei wraig wedi gwallgofi. Yn ei gwallgof- rwydd yr oedd hi wedi tori liaw ei geneth fach ymnith yn ymyl yr arddwrn, ac wedi hyny tori ei Haw ei huu yn gyffelyb. Yr oedd y ddwy—y fam a'r ferch-mewn ystad hollol ddideimlad pan y daeth ofe i'r ty, ac of air nad oes adferiad i'r naill na'r Hal).

Dywedir fod brenbino3 Wsdiolog yr Eidal yn ponderfynu myned am dro trwy 1 wledydd cyssogiedig y Dwyrain yn ystod y gwanwyn sydd yn awr wrth y drws. A i Jerusalem erbyn yPasc; ac yna cytnmer si bamdden i weled Bethleham, Bethania, Jericho, Nsza-retb, Gianau y Mor Marw. Ar- faetha dalu ymweliad a Damascus, os nad a hi yn mheliach fytb, tua Babilon, Ninifeb, a manau eraill y dsrllenir am danynt yn yr Hen Lyfr.

Drwg genym orfod cyfeirio ein darllen- wyr at yr adroddiad a welir mewn colofn wall am y gyflafan arswydlawu yn Mhorth Amlwch, yn hwyr nos Sadwrn diweddaf Nid ydym heddyw yn pasio unrhyw farn w yr amgylchiad. Yr oil a allwn ei wneyd rdyw. gresynu o berwydd fody fath erchyll-j waith yn bossibl o gwbl yn MOD, mam 3ymru. Onid un o Borth Amlwch ydoodd rr howciwr THOMAS JONES, hefyd, a grog- vyd yn Nghaernsifon, am lofruddio ei vraig ar y mpnydd yn nghymmydogaeth Ffestiniog, ychydig flynyddosdd yn 011 9 C!l I VIodd bynag, mae yr ys^elerde? diweddaf iwn wedi taraw calon Cymru drwyddi ag daeth,

Yn yr America (hyny yw, yn y Werin- aetb) Y mae y mercbed, debygem, yn ym- oddi mwy i ddysgu saethu a physgota nag r gwna eu chwiorydd yn y wlad hon. Ie, eir march ieaangc odanugain mlwyddoed, rn Dacota, yn gyru cerbyd pedwar ceffyl r llytbyrau, ec yn arddangos medr digyff- lyb yn y gorcliwyl, horyd Dyma ei galw- digaetb, galiem feddwl, a rhoddir ar Ideall ei bod hi yn gwneyd cyflog da, Yn Florida ceir lliaws o farchei yn pysgota n gyfarwydd; sc yn Maine, hela ceirwyw u difyrwch, a mynych y trechanfc y llangc- au yn y gysfcadleuaeth,

Gorchymynodd pwyllgor gvylio dinas I y 11 W liverpool, dydd Linn, i'r prif^wnstabi dwyn adroddiad i'r cyf&rfod nessf am y afarnwyr a geir yn ouog o droseddix Daddf twerthu Dkxiydd i Blant; ac, befyd, am y aiarnwyr sydd yn rhoddi molusion i btant m ddyfod i'w tai hwynt.

Yn mis Mawrth nesaf daw Tywysog a 'hywysogas CYMRU i Fac Chester, yn bonaf agor y darn newydd sydd wedi ei chwao- gu at Goleg Ov?en. Eisoes gwneir paro- )adau i roddi croesaw cynnes iddynt.

Bore a ddydd LIuo dactbpwjd o hyd i arph dynes oedranus mewa to men ludwyn arph dynes oedranus mewn toman, ludwyn ghefn ty yn Louis Street, Liverpool il- Avnaed y iIaith ya hysbys yn y fan i'r addgeidwaid, a thynwyd y corph, yr hwa 3dd yn hollol farw, allan o'r pwil Ar y ?nfcaf tybii mai llofruddia9th a gymmor- iaile; ond nid oedd yr arwydd Heiaf o arhyw gamdriuiaeth ar y gweddiliion 0 arvrydd byny beruir mai damwain a fu, bod y ddynea yn un o'r lliaws merchad- dyhion, hsfyd—-sydd yn arfsr mynychu jmfeaydd yn nghefnau tai ya Liverpool i Iryeh am rywbeth wedi ei daflu ag y gall tit^bwy ei lanhau a'i werthu, Tomen wag ydoodd bithsu, a dyfalir i'r ddynes gwympo ar ei phen iddi. Yr oedd gauddi ssfllt a naw ceiniog yn ei llogell.

e Yn nghymmydogaoth Prestityu, o her- wydd diflaniid rhyfedd un o brif breswyl- wyr y lie, nid amgen Mr. JOHN JONES, Sefton. Arolygvr y Mri, GLYNN a'i Fab, percheoogion Ilongau yn Liverpool, ceid efe. Yr cedd hefyd yn gadeirydd Cynghor y Dosbaitb, a ba am flynyddoedd yn ddia- con yn eglwya y Methodistiaid Oalfinaidd yn Mnrestatyn. Y dydd S :dwrn cyn y Nadolig y gwelwyd ef ddiweddaf. Cydym- deimlir a'i wraig a naw o blant, ac a'i dad patriarchaidd a pharchus

1) Y Cynghorwr LANG TODD, cadeirydd Clwb Rhyddfrydwyr Edinburgh, nos LUD, a anrhegwyd a'i ddarlun ef a'i wraig, am ei wasanaeth gwerthfawr i Ryddfrydiaeth. Gan Arglwydd ROSEBERY y gwnaod y cyflwyniad. Arwydd arilll nad yw efe ncp- pall oddi wrthym. Mewn araeth dlos cyfeiriodd at wasanaeth derbynydd y rhodd pan oedd y diweddar Mr. GLAD- STONE yn cario ei ryfglgyrchoedd politic- aidd mawrion yn mlaen yn Mi dotbian. ac yna aeth yn mlaen i dynu gwam buddioi oddi wrth hanes yr adeg pan oedd Rhydd- frydiaeth ar uchaf v pinacl, ni i yn unig yn Lloegr, ond yn YsgotlanJ, hefyd.

Dydd Liu a dorbyniwyd gwefrebau o Colon a Panama, yn New York, yn hysbytu fad brwydr lyngesol yn cael ei chario yn mlaen yn mhorthladd neu Fsu Panama, rhwng ilongau Llywodraeth Colombia ac eiddo y gwrtbryfelwyr, a bod y llywodr- aethwr wedi ei ladd.

I* ■■III. IB I—<^1 ■ ■■ Bu trychineb dychrynllyd yn Belfast boreu ddydd Llun diweddaf. Melin Nyddn, yn yrhon y gweithiai nifer fawr o ferched, yn sydyn a ddymchwelodd, pin oedd y gwaith ynddi ar ei lawn hwyl ar bob un o'r pedair llofft oedd yn y He. Cafodd lliaws o'r trueiniaid eu claddu o dan y malurion, a trwy ddirfawr anhawsder yr oedd yn bassibl myned atyot. Mor bail ag y mae yr banes yn myned tra yr ydym yn ysgrifanu, coil- odd o leiaf ddeuddeg eu bywydau, a chafodd hanner cinS eraill eu hanafu yn ddifrifol. Y golygfaydd, tra y carid y gwaith o waredu yn mlaen, oeddynt yn galonrwygol i'r eithaf, o herwvdd dolefau yr anafusion, a'u gwaeddiadau am i rywun estyn ymwared iddyct.

Yn Fontdevilumara, yn Catalonia, yn Yspaen, ffrwydrodd berwedydd mewn gwa,th nyddu dydd Sa wrn. Cwympodd yr adeilad, a cbladdwyd y gmnfchwyr dan yr adfeilion. Codwyd un ar bymthog o y n gyrph wedi eu malurio yn arswydus o'r garnedd yn fuan ar ol y trychineb. Wedi hyny codwyd deugain eraill. Trigain o'r gweithwyr a ddiangasant â'u bywydau ganddynt ond, wadi eu hanafu yn ddst, Ar yr adeilad ac ar y dref gwnaed an- rhaith neillduol o fawr. Anfonwyd cym- mhorth gan y Llywodraeth i'r lieyn ddi. ymdrci.

Cwestiwn yr olyniaeth i'r orseid ydyw pwngc y dydd yn Servia ar hyn o bryd. Ymddengys fod y Brenin ALEXANDER wedi addaw, os gwel ofe, yn mhan tair neu bedair blynedd, na bydd ganddo obaith am etifedd, y bydd iddo ymgynghori senedd ynghylch enwi rhywun fel olynydd iddo. y Nid ydyw y bobl yn foddlawn ar hyn, Y mae ganddynt hwy eisiou pon ferfynu y pwngc ar unwaith.

Oa na chaiff brenin Servia blentya o'i eiddo ei hun i fod yn olynydd iddo, y Tywysog GEORGE KAKAGKORGEVITCH yw y tebycaf o gael ei ddewis yn etifedd y goron. Y mae un. arall yn cael ei enwi, debygid; ond ymddengys, fod Rwssia ac Awstria yn fwy ffafriol i hwn, ac yn debyg o droi y fantol o'i blaid. Gall y brenin, y mae'n wir, roddi 11 ythyr ysgar i'r trenhines I DRAGA, a phriocli un arall, o'r hon y gallai gael etifeJd; neu, gan ei bod hi gymnaaint yn hynuch nag af; gaU fyw ar ei hoi, a dyfod yn rhydd felly. Ond, pe digwyddai i'r 11 Tywysog KARAGEOKGEVITGH gael ei ddewis, prin y gellid disgwyl iddo gilio o'r neilidu pe genid mab i'r brenin preaennol.

Doethineb y Breniu ALEXANDER, 0 Servia, medd Î1aVltnr, fyddai ymddlswyddo ar unwaith ya ffaIr y Tywysog, KARA-! GEOEGEVITCH. ■ Trwy hyny efe a gadwai I hen draddodiadau teyrnach Servia i fyny canys nid oss hanes am gymmaint ag un o frenhinoadd y wlad bono yn marw mewn meddiant o'i orsedd. NaiH ai fe'u halltad- iwyd nou fe'u brad lofrnddiwyd bob un. Rhag pob trychineb o'r fath cynghorir ef, er mwyn ei ddioselwch, i ddisgyn oddi ar yr orsodd yn wiifoddol. At hyn gellir chwaaegu ei fod yntau yn eithaf paioi i ymneillduo, p3 cai efa sicrwydd am ei gyc- naliaeth yn dywysogaidd ar ol gwneyd.

Daaargrynfiiau y naill ddydd ar ol y llall ydyw hanes Mexico yn nechieu y flwyddyn nowydd, Mawr ydyw yr snrhaith sydd wedi ei wneyd yno, nid yn unig ar ade.lad- adau ac eiddo, ond, hefyd, ar gan nee Id o fywydau. Yn Dinas Chilpancingo y mae yr heolydd wedi eu gwneyd, amryw 0 honynt, yn agenau agored enfawr. Nid oedd yr ysgytiadau yn cael eu cyfyngu i'r dreflan hon a'i bamgideboo-id, Yn y brif ddinas, ac yn Cbilapa, Iguala, a thro3 holl dalaeth Guerrero, yr oedd y ddaear yn ysgwyd fel meddwyn.

Ysgolhaig cla&urol yn Vienna. a ddywed ei fod of, wrth ddarllen ysgriSyfr bynafol, wedi dyfod o hyd i wybod am le ben waith aur a weithid yn yr Aipht gantifoedd lawer cyn y cyfnod Cristionogol, Nid codd y gwaith wedi ei hanner ddi-hysbyddu, medd efe, pan y cuddiodd yr hen Aiphtfaid ef, rhag i'w gelynion ddyfod o hyd iddo, a'i weithio yn mlaen. Aeth yr ysgolor Aws- triaidd drosodd yn ddiweddar i'r Aipht, a darganfyddodd y He; ac yn awr y mae efe yn bsrod i'w ddangos i bwy bynag a rydd I s!crwydd iddo ef am ran o'r elw a geir oddi

wrtho pan weithir ef, Cyfrwysjawn, Dywed y Senor SEVERO, aekd o senedd I Brnz 1, yr hwn yn awr sydd yn Paris, y bydd efe yn gwnoyd awyrlong yn fuan, yn I mha un y bwriada groesi i'r America, droa y Werydd. Y mae ganddo ddigon o arian i adoiladn yr awyren, a digon o ysbryd i fentro yr anturiaeth yn ddi-ofn; ac nid oes ynom ninnau betrusder mewn dymuno lwc dda iddo

Y dosbarth neillduol o grefftwyr sydd yn cael mwyaf o sylw yn y dyddiau hyn gan y Gwoinidog Masnach yn Llywodraeth. Awe- In y tria ydyw y cryddion. Er's petb amser y mae ciyn farweidd-dra wedi ymdaenu dros y gangen bon o ddiwydrwydd, a bwriedir gwneyd*ymdrech neillduol i'w chyfodi un- walth yn rbagor i yslad o fvwiogrwydd.

Yn ystod yr wythncs ddiweddaf ni bu dim gwiaw yn yr India; ond, ymddengys fod y caworiydd a gawsid yr wyShnos flaon. orol wedi gwella crya lawer ar y sefyllfa. Yn Guyeral cymmerir chwaaeg i mewn i'r gweithfeydd cyhceddus yn barbaus i'w cadw rhag trengu o newyn. Rhydd y Llywodraeth yr olwg oreu yn bossibl ar be hau ond, pruddaidd ei gwala ydyw y dyfodol yn y wlad hon.

I Yn Sankey, yn agos i Warington, dydd Mawrth, digwyddodd damwain dra gofidus ar y ffordd haiarn. Tarawyd bachgenyn 13ag mlwydd oed, maby Parch. T. ARTHUR LEONARD, o Glasgow, i lawr gan dr6n cyf lym o Liverpool, a lladdwyd ef yn y fan. Daethai y bychan i weled ei dad yn myned ymaith gyda'r gerbydres; a thra yn croesi y llinell, daeth y trea cyflym beibio, gyda'r caTilyniad a nodwvd.

Rai dyddiau yn ol taniwyd ar un o ager- longau Prydain pan yn myned i fyny un o afonydd China. Milwyr China ei hun a fu yn tanio, hefyd. Ond, erbyn hyn, gwneir yn hysbys mai mewn amryfusedd hollol y gwnaed hyny. Ergydio at ryw ysbeilwyr yr oedd y milwyr Chineaidd, debygid, a digwyddodd i rail o'u hergydion gyrhaedd hyd at y Hastr Brydeinfg.

Yn ei araeth yn senedd Ffrainge, dydd Mawrth, dywedodd y Gwoinidog Tramo", M, DELCASSE, ei bod yn rhaid i'r Llywodr- [10th fod yn ofalus am gadw ei sefyllfa yn Pekhi. Mown ystyr gyffredinol, meddal, y mao sefyiifa Ffraingc ar hyn o bryd yn dra boddhaol.

*™—— —* Nid ydyw Syr JOHN GLOVER yn credu fod marsiaRdiaeth Brydeinig yn edwlno o gwbl Y TJ ol Dalaeth tu yr America, y ih r 1, nid oes mwy yn dyfod j mewa a myned allan nag cedd ddeugain [ ndyneda yno ol, Yn mhorthladdoedd Ffraingc y mae cynnifer ddwy waith o longau Prydeinig yn llwytho ac yn dad- Iwytho ag sydd o longau Ffraingc ei hun.

0 fewn y dyddiau diweddaf gorphenwyd gwneyd cyttundeb rnwng Llywodraeth yr Aipht a Chwmni Camlas Fordwyol y Suez, i wnoyd porthladd masnachol yn mborth Said, a chyssyllfcu hwnw a llinell ffordd haisrn y ddwy wlad. Beth a ddy- wodasai yr hen PHARAOH am hyn 1

— Cydymdoimla llawer o'i gydwladwyr â. Syr JOHN PULESTON yn marwolaeth ei anwyl briod, yr hon a gladdwyd yn myn- went Llanfair, ger Rhuthyn, dydd Iau. Morch i un o glerfgwyr Maldwyn ydoedd hi; ac yn gynllun o'r hyn a ddylai gwraig o'i sefyllfa fod.

Unwaith yn rhagor y mae rhai o fecbgyn sir Ddinbych yn awyddui sm gatl myned i Dde yr Affrig i ryfela. Os ydym yn deall eu cadben-Mr. WYNNE EDWARDS, o'r dref hon—yn iawn, y mse mwy o swyddogion yn awyddus am y trip nag y gofynir am danynt. Os byddant yn myned, gobeithio yr ymadswant yn ddistaw, ac y dychwel- ant yr un mor ddistaw.

Dadl ragorol ydcedd yr un a fu yn Nby y Cyffredin y ddwy noson gyntaf o'r wythnos hon ar y rhyfel. Cafodd y Llyw- odrseth, ddau cant a deg o fwyafrif, y mae yn wir. Ond, pwy am foment a ddywed fod hyny yn profi dim am deilyngdod yr achos.

Dynladdiad' ydce Id dedfryd y rheith- wyr yn y trengholiad ar gorph yr hen *r a laddwyd gan ei fab yn Amlwch. Yr ydym yn mawr hyderu na ddaw unrhyw gyhuddiad trymach yn erbyn y carcharor yn y naill na'r llall o'r llysoedd eraill y dygir ef iddynt etto.

I Mewn attebial i un o'i rheithwyr mewn trengholiad yn Manchester, dydd Llun, gwnaeth y Crwner SMELT y sylw ei fod ef v wedi clywed cwyoion ynghylch y dylai rheithwyr gasl eu talu am eu gwasanaoth fr's pedair blynedd ar ddeg ar hugain; ond, anaml iawn y cwynid wrth ymgeiswyr am anrhydedd seneddol yn adeg etholiadau. Dylai yr etholwyr ddeall fod pob mater- ion o'r fath yn gwbl yn eu dwylaw hwy. Eithaf parod ydoedd ef i dalu i'w reithwyr, ond rhaid ydcedd iddynt hwy (ffeindio yr arian,' Tra na ddylid talu pris mor ucbel nes y byddai pobl yn cystadlu a'u gilydd am gael gwasanaethu fel rbeithwyr, etto dylid talu iddynt yn y fath fodd fel nas gallent ddyweyd eu bod wodi cclli eu cyflog diwrnod trwy yr orfodaeth hon arnynt.

I Dydd Sadwrn yr cedd un o'i mercbed o gwmni dawnsesau yn Haniey igael ei phri- odi trwy drwydded yn Stone. Yr adeg a'r lie a sodasid, Un o wyr meirch ei fawr- hydi ydoedd y g^i' ifans.' Y noson flaen- orol efe a gyttuoasai a'r 'wraig ifanc i ddyfod heibio, a galw am dani,'y boreu mawr.' Yr amser nodedig a ddaeth. Ond, 0 gofynai pawb—'Pa le mae'r g$r V Yn wir, rhoddwyd gwefrebau yn nwylaw y ddawrs- yddes yn dymuno yn dda iddi. A daeth gwefreb arall, o natur wahanol, hefyd. Telegram oddi wrth fam y marchfilwr yd- oedd hwn. Gohiriwch bob peth meddai. Heb ddyweyd gair wrth neb, cymmerodd yn ei ben fyned adref i Birmingham, Hawddach dychymygu na darlunioteimlad- au y ferch drallodus. Modi bynag, y fath ydyw(ei chariad a'i flfydd hi fel y disgwylla hi gael ei gwneyd yn wraig briod, er pob peth, yr wythnos nesaf otto.

J. J. O'DONNELL, yr hwn a fa yn gwas- anaethu fel cynnorthwywr i amryw fedd- ygon yn Wigan a'r amgylchoedd, ydoedd, dydd Llun diweddaf, yn cael ei draddodi i frawdlys Liverpool ar y cyhuddiad o dwyllo amryw fasnachwyr.

Yn mrawdlys Caernarfon, dydd Llun, caf- odd y ddau chwarelwr, WILLIIM MORRIS a HENRY WILLIAMS, eu gollwng yn rhydd- ion ar y cyhuddiad o greu terfysg yn Itoetbesda ynglyn A belyrt y Penrhyn. DAVID ROBERTS, am ymosodiad, a ddir- wywyd i ddwy bunt a'r ccstau. Yn y llys gwladol cafodd un a fu yn swyddwr yn y chwarel ddyfarniad am 120p. o iawn yn erbyn yr JHerald Cymraeg. Ogwenydd (Mr. J. R. JONES, Tregarth), oedd awdwr yr atbrod.

Ail agorwyd y gynnadledd siwgr yn Brussels dydd Llun. Nid yw cynnrych- iolwyr Ffrainge yn barod i gydsynio i ddi- ddymu eu tollau, os na bydd yr Almaen ac Awstria yn barod i wneyd gostyngiad mawr yn y tollau a godir ganddynt hwy ar anfoniad siwgr i mewn iddynt. Dy. wedir nad yw y ddwy wlad yn debygol o gydsynio a dim o'r fatb, ac felly y bydd y gynoadledd yn cael ei therfynu heb ddim ffrwyth ami.

Dechreu yr wythnoa hon cafodd llysgen- ad Americanaidd yn Nghaer Cystenyn lythyr oddi wrth Miss STONB, y genhadea sydd yn nwylaw y brigandiaid. Y mae hi, a'i chymdeithos (a baban yr olaf), yn mwynhau iechyd rhagorol. Dygir y dra- fodaeth ynglyn &'u rhyddbad yn mlaen yn foddhaol.

Fel efrydydd rboddir y ganmoliaoth ucbaf i Dywysog Coron yr Almaen. Y mae efe, o ran buchedd a dyfalwch i'w efrydiau, yn eaampl i wyr ieuaiDgc holl ymherodraeth ei dad, Hoffa chwareu y berdoneg. Y mae yn gantor da, hefyd. Gall gyfansoddi barddoniaeth fel ei dad. Nid yw hyny yn dyweyd llawer, y mae'u wir. Yn wahanol i'r corph mawr o efryd- wyr prifysgolion yr Almaen, nid yw efo yn yfed cwrw bob cyfle a ga.

Rhoddodd y Senor PIDAL ei le I fyny fel llysgeoad Llywodraeth Yspaen at y Pab yr wythnos hon, a derbyniwyd ei ymddiswyddiad. Y Senor AGUERA, yr hwn yn awr sydd yn Vienna, fydd ei olyn. ydd, debygid. Afrwydd ac anesmwyth yw y sefyllfa boliticaidd yn y wlad. Ofnir fod argyfwng difrifol ar fin cymmeryd 110. Cynghorir y Rhyddfrydwyr i fod yn unci, onid e nad oes ond dinystr yn eu haros.

Nid ydyw y ddedfryd o ddwy flynedd o garcbariad sydd wedi ei phasio ar Dr. KRAUSE yn golygu y hydd yn rhaid iido fyned o dan lafur caled. Llafur ysgafn yn unig fydd y penyd, heb law caethiwed, megys cyssodi, rhwymo llyfrau; ac ar yr un pryd caiff fwynhau rhai rbagorfreintiau neillduol. Er enghraiSt, os bydd ei ym- ddygiadau wrth fodd yr awdurdodau tynir tri mis bob biwyddyn oddi wrth hyd ei dymmor. Y tebygolrwydd ydyw y bydd efe. yn ddyn rhydd unwaith yn rhagor yn mhen biwyddyn a banner. Ar hyn o bryd gorwedda yn meddyg-dy carchar Penton- ville dan yr asthma.

Dydd Linn aeth tr6n nwyddau, yn yr hon yr oedd deugain o dryciau llwytbog o petroleum, ar dan yn agos i Trautmansdort, yn Awstria. Cafodd yr holl gerbydres ei llwyr ddinystrio, a'r dreifer, a dau warch. odwr, a losgwyd yn fyw.

Ffodus iawn ydyw y Daily News (LlucS dain) wedi bod hyd yma yn ei ryfelgyrch dyngarol o blaid y plant byehain sydd yn gweithio o fewn y Deyrnas Gylonol-yn y gIô. v I ffactris,' &c. Tair blynedd yn ol y cychwynwyd yr ymgyrch. Yn aenedd- dymmor 1899 sicrbaodd Mr. HOBSON yr ail le yn y balot i'w fesur ar Hanner Am- set '-gweithio un rhan o'r dydd, a bod dan addysg y rhan arall, Hwn ydoedd I plane cyntaf siartor rhyddfreiniad y plant.' Y flwyddyn gaclynol Ilwyddodd Syr CHARLES DILKS I ddeddfa ar yr ail blanc,' pan y uasiwyd Mesur liecbgyn y Pyllau G16 (' rltboys Bill'). A dydd L!un diweddaf, wele Mr. FRANK EDWARDS, yr AS dros Faesyfed, yn sicrhau y tryciyda Ile ar gyfer mesur yn cynnwys y trydydd