The Welsh Coast Pioneer and Review for North Cambria

YR A THROF A FAWR NEWYDD. Mae Athrofa Prifysgol Cymru yn Mangor yn myned beunydd yn uwch a'r cynlluniau hardd yn caol eu sylweddoli'n amlycach bob dydd. Bydd y draul wedi y gorphener y cynlluniau mewn Haw yn 80,000p. O'r swm hwn addawyd eisoes 75,626p. Ni bu erioed well addewidion yn nglyn a, sefydliad Cymreig, ao adlewyrchant y clod uchaf ar bawb y mae a wnelont a'r sefyd- liad. Casglwyd 11,0001) y flvvyddyn ddiweddaf— gorchest deilwng o ymffrost mewn blwyddyn, hynod am ei hadfyd. Nid cenedl fechan na thlawd mo hono fedd y fath gyfoeth o ffydd a gobeithion sy'n troi yn ffeithiau bob blwyddyn.

MARW "M.T." Chwithaod a loes i lawer ydoedd y newydd am farw disyfyd Mr M. T. Morris, Caernarfon. Enillodd radd dda fel masnachwr llwyddianus a dinesydd ymroddgar, ond fel cyfaill a chymwyn- aswr cu y bydd ber ei enw gyfnod maith. Yr oedd yn Gymro unplyg a gwresog ei galon, yn caru defion ben ei genedl, ac yn gefn cadarn i'r Eisteddfod. Gloewodd gysgodau yr hwyr i Llew Llwyfo, a rhoea ddiddanwch iddo yn ei oriau duaf. Gwelodd a mynodd gydnabod ath- rylith Mr E. Emlyn Evans, a bu'n ymroddgar i eicrhau iddo y dysteb a deilyngai. Mawrygai lafurus gariad y diweddar Esgob Rowlands, syl- faenydd Ysgol Bottwncg, ac nid oes ond wythnos er pan ysgrifenai i'r wasg i gymhell ei genedl i gyfranu at gronfa er ei goffhau. Wrth gofio cymwynaswyr y gorphcnol daeth yn gymwynas- ydd gwiw ei hunan, ac y mae gweithredoedd fel ei eiddo ef yn byw yn hir yn nghalon gwlad.

» CYMDEITHAS Y DEILLION. Rhagorol yw gwaith y gymdeithas hon, fel y profwyd yn y cyfarfod blynyddol fu yn Nghaer- narfon ddydd lau. Heblaw goleuo meddwl y lluaws sydd yn amddifad o un o'r cyneddfau gwerthfawrocaf, ceir y gymdeithas yn hyfforddi llaw ac yn estyn diddanwch iddynt. Yn ystod y fiwyddyn talwyd 1500 o ymweliadau a'r deill- ion, a mynegodd Mr Webster mai dyma'r gym- deithas oreu yn y deyrnas o ran ei threfniadau. Ilawdd credu hyny wrth ddarllen yr adroddiadau. Dymnnol oedd canfod y fath ffyniant ar ei gwaith, ond hi ddylai sefydliad mor odidog fod mewn dyled. Ceir un adran o'r gwaith mewn dyled o 14p, ond hyderir nad crys ond ychydig ddyddiau ac y bydd cymwynaswyr parod eu rhoddion yn talu'r swm. Dyngarwch o dan goron welir yn y gwaith a wnaed, a llawenydd yw canfod y fath ymroddiad ar ran cymdeithas apolia at deimladau goreu pawb.

ADDYSG Y CLERIGWYR. Mewn llythvr i'r Wasg Seisnig geilw y Parch J. D. Jones, M.A., Penmon, sylw at bapyr a ddarllenodd y Prifathro Reichel yn y Gyngrcs Eglwysig ddiweddar yn Manceinion ar y testyn uchod. Cymella y gwr parchedig adolygiad cyfundrefn addysg y rhai sydd a'u bryd ar fyned yn glerigwyr er ei chyfaddasu yn fwy at anghenion yr oes. Nid oes raid iddynt yn awr ond wrth gwra o dair blynedd yn Ngholeg Llanbedr, tra y mae cwrs yr efrydwyr Ymneill- duol yn cyrhaedd hyd at chwe' blynedd a rhagor. Bu adeg pan na cheid yn gyffredin mewn ardal ond y clerigwr, yr yswain, y meddyg a'r cyfreithiwr yn ddysgedig, ao yr oedd bwlch mawr o'r herwydd rhyngddynt a'r werin. Ond yn awr, newidiodd yr oil. Ceir yn eglwysi y wlad luaws tra gwybodus, a rhaid eyfaddasu y pwlpud ar eu cyfer. Erioed ni bu uwch bri ar addysg, a rhaid i'r Eglwys gyfaddasu ei chlerigwyr i fod yn ddysgawdwyr effeithiol. Dilys y rhoddir sylw i hyn, canys daw'r cymhelliad o wefus gwyr a garant ei budd ac a syllant yn obeithiol i'w dvfodol.

LLYGOD AC AMAETHYDDIAETH. Dydd lau, bu nifer o gynrychiolwyr ar ymwel- iad ag Arglwydd Carrington, Llywydd Bwrdd Amaethyddiaeth, yn ei gymhell i benodi Dir- prwyaeth i ymchwil i'r dinystr achosir gan lygod i amaethyddiaeth. Mynegid fod Prydain Fawr yn unig yn dyoddef i'r graddau o bymtheg mil- iwn o bunau, fan leiaf, bob blwyddyn. Amcan- gyfrifir hyn trwy dybio fod un llygoden ar- bob erw a amaethir yn gwneud gwerth ffyrling o 1 oiwaid bob dydd ar ddeugain miliwn o erwau. Hydora'r gymdeithas oedd yn anfon y cynrych- iolwyr y mabwysiedir mesur i roddi'r ddyled- ewydd o ladd Ilygod ar yr awdurdodau Ileol Maentumir y gwerir yn y wlad hon 250,000p bob blwyddyn am wenwyn llygod-mwy ddeng waith o draul na phe buasid yn cydweithredu i gyr- haedd yr amcan mewn golwg.

Achos Dyddorol o Drefriw. PWNC 0 BERCHENOGAETII TY. Yn Llys Sirol Llanrwst, ddydd Gwener, ger- bron y Barnwr Moss, gwrandawyd yr acho? gohiriedig yn mha un y ceisia Elizabeth Jones, Trefriw, roddi o'r neilldu drefniant arbenig ac i Befydlu ystad arbenig fel yn mherchenogaeth un a hawl i hyny. Ymddangosai Mr R. S. Cham- berlain i erlyn, a Mr C. T. Allard droa y diffynydd. Ymddengys ddarfod i David Lewis Jones, mab yr erlynydd, fyned i'r America lawer blwyddyn yn ol ac ymsefydlu yn Silverplum, lie y cyfar- fyddodd ac y priododd Maria Anne Sweeney. Aethant i gartref amddifaid yn Georgestown, a chymerasant oddiyno fachgen dwy flwydd a haner oed gyda'r bwriad o'i fabwysiadu. Rhodd- wyd iddo yr enw John Thomas Jones—ei enw priodol ydoedd Lemon. Wedi i'r bachgen dyfu 1 fyny cynorthwyodd ei dad fel mwnwr. Bu farw David Lewis Jones yn Chwefror, 1902. Yn ystod ei fywyd rhoddodd fenthyg llawer o arian ar wystl i'w rieni ar y ty ag y trigent ynddo yn Nhrefriw. Yn fuan wedi ei farwolaeth daeth ei weddw, Maria Anne Jones, yn nghyda'r mab mabwysiedig, drosodd i Drefriw, a dywedasant fod David Lewis Jones wedi gorchymyn ar ei wely marw fod y gynwystl i'w rhanu rhwng ei weddw, eu mab, a'i frawd dall, yr hwn a drigai yn Nhrefriw, ond fod ei rieni i gael byw yn y ty tra byddent. Ar ol hyny bu farw tad David Lewis Jones, ac hefyd Maria Anne Jones. Ar 01 hyny deallodd yr hawlyddes nad oedd Maria Anne Jones yn wraig gyfreithlon i David Lewis Jones, gan fod ei gwir wr, John Sweeney, yn fyw pan y priododd y blaenaf; a deallodd hefyd nad oedd John Thomas Jones yn berthynas o gwbl iddo. Daliai'r hawlyddes, gan hyny, fod Hugh Sweeney, mab y ddiweddar Maria Sweeney a Thomas John Jones, wedi dyfod i feddiant o'r eiddo drwy dwyll. Wedi pcth ymdrafodaeth, gofynodd Mr Cham- berlain ar i'r achos gael ei ohirio, ac am ganiatad i wneud ymholiadau gyda Hugh Sweeney yn mha le a pha bryd y cymerodd y caia am ysgar- iad rhwng y partion hyny le a beth oedd y canlyniad. Gohiriodd Ei Anrhydedd yr achos, a chaniata- pdd yr hyn a ofynai Mr Chamberlain.

Archesgob lore. DR. MACLAGAN YN YMDDISWYDDO. Ddydd Sadwrn derbyniodd Ei Fawrhydi y Brenhin Dr. Maclagan i'w bresenoideb ar ei yinddiswyddiad o fod yn Archesgob lore. Mae Dr. Maclagan, yr hwn sydd yn 82ain mlwydd oed, wedi bod yn Archesgob lore er 1891, a bu yn flaenorol i hyny yn Esgob Lichfield am dair blynedd ar ddeg. Fel gwr ieuanc, gwasanaeth- odd yn y fyddin yn India, a dychwelodd yn 1852, pan y cymerodd urddau sanctaidd. Bu am amser yn gaplan mygedol i'r Frenhines Buddug, ao yn y Coroniad diweddaf efe goronodd y Frenhines Alexandra. Dywed gohebydd y Press Association yn Nghaerefrog :-Ach06odd yr hysbysiad am yr ym- ddiswyddiad syndod mawr yma. Beth amser yn ol bu iechyd ei Ras yn achoe pryder, ond yn ddiweddar mae wedi bod yn foddhaol, a chymeryd i ystyriaeth ei oedran mawr. Ddydd Saidwrn, oherwydd ei afiechyd, nis gallai gadw ei gvhoeddiadau yn ei gangell ao yn y capel new- y«d yn St. Olave i gysegru yr adran ychwanegol jno, )

[ Llith Die Jones. I DEWIS MAER I GONWY. HELYNTION Y JUNCTION. EISTEDDFODWYR COLWYN BAY. WeI, dvna frwydr politics Conwy drosodd, a heddwch yn teyrnasu unwaith yn rhagor. Felly, bobol Conwy, ufuddhewch i'r drefn, ond bydd- wch yn ofalus iawn dydd Llun nesaf, pan yn ethol Maer am y flwyddyn. Mae yna lawer o betha i'w cymeryd i ystyriaeth pan yn dewis Maer, ac hwyrach y bydd rhyw air neu ddau ar y pwnc yn fanteisiol ar hyn o bryd. Yn y lie cyntaf, dowch i mi eich adgofFa fod gcnych hawl i ethol Maer oddimewn neu oddi- allan i'r Council. Mi ddyla hyn fod yn fantais fawr i chi ddewis y dyn mwyaf cyfaddas i'r swydd bwysig. Peth arall, dylwn eich adgoffa fod y gob goch fydd y Maer yn wisgo yn un fawr iawn, fel na byddai dim iws rhoi dyn bychan i'w gwis- go heb i'w wraig roi tycin ynddi, fel y bydd y Saeson yn dweyd. GweH fod allan o'r byd nag allan o'r ffasiwn, medda Mari, a chan nad ydi "long trains" mewn gOWlla ddim yn y fFasiwn 'rwan, mi fydda yn beth hyll iawn gweled Maer Conwy yn cerdded y stryd a'i gob goch yn llusgo hyd y Ilawr. Os na fedrwch chi wneud y gob i ffitio y dyn, dewiswcb ddyn i ffitio y gob, fy mhobol i. Mae son am fFasiwn yn troi fy meddwl at ffas- iwn newydd sydd wedi ei gychwyn yn High Wy- combe. Mae pobol y dref yma wedi blino ar weled dynion yn gwisgo y gob goch, ac wpdi penderfynu newid v ffasiwn trwy ddewis dynes yn Faer y dref am y flwyddyn ddyfodol. Wn i ddim sut yr ydach chi yn Nghonwy yn teimlo ar y pen yma. Os ydych am ganlyn ffasiwn High Wycombe, mi wn i am amryw ladies yn Nghonwy fasa yn gwislro y gob goch er addurn i'r dref. Ond, 09 ydych yn benderfynol o ysgoi y merch- ed a chadw at yr hen drcfn o gael dyn yn y swydd eto, mae genvch chi ddigon o ddewis tu- mewn a thuallan i'r Council, a gobeithio y oewch chi ddyn iawn. POBOL Y JUNCTION. Gadawn i bobol Conwy a'u helyntion am yT wythnos yma, a thrown tua chartref. Ar y ffordd gelwais yn y Junction. Dywedodd un foneddiges wrtha i fod pobol Llandudno in copio pobol y Junction bron yn mhob peth. Fc-.Jra Baptists y Junction ddim cynal bazaar hi>b i Baptists Llandudno eu copio nhw a chynal I a.ar yn Llandudno. Mi 'roedd pobol y Junction hefvd yn falch iawn fod Mistar Williams, ysgolfeistr, Pensarn, wedi bod yn llwyddianus i' enill cwpan arian yn Llandudno am ehwareu bowls. Ujma yr ail gwpan i Mistar Williams gipio oddiar bobol Llandudno. Newydd arall glywais i oedd fod Mistar Moore a'i deulu yn debyg o symud o'r Junction i Deg- anwy. Mi fydd hyn yn golled i'r ardai, achos mae Mistar Moore yn un o aelodau blaenllaw Cymdeitha-s Trethdalwyr y Junction, ac mae ei ferch yn ysgrifenyddes weithgar i'r Gymdeithas Gorawl. EISTEDDFODWYR COLWYN BAY. Wei, rhaid symud yn mlaen. Wedi cyrhaedd adref i Golwyn Bay, cawsom ninau etholiad hefyd, ond nid yr iin fath ag a gawsant yn Nghon- wy. Na, rhyw I%bol eisteddfodol iawn yda ni yn Ngholwyn Bat ar hyn-o bryd, ac aetliom i j ddewis testynau at ein Heisteddfod Genedlaethol. Mi 'roedd yna amryw o ymgeiswyr. Cafodd Ednyfed Fychan saith o fotes, ac mi 'roedd lor- werth VII. a John Bunyan yn uchel iawn ar y pol. Mae rhai o hono ni eisieu rhwystro aelodau y pwyllgorau rhag cystadlu yn yr Eisteddfod; hefyd, tyda ni ddim yn hollol gytuno pa adeg o'r "Owvddvn i gynal yr Eisteddfod, ond mi rydw i yn disgwyl y setlwn ni betha yn heddychlawn cyn y Nadolig. YNADON HEDDWCH. Cael bod yn Ustus Heddweh a gwisgo y Ilyth- yrenau J.P. ar ol eu henwau ydi awydd mawr rhai pobol, a wir mae o yn dipyn o anrbydodd hefyd, fy mhobol i. Pan ydych yn J.P. mi fydd pob plisman yn tynu ei het i chi, a phawb yn yn edrych i fyny atoch. Mae nhw wedi bod yn gwnoud amryw o J.P.'s newydd yn ddiweddar, end wrth edrych dros y rhestr, methais weled enw Die Jones yno o gwbl. Mi rydw i wedi bod yn treio am amser maith cael gwybod y ffordd oreu i enill yr anrhydedd o J.P., ond methwn yn glir a chael gwybod dim byd. Mae yna rhyw ddirgelwch mawr yn y peth. Ond, o'r diwedd, mae y secret allan. Mae J.P. newydd Llanrwst wedi gollwng y ga.th o'r cwd, fel bydda nhw yn deyd yn sir Fon. Dywedodd Mistar William Hughes, J.P., fod Cymdcithas Lenyddol Llanrwst wedi bod yn foddion i'w gymhwyBO i'r awydd. DIC JONES. a"———)

Arolygiad Y sgolioo yn Ngogledd Cymru. Mae Bwrdd Addysg wedi trefnu fel a ganlyn yn nglyn ag arolygiad ysgolion yn Ngogledd Cymru :-Mae ysgolion ail-raddol Siroedd Din- bych a Meirion i'w harholi gan Mr Owen M. Edwards, y Prif Arolygwr; ysgolion ail-raddol Siroedd Fnint, Caernarfon a Mon, gan Mr L. J. Roberts, RhyI; ao ysgolion ail-raddol Sir Drefaldwyn, gan Mr D. E. Jones. Mae ysgolion alIenol Mon, Arfon a Meirion i'w holi gan Mr L. J. Roberts, yr hwn a gynorthwyir gan Mr W. O. R. Johns (Bangor), Mr G. W. Matthews (Caernarfon), a Dr. G. P. Williams (Dolgellau). Bydd ysgolion elfenol Dinbych, Fflint a Threfal- dwyn yn ngofal Dr. W. Williams, yr hwn a gyn- orthwyir gan Mr E. Morris (Gwrecsam), Mr T. H. Johnson (Llanymynech), a Mr R. Rhydderch (Rhyl). Bydd i Mr L. J. Roberts barhau i bres- wylio yn Rhyl; mae Dr. W. Williams yn trigo yn Ngwrecsam, a Mr D. E. Jonea yn Aber- ystwyth. Mae Dr. W. Williams yn gyfrifol am arolygiad ysgolion uwchraddol Gogledd Cymru. I

Gofyjrfa liewn Plas Cymreig. TRYBINI GWAS SERCH-GLWYFUS. Dydd Sadwrn bu golygfa gyffrous yn Mhlas- dinam, Maldwyn, cartref y miliwnydd ieuano, Mr David Da vies, A.S., lie preswyliai gyda'i fam a'i ddwy chwaer. Hyd yn ddiweddar yr oedd yn ngwasanaeth Mr Davies farchogwr rhagorol o'r enw Fred- erick Carne, 30 oed, yr hwn a ddangosai feirch ei feistr mewn arddangosfeydd. Diswyddwyd ef, ond dychwelodd i Plasdinam. Cymerwyd ef i'r ddalfa, ac anfonwyd ef i garchar am fie fe\ dyhryn. Aeth i'r plas, cododd helynt mawr, a gwrthododd fyned ymaith. Cymerwyd ef i'r ddaUa, a chynorthwyai ei feistr i'w roddi'n gaeth. Aed ag ef i gell yn Nghaersws, ond, llwyddodd i fyned allan, ac aeth drachefn i Plas- dinam, a medrodd fyned i r ty. Bu wedyn olygfa gyffrous, galwyd am yr hedd- geidwaid, ac aeth yn ysgarmes galed, yn yr hon y rhwygwyd dillad Carne. Aod ag ef o flaeix ynadon Caersws, Ue y cvhuddwyd ef gan yr Ar olygydd Williams o fod yn ddyhiryn. Anfon- wyd ef i garchar am ddau fis gyda llafur caled, ao i bythefnos arall am frathu coes yr heddgeld- wad. I « —«i -!Esmzmomm

Damwain Angeuol yn Nantlle. Ysgrifena ein gohebydd fel y canlyn :-Troes y niweidia,u a dderbyniodd Mr Evan Williams, Bryn Hyfryd, Talysarn, yn Chwarel Penyror- 6edd, foreu Mercher, yn angeuol iddo prydnawn Sul. Bu y meddygon H, Jones Roberts ao Edward Sheltont Roberts, Penygroes, yn hynod o ymdrechgar a gofalus gyda'r truan, ond ymddengys ei fod wedi malurio asgwrn y pen yn arw. Cfeddir ef pryd- nawtt lau aosaf.

Undeb Cenedlaethol y Ceidwadwyr, CYNHADLEDD YN NGHAERDYDD. Bydd y Mil. Piatt, C.B., yn mhlith y bonedd- wyr o Sir Gaernarfon a fwriadant fod yn brosen- 01 yn y gynhadledd a gynhelir yn Nghaerdydd, J ddydd Marcher, Tacbwedd 18fed, yn ntrJyn ey Undeb Cenedlaethol, yn yr hon 1 blod Mr Bal- j^four ap eraill yn traddodi

Swyddfa Cofrestru y 14 Pioneer." CYNLLUN NEWYDD. Ar tudalen 12 o'r "Pioneer," yn mhlith y man hysbysiadau, ceir mynegiad dydd- anffonir ar nos Wener restr o'r rhai sydd yn orol aim gynllun newydd a ddygir genym i weithrediad, trwy yr hwn y cynorthwyix meistresi i ddod o hyd i forwynion a mor- wynion i sicihau lleoedd. I bawb a ddan- fonant hysbysiad i'r "Pioneer" am forwyn, hysbysebu yn em oolofnau am leoedd. Trwy hyn dygix meistresi a morwynion i gymundeb buan a'u gilydd trwy hysbysebu yn y "WeLm Coast Pioneer." Ni chodir unrhyw dal am hyn ao eithro j tal am yr hysbysiad.

Bwrdd y Lienor. (GAN AFALLON.) Pob llyfr i'w adolygu a phob pohebi-aeth ïr golofn hon i'w hanfon i—"Afallon," Caxton Houae, Bangor. YR HAUL. Qynwysdad rhilyn Hydxef.—Bedydd Bab- anod. Kmyn Cenhadol.-I-leu Gymdtathas librwd"u Bamg-Efrydiau yn mywyd St. Paul-—Oriau ar y Werydd. Cyfarchiada-u yr Eglwysi Rjhyddion i'r Gyngrm Egllwysig yn Manoeinion.—Oadan- Llangollen.—Emyn— Bert&a W1>n—ffyddlawn a ohywir.-Y Ddau Ganwr.-Am i Har»—Ang^i Gotbeenianie.- Troi tua thre.-Hoo Brcgeth.—Llythrcnol ynte Ffugyrol.-Addoldai Twyllodrua.—Y pebhau diweddaf. Gwelir oddiwrth y cynwysiad mai amrywiaeth yw un o nodweddicn y oylohgrawn llybarch hwn; a chan y oeir oynifeT o destynau yn y nhifyn, y maent o amgeinrbaid yn fyrion- G-allwu ychwanegu eu bod hefyd yn flasus ar y oyfan; a llwyddodd rhai o'r lleniorion i roddi Hawer o wybodaeth mewn yehydig1 o le. Hanes^ddol yw nodwedd yr ertihygl gyntai ac y mac n olrhain yn gywrain y ddefod o fedyddio babanod. Mae Gwynedd yn gyfieithydd ystwyth, ond mwy dy- munol furusai emyn gwreiddiol o waith ei awen goeth ei hun na'r emyn a G4ymroigiodd. Ysgrif werthiawTooaf y rfiiiyn yw eiddo "A.O.E." aa* y gymdeithaa fu ntar g^-mwynasgax, a hyfryd yw oanfod ei bod i barhau mewn nhifyn dyfodoL Sylweddol yw'r efrydiau ao yn gyuorbhwyom i iawn ddirnad cynueriad a gwaith yr Apostol. Mae Gwilym Ik-rw yn ei elfen yn desgrifio'r daith droe y Wexydd, ao y mae ei ddarfieWdd bardd- onol yn taen.u swyn dros ei syniaxlau. Gresyn na fuasai y "cyfaiiehiad" wedi ei gyfleithu--mae dogn mor fawT o Snesn yn ei gwneud yn ddi- flas ao yn ddifudd i radd--u i lyaws o'r daHlen- wyr. Gan fod bcirniadaeth LLaixg'ollen eisoes wedi ymddangtos yn y newyddiaduTon, prin yr oedd angen ei had-gyhoeddi, oanys "potes wedi ei ail dwymno" ydyw. TIwb yw emyn Berw; y mae'r ohwedl yn brydferth, a chan Matihofaxn yn ber. Od o ddyddorol ywJr ysgrif "Am i Ham" gan Ficor Trofarth, ao y mae ci ddarrv oaniajefh a'i resymieg yn dna dhywrrain. (Jafodd Ap Oerodigipn femdith angel i ganu moir dyner ao effeithiol. Doniol yw "Troi tua thre, ond buasaa'n well mewn newyddiaduir na^ mewn oylchgrawn; or hyn mix hiwyl o'i darlleni. Mae'r hen bregeth yn hawlio'i lie, a'T orgraph a'r ar- ddull hen ffakhiwn yn amheuthyn. Erthygl feddyJgai* a nawB arni geir ar y 'I'emtiad. Oryf a llawn gogan yw'r ymdriniaeth ar addoldai twyllodriiB—nid ydym yn hoffi ei hysbryd er yn oytuno a'r aaegliadau a dynir. Mae paP Dr. S'anday yn dra rfiagtorol, ond anhawdd yw maddeu am na Ghymreigtiwyd y syiwadau byw. Tair oeinioig yw pris "Y r Haul," a ohaiff oanoedd hobla/w Eghvl/swyr fudd a phleser o'i brynu. Ceir aT ca ddaO feddyliau gnviw a melus, ao y mae'r oyfryw yn peri ang-hof o'r hyn nad yw ddynmnol- # « • LLAIS RHYDDID. Cynwysiad Rhifyn Taoohvzcdd .-Marc yr Efemgylydd, gan y Parch W. O. Jones, B.A.— Pregebhau y dJweddar Mr E. H. Owen.—Y diweddar R. A. Roberts—Nodiadau Misol.- Son am Lyfrauu—Cong] y Plant. -Barddon- iaetih. Eir nad g.rt,yfcd rule mw amrywioJ ei nodwedd ag meT, y J:rI¡¡W'r "Mais" hwn yn dal yn glir a hyglyw, a ohanddo geaiadwri werth ei hystyTied. Ma.e'r erthygl gyntaf yn odidog, ao nid oes dim yn y rhifyn nad yw'n nhwactJms a dydckwol.

YMSON YR AFRADLON. Codi o'r Uwch, a gadaw'r llaid—a wnaf, At fy Nnw bendigaid A'i uchel rin dychwel raid, Gan Ion mae digon enaid. T. MORRIS OWEN.

RHYWUN. 'Mwyn yw syllu ar y rhosyn, Gyda'i wenau yn yr ardd; Ond mae gwcnau siriol Rhyvrun Imi'n fil mwy hardd. Tlws yw gwel'd yr haul yn oodi, Yn y dwyrain draw, mewn bri; Ond mil tlvsach gwenau Rhyw-un- Haul fy mywyd i. Per yw'r awel ar y dolydd, Sua'n fwyn rhwng dail y coed; Ond mwy per yw gwefua Rhywun- Un-ar-hugain oed. Hoff yw rhodio mewn myfyrdod Pan fo'r lloer yn glaer uwchben; Ond agosed nef i'r ddaear Gyda'r eneth wen. Tlws yw'r mil-fil ser sy'n gwenu. Draw o'r glesni arnom ni; Tlysach Dygaid siriol Rbywun- Ser fy nefoedd i. Miwsfg geir yn supr afonig, Ffrydia dros y graian man; Ond mwy Bwynol ydyw miwsig Llais fy meinir Ian. Llanberia. E. A. W.

CWSG, FY NGHARIAD GWYN. 0, fy mhleotyn bychan, 'Rwyt yn dlws i mi; Rhoddaf eto gusan Ar dy wefua di, Suaf di i gysgu, 'Nawr ar fraich dy fam; Cwsg, a dal i wenu, Ni chei unrhyw gam. Gelli di, fy mblentyn, Gysgu'n dawel iawn; Ni ddaw dim i'th ddychryn, Fore, nos, na nawn- Cael dy wylio'n gorphwya, Ao yn gwenu'n gu, Dyna sydd baradwys, Rhwng fy oriau du, Nid oes olion pechod, Ar dy dyner wedd; Calon lan, 'rwyn gwyboot Heddyw ti a'i medd. Cwsg, fy nhlws melusber, A breuddwydia 'mlaen; Boed dy fynwes dyner Byth yn ddi-ystaen. Cwsg, fy nghariad by oh an, Cwsg ar fraich dy fam, Rhof fy oes yn gyfan Rhag i ti gael cam. GWILYM OWEN.

Dwyn i Ben y Ddinas Wen. Dydd Sadwrn, daeth tymhor yr Arddangosfa Ffrengig-Brydeinig i ben ar ol bod yn agored am bum' mis a haner. Amcangyfrifir i bymtheng miliwn a haner ym weled a hi. Dydd Sadwrn yr oedd dwy fil o fyfyrwyr di- reidus yn y Ddinas Wen, a dechreuasant greu cythrwfl blin. Taflwyd lluaws o bobl i lawr, a dychrynwyd canoedd o ferched. Aeth yr efryd- wyr a'r heddlu i wrthdarawiad, a chymerwyd rhai o honynt i'r ddalfa. Torasant i ystordy y Mri Spratt, a cbaa gymeryd aachaa o Sawd a chacenau cwn dechreuasant eu gwasgaru ar ben y bobl. Ond trwy gymhorth yr heddlu rhoed terfyn buan ar y digrifweh. Yn yr hwyr yr oedd 40,000 yn bresanol yn gwylio y tan gwyllt yn y Stadium. Yr oedd pawb yn hwyliog, a chemd caneuon digrifol tra y gollyngai lluaws o'r gwyddfodolion eigydion a than gwyllt. Yr oedd catrawd o'r heddlu ar feircb yn barod pe galwad am danynt, ond yn ffodus ni Wiot4 9.q bwjl difu-ned bob Uprr 0 annhrefjj*

Nodion o Glip y Gop. (Gan Wil y GweithiwrJ. GALLTYMELYD. Clywais mai i ran Mr Peter Wm. Hughes, ar ei ffarm, Ty Newydd, o'r lie hwn, y disgyn y clod o gynyrchu y cnwd goreu yn y cwmpasoedd hyn eleni o bytatws, maip, a mangolds. Dywed- ir ar safon dda y gwna y maip o haner cant i driugain tunell yr acer, yr hyn y dyddiau pre- senol sydd yn beth annarferol yn nghynyrch y tir. Dyn ieuanc ydyw yr amaethwr hwn; ond er's pan y mae yn amaethu fferm Ty Newydd. y mae gwelliantau amlwg i'w canfod yno; ai dylai hyn fod yn symbyliad i amaethwyr eraill ddilyn ei osiampl. Y peth pwysicaf i fantais y wlad ydyw nid pa faint o aceri o dir sydd yn meddiant pobl, ond pa faint ydyw cynyrch pob acer. Y CYFARFODYDD DIWYLLIADOL. Dyma y pethau sydd yn myned a hi y dyddiau yma. Cafwyd bwyi dda yn y lie uchod ac yn Dyserth a manau eraill gyda'r rhai hyn yr wyth. nos ddiweddaf, ac y mae eu rhagleni yn y dyfodol yn arwydd dda y ceir cyfarfodydd dyddorol yn ystod y tymhor hwn. LLANASA. Llongyfarchir Dr. Evans Ffynongroew, ar el apwyntiad fel moddyg Undeb Treffynon, fel ol- ynydd Dr. Owen. Bellach, dymuniad mwyafrif trethdalwyr Gwaenysgor, Newmarket, a manau eraill o'r plwyf uchod ydyw y gwel Dr. Evans ei ffordd yn glir i gartrefu yn Llanasa fel y lie mwy. af canolog. Pan aeth y diweddar Doctor Jones i fyw oddiyma teimlwyd colled mawr oherwydd hyny yn yr ardaloedd hyn, a pharheir i deimlo hyny hyd heddyw. Felly, er cyfarfod ein cwyn- ion, hei Iwc y daw Doctor Evans yn ol i'w hen gynefin. TREIALON AM DDWFR. Wedi gwario llawer o arian ar y treialon hyn, drwg genym ddeall mai troi allan yn lied af- Iwyddianua a wnaeth cynlluniau y Cynghor PIwyf. GWAITH I'W GANMOL. Deallwn fod Arglwydd Mostyn, ar ei etifedd- iaeth yn Rhewl, Mostyn, yn bwriadu adeilad-q amryw o dai da i weithwyr yn y lie hwn. Y mae eisoes chwech wedi mwy na naner eu cwblhau. Y cynllunydd ydyw Mr Humphreys, o swyddfa. Mostyn, Llandudno, a'r adeiladydd Mr Edward Williams, Y.H., Dysert.h. Y mae y tai hyn yn cael eu hadeiladu o'r defnyddiau goreu, a chlyw- som mai nid amcan ei arglwyddiaeth yayW gwneud unrhyw elw o'r anturiaeth werthfawr hon, eithr yn hytrach lleshad y dosbarth gwetihiol ac hefyd brydferthu yr ardal. COFRESTRYDD EGLWYS GWAENYSGOR. Yn hanes ei ymweli(ld a Rhuddlan yn y "Pioneer," yr wythnos o'r blaen, gwnaeth Mr Frimstone grybwylliad at gofrestr yr Eglwys hon. Y mae amryw bethau dyddorol yn nglyn a hi ar wahan i'w hynafiaeth. Ceir rhanau o'r llyfr wedi ei ystaenio a gwaed, fel y tybir; a ohredir fod a wnelo hyn a'r terfysgoedd yn amsor OHver Cromwell. Efallai y cawn helaethu ar y pen hwn rhywbryd eto.

Yr Etholiadau Bwrdeisiol. Dydd Llun y bu'r ethoJiadau hyn, ao wele'r oa.:nlynÀAd ABERYSTWYTH.—G- F. Huberts (C.), 993; D. C. Roberts (R.), 986; John Evans (R.), 867; T. J. Samuel (R.), 755; Edwin Morris (R.), 641. Y podwar cyntaf a ctholwtd. BANGOR.—Nid oedd brwydr ond yn y Ward Ogleddol, pan yT yingfisiai Mr Oooil yn erbyn y ddau gyn-aelod, Mri Bayne a Joseph Davies, Teimlid dydd-ordeb anghyffrcdin yn yr ornest. Wele'r Sigyrau:—Bayne, 335; Daviee, 305; Oooil, 268. BEAUMARIS.-Pleidleir,iodd mwy nag erioed yma. Wele'r ffigyr.m:-R. E. Brianaliffe, 321; S. Taylor Chadwick, 267; Capten J. Fraser, 234; W. M. Griffith, 224; Wm. J. Thomas, 176; Henry Parry, 119. Y pedwar cyntaf a ethol- wyd. CONWY.—Bu brwydr boeth yma am y ped- air sedd, ao cinillodd y Rhyddfrydwyr ddwy rhagtur a feddent o'r blaen. Safai'r ymgeiswyr fel y oanlyn:-Dr. Morgan, 432; A. J. Oidman, 417; Conway Jomes, 410; Dr. Carter, 390; A. G. Rogers, 386; A. G. Kaye, 313; Huigih Jozies. 307; John Jones, 273. DIJv BYCTH. Er i saith gaed eIU henwa, tynodd tri yn ol ao ethotwyd y pedwar cyn-aelod yn ddiwrthwynebiad, sef Mri C. Cottom, T. Llofyd Joines, H. D. Hughes, a J. H. Wynne-un Oeid- wadwr a thri Rhyddfrydwr. • J° 1100 ° etholwyr pieidleis- lodd 746 fel y canlyn:—E- A. Hug-hes (R.), 470; 9" (C')5 406; J" M" Effia (R-)» 348; Tt J. Wjllmms (C.)f 297; R. Price (C.), 245; C. PWT LHVfl v PC1laJJJ?taf/ ethoJ^'<1- j "-LLHELI.-—Yr oedd pedair sodd i'w llanw y ^itMedflw/vddym yn olynol ni bu ebhohad- ]]tholwyd Dr. R. Jonee-Evans, Mr Car- nehus Rob?ai6, Mr G. J. Roberts, a Mr F. Oliver—enill o sod<J i'r OGidwo^dwvr* T* J. Rouw (C.), 346; W. O. Jones (R.), 250; Edward Field- '"K (R.)' 244; Tegid Owen (C.j, 239 (etholwyd); B. Thonias (A.), 176; W. Brocklehurst (0.), 172: A. Swamson (C.), 140. A. Swamson (C.), 140.

Cymdeithas Deillion Qogledd Cymru CYFARFOD BLYNYDDOL. Yr oedd cynulliad mawr a dylanwadol yn nghyfarfod blynyddol y gymdeithas uchod, a gynhaliwyd yn Nghaernarfon, ddydd lau. Yn absenoideb Esgob Bangor, llywyddwyd gan Mr W. A. Darbishire, yr hwn a sylwodd ar v ddylod ar adranauneillduol o'r gymdeithas yn ystod y flwyddyn ddiweddaf, ac apeliodd am well eefn- ogaeth ariiano1 i'r cronfeydd yn gvffredinol. Darllenwyd yr adroddiad air fantolen flyo. yddol gan Mr O. T. Jones (trysorydd), a Mr Webster (Bangor), ar ran Mrs E. A. Young (ysgrifenyddes y gymdeithas). Dangoswyd fod cynydd yn infer v deilhon fu'n dysgu crefftwaith, v cadw eu hunain! Yr oedd 1500 o ymwehadan wedi cael eu talu ar dedhon yn ystod y flwyddyn, ond oherwydd nad oedd digon o anan nid oedd dim cyfieith- 6U^nrd Z? 7 cyfnod hwnw. l y11 ystod y flwyddyn, gW^dJ1 711 y ° tu» 4p, ond yr dyle^ ° 14p aI- un ^an^h«n. at ba un yr c^wch)r g Wedl anfon rhodd ° 4P (dywch, Dywedodd Mr Webster fod y gymdeithas yr oreu o'i bath yn y Deyrnas, ac yr oedd ei dull yn cael ei efelychu gan gymdeitbasau cyffelyb mewn lleoedd eraill. Oynygiodd y Parch R. T. Jones (fioer Glan- ogwen) eu bod yn derbyn yr adroddiad blynydd- ol, a gwnaeth apel ar ran y gymdeithas, llwyfan yr hon oedd yn ddigon llydan i haeddu cydym- deimlad pob dosbarth o bobl. Eiliwyd y cynygiad gan Miss Griffith (yagrilen- ydd canghen Porthmadog), a chariwyd ef. Qwgjodd y Parch J. E. Hughes (Caernar- fon) blcidlais o ddiolchgarwch i'r boneddigesaa fu yn ymweled, gyda dymuniad ar i'r pwyllgor ar swyddogion barhau eu gwaith am flwyddyn arall. Eiliwyd hyn gan Mr R. O. Roberts (clerc trefol Caernarfon), a chariwyd ef yn unfrydol.

Angladd Ficer Prestatyn. Fore Llun, cJudwyd g\veddilli<m y diweddar Bajoh O. J. Daviee, ficor Prestatyn, a fu farw ddydd Gweoer, i'r Borth, get Aberystwyth, ei bilwyf genedigol, lie y ctymerodd yr angladd Ie. Qynhaliv.<t>d g-waaanaath yn JSgfwya Prestatyn am 6.15 y benre, ac er oynared ydoedd daeth tyrfa fawr yn nghyd. Ar ol gwaeanaeth byr gan y Parch Itees Morgan, Oohvyn Bay, aed a'r oonph i'r orsaf, ao yr oedd canoedd o alar- wyr yn yr orymdaitih. Y oyfnesa.f yn bresesnol oe.dct-nt dwy c-hwaer a ohefoooer yr ymiadawed- ig. Ar y.r aroh ooid yr argraph a ganlyn: — "Owen Jenkin Davies, offeiriad, gtowyd Mehe- fin 99, 1869, bu farw flydiref 30, 1908." Fel yr elai y gerbydres o'r orsaf canodd y oor hf nemyn Cymreig. Dydd Sul, oyfeiri wyd yn y rban fwy- af o addoldai Prestatyn at farwolaeth y Ficer. GWASANAETH COFFA. Yr oedd dwyster yn Mhrestatyn ddydd Mawrth, a ohauwyd y masnachdai a'r ysgolion tra cyiihaliwyd gwasanaeth coffa am y diweddar Ficer. Yr oedd yr Egiwys yn orlawn. Traddod- wyd anerchiad effeithiol ar gymeriad a gwaith y gwr anwyl a. goffhcid gan y Parch Thomas Lloyd, ficer Rhyl. a'r Hybarch Archddiacon Evans.

Bydd Canghellydd y Trysorlys pan ar ymwel- iad a Bangor yn nofod y graddoli yn nglyn a Phrifysgol Cymru yn aros gyda'r Athro W. Lewis Jones, M.A., gyda'r hwn hefyd yr erys Mr J. Pritcbard Jones. Bydd i 8yr Wm. Willoughby Williams, Bodel- wyddan, ddod i'w oed ar y 1109 o Chwefror nesaf, ao mae tenantiaid yr ystad yn gwneud trefmadau ar gyfer yr aohlysur. Mae 8yr Wi)- Ham yn bresenol yn Neheudir A ond dis- w1.tir ef adefif yn luaAa

MAER NEWYDD DINBYCH. Yr Henadur James Hughes sydd wedi ei ethoJ yn Faer Dinbych am y flwyddyn ddyfodol.

SHOP AR DAN YN MANGOR. Oddeutu pump o'r gloch fore Llun, aeth y shop London House, yn Hendrewen, Glanadda, Bangor, ar dan, a gwnaed difrod mawr.

POSTFEISTR NEWYDD RHUTHYN. Mr E. Parry, postfeistr Corwen, sydd wedi ei benodi i'r un swydd yn Rhuthyn, lie bu raid i Mr Edwards ymddiswyddo oherwydd afiechyd.

CI YN ACHOSI DAMWAIN. Dydd Llun, rhedodd ci bychan at olwyn deu- rod-modur yn un o heolydd Bangor. Parodd hyn i'r modur fyned i wrthdarawiad a wagen, a maluriwyd y deurod. Diangodd y marchogwr yn ddianaf ac nid oedd y ci fawr gwaeth.

CALON FAWR. Mewn trengholiad yn Ngwrecsam, ddydd Llun, ar gorph Edward Mansley, fu farw yn dra disyfyd, tystiodd Dr. E. D. Evans mai clefyd y galon oedd yr achos. Yr oedd y galon yn pwyso ugain owns, tra nad yw calon dyn yn gyffredin yn pwyao mwy nag o 10 i 12 owns.

LLADD EOG AR Y SUL. Yn Llanelwy, ddydd Llun, cyhuddwyd Thomas Jones a W. O. Evans, Uafurwyr, o ladd eog trwy daflu oerig arno ar y Sul, a Robert Wil- liams o'u cynorthwyo. Cwynid fod chwareu card- iau yn myned yn mlaen ar Ian yr afon ar y Sul, ac aeth dau heddwas i wylio. Yn lie gweled y ehwareu, gwelsant y cyhuddedigion yn taflu oerig at eog mewn llyn, ac wedi ei ladd, aeth Williams ag ef adref dan ei gob. Dirwywyd Jones ao Evans i 2p yr un, a 14s 6c o gostau, a Williams i 10s a Ip o gostau.

EGLWYS NEWYDD I COLWYN BAY. Dydd Llun, sylfaenwyd eglwya newydd yn Ngholwyn Bay, pan yr oedd yn bresenol y Dducee Dundonald a'r Anrhydoddus L. A. a Mrs Brod- rick, yn nghyda Iluaws o glerigwyr. Bydd yn yr adeilad newydd le i 550 o bobl eistedd. Goeod- wyd y sylfaen gan Mrs Gamble, yr hon a anrheg- wyd a thrywel arian.

LLOSGI I FARWOLAETH. Cynhaliwyd trengholiad yn Yspytty Sir Ddin- bych, ddydd LIun, ar gorph Emma Foulkes, dynes sengl, 49ain oed, yr hon a iosgwyd i far- wolaeth fore SuJ. Damweiniol y bu meddai's rheithwyr.

LLANC 0 LANELWY I'R "CLIO." Daeth bachgen lleg oed o flaen ynadon Llan- elwy, ddydd Llun. Dywedai ei fam, yr hon sydd I yn weddw, nas gallai reoli y bachgen. Yr oedd yn myned yn gyson i gapel y Methodistiaid ar y Sul, ond methai gadw ei ddwylaw oddiar eiddo pobL Anfonwyd ef iPr llong hyfforddiadol "Clio" am bum' mlynedd.

GWEINIDOG NEWYDD YN RHUTHYN. Nos Wener, sofydlwyd y Parch R. Ernest Jones, Birkenhead, yn weinidog eglwys Seisnig y Presbyteriaid yn Rhuthyn, fel olynydd y Parch Oscar Symonds, yn awr o Doc Penfro.

CYNYSGAETH I BLANT ESGOB. Yn ei ewyllys, gedy Mr William Lewis, Bir- kenhead, 200p yr un i blant ei gyfnither, Eliza- beth Lloyd, gweddw Dr. Lewis Lloyd, gynt Esgob Bangor, a 200p i'w gefnder, y Parch John Row- land, AberdyfL

CYFARFOD MISOL SIR FFLINT. Cynhaliwyd y cyfarfod hwn yn y Babell, ger I Treffynon, ddydd Llun, Mr G. P. Edwards yn y gadair. Mynegwyd fod merched y diweddar Barch W. Pierce wedi rhoddi darn o dir at adeil- I adu capel newydd arno yn Rhosesmor.—Cyflwyn- I wyd llythyr yn trosglwyddo y Parch John Owen, Wyddgrug, i Gyfarfod Misol Lerpwl, ar ei sefydl- iad yn fugail yn y ddinas hono.

CYMDEITHAS ELUSENGAR LLANDUDNO. Llywyddai y Rheithor dros gyfarfod blynyddol y gymdeithas uchod nos Lun. Mynegid fod dos- I barth gweithiol y dref wedi darbod 200p y llyn- I. edd. Dangosai y gyfriflen fod 40p mewn llaw ar ol talu y costau. Ymddiswyddai Mrs Goody fel ysgrifenyddes, ao olynir hi gan Mrs Elsie M. Marks.

YNADIiYS BANGOR. Dydd Mawrth, Mr Wm. Pughe yn y gadair. Thomas Oliver a Wm. Roberts a ddirwywyd i 5a yr un am herwhela yn Mhontir.—Penderfynwyd I anion Nellie Williams, a gaed yn euog o ee- geuluso ei phlant, i gartref yn Lerpwl, y g-wr i I dalu cyfran at ei chadw yno.—David Myers, ped- ler, am geisio twyllo Cwmni y Rheilffordd, a ddi- rwywyd i 5s a'r costau.—A. E. Matthews, James Shaw, a W. R. Mathieson, am ladrata potel o 1 whisci, a anfonwyd i garchar am saith niwrnod.

I ADGYWEIRIO CASTELL CAERNARFON. Yn y Senedd, ddydd Mwrth, gofynodd Mr Ellis Davies ai ni ellid adgyweirio Ceistell Caer- narfon yn awr er rhoddi gwaith i'r rhai oedd hebddo. Atebodd Mr Harcourt nad oedd y gauaf yn gyfaddas i gyflawni y gwaith angen- rheidiol, ond rhoddid gwaith i gynifer o ddynion ag a ellid dan yr amgylchiadau.

Marwolaeth y Parch 0. R. Owen. Dydd Sul bu farw y Parch Owen Rhya Owen, gweinidog capel Annibynol Cymreig Park- road, Lerpwl, gynt o Glandwr. Aeth yn waal ychydig cyn y Nadolig diweddaf. Ac eithrio cyfnod byr yn mis Gorphenaf, pan y bu yn pre- gethu bedair gwaith, yr oedd wodi methu cyf- lawni ei ddyledswyddan gweinidogaethol er's dang mis. Ganwyd Mr Owen yn Sir Gaerfyrdd- in yn 1854. Yr oedd yn ei fywyd boreuol wedi ymgydnabyddu a'r Parchn. Dr. William Rees, Dr. Thomas Rees, Dr. John Thomas, Dr. Her- ber Evans, a'r Dr. David Robert& Ceir rhai o'i emynau yn yr "Emynydd Cymreig," a chenir hwy yn ami gan mor wlithog ydynt. Yr oedd wedi llanw bron bob swydd aflai yr enwad yn Nghymru roddi iddo, a chyfrifid ef yn un o'r pregetbwyr mwyaf effeithiol yn ystod yr haner canrif diweddaf.

Marwolaeth Athronydd Enwog. Dydd Sul, bu farw yr Athro Edward Caird, un o athronwyr blaenaf y byd. Ganwyd ef yn Greenock, yn 1835. Cafodd ei addysg yn Y sgol Ramadegol ei dref enedigoi, ac yn Mhrifysgol Glasgow, lie yr enillodd fuddiant a'i gallnogodd i fyned i Goleg Balliol, Rhydychain. Yma yr oedd yn ddisgybl a chyfaill i'r enwog Jowett, ao yn cyfathrachu a Thomas Hill Green, John Nich- ol, a George Rankine Luke. Yn 1864 penodwyd ef yn athro yn Ngholeg Merton, ac yn 1866 pen- odwyd ef yn athro mewn athroniaeth yn Mhrif- ysgol Glasgow. Daliodd y swydd hon hyd 1893, pan olynodd Jowett fel Meistr Balliol, ac ym- neillduodd ar gyfrif afiechyd yn 1907. Olynwyd ef yn Mhrifysgol Glasgow gan y Cyroro dyin- ddysg, yr Athro Henry Jones, o Fangor.

PENMACHNO A'R CWM. DIRGELWCH. Foreu dydd lau clybuwyd swn tebyg i gwymp mewn chwarel. Yr oedd pawb wedi d'od allan i'r drysau, ond ni chanfydd- wyd dim. Pan ddaeih y gweithwyr i fyny o'r Llan, adroddwyd fod y peth wedi ei glywed yno yr un amser. Hyd yn hyn erys y pcth yn ddir- gelwch. Y GYMDEITHAS DDIRWESTOL.-Cynhal- iwyd yr uchod yn festri Salem, dan lywyddiacth Mrs T. 1. James. Aed trwy y rhaglen ganlvn- ol:—Ton gyffredinol, dadganiad gan gor y gym- deithas, adroddiad o weithrediadau y Gynhadl- edd yn Ngholwyn Bay gan yr Ysgrifenyddes (Miss Llewelyn), Terfynwyd trwy adrodd yr ar- dystiad. SOAR.—Cynhaliwyd cyngherdd a the parti yn Nghapel Soar, y noe o'r blaen. Gwasanaeth wyd fel dadganwyr gan Mri Isaac Roberts, Thomas Roberts, a'r Misses H. Prichard, A. Owen, ao ) S. Owen. Adroddwyd gan Mr Richard Thomas. Cafwyd dadganiad rhagorol gan gor plant Soar, dan arweiniad Mr W. John Owen. Daeth Mr W. Jones i ddyddanu'r oynulliad gyda'i "phono- graph." Arweinydd y cyfarfod ydoedd Perthog, yr hwn a gariodd y gwaith yn mlaen yn Ilwyda- tanus. Cafwyd elw d&. MANION.—Bu Mr D. Price Davies, Llythyr- dy, yn gwasanaethu fel dadganwr yn Mhenmaen- mawr a Llandudno, yr wythnos ddiweddaf.— Testyn anerchiad y Parch Alban Lloyd i aelodau Cymdeithas St. Tyddud ydoedd "Amser i gym- voo." Cynhaliwyd Cymdeithas Ddirwestol y Chwiorydd yn Nghapel y Wesley aid, nawn Mer- cher, dan lywyddiaeth Miss H. Hughes, Machno- tmma&-Yr wytbnoe diweddaf ymsdawodd Mrø G. Jones, Llythyrdy, i fyned i gartrefu yn Mbrelfiir,

BLAENAU FFESTINIOG- CYNGIIERDD.-Nos lau, yn y NeuaddGyn- uJJ, cynhaliwyd cyngherdd gun Amer:cajiiaid gTvynebddu. Canaisant yn ystod y cyfarfod arn- ryw o ddarnau tlysion, ond bychan oedd y cyn- uiliad. DARLUNIAU BYW.—O nos Wener hyd nos Feffoirer yr wyilinos hon, bu Mr John Codman yn y Neu add GynuJl yn dangoe amryw o ddax- luniau byw- Yr oedd y darlim o'r seindcrf yn cystadlu ar yr ymdeith-gaa yn Drefnevrydd yn dra rhagorol. COR MEIBION Y MOELWYN. — Nos Sad- wrn yr oedd y Cor Meihiou towcg- y Moehvyn yn cynaJ cyngherdd yn y Sun Hall, Lerpwl, yn cael eu cynortbwyo gan Mr J. Tudor Owen, A.R.C.M., a Mr John D. Jones (loan DwyrydJ, yr olaf yn datganu penillion gyda'r delyn. Can- odd y parti amryw weithiau o dan arweiniad Mr Cadwaiadr Roberts, tra y cyfeiliai Miaa A. E. Owen-Davies, AR.C.M. Daeth cynulleidfa enfawr i fwymhau can y Meirionwyr. Y DEML.-Nos Wener, yn Betitel, o dan lyw- yddiaeth Mr Jonah Jones, dynhaliwyd y deinl, pryd yr awd drwy raglen amrywiaethol. Bisri'HANLA.—Nos lau, cynnaliodd gwyr lelk ainq yr egiwys uchod gyfarfod adloniadol, odan lywyddiaeth Mr Robert Roberts, pryd yr aed drwy raglan amrywiol. Cafwyd gwasanaeth y gramophone, o dan arolygiaeth Mr David jjnoya, rroraaeg. DIRWESTOL.— Nos Sadwm, yn Jerusalem, cynhaliwyd cyfarfod dirwestol, o dan l^-wydd- iaeth y Parch R. Talfor Phillipe, pTyd y gwaa- anaethwyd y cyfarfod mewn can a, adroddiadau, dadleuom, etc., gan aelodau Teml Barlwyd, Tan- ygrdsiau- Arweinnwyd gyda'r canug-am Mr John R. Jones a chyda'r offeryn gan Mr John 0. Jones, Belle View. BRYN BOWYDD.—NOB Lun, o dan lywydd- iaeth Mir R. W. Roberts, cynhaiiwyd cyfarfod amrywiaethol, o dan nawdd Qymdeitnas Ddiwyll- iadol yr eg4wys uchod, ao aed drwy raglen <4rwaeune. Arweiniwyd y canu gan Miss S. A. Morris, Dorvil-sbreet, a ahyfeihwyd gan Mise M. A, WilHams, Crunch-street SEION (B-).— Nos Fawrth, agorwyd Cym- dekhafi LenyddoJ Seion. o dan lywyddiaeth Mr Hugh Jones, Riichmond-terrace, drwy i Mr Robert Jones (Perorfryn) ddarllen papjr ar "Ben Bowea a Ieuan Ddu," a Mr W. E. Tho- mas, Bowydd-noad, ddarllen piapyr ar "Groroowy Owen." Cafwyd papyran teilwng, a diolohwyd yn gynes i'r ddau. JEPwUSALEM (A.).-Agum-yd y Gkmdeithae Ddiwylliadol yr 4hy)T hon noa Fawrth, drwy gaed daciith dda g&n y llywydd, y Parch John Hughes, gweinidog yr e.g-1- Cyftwynwyd diolchgUrwdh gwxesccaf v cyiarlod i MT Hughes Y OOR MERCHED.—Yn Ysgol UwahraddoJ y Genethod nos Lun, yr oedd y cor uohod yn ymaj-feryd o dan arweiniad y datganwir poblog- aidd Mr J. Tudor Owen, A.R.C M., a Miss A. E. Owen-Davies, A-R.C.M., gyda'r betdoneg. Y mae golwg addawol air y oor, gan fod Ileis- iau goreu yr ardai yn toksri ynddo CYFARFOD MAWR DIRWESTOL. Noa lau, cynhaliwyd cyfarfod blynydcW y chwiorydd yn Ng-pel Jerusalem. Cafwyd anerohiadau rhagorol yn ystod y cyfarfod gan y Parch Giyn Davies, Rhyl, Mrs Humphreys, Rochdale, ao eraill- Hefyd can odd Cor y Ruban Gw-n yn swynol yn y cyiarlod. EBENEZER.—Nos lau, oynhaJiodd^y bobi ieuainc eu cymdeithaa, o dan lywyddiaeth y Parch Peter Jones-Roberts, ao aoed drwy rarfen ddyddorol. DEWI SANT.— Yn Ngihymdeathas Ddiwyll- iadol yr egiwys aobOO, o dan lywyddiaeth y Par oh T. H. Hughes, ficor, cafwyd araeth wrea- og iawn gan y Paroh R. T. Jones, Glanogwen, Besheada. Ei destyn ydoedd, "Amddiffyniad yr Egiwys." MANION. Mawr ganmolir jit anerchiad rhagorol a gaf- wyd ar "Y Saaramentau" gan y Paroh T. Grif- fiths, Rhiw, yn Nghapel Cannel, Tknygrisiau. Y mae Mr Simeon Jones, Panthwfa, Tany- gTisiau, yn gweila yn rhagorol ar ol y ddamwain a gyfarfyddodd 3vuvdl ddyd'iiaai yn oL Y Sadw rn diweddaf yr oedd Clwb Pel Droed Beaiimarcs yn ohwareu yn y Newborough Park I yn erbyn y olwb Ileol. Beaumaris ffiliHodd-ó yn arbjj-n L Y mae myn'd da ar waith setts Cefnbytiian ar hyn o bryd, ao y maent wedi cymeryd amtryw wiaithwyr i mewn o'r newydd. ErlVn hyn y mae Mr Evan Lewis Evanai, swyoaog newydd y Cynghor Dkiaaig wedi dyfod i n plith, ac wedi dochreu ar ei waith fel yro-dd. Gydag unfrydedd, dewiswyd Mr Gwilym Mor- ais, Holland View, yn arweinydd y gan yn Brynbowydd. Drwg yw dywed am y gwaeledd mawr sydd Wadi gtddiweadyd Mr Richard WilliaioA jM-Wg, Tanygrkiau. Gobeithio y oaaff adfex- lad baian. Lkwen yw clywed fod amryw o'n oyfeilKan iad baian. Lkwen yw clywed fod amryw o'n oyfeilKan oedd yn cwyno gian afieottyd wedi dectreu troi ar w-ella, ao yn eu pliih Mr Thonias Griffith, glo fasnachwr, a Mr R. W. Pari* (o'r Ameri- ca). 00.). Nœ lau yr oedd Clox Meibion y Moeiwyn yn 1 cynal cyngtherdd yn Nouadd Gynuil Llan Ffead- niog, a mwynha-wyd eu oanu yn f awx. Yn yr tm cynghco-dd cafv.-yd gwasanaeth Mr J. D. Jooee (loan Dwyiryd) fel datganydd penillion. Y mae y Parah Joseph Jenkins, Dolgellau, •wedi riiockfa aiebiad cadarnhaol i'r ahvad a gafodd 1 fugeilio Egiwys y Garcgddu, a dechreua ar ei waith yn mis Ionawr aosaf Yn nghyf-fod Gobeithlu y Tabernacl, nos fawrth, cafwyd gwasanaeth Mr D. Francis ^elynor Dall 0 Femoo] gyda'i deiyn, a mw^n- ha-wyd es beiseinedd.

COLWYN BAY. CYMDEITEIAS LENYDDOL SALEM (A.) -A,yd y gymdeithas nos lau gyda dhyfar- fod amrywiaethoL Uywyddwyd gan y Parch H. R. Williams, a'r cyfeilydd oedd Mr Pioker- ing. Gwasanaethwyd gan Mri Edmund Jones, II. R. Marrig (Huwoo Madog-), W. O. Griffiths, Rboa, R. J. Roberta, Tea. Exchange, Miss liugtea, Westbury, a ifiss Annie Morris Bail- ?*^e;n^C8- Caf-w*rd dwy gystadleuaeth, aei j „7.arn ataJnodau, buddugiol Mr Rich- ^d Wi^ams, Cfoster House; desgrifio unrhyw ^feryoh a roddid ar y pryd, boddu«oi Mr R. Whittrngton. NOB lau nesaf rhoddir anerdiiad gran y Parch J. A. Enoch ar "Ddarllen."

LERPWL. YR YMNEILLDUWYR CYMREIG.—Dyma y* ysgnfena gohebydd yn un o'r papyran CaPel Great George- T 7° Efjwys Gadeinoi' yr Aniubynwyr yn n iawn llosgwyd y capel oedd yno c/i flaen yn 1840, y diwrnod ar ol iddo ffael ei yswino. CynheKr yr Undeb Oynulleidfaol yn y capel yr wythnos hon, a bu hyny yn ach- lysur i ddangos gryfed yw'r Ymneillduwyr Cym- reig yn y ddinas. Dywedir fod poblogaeth a™ ^<erPwl tua chan' mil, ac y mae gan- <Mynt ddengain o gapeli i addoli yn eu iaitb— nwohonvnt yn gapeli Anmbvnol." YMW^tAD COP. METBiON Y MOEL- JT ymweliad a Sun Hall nos btwiwrn mewn cyngherdd er budd Eglwvs Bedyddwyr Edge Lane. Cafodd y cor a'i ar- weinydd (Mr Cadwaldr Roberts) dderbyniad tywysogajdd gan y gynulleidfa fawr. Bu raid iddynt ad-ganu amryw weithiau, codasant y gynulleidfa i'r fath frwdfrydedd uchel, ag nid rhyfedd hyny, yr oeddynt yn canu nes gwefreidd- » pawh. Am yr unawdwyr yr oeddynt oil yn ardderchog. Yn Mr Tudor Owen. A R.C M mae genym le fel Cymry i ymfalchio. mae yn y rheng flaenaf fel dadganwr. Yr oedd ei ddad- gramad o Lead. Kindly Light" a "Lend me your aid yn odidog iawn, a bu raid iddo ail- ganu bob tro. Y ddeuawd gan, Mri H. J. Hughes a W O..Tones, yn dda od iaeth, a bu raid yj1*, hwythau ail-g-anu. t( Y penill adroddai fy nhad, gan Mr E. Morris, yn swynol dros ben, a bu raid iddo ail-ganu, a'r tro hwn y gynulleid- fa yn uno yn y penill. Yr oedd yr eff&ith yn wefreiddiol. Deuawd gan Mri J. E. Willianw a J. Prodger yn effeithiol iawn. Yr oedd difgwyl am glywed loan Dwyryd yn canu gyda'r delyn, ac nin siomwvd. Can odd yn ardderchog, a. gorfu iddo ail-ymddangos. Miss Richards oedd y delvnores. a chwareuodd yn BwynoI a medrus. Cyfeilyddes benifirax.ip ydoedd Miss A. C. Owen- Davies, A.R C.M. Llywyddwyd gan Mr J. Venmore, Y.R.. yn ei ddull deheuig ao effeithiol. Galh^n ddweyd yn ddibetrua mai dyma un o'r cytmherddau goreu y cawsom y fraint o fod yno erioed, peth vn gweithio yn drefniM droe ben. Melus moes mwy.

Yn Mrawdlys Chwartercl Caernarfon, yr wytb. nos o'r blaen, yr oedd enw merch gadwai. vreattj Heol yn Mangor yn mysg yr enwau a alwodd y clerc fel rheithwyr. Fodd by nag, hysbysodd yr Arolygydd Harris fod camgymeriad wedi ei wneud, ac esgusodwyd y foneduigea. wneud, ac esgusodwyd y foneduigea. Pwy sydd i benderfynn pa ddiwygiid y mwyaf o alw am dano heddyw T "fiyred j* raerched Pleidlais i Ferched. Ifr Vioin Gray- son "Gwaith i'r Diwaith," Mr BBa J, Griffiui "Dadgy^ylltiad," yr Aagftydffmfvryr "Mesur Addysg," y Dirwestwyr "Masur Trwyddedof -bobl Cymru "Crweiiudcx )

Marwolacth Mr C. F. Priestley, Hirdref ai$ Nos Sadwrn, yn Hirdrefaig, Llangefni, bu fari y boneddwr adnabyddus uchod, yn 65ain mJwyd4 oed. Yn 1906 bu'n gorwodd am fisoedd dan ynfl osodiad poenus o'r cryd yn y lwj-nau, a byth e( hyny yr oedd yn bur fusgrell, ond er gwaeth of yi oil elai oddiamgylch gan ddilyn y byrddau a^ cynghorau, y ffeiriau a'r marchnadoedd, yt. gyson. Yr oedd yn y ffair anifeiliaid yn MhortJhi aethwy y Sadwrn cyn y diweddaf, ond y Liug dilynol gafaelodd yr anwydwst ynddo JIl Jl ac er gofal y meddygon effeithiwyd ar ei gal a daeth y diwedd fel y nodwyd. Yr oedd ei uni, chwaer (Mrs Wynne Griffith, Llajifoir Hall) eydaj ef yn ei ddyddiau olaf, TEULU HIRDREFAIG. Mab ydoedd Mr Christopher 1'earne PriestleJ i'r diweddar Mr John Priestley, o Trefan, Cria cieth. Pert-hyna Hirdrefaig i Ystad Nanhoronf a thrigai tair ohwaer i'r diweddux Mr Llo^ Edwards yno. Yr ail o'r chwiorydd hyn, Janel a briododd John Priestley, a daeth i drigo i aid drefaig oddeutu 75 miynedd yn ol. Bu iddynt wyth o blant, sef (1) Cadben John Priestlev, í yn swyddog i Wirfoddolwyr Sir Fflint; (2) Parcfl Richard Lloyd Priestley, Beddgelert; (3) Parch Henry S. Priestley, Heneglwys; (4) Cadbeg Francis Priestley, fu farw yn ieuano yn India! SMr C. F. Priestley; (6) Anziabella, a briodC d y diweddar Gadben Wynne Griffith, Llanfail Hall; (7) Mr Andrew Priestley, Caeddafyddt Beddgelert; (8) geneth fu farw yn ieuanc. Mzi Wynne Griffith yw'r unig un sy'n awr yn aros. BYRDDAU A CHYNHORAU. Diau y gellir dweyd nad oedd odid undyn jM Mon a w as an aeth odd ei 6ir mewn gwahaaol gylch5 oedd gyda mwy o bybyrwch na Mr Priestley. Bu farw ei dad yn 1881, a gafaelodd yntau yn I dyledewyddau cysylltiol a'r hen gartref ac ymJ daflodd i waitb cyhoeddus ar unwaith Gahvyd ef i'r fainc ynadoi yn 1885, a bu'n ffyddlon i 1ya.¡ oedd Llangefni a Llanerchymedd am flynyddoedcf lawer, ond nid oedd wedi gweithredu er's pcthi amser. Etholwyd ef yn aelod o'r CynghoE Sirol cyntaf yn 1888, ac yn mhen tair biviiea4 gwnaed ef yn henadur, a pharhaodd i anrhydoddfl y^ sedd hono hyd y diwedd. Yr oedd yn aelod o'r Pwyllgor Heddgeidwadol o'r cychwyn, a bu'n gadeirydd iddo. Fel aelod o Fwrdd Gwarcheidwaitj Bangor a Beaumaris droe blwyf Llanffinan ac d Fwrdd Undeb Mon dros blwyf Llanfairynghonj* wy, bu'n ffyddlcn iawn i'r cyfarfodfc ydd yn Mangor a Llanercbrnaedd, ad nid oedd craffach na pharchusacl) boneddwt nag ef ar y byrddau. Yr oedd yn gadeirydd f Pwyllgor Arianol yr Llanerchymedd, a bvddai bob amser a'i lygaid yn agored er canfod modd i gadw'r trethi i lawr, ond parod iawn a fvdd4 i gymeryd plaid yr hen a'r gwir reidus. Yr oeddl yn elyn enbyd i dri math ddeuai i bwyso ar J trethi-y meddw, y diog, a'r herwheliwr,-ond y rhai a gynorthwyent eu hunain a gynorthwyaj yntau yn y Bwrdd ac allan. Cynghor Dosbartq Gwledig TwreeJyn a Chynghor Dosbarth Gwlcdig Aethwy a gawsant hefyd fwynhau ei aelodaetlf o'r cychwyn, a llanwodd gadair yr olaf. OCHR Y TRETHDALWYR. Edrychid arno bob amser fel gweinydd did edd, ac ni phetrusai feirniadu pob polisi o sab bwynt y trethdalwyr. Nid oedd yn gallu d1- gymod a llawer o syniadau awdurdodau addysg j| dyddiau diweddaf hyn, yn neilldnol mewn yn&s i adeiladau a vstyriai efe yn orwydh. Bud2» ioldeb ymarferol — dyna ei arwydd-air beunydi a chas oedd ganddo goegwyehder mewn acleilaq ysgol. Er hyny, yr oedd ei zel dros addysg gryfen ag eiddo neb. Dywedodd unwaith yn y Cyng* hor Sirol, wrth drafod gwaith y Pwy! gal Addysg, fod perygl i addysg fyned yn anmhoblog* aidd mewn canlyniad i'r pwysau a olygai y gyfuzw drefn bresenol ar drethdalwyr Mon pan dyma a ddylai fod eu pwnc nn?yaf pcAlogaickJ, Meddai dro arall: "Ni thybia y trethdalwyr fad yn iawn i'r Cynghor Sir wario arian fel pe byddr ent ond dwfr ffaa," Nid yw'n ormod dweyd icicto. fel aelod o'r Cynghor eniH y safie uchaf yn mcdch wl trethdaJwyr y sir fel dadleuydd eu hachofte Siaradodd lawer hefyd dros i blant yr ysgoiioa gwledig gael eu gwyl haf ar adeg fyddai'n fano teisiol iddynt enill ycbydig arian trwy wasaqw aethu yr amaethwyr. Daeth y Pwyllgor Addysg yn fuan i weled grym ei ddadl, a gweithredwyoi ar y llmellau hyny. Cyn i addysg y wlad fyned dan 1 ywodraethiad y Cynghor yr oedd Mr Priestley yn hen gyd- nabyddua a'r cwaetiwn fel un o reolwyr yr Ysgol Genedlaethol yn mhlwyf Llanfihangel Escei^^t ao hefyd fel aelod o Fwrdd Ysgol yr un p^S^T.; Pan ddeuai achos o ddiffyg presenoldeb yn m y plant gerbron y Bwrdd, ymholi y byddai efe yn gyntaf oU am amgylchiadau ou rhieni. Ntd) unwaith na dwywaith y gwelwyd plentyn tlaw4 yn d'od i'r ysgol yr wythnos ddilynol mewn pag I 0 esgidiau neu gob newydd. FEL AMAETHWR. Fel amaethwr eto daeth i amlygrwydd mawj, ■ Daliai fwy o dir nag unrhyw ffermwr yn yti ynys: heblaw Hirdrefaig, yr oedd y Nant," ,Llan¡ fihangel Esceifiog, a'r hon a derfyna ar ei heif I gartref, yn nghyda'r Mynachdy, LJanfairynghorQjti wy, yn cael eu hamaethu ganddo. Credai laweg yn yr hen ddull o gario yn mlaen, a phell oedd adael i'r tir oil fod yn las. Trwy hyn, rhoddid gwaith i ddynion lawer; a phe troid yr hoJ] ffermydd rhagllaw yn fan-ddaliadau y mae'nj arnheus genym a enillai cynifer eu bywoliaetH oddi wrthynt. Meddai stoc ragorol, ac yr oeda bri ei wartheg duon a'i ddefaid ar led y wl Enillodd wobrwyon lawer yn aiddangosfey^i Arfon a Mon, a cbydnabyddid mai anodd iawjfc oedd magu no tarw a drechai ei eiddo ef. CEIDWADWR CRYF. Rhwydd y gellir casgla oddi wrth a ysgrifeik wyd brysured gwr ydoedd, ao felly nid rhyfe«W| oedd i beth syndod gaei ei achlysuro pan ddealF wyd yn niwedd y flwyddyn 1905 ei fod wedi cyo* synio a chais Cymdeithas Geidwadol Mon I ddyfod allan fel ymgeisydd yn yr Etholiad Cyfft redinol diweddaf. Adwaenid ef fel aelod diwyr<|i a ffyddlon o'r Blaid Geidwadol bob amser, ad ym daflodd i'r ymdrech gydag aidd a enynodfit edmygedd a pharch pawb yn ddrwahaniaeth^ Credai yn gryf yn yr angen am ddiwygiad tolk. awl, ao ar bwyø hyny yr apehodd am g-afnoo aeth sir amaethyddo! Mon. Ond aeth ynys Moif fel parthau eraill y deyrnaa ymaith gyda llanfl mawr Rhyddfrydol jt otholiad hono, a elued Ms Priestley mewn lletafrif o 2718. Er hyny, niq oes a wad i degweh a boned dig eiddrwyda yswaiq[ Hirdrefaig yn y frwydr hono mill iddo barch ai mawrhad eyffredinol; ac nid oedd iddo elyn polii ticaidd na fynwesai tuag aio y syuiadau carodf icaf. CYSYLLTlADA U ERAILL. Y mae eto'n aros lawor o sefydliadau y bu Mf Priestley yn noddwr iddyni. Yn ddyn iecanc; cymerai ddyddordeb mewn hela, a bu ar un adeg yn feistr Helfa Mon. Digwydda y rhialtwchf blynyddol cysylltiedig a'r Helfa fod yn cael ei gynal yn Beaumaris yr wythnos bon, a mawr ofid i'r Anrhydeddus W. W. Vivian ac eraill yw fod y trefniadau wedi eu oario mor bell cyn y gwybvddwyd am farwolaeth Mr Phriestley, fel nad oedd modd gohirio. Er hyny, nid aethpwyd allan i hela ddydd Mawrth. Ffyddlon iawn fu Mr Priestley fel aelod q Bwyllgor Ysbytty Mon ao Arfon, a rhoes LeIO7 i lawer claf i fyned ac area yno hyd ei well Efe oedd cadeirvdd Cymdeithas y Glaf-weinyddea yn Llangefni—cymdeithas oedd a'i gwaith yn naturiol gydfyned a'i deimladau caredig. I'r cyffredin yr oedd ertenu cymenad Mr Priestley yn anhawdd. Ar y wyneb yr oedd ei dymer yn wyllt, a hawdd oedd ei gynhyrfu, ac ni phetrusai arllwys ei deimlad dan y cynhyrfiad. Ond y foment nesaf ceid y Hew wedi troi yn oea llariaidd, a gwelid fod mwyneidd-dra prydferthi dan y garwedd i gyd; ac o'r galon garedig hono. y daeth allan elusenau dir if. Cymar yr angladd le prydnawn heddyw (Mer- cher), pryd y rhoddir ef i or wedd yn MynwenJ; Llanffinan. I'r Egiwys hono yr elai i addoli boU Sul.

iwi.llll. JL—ggWgBg Mae'r rhai canlynol wedi cael eu penodi yn gyfreithwyr i Undeb y Modurwyr:—Colwya Bay, Mr Francis Nunn; Rhuthyn, Mr W. O. Jones; Llanrwst, Mr A. Lloyd Griffith.

Best and RUBIER AFPLIAHCE8 Dont Delay Write to-day far large new revised ) UlostrsMd Beok. Post tree in seated envelope. N. W. C. ATKINSON'S. 56. HILL ST.. MIDDLESBROUGH, EsTAiu&aio 36 Tim, A BOOK FOR LADIES. The iaformatkn oont&T&W ia tkic hoek oogkjt to be Ipiovn by every married womu, and it will sot har» the Mtmnied to read. No book is written whicb (Mt so thoroughly to to Matters rclaUnj to married woraeau. SUM may tIdBk too aook 18 told; sncb can scarcely hi the cane, far knowledge is power and the meant of at.- taining bwpiness. The book can be had in envelop^, trota Dr. T. It. Allinson, 153 Room, 4, 8h Kancharter-aq uare, Toodon, W-, ia retors tor a post^| ootec Im la imm%