The Welsh Coast Pioneer and Review for North Cambria

i Llith Die Jones. 'MOTOR CARS A'R IAITH GYMRAEG. LLANDUDNO A OHOXWY EISIEU NEWID TERFYNAU. Wel, ribyw adeg rhy fetid ar y flwyddyn ydi yr fcdeg yma, ynte, y mhobol i? Yn yr eglwysi a'r ;&peLi gwelwn rai pobol yn g-weddio am d\wydd braf i he I y cynh-a uaf i mewn, ac era-ill yn enlaitl (jyfarfodjdd i ddiolch. am y cynitaaaf cyn ei gB-cl imewn. Yn Llandudno gwelais bobol yn ffar- welio a'u gilydd-Mistar Payne yn de-yd ffarwel /wrth ei frawd yn y Pavilion; Miitar Churohill yn ideyd flarwel with y niggers yn yr Happy Valley yr auctioneers yn dccLrou ar eu gwmth o ddifri, ti. sales bron bob dydd. Mae gvsragedd Llandud- no wedi ymatl&el a'r lodgers, ac yn t-r-oi allan tela bargoinion. LLANDUDNO EISIO CONWY. Tra bydd y merched y.n edryoh allan am far- gcjnion at ddodrel'nu eu. tai rrta-e y dvmon yn ( troi allan i chwilio a-m chwaneg o dir. Syiwa-f \4 fo-d Council Llandudno a. i lygad ar ran o ilir ey'n pertJiyn i Conwy, st £ y Wanren. Ma« I Oouncil Llandudno yn dal allan fed y tir yma. > i\\odi bod yn eiddo i'w trcf nhw unwaith, ond £ ud pobol Conwy v^odi ei icddianu, a rwan pan iiiao JKJ!>;1 Llandudno yn gweled tai ,n oael ei edeil-adu ar y tir it golwg am g;aRl ychwaneg o d ret; hi ma nhw eisio cael y tir yn cd, ac wedi iipelio at Gynghor Sir Caernarfon i'w eynorth- wyo iihw. Ond y imae Duct-or Pricliard, Maer Conwy, ;n aelc-d o'r C'yngbor Sirol. With gwrs, mi yinilethith y doctor hyd at waed cyn rhoith o fodfedd o dir Conwy i fyny i 1xibol Llandudno. Mi ddywed<xkl Doctor Prichard wrtli y Cynghor Siiol d,dd o'r blaen fod Llandudno wedi treio y trie yma u'r blaen, a. bid nhw wedi inetJiu, .a<-hüs 'rceù(t Bwrdd Llywodraeth Lleol yn g-ryf yn erbyn y faIth beth. Dywectadd y doctor jbefyd nad oedd dim posib newid terfynau y iwrdeisdref heb "special Act of Parliament." Dyna i obi eiriau or) Gon-wi roeddyiit yn ddig- (Ill cryf i berswadio y Cynghor i boitho eyinervd ¡ sylw pellach o gais Llandudno, or fod Mistar Fisher y.n ddig iawn hefyd. Ond waeth gan y ttoetor am jieb os oeiff o chwareu teg i Gonwy Y MOTOR CARS. Mi ddywedodd Mistar Pentir Williaiuis yn Llandudno y dydd o'r bJaon fod motor cars yn betiiau jreryglus iawn, ond fod ganddynt gystal ibawl i,r fi'o:dd ag unrhyw gerbyd axall. Mae yn dcbyg led hyjj yn eithaf gWJr, ond y ywno Bydd yn trwblo tijiyn arna- i ydi paJiara y rhaid i ni, y tnethdalwyr druan, wario cymsiint o ar- ian ar wneud ffyrdd iddyu nhw ? Toes neb yn bewhen motor car os na fydd o yn o lew allan be.fo petha, y byd hwn; ond er mor gyfocthog ydi' bjxiuigioris v jnutor cars iija i)hw \n disgwyi j r ffarmwrs a'r siopwrs druan sydd ar eu goreu yn enill bywoliaetih daiu tretlii trymion at wneud ffvrdd iddyn nhw. Sylwaf fed rhai o aelodau Cyndior Sir Gaer.narfon eisio gwario proa baontio y ffyrdd hefo tar er mwyn eu grvvneud yn fwy eemwyth i'r motor ears drateilio ar hyd- ddyn nhw. Mi wrl-hwyncb -dd Mistar fl. Parry y cynvgiad, a <fywc<lo<kl fed trethi Y sir yn ormod o faich i'r trethdalwyr eisoes heb fynd i w-rio yclJl'.arwg ar y fnth beth. Mi roedd Alist-ax Jones Morris, Porthmadog, yn blcidiol "val jo 2op a dim ch va.neg ond dywedodd Cyrnol Darbishire, o Penmaenmawr, y dyla nhw wario 0 lei el 50p. Pendertynwyd ail-ystyried y mater. iY BACIICEN FFARWELIODD A'I WLAD. Fd y dywedais ar ddechreu y llith yma, adeg I ffarwelio ydi yr adeg y.na o'r flwyddyn. Yr oedd badigen In ffarwelio a'i wlad tua'r Junction yna, sef Mr Wm. Art-hur Roberts, inab Mistar a. Mrs Roberts, Stanley Oak-terrace. Mae, Wil- liam Arthur, fel bydd hogia y relwe yn ei alw c, wedi bod yn bwnv tri mis o holiday y.n y Vtiad yma. Aeth allan i Kimberley, yn South 'Affrica, flynyddoedd yn ol, a llwydd<jd<i i eriill Safle bwysig yn y wlad hono. Yn ol fel rydw wedi clywed, mae o yn un o'r djni{)j1 ieuaino mwyaf poblogaidd yn Kimberley. Prun bynag, daeth hiraerh am yr hen wlad all William Ar- thur, a. hwyliodd drosodd i Gy;uru am dri mis. Daetli y tri mis i ben, yn rhy fuan o lawer, a'r wythnos ddiweddaf g"welsom o yn ffarwelio a'i gyfeillion yn y Junction unwaith eto, ac yn troi ei wyneb tua Kimberley, lie mae amryw o kiogia Cymru yn disgwyl yn awyddus iawn am ei ddjTchwelia-d yn ol i gael tipyn o hanes yr hen wlad. I Y "PIOXEEH." YN KIMBERLEY. Mi roeddwn i wedi meJJwI yn siwr myncd drosodd i'r Junction i gael scwrs hefo William 'Arthur cyn iddo fyned i ffwrdd, ond rhywfodd neu gilydd ohefais i ddim aiiiser. Ond mi gIyw- ais fod o wedi bod yn deyd wrth rhai pobol yn y Junction fod hogia Cymru yn Kimberley yn etir-sch yn mlaen bob wythnos am y ac mai y l)('th eyntaI oodda nhw yn darllen oedd LliQh Die Jones. Dywedodd Williaim Arthu,. fod yna un clerc mewn offis yn Kimlyrley nad oedd f dim possib ca-el ganddo w.neud dim gwaith o gwbl trwy'r dvdd IJan ddaw y "Pioneer" mewn, am ei fod o yn rhy brysur yn mynd o g-wmpas y g'waith i ddangos Llith Die Jones i'w tfyferllion. inli 'roedd yn wir dda genyf glywed fy mod i yn difyru Cyrnry dros y mor t.rwy ys- grifenu tipy.n o hanee Cymry gartref, a mi fasa neit ulw dda gen i dasa rliai o Gymry pim- berlev yn danfon tipyn o hanes rwan a<? yn y man i mi ei gvhoeddi yn y liitiioedd yma. Mi rydw i yn sicr y ba--& fo yn cael ei ddarllen gyda dyddordeb mawr, Cymerwch yr awgrym, hogia Kin)berley. POBOL LLANDUDNO A'R IAITII GYMRAEG Daeth cwestiwji 0 ddysgu Cymraeg' ger barn > riheolwyr ysgolio.i Llandudno y dydcj o'r blaen. Mi rocdd Mistar R. J. Williams o'r farn nad oedd yna unman yn Nghymru lie xoedd cyflcustra i ddysgu Cymraeg yn fwy angenriteldJot na Llandudno, ond mi ddy- wedodd Mistar Richard Conwy nad oedd neb eisio Cymraeg, a dyna. Mistar Fisher yn oodiv f fyny i amddiftyn yr hen iaith. Dywedodd fod yna, ania-viv Saeson yn awyddus iawn i ddysgu Cymraeg',a'i bod yn bwysig iawn rhoddi cyfleustra i hyny. Mi rydw i braidd yn sv.nu at Reiihor Llandudno. Dywedodd y ParcJi Llewelyn Hughes nati oedd dun posib dysgu Cymraeg hob effeithio ar bethcu eraill. Dywedcdd hefyd y bydda. yn well gtinddo eu gweled nhw yn dvsg-u cwcio na c-lholli arnser i ddysgu Cymraeg. Wir, nmor- yn anhawdd gen i gredu fod y Rheit,hor o dditrif pa.n ddywedodd o v fath beth, Mi roeddwn i bob amser yn edrych arno fel un o'r tri brodyr mwyaf gwla^lgarol welodd Cymru er- ioed, sef y tri bra-wd Hughes o Ct)rris-Artthur, 'Alfred a Llewelyn. Arbhur sefydlodd yr Hos- pital Cymraeg yn South Affrica adeg y rhyfel, 'Alfred "ydi un o barristers Llundain ao .vmgeig- ydd d-rcis Arfon am set i gynxychioli ei wlad enedigol yn y Senedd; Llewely.n ydi Rheithor poblog&idd Llandudno, a bob amser yn gwneud ei orou i ddvrohafu ei gydgenedl. Peth rhyf- edd ydi ei weld o yn gwrthwynebu djsgu Cym- ? raeg yn ysgolion Llandudno. Tybctr C ydi o o ddifrif? Gwneiff o ddim ymuno a chadeirydd Council Llandudno I ganu geiriau yr anthem Genedlaethol Gymraog, "0 bydded i'r hen iaith barhau," yn un o'r cyngherddau n^ai ? Os pwneiff o mi a i a Mari drosodd i Llandudno; wraadaw ar y ddeuawd.

Synod Wesleyaid Qogledd Cymru. MR LLOYD GEORGE FEL OYNRYCIIIOLYDD. Tr wywom hon cynhelir Synod Ail Ddosbarth Wes- teyaidd Gogledd Cymra yn Nghriceieth. Ervs Mr Jjloyd George yn y dref, a phenodwvd ef yn "un o'r ddirprwyaeth ar ran Oynghor Egiwysi Bhyddion y diel I grovetwv y Synod. Efe oedd yn iti^rad ar to rhan. k I grovetwv y Synod. Efe oedd yn iti^rad ar cu rhan. k

PhHosophi'r Hen Grydd. Y "DETECTIVES." 'Toes '111;. ladd garw ar yr awdurdoda hedd- geidwadol '1110 am eai bod nhw yn metJm daJ troseddwyr! Ma nhw yn dcud i ani fed 'na. ddwsina o fwrdrwrs yn cerdcl-ad yn rhydd a saff o g'wmpas am fod y "detectives" wedi methu ca..0-1 y "scent." Peth reit ulw fLadd ydi peth fel yna, ynto rwa.n? Dyna'r enath bach na yn Lerpwl gafodd ci lladd mor gr"ml1)n. Ma'r dy- liiryn weithrad moor ysgelar a. nyna heb ei ddal, a. mae o yn rhydd i neud yr un peth etc. Me. 'na ryr, 'chydig o gysur meddwl fod ei gydwybod o hefo fo- o hyd, p'le bvnag yr el, ac os nad ydi o wedi c'ledu fol yr hen Pharoh gynt, ma siawns ei fed o yn oael ei boeni yn ofiiadwy. HEN-FFASIYNOL. Wyddccli chi, mi fydda i yn irneddwl weithia nad ydi'r hoddgeidvraid, no mi ddylwn ddeud y "detectives," :m& ddim yn symud hefo'r am- .sera fel y dyla nhw neud. :Kyda ni yn clwad am bolis amball i wlad arall yn clefnyddio petua 3Kwv up-to-date vn nglyn a'r g'waith o dd:d L-m-s- Ihna i obi Paris rwan, a gwledydd erill ar y Cyfandir. Ma nhw yn y Ian hono yn trenio own i act;o fel plisriiyn. A 'rydw i wedi da rlla.n fod yr anifeiliaid yn dangos cymaint bron o synwyr a ohallinab a r dynion cu hunain. Ma nhw uV pc tasa nhw yn medru- synwyro ileidar ne fwrdrw- jest on iddo fo "r drwg, ac ar ol cue-l cu dysgu yn dda a gofalus. ma .nhw mor siwr u dyn a rihe lasa nhw wedi boll yn llygad--dysnon o'r drygioni. CWN FEL PL1SMYN. Ma cwn, welwoh chi, wedi cad eu donio gin Ragluniaet-h hefo medr neillduol yn y ffordd o synwyro. A tydi o yn beth rhesym-ol gneud defnydd o hyn pen fydd dyn ar ol yn y cyIeiriaà yma? A ma anifal cry' yn well "match" i droseddwr na, dyn, ac, wrth gwrs, tydi bywyd ci ddi.ai mor werthfawr a. bywvd creadur dynol. Ma na ddigon o rpsyma. erill ctros drenio cwn i hetpu dH nron y gyfrai ond wa'th am dai y nhw, toes na. ddim a.rgyihoeddi ar yr awdur- doda. Ma raid iddy nhw gael mynd yn mlaen yn eu hen ddnll, a dim iws i neb gessio eu perswadio i tc,O yn fwy up-to-date. "DETECTIVE'' Y STORI. Ella fod y straeon "det-ectivo" Ildllt wedi gneud liawer i dyn-u clod y polis i lawr. Mi wyodcch am v "detective" dych'mygol \n y stcri-inut giwt a. cblyfar ydi u": i o yn gweld deilan ar y Ion, lie hoi treed chwiadan yn y buartii, a mac o yn medru deud a,r unwaith pwy ydi r troseddwr Pen fydd y pbsman lleol a'r bobol fa.wr Q Lundan wedi methu'n lan a ohael allan pwy laddodd y sgweiar nc'r aer, ma'r "detec- tive:' yma yn cael ei alw i miewn i ohwilio i r oes, a gyda'i fod o wedi glanio yyn y ty, mae o yn gweld rwbath ne'i gilydtl sy'n rhoi "clue" iddo fo. A lii-a-o, o yn medru rhoid ei law ar ys- gwvdd y mwrdrwr cyn amsar te DYCirliMiG A FFAiTH. Dyna i eLi ddyn y stori, ao ella fod ihai pobol yn synu it-d tasa pli&myn a "dctec-tiv-es b w yn meuru yr un 1at-n. Ma iiyny yn y I i annheg iawn, "dwell chi, ac er mod i yn crcdii v gall y dynion jinia. neud mwy na nia' nJiw, tyew i ddim gimin 0 ffwl a. -digwl iddy nhw neud gcioiiesticn dyn y nofal. Ac.hos, welwch chi, menvn stori, jim'r awdwr yn gweitinu'n ol, fel'po tae. Mae o yn gweld pwy sy n gneud y weithied waedl^'d, a iiiac o yn tteinu i'r rc.v,r- d, wr adal rwbath ar ei 0], ne adal anvydd o ryw fath, fel ag i roid cyfla îr detective neud ei waith yn cffeitino-1. A wedyn, wrth gvi-rs, ma pob lth yn mynd yn ei fluen yn dkiidraffarlji. Ond ma. petha yn wahanot iawn hefo'r detective yn y cnawd, a phen na 'na. arwyddion o un Lilatlb, ma hi yn eith-a culad arno fo. Y GYMDEITHAS LENYDFOL. 'Roed<i gyno in bwyllgv^r bach, neitaiwr i drin a phetha yn nglyn ar g>mdeithas hnyddol. •Ryda ni yn disgwyl tipyn mwy o hwyl y gaua nesa' 'm" n;,¡ gawso ni y llynedd, ond ma gin i dn n').3, ofer fydd y disgwyl os na newch ohi y bobol ifanc roid tipyn o help i m. yddoc.1 chi, hogia, 'ryda chi yn colli yn arw wrtli bidio dwad i'n cwarfodydd ni. Ella cyll ihai o hono chi iwy o beth enbyd na fasa ciii yn feddwl. Achos be wyddccii chi pa pryd y daw arfar siarad yn gyl\oeddus yn iwsffwl i chi? Os yda ohi tsio rnvnd vn mlaen yn y byd, mi ify-d-d disgwjl l chi g'ymeryd rhan go flaenllaw hefo petha, a be' sv' «nor ofnat?an o ddiflas ac atgas na gweld dyn go bw vsig yn gneud ffw l o hoiio ei hun wrth drio do ad tipyn o cirii yn gyhoeddus, SIARAD YN GYlIOEDDrS. Wvddoch chi, tydi siarad yn gyhoeddus ddim ond matar o arferiad. Wrth gwrs ma. rhai yn well na.'1 gilydd, ond tydi hyny ddim ond ina>ai o well addysg a mwy o dalant at draetim. Oru. v peth sy'n gneud siarad wr cyhceddus da yth, nid ei fod o yn hyncal o hyawdl, md ei fed o vn gwbod cajit a mil o oiria, ond ei fod yn "bollol hunanfc-ddianol ac yn gailui traethu ei negas yn bwyilog, yn ujiioiigyrchcl, a aiyda tinc argyhoeddiad yn yr hyn ddywed o. Pen fydd 0 yn digwydd bod yn hyawdl hcfyd, ma hyny wrth -w-r. -n hdp, (nd tydi hyawdlcdd ddim yn hollol ange-nrliecdio]. YM ARFERIAD. Felly, mi welwoh ma praetis ydi r peth gora 1 rliedny sy'n mieddwl y ga-11 yr amsar ddwad pen fydd galw am iddy nhw gymeryd rhan g)- liC 'ddus YIIl mhlidl eu cvd-ddynion. A lie ma r vmarferiad i grkl fel ag sydd yn y gvmdeithaa le-nyddol ? A ma. chwanag na hyn I w gael. Ma'r dyn sy'n studio gogyfar a'r cwarfodydd yn yc.hwa.n,-gii at ei wybodae h. ao yn eangu ('Lh ei feddw 1. Ma hyn yn werth i chi gymeryd sviw o hono. feohgyn. Cymei-wch yr awgryrn yn garedig gin yr fien grydd, a dowch ato ra v gaua' 'ma. NOSWEITHIAU'R tJfAUAF- Pen fydda i yn meddwl am nosv.eithia meith- ion y gaua', n"s fydda i yn teimlo rhyw drist- wen weithia wrih s-ymo am y gwastraffu mawr sy' ar vr amsar gwcri-hfa.wr. Ma' 'na gannodd ar filocikl o bob "I ifanc y'n gwlad ni yn diferha eu dvftKlol trwy bidio nianteisio ar yr hamdden at-dderchog llti1 nhw yn ga-e-l yn y ga ua' i barotoi eu medds lia gogyfer ag ymdrech by- wyd. Dvna'r siopwr ifano 'rwan, mac o yn fol lion i ddifyru ei himan hefo chwara a loiiraii ar ol cau slop ei fi=tar, a'i gosb o am hyny ydi corfod aros yn assistant ar hyd ei oes. "I'asa fo, 'nnw, yn rhoi un o bob tair o'r oria. na mae o yn vva.stio, i a.^radio petha wnaerd les icJdo fo, ini fasa yn sior ryw dro o gael cyfla i stepio i radd uwch yn mhlith g-weithwyr y byd. CYFLEUSDERAU YR IEUANC. Ma gin bob llano a phob genath anwyd i'r byd 'ma. "ciiance'" i -wneud eu ffordd, ond iddv nhw vrnroi ati t.ra yn ifanc. Dim iws i fachgan ilawd ddigulo-ni am fed nhieni yr hogyn cyfoethog- yn gallu anfon hwn' i'r ooleg. To s na ysgol na cholag wneith ddyn llwyddiam.8 01 hogyn oe na bydd o ei hun yn yindrcchu. Ac ond i'r bachgaJi ilawd ddal ati hi i ychwanegu at ei ddysg, a gneud y gcira o'r manreision y gyno fo, mi ddaw o o hyd i'r llanc cyfoethog, —ia, a mi pasith o hefsd! YMROAD. Ond tydi hi yn ffaith adnabydduis fed llawar iawn o bobol mwya' enwog y byd 'ma. yn bob -1 na ehawsant help gin nob na dim ond eu lini, road nhw eu hunain? Ma na Seneddwvr en- wog a dynion \n dal swyddi uchal yn y Wlad- wrdaeth Nvckli ocxh o'r bwrhyn a'r ysgol elfenol, a ma 'na gadfridogion enwog wedi codi o'r rheng heb gymorih pies na. dvlanw a-d. Bydded hyn yn gysur ac yn gaiondid i chi, fechgyn, a gnewch y gora' fedrweh chi, tra yn ifanc! lI'w barhau.)

Rheithor Newydd Rhydycroesau. Mae bywoliaeth Rhydycroesau, Crrcgoswa'lt, a aeth yn wa-g trwy farwolaeth y Parcii R. Richardson Jones, wedi ei chynyg gan Esgob Llanc!wy i'r Patch Wm- Arthur Morris, M.A.. is-gurad Llanfair, Dytfryn Clwyd, ac mae yn iau wcdi ei deihyn. Cafodd Mr Morris ei -%ved* c-id radd o B.A. yn Ngholeg Llanbedr, ao ordein- iwyd ef gan Esgob Bangor yn 1893. BLL yn gurad Llandvfrydog, Mon, o 1893 i 1895;cuj'ad Penycaj o ?895-6, curad-yn-ngofal ''r.dYvajna Maesglas o 1896—1904, curad Llandysilio o 1904—1906, a'r flwyddyn hono symudodd i l>an- arnion, Dyffryn C'lwyd. Cyfanwerth y plwvf yw 216p, yn nghyda'r Rheithordy. Ffurliwvd y phvyf yn 1844, a r rheithor oyntaf ydoedd v Parch ivobert Williams, awdwr "Hi^tor\r of AlK-rconwy" a "A Dictionary of Eminent W eLsinnen.

Oweinidog Addysg i Oymru. Cynhaliwyd cynhadledd gan Awdurdodau Addysg Sir Iklinbych ddydd Gwener yn yr Amwytliig i'r amcan o drafod yr angen am benocli Gweinidog Addvf« i Gymcu, ac i &ef- ydlu Cynghor Cenedlaethol Addysgol yn Nghymru a Sir Fynwy- Paaiwyd pendorfyn- iad, gyda dim ond un yn erbyn, yn erfyn ar i'r Llywodxaeth i ddvfod a mesur yn mlaen yn mhymor mesaf y Senedd yn darparu ar gy-fer hyn, a phesnodwyd pwyllgoir j gario allan fwr- iadau y gynliadiedd.

Swyddfa Cofrestru y Pioneer. CYNLLUN NEWYDD. Ar tudalen 12 o'r "PiOJJcer," yn mlilit-h y man hysbysiadau, ceir mynegiad dydd- orol at.n gynlliui newydd a ddygir genym i weithrediad, trwy yr hwn y cynorthwyir meistresi i ddod o hyd i forwynion a mor- v.-ynion i sicrhau lleoedd. I ba.wb a ddan- fenant hysbysiad i'r "Pioneer" am forvvyn, arnfonir ar DOS Wener restr o'r rhai sydd yn hysbysebu yn ein colofna-u am leoedd. Trwx hyn dyg'ir meistresi a morwynion i gymundeb buan a,'u giJydd tiwy hysbysebu yn y "Welsh Coast Pioneer." Ni chodir unrhyw dal am hyn ac eiihio y tai am yr h_ysb\ si ad.

Amddiffyn Cymeriad y Celt. ARAETH CAN MR LLOYD GEORGE. Bu Mr Llovd George. Cangheilvdd y Tn SOT- lys, yn Nghaernarfon, ddydd Mercher, yn agor noda.chfa yn y Pafiliwn er casglu arian i dry- sorfa adciladu Capel Siloh. Dact h canoedd lawer o bobl yn nghyd i wrajido ar areithydd- iaeth y boneddwr gwir anrir, deddus, a chaiwyd araeth odidog g;inddo. Dywedodd Mr Lloyd George y did1011 y bu- asai ncKlaohfa vn help i'r Cangheliydd gad ar- ian ar gtfpr blwydd-daliadau i hen bobl, obleg- id yr oedd efe yn wr ag oedd arno angen ar- ian. Nis gall yr un dyn, meddai, fesur yr h) n a wnaeth yr Eglwysi Rhydd i Cymru. DAU ALLU MAWR. Yr oedd dau allu mawn wedi newid ysgegiad a ch.ymjeriaa y meddwl Cymreig a'r dyfodol Cymreig. Priodolid un gaJlu i Eghvys Loegr, a'r gallu arall a briodolid i dadau yr Eglwysi %ydd. Yn un peth, cyficithiwyd y Beibl i iy bobl; a'r peth arall oedd sylfaeniad a U'urfiad yr Eglwysi Rhydd mawr a dyfasant i'r fath raddau yn Nghymru. Y txjthau "ynia <xxld^ ynt wedi cadarnhau y bwriad Cymreig- Cam- esyTiiad dybryd yw y eymad fod y cymeiriad Cymreig yn un gwanial. Nid oedd ddyn mwy pendcrfynol a gwydn yn ei fwriad na'r Celt. MEWN CREFYDD, GWLEIDIADAETII, ADDYSG J neu rywbetli arall yr ymafael ynddo. I radd- au mawr, yr oedd Anghydffurtiaeth wfdi cad- arnhau y cymeriad Cymreig a rhoddi iddo fwr- iad cadarnach. Yr oedd wedi dysgu a di-- gyb'u'r genedl. Ceid yn Nghymru lyddinoedd nl'u 1 mawr, yn rhifo oddeutu haner miliwn o bob! mewn oed, wedi cael eu dysgu bron o'r cryd, yn area hyd y bedd yn adfiiwyr Tiriogaetiiol, gan vinladd y brwydrau ardderchocaf a ym- laddwyd gan unrhyw fyddin e.rioecl—yn erbyn anghyinedroldeb, amvybodaeth, camwedd, a phobpeth sy'n iselhau a diraddio y meddwl dynol. Y rhai hyn vdynt fytUlinoedd v dvfod- ol. Yn ychwanegol at hioedd sefydkxlig" Eg- hvys Loegr, yr oedd Ang-hydffurfiacth Gymreig hefyd wedi eu disgyblu- Ceid y lluoedd mawr trefnedig yn gweithio o blaid cyfiawndc-r yn v wlad. Yr oedd dynion i'w cue, I a dybient fod dyddiau c-refydd wedi myn'd heibio, i grcfydd ateb ei phwrpas, iddi hysbyddu ei chenadwri; ci bod yn burion i ffnvyuo anwar-cidd-dra cm henaliaid; ond yn aivr ystyrient cu hunain yn ddynion rhydd. Gellid yn burion roddi cysur a gobaith i ddyn yn nghors tlodi; ond yn, anyr yr oeddynt yn llwyddianus, ac nid oeùJ arnvnt angen am grpfydd. Ceid fod tuedd cyriddel i &di-\ch ar g-re-fydd fel dim ond cyfwng. YN NIIAITH DYNOLIAETII iat wareiddiad uwch, cyfwng- v rhaid i'r hil ddyno-i fyned iddo, ond y r'haid i ddynion, er jujtlferthed ao ardderchocc,d yr olygfa, ei ad- ael ar ol os y mynant gvrhaodd tir u wcii. Nid yw hyn yn ymddyguul ncwyJd ar ran dynion. Acthont drwy y cyfwng yma lawer gwailli vn eu hanes. Bu Cymru am ajiiscr hir Yil t, io cl r-3 I ramill-lec)edd cra«edig, yn /riwedig ei iii.rwd a blinedig, thyd nes y cN-riiaedd-Kldddol- dir JiwygiaJ crcfyd<i,o] y dtielulaw- fed pwrif.

Coleg Duwinyddol y Bala. YR ARIIOLIAD BLYTNYDDOL. Yr wy thnos hon gwnaed yn hysbys ganlynad yr arholiad hwn. Yr arholwvr el- ni o dd\nt y Parchn. II. E: Grilhth, M.A., Croc.«oswalit., ac R. Aethvvy Jon-os, M.A., Lerpwl. Allan o bed war a'r ddeg o ymgeiswyr llwyddodd y rhai canlyriol1, 1'klward Powell, Rhoseemor; 2, J. Francis Gruffydd, Llanrwst; 3, E. Llovd Jones, Nebo, Llanllyfni; 4, W. Stanley Owen, Treffynon; 5, W. R. Williams, Gwalchmai; 6 A. B. Griffiths, Treffynon 7. IdiNal B. Robqrts, CSjunog 8. Llew G. Wiliianifs, Penygrocs; 9' T. H. Criftith, Dinorwig. Caiff y rhai oanlynol fyncdiad i fewn oher- vvydd eu bed wedi graddio mewn un o r prif vogoh'onW. Lilian Davie,?, B.A-, Llanberis; D. Y'nyr Hughes, B.A., Taiybont; A. Welles- ley Jones, B.A., Llangollen; Thos. Trefor Jones, B.A., Clawddnewydd; Thos. J. Row-' lands, B.A., Pont Merai. Djfarnwyd Bala Scholarships i'r rhai can- iylic.)I: R. Jones, Llanfachrcih, Meirionydd 2, Ben. Ellis Jones, Maentwrog; 3, John Jones, Trawsfynydd; 4, C. Llovd Williams, Jjilanai-mon yn ial; 5, Edward Williams Pwllheli: 6. D. 0. 1 udwal Davies, Pvvilheb. Y'sgoloriarth Pierce iSOp) i Mr T- J. Rowlands, B.A. Ys- goloriaeih Owen Jones (15p) i Mr A. W. Jones B.A.; Ysgoloriaeih Griffith Robarfs lIOp cyf- yngedig) i Mr E. Lloyd Jones'.

Damwain Angeuol yn Llandudno. Cyfaj-fu John Rainford, Deal Cottage, Bod- afon Row, Llandudno, u. damwain gyda modur prydnawn ddydd Iau, yr hon a brofodd yn angeuol. Ymddengys fod Rainford, yr hwn sydd berchenog "bath cliadr," yn niyned a boncdd-iges i dy Dr. Craig yn N evide > re^eent, I t.ua. thr o'r gloc-h y prydnawn.Gadawodd y "oath ciliair" y tAi allan i dy Dr. Craiig a chroesodd i'r "Promenade." Wrth ddychwelyd aet-h car modur yn ei erbyn a t-liarawedd ef i lawr. Bu farw yn y fan. Yr oedd Dr. Craig a'r Hedd- WM Ross yn y fan yn fuan, ond yr cedd y gwr anffortunus wedi mynwl y tu hwnt i bob cvm- orih mcddygol. Aed a'r corph i Bodafon Row. Gedy vr ymada.wedig, yr hwn sydd yn 74 mlwvdd oed, weddw a thculu mawr. Y TREI^G IIOLIA D. Cynhaliodd Mr Peaitir Williams drengholiad ddydd G wener ar gorph John Rainford, pa.n y dyohwehvyd rheithfarn o "Farwoketih ddam- weiniol," a pliasiwyd pleidlais o gydyiudtiimlad a'r teulu.

Ewyllys y Diweddar Ganghellydd Trevor Parkins. Penododd y Canglicllydd Trevor Parkins, yr hwn fit farw ar yr 31ain o Fai, ei fench, Miss Arabella Margaret Parkins, Glacfryn, y Parch John William Wynne Jones, Caernarfon, a Mr Harry Yates Barker, L'acr, yn ysgutoriJu. Mae'r ystad yn werth 28,2891) 14s Ic, o ba swm y mae 2382p 16s lo yn eiddo person ol. Drvvy cli ewylly.-i dyddiedig yr 31ain o Fedi, 19C3. gad- awodd 300p' yn riphyda ei emau, etc., i w briod Margaret, lOOp yr un i'w fercho.d, Arabella Margaret Trevor Parkins a Mary EskJle Tre- vor; 50p i'w frawd-yn nghyfrairh," Achillo Pclv- Didier; 30p yr un i'w wasanaethyddion, Alice Davios ao Edith Edwards, a 3Cp i'w arddwr Richard Randk>e. Gedy holl ddodrefn y ty, y ceffylau, y oerbydau, et< ar Ii-ledw4 li i'w briod tra, y bydd byw, ao yna i'w ferched.

Etholiad Newcastle. ,f BUDDUGOLIAETH UNDEBOL. Ilysbyswyd eanlyniad yr etholiad yn New- casiie i lenwi sedd a aet.h -,n wag drwy farwol- aetih Mr T. UairiM (It.) ddydd Gwener, fel y canlyn:- Mr G. Renwick (U.) 13.863 Mr E. Siiortt (R-) 11.720 Mr E. llaa-tley (Sos.) 2971 Mwyafrif yr Undebwr dros y Hhyddfrydwr 2143 Mae hon yn fuddugoliaeth fawr i'r Undebwr, canys sedd Ryddfrydol ydoedd, a hon yw'r nawfed sedd i'r Geidwadwyr enill eddiar y Llywodraeth.

Yr wy thnos ddiweddaf cynhelid cyf arfdydd Undeb Bedyddwyr Cymru yn Nghaergybi. Yn y cy far foil dydd Mavvrth cafodd Mr Lloyd George, A.S., ei eethol yn unlrydol a brwd- frydig yn Uywydd yr Undeb am y flwyddyn Hysbysir am farwolaeth Mr Edward Jones, Lisc^rd, yn dair a phedwur ugain oed. Bu yn athro ysgol yn y Blaena, ao yna eymudodd i Lerpwl. Cymerodd ran flaenllaw gyda sefydlu Eglwjs BbytCTaldd Seisnig Cymru, ao yr Eglwys Bre^byteraidd Seisnig Cymru, ao yr oedd yn ddirwwtw r selog- Yr oedd hefyd yn ge,f-g" ori1 i ddiwygio silk4haetb SaegDeg. J

Nofel Newydd e Gwyneth Vaughan. (Gan Afalion). Pob Uyfr i'w adoiygu o phob gohebiaeth i'r golofn hon j'w hanion i "Afaiion," Caxton House, Bangor.

"PLANT Y GORTHRWM." Gan Gwyneth Vaughan. Rhagymadrodd gan y Parch Evan Jones, Caernarfon. Piis Swllt; rhwymiad Ilian, Haner Coron. Cwmni C y hoeddiadol Addysgol Caerdydd. Plentyn Dychymyg yw Rhamant. E¡¡ng yw ei fyd, ac nid gwiw ei gaetbiwo. Rhyddid yw ei briodoiedd gryfaf a thrais ar ei natur yw ei £ -yfyn £ u i amser a lie. Ond rhaid i Ivamant wrth wirionedd yn sail ncu fe gyll ei ffordd a. chrwy- dra ar ddisperod. Lladmerydd dros wirionedd yelyw, a rhaid iddo barablu Ifeithiau yn ogysial a breuddwydion. Po amgen ni byddai nerth na gwerth mewn unrhyw ramant.—liedrith brau fyddai, ac er yn deg ei wisg a'i wedd difianai w iih ei gyfl'wrdd. Detho!odd Gwynoth Vaughan gyfnod a ehvmeriadau sydd wedi bod a byw ym mywyd Cymru, ac nis medrai ond dychymyg byw a chelfydd cu portreadu yn deilwng. Cymharol hawdd vw darlunio cvrneriadau feddant nod- weddion amlwg, a'r Iodweddion hyny yn ad- lewyrchu yr oes a'u cynyrchodd, ond nid mor hawdd ym mhen haner canrif yw peri i ddar- Ucnydd anadlu aivyrgylch y cyfnod jiell a theimlo y cyffroadau aruthr yn oeri a chynhesu ei galon, yn gyru ias trwy ei enaid ac yn agor ffynonau y dvfroedd dyfhion yn ei natur. A'r NN-aro,tetii uchaf i awdures "Plant v Gorthrwm" a ddichon adolygydd beirniadol roddi yw datgan iddi Iwyddo i gynyrchu y cyfryw deinuadau. Canolbwyntia y ramant yng nghyffroadau brwvdi'au mawr 1868, ac o angenrhaid gwleid- yddiaeth a chrefydd ddaw amlycaf i sylw. Nid oes a fyno adolygydd a phleidiau ac emvadau— rhaid iddo ef iainu'r gwaith wrth ei ardduil, ei gywirdeb, a'i amcan. Ceid yn yr amgyichiadau fantais i liwio yn ddwfn, ac v mae Gwyneth Vaughan wedi cymvsgu ei liiwiau a'u defnyddio yn ddigynil. Mae tegweh azill gymeriad yn swynhudol, ac ni raid darllen nemawr benodau heb deimlo cyfaredd Robert a Gwen Griffith, Olwen a Rhianon, Boba a Tudor Llwyd. Medd- ant oil eu neillduoiion, ond apelia'r dl grvfed at y galon nes enyn edmygedd a serch tuag atynt. Eit.hr ceir cymeriadau eraill yn duo y daii ac yn enyn d ygasedd cyliawn tuag atynt; ond er c-ynyrchu y casineb hwn, yn gyfochrog ag ef ceir edmygedd o'r llaw gelfydd fu'n eu dartunio mor fyw. Mae goreu a gwaethaf y cyfnod yn y gyfrol, ac y ina-e Ii- penet/au yn ffurlio cyfres o ddarluniau sydd yn dehongli yn. well nag unpeth yn ein lien y djlanwadau a ddygedd y fath ehwyldro oddiamgylch ac a fu'n achlvsur i ddechreu cyfnod newnld yn hanes ein cenedl. Dyddoroi yw cydmariae'. h rhwng y gyfrol hon ao "0 Gorlajiaur Dstaid" gan yr un aw- dures. Ceir eyffyrddiad ysgafnach, liawnach o swyn, a gwyleiddiaclh ei noduedd yn y g) frol hoeio; eitiir y mae'r llaw yn gadarnach, y cy- meriadau yn gryfach, a teiddgarweh a bar syn- docl yn y gyfrol sydd ger ein bron. Prav. f o'r beiddgarweh hwn yw y port read o tn meriad yr eneth wirion-Elin Ty'nyflordd. Biiom yn dar- llen yn hir gan deimlo nad oedd modd cyliawn- hau dygiad y ferch anffodus i gykh y ramant Gwyddeni i Daniel Owen gyflawni "gorOhest wrth ddarhmio Scth y bachgen gwirion, eithr yr oeud inedru. ea ddarlunio mor fyw heb af- radu iaith a chyda.g awgrynuadau mor gynjJ ao effcithiol yn braw f o orche^t y no/plydd or Wjddgrng yn ei gclf. Rhoddir i Elin" druan lawer mwy o sylw gan Gwynetli ViLtiglaii nag a ddyry Daniel Owen i Soth, a theimleni fod beiddgarweh yr awdures bron yn rhyfvg. Eithr ar ol darllen y gyfrol ma.e 'n rhydd i ni ddat- gan nad oes yr un cymeriad wedi ei bortreada yn well nac yn nawlio ei le yn fwy na.g eiddo'r emet-h wirion. Y cysgod sydd ar ei bywyd hi sydd yn amJygu gogoniant rhai o'r cymeriadau eraiil, ao y mae'r darlun j-n gytryw nas gallai ond darfclydd a clnebwyll o radd udlel ci gynyiv.hu. C'tiwanegir at; ddyddordeb y gyfrol gan yr ardduil Ilafi," gwlad sydd l-awned o swyn ag o naturioldeb. Dcuir a,r draws toraeth o ffraetli- ebion a diarhebion y werin, yr hyn a brawf fod Gwynetlli vaughan nid yn unig yn ad war n ei ühyfncd ond hefyd yn hysbys o'r lien geid ar barabl y bobl haner car.rif yn ol. Nid yw y gyfrol heb ei diffygicn. Ceir ys- gaHyrld ormod o duetM yn yr awdures i dynu gwersi a'u pwysleisio pan y mae'r cymeriaduii a'r digwyddiadau yn cu hawgrymu ned yn eu dangos yn glir. Nid swyddogaeth rhamant bod mcg-ys gwierslyfr mocsoJdeb, ac y mae oodi gwer-i braidd yn ddiflas ao yn gwbl "afreid- iol. Caraseni weled y dolenau rhwng a nib-11 tinned a digwyddiad yn dynnach hefvd—braidd na. chollir y "s--quelicc rai prydiau. I ni hcfyd nid yw defnyddio'r geiriau bastard "Pro- log" ac "Epilog" namyn murseiidod iticr an- nymutioJ ag yw o ddiangenrliaid. l'arthed "allanolion bc-thau" y gjfrol, rhaid cwyno oherwydd y dull afresymol "v eaniddrf- nytddiwyd yr atalnodau, a cheir amf wail llyth- yrenol yn anurddo y gwaith. Y mae'r ar^ra ill yn giir a glan, yr a mien yn ddcstlu.s, a'r gvircl haner coron yn deilwng o'i He ar a.'teil v llyfrgell oteii. Wrth derfynu, gallwn yn ddibunis gyne ra-, dwyo y gyfrol fel portread o gyfnod, cymer- iadau a digwyddiadau gv,ert.h eu gwvbod, a datgan fod Gwyneth Na.iigii,tin drw\ddi "cdi I csgyn yn uwch nag o'r blaen fel llenores aru- ryddawn ac yn hawlio ei hystyried yn deilwng olynydd i Daniel Owen fel un o'r radd flaenaf am ddeegririo rhai agweddau o fyvyd Cvmru. t

Newyddion Dyddorol. £ 5 0 DDIRWY AR FOD-URWR. Yn MangOr, ddydd Mawrth, dirwvwvd Rich- ard Ileaton, Halifax, i 5p a'r costau am rru ci fodur yn orwyllt trwy heolydd y dief. IAITH ANWEDDUS AR GOSB. Yn Llanelwy, dydd LIun, dirwvwvd James O Bricn am ddefnyddio iaith anweddus o fevrn ei ly oedd ganllata o'r brif-ffordd, i 2s 6c a 12s 0 gostau. TAITH DDRUD. Am deithio ó Beltwsycoed i Llandudno Junc- tion heb docyn, dirwywy<i Wm. Ellwood, JJ T^' 1 10s a r costau S'^N ynadon Conwy ddydd Llun. OYFLOGAlJ CIIWARELWYR CYMREIG- Go he bvdd i gyfoesolyn a. ddywed:—YTr wytihnos hon ail ddechreuir gweithio amsej- llawn yn Chw are! y Llechwedd, Blaenau Ffestiniog, ond gostyngir y cyflogau Is 60 yn yr wyfchnos i ohwarelwyr a chNigwyr a. swllt\r wythnos i fwnwyr a labrwyr, Dywedir fod'iiyn yn achosi tipyn o gvffro yn mhlith y djni^.n am y dygij- y dre.fn i weitihrediad heb rybudd o hyn3-, ac y mae'r mater wedi ei g'yflwyno i bwyllgor Undeb y CJiwarelwyr. JIWBILI Y PARCH DR. HUGH JONES. Yn Synod y Wesleyaid, a gynhaliwyd yn Nghriceietri yr wvtimos hon, gfejwTd sylw at jiwbili gweinidog-aeth y Parch Dr. Hugh Jones, Bangor. Y mae ar iin cwblhau 58 mlyne<ld o deithio tyniinor utieithach na'r un gweinidog Cymreig arall. Dethlir yr achlysur trwy sef- ydlu ysgoloriaeth agored dan yr enw "ysgolor- iacth Dr. Hugh Jones," yn nglyn a Phnfysgol Cymru. LLYWYDD BWRDD ADDYSG YN NGHYMRU. Wrt,h agor Yrsgol Ganolracld newydd yn Nhowyn, Meirionydd, ddydd Mawrth, ejatganodd Mr Runciman, Llywydd Bwrdd Addysg, obaith y byddai iddo cyn gadael ei swydd weJe-d fod coleg a u hyfforddiswlol Cyimru yn eael eu trefnu yn well. Tra. byddai ef mewn swydd cymcrai cfal na byddai i Gymru dderbyn un fraint yn liai nag a. roddid i Loegr gyfocthocach. PRIODAS HARDD YN MANGOR. Yn Eglwys Annibynol Saesneg', Banger, dydd Mawrth, priodwyd Miss Katie Savage, morch y Milwriad Hugh Savage, V D., a Mr Edgar Lewis Probert, mab y Prifathio Dr. Prolert, Coleg Annibynol Bala-Bangor. Gweinyddwyd gtan y Parch T. Gascoigne, Dr. Probert, a Mr Henderson, gweinidog yr Y ddwy for- .vyn oeddynt Miss Savage a Miss Ma-bel Savage, a'r gwas oedd Mr T. A. Thomas, Aelybryn, Ton Pentre. Treulir y mis imel yn Llundain a. De- heoibarth Lloegr. CYHUDDEDIG YN CANU. Yn Llanrwst, ddydd Llun, cyhuddw yd Thomas Roberts, gof a chyn-filwr, o feddwi, ymddwyn yn a'freolus, ac ymoeod ax yr heddgeidwaid. Bu raid cael pum' heddwas i'w gloi i fyny. Tra yn cael ei brawf, oanai y oyhuddedig yn ddidor. Arehwyd iddo chwilio am feiohiafon i gadw'r heddwoh am flwyddyn neu fyzled i r am obwe' mis gyda. llafur oaled. Y cyhudd-odig i Gallai wneud hyny, a deuddeng mis arall hefyd. Aed ag ef i'r fell, lie y patfeaodd i ganu yn egnioli

Nodion o Glip y Gop. (Gan TVil y 3 eitLi wr). DYSE-RTIT. Yn ei aixid y,n Alrtha Cottage darfu in hen gjiaill dyddati, Mr Frederick Roberts, ddyfod ar draws pe-dair pytaten oedd yn pwyso P-iv-ys rtiyngddynt. jjeidicd, bwytawyr pytatws, a digaloni y flwyddyn hon. Ycbydig o flynyddau yn ol yr oedd y.n byw yn y lie Jiwii h,en I i".Ulw'- pur iiyiic>d ei ffbfdd. O? gwelai rhyw bcthau mawr gan ei gydweiihwyr ni byddai hcddKch hyd nes iddynt gyinewid ag ef am bevh- au ilai, ond Uawer mwy g-vvertiifaw r a defnydd- iol. Ei hoff betihau cedd cyllell fawr, orjawr fawr, cadwcn fawr, sel fawr, a liawer o bcthau mawr eraiil. Grcsyn na buasai yr hen gyfalil hwiwv yn iyw hyd heddyw, ctunvs yn ddiau cvn- y giasai bobj)eth oedd yn ei elw am v pedair pytaten hyn. Yn anftortanus, yr cedd diolchga-rwch am y cynnauaf yn Eg'lwys Blwyfol y lie yma. wedi ei gyhoeddi yr un diwrncd a'r prawl gyngherdd, ond j-jan ddcaiiodd "fker hynv aeth i lawer o draffertih i gyrnewid y trefniadau rhag drygu h,yny, a theimlir yn ddiolohgar i.awn i'r gwr parchedig am eanprv. vdd ei ysbryd. 'Ik dim sydd yn tala ei ffordd yn well .na brawdgarweh a chymydogaeth dda. LLAXASA. Cafodd aeJodau Ysgol S;tbb-111<>1 y Groes eu diwallu a gwledd o de riiagoroi g.m Mr a 1:s Roberts, Ty Draw, a ciiawsant hefyd wasanaetli ganddyiit at y chwareuon. Teimla y fi awdoliaeth Wesleya-idd yr. y lie li ddiolchgar iawn iddynt. AGORIAD YR. ORGAN NEWYDD. Y mao cyfeillion Capel y Groes wedi llwyddo i gael org-an newydd at wasanaeth yr achos yn eu mysg, a'r Sabbotn o'r blaen calwyd gwas- anacth arbenig ar ei -hagoriad, pryd y cafwyd pregt?thau ga.n y Parch J. Parry Brooks, gynt o Prestatyn, (-,nl yn awr o Rioddir cen- moliaeth uchel i'r giveini<log, y Parch R. Hop- wood, yn nglyn a'r symudiad hwn. Y dydd o'r blaen tarawsoin ar amryw cecrj yn gvi eitiiio gyda r eynha-uaf. Ebai un wrth y Hall: "A fc<lri di fy jiysby.^u i ba amcan T cTe wyxi yr-gaJl?"^ "] dy boeni di a rninau," oedd yr atebiad. HNage," m- dd un arall, "end i ddysgu ir ^rnaethwyr eu dyli>iswyddau o drin eu tir- cedd yn well. "Er mwyn cynhaliaetih i'r asyn- od," yohwanegai y trydydd. Pe buasai yr lien wr daii hwnw yn fyw hyd heddy w a geeddodd trwy Gymru i chwilio am dir oedd :_n tyfu ys- g-a!), ni buasai yn rhaid iddo end neidio dros y ciawdd o'r ffordd fawr na chawsui fwy na digon o honynt yn mhob ardai tu lenizi i'n gwlad. NODI ON YCHWAXEGOL. Ohervrydd hir wlybaniar-tli y mae Fieer Dyfei th ili2 duoeth wedi gohirio trwy 1 diolchjrarwvh am y cyn, hanaf tj y dy cid cy nlaf u'r ne?af, prvu v ceir frwa^anaeth Canon FJet<-her yn yaesonaee a'r Canon Hu-gh Roberts yn Gymraeg. CYFARFOD MISOL. Cynhaliwyd Cy farf xl Alisol cylch Abergele v tro hwn yn Dysertli, pryd y cafwyd pregethau buddiol gan y Tarchn. Edward Thnaias, Llanrhaiadr (brodor uddiyma) John Sniitu, Nantglyn, a John oberts, Warden-road, IthyJ. I'R WLADFA GYMREIG. T map ein eyfaill icuane, Mr Rubert Owen Jones, mab hynaf Mr Hugh Jones, TanyfoI, ar ei fordaith Talflgoijia. Darfu i'r frawdoliacth Weslfyaidd gsnhaJ f-y farfi-d ymadawo! iddo, a rhrnldwyd iddo gyngliorion «\vii<>sol_ cyn eyehwyn ar ei (I;iitli'i'r wisd bfcllenig hono. D; iniirir Uwytldiant iddo. CYFARFOD Y TRETHDALWYR. Ily-bysir y n nhejir cyfarftKl i/r tr*»thdalwvr vn: fuan i'r dyben o bleidleisi'o o bar".lied i fat-er y"earth- j ffopydd. Deallwn fod yma wananol farnau ar v pwnc hwn yn mysg y trig ilion. Feliy ceir manuis i'w wy n; ilio. Y PRAWF-GYNGHERDD. F,.] y diogwyliwyd, trodd hwn allan yn nrjiJd-.inl lT.yddiar.us. Yr enillwyr oeddynt :m y gwpan arian i rai dan 16 oed, rhoddedig gan Mr R. Williams, Clwyd View: 1, Master Howell Jones, lfhcwl Fawr. I'li,twd gorc,,i i biaiit, gwijbr I)a edig gan Mr Edwin Robert*, D 1, Master T. H. Jones, RhyJ. Cnawd i fercLed, gwubr cwpan arian, rhoddedig gan Mr Lewis Evan?, Rhyl: 1, Miss Bctly Em", Chirk. Teilwng o sylw ydyw mai brodor a Gwaenvsgjr ydyw tad y foneddiges ienane obeirhicl hon. Am yr unawd i dd\nion, emllwr v gwpan arian, rhoddpdig an Mr Kerfoot Hnjrhes, Rhyl, ydnedd Mr Fratik Nicholson, Gwespyr. Y llywydd "ydoedd Mr W. T. Joiioq. Rhyl. Arweiniwyd gan y" Tarch T. 0. Jones ("Try-fan"), gwpinidog y gylchdaith. (lorianwr r gprddoriaet-h y doedd Mr J. H. Jones. Llanfairtalhalarn, a'r adroddiadau, Mr Hugh ("Iluwco I'en- maen"), Rhyl. LLANASA. Toimlir n foddliaol yn y cylchoedd hn1 mai i ran Dr Lloyd Owen v disgynodd yr anrhsdedd o gap! ei apwynti > yn swyddog iochyd ])iatit. ysgolion rhan i-gleddol Sir Gaernarl-^n, a'i gvficg fydd 4.50p yn fi< n- yd<iol. Rhuddir gair da i Dr Owen gan bob dosbanh, a dymunwn b<jb Jlwyddiant iddo yn ei faes new\ dd. TALARG0C1I. Tan oedd van ddodrefn yn m.ned heibio vr hen Tan oedd van ddodrefn yn m.ned heibio vr hen Tan oedd van ddodrefn yn m.ned heibio vr hen waith hwn yr wythnos o'r blaen. rhvwfodd neu' gilvdd #'th car modur a liit.hau i wnhdarawiad a'u gilydd. Yn Hoitunug ni chafodd neb ei niweidio, <ind derbvn- iodd y car y fath effaith fel v bu raid i amrvw ei helpu yn miaen i Pvsert-h Hall i ilros adg.i weiriad. MIA HALL. I T'nwaith eto, dangosodd yr Henadur Mr A. M. Ralli a'r Misses Ralli eu haelfrydedd tuagat blant ysgolion dyddiol Gwaenysgi r a Newmarket, canye dydd Sadwrn gwahoddwyd hwy i Mia Hall, a chafodd yr oil ohonync en gwala a'u gweddill o wledd o de ac ymborth maeth- lon ar eti traul. Hef\ d, i hjinwyd gwobrw\"tjn >-n eu niysg ïr eyflyma eu «;oe«au, ac witii vniadael. ar ddy- mun'ad Mr Jones, Th(- School, l-h-.xldodd y plant "Hip, Iiiii, livi7re i'r fleiiadtir a'r Mis-es Ralli nes oedd gwa^lnau Clip y Gop yn dechreu dawnsio. Wel- Ni byddai achos cwyno pe gwne'.ai pawb eu rhan Er rhoddi llaw o frymorth er helpu y rhai gwan. I Mae rhoddi bwyd i dlodion yn v.-eilhred liawer gwell 1 Na myn'd a'u haur a'u liai ian i ffwrdd i wled} dd' pell, I Neu ynte eu pentyru yn llwythi yn y bane, I A phara i gribddeilio er eeisij tori gwanc; Am hynv rhodder eto deulu Mia Hail "Hip, hip, hip, hip, Hwre" nes adsain bryn a del. O'r hyn Ueiaf hyny ydyw dymuniad liawer heblaw "Wil y Gweithiwr."

Marwolaeth y Parch. R. O. Williams, Llanelwy. Cyrhaedclodd y newydd i Dreffynon ddydd GweneT a.m farwolaeth y Parch Richard Owen illiams, M.A., Llanelwy, diweddar licer y Mab ydoedd i'r diweddar Mr Riclhard Y\ illiams, clero trefol Dinbych, ao yr oedd ot, dc-u-tit 72ain mlwydd oed. Rai wythnosau yn I ol cafodd vn)ooo&aa o'r par'.ys. a bu farw yn Iylanehvy ddydd Meroher..Acidysgwyd ef yn Ngholeg yr Iesu, Rhy<lychen, ao ordeiniwyd ef ytt ddiacon yn 1861, ac yn offeiriad vn Llan- elwy yn 1862. Bu yn gur;id yn Hope o 1862-3, ao yn y flwyddyn o!af penodwyd ef yn gurad Treffynon. Yn 1868 fe'i dyrchafwyd i fy wo 1:aeth y dref bono, yr hon a ddaliodd hyd oddetitu I pedair biynedd yn ol, pan yr ymddisvvyddodd. I Am amryyv fiyTiyddoedd gwa^anae: hedd fol deon gwledig- Treffynon, ond ymddiswyddodd y flwyddyn ddaweddaf, ac olynwyd ef gan y Parch AA-. 1.,1. Nicholas, rheithor Fflint. Gedy weddw a merch fabwysiedig. Cymerodd yr angladd le ddydd GA-encr yn mynwent y Oo-fn.

Rhoddion i Sefydliadau Cymreig. Yn chwanegol at y rhocldion hysbyswyd eis- ces y niae y Parch H. Grantham. i'.ter, a Miss Goid Edwards, Dinbych^ yinddiiicdolwyr ystad y^ diweddar Hugh Davies Griffith. Caerhmi, sir Gaernarfon, wedu neilldno symiau at y sefvdl- iadau mnl-,Inol:Cartre' y ion, Rhvl, lOOp; Ca-rtref Cloiivalesoont y Mcr- ched, Rhyl, lOOp; Ysgol Generhod y Cotiaa Gleision, lOOp; Ty Trugarerld, 400p;" Y'sbvt ty Sir Gaernarfon a Sir Fun, Bungor. 500p; 'Ys- bytty Brenhinol yr Alexandra, Rhyl, 4000p; ('lately Sir Ddinbych, 900Cp. Gall Uyiviawdw r Ysbytty Brenhinol yr Alexandra vn awr ddechreu adeiladu yr adran newvdd gyr,yKi(d- ig, a thuag at yx hon yr oeddynt wedi bod vn casglu trysorfa.

Angeu Gofidus Ficer Llaneurgain. Aciiotwyd cyffro poenus yn mhentref tlws Llaneur- g-m, Sir Fflint, ddydd Llun. gan v newydd dwys am taiwolaeth v Ficer, y raivh Clement Todd Davies., M.A. Nid oedd y gwr parcliedig yu gi %-f ei eiehvd er's tro, ac yr oedd dan ofal medd-.m.l, oiid gweinvddodd mewn dau wasanaeth ddydd SuT. Yn vstod nos Sul ewynai ei fod yn methu cysgu ac fod ganddo boen vn ei fynwes. Cododd oddeutu dau o'r gloch bore Llun gan ddyweyd wrth ci briod y dychwelai yn fuan. l'an aed i chwilio am dano eaf-d ef vn gorwedd yn anymwvbodol yn yr ardd gyda llawddrvil wrth "eij ochr. Anfonwyd am feddyg end bu Mr Davies farw am 9.30. Fr oedd Mr Davies yn 58 mlwy dd oed, a gedy weddw a cliwech o blant, gyda'r rhai yr amlygir y* i-ydyni-1 deimlad dyfnaf. Enillodd v radd o M.A. yn Ngh-deg yr Iesu, Rhydyehain. OrdellJiwyd ef yn 181, j4 chafodd urdd offeiriad y flwyddyn ddilynol. 0 1882 hJd, 1889 bu'n gurad RhyL ae yn 18S9 j>enodwyd ef yn Ficer Caerfallwch, lie y llafurio ld hyd 1897,'pan ben. odwyd ef i fywoliaeth Llaneurgain. .oiõõI-

PYSGOTA HEB DRWYDDED. Yn Nghaernarfon, ddydd Sadwrn, dirwywyd John Evan Roberts, Pontrug, 40s, yn cynwys y oostau, am bysgota heb drwydded. Yr amddi- ffyniad oedd na. wnaeth ddim ond dal y wialen tra yr oedd ei gyfaill yn eael wygYD.

Coed y Glyn. "Where every prespeet f leases, and Heber. Yn nghanol oes fatcrol, ocs sydd wedi ym wylltio yn ymgrafangu am aflan gyfoeth byt!- "L y mae- yna un rifen dda a sancteiddiol yn ym-\ingo byw yn ein ca.nol—yr iiyfrydwch y ni.ic plant dyrnion yn ei gael yn nghwiimi naiur —natur fol y mae wedi ymwisgo yn ci glc-ndid al phurdeb morwynol yn y wlud yn y meus- ydd glan a'r cynunoedd clyd, yn mhell oddi- wrth fwg du a. dwndwr baJdorddus y dr-jf. Nis gwn am unrhyw dref sydd wedi ei bre in- tio yn fwy amlwg a macsdreii '.eg, a chvmdog- acth fwy hudolus, na Cholwyn Bay. Y r-Lic- y wlad tu oefn i r dref yTn gyfoethog odiaeti.ol o clyigieydd tlysion ac o'r anrrywiaoth mwyaf, hynv yw, natur yn ei hagweddion gwar a tha- ynel. Ac nid yw canfyddind a do;thine!) cvng- horwyr y dref yn fwy amlv.g mown dim "nib yn hyn-ef mewn agor a gwella llwybrau irlas- og hudolus ar hyd ac ar draws yr holl: gymclog- acth. Dyn urJlygeidiog yw yr hw n nad yw yn gweled Duw yn unman ond rbwng rnuriau capel neu eglwys- Gwyddom or goreu fod mvry na haner bud- oliaet.h CoJwyn Bay a; Llandudjio yn ymorphwys ar d}j.T?nd a swyn eu eylchynead: hud a swyn tref I udno yTw uchelion awelog #gwarr llvdan T Ciogarth, Ho y mae esng olygfeydd rnorwedd a thudwedd yn ilanw r llygad hyd ei ymylon, a'r He y zilie murmur mor, can adar, tes haul, a dawns yr awcl rydd yn iianw r gaJon hyd ddag- ra-u; t.ra. y mae cy faredd y Ba.y yn ymgodi i radda-u helaeth, mi g-redaf, 0'1 agosrwvdd si yr eemwyth iwybrau cudd Ey'n arwa.in i dawel- weh meud-.vyaidd y coedydd oauadfrig, ac i ddi.stawrwydd glwys y pantle clyd, sy'n arwain hefyd hyd lethrau he ulog y bryntau i iajhu.5 froydd eu copaon gwyJJt a grucog. lJüt-, ganolddydd, yroeddwn ina-u yn dod i law-r tua'r Bay, yn araf hamddenol; nielvn des haul yn euj-or bryn a phanr, llwvn a JU1(6; yr awel fwyn aflonydd \n siffrwd yn y gwrych ac yn ohware a d<iw^isiol ddail v gocdwig oh wi ban mo! us be r y fronfraith ac ymddyrchoi gan yr ehedydd yn adsain t.rwy'r gfeMion ffur- 1 afenau. Ar fy cbwith yr amaethwvr yn pry- siir ysigiibo ymaith yr ydoedd tua'r padias draw ar y monni llwythog; wedi cyrhaedd awelog drum Cefn y Ffyncwi, eang- fea-vdd c: ychdon hen NeifioH yn ymagor o'm blaen gan ymes- lyn yn fawreddog hyd eithaf gorwelion byd, ambe!] i long wen-adeiniocr, ac am- lx-ll i agerlong a'i cho'iofn o fwg du banerog, oJl yn egniol brysuro tua'r hafan dymunol; yn y gwastadedd teg i.staw gfrp" yza'r dref dan gwrhd o fw glasdeneu; hwnt idJi, h-rn b?ntir ithoe Fynach a'i fordai, yn vmwthio i'r dwIn; a hwnt hyny, talgrvf Jni duon TVwvn y iuwon yn ymgodi gawraidd o r dvfnder, fel Aip'ntaidd Sj.liinx pellwelog i "dragwydd- o! syllu ar gyfnn ddirgelion v weiki fawr sv'n rhyw Aip'ntaidd Sphinx pellwelog i "dragwydd- o! syllu ar gyfrin ddirgelion v weiki fawr yn-bdreiglo n odiorphwys gyidh ogylch godrcuon yr hen ddaearen. Yna disgyn i hvvs gvsgodion tr ,,y Clyn ao O: mor hvfrvd "vw \goed- nordd gysgodol hon ar hculog ddydd o haf; y towgoed glasddail yn estyn eu ceinciau cyhyr- ( g dros y flordd megJs lch a iharian i'r dA-'B byehan i.sod, t.ra ar ei ohwith v mae'r ffrwd loc-wlawen yn suogami yn ei g!ustiau bcra^dd aLawon am y gv^nfyd sydd ar y brvhiau. ae- am y tragwyddol orphwyw E-ydd draw 01 b" cn yn mynwes y dvfnder mawr. Bellach derfydd y coed, dyma dreed yr allt a. imnnau aj* y gwa-^tad, ond yr afonig lawen wtsp yn dal i delori'n f-wyn arianllais wrth fy ystlys cnwitJi, ac O! mae'r byd i gvd vn d.'ws fol gardu Duw, yn gain a glan fel Eden t.G"D- ond yn sydyn, fel y fdlten frv], taf uwch Sodom ddu. dyna reg hvll yn llanw r glyn Llais eras ffy rrng. yn bloeddi J. n eJlyUaidd, "Tyrd yma'r Ao LiTa*/r ,hvI! yn trvwanu ii dari,?T1€fed"J Y frlyn iej a brath oledd A polJyon. -dd I nu, diffoddodd g^en ha-ul o'r wvbrenceod • mcr win wyd fy nghJust fel nad aJlwn mNi--vw--b glywed can adernn na murmur v ffrwd," "nl faroen ni ddeuai nnvy arogldart'n v blodau: y m6aedi<»jd rhyw ofn a braw trw-v" ^iiiau fV nghajcn. cJafyobodd fy enaid o'm= mcwTi toT\-yd fi gan gywlydd: ao fel yr ymlusgwn vri jiilaen y rhegfevdd oroch. v^eler i eneoeg fel dragwu annwn trwy ddfehr^edig g-jJiau (_,oe(J y Glyn. • H. BRATTIOX HUGHES.

Cystadleuaeth 5eindyrf yn Llundain. 1 Jn y I'-da.s Gri.sial, Llundain, ddydd Sadwrn. ceid i^dau KnVllwvH" 0 h'VSfUdlK m, wn ddosbarth- tmllwrd j brif wobr, *ef yr hergwrian werth l(W0p, gan Se:ndorf Irwell Springs; \r ail can 'Scin d..rf y Perfection Soap Works; a'r drvdedd |an Sein- >T w'^Kates IVmperance. Saiaf Seiudorf Black rlr h ,11,. r"1 Em Iwyd gwobrau gar. y seindvrf a garJ.m o_ (.rmr a Abertilieri, Glofa- r Albion. Rhvm- ^Wdd1yr^fdd«%ir nad oedd -vr un sfindorf o-r GLI¡]c.dù -=-

Peryglon Cig Tramor. Galw odd gohebydd sylw Bwrdd Uvwodraeth Leol at yr adroddiadau am nifer cynvddol o af- icohyd, ac m-ewn rhai aehosion o farwolaethau drwy we.nwymad ire poisoning), yr hyn sydd wedi cael ei oirhain inewa rhai aehosion i fwyta cig tramor rhewedig. Mae'r Bwrdd wedi ateb fod y cwestiwn o allforio cig yn gyffredincl I yn aWl" 3ncacl sylw neillduol.

Qorlwytho Agerlong Gynitreig. Gerbrcn ynadon Conwy. ddydd Llun, d; rwy- w vd Capten Samuel Stuart, rreiffr yr agerlong "lihos Trevor, i 15p a'r <x-stau am ei gorlw-, tho ar y 6ed o Awst. Nid oedd y llong wedi ei thrwyddedu T^Tudo end -ftS o deithwyr. ond ar y dydd a noowyd tystiwyd fod 780 ar ei bwrdd.

Plaid Llafur a Mr Lloyd George. Mewn cyfarfod cyliceddus a ryiihaJiwyd dan nawdd canghen newydd Plaid Annibynol Llafur yn Mangor, yn mha un y sia.rad\\ yd gan y Mri Parker, A.S., a Rose, awgrymwwd y dygid jmgei.svdd Llafur yn mlaen cyn hir yn Mwr- v deisdreli Caernaxion-sedd Mr Lloyd "G-corge.

Y mae Mr John Roberts, Bryn Celyn, Llan- dudno, newydd ddyfod ar dra.ws bedd hynod o ddyddorol yn mynwenr Eglwys Idanrhoe, sef eiddo "Betsy Cobler, gwraig oedd rhyw 90 o flynyddoedd yfi ol yn ddyohryn i'r gymydog- aeth. Y'n y dyddiau hyny arferai rhieni "plant oedd a thuedd ynddynt at fod yn anurudd fygwtb y rhai bach, trwy ddyweyd v byddai i "Betey Cobier" en cospi. Y mae y gareg ary bedd i-e& cae-I ei glanhau, a'i gosod mewn trefn. Yr aryegrif ar y gareg yn debvg fel y canlyn;—"Yina gorwedd c«->Tph Betty dlawd, yr hon amj dros 50 o flynyddoedd oedd yn wall- gofes grwydrol, lwb dy. Bu farw Gnwefror, 1824. Y mae gorphwysfa yn y NeT,edd."

PENMACHNO A'R CWM. SALE.—Gworthir Meginau Chwythu Tan, bjc yr un; Brushes Dilladau, óc yr un; Cyllill Bara, 1> 6c; Luggage Carriers, Is each Roller Chain, be-st, 3s each; Cycle Oil Lamp, 4d bottle; Tin Carbide, 6d; a l'u mawr o bcthau eraiil. Cofier un pris ac a.rian parod gan MR HERBERT WILLIAMS, DDOL, ('YVM.—Advt. YMADAEL. Chwit.h genym fydd colli y ffarmwr diddan Mr David Thomas. Can-y-Cwm, o'n plith. Mae yn mJnoo i ffarmio i Dyffryn A nr. Llanrwst. EGLWYS Y CWM.-N- Sul ymaflodd Eg- a4 Iwyswyr y CwnJ o ddifrif yn y gwaith o baxotoi gepyfer a gwyl diolchgarwch am y c-ynhauaf. YSGOL NOS.—Y maoe liawer o fechgyn ieu- aino yn awyddus i gael ysgol nos, ac y mae yr athraw (Mr Owen) yn barod i ymgymeryd a'r gv\ait!h ond cael nifer neillduol o enwau- Yn miaen fechgyn, a byddveh ar eicli mantais. TAN-—Nid yn ami os oyth y gwelir ccfnocl- iad o dan o'r ardal ond yr wythnos ddiweddaf brawyohwyd y trigolion gan y newydd fod tas wair perthynol i Mr Henry Evans, saer maen, wedi cymeryd tan. Wedi ymdreehfa galed gorchfygwyd v fflamau gan ei llwyr ddifa. MARWOLAETH.—Boreu dydd lau bu farw y cerddor adnabyddus Mr Owen Jones, Dyf- nant, yn 68 mlwydd oed. Yr oedd yn nyehu er's ameer niaith, ond ni feddyliwyd fod y di- wedd mor agos. Brodor o Dolwvddelen yd- oodd, ond yr oedd wedi ymsefydlu vma er pan yn 18 oed. Claddwyd ef dydd Sadwrn. Cyd. ymdeimJir yn fawr a'i briod, yr hon sydd yn wan ei hiechvd, yn nghyd a'T teulu oil. CYIDEITHAS ST. TYDDUD.—YTn vstod tymor y gauaf disgwylir y rhai car,1,nol i draddodi anerchiadau i'r tryindcithas uchcd. Drdhreuwyd nos *»VejieT gan y Parch B. Jones, a '(k! y gweddill vn dilyn fel y canlyn :-Hyd. ref 9fetl, Parch R. M. Tone. Bettwsycoed; Ilydref 23ain, Mr Rowland Evans, Doiwydd- elen: Taghwedd 6ed, Mr D. A- Huglies; Tach- wedd 20fed, Parch D. Alban Lloyd, Pentre- foelae: Rhagfyr 4ydd, Mr R. T. Jones, Glan- dwr; R.hagfyr 18fod, Mr D. D. Roberts, .Ffes- tiniog; Ionawr 15ed, Mr Owen, Cwrn; R,har- fyr 29ain, Parcfh O. G. Prichard, Capel Gar- mon; Chwx-fror 6cd, dadl gan Mri IT. P. Ro- berts a John Rickards; Chwefror 2Gfed, Parch ,T. H. Richards, Penmaenmawr; Mawrth 5ed. Mr Fithard Evaz&

BEEN AWARDED OVER 30 FIRST PRIZES AND DIPLOMAS FOR WELSH TWEEDS AND DRESS MATERIALS. JOHN JONES, MANUFACTURER OF WELSH TWEEDS, FLANNELS &c. Patterns and Priccs on Application. Wool taken in exchange for Goods. PATRONISED by H.R.H. Princess Louise of Schleswig Holstein, the Grand Duke Michael of Russia, Her Grace the Duchess A Beaufort, Viscountess Falmouth, His Excellency the Governor of Jersey, and others of the Nobility throughout the United Kingdom. BRYNKIR WOLLEN FACTORY, DOLBENMAEN, NORTH WALES. 2235611 7 JNO. L. HUNT, f Pharmaceutical Chemist and Optician, Cohway Rd., Colwyh Bay Depot for Photographic Requisites. Dark Room for use of Amateurs. Sight ~esi/ng Daily by AppointmentV> AGENT FOR Henry Lawrance's Celebrated SPECTACLES ii EYEGLASSES. Nickel Plated, Gold Filled, and Gold Frames. TelepbDne 0197 COLWYN BAY. D. Allen Sons Cabinet Manufacturers, Upholsterers, AND COMPLETE House Furnishers, 6&7, STATION ROAD FUNERAL FURNISHERS. LARGEST STOCK OF Furniture, Carpets, Linoleum, Bed- steads, &c., in N. Wales. 8759 — "1 SAMUEL BOJVD & SONS, JaiDtrt, Builders and Contractors, SHOP & OFFICE FITTERS, AND General Repairers oi Property,. GREENHOUSE MAKERS, MIDDLETON VILLA; Belgrave Road, Colwyn Bay ESTIMATES FREE aUGaES & BURROOIS, AGRICULTURAL IMPLEMENT MERCHANTSU MANCHESTER HOUSE AND WAREHOUSE, DENBIGH ST., LLANRWST General Fnrnitlting Ironmengars, Gas, Sot A Water Engiaeern 44*7 i' — CO L. UNEQUALLED FOR QUALITY and PKICE*. A Rowland & Co.. • WYNNSTAY CHAMBERS, COLWYN BA Y. TKLEPSONK 93Y ow, I FOR y ES HIGH-CLASS BOOTS & SHOEjX Of English and Foreign XC\ • s Manufactu-re. Perfect in Design CC,. Shape and Fit/^ NONECAN EQUAL SOLE AGENTS in Colwyn Bay for the Celebrated K" S LOTUS and QUEEN BOOTS & SHOES. AMERICAN STOVES. m Save Half j our Coale and Cure your Smoky Chimneys. fiend for CATALOG use- (free) of Stoves to bunlt- Coal, Coke, Wood, Oil, Gas. &o. F armere" Boilers Path Geysers and Hot Water Apparatm. Mention the Pioneer WM. POORE & Cl American Stove Stores. 52, QUEEN VICTORIA ST., LONDON, E C,. Best an4i RUBBER APPLIAH6E8 | SontDelay. Write to-day for large new revised K Illustrated Book. Post free im sealed envelope. R N. W. C. A RKINSON'S, K I 56, HILL ST., MIDDLESBROUGH, ■ ESTAILISAAB 36 YKAKS, ■ PERFECT MEDICI 0,12 n W Per Indigestion, Anaemia, Liver Complaint, V f Biliousness, JOHNSON'S CHINESE PILLS, I I 1/U per box, arc the best. For Blood Poison, » ft )nihimmation, Varicose Veins, Erysipelas, Bad M* A Legs, JOHNSON'S X X OILS. Mi. 2/3, >• a £ |kg&wr« care. Adiicetr* JOHNSON -dddmmk.- -.doom.