The Welsh Coast Pioneer and Review for North Cambria

DAN SYLW. A,S. ARFON. Yr wythnos ho.n ocir Mr Wm. Jo-n<?s, yr A.S. dros Arfon, yn brykur yll y DoLeubarlh. No& Kercber, Il;> wydda tiros gyfarfod dan nawdd Cyn^'hor Kglwyei ilhyddion Penybont-ar-Ogwy, a dydd lau bydd yn sir Benfro yn ocfnogi ym- geisiaeti) M.r Walter F. Roch am y sedd úetll yn wag trwy duyrchaliad Mr Wynford Fhiiipps Vi }x-mjdiga-eth.. < HEN GARTREF Y BWA BACH. Dywed traddodiad mai yx lIm Lys yn Mer thyr ocdd cart-ref y Bwa Bach, p«n"<M»h Cym- re^ hyuod yn ei oes. Mac'r adeilad y n nod- odg am drwoh ei Juriau. Bu dan adgy weiriad jn nghanoJ y ganr f ddivrcddaf, pan yr agorwyd ya'afdJ c,.JJ yn gauedig ear cyn cof. Oddimc-wn caed dodrem dorw o gyfnod y Tudurieid, yn nghyda gwciy ordd oddeufu 300 coed. MfxWai'r Bwa. Bach gVirphlu o ddcuddeg cant o wyr, a chyniaint ocdd ei gred yn eu gwrokteb fol y idatg;inal y gi;liont d:(,ol;u y deud<ieiig iii:ll o wyr frorcu itiir.h\ v, barth arall o'r byd. II • » GOFID MR CLEMENT EDWARDS. Ffrydia cydymdcmilad at Mr Clement. Ed- wards, A.S., oberwydd nychdod dwys 01 briod. Ar gymhoili.id rncddyg gorfodir hi i fyned i yspytty awyr-agurod fed yr unig obaitb i barhau ei by wyd. MynrgLr fod yn meddiant y fonedd- Jgos gasgliad dihafai o barnphledi a phapurau e,raiJI y.)) yinwivoud a phynciau CYindeithajol a. darbo-dol-yn oil yn cyfansoddi 7CO ofroi e gan' tuoolen yr n. Y tebyg yw yr aiff y casgliad gwcrthfaw; i Lyfrgcii Gonod.&othoi f\mru jnacs 0 iaw. • • • TARCn ELLIS JAMES JONES, M.A. Mjl¡rg;r 'od y snvydd o ysg-rif^iiydd Cen- fcadaeiii Gartrefoi y Moibcdistaidd C^aJfinawid w-edi ei cbyiivg i'r Pa rob Ellis Jairif« Jones, M.A., Caernarfon, ) oiynu y diw^jdar Baxch John Wiiiiaiw, Gwreosam. Brodor o Clwty- bent yn Arfon w Mr Jonos, a bu'n woiiiidog yn Li:iiu]a:n a Manoeinion cyn mynd fugeiJio tgiwys Engodi, C/aernarfo.n. Llanwodd amryw £ ijd; cyfrifci yn y Cyfundeb. • « y SOL-FFAWYR. Cwjna Sot-ffawyr Cymru cr's blynyddau nad ydynf, yn caoJ eu lia-eddia.nl odd aj law Cynghox yn LIundain, a fawr fu ymroddiad Mr W. M. Koboris, Gwncsam, er uniojii y oamwri. Mcwn *«lro<id'fid a gcir yn y "MusieaJ Herald" am y rnie liwi) o gv j J),. liKnld a gyiihaiiwyd yn Edin- burgh in;il:r y tfaith f<^idiiax>l "fod y Paroh E. Cynflig D:J ves \(xli ilwyddo i aicrhau pcnodiad fiwylgor i ymgynghori a Soi-ITawyr Cyrnru jvarUicd VitC ercyiiHunio moddto.n i wvlia 0ft fln y gy fund rein yn y to • • » RHEDFA 0 LUNDAIN I [UTYL. Er TJiawr fantais i <iei!ihwyr. treina Cwmni y London and NortiiWestern i rcd-eg t.ren cytiym dydd<J o Lundain o'r laf eyfusol hyd Modi 12fed. Yn Rhyl y bydd yn w^fyli gyntal Gor ol gadaol 5 Br;fddin !S. (iwneir y daith o 209 miJld:r i RhyJ mew;n pedalr awr a phum' munud, ncu yn t>l 51 m lidir b' b awr. 0 YR ORGAN, Y GYMANFA, A'R DTAFOL. Yn Ngliymanfa Gnu Bcodyddw)r Dyffryn OÚiog, ddydd LJun, yr artvoinjdd ocdd Mr John Owen Jmws, Ofusrdydd, gynt o P4-nyeae, lihiwaboi). (^aed oann godidog, ac yn njrwrs anorch ad s;»iw<xld yr ar»e Jijdd na. ddylid cynal cymanfa o'r farh o:id mown adeilad 11c oeid organ. Yr oxid yn anbebgor i ganu mor fawT. Moddia ;od.d v tfiafo! bob offeryn eerdd araj], ond eysogrvryd yr organ i wasanarlh erefydd. it CREIRTAU n ANESYDDOI. CYMRU. Adda.vofid y Prif Weinidog lymodi dnprwy- i jniobw.il i'r ewestiwn o gadwraoth oreiriau hancsvddol Cvrnrn ac y nia« awdurdodau Cojfg y Gogledd yn addaw IXtb cymhorth yn y eyfcir- aad hwn. Dattyfteir cyffolyb help gan aw- durdudau y eol^gau enni] hdyd. Mao Gogledd Cyinru yn gvfoei.hog iawn yn y C.-C.Yiati byn, a clieir eymdejtliasau a boneddion yn ymrodJi i daeriu goleuiii ar y Uonyrch a'r odfi dyddorol giui ehwilio am ychwaneg. Mawr fu cgnion Mj Willougbby Gardner, Deg,).rwy, Mr Harold Huglwft, ac eraili, i ddwyn bancsiaetb yr lien OCflaU i oleuni. 0 bosibl, y 0011" mars o Jaw yr hy ii y <i\ muriir eymaint am llAno, scf ha;np.8 Cyinm wixii ei vEgrifenu fel y byddo yndJo 1 safonol a jAiai'haol.

Undebwyr Gorllewin Sir Ddinbych. CYFARFOD rvYYSIG YN NGTIOLWYN BAY DETJlOL YMGEISYDD. Cynhaliwyd cyfarfod pwyaig gan 11ndebwyt Corilewiri S)YO I)(] iti bvcli yii y Clwb (,'Pldwadf)) Colwyu Bay, ddydd Sadwrn, i'r amoan o ddethol ynigeisydd i frwydro dros y blaid yn yr etholiad Bfsai. Ffynai'r brwdfrydedd mwyaJ yn frddith j Huaws eynryt.'biohvyr oedd wedi yflillyllull. Caed ancr«;biad gan Mr Stun Thompson, fu gynt yn gweilhio fel glowr yn Nghwm Rhondda, yn gosod allan ei syniadau ar bynciau gw leidyddui y dydd. Gorpbenodd ei araeth gyda'r sylw a ganlyn :—"Os bydd i galedwaitb ar fy rhan i a ael dros yr aeboa yr ydym oil yn gynryehioli yn ddigonoi i ciiiii y sedd yn Ngorllewin Sir Ddin- tych yna yr ydyin yn lIIyncd i enill." Traddodwyd anerchiadau gan eraili yn rhoddi gwarogaeth uebe) i gymeriad, gwaith a ebym- fewysterau Mr Thompson, ae yn ddilynol gwa- h-JJdwyd ef yn gynhea i frwydro dros y blaid yn yr etholaeth y cylle cyntaf a geid ar gynvgiad y Milwriad Wvnn yn cael ei eilio gan v Mihvriad C-ornwallis West (Arglwj dd-Raglaw Sir l>din- byeli), ac ateg-wyd gan Mr A. Hughes, Llanrwt; Mr C. Reynolds, Cohvvn Bay; Mr J. W. Davies, Llangollen; Mr J. Pierce, Abergele; Milwriad \V nne Edward?, Dinbych a'r Anrhyd. Laurence 13 rod rick ETIIOr. SWYDDOGION. Efcholwyd y swyddogion cardynol i'r Gyrudeitbas fiyfansoddiadol alii y Ihvyddyn ddyfodol:—Lly- wydd, Mihvriad Alesham is-ly wyddion, Milwriad Wynn, Mihvriad Sandbaeh, Milwriad Mellor, a Mr J. Nanson; trysorydd, Mr G. H.Denton; ysgrifenydd, Mr C. C. Mott. YR YMGEISYDD NEWYDD Ga.nwyd Mr Sam. Thompson yn N<'w Vtrk, ar j 5id o Eh: ill, 1875, feliy y mae'n awr yn 33 Ddwydd oed. Bu farw ei dad yn 1877, a dych. w-olovjil y fain a'r plant i'r wiad hon, gan Jynod 1 fyw i bentref y Bontg'^oh, sir Abert' ili. Yno- mynychodd ysg\ll yr nes oedd yn ddeu- ddeg miwydd <.cd. pan y br ra.:d itldo fyiied i cnijl CJ. damai-d. Dcrbyniai Bwllt yn y dydd am weithio mc'WIl gwaith plwm o silili yn y Iwire hyd 5 30 yr hwyr. Yn mhen dwy fly ri cm id FY- mudodii y to.uiu i Aberystwyth, ae. yn mhen dwy flvned I wedyn acihant i Tyloratown, He y «if- odd Mr Tnoiiii!c<>ii waith fpl glowr. Goro^sodd y daiiohwa fu yno yn 1886, pa.n gollo<id 57 eu by wy<ia.i. Yn y-tud et-reio fawr 1898 bu'n g-.v^itbio fei nafi. ond pan v daeth y pkidiau i fytundeb dvchwelodd vntau ir lofa. Y11 1897 ymunodd a Chwb Ceidwadol Tylorslown, ac yn fu.ni etlr Iwvd ef y.n aelr d o'r pwyllgor ac yn gadeirydd. Efc hefvd cgd(i ysgrifenydd a iwvdd- ug eofio-lru v blaul. Yn 1902-3 e'e codd cadeir- yJJ Cynidcithas Goidwadoi y Rhondda, so yn aelod o ac!mn Dcheudir Cymru o'r Undeb Ccn- «d!aetho!. Bu'n amlwg yn etboliad 1,900, a lid- arai n fynvch ar ran Cynghrair y Diwygia^ Tollawl. Bti hefyd yn is-oruchwyliwr i Major A. (1. Boe:ca\vo,n yn ystod ci ymgyrob etholiadol yn Gorphcnaf ac Awt, 1906. Y mae Mr Thompson yn arcit-bydd hyawdl yn y ddwy iaith, ac ed- ryohij arno fol ymgeieydd rliag'or<-l i'r blaid.

ANFON EFRYDD I GARCHAR, 'Ar 01 treulio chwe' mis yn ngharchar. eyhudd- wy.J R. J. Tlttp drydd, gerbron ynadon Caer- narfon ddydd nUll o oFod ei La 11 mown Ile cy- iKxnldus gyda'r amoan o gardota. Gwaclai yov- hiiddiad gan ha«ru mai'r oil a vrnaetb i/n>os-ymgryrmi i'r bolli elent heibio. Ånfon- :.wyil ef i gaxchar am dri mia.

Llith Die Jones. I CR EU A RGLWY DDI N EW Y DD. PA LE MAE CORAU Y GOCLEDD? CAPELI A'U DYLEDION. "Clod i'r hwn mae clod yn dJyledus" sydd ar- wyddair na chysylltir bob ainser a eliectr y rhai ddcrbyniant anrhydedd yn y byd hwn. Yn wir. pan edrychir dros y riiestr faith fjdd yn cael ell hanrhydeddu ar ddechreu bhvvddyn newydd, a phob haf, mae yn ddigon a pheri i mi ail- adrodd sdw un gwr rnawr: "Onid gvreil gadaei anrhydedd allan o'r cwestiwn?" Ond er y cwbl, mae TJywodraeth ar ol Llywodraeth vn gwrtlwd cyhoeddi y rheswm neu resymast paham Trial" nhw yn gwneud un dyn yn arglwydd ac un arall yn svr, ac felly yn y blaen, ac n gadaei dynion er- aili heb gymaint ag un llyihyren ar ol neu o flaen eu hcnwau. Feallai y gellir derbyn ym- ddygiadau y Llywodraeth ar y cwestiwn fel ar- wydd o ddoethineb, achos yn ami iawn mi fasa yn anmhosibl darganfod y rhesymau. DOETIITNEB MEWN ANGIIYSONDEB. Er fod y Llywodrafth feallai yn ddoeth ar y cwestiwn yna, tydi hi ddim yn ymddangoa yn rhyw gyson iawn ar y cwestiwn arall, set Ty'r Arglwyddi. Adeg yr ethofiad mi faf-a rhvwun yn rneddwl na fasa yna ddim fath beth ago arghvydd yn y tir crbyn heddyw; y bast nhw i gyd M-edi eu diddymu a Thy yr Arg!wyddi wedi ei droi yn fat.h o hospital i'r SufTragott.es. "I lawr a'r Arglwyddi"- dyna'r geiriau oedd ar y faner Rjrddfrj-dol adcg y lecsiwn, ond lie mae y baneri hyny heddyw? Mae Ty yr Ar- glwyddi o dan y LlywoJraeth bresenol mor fyw ag eriopd, ac yn He gwneud i ffwrdd a nhw mae. Llywodraeth Mistar Asquith yn brysur yn cyn- yddu nifer yr arflwyddi. Yn yr "Honours' List- am ddydd Sadwrn, gwelaf bedwar o ar- glwyddi newyJd wedi eu gwneud. Lie mae y cysnndeb? Ond hwyrach y gwc I rhywrai ddoeth- ineb hyd yn nod yn hyn. I'r wlad yma y bydd millionaires mawr yr America yn dwad merched pan bydda nhw eisio pri'/di. Mae y millionaires yma hob amser yn edryoh allan am rhyw arglwyddi fel darpar wyr i'w mcrclied, a chan nad oes yna ddim arglwyddi a.r werth yn vr America mae nhw yn hwylio dros y cefnfor i Prydjin Fawr. Yn y ntodd yna iliac doleri America yn cael ell gwario yn ei gwlad 11 i, felly 'rydach chi yn gweled fod yna ddoet.tiinnb mown anghysondeb ar rai adegau, y mhobol i DYLEDION CAPELI. Mi 'roedd yn dda gen i weied fod y ylwadall a ysgrifenodd Die Jones yn y colofnau hyn, yeh- ylilg o amser yn of, mown perthynas i ddyledion mawr ar gapeli Cymru wcdi cael syhv arbenig j'D Sasiwn McthodLstiaid Gogledd Cymru. a gvn- haliwyd yn Llangollen, yr wythnos ddiwecidaf. Mi ddywedodd Mistar Rcjberts, Tjlanchvv, foci y dvledion ar gapeli Mcthodistiaid y Cog- ledd wedi cynyddu mewn llai na divv flynedd o amser o L600,000 i £ 625,000. Dyna i ciii ffigyr- au ofnatsan i Gofynodd Mistar Roberts a oedd y fath beth yn ones!.? Ac aeth yn ndaen i ddweyd fod yna 469 o gapeli a'u dyled o dan 500p, 120 o gapeli a'u dyledion rhvmg 500p a lOOOp fed yna 190 o gapeli a'u dyledion dros lOOOp ac mewn rhai tiianau mae y ddylcd dros 3000p. Mi fu vnidrafodaeth fawr ar v pwnc yn Y Sa- fiiwn. Sylucxld amvyw o'r siaradwyr fod y fath fligyran yn ddinystriol i waith yr Arglwydd niewn g-wlad Gristionogol fel Cymru, a phenderfynwyd cael yindrafodaetb bellacb ar y pwnc yn NgJiaer- narfon, y flwyddyn nesaf. Mi faswn yn ineddwl fod y pwne yn un rhy bwysig i'w adael am flwyddyn, achos mi fydd yna ainryw gapeli new- ydd wedi rael eu hadeiladu yn \stod yr amser, ac felly cynydd mawr arall yn y ddylod ond man y Sasiwn wedi penderfynu fel arall, a rhaid ufuddhau i drefn yr Hen Gorjili. YR EISTEDDFOD GENEDLAETIIOL. Mae pobol Llangollen yn brysur barotoi g-o- gjier a'r Eisteddfod Genedlaethol, sj ud i'w chjn- al yno elcnt. Mae cnwaa yr ymgciswyr gyd wedi d'od i mewn, ac yn gwneud riiestr ardd- erchog o gystadlcuwyr beirdii, llenorion, a chan- toriou, wrth y canoedd. Mae yna naw o fcirdd yn t.reio am y gadair, saith am y goron, ac 86 o englymyvr; ond allan o boll lenorion Cymru, nid oes gymaint ag un wedi mectro ysgrifenu banes sir Ddinbych, a dim ond un wedi ysgrifenu ar lenyddiaeth dyirryn prydferth Llangollen. Yn ol y rhctr, sylvvaf fod dirwest yn isel iawn ei fri yn ngoJwg llenorion Cymru, sef dim ond dau yn mentro jrsgrifenu ar yr unig destyn dirwestol yn yr Eisteddfod. LLE MAE CORAU Y GOGLEDD? Gyda golwg ar yr adran gerddorol, yn enwedig y eorau, mi 'roedd yn dda gen i weled Gogledd Cymru yn cael ei chynrycliioii mor dda-dros ugain o gorau o'r Gogledd. Go dda. ynte, mhobol :7 Ond ar yr un pryd, mi ryda ni ar ci hoi hi hefo pobol y Do yn y brif gystadleuaeth gorawl. Dymji, yn ol rhai pobol ydi prif atdyn- lad yr Eisteddfod. Os felly, ac ystyried y fraith fed yr Eisteddfod n cael ei chynal yn y Gog- ledd y flwyddyrt yma, mao yn HJn meddwl pan fydd yna saith o gorau o Ddeheudir Cymru, na fydd yna gymaint ago un cor i gynryehioli y Gog- ledd yn y gystadleuaeth bwysig yma. 'Docs ry- fedd yn y byd fod y Saeson yn ein curo ni 0 hyd. Ar pvvy mae'r bai, tybed: y merched ynte y dynion? Yn y gystadleuaeth corau meibion, gwelaf fod y ffigyrau yn go gyfartal, sef tri chor o'r Gogledd a phedwar o'r Debeudir. Felly, mae yn ymddangoa fel tasu y merched i'w beio am y sefyllfa bresenol. Eto, yn nghystadleuacth y seindyrf pres, mi 'ryda ni ar ol, sef chwech o fands c'r Deheudir, pump o Loegr, a dim ond tri o Ogledd Cvmru; ond, wrth gwrs, mao t.ri band yn well 11a 'run o gwbt, fel yn y gystadleuaeth gorawl. Teg ydi i mi ddweyd fod yna saith o gorau o'r Gogledd yn cystadlu yn yr ail gystadleuaeth gorawl; ond tydw i ddim yn foddfawn gweled eorau y Gog- ledd yn cynieryd ail le i'r llwntws, a mi 'rydw i yn gobeithio pan fydd yr Eisteddfod vn Liun- dain, y flwyddyn nesaf, y caw 11 ni weled llawn eymaint o gorau Gogledd Cymru ag a fydd yno o'r Deheudir yn ymdrechu am y brif wobr. P'rIJD bynag, mae yua ohYJr am Eisteddfod ar- dderchog yn Llangollen cleni, ac 08 bydda i byw ac iach mi 'rycl w i am dderhyn gwahoddiad Alis- tar E. D. Jones i fyned yno, ac i jsgrifenu llith neu ddau ar yr wyl i'r "Pioneer." Wei, mae hi wedi d'od yn gvnhanaf gwa.ir arnom ni, a chan fod y tywydd mor ffafriol rhaid gadaei y llith yn y fan yma. PIC JONES.

TiRgp^ffiag FElLfMG^i 11 I was all day and could not sleep at 7 j night," said Mrs. Jane Downing-, of24, Fox St., Pyebank, Sheffield, A \Y2h| to a Sheffield "Weekly Indepen- (] j^fli g dent" reporter. "That tired feeling- a made me weaker and weaker. My appetite N fell away. I had constant biliaus attacks, and pains in the back, and going from bad to worse, became quite a wreck. I tried many kinds of medicine, bot nething did me good. At last I was persuaded to try Chas. Forde's Bile Beans. My »ppctit« re- turned, I felt more cheerful and began to regain strength. I was soon able to resume my household work, and after that the improvement was rapiet, until at last I was quite cured. Clias Forde's Rile Beaus cured me now four years age, and I bv. bad splendid health ever since." Beware of imitations. See 'CHARLES FORDE'S' 11" every box. Of all chemists, rlri or 1/<1.

Nodion o Glip y Gop. (Gan Wi! y Gweithiwr). DYSERTII. Y dvddiau Lyn ceir fed yma aanghyuwclcdtad o bar*'bed pwy ydyw gwir bcaxvhenogion y riiai- fiid; Ilawik gan bcrcheinogion Ystad Bod- rhyddan iiiai perthyn iddynt hwy y mae. O'r <jch:* arall, haerir fod gan craill rllil yn y medd- iant honi. Pa fodd bynig, gobeithio y bydd y plcidau jn ddigon call i setlo yr ymrafael mewn modd cvfeillgar, rhag y diction y caffo y fha adr yn y diwedd ci eychu i fyny gan wyr y cvvjJsvn. Y PAN-ANGLICAN. Anfonodd cyf-^iJlion Eglwys Biwyfo! y lie liwn y rhodd anrhydeddus o ddeg punt tuagat yr oH'rwm ddiolch. Rhagoroi, onite? CYMDEITHAS GYFEILLGAR Y MERCHED. Daeth aeiodau y gymdeithas hon yma o Ddin- hych a Rhvl, a rhoddodd eu cy feillioii o Dysarth dderb>nia<i cyn-es iddynt. Wedi gwaeanaoth ii yr EgIwys gan y Parch J. Evans Janc. aeth jar-ta Dinbyoh j fwyuhau re da, ivedi ei tidarparu ar eu cj*icr gan Mri Ellis a Hughes, jn y jporo nation Hall, tra y cafodd part; y Rhyl eu dig< ,r<i yn Reiletts' TcaRoom. C-afodd partL Dysersh eu digoni o do da yn y Fieerdy, gan Mr a Mrs J. EvanB Jones. Aet.h pawb adref wedi treuho diwrnod hapa-j dros ben. NEWMARKET. Pwy fu mwyaf lwcus? Pa un ai Mr Bout.h, est Kerby. am mat j'w ran ef y daeth yr hen bwlpud Jerw, yntj gwyr y ci-y:o"fa ant dderbyti ug-'iin ptw'.f. am dairs-? CVedwn fod gan v naili a'r !!all achos i longyfarcn ea giiydd am cu bar- gcn. Piti na fua:a.i nnvy o hen bwipudau dcrvv l'w caul, i,eti hon gypyrddau dcrw, os mynweh canys y iliae pethau o'r natttr hyn yn taiu N j, dda am ou cadw. LLANASA. Yr wythnog. o'r hlaeu cJaddwyd Mrs Jov.ce, Penymaes, yn myniveni y Ruewl. G wai-anaeth- w yd ar yr achiysur gan y Paroh Edwa.rd Pierce, Trelogan, a r Paroh O. B. Jones, y Wyddgrug, lie oraill. (mrcrai Mrs Jc.n&s ddyddordcb riaill- duol yn symudadau <l:rwestol yr axda.), a dacth deugam o gynryohiohvyr y merched ïw chJadd- e1.braet.b, r,.tn roddi torch o fiode-u ar ei lxxld. Tetmlir cydvmdeimlad ar i>hri< d. Mr Griffith Jono*. yfgriionydd Cynghoo- Pjwyfol L!ara.«, yn ei broifcd ga^ith. GWESrYK. Aet,11 g-we'thwyx glo Point, of A-, r ar cu plcser- t!a itb flynyddoj eleni i Birkenhead. 0 ganiy-n- iiad bu raid taflu prawf-gyngherdd y M e^.icyaid iiyd Gorphe.naf 4ydd, liof oi gynhai. BLWYDD DAC YR HEN BOBL. Fel y gwyr ilawer, cynllttn Mr Lloyd George ydyw graddoli i'r neb nad oes ganddo fwy nag 8.s yr wythnos yn dyfod mewn, caiff bum" svllt <j bensavn wedi cynhaedd ei 70 mlwydd ocd: cs naw swJJt, eeiff 4s; os deg- swllt, cpiif 3s: os un- ar-dclcg, rhoddir iddo 2,; os deuddeg, ccifl Is. AI,LT Y GRAIG. Myncgir fed yn mwriad Cwmni y Ix>.ni!oii a'r Nornh-Westexn Rarlway i yciiwanegu gor^af- oedd y cerbyd modur, i dderbvn tcotiiwyr yn ngc.dreu vr allt hoti. Bydd hyny yn hwylusdod i kwoioedd, yn neiilduol i'r rhai hyny eydd ya byw mewn rhaji o'r br\n'au. AMYNEDD. Y djdd o'r bl.ic-ii dywedodd tyst raewn llys gwia<]o! na. ddarfu iddo criocd golli 01 dymher. "Wei," meddai'r Barmn, "rhaid eich bod yn tarddu o rywogaetJi angyiio-n." Y mae tri phcth yn anhebgorol i bob un fyddo yn aelod o r Llywedraetb, meddai Mr Ilaldanc: "Amyncdd Job, tyrnher sant, a. chroen rhinooerous. TAITH I LUNDAIN. Yn yr hen amser b d-dai eymaint Am fyned i'r Briifddinas o'r ardal<iedd fixii ag sydd i fyned Ddo AJErica y dyddiau jxreseno!. Y dydd o'r blaen oyehwynodd ein Cvngborydd Sipol ar ei daith yn iiilaeyi ao yn ol yno yn ei gar modur, m ;r ddibris a pbe na oua,-ai ond yn myned o G ''aenysgor i Ysgoidy TrcHawnxd.

Gwyl Gerddorol y Drefnewydd. LLWYDDIANT COR MEIBION FFESTINIOG. Cynhaliwyd yr uchod ddydd Sadwrn, mcwn cysvlltiad a'r mabolgainpau, pryd y cynygid pump o wobrau i'r seindyrf goreu, sef 35p, 25p, 15p, lOp, a 5p. Daeth un ar ddeg c. seindyrf i'r ymdrechfa, a dyfarnwyd y g-wobrau rei y canlyn —1, Crosfields; 2, Irwell Springs; 3, Ferndale; 4, Goodshaw; 5, Sliaw; a'r chwechcd mewn teil- yngdod oedd y Royal Oakciey. Cynygid dwy wobr am y frysynidaiUj. sef 2p 29 a Ip Is, ac enillwyd y gyntaf gan Shaw, a ri>an- Avvd yr ail rhv.ng Femdaio a l.mdley. Yr beiin- iad oedd Mr J. Ord Hume. Yn y gystadleuaeth i gorau meibion, cynygid dwy wobr, 30p a lOp, a dyfarnwyd y gyntaf i Got- Meibion y Moclwyn, Blaenau Ffestiniog; a'r ail i Mountain Ash (Aberpenar). Y beirniad oedd Mr Harry Evans. Yr oedd chwcch o gor- au meibion yn yr yni gyreli. Yn y gystadlcuaeth i gorau cymysg, daeth chwech o gorau am y gwobrau o chwech a thair gini, ac enilhvvd y gyntaf gan y Dovey Glee Party, Machynlleth; a'r ail gan Brymbo. Beirn- iadwyd hon hcfyd gan Mr Harry Evans.

Undeb y Chwarelwyr. DEWIS YSGRIFENYDD NEWYDD. Sxf&i y plerdle s au a ro<ldw\d i'r ddau ym. geisydd am y swy<id o i'lgri:enydd aria-nul i Un- deb Chwarehvyr GkdJ Cymru fe-l y canlyn: R. T. Jones, Ffestiniog 1164 O. Ellis Jones, Nantlle 969 MwyaJrif. 195 r:

Gorymdaeth Fa" reddog yn Mlaenau Ffestiniog. Y MESUR TRWYDDEDOL. Nid ydj m yn meddwl fod yr un gorymdaith o ddirwestwyr wedi bod yn ardal Ffestiniog yn fwy na r hon gymerodd lo yno dydd Sadwrn diweddaf yn flair y Mesur Trwyddcdol. Trwy gyfundrefuiad elicit inol gorymdeithiodd tua 6000 o inh] mewn oed a phlant drv.y y prit heolydd, fel ila banerog- Yr oedd y trefniadau fel y canlyn:—Am 1.30 y prydnawn ymlftufiodd Gobeithluoedd Bjtliel, (Ja.rnwl, Moriah, Gor- phwysfa, a Chaersalem, a dirwestwyr eraili yr addoldai hyn yn Nhanygrisiau, yn orymdaith; awd i Glanypwll; yno ymunodd minteioedd Dir- v,eccit Rhiw, Salem, a Soar; awd yn mlaen 1 "mvl v euadd Cynutjol; daeth i'r orymdaiih yno ddirwestwyr y Gareg Ddu a'r Capel Saes- neg; ymdeithi wyd" hyd at Gapel Bow ydd, lie yr ymunodd aeiodau Brvnbowydd a Lhalfaria. Bu peth arosiad yno. Tua dau o r gloch dyma ii-i- teioedd o'r addoldai oanlvnol, yn cael eu blaeu- ori gan y Coed'.vigwyr a'r Pv<echabia,d yn eu hurddwisgoedd prydfenh, yn dyfod heibio Capel Maenoffercn: Gw-ylfa. Hyfrydfa, licthe-3- da, Disgwylfa, Bethania, l'abernaci, Seion, Jeru- salem. Ebenozer, Maenofferen, a Pisgah. Ym- unodd y minteioedd yn New Market Square yn un orymdaith fawreddog, lycj:) adran ynchwiiio baner brydferth, a'r plant yn cario baneri bych- ain amrvliw. CHudid y plant lleiaf mown gwageni a cherbydau, ao yr ced(I uwch eu pon- au frigau deiliog o good bytholvvyrddion. Yr unig beth ar 01 i Iwrffe-ithio yr orymdaith oedd soindorf. DLgwyddodd fod Seindorf Arian Oakelev yn oys'tadlu yn y DrcFnewydd y diwr- nod hwnw. Yn yr orymdaith yr oedd y Parohn J. Williams Davies, R. R. Mõrris, J. Hughee, T. Grifiith, (ieo. Davies, J. D. Davies, act eraili, a llawer o brif ddynion cvhoc-ddus y dref a r rhanbnrth. Yr oedd yr olvgfa yn ardderchog. Edrychai ugeiniau o bob! o ben y Gareg Ddu ar yr orymdaith odidog. Rhwng 3 a 4 o'r gloch cynhaliwyd cyfarfod ey5ioeddus yn y cae is-law Ysgol Uwch Safonol y Gcnethod yn Wynn s-road- Llywyddid gan y Parch Mr Owen. Arweinid y gan gan Mr Evan Jones. Cynygiwvd penderfyniad o du y Meeur Trwyddedoi gan Mr Evan R. Jones, oefnog^vyd gan Mr W. W. Jones, ac fitevwyd gan Plenydd a Mr Wm. George. Pasiwyd y penderfyniad yn unfrydol. Disgwylid Mr T. W. R^usseli. A.S., a Mr A. Osmond VVilliams, A-S., i anerch y cyfarfod. ond deibyniwyd pell- obron yn hysbysu nas gallent ddyfod YrJO.

Ceinciau Telyn loan ap loan. "DANT I ATAI. TAFOD." Dirgehvch Awen amb--ll dro Y w deall ar y wyncb Y wo-rs fwriadol yn mhob bro A ddVsgir gan ddihareb; Ond djma, un yn ninliih y myrdJ Sydd mown atnlygi-wydd Ily- Adwacoir hi mewn llawer fl'yrdd— Sef Dar.t- i atil tafod." Pan fyddo (tigwyddiadau om Yn enyn dig i'r wynoi), Mor worthfav-r moddwi dan y loe-3 Yw coflo r hon ddihareb; Os gellir taro'n ol yn rbwydd, Ni wneir ond chv.erwi'r wanned, Am hyny coisiwn er ein llvvydd Gaol "Dant i atal tafod." Pan fyddo "fflam y gynn" flin Kel drycin mown oym'dogaotl), Gan ddisgwyl pawb i blygu glin I'w hynod bersonoijaeth Mor fclus ydyw oofio hyn— Na^ gall e: flag! hynod Byth ddifa blewyn du na gwyn, Tra "Dant yn atal tafod." Feallai fod y tywydd t.h Yn oodi rhyw ysgafnder I f-nu7n uwch na'r taf<xl goeth, ).;1' ptiri hyd 0 flirider; JX.t.h bynag yn cyfrif am Y cynyrfiadau. hvnod, I Grcpynufi ydvw gwelod niani lleb "Ddant i atal tafv-d." "Hyfforddia" ydyw gair yr oen, Ao O mao cy fri fold eb 1 liliieni n fawr, inor llawn o foes Yw vstyr y ddiihareb; "Fel bvdd y fain y bvdd y plant, pawb yn sior wybot, J Try'r byd yn anial i beb eant, lleb "Ddant i atal tafod."

Y DYDD IIWYAF. Mae. pigyn dan y dtricn,n wen, 0 g^vy liwn rhag ei wenwyn Gall brad ymguddia or rhoi sen Tu ol i wen v blo dy n; 0 eymaint ydyw'r swyn y BycLd 1 blant y byd yn mhobman, Yn nhymor lia-f, a'r "hwyaf d<ly<ld, Hyd ei fynediad allan. Er hyny, gan mor harcM ei bryd A'i liyd yn llawn edmygedd, Coronwn ef, ma,e'n beu ein byd, Fol "hwyaf ddydd, i'r diwedd; Afrifed yw edmygwyr <lod Yr "lurddydd"' ar y ddaoar, Mae-'n all\ve<Id t!ws 1 "droad rliod," A thalaf blentyn Amser. Cwn Natur yn ci goreu t gyd Yn da'thlu'r dydd yn liawon, Alak, glotni'r nefoedd yn ci phryd, A bywyd yn mhob cangen Ond er srwvn, a'i dlysni glau, Byrhuu. a wua yn ddyddiol, A dyma locyn g-wari fy ngha.n, Mae'r byd yn gyfn«widJo-l. ).xx, ynddo ddim sy'r un o hyd, Ei nodwedd yw cyfncwid, Am onyd fach y bydd ei bryd A'i drem, fel gwen ddiofid; Am hyny jjeidiwn rhoddi pwya Gormodol ar oi dlysni, Ond rlioddvnj oil vstyriacth ddwys I'r "hwyaf ddydo" a'i wersi.

Cynghaws Dyddorol o Trefriw. GALW TYST 0 COLORADO. Yn Llys Sirol LJanrwst, ddydd Gvcner, ger- bron y Barnwr dechreuwyd gwrandaw achœ dyrus. Yr havvlyddeg oedd Elizabeth Jones, Alma Hc>,ist-, Trèfriw. a'r difl'yn^yr oc-dclynt Hiig'h Sweeney, Chicago; Henry jenes, Ty'nddcl, l'refrjw; ,J T. Jozies (neu Lemon). 0 Sdverplum, Colorado; a Thomas R. Wilhams, Ffactrt. Trefriw. Yr oedd y diweddaf wedi ei wysio fel Vigutor i'r ddiweddar dad. Yniddang- c«»i 51PU. A. Griffith (yn cael ei gyforwvddo gan y Mri Chamberlain a, Johnson) tr s yr navw y ddes. a Mr T. R. Williams a Mr Ajiard tree y i d:ft'ynydd cyntaf. Yn cl araoth Mr R. A. Griffith, ymddengy.? i lltnrv Jones, yr hynaf, gynierA-d prydies ar Alma House, Trefriw, gan y Fa.rvrnwiaig Wil- loughby de Ereebv tan weirhied. dydd.edig y 19eg o Fawrth, 1885. Ar y t.ryaydd o Mehefin, 1897 (dyddLad gwei;tred araii). pryncjjid y rhydd-ddahad gan Arglwydd Aneaster a i ym- dd.riedoJ wyr. Yn dciiweddarcoh cyfiwyncdd Henry Jones yr eiddo Îw fab, David Jones, er "icrhau mortgag'e o 400p. Ar farwol- aetJi y diweddaf yr oedd 812p yn ddykdus iddo ga.n ei dad. Bu farw D. L. Jones yn Silvcr- p:um, Colorado, ar yr 13og o Chwefror, 1902, yn dd ewyiJys. ac heb blant. 0 ganlyniad daeth ed dad yn bereh<en yr eiddo trwy gyfraith. Am rhyw gyfnod eyn e-i farwolaeth bu yr ymadaw- edig yn byw gyda Mary Maria Sweeney. ac ar iarwoiaetii y biaenaf cymerodd feddiant oï holli eiddo yn yr America- 0::d ar ol marwolaeth Dav.d Lew 6 Jone^, dych" elodd y ddynes at John Sweoney, oi gwr, a bu fy" gydag ef hyd ei farwoJaeth. Yn mis Hydref, 1902, ymwelo<rd Mary Maria Sweeney a'r hawlyddes a'l ddiijedd- ar Nii-, y dywededng Henry Jones, ac hysbysodd hwy e: bod yn weddw i'w ma.b, ac fod John Tho- nray JenŒ yn fab iddi, er nad oedd ond mab mabwys-ied g, yn dwyn yr envv John Thomas Lemon. CydsyuiodJ yr liinilvddec, ¡Ù gwr a gwoithred, dyddkdig y 31a:,n o Hydref, 1902, yn c.vfhvyno Alma House. Tre' -ri W, i'r divceddar Thomas W.Lnams, Iraetri, Trefriw. ac i'w ddef- nyddso gan Henry Jone; a'i wraig t.ra. fyddent byw. Ar farwo aeth yr olaf o honynt yr oedd yr eddo yn dod i feddiant Mary Maria Jones, John Thomas Jon-s. a Henry Jonc>s. GALW TYST 0 COLORADO. Yn gyntaf gaiwycl ar John Thomas Jont", o C f'o ado. D-, ei fod yn fab mabwye ed- jg Îr d-'weddif David Lewts Jcneq, ae yn 24 miw- dd cod ar y laf o Daoh^tdd nesaf. Mab- wys adwyd ef pan yn 21 miwydd oed. Cydna- bydd J ef fci ji-itb yn yr America, ac- yn ot deddf Americanaidd yr oedd hawiiau meibion Hiabwysvd'g yn gydradd a hanl au meibion nat- ur:oJ. nu yn by-v mewn cartref i blant amddif- aid yn Denver. \Yedi hyny bu yn George Town, Colorado, ac yn S'lvc-rplum, gar ar«s yn y lie d." wed da/ am tua 15 miynodd. Y'r oedd ci dad wedi pricdi, d'i waig ydoedd Mary Maria Jones X:d oedd ganddo dysty-grif o'r briodae. D ,-gwyliai y cyfryw, (nd nid ocdd wedi ei gyr haedd. Os na. lideuai cyn iddo fyned yn 01 Ù. America, anfona-i ef hi. Ni wyddai ddim am i It' 'i,.d Sweeney a'i fain hyd sr oi marwoJ- ti.ct,h ei dad, ac nid cedd gwirionedd yn yr hacr- i;,d ddarfod iddi fyned i fyw ato ar ol i David Lew s Jones farw. Yr oedd gan er dad un o'r oymer adau goreu. a siaradai rjavvb yn uchel dii-i dano. Bu farw oi fam ar y 13eg o Ionawr, 1906. XVI-til gael ei grocs-hdi g-an Mr R. A. Griffith, dywedodd y tyst mai David Lc.v.s J{\JWS ;¡,'j cy- me redd el allan o r cartrof i blant amddifaid, ac mai ei enw ydoedd T. J. Lemen. CJywcdd am Jo-hn Swecnoy ar 01 Îw dad farw. Yr ocdd Sweeney yn byw yn Chicago. Aeth ci fam ::0 ynt.w yn') i weled un f-li meibton. ac yr cedd ef gyda Li pan gyfarfyddasent a S\vc-r:ey y.n nLy y feroh. John Sweeney oedd tad y ffoh. "Scallywag" ydoedd, neu "loafer," fel yr ad- warn r yr hil yn y wlad hon, f dyu yn byw a ci-ota ar gefn pohl eraili. Gauavodd Ma.ry Maria Jone- ef am ci fod yn ei chanidrin ac yn gwrthod g-daltl am ei cir-nhaliaer.ii. Addefcdd ci fam wrtho i-ddi fod yn briod a John Sweeney. Gob riwy-d yr achos a m nad oedd Sweeney wedi caol rhybudd o bono mewn pryd.

Owyr y Rheilffordd a'r Eisteddfod. Yn y cyfarfod blynydch.-l o Undeb Dirweetol Gwyr Rheilffordd do-b.vrt.h Caer a Gogicdd Cymrj, a gynhaliwyd yn Prestatyn, trafodwyd y0 gadw'r dyddordeb yn ystod mis-- oodd yr haf. Pen<ierfynwyd yn unfrydol gofyn i'r is-bwyllgorau roddi ysty riaeth i'r mater, a chyflwyno adroddtad parthed y priodoldeb 0 gy.-iaj arddangosfa flcdou ac ez.st.eddfod. Yr oedd cynrychioiwyr o Gacrgybi, Caernar- fon, Colwyn Bay, L'andudno Junction, Rhyl, IJangor a Chaer yn y cyfarfod, a oh y tun wyd a'r eyniiun. A'l-eiholwyd y llywydd (Mr J. T. Partinpton). yr ijwn a iocs arJwv i'r cynrychioiwyr, ae. hefrd ail-e!.hoiwvd y tj-yeorydd (Mr J. Hall, Osargybi) a'r ysgrifcnydd my gedol (Mr G. O. Wiiiiame, I rp Pi-ostatyn).

Cjrmanfa Ganu Eglwyswyr yn Ffestiniogf, Cynhaliwyd gvryl gta-ddorol flvnvddo! cyloh Ffestiniog yn Eghvys St. Michael, dydd Sadwrn, d»m anveimad Mr John illiams, Ca&rnarfon. Ci.f'>od arhrawf am 2 o'r gloch, ac ar c>l hynv nnvynhawy d to yn y ,\orw<rcf, wedi ei barotoi gau Mrs Roberts, Saron House. Am 5 o r gloch Hqfar-ganwyd y g,vasanaeth gan v Parch C, P. l'rieo, Maent w-rog. Darllonw yd y an y Parchn Benjamin ihomas a Da^ld Davies, Trawsiynydd. Canwyd y gydgan "Halleluiah" (Handel). Preg*ithwyd g-an T pajC>, — Priteh- a.rd. fiosr newydd Capel Garmon. Cahrnl canu da, yn enwedig YT anthem.

TAN MEWN GLOFA GYMREIG. N,°1c; T-un, toredd tan allan yn mhwll rhif 3 glo- tevdd Mr: Watkm«»n, Bwcle. Trwv gvmhorth Tan-Frignd y Wyddgrug, Jlwyddwyd i ddiifodd y tan, end gwnaed anrhairh mawr.* Tefiir 500 o daymen o a in dymhor. "'I'

"HUMORS OF HISTORY." .4 MAGNANIMITY OF THE BLACK PRINCE, AD. 1356. Ten years after Crecy another great victory was gained over the French at Poictiers 10,000 English under the command of the Black Prince totally defeated and took prisoner the King of France, in spite of his army of 70,000 men. After the battle it is related that the Black Prince entertained the French King to supper in his tent and waited upon him at table. This series of 100 pictures, entitled" Humors of History," appearing weekly in this journal, is reproduced in colour on plate paper, cloth bound, gilt. at 2/6 nett, £ 2,000 having been spent in its production by the Morning Loader," London. Specimen Colored IliatAou application.

EANGFRYDEDD Y TYWYSOG DU, A.D. 1356. Denginlynedd ar ol brwydr Crecy, enillwyd buddugoliaeth fawr arall dros y Ffrancod yn Poictiers. Bu i 10,000 o Saeson, dan lywydd- iaetb y Tywysog Du, Iwyr orchfygu a chymeryd yn gaeth Frenhin Ffrainc er gwaetbaf ei fyddin o 70,0090 wyr. Ar. ol y rbyfel mynegir j'r Tywysog Du roddi swper i Frenhia Ffrainc yo ei babell gao weinyddu arao ei bua. i

YNADLYS LLANRWST. Yn yr ynadly" bWIl ddydd LlUI:, dirwywyd Arthur MCormack, Birmingham, i 5p a .r cct- a-a am yru ei fodur yn orwyjlt rhwng Taiycafn a Clan Conwy.—Richard Williams, Ffestiniog, a ddanfonvryd i g';w-c.h¡¡r am dri mis am ymosou ar yr hod dgeidwa i(i. gum-ymddwyn anion- wyd Grace Lloyd i ddeufis o garchar. Bu. 0 "flaen ei gwe)l'; 37 o weirhiau.

rEODI YSCOLFElSTRES. Mewn cyfarfod arbenig o reolwyr Ysgel Ganohadd Towyn, ddydd Sa<iv,rn, penodwvd Miss M. A. Jones, o Ysgol Gnnolradd Ffesti- niog. yn fei^tres hynaf. Dcchreua ei dyled- ewyddau yn ei lie nev.ydd fis Medi nesaf.

MARWOLAETH RHEITHOR CYMREIG. Dydd Sul, ac efe yn S3 mlwydd oed, bu farw y Paroli E. M. Griffiths, fu am dros ugain mlyn- edd yn Rheithor Clocaenog, ger Rhuthyn. Yr oedd efe yn dad i r Parch IIowe] Griffith, sydd yn gofalu a,m blwy' Rhuthyn er pan ymneiil- duodd y Cangbellydd Bulkeley Jetties ckhvy flynedd yn ol- Cymerai ddyddordeb dwin Wll sefydiiadau er hyfforddi plant. Cymexodd yr angladd le yn Abersychan, Deheudir Cymru, ddydd Iau.

166 0 YMGEISWYR. YTmgeisiai 166 am y swydd o reolvrr gwaitli dwfr Criccierh. Detholwyd tri ohonynt 1 ym- ddangos gerbron y Cynghor nos Lun. a phen- odwyd Mr Hugh Hughes, Crioeietii, i'r bwyJd. Pendorfyr.wyd oei-^io benthyg 66C0p er cario allan y cynllun o ddwfr-gyflenwad.

TEITIIIO IIEB DOCYX I GONWY. Gerbron ynadon C-onwr. ddydd LluD, ctirwy- "wyd W. W. Jones, Onsiow-teiraoe, Peninaeia- jnawr, i 10s a'r cost au, ao Owen Williams, Northern Villas, 1 20s a'r ocsUiu am deithio o Fango.r j Gonwy ar y rheilffordd heb doeyn.

TAFLU R ACHOS ALLAN. Yn Bwcle, dydd Llun. cyhuddwyd II. W. GlaiM>, gWl" priod, gan Hettie Jane Davey, geneth 16 oed, o ymosod arni. Dviveda 'r di- tfYllvdd a'i briod eu bod yn en gwelyau ar yr yr honid j'r ymosodiad gvixieryd He. Yr oedd v Faine yn un-fryd or farn y dylid taflu r a..ch06 allan.

CROESAWU R EARWNIG XEWYDD. Nawn Sadwrn, rhoos trigolion Abergele groe^aw brwd i Syr J. II. Roberts, A.S;, a Lady Roberts ar eu hvmweliad cyntaf a'u car- tief ar ol derbyn y fath arwydd o ffafr y Bren- hin. Ffuruwyd gorymdaith, gyda Seindort Llanddulas yn blacnori. canwyd clychau'r eg- JWYfÚ, a bu miri mawr. Yn Neuadd y dref cyf. hvynodd Air E. A. Crabbe, ar ran y Cynghor, a Phrifathraw vr YTsgol Canolradd ar ran yr athrawon a'r disgvblion, anerchiadau o groesaw. Cydnabyddwyd yn fyr gan Syr John a'i briod.

YMWELIAD ATI-IRA WON AMERICA A L'HYMRU. Yn Rbyi, ddydd Sadwrn, cyfarfu y pvvvllgor ey n trcfiiu y croesaw a roddir i fil o athrawon 0 America ar eu hymwehad a Gogledd Cvinru yn vstod yr hydref a'r gaua.f nesaf, Eglurodd Syr Hairy Reichel pa gwrs iwriedir gymeryd. Penderfynwyd ffurfio pwyilgorau lleol fel y canlyn:—Mon Caergybi a. Llangefni; Sir Ga^rnarfon liangor IJ. BeLhcsda). Llandudno, a Phwliheli; Sir Ddinbych: Owreesam. Colwvn Bay, a Dinbych; Meirionydd: Ffe,s:inicg a'r Abermaw; Maldwyn TralJwm a Machynlleth. Gofynir i Mr L. J. Roberts, Syr Harry Reichel, Mr J. C. Davies, a Mr Edward Roberts, y cvn- ardygy-dd, i olygu llawlyfr at owrpas yr ym- wdiad, a phenodwyd Mr Roberts hefyd vn cli-ysorydd. Gofynir i faerod a ohadeirw'yr cyughorau pob trl-f i flaerion gyda'r mudiad."

LLADRATA 0 SWYDDFA CYFREITHIWR. Yn Nhreffynon, ddydd Sadwrn, addefodd Leslie Walworth. 15 oed, iddo dori i swyddfa'r Mri Bromley, Jones, a'u Cyf., cyfreithwy r. a lladrata oddiyno Ip Is.—Anfomvyd y bachgen i ysgal hyfForddiadol am dair blynedd.

CYHUDDJAD 0 DWYLL YN LLÂ- DUDNO. Yn Llandi.dno, ddydd Mawrth. cyhuddwyd dyn ieua-nc o'r car Alien Joseph Chandons 0 gacl bwyd a Hetty, trwy dwy 11 honiadau. Cy- j nier^yd el i'r ddalia ar agerlcng. Gohiriwvd yr acbcs.

PENODIADAU ADDYSGOL. Yn Idhwyiigor Addyf-g Sir Gaerjarfon, ddydd t Mawrtn, pencdwyd pruar.nr;:¡\\ on i'r ysgoiion I canlyn )J: LJanfairfeclian, Mr R. Williams, I L'angyb;; Dciniolen, Mr Morgan, Roe wen Pen- iiiitebiio, Mr F. O. Jones, TaJysarn; Rhosgad- fan, Mr J. T. Jones; Chwilog, Mr F. D. Ro-w. lands, Pwilheii. Penodwyd Miss Jennie Wil- liams yn feistres y babanod yn ysgol Llanfair- feclmn, a chynygir y swydd o feistres y-gol Penlreuchiu, gar Pwllheli i Miss A. M. Jones.

DAMWAIN AR LANFA BANGOR. Nos Lun, tj-a y dadlwyth'd y "Christiana" yn y Garth, Bangor, bu damwain dcst. Yr oedd tri o ddyjuon yn gweitiho allan ar Jwyfan, a phedwar oddimown yn bachu y nwyddau. Tra y c-odid liwyth o'r nwyddau aeri agerlong heib- io a tiuuMwyd y "Chri15t.:ana," g-4-11 don. Y can- lymad oedd hyrdd:o y tri dyn ar y llwyfan i'r "hold." Yrro-llyngcdd y liwyth a god id hefyd a d:sg*ynodd y nwyddau yn 01 i'r Ikjig. Cafodd Gwjym Jones, 75 oed, ei analu yn doc-t iawn, a dywedLr fod WiHiam Owen hefyd wedi derbyn mwed;au mewnol. Yn ffodus dia-ngodd y iltiil yn d dLand.

EI LADD AR Y RHEILFFORDD. Tra. yr oedd tren y.n neahau at orsa-f Caerwyp, ddydd Mawrth. canfu y gyriedyxld ddyn yu liedio o r clawdd yn ochr y liint-ll ac yn difiauu tAn y peir ant- Ar oi ehwilio caed hyd j'r truan wedi ei faiuxio'n enbyd, ac yn farw. Kid oet siorwydd pwy yw. ond caed ffunen bcoed a llyfr yn ei a'eddiant a'r enw "Anwyl'' am3nt. Dyn oddeutu 40 neu 50 oed ydyw.

RIIEOLWYR YSGOLION A'R GWYLIAU. Mewn cyfarfod o Bwyllgor Addysg AIfon, ddvdd Mawnh pasiwyd penderfyniad yn rbcddr'r galiu i reolwyr y-gfiicn Llandtidno i drefnu pum' wythnos o wyhau haf fel y barnent oreu, gan olyai iddynt gyflwyno i'r Pwyllgor cu liawg*rym- jadau er trefnu y gwyliau, fel y byddont fwyaf JiwyJuj} i'r dref. Cymhwysir yr un lw-iidL-rfyi.L- iad hefyd at Llanfairfechan.

PRYXU GLOFEYDD CYMRU. Mae cwmni o Lundain wedi prynu iim loo.OOOp dair '.) lofeydd goreu Deheudy Cymru, a edeix ewinui o Garmajii yn ceisio pwroaeu un arall.

EMYN, "TESTYN CAN I DDYNOLIi W YV; Ar y Groesbren un prydnawn Tahvyd drosoni ddwvfol iawn; Gwrthrych cariad Duw a gaed, -N,no.n marw yn Ei waed; T'wysog byw yd, Iesu yw— Testyn can i ddynolryw. Os fu'n dyodde'r Groes hyd fedd, Adgyfodi wnaeth mewn hedd, Buddugoliaeth C'rist, ein brawd, A wnaeth deyrnas angau'n dlawd; Gorfoleddwn, mae E'n fyw— Testvn can i dd\nolryw. Prestatyn." COLLEN.

GLYN CYSGOD ANGAU. tBuddugol, Conwy.) Ofnadwy destyn ,in gvvedd Y f unud hon Yll swn 3r e nw, Ai cul trarnwyfa yw i'r bedd? .\i ynte ing byw a marw? Rbyfeddol gyfwng yw o'r byd I drothwy y tragwyddol drigfa, Amrywioi ydyw yn ei bryd, Mac'n gam i ing neu berth i Wynfa. Y baban un anadliad oed Fel henwr welodd ddyddiau blinicin, A raid dy dramv.y'n ehwim ei droed Cvn cly wed am dy brudd gysgodion Mor fynycli dygir dynolryw I'th drothwy tywyll mewn tv\ lofain, Ar ol anwyliaid a fu'n byw Mewn arswyd rhag dy gwrddyd druain. Nid yJyw holl helyntion oes I wneuthur ffafr rhag cwrdd ar "CTsgod "Pawb a iJechasant.dyn,t'r Iocs, A marw sydd ganlyniad pechod; Ond Ah! rWlI:êr frwydr wedi troi Trwy rinwedd marw Pen Caifaria; A bellach gallwn ninau ffoi A throi y yn hedd dramwyfa. Y'mdrechwn fyw y daith drwy "ffydd, Fel byddo marw'n elw ini, A throi y "GJyn" yn hyfryd ddydd, Neu ddelw dlos o fro'r goleuni; Mae'r posiblrwydd i bob ua I wneuthur hyny'n flfaith bersono), Fe aeth ein Pen drwy'r "bwkh" Ei Hun, Er yn gwmni glan i'r duwioJ: fioewen, lOAN Al) iOAK,

———————————————————* JNO. L. HUNT Pharmaceutical Chemist and Optician, Conway d., Golwyn Bay Tepot for Photographic Requires. Dark Room for use of Amateurs. Sight ^esiing Oa:ly by Appointment AGENT FOR Henry Lawrance's Celebrated SPECTACLES 0- EYEGLASSES, Nickel Plated, Gold Filled, and Gold Frames. -J Telephone 0197 COLWYN BAY. D. Allen Sons Cabinet Manufactur ers, Upholsterers, AND COMPLETE House Furnishers, 6&7, STATION ROAD FUNERAL FURNISHERS. LARGEST STOCK OF Furniture, Carpets, Linoleum, Bed- steads, &c., in N. Wales. 67*9 L SAMUEL BOP & SONS, Joints, Builders and Contrast-ors, SHOP & OFFICE FITTERS, AND General Repairers ot Property, GREENHOUSE MAKERS, MiDDLETON VILLA, Belgraye Road, Colwyn Bay. ESTIMATES FREE 1ST at. rFel. 2x. G. MARFELL, GENERAL AND FURNISHING IRONMONGER. Electric Lighting, Plumbing, Gasfitting. RANGE AND HOT WATER OK BY COMPETENT WORKMEN. Large Stock of Hay Forks, Rakes, Machine Oils, Ropes and Thatching Cards, etc., etc., at Lowest Prices. Tools and Kitchen Utensils of all kinds at low,esttrices to suit all buyers. GUNS, RIFLES, AIR GUNS, AND AMMUNITION. Inspection Invited. Satisfaction Guaranteed ONE OR TWO HIGH-CLASS SECOND GUNS, in peifect condition, at less than half the cost. ABERQELE ROAD, COLWYN BAY. 51161 FOR y HIGH-CLASS BOOTS & SHOES Of English and Foreign C\ • s Manufacture. Perfect in Design C £ Shape and FiV/^ £ /THE NONE CAN EQUAL/0^ ACENT, in Colwyn Bay for th« Celebrated K" LOTU.5 and QUEEN BOOTS & SHOES. AMERICAN STOVES. Save Hair your Coala and Cute jour ;WOIIL, Cfi imnejs. Send for Catalogue (free; of Stoves '.o ljura Coal, CujK), W oou, Uii, UttB. tc. Farmers' Rollers, Bath Uej ticrt anil But \> ater Apparatus. Mentioll tne Pioneer WM. POORE & CO American Stove Stores. 52, Queen Victoria Sr., London 1:: C BOOK FOR MARRIED WC.VIEN. THOUSANDS of Women have written that it it the bed, Book they na-ve ever ri. au, and reocniiiKinti it to tbcir friends, co'iitenis of tho First <uid <4 tile Tiiirt-o^nth Chapters every Vil. all b-iioulci Know. li5,CDü of this Book have already been rioid. It i6 stIlt pott fxoo, 111 cu-.v'iope, lor PottaJ Order Is 2d, by DR. T. R. A1 j-Lj ,UN, 67 Koom. 4, MiuiohcjUr-;i<jua.rcI London, W. .J ADVICE TO THE MARRIED. A BUCK Jur the People. PractLcai advice U the Married, and those cont«inp]«t:uj Marriage. Written in a clear, comprehensive mariner. It is written by a Medical lixpert, in ioritijic language, ov«r 200 page?, largely :llut.t-ratod, contains moet impoilant informatioin. Is nett from all Brxjksellers and -vev.sa^enrs or post free, P.O. It* 2d, from MOORE, WILLIAMS and CO., Ravenhill-road, Belfaci. r": I RUBBER APPLIAHCES — ———————. Best and Cheapest. B | DontDelay. to-day for large new revieel ■ illustrated Book. Post free in sealed envelope. I hv. w. C. ATKINSON'S, I I 56, HILL ST., MIDDLESBROUGH. ■