Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
Colofn Cymreig y Rhondda
Colofn Cymreig y Rhondda Cyfnol Goffa Ben Bowdn. Mae yn dda, yn ddiau, gan ganoedd glywed fod y gyfrol hon yn y wasg; mae cryn lawer o ddiagwyliad am ymddangos- iad hon. Bydd rhan ynddi gan lu o ryw lenorion, o Dde a Gogledd, a chynyrchion dihafal Ben ei hun. Ofnir fod dwy gan o bwys a wnaeth yn Saesonig tra yn South Affxica, ac a gyflwynwyd i sylw Syr Lewis Morris, Caerfyrddin, wedi dianc a myned ar goll, end mae hyn yn dda, mae y llythyr gaed gan fardd Penybryn yn coff- hau barn a beirniadaeth Syr Lewis ar gael, ac y mae yn dra gwerthfawr a chalonogol, ac yn dystiolaeth uchel i dalent gref a chynarol y bardd ieuanc. Mae y lienor rhwyddgalon, Ifano Jones, Llyfrgell Bydd Caerdydd, yn rhwydd a pharod yn rhoddi help ei brofiad helaeth i Mr. David Bowen gyda'r cyhoeddi. Cymrawd gwerthfawr, a pharod i helpu pob peth Cymreig, yn ddiau, ydyw Ifano, a cheir cynhauaf da a chynyrchiol o ddylanwad iach a gwerthfawr o'i fywyd ef i fywyd y genedl Gymreig. Dymunwn yn onest ei gadw yn hir. Ac y mae Mr. Ballinger er's blynyddau wedi d'od i weled fod ei gynorthwydd yn ddyn pwysig i'r genedl ac i'w llenoriaeth. Dr. Thos. Llewelyn a Thos. Llewelyn. Rhaid cadw'n glir rhag cymysgu y ddau. Yr oedd Dr. Llewelyn yn M.A., LL.D. Dyma un o'r dynion enwocaf, os nid y mwyaf enwog, a fagodd Cymru erioed. Ceir coflant rhagoi-ol iddo yn Seren Gomer" am y flwyddyn 1855. Ganwyd ef yn Mhenalltau Isaf, gerllaw Hengoed, tua'r flwyddyn 1720. Aeth yn athraw athrofa yn Llundain, un o brif sefydlwyr a chefnogwyr Cymdeithas y Cymrodorion. Efe hefyd fu yn achos o ddechreuad Cym- deithas Genhadol i anfon gweinidogion i Siroedd Mon ac Arfon, a,c yn hyn cyd- weithiai yn ddiau a W. Williams, Y.H., Aberteifi. Claddwyd ef yn yr un bedd a Dr. Watts yn Bunhill Fields; ond am Thomas Llewelyn, o'r Glyneithinog, yn Rhigoea, yr hwn sydd ddosran neu dref ddegwm o blwyf Ystradyfodwg, yn Sir Forganwg, a'r hwn oedd fardd Cymreig enwog, yn Brotestant o nodwedd uchel, duwioldeb mawr, a moesoldeb manwl, ac yn byw yn amser Edward VI. hyd Eliza- beth, a thybir a honir gan Dr. Malkin ar sail hysbysiaeth a gawsai gan lolo Morganwg (" Dr. Malkins' Scenery, An- tiquities and Biography of South Wales," Vol. I., pp. 297-300), ddarfod iddo gyfieithu y Beibl i Gymraeg da o gyfieith- iad Saesonaeg William Tyndal tua'r flwyddyn 1540. Ebai Gwilym Lleyn — Yr oedd efe yn meddu trwydded i bre- gethu o dan law yr Archesgob Grindal fel y cafodd ereill yn y dyddiau hyny," Dywedodd y Parch. J. Griffiths, sydd mewn urddau eglwysig yn Nantymoel, wrthym yr wythnos diweddaf fod amryw awdurdodau yn tybio ac yn honi yr uchod sef fod yr hen frodor, T. Llewelyn, wedi cael hawl-ysgrif o ganiatad i bregethu gan Grindal, ond iddo ef pan yn Llundain fyned i Lambeth Palace i wneyd arch- wiliad manwl a gofalus, a dangosodd y gwyliedydd iddo yr holl ysgrifau oedd yn dwyn perthynas a'r cyfnod ac a Chymru, ond iddo fethu yn deg a gweled dim cadarnhad, er fod yno fanylion yn mysg ereill am luaws mawr o Gymry, ac y mae rhestr hono ganddo ef wedi ei diogelu ar gyfer rhyw adeg neu ymholiad pan ddeuent gyfleus. Byddai yn ami yn dar- llen gwasanaeth eglwysig mewn annedd-dai yn ysgrifenedig ganddo ei hun (canys hyd vn hyn nid oedd dim yn argraffedig), a phregethai yn boblogaidd a ffurfiodd lawer o gymdeithasau by chain. Dywedir hefyd fod llythyr mewn ysgrif-law yn llyfrgell Syr Thomas Mostyn yn Sir Flint oddiwrth y dywededig Thomas Llewelyn at Richard Davies yr ail Esgob Protestanaidd yn Nhy Ddewi. yn ei anog i gyfieithu y Beibl i'r iaith Gymraeg, ac yn rhoi rhyw hanes am yr hyn oedd ef ei hun wedi ei wneyd. Nid ydys yn sicr a ddefnyddiwyd ysgrif Llewelyn gan y cyfieithwyr; ond y mae yn dra thebyg ei bod yn adnabyddus l Salesbury, yr hyn yn nghyd a rhesymau ereill a brofant paham y darfu i Sales- bury, ac yntau yn Wynedd-wr gymysgu cymaint o briodwedd neu lediaith y Deheuwyr yn ei gyfieithiadau. Y mae ar gof hanesyn tra. tharawiadol am Thomas Llewelyn." Dywedir iddo, wedi claddu ei wraig gyntaf, fyned i geisio caru merch ag y buasai iddi ddau blentyn gordderch, gan fwriadu gwneuthur ail wraig o honi. Aeth dau fab iddo, o'i wraig gyntaf, yn gymdeithion iddo i'w briodas ac i gyrchu yV ddarpar-wraig dros afon Nedd. Yn nghanol yr afon fe dramgwyddodd y ceffyl dan y mab hynaf, yr hwn a, ganodd y penill triban canlynol ar yr achos: — Y ceffyl bal anhywaith A hapiws dripio unwaitb, Wrth 'mofyn gwraig i nhad dan glo Fe dripiys hono ddwywaith. Ffromodd yr hen wr wrth y mab, ac nid ai ef i briodi y dydd hwnw, ond gofynodd i'r ail fab ddyfod gydag ef ar ddiwrnod arall; ond hwnw eilwaith a ganodd fel hyn: Hawddfyd i'm mam gywir dro, Un onest gorff a dwylo, Mae'n awr yn gorwedd yn y llwch— Un onest mynwch eto." With weled y meibion fel hyn yn an fod d- lawn, fe roes heibio feddwl am briodi mwy; ac yn mhen ychydig ar ol hyn ym- roddodd i fod yn grefyddol iawn, a bu fyw ddeugain mlynedd wedi hyny. Mae rhyw berthynas weithiau yn cael ei honi neu ei thybio rhwng y cyfieithiad hwn ag eiddo'r un elwir yn hen Feibl Celydd If an, Bettws, Llangeinor. Mae'r pwnc hwn yn llawn dyddordeb. Y cyntaf am a wyddys a. gyfieithodd ranau o'r Beibl i'r iaith Gymraeg oedd Taliesyn—bardd enwog o ymyl Llanrwst ag oedd yn blodeuo oddeutu y flwyddyn 1540. Ond amheu Silvan Evans wiredd hyny. Os oes rhyw wir yn modolaeth cyfieithiad mewn ysgrif-Iyfr yn Celydd Ifan-ac y gallai fod rhyw berth- ynas rhwng hono ag eiddo Thos. Llewelyn —os felly, mae a ganlyn yn fodrwy ddydd- orol yn y gadwyn, Dirmyg Cas y Sais ar y Cymro. Dro yn ol darllenwyd mewn gwaith awdwr Saesonig nad oedd gan drigolion Cymru ddim adnabyddiaeth o lcnyddiaeth un wlad arall (estronol) hyd yr ail-ganrif- ar-bymtheg! Feallai nad oedd efe erioed wedi clywed—neu na fynai glywed a gwybod-fod Ieuan ap Ieuan ap Madog, o blwyf Bettws, ger Penybont, Morganwg, wedi cyfieithu i'r Gymraeg tua 1575 cyfieithiad Saesonig W. Goodyeare o Le c- Voyage du Chavalier Errant gan Qeau de Cartigny. Penawd y cyfieithiad Cym- raeg oedd Y Marchog Crwdrad." Mae'n brin ac yn werthfawr erbyn hyn. Yn ddiau, profa'r uchod a'r tebygolrwydd o fod dyn cryf os nad o Hebrewr eto yn lienor galluog i gyfieithu o'r Saesoneg i'r Gymraeg, yn Celydd Ifan yn yr ymyl yn yr un gymydogaeth yn cyfieithu'r gair, dywedir mewn traildodiad ei fod mewn ystafell ddirgel o'r tu 01 i'r tan, ac wrth ochr y tan, ac fe geid goleu gwanaidd o'r simddeu fawr oleu, heb i neb na wyddai am y dirgelwch allu darganfod fod goleu o'r tu allan trwy na ffencstr na dellt fod yn hawdd credu i'r peth fod yn eithaf posibl. Yn yr un ardal i-liamaiit-as heb fod yn mhell ceir Bryn Llywarch, noddfa Anghydffurfiaeth foreu a'r enwdg Samuel Jones, yn Llangynwyd, lie caed athrofa feohan mor foreu a 1689, ac yn ymyl ceir maeth i ochr arall bywyd, sef Cefn Ydfa, cartref y feinwen ffyddlon, a'i serchog Will Hopkin, ac yno ceir man cynaliad eisteddfod enwog Cadair Tir Iarll. Bu tor aeth o wyr Cymreig Caer- dydd yn gwneyd pererindod ddyddorol i'r mangre leoedd henafol hyn. Wrth gwrs, Ifano, Cochfarf, Cadrawd, a'r Parch. Jackson oedd arweinyddion y llu, a doniol a doeth mewn doniau fu'r daith. Mynwent y G roes wen. Mae rhyw wr dawnus o Llundain yn ei galw yn Westminster Abbey of Wales," ac y mae yn llawn o swyn pruddaidd i lenorion lu i feddwl am Caledfryn ac am Ieuan Gwynedd, a llu ereill:- Hen fynwent y cyfiawn wir-y llanerch Lie hun enwogion; Rhyw wely i anfarwolion Yw enw tir y fonwent hon. Dywedai Emrys am dani: — Llwythog yw'r pridd bob llathen-o lwch Gloewach byd j y mae'r awen [beirdd A rhyw barch i'r dywarchen A'r gro sy' ar y Groeswen. Llwydd Addysg Rhagorol. J. T. Evans, gynt o Bontygwaith, wedi cwblhau ei B.A. Ni chymerodd iddo ond chwe' blynedd o'r talcen glo i'r cap and gown," a'i B.A. Mae edmygedd mawr o waith E. Samuel, B.A., wedi enill ei radd o M.A. yn Mhrifysgol Llundain. Gallai yn ddiau fod wedi ei chael er's blynyddau pe mynasai. Efe yw prifathraw llwydd- ianus Ysgol Ganolraddol y Porth. Rhag- orol yw ei hanes ef a'r ysgol. Mae D. R. Jones, Henllan, gynt Tonypandy, wedi pasio ei B.A. yn urddasol o lwyddianus. Cwm Rhondda yn lechydol. Sylfaenir y cyfrifon yn ein Cwm ar boblogaeth o 119,652. Mae'r gened- igaethau yn 1903 yn 4,987, yn rhoi birth-rate" o 40.9 y fil, o'r cyfryw yr oedd 115 yn enedigaethau anghyfreithlawn. Ysmotyn du eto. Mar- wolaethau yn rhifo 1,998, yn gyfartal i 16.7 j fil, o'i gydmaru a 16.3 yn ganol radd i gyfrif'on 76 o'r trefydd mwyaf, ac o'i chydmaru a 15.4 y fil i holl Gymru a Lloegr. Ni fu'r marwolaethau mgr isel er's 24 o flynyddau. Rhaid fod pethau yn weddol iachus yma dan ofal Dr. Jen- kins a'r Cynghor yn nghanol cynifer o ddamweiniau ao o anwybodaeth mamau am fagu plant. AWSTINIAN.
Beirniadaeth
Beirniadaeth Cyfansoddiadau Eisteddfod Ebenezer, Treherbert, Gorphenaf 9fed, 1904. "Llythyr oddiwrth Blentyn at ei Rieni." —Derbyniwyd pump o lythyron, yn dwyn y ffugenwau canlynol; —Baden-Powell, T'refor, Dewi, Johnny Morganwg, ac Annie. Yn anffodus i Annie, daeth ei llythyr hi i law yn rhy ddiweddar; o gan- lyniad, taflodd ei hunan allan o'r gystad- leuaeth. Prof odd ei anmhrydlondeb yn lleidr ei gwobr. Ganddi hi y mae y llythyr goreu o ddigon. Dysgwch fod yn brydlon, Annie. Baden-Powell.-Llythyr Cymreig sydd gan y General, wedi ei anfon o Goleg Bangor. Ffrwyth ysgrifell plentyn yn dechreu ysgrifenu Cymraeg ydyw, oblegyd y mae y tryfrith gwallau sillebrol, &c., sydd yn ei nodweddu yn brawf o hyny. Cofied y gwron yma taw "Anwyl dad a mam sydd briodol,, ac nid "Anwyl fam a thad." Gallasai Baden-Powell wneyd llawer iawn gwell llythyr na, hwn pe ar ei oreu. Y mae wedi bod yn boenus o ddiofal wrth ei ysgrifenu. T'refor.—Ysgrifena Trefor o Ysgol Sirol Abertawe. Ceir ganddo lythyr pwrpasol a nodweddiadol o blentyn at ei rieni. Nid ydyw fel cyfansoddiad, efallai, cystal ag eiddo B.P., ond y mae yn lanach, ac wedi bod yn fwy gofalus wrth ei ysgrifenu. Cofied Trefor, fod cofion parchus" yn well na "parchus gofion." Daliwch ati i ysgrifenu Cymraeg. Dewi.—Ceir llythyr byr a phwrpasol eto gan Dewi, wedi ei ysgrifenu yn Saes- neg o Ysgol y Bechgyn, Porthcawl. Y mae eiddo Dewi o'r un nodwedd a'r eiddo Trefor, ond credwn ei fod yn ysgrifenu ychydig yn fwy hwylus. Johnny Morganwg.—Llythyr Saesneg sydd gan Johnny, wedi ei ysgrifenu o Taunton School, Taunton. Nid dyma y tro cyntaf i Johnny ysgrifenu at ei rieni. Rhaid ei fod yn hynach nai gydymgeis- wyr, ac o ganlyniad yn fwy profiadol. Mae ei eiddo wedi ei ysgrifenu mewn Haw dlos ac eglur, ac yn dynodi ei awdwr fel un sydd yn deall y gelfyddyd o ysgrifenu llythyr. Y llythyrwr goreu o ddigon yn y gystadleuaeth yma yw Johnny Mor- ganwg. Gwobrwyer ef. Tri neu Bedwar Penill Cyfaddas i Gerddoriaeth Plant. "-Llo,ngyfarchwn y pwyllgor am fod mor effro i'n hangenion fel cenedl yn y cyfeiriad yma. Ceir fod mwy o feirdd yn Nghymru heddyw nag a fu erioed, ond gresyn mor lleied o'r cyfryw sydd yn medru canu geiriau cym- wys i gerddoriaeth; a'r anhawsder cyntaf a deimlir gan ein cerddorion ieuanc yw, cael geiriau cyfaddas i gyfansoddi arnynt; a diamheu fod llawer un wedi tori ei galon wrth fethu camu dros y gareg rwystr" yma. Daeth cynifer a naw i'r ornest; ac y mae rhai o honynt yn feirdd glewion, awenol eu hysbryd, a hylithr eu mydr. Mae y naw wedi eu harwyddo —Moses, Ben Owen, Addolwr ar ei ddeulin, Gomer, loan, Mab yr Ysgol Sul, Teknon, Barti- meus, Yn ei gamrau Ef. Moses.—Gadawa Moses i ni ddyfalu beth yw y testyn y cana arno, ond methwn yn glir a phenderfynu at" un, gan fod y geiriau yn awgrymu rhagor nag un. Da chwi, pan yn anfon fel hyn i gystadleu- aeth, ysgrifenwch eich testyn. Y mae Moses yn canu yn ddigon swynol a di- dramgwydd, er nad oes ganddo ond ychydig o farddoniaeth. Nid ydym yn hoffi hefyd y ddau gydgan sydd ganddo; un cydgan, a hwnw ag ergyd nodwedd- iadol o fywyd plentyn ynddo. Ben Owen.—Tueddir ni i gredu mai ffrwyth awen bardd ieuanc yw eiddo Ben Owen. Cana. yn ddigon swynol, ond eto, yn arwynebol ar destyn y mae cymaint o ganu wedi bod arni-" Ty Ein Tad." Nid priodol yw dweyd Y Wynfa Wen." Ym- dreched Ben Owen i ddarllen gweithiau barddonol prif feirdd ei wlad. Bydd yn sior o ragori, oblegyd y mae pob peth bardd ganddo. Addolwr ar ei ddeulin.—Nid yw yr ym- geisydd yma eto wedi ysgrifenu ei destyn uwchben ei gyfansoddiad, ond gallwn dybio taw Mae Cyfaill gan blant bychain" yw ei destyn. Ni wna meistr ar ei waith, ailadrodd ei hunan mor ddi- amcan gwna Addolwr hyny droion, bron yn mhob un o'i benillion. Mae chweched linell ei benill cyntaf un sill yn rhy fer. Nid da yw llinellau o'r natur yma, heblaw eu bod yn anghydfaddas i'w canu: — Drwy glwyfau dwfn dirdynol Ar arw bren y groes. Pe bae ei benillion i gyd or un nodwedd a'i bill olaf, buasai yn agosach i'r goron. Gomer.—Mae gan Gomer dri phenill a chydgan yn darllen yn awenyddol, ar destyn prydferth, ond nid da ydyw dywediadau fel "gwellau heulwen," Seion'fyw," feinni croesi, &c. Nid yw y gair arddelwi yn air cyfaddas i don plant. Sawra rhai o'r llinellau hefyd yn drwm gan Iwydni henaint. Ail-adrodda ei hunan dair o weithiau yn yr ail benill. Syniad lied wael hefyd sydd gan Gomer am y grefft o atalnodi. Er ei holl feiau, mae y ddawn nefol yn ei feddiant. loan.—Hydref ydyw testyn loan, a chana arno yn bruddfelus, ond nid yw ei benillion mwy na'i destyn yn gyfaddas i blant, ac o ganlyniad nid yw yn dyfod i fyny a gofynion y pwyllgor. Mab yr Ysgol Sul.—Gallem feddwl mai Awn yn mlaen i'r Ysgol Sul" yw ei destyn ef, er nad yw yntau wedi ei ys- grifenu ef uwchben ei gyfansoddiad. Cawn gan yr ymgeisydd yma bedwar penill swynol a digon o fyn'd ynddynt, ond paham y mae y fath awenydd yn ail- adrodd ei hunan eto mor ddiamcan ? Mae'r llinell, Byth tra ar y llawr," yn llipa ac yn swnio dipyn yn faledaidd. Ar y cyfan y mae eiddo Mab yr Ysgol Sul yn ymgais dda iawn. Teknon.—Pedwar penill a chydgan tlws a swynol sydd gan Teknon i'r Gwanwyn. Teimlwn ein bod yn nghwmni y gwir fardd pan yn darllen y cyfansoddiad yma, ond, ie ond, gresyn iddo newid ei gorfan yn llinell olaf ei bedwar penill, yr hyn sydd yn eu handwyo. Bydd yn anhawdd, hyd yn nod, i'r cerddor cyfarwydd ysgrifenu cerddoriaeth ganadwy arnynt, heb eu newid; yr hyn ellir wneyd yn hawdd. Gweler y copi. Hefyd, hawdd fuasai i fardd mor rywiog ei awen ganu ar destyn mwy newydd na hwn. Bartimeus.—Tri phill sydd ganddo ef i'r Eneth Amddifad. Y maent o syniad- aeth dyner, yn darllen yn llithrig a di- dramgwydd. Trueni na fuasai yn cymeryd testyn newydd i ganu arno, yn lie rhygni, fel ereill yn y gystadleuaeth, ar yr un hen destynau. Diamheu y gall Haw cerddor cyfarwydd lunio unawd dderbyn- iol iawn ar y geiriau tyner yma. Yn Ei gamrau Ef.—Dyma dri phenill rhagorol, ar destyn newydd a nodwedd- iadol o blentyn-" Yr wyf am fod yn Wron." Addefwn fod y cyfansoddiad yma yn dyfod i fyny yn anrhydeddus a gofyn- ion y pwyllgor. Mae y cyfansoddiad drwyddo yn dynodi ei awdwr yn wir fab Ceridwen. Heb ddim petrusder yr ydym a chydwybod bur yn dyfarnu Yn Ei gam- rau Ef yn oreu, ac yn wir deilwng o'r wobr. S. D. LLOYD. 12, Edmund Street, Britannia, Porth.
Treherbert.
Treherbert. We are very pleased to note the musi- cal successes of Master Orlando Jones, aged 11, son of Mr. D. R. Jones, Fern- hill House; and Master Richard T. Davies, son of Mrs. G. Davies, Wyndham Street, at the recent examination of the Incorporated Society of Musicians at Cardiff. Master Orlando Jones passed Grade II. with Honours, and Master Rd. T. Davies the Preparatory Grade, also with Honours. Both are pupils of Mr. J. T. Jones, I.S.M., L.R.A.M., Treorchy.
Dropsy and Bright's Disease
Dropsy and Bright's Disease The Miraculous Case of Miss Jane Chalmers. Thirty-seven weeks I was ill with dropsy and Bright's disease, and I became so thin, weak and wasted that I was no- thing but skin and bones." This was one sentence in a letter re- cently received from Miss Jane Chalmers, of Durie Broom, Leven, Fifeshire. The whole facts of the case being so striking, and Miss Chalmers' cure so remarkable, we sent a representative from London to Leven to investigate and get all the facts. The case proved to be almost a miracle, as we think the reader will allow after reading the full facts given below: — The trouble commenced by a swelling in the limbs above the knees, which quickly went down into the ankles and feet, the entire limbs becoming so swollen that I could not walk-I became bedfast. Then the swellings extended to my arms and fingers, and even to my face. We were all greatly alarmed. The doctor came, and pronounced my trouble to be dropsy. He gave me bottle after bottle of medicine, but it never had the least effect. "Then he attempted to get the water out of my body by means of steaming ard sweating, and for this purpose 1 was packed in steamed blankets. All this re- duced my strength dreadfully; but it had almost no effect on the swellings. "At this time the doctor said I was also suffering from Bright's dis H,sg, and that there was no hope for my life. The neighbours and my parents actually gave me up for dead. My kidney secretions became full of albumen; notnxng would remain in my stomach; there was con- stant vomiting and headache: my aight became weak. Often I wished I might die. I was given hypodermic injections of morphia time after time—to relieve the pain. I suppose-and the flesh was tapped or pierced to try and drain off "he water. A great deal came away, too; but my body filled up again almost at once. The places where my skin was pierced healed, and became festered and sore. My relations were in sad distress about m- I was so weak and ill I had to be pped up on a bed-rest made by my .tther, and on which were placed several pillows to support me, so wasted away was I; in fact, I was merely skin and bones. About this time my father decided, as a last chance, that I should give Doan's Backache Kidney Pills a trial. On the third day after commencing with these pills, there was a marked im- provement in my condition. On the fourth day I told my parents that I found my body getting a little slacker, and the water was less. This seemed to give me new life, and I even began to think it might be possible to get a cure after all. I persevered with Doan's Pills, and at the second box took doses of two pills three times a day, continuing this till the fifth box. By this time the water had left my body, the kidneys were acting properly, the secretions were quite natural, the headaches had gone, I began to enJoy my food, and was able to keep it in my stomach. It is easy to imagine how de- lighted my parents, as well as my brothers and sisters, were when they saw how I had improved. Now, after persevering with the medicine a little longer, I am able t)o get about the house, help my mother to do the housework, and enjoy the summer weather. This marvellous recovery is due entirely to Doan's Back- ache Kidney Pills, and I am as sure as my friends are that had it not been for this medicine I should not now have been living. I feel as though I had been snatched from the very gates of deatn." Miss Chalmers is twenty-four years o!d. and one of a family of eleven children. A happier family you never saw, for they feel their child and sister has been mira- culously saved. If you are ill, write and tell us your symntoms. We shall be pleased to give you the best advice in our power, free of charge. Your letter will be treated in strictest confidence. Doan's Backache Kidney Pills may be obtained from all ] chemists and stores, price two shillings and ninepence a box (six boxes for thirteen t shillings and ninepence), or they will be ( sent direct, post free, on receipt of price, by the proprietors, Foster Mo-Clel'an 00.. 8, Wells Street, Oxford Street, Londo-ti,W. 1 1109D
Advertising
PUBLIC NOTICE! The Fifty-four Years' Experience and Large Resources of Bevan& Company, Ltd. 71, TAFF STREET, PONTYPRIDD, And whose Immense Stocks at Taff Street and at their New Showrooms in Gas Road constitute One of the Sights of Pontypridd, enables them to give intending Purchasers by far the Largest Selection in the District, and to sell thoroughly Reliable Goods very much under the prices generally charged by their competitors Bedsteads, PiaxiofoKites, Bedding, Organs, Fenders, Bookcases, Clocks, Wardrobes, Suites, Carpets, Overmantels, Floorcloths, Sideboards, Linoleum, Cabinets, Hearthrugs, ———————————— HAVE YOU SEEN The astonishing Roomful of Goods they are now offering for £ 10 17s. 6d.? Comprising a capital Saddle-bag or Figured Velvet Suite (Couch, Two Easy Chairs, and Four Small Chairs), a handsome Walnut Centre Table, an excel- lent Walnut Overmantel with Bevelled Plates, a large and handsomely-bordered Tapestry Carpet made ready for laying, a good Hearthrug to match; a heavy, Brass.rod, Dog-end Fender; a strong Set of Fire Brasses; a Cornice Pole, with Brackets, Ends and Rings complete and a pair of pretty Lace Curtains. The Lot. £ 10 17s. 6d. The Lot. v a ILE mm BEVAN & COMPANY Wales' Largest Furnishers, Music, Carpet and Bedding Warehousemen, and Pontypool. < PONTYPRIDD. J. BROOKS, Opposite Post Office, TONYPANDY. WHOLESALE AND RETAIL TOBACCONIST AND HAIRDRESSING SALOON. *+- TRY OUR SPECIAL BRAND OF CIGARS 2d. each, or 7 for is. Also our SHAG-G-, 3d. per oz. GOOD SMOKING TOBACCO. Our Hairdressing Saloon Is Up-to-date in Cleanliness and attention. Ladies' Hairwork attended to punctually. Combings made up into Tails, Switches, Fringes, &c, at a Reasonable Price for good work. This department being under the distinguished patronage of LADY ROTHSCHILD. 13 TOM WILLIAMS, Draper & Outfitter, WAUN COURT Begs to inform the inhabitants of the District that he is now showing an EXCELLENT RANGE OF Summer Goods! Ladies' Costume Skirts, Black and Coloured, 2/11 to 18/11 (guaranteed not to cockle, shrink, nor spot). Dress Materials, the Latest Shades, 4fd. to 3/11 per yard. w Excellent Stock of MILLINERY kept, trimmed stylishly, and well ranged with [New and Nobby Trimmings. 143 A. PICKENS, Commission Agent, Auctioneer, and Certificated Bailiff, 33, Dunraven Street, TREHERBERT. For Terms and particulars apply at the above address. All business transactions promptly attended to. 1803 CASTLE RESTAURANT (Off QUEEN STREET), North Road, CARDIFF. (About 5 minutes walk from G.W R. or T.V.R. Stations) Prooriator T. W. INSON (Mechanic, late of Tonypandy). Dinners. Teas. Luncheons. WEDDING PARTIES CATERED FOR. ACCOMMODATION FOR CYCLISTS. Visitors to Cardiff Infirmary please note open on Sundays. 1687 Agents Wanted. 95 a week and more can easily be made with tiie Latest Novelty, the New "Diamond Gold Pen." Far iuperior to any Pen on the market. Equals in writing ;he best gold nibs. Beautiful touch, glides smoothly )ver the paper, make writing a pleasure. One Pen will ast longer than grosses of Steel Pens. Send 9 stamps for igents' Samples. E. NEWTON & CO., 63, Aldermanbury, LONDON, E.C. 1910 DO YOU WANT TO SAVE MONEY P Of course we do; but how ? The secret is, buy for Cash at T. J. JONES'S You can always rely upon Tip-top Quality and Lowest Prices. Home-made Cake, cheaper than you can make it, only 5d. per lb. Best Butter, 1/- per lb. Good Butter, lid. Try us next Saturday, you will be agreeably surprised. NOTE THE ADDREOS- T. J JONES, Close to CENTRAL HOTEL, Blaenclydach. 1656 LOCK & PIPER GROCERS & PROVISION MERCHANTS, Sherwood, LLWYNYPIA Are NOTED for HIGH-CLASS Groceries and Provisions CHEAPNESS COMBINED WITH QUALITY. Agents for Wines & Spirits Of the Finest Brands, also Anglo Bavarian Ind. Coope and Whitbread's Ales and Stouts, in Cask and Bottle. Your patronage respectfully solicited. Note the Address- LOCK & PIPER, Royal Stores SHERWOOD, LLWYNYPIA. P.O. Telepbone-20a, Tonypandy. 1734 D. M. WILLIAMS, Accountant and Public Auditor, BRYN GELLI HOUSE, TONYPANDY Insurance, House and Estate Agent. Deeds of Arrangement, Mortgages and Transfers of Properties negotiated. Bankruptcy and Probate of Will Accounts prepared. Rents Collected. FOR SALE-Houses in Trealaw. 1626 H. CARD ASH, COMPLETE HOUSE FURNISHER, 22, DUNRAVEN ST., TONYPANDY, OPPOSITE DAN IX'S. Notice our Window for Low Prices. Leather Suite, 9 pieces, 43,18s. 6d, Large Variety of New and Second-hand Furniture, Jewellery, and Clothing, to be sold less than cost price. Don't miss Bargains. Call at H. OARDASH's, 22, Dunraven St., opposite Danix's. t95 DAVID LEWIS, Ale & Povter Stoves, Hendrecafan Road, PENYGRAIG. Bass's Ale and Guiness' Stout in Bottle. Khondda Valley Brewery's Celebrated Ales, Pale and XX, in 4 Casks and in smaller quantities. Delivered in any part of the District. 165 The Insurance is not confined Train Accidents only, but ag All Passenger Vehicular Accide*1 Free Insurance, £100 D Vill PAY THE CASUALTY INSURANCE COM PANT, to the legal representative of any man _n to servants on duty excepted), who shall happ of to jj with his or her death by an accident to .n public vehicle, licensed for passenger serv'^ j'n anyP9' he or she was riding as an ordinary „ jif.ions of the United Kingdom on the following c°n Bger i" 1. That at the time of the accident the _Pa question had upon his or her person tn:1 uauiu Coupon or the paper in which it is, with his signature, written the space provided at the abod(' 2. This paper may be left at his, or her PlaL so long as the paper is signed. ih(, 3. The notice of the accident be given to & 0( its guaranteeing this insurance within seven J occurrence. »,nri the i. That death result within one month ir of the accident. m0re 5. That no person can claim in respect o one of these Coupons. _00d 6. The insurance under this Coupon hoias # issue p.m. of the Thursday prior to the date 01 0 of the Rhondda Leader," to 7 p.m. of Thursday. Signed Address d by The due fulfilment of this insurance is ratit«e The CASUALTY Insuancc Cor"Pon 123, PALL MALL LONDON, to whom all communications should be made. A Tombs & Grave sto"es IN STONE, MARBLE, OR GRANITE. D. WI LLIAIVIS, 1 iVo1* M o n u m e n tsi Wo, PORTH^^ THE COMMERCIAL TEMPERANCE HO (OPPOSITE THE YSTRAD STATION). d tioØ' The Best House for Homely ACCOIDJJ10 a DINNERS DAILY. PARTIES .» WBLL-AIRED BEDS. MODERATE 9H JLHED), Sitting Room and Bedroom to let (MJ;" Gentleman. Hot & Cold Bath. "l -jjjY; Proprietress Mrs. THE OLD ESTABLISHED NI. J. MARTIN liaS frOf Large selection of Ladies' and Gents' 2s. 6d. and 3s. 6d. Umbrellas and Sunshades and Repairs neatly executed. Ladies p made up. All work done on the pre ige Sticks (plain or mounted). 21, Castle Arcade (opposite the Castle)< rj.heath&son8 R a J a Ons E A T EHE 0 PIANOFORTES, ORGANS, AND Musical Instrument BY ALL MAKERS. SOLE AGENTS FOB Broad wood, Erard, Schiedmayer & Kecitals Daily on the Simplex, Apoj)'vets tor, Angelus, and other Piano r and Self. Playing Organs. —— ENORMOUS DISCOUNT FOK C 70, TAFF STREET, PONTYPj^f 76, QUEEN STREET, CAB^V. PENARTH and PORT TA^ Manufactory-LONDON. National Telephone; Cardiff, 01,199. Poatyr^f Telegrams :"Wisbey, Hope St., Cardiff." FOR UP-TO-DATE A SHOP=FITTI Write J. W WISB^ HOPE ST., CS Manufacturer of Artistic Shop Fronts, Airtight Show Cases, Sun* Estimate? Free^» IF YOU SUFFER From any Disease arising froni ties in the Blood, such as TS SCROFULA, ERUPTIONS, LEGS, BLOOD POISON, «V*LAEI,I GOUT, &C., you should test tn yoPn Clarke's Blood Mix ture, u\atet- vn famed Blood Purifier and ^eJ*io0d fr<L is warranted to cleanse the 0 all impure matter, from every ing, and is free from anything to the most delicate const ^2 j either sex, from infancy t0 ^r0ui, Thousands of Testimonials parts of the world. Read the ECZEMA CURED- Mr. F. E. LEWIS, 48, Bridg Chester, writes,— Just a11" „ I **n(j of "Clarke's Blood ^1X eczema very badly for seven efit tried many things without I took your remedy. Ar^ bottle I was quite well ag j accept the letter as a token ot^ 3\o*> to your wonderful "Ola Mixture. AS# Of all Chemists and Stores. k Blood ) mi xt TO MARRIED LAPjl mRY THE FRENCH WondeAeejd JL dangerous drug. bu particftdr<l, Invention. NEVER f }FA at,anipe uaiirr?!w7 all applicants on receipt of Qr&b envelope- Applv to M.D-, London, N.E Please mentionj^(^ "iSSTiT* Rhondda Leader, .9* Short, at their Pnntmg p«ij £ ton Street, Tonypand^ J' V*. William David Jones, » Street, Tonypandy, m