Y Negesydd

ABERMAW Mae briallu yn awr i'w gweled wedi 11awn flodtuo ynngardd Mrs KeightLey, Glanmawddach, yr hyn sydd ya profi t/^erweh yr hin yn y lie. DAIIUTH.—Bu Mr W. O. Jones, Aber, y darlith- yddenwog, yn d,trlithio yn nghapel y Wesleyaid, 110s Lun, ar "Joli i Jones." Llywyddwyd gan Mr Hugh Evaus, Penmount. CWHSTIWN YSBYTI; HEINTUS.—Y mae mudiad ar drood i sefydlu ysbyty heintus yn y dref, ac y mae NA eAi ei beiiodi i gymeryd y cwesti.vii i ystvriaeth. Y mue y dref yn glir oddiwrt-h achos- iou heintus, oud gan na wyddis beth all ddigwydd tjiralid y byddai t.ef/dlu ysbyty heintuj yn gam i'r iawn gyfariad. JK WYD-FAD -Y mae criw y bywydfad a aeth ailan i waredu dwylaw y cwch pysgota "Flora," o Bwliheli, rai wythnosau yn ol, wedi derbyn 15s yr mi oidiwith ISefydliad y Bywydfad, am eu gwusanaeth. Y mae yr Arglwyddes Jones-Gibb, vi hull a anrliegodd v Sefydliad a'r bywydfad pre- senoi. wedi anion i'r ysgrifenydd 5p i'w rauu yn mysg y criw lei rhodd Nadolig. YR YEGOL SIKOL.—Llywyddwyd dros gyfasfod arferol o Fwrdd y Rlieolwyr yr wythnos ddiweddaf {r«n Mr J. Davies.—Pasiwyd i ychwanegu lOp y •(Iwyddyn at gylfog Miss Claudia Morgan, B.A.— C'Oiyiivvyd i r I'w^ ligoi Aiianol dynu allan xaddfa cyflogau ynglyn ag at hr a won yr ysgol.—Adroddid lod sefyilfa arianol yr ysgol yn foddhaol.

111 bb 1111 Hi hi 111 in |i| PlilBiirlnBIMfrilillllilffflTiril'IlTiliif "181 iiMi iin'iiiniit ifr niiiin iwrnwnn- mm ADGOFION AM Y DIWEDDAR DAFYDD EICHAUD, BRYNTEG, CORRIS. (parhad). Yn amser ein tadau, peth mawr iawn oedd myned i Lundain. Yr oedd 'myn'd i Lundan' yn cynwys llawer iawn. Yn gyntaf oil, yr oedd LIundain yn mhell ryfeddol,-bron nad oeid 'myn'd i Lundan' yn cynwys myned i 'wlad bell.' Yr oedd hefyd yn cynwys myned i weled pob rhyfeddod bron a greodd Duw ac a wnae i gan ddyn. Rhyfedd fel y newidir ein syniadau gan amser ac amgylchiadau. Y pryd hwnw, os elai dyn o'r Gogledd i'r Deheu, dywedid 'Mae hwn a hwn wedi myned i Merthyr,' ac yr oedd 'myn'd i Merthyr' yn cynwys myned i le na ddeuai neb byth o hyd iddo. Ond yn awr nid yw Meithyr ddim, na Llundain ddim, ond yn eu maint. Nid wyf yn gwybod i D. R. fod erioed yn Meithyr; hyny yw, pan oedd Merthyr yn 'Merthyr,' ond bu lawer gwaith yn Llundain. Un o'i hoff fanau yno ydoedd Zoological Gardens yn Regent's Park, lie yr oedd y cas- Jiad goreu o'r gwahanol greaduriaid o fewn y wlad hon. Cofiaf yn dda fel y byddai yn adrodd i nifer o honom am ei ymweHad a'r Filodfa fawr hono. Yr oedd ei ddarnodiad mor fyw a brawychus nes oeddym bron a chredu ein bod yno yn y corph, ac yn ofni bron am ein hein- io es yn nghanol swn 'rhuadau'r llewod,' ysgogiadau brawychus y dywalgwn, &c., yn enwedig y gwahanol rywogaethau 0 eirth oedd yno hynafiaid pa rai a fu yn llarpio plant drwg Bethel yn amser Eliseus. Cawsom ddar- luniad ganddo o'r Boa Constrictor anferth oedd yno, nes oedd rhai 0 honom yn ei gweled y noson hono trwy ein cwsg neu yn hytrach mewn breuddwyd. Modd bynag, i mi yr oedd ei ddarluniad o'r lie a'i greaduriaid byw, mor fyw nes codi awydd ynof am fyned yno i'w gweled, os b)th y deuwn o hyd i ddigon o 'gregin' i ddwyn y draul, y rhai a gefais, a'i hyn a wneuthym Pan gyrhaeddais y fan yn mhen blynyddoedd nid oedd y lie mor ddieithr i mi ag y t, biaswn canys yr oedd y portread a idanghoswyd i mi yn y chwarel yn d'od yn fyw i'm cof, ac i lygaid fy meddwl yno. Nid oedd swn 'ihuadau y llewod' erbyn hyny mor ofnadwy, gan fy mod wedi cynefino dipyn a'u double bass dwfn dreiddiol hwy. Adrodd- wr dihafal ydoedd Dafydd Richard. Yr wyf yn cofio yn dda am adeg y byddenv. i 'plant y Seiat' yn cael ein cynghori trwy deg, gan rai, a thrwy fygwth gan eraill, i beidio myned i Show, nac hyd yn nod, myned i swn y band, rhag i ni osod ein hunain mewn teixitas- iwn i fyned i mewn Ond byddem ni yr hogiau diniwed ac anllundeinig yn clywei gyda'r awel y byddai rhai o'r gwyr da hyny eu hunain yn myned i'r cyfryw leoedd pan elent i 'fyny i Lundan.' Oad nid oeddym ni—hogiau awydd. us am weled rhyfeddodau—yn ddigon o ymres- ymwyr i ganfod cysondeb y 'cyngor' a'r 'bygwth' i eraill beido, yn Nghorris a Machyn- Heth, tra yn myned eu hunain i leoedd cyffelyb yn Llundain nac yn ddigon Samsonaidd i dynu 'mel 0 ysgerbwd y llew.' Eto, yr oedd genym ryw grap, mai yr un oedd creadur Duw yn Show Woombell's ag ydoedd yn Llundain ac mai yr un oedd y campau dynol yn y trefydd mawrion ag yn y pentrefydd bychain. Yr oedd hefyd yn edmygu yn fawr hynafiaethau a'r celfau cain, fel yr oeddynt i'w gweled yn y British Museum a'r National Gallery yn Llundain. Yr oedd y manau hyn hefyd yn hoff ganddo gyrchu iddynt. Cawsom ninau hogiau cartrefol Corris, fyneiiad i mewn i weled y pethau hyn lawer tre yn nghwmni Dafydd Richard. R. O. (Iliv b(t, i-hait)

MARWOLAETH Y PARCH. OWEN WILLIAMS, CAERNARFON.. Cofnodir marwolaeth y Parch Owen Wil- liams, uu 0 uwchrifiaid y Wesleyaid, yr hyn a gymerodd le yn Nghaernarfon, nos Fawith, ac efe yn ei 78ain mlwydd o'i oedran. Ni chafodd goleg. ond cyfieithiodd y Testament Newydd o'r iaith Roeg i'r Gymraeg. Ben ir fod ganddo y llyfrgell gyfreithiol (perthynol i leygwr) oreu yn Nghymru Cymerai ddyddordeb mawr yn y gyfraith, a mynychai y llysoe Id barn, &c yn gyson. Y modd y dechreuodd gymeryd dyddordeb yn y gyfra th ydoedd pan tu helynt yn nglyn a Chapel y Wesleyaid yn y Wycldgrug. Ganwyd ef yn Llanddyfnan, M6n. Dechreuodd bre- gtthu yn Llingoed yn 1856. Ymneillduodd yn 1890 Cyfansoddoid amryw lyfrau, y penaf o bai rai ydyw ei lyfr ar "Ryddid Moesol Dyn."

DOLGELLAU Y WESLEYAID.—'Ymwelwyd ag Eglwys y Wes- leyaid y Sabboth gall y Parch Ishmael Evans, Caernarfon, i gasglu at ddyled a'r benthyeiad ar dy y gweinidog, &c. Caed swm sylweddol at yr amcan. "MATHEW ARNOLD."—Yn yr Ysgol Sirol, no Fawrth, o dan nawdd y Gymdeithas Lenyddol, darlleawyd papyr gan y Parch Richard Jones, B.A. 1. Caer, ar "Mathew Arnold." Llywyddwyd gan Mr J. Griffith, B.Sc. EISTEDDFOD GADEIKIOL MEIKION.—Y mae yr Eisteddfod flynyddol b.)blogaidd hon bron wrth y drws. Y mae rhagolygcn am Eisteddfod mor lwyddianus ag erioed y Calan nesaf. Yn y cyng- herdd hwyrol, bydd Cymdeithas Gorawl Idris (o dan arweiniad Mr 0. u. Roberts) yn rhoddi per- iformiad o'r dernyn "Elijah" (Mendelssohn). Y dadgeiniad fyddant Miss Amy Evans, Llundain Miss H. Dilys Jones, Llundain Mr Furness Wil- liams, R.A.M., a Mr H. Brown, baritone adnab- yddus o Lancashire a chynorthwyir gan gerddor- fa lawn (o dan arweiniad Mr Vasco V. A. Keroyd). Y be.iniad cerddorol fydd Dr Roland Rogers, Bangor.

Cyfeirier y Farddon;aeth i Mr. John Jones, Meirionfa, Dinas Mawddwy.

SWN NADOLIG YN Y GWYNT. Mae swn Nadolig yn y gwynt, Daw'n fuan ar eiu gwarau, Ein dymuniadau ant yn gynt Maent wrthi'n pesgu'r gwyddau; Mae'n seren gobaith blwyddyn gron I lawer baehgen glandeg, A llawer geneth ieuanc Ion Ddaw adre' bron ar redeg. Yr hen gymdeithion aethant ffwrdd, Llaw amser fu'u gwasgaru, Nadolig diaw, cawn eto gwrdd, EFallai, byth ond hyny Fe ddaw i fri'r gelynen werdd, Caiff deg addurno'r bwthyn A chanwn ninau feim gerdd 0 folawd gyda'r delyn.. Lien wyl sy'n llawn o ddwyfol swyn Dydd cofio geni'r preseb, Caed aer y nef yn blentyn mwyn A'r byd yn gwel'd ei wyneb; Os rhoddwu drem dros fryniau pell Lie mae pob dydd yn bwysig, Ond tybiwn fod un wyl yn well A hwnw fydd Nadolig. MIN Y MYNYDD.

PENILLION, Ar achlysur cyflwyniad anrhegion i Dr. a Mrs Roberts, Corris, Rhagfyr 6ed, 1907. I'r hygar Feddyg Roberts A'i briod hawddgar lan, Dymunaf o bur galon lawn Gyflwyno hyn o gan. Rhyw olwg brudd, annifyr, Gaem ar ein Meddyg ctln Cyn iddo gael y fanon lan Yn eiddo iddo'i hun. w < Dangoseg yw y rhoddion 0 gyson serch y fro, At Feddyg ffyddlon gyda'i wraig Sy'n anwyl yn ei cho'. Yn swn y Oloc yn tician, Clywch dician "serch" cytun; Ac am y "Llestri Tê" bob darn, "Serch" seiuiant bob yr un. Mae "eerch" tu ol i'r rhoddion Yn rhoddi arnynt worth, Na phrynir gydag arian fyth,— Wna'r tlwi yn fythol ferth. Ar gychwyn "bywyd newydd" Dymunaf i cliwi'n glau, Der wenau Duw a dynion oil, A ffyniant i barhau. Eich nef uwchben fo'n oleu, Na ddeued cwmwl erch, I dduo glasliw glan eich nen, A tharfn blodeu'ch serch. Ond pe y deuai croeaau A stormydd yn gytun Cewch biofi bellach i barhau Fod "dau yn well nag un Corris. E. R. WILLIAMS (Llwydrudd)

CORRIS 0 herwydd marweidd-dra masnach atelir y Mail oedd yn gadael Corris oddeutu pump yn y boreu ar hyn o bryd. PRYSURDEB GWYLIAU'R NADOLIG.—Er sicrhau i lythyrau a pharseli gyrhaedd pen eu taith ya brydlawn, dymunir ar y cyhoedd bostio yn gynar 0 hyn i ddechreu'r flwyddyn newydd. Bydd y letter-box yn cau 4-30 p.m. dyddiau Llun a Mawrth nesaf.

ABERLLEFENNI PRIODAS.-Dydd Sadwro, Rhagfyr i4eg, yn nghapel y M.C., unwyd mewn glAn briodas Miss Alyce Hughes, Aberllefenni Ffarm, A Mr Fred C. Jenkins, Mackworth Villas, Swansea. Dathlwyd yr amgylchiad yn y fro drwy daran- au y magnetau yn y creigiau, a thaflwyd o rice a confetti ar y par ieuanc. Gwasanaeth- wyd ar yr amgylchiad gan y Parch R. T. Owen, y gweinidog yn mhresenoldeb Mr John Jones, Cofrestrydd, Cildydd. Y morwynion priodas oeddynt Miss Pattie Disley, Rock Cottage a Miss Maggie Hughes (chwaer y btiodasferch) a'r gwas priodas oedd Mr Ernest Jenkins, (brawd y priodfab). Yr oedd yn bresecol hefyd Mr a Mrs W. A. Jenkins, Tux- edo, Swansea, Mr a Mrs John R. Jones, Mr Hugh Owen Hughes, Mr a Mrs J. R. Evans, Miss Dassy R. Williams a Miss Lilian G. j Roberts. Derbyniodd y pAr ieuanc nifer fawr | o anrhegion priodasol gwerthfawr. I Lerpwll yr aethant i dreulio eu mis met ynghanol dym- [ uniadau goreu eu lluaws cyfeillion. I

MARCHNADOEDD Lerpwl,-Rhagfyr 10.—Galw tawel oedd am wenith heddyw. Gwenith Awstralia 8s 8c i 8s 9c y canpwys, eto, Manitoba o 8s 7c i 8s 10c y can- pwys. Araf iawn oedd ceirch a blawd ceirch. Y farchnad yn fwy tawel i indrawn. Dinbyeh,-Rhagfyr 1 I.-Fiowls 0 4s i 58 ycwpl, hwyaid 6s y cwpl, twrciod 9c y pwys, wyau saith ac wyth am la, ymenyn ffres o Is 2c i Is 4c y pwys, eto, hallt, llestri bach o Is Ie i Is lîe y pwys, moch tewion (yn fyw), 3fc y pwyø, afalau o 2s 6c i 4 3s 6c y cant (126). Caer,—Rhagfyr 12.—Y fasnach braidd yn ddis- tawach. Ar derfyu y farchnad, fodd bynag, clir- iwyd y stoc yn Iled dda, a'r prisiau fel yr oeddynt y1 wytliuos ddiweddaf. Gwariheg godro 16p i 22p, gyda lloi 15p i 18p, rhai hesb lOp i 13p, heff- rod 9p i 13p, stirks 6p i lOp, teirw lip i 15p.

~&viobcx&. JONES—HUMPHREVS.—Rhag. 17eg, yn Nghapel y Graig, Machynlleth, unwyd mewn glan bnodas, Mr Richard Jones, Postman, Machynlleth, il Miss Maggie Humphreys, merch hynat Mrs Humphreys, Penrhiw, Corris. Gweinyddwyd gan y Parch Jcsiah Jones. Eidduna eu lluaws cyfeillion Baf-deg oes o fywyd gwyn A hir ddyddiau i'r ddeuddyn." ^UavwoCactBau. MORGAK.-Rhagfyr 15fed, Mr Richard Morgan, Bryncrug, yn 68 mlwydd oed. Cleddir pryd- nawn Iau nesaf yn Nghladdfa Gyhoeddus Towyn OWEN.-Rhagfyr lleg, Mr. J. Vaughan Owen, t, Vane Hall Place, Machynlleth. Bu yr ymadaw- edig yn guard ar Holell y Cambrian am 35 mlyn- edd. Yr oedd yn flaciior yn y Oapel Seisnig t (M.O.).

NEWYDD DA O'lt DIWFJDD-! Dymuna H. P HUMPHREYS diwy h) n aduewyddu yr addewid wuaed ganddo lax c-r Gwaitli yn ddiweddar, sef y bydd ganddo yr TVvth. hon gyflenwad rhagorol y BEEF. Ilwn yn ddi-os fydd y goreu gynygiwyd erioed Yn Nghorris, A'r cyloh. Rhag ofn, er hyny, na byddo Digon i Bawb a ewyHysiont gael rhan 0 hono, erfynai am i bawb oil a Ddymunai ei gael roddi archebion di-oedi. Bydd cyflenwad o'i MUTTON rhagorol hefyd ar wetth. A thra nad addawa H. P. H. roddi Gwyddau am Ddim Eto, mae yn barod i gyflenwi ei gwsmeriaid a Gwyddau, &c., am brisiau isaf y farchnad ond archebu yn brydlon. Cofiwch y cyfeiriad:— H. P. HUMPHREYS, LONDON HOUSE, CORRIS. Cambrian Railways. Christmas Holidays, 1907. Train Arrangements. On Sunday, December 22nd, and Christmas Day, Dec 25th, the 2.55 a.m train Whitchurch to Abervstwyth 5.55 a.m train Machynlleth to Karmotth will run at the usual Week day times; the 6 15 am train Oswestry to A ber- ystwyth 8 55 a.m train Machynlleth to Bar- mouth will not run. The folloing trains will tun at the usual times:—The 8 49 a.m train Afon Wen to Pwllheli; 90 a.m train Pwllhe i to Dolgelley; 4 25 p m train PolpeUey to Pwllheli: 6.40 p.m. train Pwllheli to Avon Wen 5.55 p m. train Barmouth to Machynlleth; 6,25 p. m train Aberystwyth to Whitchurch. -For times at intermediate stations see spec- ial bills. CHRISTMAS AND NEW YEAR HOLIDAYS. Cheap Excursions to all Parts of the Country. On Tuesday, Dec. 24th, cheap bookings to Liverpool, Manchestsr, Birmingham, etc, for 3, 5, 7, 8 or 15 days to Scotland for 3 and 16 days; also to South Wales for 8 days. Tickets at the Week-end fares will also be issued between Cambrian Stations (where Week-end tickets are in operation) on Tuesday, Dec. 24th, Christmas Day, Dec 25th (train service per- mitting) and Tuesday, Dec 31st, available for return on the following Wednesday, Thursday or Friday. Excursions to London on Dec. 26th & 31st. Eisteddfod at the Coliseum, Aberystwyth, Boxing Day, December 26th. Cheap Tickets from Machynlleth, etc. A special train will leave Aberystwyth at 10-30 p m for Machynlleth, Towyn, & inter- mediate Stations. Football Matches, Pantomimes, etc., at Bir- mingham, Liverpool & Manchester. On Boxing Day, Dec 26th, Saturday, Dec 28th, New Years Day, Jan. 1st, & Sat. Jan 4th, cheap 1, 2, & 3 days tickets will be issued to Birmingham, Liverpool & Manches- ter from Aberystwyth, Machynlleth, etc. Full particulars of the above can be obtained at the Stations, or from the Offices ot the Company. Oswestry, C. S. DENNISS, Dec, 1907. General Manager. CAMBRIAN RAILWAYS COMPANY. TO BE SOLD BY PRIVATE TREATY the several stacks of well-harvested HAY, of the growth of igol (except where otherwise stated), standing at the under-mentioned Stations on the Cambrian Railways, and estimated to contain the respective quantities, more or less, also undermentioned, viz :— Estim ited STATIONS. Weight. Tots. Llanbrynmair 2 Glandyfi No. I 3! No.2 2f 4 Ynyslas 5 Boith 3 J Bow Street 4^ Aberdovey 3 Barmouth Junction 7! Penmaenpool 3i Llanbedr and Pensarn 4 Harlech (1906) 7 (1907) No 1 5 Talsarnau 6i 4 4 Criccieth 9i Abeierch 5! 4 For further particulars, and to treat, apply to S WILLIAMSON, Oswestry, Oct., 1907. Secretary. "I MAE M A *V EASINE IC).k. YN Anffaeledig at Wella CUR MEWN PEN, NIWRALGIA, DDANODD. A phob math o gur mewn Pen Mae Easine yn berffaith ddiogel i'w gymeryd. Y prawf uchaf am effeithiolrwydd unrhyw feddyginiaeth ydyw ei bod yn cael cymaint o gymeradwyaeth yn ei gwlad ei hun. Mae dros fil o bobl yn Mlaenau Ffestiniog yn unig wedi tystiolaethn nad ocs gwell medclyg- iniaeth mewn bodolaeth at yr uchod nag Easine. Kl chafodd unrhyw feddyginiaeth erioed gymaint o gym- eradwyaeth mewn un dref nag ydyw Easine wedi ei gael. Mae un dos o Easine yn gwella Cur mewn Pen, mewr pum' munyd. Anfonil Packet yn cynwys 15 d6s o Easine i unrhyw gyfeiriad am Swllt. Parctoedig yn unig gan HUGH JONES, M.F.S., F.S.M.C., Medical Hall, BLAENAU FFESTINIOG BALM IKUIDDIOL. JONES, TREMADOG. Rhag y Peswch, yr Anwyd, C aeth der Dtjffyg Aradl, Alalia yn y freit, Crygn Influenza, y Pas ar Blant, ac eralli, &c. AWWWVVWVWWWVWWV Y mae yn yBalm Llysieuol, hwn rinwedd digyffelyb i esmwyfbau ae atal yn ddioed yr anhwylderau urliod, ynghyd ag amryw eraill o anmhariadau'r Ysgyfaint, pa rai a lareiddir yn effeithiol, ac (yn aml) a rag- flaenir yn hollol drwy ddefnyddiad amserol o'r Meddyglyn hwii. At Beswch, diweddar a hen, a Diffyg Anadl, y mae yn anghyd- marol. Pob anhvfylderau yn y Freat a'r Ysgyfaint, Phlegm wydn, &c., a arllwysir yn llwyr a diberygl ganddo, gan ei fod yn gweithredu drwy deneuo caledrwydd y Phlegm, a thrwy yn y adnewyddu ifr Claf anadliad dirwystr. Parotoir yn unig gan Robert Isaac Jones A Iltud Bifion), Fieryllydd, Tremadog. Gwerthir gan bob fferyllydd, mewn poteli is Iic., a 2s. 9c. TWO HUNDRED RATS KILLED. And found by Mr. J. Evans, of Blaenyglyn Brecon, after using one Is. box of Harrison's "Reliable" Rat Poison. Equally good for Mice, Moles, and Beetles. Dogs and Cats will not touch it. Price 6d., Is., 2s. 3d., and 3s. 8d. Postage 2d. G. W. HARRISON, Chemist, 118, Broad Street, Reading. Sold by Chemists. Agent for Machynlleth, E. REES Chemist. C l(RN! OYRNl Y feddyginiaeth anffaeledig at gym caled a meddal, a defaid, ydyw CO I-N IN E. Rhydd esmwythad uniongyrchol, ac iachad hollol mewn tri diwrnod. Pris 71c. yn rh[.:1 trwy y Post oddiwrth y gwneuthurwr a'r perchenog. Y Breintebau r Patdtlts) uchod i'w cael oddiwrth y perchenog, E. DAYIES HUGHES, M.P.S., Fferyllydd, Towyn, Neu ar werth gan Mr. M. Thomas, Fferyllydd. Corris. P. WILSON JONES & CO. F.A.J., Auctioneers, Valuers, & Estate Agents, HEAD OFFICE, Newtown. Local Office,- at Mrs. ABIETTONIS, Greithin, Pen'rallt St., Machynlleth Stifetibance evert? ^e&nesibai?.