Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
14 articles on this Page
Advertising
H jgUgtsgbb. H 1WE MESSENGER" EXCELLENT MEDIUM FOR ADVERTISING.
Advertising
i ItegEsai. Cyfrwng rhagGiol at 1 Hysbysebau JMASNACHOL I ARWERTIWADAU, | EJSTEDDFODAU, BYRDDAU &c. I CYHOEDDUS
, einion well. V--
einion well. V CRAIG Y DERYN. Gerllaw Abergynolwyn, Meiriouydd. Hen aruthr graig, gwerthyr gron- a noethlwm Nythle adar gwylltion Gomeres holl greigiau Meirion, Drwy greawg hawl ydyw'r graig hon. 0.. DYDD GWYL DOMON. Gwyl fer, Thy glaf i aros-ei rhinwedd Yw rhanu Viyd gyfnos, Gwylied neb nes gwel'd y nos, Gloi dim ar Ddygwyl Domos. • RHAIADR DOL GOOH. 0 fre uchel yn frGchwyn-ymyra, ■ Mewii mawredd dros ddibyn Trwy ddf.wisgoed hardd ddipgyu I Ddol Goch yn ddiluw gwyn. Abergynolwyn. GwiT, YAr BEEW.
DINAS ALEXANDRIA.
DINAS ALEXANDRIA. Y ddinas a sefydlwyd ar Ian Mor y Canoldir ¡ yn yr Aipht gan Alexander Fawr agos i dii chant a haner o flynyddau cyn Ciist, ac a fu nesaf i Rufain o glod a mawrc id yn yr hen fyd. Daeth i afael y Rhufeinidid ddeng mlyn- edd ar hugain cyn Crist, a gwnaed hi yn ddin- as ymherodrol gan yr Ymherawdwr Augustus. Wedi hyny, tua diwedd y bedwaredd ganiit o Oed Crist, daeth yn brif gattref diwinyddiaeth Gristionogol, a bu enwog am hyny hyd oni chymerwyd hi gan yr Arabiaid yn y flwyddyn 638 6 Oed Crist, a thrachefn syi thio Id i afatl y Tyrcod yn y flwyddyn 868. Bu wedyn yn ddinas masnach, lie byddai y Dwyrain a'r Gorllewin yn cyfarfod ac yn bargeinio, ac erbyn heddyw y mae yn un o'r dinasoedd mwyaf cymysg yn y byd yn ddiau. Mihvriaeth, diwinyddiaeth, masnach, dyna ei hanes. Mae yn awr yn Crown Colony Brydeinig. Saif ar yr hyn a fu unwaith yn Ynys Pharos, end y sydd erbyn hyn ynglyn a'r tir, a hithau y ddinas yn benaf ar y gwddf sydd yn cysylUu yr hen ynys a'r tir, ac yn ymledu draw yn mhob cyfeiriad bellach. Yma, ynghanol y bobl gymysg, gwelir Saes- on a Ffrancod sydd mewn masnach ac yn hwylio yn brysur tua'r Gyfnewi ifa Italiaid gwallt-ddu, wyneb-lwyd o weithwyr; Groeg- iaid pryd tywyll; Arabiaid, rai yn eu gwis- goedd cenedlaethol amryliw, a'r capiau coch- ion a'r taseli duon am eu penau craill mewn gwisgoedd Ewropaidd Swdani lid duon mewn unihyw fath ° wisg, un yn y fan draw a hen sach am dano, ac enw rhyw gwmni o wneu- thurwyr blawd neu siwgr ar ei chefn Almaen- iaid, Assyriaid, Iddewon, Armcniaid ac yn y fan draw 0 flaen ty bwyti ac yfe 3, twr 0 Bedawin, Arabiaid gwylltion yr anialwch. Mae yma fwy o Ewropiaid i'w gweted ar hyd yr heolydd.
CADDEN JOHN PRITCHARD, LLYWVOO…
CADDEN JOHN PRITCHARD, LLYWVOO V "MAURETANIA." Derbyniais y mynegiadau pwysig a dyddorol a ganlyn oddiwrth y lienor craft Me. Edward Davies, o'r Llythyrdy, Penmorfa, yn Eition- ydd :—" Ganwyd y Cadben John Pritchard yn yr hen Dy'n'r Ailt, Penmorfa, yr hwn sydd er's blynyddau yn feudy i'r Ty'n'r Alit presenol. Enwau'i tieni oeddynt Margaret a Giiffith Pritchard. Merch Ty Capel y Peoant aedd ei fam, a mab i J ha Pritchard, Ty Mawr (man genedigol y diweddar Batch John Jones, Tre- madog), a brawd i Owen Jones, Pen y Gamfa, -i'r hwia y rhoddwyd rhagenw'i dad yn gyfeuw iddo, yn ol arfer mynych yr hen Gymry. Crydd wrth ei alweaigaeth oedd Griffith Pritchard, ond gadawodd faine y crydd yn gynar ar ei o&s, a bu am flynyddoedi yn yriedydd yn y Sportsman, Porthmadog. Bu iddo ef a'i bdo-i bedwar o blant-dwy ferch a dan fab, yr ail o ba rai ydyw Cadben John Pritchard. Yn fuan wedi ei eni, ymfudodd y teulu i fyw i Gaernar- fon-yr hon sy'n gwylio ei hanes o hyny yn mlaen. Y mae iddo tt3 yn yr ardal hon ddwy gyfnither, a dau gefnder, y Mri John ac Owen Jones, y rhai sydd yn fhenoriaid blaenilaw gyda'r Annibynwyr." Fe vsel pavvb yn e^lur oddiwrth y wybxlaeth hon y gall hen ardai wledig Penmo'fa yrnfff ostia gyra b.ilchder goneft, mai yn un o'i bwtl y od mwyaf di-nod y ganwyd meistr prif agerlong y celnforoed J.
TOWYN
TOWYN Y BKDYDDWVR -Dydd Mercher, cynhal- iwyd cwrdd cymdeithasol petthYNoi ife eglw s I hon yn y Neuadd Drefol. Cyfranogwyd 0 de a ddarparwyd gan nifer o fone Idi^es ui, a cinfvyd cynghardd yn yr hwyr, Mr H I! ty.ln Jones, U.II., yn llywyddu. Y GVMDEITHAS DDADLEUOL —Nos Lun, rhoddodd Mr. E. P. Evans, anerchiad ar "flanesiaf-th Naturiol Tovyr," yn ei blanhig- 10". adar, ffurfiad y ddaear, glo, llechi, &c., trw/ ddadblygiad yr oesau dirifedi. Eglurwyd y d larlith gyda chymorth y 'b'ack board.' Diolch.vyd yn gynes i Mr. Evans am fuid a'r j eser a roddodd i'r cynulliad,
JLNTRJIWTON.
JLNTRJIWTON. Cymer nil brawf IIarri Thaw am saethu Stanford White lo yn New York, Ionawr 6. Bwriedir gwneyd tysteb i'r Parch. Job Miles, Aberystwyth, ar ei ymneiilduad o'r fugeiliaeth yn y dref. Mae nertlx y pleidiau gwleidyddol yn y Senedd yn sefyll yr un ag oeddynt yn yr etholiad cyffredinol. Enillodd y Toriaid ddwy sedd, a gadawodd dau o'r Toriaid am feinciau y Ehyddfrydwyr. Yn ol y "London Gazetto" y mae Mr 0. Slaney Wynne, Dol Rhvo, Dolgellau, wodi cael ei apwyntio yn Is-Raglaw, yn He yr Arglwydd Ganghellydd dros Feirinn, o her- wydd ei afioehyd ac absenol !eb o'r sir. Mae y Parelm. S. R. Jenkins, Gravesend. brodor o'r Drefnewydd, a J. Hugh Edveards, Llnndain, yn efrydwyr y gyfraith i'r amcan 0 fynod yn far-gyfreithwyr, Bwriadant fyned ar y cvleh-deifchian Oymreig ac ym- geisio am aelodaeth Seneddol. Er's amser y mao cryn anesmwytMer yn mhlith y Zulus yn Ne Affrica, a bernir y bwriadant godi yn erbyn yr awdutdod Prydeinig, ae ambeuir teyrngarwch y pen- aeth Dinizula, mab y diweddar Cetewayo. Yn ddiweddar llofruddiwyd amryw o ddyn- ion gwynion gan y brodorion. Y mae Ilywodraeth Natal, mewn canlyniad, wedi anfon 2,000 o filwyr i'r diiiogaeth i'w dwyn i drefii. Mae'r Parch E. It Jones, Gaergybi, yn rhoddi ei fugeiliaeth ar Eglwys Mount Pleasant i fyny er mwyn ymgymeryd a'r gorchwyl o gasglu pum' mil 0 bunau at Goleg Bala-Bangor. Mae Mr Jones yn weithiwr Qgniol, bydd colled ar ei ol yn Nghaergybi. Rhoddodd lawor o'i amaor i wasanaeth eyboeddus, bu'n aelod o'r Oynghor Sir a'r Pwyllgor Addysg, ac yn Gadeirydd Cymdeitlias Ryddfrydol Mon. Y mae llawer 0 balasau yn Mhrydain yn meddu ar gyaylltiadau hanesyddol. Un o'r rhai yma ydyw Neuadd Csosby. Hon adeil- ad o'r canoloesoedd ydyw. Bu yn breswyl- fod i Rhisiard y Trydydd, i'r hwn, pan oedd yn Dduc o Gloucester, y cynygiwyd Coron Lloegr gan ddinasyddion Llundain. Cawn banes didor am dano o amser yr Uchel Sir- ydd Syr John Crosby, Rhisiard y Trydydd, Syr Thomas Moore, hyd at yr adeg brosenol. Ond y mae'r lien adeilad ardderchog, mae'n ymddangos, i gaol ex dynu i lawr. Yr oedd y Parch. Isaac Williams, Llan- brynmair, yn holi ysgol unwaith, ac yr oedd ef yn onwog fel holwyddorwr y dosbarth hynaf. Wrth ymdrin a rhyw bwnc, gofyn- odd am adnodau i'w brafi. Cafodd amryw, ac mown atebiad i un, dywedodd, "Dydi yr adnod yna ddim ar y pwnc 0 -J "Wei," meddai'r atebwr, "dyna'r adnod i chwi, gwnewch fel a fynoch ofo hi." Fel y gwyr llawer am y gweinidog, yr oedd yn brofedigaeth gref iddo rhag i'w dymheredd Ion dori allan dros y torfynau wrth glywed yr atebiad ffraeth. Y mae nifer luosog yn y vrlad fel pe yn crcdu nad yw gweithio a dwylaw yn an- rhydeddus ogwbl. Cynllunant i goisio hyw trwy hoced a thwyll—thyw beth heblaw llafurio. Un o'r cyfryw ydoedd un Jamoa Goode, o Caerdydd, yr hwn gafodd bedwar mis o garchar gyda llafur caled gan uatus- iaid Plymouth yr wythnos lion. Honai y creadur ei fod yn foneddwr cyfrifol wrth ddieithriaid, i'r amcan 0 dynu benthyg arian a nwyddau. Dyma ddywed yr hanes am da.-to -He had lived by fraudulent means for several years." Y nlRo' tyddin hon yn lluosocach nag y meddyliwn, ac yn agosach atom o lawer nag y dychmygwn. Beth bynag am Gymru, y mae llawer o ofyn am dir ar gyfor ffermydd bychan yn Lloegr. Rhoddir digon o waith i Fwrdd Amaethyddiaoth yn y cyfeiriad yma. Y mae Arglwydd Carrington J a Mr R. Winfrey, A.S., yn brysur gyda'r gorebwyl o ateb galwadau. Teithia Mr Winfrey wahanol ranau o'r wlad i esbonio'r gyfraith. Dywed fod yr alwad am dir yn un angbyflredin. Mewn un rhan o Sir Lincoln, meddai Mr Winfrey, yr oedd ganddynt 593 o acori o dir y Goron ond gallesid gwneyd gyda deng- waith cymaint. Y mae ffennydd mawrion yn cael eu gosod at ddaliadau bychan.
01:0nlt) at (Svivu^dr
01:0nlt) at (Svivu^dr CXXYIII. Nos LUN. Adlais cydymdeimlad byw glywir y dydd- iau hyn o'r orsedd hyd at y bwthyn bach to gwellt distadlaf yn y tir a. Mr. Lloyd George a'i deulu yn eu profedigaeth lem o golli y ferch hynaf. Geneth ddeunaw oed, hynod siriol a chariadus, ae fel canwyll llygad ei thad. Derbyniodd ei haddysg elfenol yn Ysgol y Bwrdd yn Nghriecieth Yn ol pob golwg yr oedd dyfodol disglaer iawn iddi. Yr oedd dysgu yn hyfrydwch iddi, ac yr oedd yn feddianol ar alluoedd tu hwnt i'r eyffredin mewn amryw gyfeiriadau. Y maent fel teulu yn hynod garuai ld tuag at eu gilydd. Clywais ddweyd nad oedd dim mor atgas gan Lloyd George ag eistedd i lawr i ysgrifenu llythyr, eto tra bu ei fam byw, pan elai oddicaitref ni chollai ddiwrcod heb ysgrifenu llythyr ati. 0 Yr un modd hyd heddyw, pa le bynag y hydd, pa. mor brysur bynag y bo, nid yw un diwiuod yn anghofio anfon gair i Griccieth at yr hen ewythr carodig a'i magodd ac a fu fel tad iddo. Fel y mae yn eithaf hyspys yn Llanystum- dwy y bu yr hen ewythr am flynyddau yn cario ymlaen fasnach fechan fel crydd, ac yn magu plant ei chwaer weddw. Ac yn y pentref bychan hwnw yn ysgol ddyddiol yr Eglwys Wladol y derbyniodd Llywydd Bwrdd Masnach ei addysg elfenol. 0 Gwelodd yr ewythr cralf fod rhywbeth tu hwnt i'r eyffredin, yn ei nai, a diau iddo fel Mair gynt "ystyried hyn oil a'i gadw yn ei galon," a phenderfynu hyd eithaf ei allu roddi pob chwareu teg i'r bachgon. C) Dewisodd y bachgen fyn'd yn gyfreithiwr, cafodd le mown Swyddfa yn Mhortmadoc, ae er mwyn bod o bob cynorthwy iddo, aeth yr ewythr ati ei hun i feistroli d wy iaith estronol sef Ffrancaeg a Lladin am nad oedd ganddo foddion i dalu am gwrs o addysg uwchraddol iddo. C, Ac fol hyn y byddai yr ewythr a'r nai gyda'r nos yn ddygn witki gyda'u llyfrau, ac erbyn bod yn un ar hugain oed yr oedd Lloyd George wedi myn'd drwy bob arholiad angenrheidiol, a'i enw ar Gofrestr cyfreith- wyr Prydain Fawr. Fe ddichon mai dyma yw dirgelwch pob- logrwydd Lloyd George ei ostyngeidd- rwydd. Er yr holl ddyrchafu sydd arno nid yw yn anghofio ei ddechreuad ei gariad at ei deulu, at ei wlad, at ei iaith, ac at ei genedl mae yn parhau o hyd yn fflam ang- erddol gref aniffoddadwy. Nid oes arno gywilydd o'i ddechreuad, nac o dlodi ei hynafiaid. Ond gwae y aeb a'i danod iddo yn ddiaehos. Ar derfyn cyf- arfod cyhoeddus adeg yr Etholiad, cododd un o'i wrthwynebwyr i ofyn cwestiwn, a dyna ydoedd, "Fedri di ddweyd with y cyfarfod fy machgen i ymha Ie y mae trol a mul dy daid" ? Yr oedd George ar ei draed mewn amrant, a dyma ei ateb, "Y mae yn ddrwg iawn genyf ddweyd nas gwn beth a ddaeth o'r hen drol, ond yr wyf yn meddwl yn siwr fod yr hen ful yn y cyfarfod yma." Y mae J. M. Edwards, M.A., prif athraw Ysgol Sir Tieffynoa, newydd gyhoeddillyfryn destlus a gwerthfawr iawn, sef detholiad o Weithiau Daniel Owen, fe ddylai y llyfr hwn fod ymhob ysgol ac ar bob aelwyd yn Nghymru lie ceir rhieni yn caru eu hiaith a'u gwlad, a gwir les eu plant. Y mae yn anKawdd meddwl am ddatlun prydferthach na'r tad a'r fam a'r teulu man o gylch y tiln nraelwyd Gymreig, ac un o'r plant yn darllen detholion o Weithiau Daniel Owech 1-
ABERMAW
ABERMAW Nos Sul diweddaf, bu farw Mr Alun Evans, Dol Afon, ar ol hir waeledd. Yr oedd yn aelod ffyddlawn a gweithgar gyda'r Annibynwyr. YR YSGOL SIROL.—Yn Nghymdeithas Ddadleuol yr ysgol Sitol yr w thnos ddiweddaf, bu dadl ar "A ddylid trwneyd i ffwrdd a'r goqb o ddicnyddio ?" Dadleuai Enid Jones dros yr ochr gadarnbaol, a Gwilym Beveis yn erbyn. Yr oedd y mwyafrif o blaid yr ochr gadarnhaol. Caed chwareuad aryberdoneg gan Miss Agnes Owen. Y PORTHLADD'.—Dywedir fod Ymddir- iedolwyr y Poithladd wedi penderfynu adeiladu cei newydd yn Aberamffra. Y mae y Hwrdd hefyd yn ystyried y priodoldeb 0 adeiladu breakwater a ihoifa o "Trwyn Borthwen" yn mlaen i gyfeiriad Cei Abermaw.
MEISTRIA NYDDWYR OLDHAM¡
MEISTRIA NYDDWYR OLDHAM Yn ddiweddar, rhoddodd nyddwyr cotwm Oldham rybudd y byddai iddynt sefyll all.-in om chaniateid codiad o tua 20 y cant yn y cyflogau. Honent nad oeddynt yn gofyn mwy nag a ganiateid yn Bolton a threfydd eraill. Yr oeddynt i sefyll allan ar streic tua. phythefnos yn ol oni roddid iddynt eu tel- erau. Yn y cyfwng daeth Mr Lloyd George yn mlaen fel Hywydd Bwrdd Masnach i Manchester i geisio cyfryngu lhwngy pleid- iau. Llwyddodd i'w perswadio i oedi pythefnos er cael chwaneg o amser i geisio d'od i ddealltwriaeth, ac anogodd y ddwy Z5 ochr i gyd-ystyried y mater. Dytfd Iau diweddaf, am y waith olaf, cyfarfu y cynrychiolwyr y meistri a'r gweithwyr a'u gilydd. Daeth Mr. Llayd George yno yn bwrpasol yn fuan wedi claddu ei ferch, i roddi ei wasanaeth iddynt os byddai achos. Diwedrl y drafodaeth oedd i'r pleidiau gytuno n\i gilydd. Rhoddir 10 y cant o ¡ godiad yn y Ctfiogau, ac y mae hyn yn cael ei roddi i fwy o nifer e weithwyr nag y I gofyn ryd am deno. Dyma fuddugoliaeth hwysig arall i Mr Lloyd George, fel yr addef ti y cynryciii>.d wyr pan y datfu iddynt ei hyspysu o'r canlyniad yn y Midland Hotel. Atebodd yntau hwynt mown araeth tra mynegiadol. Addefodd anhawsderau yr ymrysoafa, a chanmolodd y ddwy ochr. Nifer y gweithwyr fuasai erbyn hyn mewn rhyfel ddiwydianol pe heb gytuno yw 10,000.
WILLIAMS O'R WERN.
WILLIAMS O'R WERN. 0 dan y penawd "Tri Chedyrn Cymru." ymddangosodd ysgrif ddydderol yn y 'NEGES- YDD' yr wythnos ddiweddaf gan fy hen gyfaill H. P. Ar ol ei ddarllen, daeth i'm cot fod genyf rhyw ychydig nodion (nid adgofion) am un neu rhagor 0 ymweliadau y Parch W. Wil- liams o'r Wern a Machynlleth. Cyfeirir at un o honypt yn ei "Gofiant Dailuniadol" gan y Parch D. S. Jones, Chwilog, tuial 450. Hefyd mewn hen gof-lyfr sydd yn fy meddiant o eiddo yr hen frawd, sef y diweddar Robert Jones, Abercegir, pregethwr cynorthwyol poblogaidd yn ei ddydd, a manwl ei gofnodion, gyda'r Wesleyaid ceir fel y canlyn •— 1829 Tach 12 Cyfarfod y Dissenters yn Machynlleth — am 2 Mr Williifms, Wern, 2 Cor. 4 --18 — am G Benjn. Ue2s, G. Uanbadarn, Esaiah 33. 29, 30. Bowen, G. Ceri, loan 18. 3H Davies, G. Drefnewydd, loan 6. !44, 0 Idiwrth yr uchod gweHr fod tri yn pregethu yn nghyfarfod y nos Nid oes cofnodiad am oedfa y bcreu, a dim ond Williams, Wern, am ddau. Pur debyg nad oedd Robeit Jones yn ceifa y boreu, ac os oedd arall yn pregethu o flaen Wiiliams gall nad oedd yr hen frawd wedi cyrhaedd mewn pryd i glywed y pregeth- wr cyntaf. Efallai rnai gwell fyddai rhoddi gair yn mheliach 0 egluihid ar y cofnodiad uchod. Golyga y G rhwng enw y p egethwr a'r He— gweinidog—sef B. Rees, gweinidog Llanbad- arn Bowen, gweiniJog Ceri, 3 Davies, gweinidog Drefnewydd. Fe sylwa ydarllenydd fod J ar 01 y 37 adnod yn nhestyn Mr Bowen- 2 golyga hynyna y rhan olaf o'r adnod, a'r k o flaen 44 yn nhestyn Davies yn arwyddo y rhan flaenaf o'r adood. Tybiaf fod y cynllun yna yn lied wreiddiol a phriodol ae yn hynod nodwedd- iadol o Robert Jones. Pan y digwyddai i*r tes- tyn fod y rhan ganol 0 hono fel hyn y dodir, er eagraipht, Genesis 558^. Dywedais ei fod yn gynllun gwieiddiol, efaliai fy mod yn dweyd gormod wrth ddweyd hyny ond hyn a ddywedaf, na chyfeirfyddais a'i gyffelyb yn un man arall yn ystod fy oes. Yr wyf yn ofni fy mod weJi crwydro oddi- wrth fy nhestyn, ond gwn eich bod yn dra thyner yn caniatau peth felly. Nid wyf yn meddwl fod ymweliad Williams o'r Wern a gofnodir gan Robert Jones yr un y cyfeiria H. P. ato. Os caf hamdden, efallai y gallaf yr wythnos nesaf roddi y testyn y pregethwyd arno gan Me. \Villiams yr ade4 y cyfeiria H. P. ato a manylion e.raill.E. R.
,;.TALYBONT
TALYBONT LLVS YR YNADON.—Cyhuldwyd John Davies, cariwr, Llanfihangei, gan John Jen- t kins, tfermwr, o ladrata coler ceffyl yn Gor- phenat diweddaf, yr hyn a wadwyd ganddo. Wedi myned i'w achos a chael croes-dystiol- aethau taflwyd yr achos allan. Rhyddhawyd y diffynydd o'i gostau.
!EBION 0 CALIFORNIA. '-
EBION 0 CALIFORNIA. EMRVS L. OWEN. (paritad). Wrth ddisgv'n o'r mynyddoedd gwele-n yma ac acw ambell i fwthyn uaig ar ymyl y goed- wig. Gwelem yno un bachfcen ifiuanc yn treio cael gwared o'r "pla gwyn"—y Darfodedig- aeth trwy fyw yn yr awyr agored ac edrychai yn gwella yn rllieo-,ol, arall yn is i 1 iwr newydd dd'od i'r uni^rwydd i'r un amcan, ond gwelem ol hiraeth ac hefyd fod y pla wedi cael gafael sicr arno, ac 0 drueni, bachgen ieu- anc talentoaf yn myned yn aberth fel hyn; hoffai bob peth o'i amgylcik yr oedd yr awen yn ei gynhyrfu, meddyliem am y geiriau anwyl yn yr hen Aeg, "Gwnewch imi feddrod." Gwelem ambell i ddernyn yma ac acw wedi ei ysgriblo ar y bv. thyn coed. Dyma un .— "Mid these hills of California y Let nae live for evermore, In a cabin in the forest With the girl whom I adore; Till we lay aside the body And our souls be still and free, NV;,ii !e-ji;ip, in the mystic mountains Throughout all eternity. Gadawsom ef, gyda chalon drom ond yr oedd gubiith we ii ei lenwi ef. Gobeithio y caiff weied ei olSeith on we^il eu sylweddoli. Ynvi ac acw y mae bythynod y I-Focest Seivice." Amcan y rhai hyn yw gwylio y goed.ig, y dan fwyat rhag tân, ac hefyd pianu coedwigoedd eraill; gwna yr Un. ol Dalaethau filiynau ar ei choe iwigoedd bob blwyddyn, a caiff Califfornia y rhan ijwyaf o'r arian. Mae caroedd yn astudio looodwig- aeth" ac yn parotoi eu hunan er gofalu am goed fy ewythr Sam, a'r rheswm 0 hyn yw bod y rhan hyn o'r wlad yn dibynu ar wlaw y tym. hor' a dywedir bod y coedwigoedd yn atdyniad i'r gwlaw, ac ar ol iddo dd'od yn ei gadw yn y ddaear fel y gall y dinasoedd gael digon at eu gwasanaeth. Mae Dinas yr Angelion yn dechreu ar eu gwaith dwfr yn awr deuant ag ef o Queens R'iver, o'r Sierra Nevadas lt0S300 o filldiroedd, a chyst tua 8,000,000 o bunau a chan fod cymaint o bwys i'r coedwtgoedd fod yn ddiogel cedwir byddin fechan o Uftirwyr i ofalu am daoynt, ac y maent yn "blant y Goedwig," ac yn byw eu holl amser yn yr awyr agored (oddigerth y tymhor gwlaweg). Ond o'r diwedd gadawsom y goedwig a chyraeddwyd y gwaelod. Yma y maey rhaiadr yn cael ei defayddio i "gyayuchu trydaniaeth," a chludk y "llif o we-fe" trwy y Iransmission Wires i Los Angeles, tros 160 o filldiroedd oddi yma. Ar y gwaeJodion y mae ffermydd eang iawn, gwelsom iN y dywedir ei bod yn 10 milldir ysgwar, a gweithir hi y rhan fwyaf gan "Drydan" Enfyn ei chynyrch i'r marchnad- oedd trwy gyfrwng y Rhei.ffotdd Drydanol, cangen o ba un sydd yn rhedeg drwy y fferm o'r dref gyfagos. I ddyrou ac i waeyd y gwaith, defnyddir y Modur Trydaaol. Yn He y "Corn Hirlas" i alw y gweision defnyddir y pell-aeinydd a clychau trydanol. Y mae y percheaogion wedi cymeryd pob dyfais ddi- weddaraf at hyrwyddo y gwaith. Dywedai un o'r Porthmyn wrthyf ei foi yn bwriadu godre y gwaitheg i gyd gyda thrydan cyn bo hir. Mae y peiiiant at hyey yn y farchnad yn barod, ac yn yr Arddango/fa Drydanol yn Efcog Newydd y wythnos diweddaf tynai gryn sylw Trueni na fyddai wedi cyrhaedd CynHu, arbedai Haw- er i ysten o laeth heblaw helpu llawer un i gadw y Deg Gorchymyn yn gyfan. M ewn ychydig yn ddiameu bydd yr off-eryn godro yn beth eyffredin gelfir godro uurhyw nifer o wartheg ar unwaith. Rhyfedd fel yr k yr hen fyd heibio, ac y mae yn ymager yr amgerau gwell i bawb. Ac yn He bad ffarmio yn galed- waith rnae yn troi yn bleser i'r tfermwyr. Llawer i waith clywais yr hogia yn dweyd pan oeddym yn yr ysgol, "Na mi M fi i wcithio at y ffarmwrs cyn y gwna i o." Ithyw fath o "Last Resort" i ni oedd. Wei, dyma ft yn ol eto yn y dref, a cynhwrf sydd o achos y wasgfa arianol yn Efrog Nw- ydd ond nid oes ofs ar y Gorllewin tra y byHd dyn o stamp Theodore Rooseveit yn gofalu am yr awenau. Er dywedir mai o'i achos ef y bu i'r wasgfa fod, ond y peth goreu erioed yw iddo anfon allan yr ysbeilwyr 0 fod yn aelodau a chyfpanyddwyr yr Ariandai yn Efrog Newydd Llawer o skarai sydd pwy fydd olynydd Roosevelt'? Dywed rhai y bydd yn rhe le^ ei hunan am un tymor eto. Dywed eraill na wnaiff, ac mai William Taft, Ysgrifenydd y Talaethau, fydd ei olynydd eraill mai y Cym- ro Americanwr Charles E. Hughes, Ll/wodr- aethwr Talaeth Efrog Newydd. Efe yn ddian yw y mwyaf cymwys i'r swydd. Y mae ton o gerydaiu a diwygio wedi ysgubo tros y wlad er pan yr ymgymerodd Mr. Hughes ag ymclrwilio i'r t'wmni yswiiio trwy ei waith da fel Ilywodr- aethwr. Byddai yn dda gan filiynau ei weled yn y Ty Gwyn. Gobeithio y caiff fyned.
ABERDYFI
ABERDYFI NEWID PITLPUDAU.—Y Sabboth o'r blaen, newidiodd gweinidogion y capelau bulpudau, yn ol trefniant a wnaed gan Gyngor yr Eglwysi Rhydd. CHESS.—Pendetfynwyd sefydlu Chess Club gan nifer o chwareuwyr yn y dref, a phasiwyd i gystadlu a chlwb yr Abermaw tua'r Nadolig a chynyg medal arian fel gwobr.