Y Negesydd

Y MESUR ADDYSG. Yserifenodd Dr. Parker i'r Daily News am dydd Mawrth, i ddiolch i Dr Clifford am vmladd vn eibvn y Mesur Addysg Gan droi at agwedd gyffredinol y rhyfel ar addysg,dywed Dr. Parker Yr wvf ar adegau yn teimlo tuedd at fod vn ddiolchg-ar i Mr Balfour am ei fesur. Y mae wedi gwneydgwyrthiau mewn cylchoedd Vmneillduol. Y mae wedi codi v rhai oedd wedi marw. Anaml y dartu i mi. yn nehwrs Erweinido?aeth o haner can' mlynedd weled vr Ymneillduwyr wedi deffro mor drwv- adl, na'u gweled mor ddigofus, a hyny ar dir cvfiawn. Deng-vs y mesur yr hyn a wnai pleidiau neillduol, pe yn meddu ar yrallu Beth wnaent hwv ? Rhoddent y cloadur ar y werinlywodraeth, distawent Ymneillduaeth, a choronent vr offeiriaid. Mae vn amser dwevd hyn, a gweithredu vn vmroddedig ar y wybod- aeth 0 hono. O'r braidd y mae'n ormod dwevd 1 fesur Mr Balfour adsefvdlu v Blaid Rvdd frvdig. Mae vn blaid unwaith eto. Yr oedd oedd vn sefyll mewn mawr angen am ryw allu i'w hail fwvnhau a'i chvfanu ac vn awr, v mae y eallu hwnw mewn 11awn weithrediad ar mewn blwvddyn neu dd.wv bydd wedi Ciri(1 qllan ei rhenhadaeth Mae v mesur yn ddrw o'r dechreu i'r diwedd y mae ei vsbrvd vn fa1eisus, a'i amcanion vn anwladearol. Mae v Rhyddfrvdwvr vn eweled hvn yn awr, a dvna osham v maent mor wresoly a phenderfvnol i hpi,lio porphwvs hvd res v bydd mesur vr off- eiriaid hwn wedi cael ei gyflwyno drosodd i'r crogwr cvffredin

CYFARFOO MISOL CORIIEWIN MEIRIONYDD Dydd Llun a Mawrth, vn Engedi. Ffestiniog. Llvwydd, y Parch. T. TJovn, Caed ateb yr eglwvsi yn ffafr i Mr. Ellis E Owen, Nazareth. Penrhyn, fyn'd vmlaen i breeethu, a derbyn- iwyd ef yn aelod o'r C M.. gyda chaniatad iddo sefyll arholiad Cole? V Bala.—-Hvsbyswyd fod eglwys Pennal vn ffafr cael gweinidog, ac yn symud at hvny.—Rhoed cenad i eglwys Talsarnau adeiladu vsgoldy newydd yn Mhen- careg.-Rhoed derbvniad i'r Parch. W T Ellis, B.D.. Pwllheli, fel gweinidog eglwys Aberllefenni — Cydvmdeimlwyd ae amrvw sydd mewn gwaeledd. —Enwvd i bregethu, Parchn. E. J. Evans. Penrhvn E. V. Humphreys. Llwvngwril; R. Morris, M.A., Dolgellau; W. T. Ellis, B.D., Aberllefenni, ac R. R. Jones, Abergynolwyn.

CORRIS. CYRDDAU DIWYGIADOL.—O Hydref I4eg, dros Hydref igez, bydd y Parch. Hugh Hughes (W ), Abergele, vn traddodi cyfres obregethau diwveiadol, yn Nghorris, o dan nawdd Cym- deithas Ddirwestol v Merched. Y nos Lun blaenorol, sef Hydref 13eg-, bydd Mr. Hughes vn traddodi darlith yn yr un lie. Ei destyn fydd D. L Moody,' yr efeneylydd enwog. Deallwn y bydd wythnos 0 gyfarfodydd gwedd- iau yn cael eu cynal gan vr elwysi Ymneill- duol wythnos 0 flaen y genhadaeth. DIRWESTOL-Nos Lun diweddaf, yn nghapel Salem, cynhaliwyd cyfarfod dirwestol, dan ly- wyddiaeth Mr. Rhys Owen, Bronmeirion. Caed anerchiad gwresog gan Plenydd (cynrychiolydd yr Alliance). Siaradwyd ymhellach gan y Parch. Rhys Davies, a Mr. Owen Roberts, Minafon Yr oedd cynulliad gweddol yn bres- enol. ARHOLIADOL. Yn arholiad Ysgrythyrol Undeb Ysgolion Sul Annibynwyr Cymru, ym- eeisiodd naw o ysgol Salem, Corris, a safent fel y canlyn :—Dosbarth dan 16eg oed, uwchaf- rif 100, Evan H. Williams, Glanrafon, 71, gradd i Prudence Jones, Dolybont, 52; gradd 2; Lewis T. Edwards, Greenfield, 44; Gomer Jones, Brynedwin, 25 Kate E. Evans, Liver- pool House, a Ethel M. Jones, Bridge St., dan 20. gradd 3.—Dosbarth dan 21 oed, Lewis A. Williams, Bethel, 84, gradd i William O. Williams, eto, 52, gradd 2.—Dosbarth dros 21 oed, Mr. Walter Davies (o Arthog), 81, gradd i D. J. Owen, Garneddwen, 72, gradd i.

ARDDANGOSFA MEIRIONYDD. Cynhaliwyd pedwaredd avddangosfa ar ddeg ar ugain Cymdeithas Amaethyddol Meirionydd, yn Nhowyn, ddydd Gwener. Yr oedd y pethau a ddangogid vn J'hilo 150 dros ben yr hyn a fuont fwntf o'r blaen Canmolid yr anifeiliaid oil, yri Anwedig y gwartheg duon, y defaid a rhai o'r ceffvlau Yr oedd y neidio yn rhagorol. Mr. T. H. W. Idiis, Talyllyn, oedd y Ilywydd. Enill- wyd y prif wobrwyon fel y canlyn Neidio a Thithio.—C. Jerome, Sutton Dr. Davies, Machynlleth • J. Thomas, Glandyfi A. W. Jones, Gaewern Gwarlheg.-R. M. Greaves, Wern Ar- glwydd Harlech; J. Owen, Talsirnau; M, Evans, Dyffryn H. Evans, Towvn; D. Tudor, eto W. E. Oakeley, Tanybwlch R. Jones, Towyn; J L. Taylor, Dolgellau; R E. Jones, Corwen. Ceffylau.-W. Parry, R. Williams, R. E. Jones, R. Roberts, E. Gabriel, Towyn R Pugh, eto; J. Evans, eto; H. Evans, eto; R Williams, Dyffryn T. H. W. Idris. Talyllyn E. Williams, Dolgellau. Defaid.- W. E. Williams, Gwerclas; R. Williams, Harlech R. M. Greaves, H. Evans, Towyn; T. Jones, R. E. Jones, J. Jones, Mrs. Kirkby. Dofednod.—W. H. Rowlands, Abergynolwyn G. Thomas, G. Jones, J. Turner, Pandy R. Thomas, D. N. Kirkby, H. Jones, Bala; J Jones, Towyn. Ymenyn.-J. Jones, Bala; J. ac R. Pugh, W. Jones, O. Jones, Miss C. Rees, Dolgellau. Owohrau Arbenig.-R. M. Greaves. W. Jones, Towyn T. Morris, Pwllheli; R. Williams, Dyffryn; E. Griffith, Towyn J. Parsons, Corris; E. Price. Talsarnau: Miss G. Hughes, Portbmadog: n, Tndor, E. Evans, R. Roberts, D. Jones, D. N. Kirby, a H. Evaus, Towyn; M. Thomas, Harlech Mrs. Roberts, Llanegryn. Hollti Ilech.au.—J. E. Roberts, Abergynolwyn E. J. Rowlands, eto J. Ellis, D. R. Davies, J. F. Williams, R. Lewis, Aberllefenni. riv)i.Lizzie Jones, Llanfrothen; John Owen, Abercorris, Corris J. Parsons, eto; R. Williams, Llanidloes E. H. Morgan, Drefnewydd; W. S. Glynn, Criccieth W. H. Williams, eto; D. C. Davies, Aberdyfi D. R. Evans, Borthygest; E V. Davies, Llanidloes R. Jones, Unicorn, Dol- gellau W. Jones, Dolgaregddu; T. Steadman, Dinas Mawddwy R. Thomas, Llanrwst.

RHYFEL Y TIR YN IWERDDON. Hvsbyga gohebydd o Dulyn, y gellid cym- aryd bron yn ganiataol y cynhelir cynhadledd rhwng 'cynrychiolwyr landlordiaid Gwydd- elig a ehynrychiolwyr y tenantiaid. Y mae trafodaeth yn myned ymlaen gyda golwl, ar Bicrhau lie yn Nulyn i'r eisteddiad. Y tebygolrwydd ydyw'y cyfarfydda y gvnhad- ledd yn ystod yr wythnos ddiweddaf o'r mis yma.

CARCHARU MR. J. KENSIT (110.) Mynai Mr. John Kensit (ieu.), gynal cyf- arfodydd ar yr heolydd yn Lerpwl, i wrth- dystio yn erbyn Defodaeth yn Eglwys Loegr. Yn y cyfarfodydd hyn, codwyd cvnwrf. Hvmerwyd ef o flaen yr ynad, Mr. Stewart, ddydd Llun, a dywedodd yr ynad mai nid achos o 'i- ddid llafar' oedd hwn ond o y ddefnyddio yr heolydd ydynt i fod yn glir i drafnidiaeth, er casglu pobl at eu gilydd fel ag i dori ar heddwch y boblogaeth. Gallai Mr. Kensit draddodi ei anerchiadau mewn adeilad, ond nid ar yr heol. Yr oedd yn ei rwymo yn y swm o ugain punt i gadw yr heddwch am ddeuddeng mis. Gwrthododd yntau gymeryd ei rwymo, ac anfonwyd ef i garchar am dri mis.

ABERMAW. CYNGOR DINESIG.-Dydd Mawrth, Mr. H. Evans yn y gadair.—Detholwyd tri aelod i gyf- arfod vr un nifer o Gyngor Dolg-ellau i bender- fynu beth i'w wneyd g-ogyfer a chael y telephone i'r ddau le. Darllenwyd llythyr oddiwrth Fwrdd Masnach p irthed gwaith archwilydd y cvfrifon yn ewrthod caniatau i'r Cvngor dalu arian neillduol. Cafodd y Cyngor fenthye arian heb ganiatad y Bwrdd, ac yr oedd peth o'r arian hyn yn ddyledus. Vsgrifenodd yr archwiliwr ei fod wedi egluro fod -y Cyngor yn meddwl codi treth o 2s. 6c y bunt, er mwyn clirio hyn.—Penderfynwyd gwneuthur hyny, a detholwyd y clerc a dau aelod i fyned i ym- gynghori a'r Bwrdd.

HELYNT Y PENRHYN- RHAGOR 0 BLISMYN. Gwaethygu yn hytrach na gwella y mae helynt y Penrhyn, a thueddodd llythyr diweddaf Arglwydd Penrhyn at Mr. Henry Jones i gyffroi teimladau llidiog. Yr wythnos ddiweddaf, yr oedd nifer luosog iawn o gyn-chwarelwyr wedi dychwelyd o'r glofeydd, a daethant i wrthdar- awiad a llawer o'r gwrthgilwyr. Y canlyniad fu ffrwgwd rhwng y ddwy laid Nis gellir dweyd yn iawn ar ba ochr yr oedd y bai; ond cwyna y streicwyr mai os hwy a gyhuddir gan yr heddgeidwaid, fod yr hyn a wnaent hwy yn cael fwyhau ond os ar yr ochr arall y bydd bai. na roddir cymaint o amddiffyn i'r streicwyr. Haerir y bu amryw ymladdfeydd nos Sadwrn, yn Mangor,ac yn Bethesda. Wedi cynal y cyfarfod mawr yn Neuadd Farchnad, daeth rhai o'r streicwyr i wrthdarawiad a dyn o'r chwarel, a adnabyddir wrth yr enw 1 Owen Ty'ntwr.' Dilynwyd ef drwy yr heol, a rhuthr- odd i orsaf y rheilffordd am nodded, yn cael ei ddilyn gan dyrfa lidiog Wedi cyraedd yr orsaf, cauwyd y drws arno, a diangodd, ond torwyd un o'r ftenestri. oherwydd fod y dorf yn gwthio ymlaen Prin y gellir desgrifio yr olygfa tufewn i'r orsaf. Anfonwyd i Fangor ar unwaith am ragor o heddgeidwaid. Aeth deg ar feirch, a chant gyda'r tren yno.

ABERDYFI. Cynhaliwyd y cyfarfod dirwestol wythnosol dydd Sul, dan lywyddiaeth Mr. W. Jones, C.S Cafwyd anerchiadau pan y Parchn. W. D. Evans, Aberdyfi, W. Owen, Abermaw, a Mr. E. L. Rowlands. Sibrydir fod gorsaf y reilffordd yn y lie hwn ar gael ei gwella, ac y mae yn hen bryd gwneyd hyny. Nid oes, fe ddichon, ar holl linell y Cambrian orsaf mwy ddistadl ac ystyried y lie fel porthlaad a chyrchfa dieithriaid. Diameu fod y dref yn dioddef oherwydd hyn. Y mae y Parch. Tecwyn Evans. B.A., yr hwn a ddychwelodd yn ddiweddar o'r Unol Dalaethau, wedi ei benodi yn weinidog yr eglwys Wesleyaidd yn y dref hon.

Y CADFRIDCCION BORAIDD. Cyrhaeddodd y Oadfridogion Borilidd i Amsterdam, dydd Lui. With eiarad yn y Palace of Industry, dywedodd y Cadfridog Botha y buont yn ceigio iawn am eu fferMiydd llosgedig, ond yroedd ganddynt bob rheswui i gredu na fuasent yn cael iawn. Yr opdd cymorth yn hanfodol. Hebddo dinvstud miloedd o bobl.

LLADRATA GWARTHEG- Yn Llys Ynadol Gwrecsam, dydd Gwener, cyhuddwyd Thomas Rogers, Caer; William Bromley, Amwythig a Frederick Hesketh, Caer, o fod ynglvn a lladrata dwy fuwch a heffer, perthynol i Mr. S. T. Reeves, Oros- newydd, Gwrecsam. Traddodwyd hwy i sefyll eu prawf yn y Frawdlys Chwarterol. Yr oedd cyhuddiadau eraill yn erbyn Rogers a Hesketh.

TRYCHINEB AR Y MOR. Coleddir ofnau fod yr agerlong Bewick, o West Hartlepool, yr hon oedd yn rhwym o'r Firth o Forth gyda glo i Stockholm, wedi suddo, a bod un ar ddeg o fywydau wedi cael eu colli. Cychwynodd yr agerlongo Burntisland, nos lau, a ebyfarfyddodd yatoi-ru drom dydd Gwener, yr hyn a'i gwnaeth yn anhydiin. Rhoddodd y cadben orchymyn ar i'r hadau gael eu lansio,' ond cafodd dau eu chwilfriwio gan y tonau. Llwyddodd wyth o'r criw i fyned i'r bad olaf; ac ar ol profiad dyhrynllyd, cawsant eu codi i'r agerlestr Shark boreu Sabbath, yr hon a laniodd yn Poston. Cyn i'r Shark fyned i Boston aeth i'r llanerch lie y gwelwyd y Bewick y tio diweddaf, a bu yn gwibio oddi amgylch am tua phedair awr; ond nid oedd yno ddim o olion yr agerlong oedd ar goll, ac ni welwyd dim oddiwrth yr un ar ddeg o'r criw; ac oddieithr i'r dwylaw hyn gael eu cymeryd i ffwrdd gan 1YW agerlong a allai ddigwydd pasio, y mae yna bob rheswm dros gredu iddynt fyned i lawr gydar llestr.

PORTHMADOG. Y Weinyddfs.—Y mae Miss Price, y weinyddes newydd, wedi deohreu ar ei gwaith. Diolch Brtixhixoi..—Derbyniodd Mr. D. Ames, ysgrifenydd lleol y Coedwigwyr, lythyr oddiwrth y Brenin, yn diolch i'r Coedwigwyr am eu llythyr yn Uongyfarch y Brenin ar ei Goroniad.

PENRHYNDEUDRAETH. Tra yr oedd' Mrs. Casson a'i gwas yn gvru mewn cerbyd drwy Minffordd, ddydd Llun. rhedodd plentvn bach James Jones dan draed y ceffyl. Ataliodd y gwas v ceffvl yn y fan pisgynodd Mrs Casson a chariodd y plentvn i'w gartref, ac arosodd vno hyd nes y gwelodd nad oedd y plentyn wedi ei anafu yn dost.

PWLLHELI. BWRDD VSGOL —N-^s Fawrth, dan lywvdd- iaeth Mr. O. RobynsoR Owen, pasiwyd i dder- byn cynyg i wyngalchu a lliwio adeiladau v Bwrdd am 5". ios. Gwnaed trefniadau at chwareuon blynyddol y plant. -Diolchwvd i'r Maer, a'r Faeres am anrhegion o lyfrau i blant yr ysgolion. BC)DDIAD.-Dydd Iau, pan vr oedd tri dyn ieuainc yn pvseota yn ymyl creigiau peryglus Neigwl, darfu i un o'r tri, oedd odduutu 24 oed, syrthio tros ochr y cwch i'r mor tonog. ac nid oes ol w-a am v corph er pob ymchwil. Un o'r Rhiw Lleyn, ydoedd.

Y CNYOAU AMAETHYDDOL YN MHRYDAIN- Canlyniad trydydd ymchwiUad arbenig y Timet am y tymor presenol, yr hwn a gyhoeddwyd dydd Mercher diweddaf, ydyw fod y sefyllfa yn un llai digalon nail a allesid ddisgwyl, hwyrach, ar ol y tywydd anflafriol oedd yn ffynu yn mron drol yr oil o Awst. Y mae y cnydau pytatw a hopys, yn ddioa, yn wael, ond yr oedd y rhan fwyaf o'r rhai eTaill yn ddigon cryf i ddal treialon y mis diweddaf mewn modd rhagorol. Yr oedd cyflwr v grrenith, ar gyfartaledd, yn 4 y cant yn Lloegr, a 2'7 yn Ysgotland, ond yr oedd yn 2 y cant yn uwch yn Nghymru; haidd, 4'8 yn fa yn Lloegr, a 1*4 yn Nghymru, a 1*1 yn Ysgotland. Collodd ceirch un pwynt yn Lloegr, ond cododd 2'7 yn Nghymru, a 1'3 yn Ysgotland. Gostyngodd ffa 0-7. Yr oedd yr afiechyd ar bytatw yn gyfrifol am ostyngiad o 5-6 yn Lloegr. ond yn Nghymru yr oedd y cnwd 0 7 yn well, ac yn Ysgotland l'l. Oododd y gwraidd-gnydau 2'4 yn Lloegr, a 3'2 yn Nghymru, ond yn Ysgotland yr oedd yn dal heb newid. Ychydig o gyfnewidiad a gymerodd le yn y cnwd porfa—gostyngiad o 0*1 yn Lloegr, a 1*7 yn Ys- gotland, a chyfarfyddwyd hyn ag enill 0 1*4 yn Nghymru.

Y mae llawer i ddyn yn barod i farw dros ei grefydd, ond y mae ganddo eisiau nodi y dyddiad ei hun. Dydd Llun, yr oedd Bwrdd Ysgol Llun- dain yn agor pedwar cant a thair ar ddeg 0 ysgolion.

SALE FAWR FLYNYDDOL ,111 Ul) KEKS, Paris House, Machynlleth. Yn dechreu dydd Iau (Flnit- Awst), Awst 7fed, ac i barhau ar hyd y mis. Gwerthu Allan y Gweddill o'r Stoc Haf, GYDA GOSTYNGIAD MAWR, Gwneir gostyngiad yn yr holl StoC yn ystod y Gwerthu Allan. Y mae yr holl Stoc yn Newydd, Ffasiynol, ac o'r Gwneuthuriad Goreu. Rhoddir BARGEINJON GWIRIONEDDOL Dyma gyfleusdra rhagorol i gael Dillad yn rhad. Oherwydd amrywiaeth a chyflawn- der y Stoc, nis gellir rhoddi rhestr o honynt. SALE WIRIONEDDOL HYD DDIWEDD Y 1111 Ni cha neb ei siomi mewn Gwerth nac yn Mhris y nwyddau. READY MADES, DILLADAU PAROD! I Ddynion, Bechgyn, a Phlant. Y mae genym Stoc anferth o bob math. PRINT S—Canoedd o latheni at iDdreuea a Blouaea 0 Stc. y llath i fyny. DRESSES-Canoodd olatheni o'r nwyddau diweddaraf, 2to. y llath i fyny. HETIAU G vVELLT—Canoedd o Retia. Merohed, Dynion, a Phlant, i'w gwerthu allan am lai ua haner eu gwerth. Hefyd, Carpets, Oilcloths, MackintoshM, UmbrellaB, &c. t@T Nid oes le i fanylu. Deuwch yn fuan. GREAT CLEARANCE SALE Of Summer Goods at PARIS HOUSE, MACHYNLLETH. Great Bargains Will Be Offered. Commencing Thursday (Fair Day), August 7th, 1902. Sefydlwyd yn 1876. MR. A. O. POWELL, L.D.S,R,C.S, DENTAL SURGEON, 4, PORTLAND STREET, ABKKY«TWYTK. (Opposite the Welih Baptist Chapel. Honorary Dental Surgeon to the Aberystwyth Infirmary, and Cardiganshire General Hospital. MACHYNLLETH.—Y dydd Mercher Oynfcaf at Trydydd dydd Mercher ymhob mi., yn nhy Mr. Marpole, Liverpool House, Maengwyn Street, o 2 p.m. hyd 5 p.m., neu wrth apwyntiad. CORRIS.—Yr Ail a'r Pedwerydd Sadwm o bob Mis, yn nhy Mr. W. J. Edwards, Temperance Glanydon, o 11 a.m. hyd 4-30 p.m. Prisiau Rhesymol. Voniultationi yn Mae Mr. Powell yn siarad Cymraeg ■ ■ — a Nid oes dim amheuaeth nad EASINE ydyw y Meddyglyn goreu at Gur mewn Pen, Ddanodd, Neuralgia, Tic. Anwyd yn y Pen, A phob math o boen yn y pen. Dyma dystiolaethau pwysig yn profi 1 ffaith :—Dyma ddywed y Parch. R. Peril Williams, Llandudno:— Mr. Hugh Jones. Anwyl Syr, Y Feddyg-, iniaeth fwyaf effeithiol a gefais erioed at wella Cur mewn Pen, ydyw yr 'Easine' a wneir genych chwi. Mae yn effeithio yn gyflym iawn. Gwellhaodd un o honynt gur yo fy mhen mewn ychydig amser.' Dywed Mr. John Smith, Ash St., Southpert, —' Easine is a capital remedy for Neuralgia. Dywed Mr. Parry Edwards, Ty'r capel Lla nfechell, Mon. Cymeradwyaf Easine bob amser at y Neuralgia.' Mr. R. C. Jones, Pentrefelin, Llangedwyn ddywed:- I Wedi rhoddi prawf ar liasine, 'rwyf yn gwybod beth ydyw bod am fisoedd heb y Neuralgia, pan o'r blaen yr oedd yn dyfod ataf yn fynych iawn. Yn ddiddadlf dyma'r feddyginiaeth oreu at y Neuralgia. Rhoddais ddOs i gyfaill at y ddanodd catodd esmwythad buan, ar ol dioddef am ddyldiau Rhoddais un arall i berthyoas at y Neurli;'i. cafodd waredigaeth lwyr a hollol Mut blesergenyf ei gymeradwyo i bawb svad va dioddef oddiwrth y cyfryw boenau.' (d1if rhoddi dwsi nau o dystiolaethau i'r i Easine. Gofynwch i'ch Fieryllydd neu eich GrJcer am dano, is. y paced. Yngyfanwerthaddiwirth Mri. David Jones & Co., Liverpool, neu trwy y post am is. oddiwrth HUGH JONES, M.P.S. Chemist & Druggist, Medical Ba at l x

Y BRENIN. Mynega y Press Association y bydd i'r Brenin air Frenhinps dalu vmweliad a dinas Lhindajn; ar y 18fed o Hydref. Hwya ant drWy raf 0 heolydd De Ll.undain. Gob- eithiant fillu myned i wasanaeth diolch i ^vnachloe: Westminster ar y dydd dilvnol, Tlydref 19eg. Ni chwblhawyd y trefniadau, ond bemir y bydd yr ymweliad yn un rhwyggfawr; ae eto ni bydd yno nifer luosog 0 filwyr yn y gosgorddlu. nvsbysir na hydd i'r nn o Weinidogion y Goron fyned i "Balmorol i'r Cvfrin Gyngor a gynhelir ddydd Llun. Bydd Tywysog Oymru a Mr. Akers Douglas yno, ac yn ymyl bvdd Gweinidog arall, er mwvn gwnevd y rliif digonol i fyned ymloen e'yila'v gwaith. Ychvdig iawn o waith fydd gan y Oyngor i fyned drwyddo. 9

COFEBION HIRAETHOG A NICHOLSON. Yn eglwys Annibvnol 'Gymrf-ig Grove Rtreet, Lerpwl, dydd Gwener, dadorchudd- iwvd cofebion i'r diweddar BMrchfidiffion William Rees, D.D. (Gtvilym Hiraethog), a Wm. Nicholson, cyn-weinidogion vreglwys. Llywyddai y Parch. D. Adams (IIawøn), a dadorchuddiwvd y gofeb i Dr. Reps, gan ei fab, y Parch. Heni-v IZoes (Vttllev), a'r gofeb i'r Parch. William Nicholson, gan y Parch. W. J. Nicholson, Porthmadog, ei fab.

MARCHNADOEDD. MARCHNAD YD Lekjwl, Medi 16eg. Agorodd y farchnad ychydig yn fwy tawel i wenith heddyw, ac nid oedd ond galw cymedrol am dano. Gwenith CalifEornaidd, 6s. 5c. y can'pwys. Yr oedd galw cymedrol am flawd, ond dim cyfnew- idiad yn y prisiau. Tawel iawn oedd ceirch a blawd ceirch. Prisiau indrawn yn gadarn, gyda galw gweddol dda :-Yr Americanaidd cymysgedig goreu, o 5s. lOle. i 5s. lle. y can'pwys. Makchnadoedd Anifkiliaid. Llundain Medi 15fed.— Gwartheg.—Yr oedd y cyflenwad o wartheg ar raddfa helaethach nag wythnos yn ol, ond yr oedd ton y farchnad yn bur sefydlog, a galw gweddol dda am y biffiau goreu ac ailraddol. Gwartheg Devon, o 4s. loc. i 58., yr 8 pwys. Defaid.—Y cyflenwad 0 ddefaid hefyd, yn fwy, a phrisiau myllt yn sefydlog ond mam- ogau yn dawel, a biaidd yn gostwng. f Leicester, Medi 13eg.—Yr oedd cynulliad da o brynwyr yn y farchnad, ond nid oedd y dangosiad o ystoc yn fawr. Buchod a htffrod cyfloion yn gwneyd o 21p. i 25p.; mathau eilraddol, o 16p. i 18p.; bustych at bori. o lOp. i 14p. 10s. y pen. Nid oedd ond nifer fechan o ddefaid yn y farchnad. Gwerthwyd ychydig o "yn ystcir bychain am 8 2ls. 23s. 6c. y pen.

Cyfansoddi Anthem Gymraeg, I Greene,' ond ni wnaeth ei ymddangoeiad. Cystadleuaeth canu'r delyn, Tom Bryant, Pontypridd. Cystadleuaeth pedwarawd, Sho wept, the air grew clear,' Miss RichHids, ali ohyfeill- ion, St. Helens. Y BRIF GYSTADLEUAETH GORAWL. Am haner awr wedi un, demwyd at brif gystadleuaeth yv lioll Eisteddfod, ae yr oedd y babell eang wedi n llenwi. Cynygid gwobr o £ 150 a Tlilws Aur i'r Arweinydd, i gorau cymysg yn rhifo rhwng 130 a 150 o leisia-1. Daeth naw o gorau ymlaen, sef Amwythig. Potteries, Caergybi, Huddersfield, North Btaffo/dehiie, Barry a'r cylch, Ynys Manaw, Blaenau Ffestiniog, Blackpool. Parhaodd y gystadleuaeth am bedair awr a haner. Rhoddodd Dr. Coward ei feirniadaeth. Wedi gwneyd sylwadau ar bob cor ar wahan dywedodd mai y tri goreu ydoedd Blackpool, Potteries, a North Staffordshire, yr olaf yn oreu. DYDD MERCHER. Cyfarfu Cymdeithas y Cymrodoiion yn y boreu, i glywed papyrau ar y modd goreu i astudio hanes Cynnu, gan Mri. Hubert Hall, ac E. Owen, Llundain. Oafwyd gair hefyd gan Mr. Davies-Brown, M.A. Llywyddwyd ail gyfarfod yr Eisteddfod gan Arglwydd Castletown. Gwynedd oedd arweinydd y boreu. Gwaith gwnio: Pais wlanen, Katie Jones, Garth; crys gweithiwr, Ruth. Williams, Maentwiog; crys eto, gwaitii Haw, Mary C. Jones, Porthaethwy. Canu'r crwth, Ban George, Tredegar. Unawd Tenor, Harry Lewis, Nelson, Mor- ganwg. Canu gyda'r delyn deir-res, Robert Jones, Llanerchymedd. Cetfio mewn coed, H. Williams, Upper Bangor. Deuawd, Gutyn Eifion aR. Brothen Jones. Seindyrf Cerddfaol, Rhondda Orchestral Society. Cyfieithu o'r Ellmynaeg, D. Bees, Caer- narfon. Unawd Bass D. Davies, Pontypridd. Parthleu o'r Wyddfa, 1, M: L«wi§, ?>v!l- beH, Cystadleuodd 14 o Gorau Meibion, goreu Cor Manceinion. DYDD IAU. Llywydd, Arglwydd Mostyn, ac arweinydd, Llew Tegid Canu'r delyn deir-res, William Jones, Llan- erchymedd, a Pedr James, Llanofer, Corau Cynulleidfaol, Cor Pendref, Caernar- fon. Traethawd, Hanes Inigo Jones,' Robert Griffith, Manceinion. Canu penillion yn ol dull y Gogledd, Owen Owen, Llanerchymedd. Unawd, Mezzo Soprano, Katie Davies, Cwm- afon Gwehydd-waith Gwlanen crys, S. Morris, Caerfyrddin; gwlanen at ddillad i ddynion. Enoch Roberts, Llanwrtyd darn o frethyn at ddillad saethu, John Jones, Bryncir. Drama, yn portreadu bywyd Cymreig, Ifano Jones, Caerdydd. Pan y gwnaeth Mr D. Lloyd George, A.S.. llywydd cyfarfod y prydnawn, ei ymddangosiad ar y llwyfan, cafodd dderbyniad ardderchog gan y dorf enfawr CVSTADLEUAETH Y CORAU MERCHED. Ymddang-osodd y corau ar y llwyfan yn y dretn a gantyn Caerfyrddin, Pontypridd, Euteipean (hwn ydyw y c6r Americauaidd, cliawsai t fi(leibyniad tywysogaidd), Bangor, Blackpool, Manceinion, Snowdon. Goreu l ÓI Merched Blackpool CADEIRIO'R BARDD. Deg awdl ddaeth i law, ac o'r deg yr oedd wyth yntraethu ar bob peth heblaw ymadawiad Aithur, yr hwn oedd destyn y gystadleuaeth. Y ddau gadwodd ar y testyn oeddynt Gala- had a Tir na'n Og,' ac o'r ddau yr oedd yr olaf yn ihagoii. Cafwyd mai Mr. T. Gwynn Jones, is-olygydd yr Herald, oedd y buddugwr. Cynrychiolwyd ef gan Mr. Beriah Gwynfe hvans, yr hwn a gad- eiriwyd fel cynrychiolydd Gwynn yn nghadair farddol 1902. DYDD GWENER. Llywydd, yr Anrhydeddus T. L. James, Postmaster-General yr Unol Dalaethau. Traethawd, 'Gwaith ac athrylith Daniel Owen,' D. James (Defynog), Porth. Unawd Bass, Gwilym Thomas, Ynyshir. Chwech a delynegion, Parch. W. Williams, Amanford. Y fugeilgerdd, Nathan Wyn. Chwareu y fiiano i blant, Percy Hughes, Aberaman. Corau Plant, cynygiodd chwe' c6r, goreu C6r Pendref Unawd Contralto, Miss M, Sandbrook, Cas- newydd. Unawd ar y crwth, W. J. Henry, Port Talbot. Englyn i'r Breuddwydiwr,' a'r toddaid i't Tan,' Gwydderig, Ammanford. Tair stori Seisnig yn desgrifio bywyd Cymreik;, Parch. Z. Mather, Abermaw, Miss E. Hughes, Amlwch, ac Ayronefa.' Tair stori Gymraeg eto, Huwco Penmaen a Pentrefwr Dinod.' Testyn y bryddest oedd Tristan ac Essyllt,' a chynygiwyd coron ac ugain punt o wobr. Goreu allan o i teg, Parch. R. Silyn Roberts, Lewisham, Llundain. DYDD SADWRN. Yr uiiig gystadleuaeth heddyw oedd un i'r seindyif. Ymgeisiai pump, a rhanwyd y gwob- rwyon rhwng Seindorf Batley, swydd York, a Seindoif Arian DjfFryn Nantile. Y Fantolel1. Erbyn nos Sadwrn, yr oeddis wedi cael fod 3,626p wedi dyfod i drysorfa y Pwyllgor yn ystod wythuos yr Eiste dfod. Yn ychwanegol at hyn fe danysgrifiwyd mil o bunau. Swm y treutiau oedd 3,7Sop. ac felly mae yn aros yn nwylaw'r Pwyllgor 90op.