Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

12 articles on this Page

- $etniou Jlroen.

DOLGELLAU.

.ABERGYNOLWYN.,

CWISGOEDD Y DYDDIAU CYST.

News
Cite
Share

CWISGOEDD Y DYDDIAU CYST. Gyda golwg ar wisgoedd, yr ydy. wedi gweled chywldroad anghyffredin. Am wisgoedd merched y dyddiau h vn,nid yw o ddiben dechreu manylu. Mae eu ffasiynau yn newid agos bob wythnos; ac am eu hetiau, gan nad pa mor addurnol fyddant, rhaid tydd newid yr addurn- iadau yn amlach na phob lleuad. Nid fel yna yr oedd hi yn yr amser cyntaf gofir gan rai o honom Pan Y byddai y merched yn troi allan i'r ffair neu i'r addoliad byddai golwg wir brydweddol arnynt. Gwisgent fentyll Ilaesio hyd eu traed, a hetiau gyda chorynau meinion, o'r fath wneuthuriad da fel na byddai eisieu eu nhewid am flynyddoedd. Gweithid defnydd y rhan fwjraf o'u diUadau gan eu dwylaw hwy eu hunain,—y cyfan yn syral, eto yn hynod weddus, fel y canodd rhyw hen fatdd Nid oedd gan modryb Alls, Na ohwaith gan modryb Modleu, Ond bMMm am y goes, A oharai i glymu'r gloeaen. 1 Pais o ddu y ddafad, A ohrys o wlanen denau, Hot e frethys tew, A chap o lian eartre.' Ceid fod troell bach a throell fawr agos ymhob ty y pryd hwnw; a difyr iawn, ar hirnos gauaf, tra yn eistedd wrth dAn m .m neu goed, fyddai gwrando ar eu peroriaeth. Trwy Gymru oil yr oedd gwaith mawr yn myned ymlaen yn y ffordd o nyddu, dirwyn, llifo, a gwau, yn nyddiau'r tadau. Trwy brynu a gwerthu llin a gwlin enillai llaweroedd fywiol- iaeth gysurus. Yr oedd llinwyr a gwehyddieti yn Uuosog yn y tir; ac nid ychydig oedd nifer y teuluoedd a enillaut eu bywiolaeth trwy wneyd gwlaneni, brethynau, gwrthbanau, a Uieiniau rhagorol, y thai a ddygid ganddynt i'w gwerthu yn y marchnadoedd a'r tfeiriau. Yn wyneb y drefn yna ar bethau, naturiul oedd mai dillad o frethyn cartref a wisgid gan y meibion agos ymhob lie. Nid oedd son am ddillad, mwy nag am esgidiau, ready made, pan oeddwn i yn fachgen. Ac yn nhai y bobl fyddai mewn angen diliadau newyddion y byddai y teilwriaid yp eu gweithio, ac nid yn eu tai eu hunain. Da y cofiwyd am y pry er gyda pha un y disgwylid ameu dyfodiau i m hen gartref, pan y byddai mawr angen ar rai o'r teulu am sutt newydd. Os cedwid hwy yn ol dros rai dyddiau oherwydd angladd neu briodas, cyfrifid y dyddiau hyny yn rhai go hirion genym* Byddai gweled y meistr yn y ty gyda'i linyn mesur, a'r haiarn pressio, yn creu hyfrydwch uchelryw yn meddyliau y rhai ieuengaf yn sicr. Yn nhai y bobl gyffredin. ar ben y bwrdd mwyaf yn y ty, yr arferent wnio; oud yr oedd genym ni lofft pur gyfleus iddynt weithio ynddi; a mynych iawn yn ystod eu harosiad, y byddwn yn rhedeg i fyny atynt, i wylio eu hysgogiadau ac i gael rhyw newydd ganddynt. Beth bynag am y De. dyna y drefn yn y parthau gwledig drwy y Gogledd yn dra chyffredinol. sef, mai o dy i dy, yn 01 fel y gallent, yr elai y teilwriaid i weithio diliadau newyddion i'r bob!, ddeng mlynedd a thriugain yn 01 Byddai ganddynt hanesion pur ddifyr i'w hadrodd yn fynych am eraill, ac weithiau am danynt eu hunain hefyd. Daw hyn i'r Colwe yn glir iawn yn Nghofiant y diweddar Mr. David Rowland, Pennal, yr hwn oedd flaenor defnyddiol gyda'r.Methodistiaid, ac a adwaenid yn dda fel cyfaill caredig gan yr ysgrifenydd. Gwniedydd oedd ei dad, yntau hefyd a ddygwyd i fyny i'r un alwedigaeth, yr hon a ddtlynwyd ganddo hefyd am lawer o flynydd- oedd. Byddai ganddynt weithiau filldiroedd i'w cerdded yn y boreu; a byddai yn hwyr y nos pan gyrhaeadent adref, ar ol gwneud di- wrnod da o waith. Adroddir am danynt un tro yn gweithio mewn ty a safai tua haner y ffordd rhwag Pennal a Machynlleth. Un bychan oedd y ty, ac nid oedd ei ffenestri fawr fwy na throedfedd ysgwar. Dichon na ddixia neb wrthyf am ddyfynu a ganlyn allan o Gofi-i tit Dafydd Rowland,' felyr arferai y gwladyddion ei alw: ♦ Ar ryw ddiwrnod teg o haf yr oodd Hugh Roland a Dafydd Rolant yn gweithio yn y ty hwn Eisteddai yr olaf ar ryw ddodrefnyn wrth ymyl ffenestr fechan, a phedwar paen bychain iddi, er mwyn cael cymaint o oleuni i weithio ag a allai. Eisteddai ei dad ar beu bwrdd rn agos i'r drws, er mwyn iddc yntau gael ychydig ychwaneg o oleuni y ffordd hono, gan adael y drws o hyd yn agored. Cyn pryd ciniodaeth hen hwch fagu i roi tro trwy y ty ac yn ei ffwdan, taflodd gwraig y ty ddwfr poeth o'r crochan lie y berwail y tatws ar y tin, ar gefn yr hwch i «gu; ac mewn eiliad rhoddodd hono, sponc, a rhuthrodd tua'r drws, o dan y bwrdd lie yr oedd Hugh Rowland yn gwnio, gan gario y bwrdd a'i lwyth o'r ty yn ddigon pell. Faint bynag fu maint yr anffawd, dym- chwelwyd y bwrdd a'i lwyth yn glir yn yr awyr agored; a chwarddai y llanc oedd yn gweithio wrth y ffenestr nes oedd ei ochrau yn siglo, fel y chwarddodd laweroedd o weithiau wedi hyny wrth adrodd yr hanes.'—O'r Geninen am lonawr.

MACHYNLLETH.I

[No title]

AM BOBL A PHETHAU.

ANNIBYKIAETH YN DINAS MAWDDWY.

, VMWELIAGAU Y FRENHINES A…

TALYWERN.

[No title]

| DERWENLAS.