Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
17 articles on this Page
^jlodtott.
^jlodtott. Bernir mai Arg-lwydd Spencer fydd arweinydd y Riiyddfrydwyr yn Nhy'r Arglwyddi. Agoi-ir y iii- v I()(" o'r n-iis liwn. Tybir mai y prif a ddygir lycr bron, fydd ar Addysg; Eif.'iioi, cyfrifoldob meistr- iaid i'w gwo.thnyr, ao vsgaftihau tretlii yr Iwerddou. Ar ddechreu blwyddyn newydd rhoddir teitl o anrhydodd ar bersonau gan y Prif Weinidog: yn mhlith y rhestv a gyhooddwyd yr wythuos ddiweddaf, ni cheir ellW yr un Cymro. Gwnaed Syr Joseph Lister, y Haw feddyg emvog, yu aelod o Dy'r Arglwyddi. Mae ewestiwn Armenia yn parkau i fod yn destyn trafodaeth vhwng galluoedd Ewi ob, a clivedir yn gryf yn awrfod cynllun ntntydd yncael ei fabwysiadu i roddi gor- fodaeth ar y Sultan. Mae y Swyddfa Drainor yn awyddus i gadw oi gymvys yn ddirgel weh liyd nes y gosodir y gofynion o llaen y teyrn anlirugarog. Toimlir yn gyffredinol fod apwyntiad Mr. Legard, Sais anwybodus o'r Gymraeg yu Brif Arolygydd Ysgolion Elfenol Cymru, yn lie y diweddar inir. W. Williams, yn sarhad ar ciu conedl. Y blynyddau diwedd- af mae y Swyddfa Addysg wedi pasio fod yr iaith Gymraeg i gael ei dysgu yn yr ysgolion, a. disgwyliwyd y pai-iieid i gefrio a n y teiiiilad-cenedlactliol o'i blaid, ond y iiiae Syr J. Gorst, wedi gwneyd camgymeriad dybryd, a rhoddi cam yn ol. Ni ddylid goddef yr anghyfiawnder hwn. Diau y gwnoir "gwrthdystiad cryf yn evbyn y penodiad yn fuan yn y Senedd. Cyhoeddwyd gohebiaoth faith gymerodd le rhvvng Arglwydd Penrhyn, aBwrddMasnach. Nid yw ei Arglwyddiaetli wedi dyrcliafu dim arno ei hun drwyddi. Y mae y Bwrdd yn datgall eu hangliydsyniad a'u coudemniad o'i- siflo't gyuici-a. AmI wg yw oi fad yn Avrthvvynebol i amcan Deddf y Cymod, drwy yr hon y torfynwyd y cweryl rhwug evvmni y North Western a'u dynion, mor gyflym. Iloaa Arglwydd Penrhyn, nad oes gan y Wladwriaeth un hawl i ymyryd rliwng y meistr a'i weithwyr. Mae y ddadl hon yn henafol a diystyr yn ngwyneb yr holl ddeddfau a basiwyd i amddiffyn hawliau llafur. Mae barn y eyhoedd yn liollol yn ei erbyn yn hyn, yn gystal ag ar ei ymddyg- y y iad, yu gorehymyn cau y chwavel i fyny.
RHEILFFYRDD YSGAFN.
RHEILFFYRDD YSGAFN. Y i-nao rliestr swyddogol wedi eidlyhoeddi o goisiadau sydd wedi eu gosod o llaen Commissioner y Reilffyrdd Ysgafn. Yr oeddyntyn 28 o nifer. Yr oedd 17 o Loegr, 8 o Yagotland, a thri o Gymru—un o ba j rai oedd y llinell o Xanfair i Arddleen y ddwy arall oeddynt y Iioilffyrdd o Llan- dudno i Colwyn Bay, ao o Port Eynon i Clyne Wood (Morganwg). Golyga yr oil 300 milldir o reiliau i'w gosod i lawr. Mae y ceisiadau nesaf i'w hanfon i mown cyn diwedd Mai, a'r canlynol yn Tachwedd neld.
CYMDEITHAS AMAETHYDDOL MEIRION.
CYMDEITHAS AMAETHYDDOL MEIRION. Cynhaliwyd pwyllgor lleol yn Towyn perth- ynol i'r gymdeithas uchod yn y Corbet Hotel dydd Mawrth. Etholwyd y pwyllgoi- am y flwyddyn, gyda Mr. E. W. Kirby yn llywydd, Mr. J. Roberts, Perfeddnant, yn is-lywydd, a Mr. R. Roberts, Eliydygarnedd, yn ysgrif- enydd lleol. Dewiswyd Mri. W. Davies, R. Jones, H. Evans, a D. Gillart, ar y pwyllgor cyffrodinol. Gwnaed sylw fod y rheolau mewn amryw achosion yn yr arddangosiadau wedi cael eu tori, a plien- derfynwyd cyflwyno'r mater i'r pwyllgor cyffredinol. Dywedodd yr ysgrifenydd Mr. E At. Rollorts, fod gweddili o 90p. mewn Haw ar ol yr arddangosfa ddiweddaf.
CYFARFOD YSGOLION M. G. DOSBARTH…
CYFARFOD YSGOLION M. G. DOSBARTH CORRIS' Cynhaliwyd cyfarfod o'r cynrycliiolwyr a'r athrawon nos Iau yn Rehoboth. Mr. Hugh Evans yn y gadair. Darllenwyd papyr ar 4 Y pum pwnc gan Mr. E. Owen, Bronygog. Rlioed hanea yr athrawiaeth- au hyn, ac eglurwyd y golygiadau CaMn- aidd ac Arminaidd arnynt. Siarad wyd yn mhellach gan amryw frodyr. Ni ddaeth un genadwri o'r ysgolion dan sylw. Pasiwyd anfon cydymdoimlad y cyfarfod a Mr. M. Jones, Gaewern Uchaf, yn ei waeledd. Bore Sabbath holwyd y plant yn yr Holied- ydd Bach gan Mr. Henry Jones, Pensarn, a'r dosbarth canol yn hanes Gideon gan Mr. E. T. Williams, Tynyberth. Cynhaliwyd cyfarfod y cynrycliiolwyr ar ol, pryd y pasiwyd i anog yr holl ysgolion i ddiwyd- rw-ydd ynglyn a'r arholiadau dyfodol.—Am ddau o'r gloch, traddodwyd anerchiad ar fater penodedig—4 Dirwest a Phurdeb,' gan Mr. John Williams, Bronmeirion, a tliraothwyd yn mhellach gan Mr. 0. Jones, E. Griffith, a'r Parch. R. Rowland. Yna holwyd am ansawdd yr ysgol, yr hyn oedd ar y cyfan yn foddliaol, ond cwynid am y diffyg o gael athrawon i'r dosbarthiadau. Yn yr hwyr holwyd y dosbarth hynaf yn Ephtsiaid pen. 1, gan y Parch R. Rowlands. Gwasanaethodd cor y plant dan arweiniad Mr. Edward Lewis, iou., yn iighylarfod y boreu a'r prydnawn, a'r cor hynaf dan arweiniad Mr. H. S. Itobei-ts, drwy ganu tonau ac antliom I Arglwyd(I chwiliaist ac adnabuost fi. Cyfeiliwyd gan Mr. J. Lewis. Yr oedd yr oil yn hynod effeithiol. Yr oedd y cyfarfodydd drwyddynt gyda'r rhai goreu gynhaliwyd eto.
""' -1■MHH—BEBIIT'Plf1 MARWOLAETH…
1 ■MHH—BEBII T'Plf MARWOLAETH DR. HERBER EVANS. Ymdaenodd prudd-der dros Gymru a threfydd Lloegr, pan glywyd am farwolaeth y pregethwr p«blogai<id nchod. ar ol ychydig adyddiau a saldra tnvm, yn ei breswylfod, Eofft Yilla, Bangor, nos Foreiier, Ehagfyr 30ain, yn 60aiii oed. Ganwyd ef yn gerCastoll- newydd Einlyn. Cafodd addysg grofyddol yn ieu ine, it adawodd ei hargraph am ei oes. Prentisiwyd ef mewn siop, yna sytnudodd i Lerpwl, lie, ar anogaeth Dr J. Thomas y dechreuodd bregethu. Ar ol cwrs o efrydiaeth bu yngwtinidogaethù yn egh-ys Annibynol y Tabernacl, Treforris, a wedyn yn Salem, Caer- narfon, am 28ain mlynedd. Y blynyddau di- weddaf llanwai y swydd o Brifathraw Coleg Duwinyddol Bala-Bangor. Cafodd bob an- rhydedd allasai ei enwad roddi iddo, ac yr oedd yn aelod o luaws o gyrph cyhoeddus anenwadol. Fel pregethwr nid oedd neb yn fwy atdyniadol yn Ngliymru, ac y mae ei golli yn golled g-eneclla-etliol. Bydd y pwlpud yn wagach, addysg ac amcanion cenedlaetliol eraill yn colli cefnogwr cryf. Claddwyd ef dydd Llun diweddaf, yn nghanol arwyddion cyffredinol o alar. Yn y dorf fawr yr oedd canoedd o ddieithriaid o wahanol rariau o Gymru. Cludwyd ei weddillion i gapel Pendref, He y cynhaliwyd gwasanaeth, ac oddiyno i fynwent Glanadda, Bangor. Gwasanaethwyd yn y ty, y cape], a'r fynwent gan y Parchn. 1.1. B. Roberts, 1). Rees, W. J Woods, Griffith Eilis (M.C.), Dr. D. Roberts, Job Miles, a D. Lloyd George, A.S. Yn yr hwyr traddodwyd pregethau angladdol yn nghapel Pendref, gan y Parchn. W. Pierce, a Dr. Owen Evans, Llundain. I'
CYNGOR DOSBARTH GWLEDIG MACHYNLLETH.
CYNGOR DOSBARTH GWLEDIG MACHYNLLETH. Ehagfyr 30ain, Mr. Edward Hughes yn y gadair. GOHEBIAETH.—Darllenwyd llythyr oddi- wrth Mr. Thomas Parsons, ynghylcl-i ty Mrs. Parsons yu Derwenlas, yu hysbysu fod y gwelliantau ano-enrhoidiol arno wodi eu gwneyd. Cymeradwyodd y Cyngor y g'waith. ("YNCOR PLWYF DAROWEX.—Darllenwyd penderfyniad oddiwrth yr uchod yn galw sylw y Cyngor at yr augem am adgyweirio y ffordd sydd yn arwain o Gydros heibio Penrhiwlas, a dymutient ofYrl paham yr oedd rhan o'r fIordd heibio Cwmbychan Bach i gyfoiriad Llanbrynmair lieb ei hadgyweirio. Parodd dailleniad yr oheb- iaeth hon gryn hwyl. Ar gynygiad Mr. N. B. Owen, a chafnogiad Mr. E. M. Jones, pasiwyd i anfon llythyr i ddweyd fod y ffyrdd yn mhlwyf Darowen yn cael mwy o sylw na dim ffyrdd eraill yn yr Undeb. CWYN YNGHYLCH FFORDD.—Darllenwyd g-ohebiaeth oddiwrth Gyngor Plwyf Llanfi- hallgel-y-penant, yn galw sylw at ystad y ffordd o Bryneglwys ac Abergynolwyn i iklachynlloth,fQd rhitnau o honi mewn sefyllfa ddrwg, ac yn beryglus. Ar awgrym- iad y cadeirydd, pasiwyd i ohirio y mater hyd nes byddai Mr. Parry, cynrychiolydd y plwyf yn bresenol. ADRODDIAD YR AROLYGYDD.—Cynwysa hwn fod y tai y cwynid yn eu cyleh yn Isygareg, naill a'i wedi neu ar gaol eu hadgyweirio, fod adeiladau ynglyn ag addoldy y Methodistiaid yn y He yn galw ain sylw, yng'hyd a thy a ddelid gan Mr. D. I Rowe. Pasiwyd i anfon at y perchenog, a rhybudd i'r tenant. Yn Uwchygareg, nid oedd dim o'r gwelliantau a argymhellai y Swyddog Iechydol ynglyn ag Aberhonfelin, a Melinycoed, wedi eu eario allan. Pender- fynodd y Cyngor aufou rhybudd terfynol i ymddiriedoiwyr tai capel Blaenpant a Soar ynglyn a'r tai bach. Penderfynwyd gwneyd yr un peth a pherclieuogion tai yn Penegoes, Darowen, Sguborycoed, a Pennal. Yr oedd gwelliautau pwysig wedi eu gwnayd yn Cemrnes, a Caereinionfechan. Yn mhlwyf Llanbrynmair, yr oodd titi air angen mawr eu hadgyweirio, pa rai a ystyriai yr arolygydd yn aughymwys i fyw. Penderfynwyd anfon rliybuddion. AMCANG YFRIF. Amcan gyf rif yr arolygydd o dreuliau y mis am adgyweirio y ffyrdd oedd 23p. 10s. 6c., yr hwn a basiwyd.
DAROWEN.
DAROWEN. Yn yr Ysgoldy Cenedlaethol, nos Woner, Ionawr 1, 1897, cafwyd perfformiad o'r 4 Ddrama Gantata Llywelyn ein Llyw olaf,' gan gwmni o Aberhosan. Gallwn longyfareh y cyfeillion hyn ar eu hysbryd anturiaethus, ac liefyd ar y medrusrwydd gyda phI. un y gwnelent eu gwaith. Yr oedd yma gynuliiad lluosog, ao yr oedd yn amlwg iawn fod pawh wedi cael eu boddio. Yn wir nis gallent lai na bod felly gan fod y gweitlirediadau o ddechreu y cyfarfod i'w ddiwedd, o ddydclordeb gwirioneddol. Hydel-wn y bydd i'r cyfarfod hwn, ao eraill o'r cyfry w natur, fod yn foddion i gadw yn fyw ysbryd teyrngarol i'n iaith, a'n Oenedl yn Ngorllewinbarth Maldwyn.
ABERHOSAN.
ABERHOSAN. Cynhaliwyd cyfarfod amrywiol, dan nawdd y Gymdeithas Ddiwylliadol, yn y lie uchod, noSi Fawrth, Ehagfyr 29. Mr. Simon Jones, Cefngwyddgrug, yn gadair. Aed drwy y rhaglen ganlynol: Can 4 Chwifiwn faner,' Mr. R. Richards. Cleirie; araeth ddyddorol yn cynwys sylwadau miniog ar 'My¡lys,' gan L. E. Lewis deuawd 4 Teyrnas nef sydd eiddo'r plant,' gan Jennie Jones a Tabitha Tregoning; cystadleuaeth darllon difyfyr, Thomas Jones, Cefnhosan; can gan J. Jones; canu unrhyw unawd, cydradd T. Jones a R. Richards. Cyn ymadael, canodd J. Jones, Penygraig, Hywel y milwr,' yn swynol.
JØI.. COiUilS.
JØI COiUilS. MEDAL AUI<.—IJongyfarchwn Mr. John Parsons, London House, ar ci waith yn eiilll Medal Aur, yn nghystadleuaeth y Royal Berk- shire Seed Growers. Yr oedd y gystadleuaeth hon yn agored. Siarada hyn yn uehel am ansawdd yr hadau a we: t'iiir gan Mr. Parsons
ABERGY-NOLWYN.
ABERGY-NOLWYN. CYMRU FU A CHVMRU Svi)D.Dyna ydoedd testyn dadl frwdfrydig Y. G ymdeithas Ddir- wesLol nos Sadwrn. Amddiifynwyd y Cymru Fu gan Miss Kate lones, Mri. Evan J. Jones, W. Jones, J. Andrew, a D. W. Jones; a'r Cymru Sydd gan Mr. T. Jones, Llwyngwril, E. Morris, E. Humphre) s, E. Ellis, Misses M. Roberts, a M. Owen. Dyma'r ddadl rymusaf eto, ac yr oedd gwell cydbwysedd o allu ymresymiadol nag' a fu o'r blaen. CYNRYCHIOLIAD Nos Sabboth diweddaf, pasiodd yr eghvj s Annibynol i anfon ei gwein- idog i'w cynrychioli yn angladd y diweddar Dr. Herber Evans. Trwm genym feddwl fod y Dr. anwyl yn i-i-ililitli y pethau a fu.
ABERMA W.
ABERMA W. NEWYDD GALARUS.—Dydd Llun, derbyn- iwyd gwifreb oddiwrtii Mate y Schooner 'Mary Ann,' yn hysbysu fod y Cadben, sef Robert Griffith, 6 Marine Terrace, wedi ei gymeryd yn wael ar y i8fed cynfisol, pan ar fordaith o St. John's, Newfoundland, Profodd yr afiechyd yn angeltol iddo, ar ol dioddef ond am ychydij oriau. Gan fod y llestr ar y pryd bellder mawr oddiwrth dir, angenrhaid oedd ei gladdu yn y dyfndcr. Gedu weddw a dwy ferch i alaru ar ei ol, a pha rai y mae dwfn gydymdeimlad. CYFARFOD YREGETHU.-Nos Iau olaf o'r flwyddyn a'r dydd cyntaf o'r flwyddyn newydd, cynhaliodd yr Annibynwyr eu gwyl bregethu tlynyddol. Y brodyr a gynierasant ran ynddo oeddynt y Parchn. Robert Roberts, Rhos; Elfed Lewis, Llanelli a William Nicholson, Porthmadog gynt. Pregethwyd y ddwy noson yn nghapel y Trefnyddion Calfinaidd, yr hwn oedd yn orlawn. Parhau i gasglu tyrfaoedd y mae yr udgyrn arian sydd yn efengylu tangnef- edd. WATCHNIGHT.—Ymddengys fod y rhai hyn wedi eu hadnewyddu yn y cymydogaethau hyn yn ddiweddar. Y Wesleyaid sydd yn dal gafael ynddynt, ac yn eu capel hwy y cynhaL iwyd un y tymor presenol. Onid yw y rhai hyn, ynghyd a'r plygain, y naill fel y Uall, a gynhelir mewn amser anmhriodol o'r nos, i fod ymhlith y pethau a fu ?
SOAR ger MACHYNLLETH.
SOAR ger MACHYNLLETH. Y GYMDEITHAS DDIWYLLIADOL.—Rhagfyr 29, cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus, dan nawdd yr uchod, Parch. Wnion Evans yn y gadair. Cafwyd papyr da gan Mr. J. Richards, ar Y pregethwr byw,' ac araeth Can Mr. Evans, Byrdir, ar modd goreu i lywodraethu plant yn yr Ysgol Sul.' Caed caneuon yn ystod y cyf- arfed gan Mri T. Jenkins a H. Jones. Gwobr. wywyd I, Jenkins, J. ac E. Evans, Mri. Edw. Evans, E. Jenkins, R. Morgan, J. Richards, Misses M. ac A. Morgan, M. Jenkfns, &c. Caed cyfarfod da. Y beirniaid oeddynt, y llywydd, Mri. H. Jones, Ty'nyplas, R. Morgan, T. Jenkins, H. Jones a J, Richards.
'YN MHA LE?'
'YN MHA LE?' Syr,-O dan y penawd uchod ysgrifena'r Rhen Slash yn eich rhifyn diweddaf. Yr wyf yn gobeithio nad yw mor lleied o athronydd fel ag i fyned i'r casgliad nad oes neb ond efe yn teimlo aiddgarweh dros lwyddiant yi achoi dirwestol yn ardal Corris. Yn enw synwyr cyffredin, a boneddigeiddryvydd, gofynaf ai y dull a gymer efe yn ei druth yw y dull goreu er cynhyrfu meddwl puraidd goreuon yr ardal i fwy o weithgarwch a sel dirwestol ? Ai trwy ddefnyddio y Slash fel un o nigger drivevs y canol-oesau y bwriada y bAd hwn wasanaethu ei genhedlaeth ynglyn a'r achos dirwestol ? Peth rhyfedd hefyd ei fod yn ei defnyddio mor anghelfydd ag yntau mor gynefin a'r gwaith, oblegid -geilw ei hun Rhen Slash,' ond gall mai ei gyfaddefiad ar ddechreu ei lith gyfrifa am hyny, oherwydd dywed mai nid athronydd ydyw.' Rhaid cael rhywfaint o athroniaeth hyd yn nod i ddefnyddio Slash yn briodol. Y mae yn amlwg mai ei reswm dros droi i slashio ydyw, am na fedr fyw yn nhiriogaeth athroniaeth i ymresymu, oblegid crynhoa holl ymadferthoedd ei feddwl an-athronyddol i flaen slash. Ei gwestiwn mawr yw Yn mha le ?I Ai tybed fed ganddo hawl i ofyn hyn ? A yw yn tybio fod ei fodolaeth mor uwchraddol bwysir ag i gyfiawn hawlio eael gwybod yn mha le yr oedd gwahanol bersonau y noson grybwylledig?' Onid oes gwahanol ddyledswyddau personol teuluol cyfreithlon ac angenrheidiol, nad oes gan yr un Slashtuyînayr seren gynffon bellaf hawl eu gwybod? Onid y cwestiwn priodol iddo ofyn yn y safle y maeef wedi gwirfoddoli ei hun iddi ydyw Paham ?' Gan nad yw yn teimlo ei hun yn ddigon o athronydd i'w ofyn, paham na bae yn ceisia cael gan ryw frawd ag athroniaeth yn ei natur, i ofyn yn foneddig- aidd Paham yr esgeulusir y cyfarfodydd dir- westol.' Hwyrach trwy hyn y cawsai wybod am resymau yn null eu cynhaliad sydd i fesur yn cyhif am lacrwydd y presenoldeb. Dywed Mae llawer o bethau y carwn wybod yn mha le y maent: yn mha le y mae merched dirwestol Aberllefenni ?' Mewn difrif a ydyw yn ei' sel danllyd yn meddwl mor isel o'r rhai hyn fel ag i edrych arnynt fel 'pethau.' Druan 0 honynt! a'r fath ganlyniadau difrifol sydd yn dilyn eu habsenoldeb A'i tybed fod y ffaith hon yn eu hanes wedi arwain yr 'Rhen Slash' at y dosbarth sydd yn gwadu fed gan ferched eneidiau ac nad ydyntond 'pethau' symudol wedi'r cwbl ? Os felly, a'i tybed ei bod yn werth iddo dreulio ei amser gwerthfawr, a'i slashes blaenllym at 'bethau' Aberllefenni? Gofyna yn mha le y mae merched Aberllef- enni ?' a dywed mai nid mewn cyfarfod dir- westol maent beth bynag. A ydyw efe yn disgwyl iddynt fod yn y capel mewn cyfarfod | dirwestol o'r naill wythnos i'r Hall ? Hwyrach | ei fod am wneyd 'lleianod dirwestol' o honynt. I Yn mhellach gofyna i ddirwestwyr Corris 'yn I mha le y mae eu cyfarfodydd cyhoeddus,' tra wed'yn cawn ei jult yn hollol gyfarwydd a'r wybodaeth hon. Gollynga allan o'i ystorfa [ eang y ddwy tLJth-mae yn Shiloh y cynhal- S iwyd y diweddaf ac yn Salem yn fiaenorol; yna o'i uchelfan g-eilw ar yr enwadau i roddi cyfrif iddo ef. Geilw yn gyntaf ar yr Hen Gorph,' ond y mae yna ryw ymylwaith arianaidd yn y cysylltiad hwn, tebyg i warog- aeth aelod i'r gweinidog yn ei olyniad A tyddai yn ormod o hyfdra, &c.' Yna yn lie gollwng ei slash ar war yr 'Hen Gorft" daw ton o gydymdeimlad dros ei galon ddig. Parlysir ei fraich gyhyrog, ac yna megys ar ol enill llywodraeth arno ei hun, estyna ei law dros ben gwyn yr Hen Gorff a dywed mewn acen doredig, Ond chwareu teg iddo hefyd.' Gollyngir yr Hen Gorph yn rhydd heb yr un slash, a rhoi'r bathodyn rhagoriaeth i feddyg- iniaethu ei urddas ghvyfedig. Ond ar ol gollwng y cyntaf ymaith, dychwela y llanw 0 ddigter i'w galon oer, âc. mewn gwylltineb dialeddol, ymafla yn y ddau hogyn r, y ag un law, Y mae y digter sydd wedi croni yn ei galon, wedi tori drosodd am eu bod wedi cyflawni mesur eu hanwiredd, ac y mae yr Rhen Slash' yn galw am brawf a chosb uniongyrchol arnynt. Yn sicr i chwi, creadur peryglus mewn ardal facli dawel fel Corris ydyw dyn 0 allu a dylan- wadau y "Rhen Slash.' Beth pe buasai y Gallu oedd Ewropeaidd yn trefnu i symud y bod yma i Gaercystenyn i slashio y Sultaii i'w iawn bwyll ? Credwn y gellid perswadio trigolion Rhyddfrydig Corris i hunanymwadu i'r fath raddau ag i foddloni colli ei wasanaeth slash- yddol er cyraedd amcan mor bwysig mewlil rhan arall o'r byd. Ar ol gofyn yn mha le yr oedd y ddau enwa d parchus arall noson cyfarfod Shiloh, ar bwys bychander y cynulliad gofyna A ydych fel dau ellwad yn myned i gyflwyno achos dirwt st yn Nghorris i'r Methodistiaid Calhn- aidd? Nid ydwyf am warafun y cysur all yr 'Rhen Slash' gael trwy ei adgottu fod y Me hodistiaid yn gryfach lawer na'r un o'r ddau enwad arall, ond credaf y dylai y ffaith hon hefyd gymedroli ei sylwadau cyraharol. A ydyw yr 'Rhen Slash yn ddirwestwr mor eithafol fel ag i anghofio fod cyfarfodydd eraill yn cael eu cynal yn y plwyf yr un adeg, ac y gall hyny gyfrif am absenoldeb cantorion o gyfarfod Shiloh. Cydnabyddwn ei bod yn ffaith am ddynion sydd yn troi yn yr un cylch a'r un gwaith yn barhaus, i fyned yn ddynion un syniad, ac y mae fy nghydymdeimlad dyfnaf a'r 'Rhen Slash,' os mai hyn sydd yn cyfrif am ei anwybodaeth o ddigwyddiadau tu allan i'w 'fyd dirwestol' ef. Cyn terfynu hyn o sylwadau ar lith gas yr 'Rhen Slash' dymunaf wasgu at ei ystyr- iaethau ef ac eraill, ai nid oes modd gwneyd y cyfarfodydd dirwestol yn fwy atdyniadol a phoblogaidd ? Os am gadw dyddordeb ac arwain ysbryd y to ieuainc, rhaid i ni wneyd rhywbeth heblaw tynu i lawr. Rhaid darparu gogyfer a thueddion bywiog, ymehwilgar, adloniadol, a chyfreithlawn ein pobl ieuainc. Y mae y natur ddynol mor aml-ochrog, a phlsserau cyfreithla^vn byvvyd mor amrywiol, fel y mae yn ofyriol estyn y certynau a darparu yn briodol gogyfer ar cyfryw, ac nid troi i slashie a cheryddu, a dyrchafu un enwad ar draul diraddio y lleill..Byddwn mor eang ag egwyddorion da, ac mor lleted a dynoliaeth. PRESWYLIWR GAVLAD GYNESACH.
ARDDANGOSFA CORRIS. j
ARDDANGOSFA CORRIS. Mae y pwyllgor gweithiol ynglyn a'r uchod wedi cynal amryw eisteddiadau yn ddiweddar er gwneyd Catalogue gogyfer a'r Arddangosfa nesaf, yr hwn fydd yn cynwys amryw gystadleu- aethau newyddion. Bydd allan. o'r wasg yn fuan, a dymuna y pwyllgor gael y gefnogaeth ddyladwy er gwneyd y cyfryw yn llwyddiant, ac mae y Pwyllgor yn ystyried amryw welliantau er diogelu yr hyn a arddangosir yn yr arddang- osfeydd dyfodol. Hefyd, tra y dymunir diolch yn gynes i bawb a wnaethant eu rhan mewn rhoddi gwobrwyon ynglyn a'r arddangosfa ddiweddaf, taer ddy- muna y pwyllgor eleni eto arM yr un gefnooaeth yn hyn o beth. Da genym ddeall fod amryw o wobrwyon anrhydeddus eisoes wedi eu derbyn, a disgwylir amryw eto i ddilyn yn hyn. Ni ar- bedir eleni na thraul na thrafferth er gwneyd trefniadau yr arddangosfa nesaf yn rhai hwylus; a bydd y pwyllgor yn ddiolchgar am awgrym- ia-dau ynglyn a hyn oddiwrth unrhyw un o'r ardal. Cynhelir cyfarfod cyhoeddus yn fuan, i ddarllen y Catalogue fel y mae wedi ei ddiwygio ar gyfer yr arddangosfa nesaf. Pryd hyny, ystyrir pob gwelliant yn derfynol. H. WILLIAMS, Ysg.
MACHYNLLETH.
MACHYNLLETH. Syr,—Nid oes genyf ond rhyfeddu at oddef- iad mesnachwyr ac eraill yn mhrif heol y dref hon yngadael i'r plant rebelio a sgrechian o gwmpas y ffenestri a'r drysau, fel nas gellir clywed neb yn siarad yn y siopau a'r tai o 5 o'r gloch hyd 9 neu 10 y nos. Gwnai y Cyngor Trefol wasanaeth gwerthfawr i'r dref, pebyddai iddynt wneyd rhywbeth i roddi terfyn ar yr afreoleidd-dra poenus a gwarthus a.wneir gan y plant yn y brif heol. Beth yn y byd a wna yr heddgeidwaid ? CARWR TREFN.
Family Notices
PRIODASAU. HUMPHREys-GRIFFITHS,Ionawr, y 4ydd, trwy drwydded, yn Nghapel Bethel, Dolgell- au, gan y Parch. John Roberts, Corris, Mr. Edward Humphreys, Frondeg, Corris, a Mrs. Griffiths, Brynmair Terraee, Towyn. MARWOLAETH. ROWLANDS.—Rhagfyr 22ain, wedi hir nychded yn saith mlwydd a phum mis oed, Llewelyn, unig fab y Parch R. Rowlands, Bethania, =Corris, yr hwn a gladdwyd Rhagfyr 26, yn mynwent Rehoboth. Cydymdeimlir yn fawr a'r rhieni yn eu profedigaeth.
Advertising
«wa»>B3aa—wm imimini mw mbm—b—mm—waimwiM——— BITTERS GrWILYM EVANS Y FEBDYOINIAETH FAWR GYM. Eld MEDDYGINIAETH OEEG Y Ll". 0 1; S. At Ddiffyg Treuliad, Doluriau yr Aîu, Gwen- didau Gieuol, a phob math o Wendid.. Y mae yn. gwellaDolurian a Chlwyfau yr Yrnji- garoedd, yr Arenau a'r Aiu, ac yn feddygmU«Ui tdcriddyut. 2fid yw byth yn mltA", < ? 13ITTEitS (jWILYM EVAiVS. I iachall Twymyn:iu AI A i:I RYILC"* A bob ma.ta. Yu y Meddyglyu KWN ceir 31 ddN giniaetli Bnr, Mediiyoiiiiaetli Lysieuol, Medctygmiaeth Elfeitliiol, Meady^iuiaeth.- Lwyddiauus, Moddygiuiaeth oreu yr 004. M^e pAwb yu ei g-aumbl,- Nid yw bytli yn siomi, iiiiydd nertii i'r Gwan, 'Adforlad lechyd i'r (iia,f, A mwymiad bywyd i bawb. lE1)DYGINIAErrH OREU YR OES. BlTTEKS GVVILYM EVANS Tystioianth Ddiweddar. Jilieue 43ach, Liangeiiiwen, Anglesey, Mawriii 2il, 1896. t; u i"Kiibi!b' A Lli fcG>-Xb. Foueddigioii,—Yr wyf yn eicli hyôbysufymod wedi oatii- ucs aulmietiiadwyodoiwrUi Q,D1xSIjSJS Yr oeddwn mur wati pan ddociirjuais ei gymeryd, fel nas gallwn g'erddeu a.L ylitil iy InUlal1 hob gyuortiiwy fy fy mod wedi caol amryw gyityriau gaa fe4dygoll ar y pryd, ni chefais ddim lies oddivvvtii yr un, hyd nes y clywais am Uuiniue Bitiers G^wilym Jiivaus gan ilryud, a phau ddohréuAii Cti gymeryd yr oeddwn yn well mawu byr auuer. Y mae genyf liydd angiiyiiredin yu. Quinine Bitiol. Gwilyni Evans, ac yr wyf yu credu y buaswu wedi marw oni bae i mi ei gyneryd. Yr wyf yu gymeiadwya at VV eiidid icl y iJuy»i^ gor*u 4, gel'ais erioed, ac yr wyf yn dyiuauo ar i toawu ei dreio, ac yn teimlo yu sicr y cant lcihad drvryddw oddiwrth. Wendid a Llesgedd.—Yr siddecla 1- YWlr, luxtsN W ituLLiti.* xw- RHYBUDD Uocllelwch Dwyllwyr. Jidryohwot uf Srwiiyui Eviins "1" lJuD luvel, atmup, a jpkwtal. (jwercliii- hwyut liiewn poteli 2». blu., a 4:i. go. yr Ull; Blychau yn cynwys tair putel 4s. So. am 12s. 6c. I vv cael yn mliob man, neu danfeuir aWl yn rhad am y prisiau uchod yu ddyo»«l ilnrl1 JVY4 oddiwrth y pareiieuogion,— QUININE BITTERS MANUFACTURINC CIMMWf LIMITLID, LLANELLY, SOUTH WALES. GOEUCHVVYLIWK YN A),IlCit[CA.- Mr. R. D. WILLIAMS, Plymouth, Pena. ILLEN, A WEN, CELF, A CHAN,' (Eisteiiilfoir Dinas Mawddwy, A gynhelir CWENER Y GROGLITH, JBRILL I8EC, 1897. ARWEINYDD CAD FAN. CYFEILYDDES: MISS C. J. WILLIAMS. TELYNOR: MR. LLOYD W. ROBEETS i Beirniad Cerddorol: PEDR EDWARDS, Ysw., Mus. Bac (Pwdr Alaw), Llundain. ,IZHAI O'B TESTYND U CER.DDOROL, fe. Prif Gystadleuaeth Gorawl—I'r cor a gano oreu, 'Fy Mugail' (Pedr Alaw.) Gwobr 7p. 7s., a Medal Aur f'r arweinydd. Ail wobr 3p. lOf; trydedd wobr 2p. Ail Gystadleuaeth Gorawl—I'r cor a gano oreu y ganig, Aweloniach yboreu' (AlawDdu). Gwobr op 5s, a Medal Arian i'r arweinydd; ail wobr 2p 102 I Gorau Meibion, I Alartyrs of the Arena (De Rille). Gwobr 4p. 4s., a Medal aur i'r arweinydd. 1 Gorau plant, Ha, ha, daeth y Gwauwyn (Pencerdd Maelor). Gwobr Ip. 10s. a Medal A rjai) i'r arweinydd; ail lp.; trydedd 10s. Pedwarawd Mae'r eigion mewn hedd' (Parson Price). Gwobr 12s. Deuawd I Aweloii Haf (G. Gwent). Gwobr 10. Unawd Soprano Merch y Morwr (J. Henry). Gwobr 6s. Unawd Baritoiie 'Cliwifiwii Faner (W. Davies). Gwobr 6s. Am chwareu unrhyw ddeuawd ar y Flutes Gwobr 6s. Cystadleuaeth canu gyda'r delyn Serch Hudol.' Gwobr 6s. Eto Llwyn Onn.' Gwobr 6s. Am yr adroddiad goreu o 'Ddinystr Jerusalem,' gan Eben Fardd. Gwobr 7s.; ail 3s. Rhoddedig gan Mr. H. P. Humphreys, Corris. Rhestr gyflawn o'r Testyiiau, Amodau, &c., i'w cael and anfon 1ic i'r Ysgrifenydd, T. JONES, High Street, Dinas Mawddwy. T NEGKSTDD. TELERAU AM HYSBYSIADAU. Am hysbysiadau o "Yn Eisieu," &c., yn cynwys 16 o eiriau 6d Tair gwaith is. 20 11 gd. is. 6d. 30 01. is. 2S. 40 is. 6d. 3s. 50 „ 2S.. 4SJ Cyfeiriad, Negesydd cffice,J CORRIS, R.S.O,