Y Negesydd

TENNYSON. Ganwyd Alfred, Arglwydd Tennyson, y Bardd Jdawryfol, Awst 6ed, 1809, ynSomersby, Swydd Lincoln, a bu f.irw yn Aldwoith, Hydref 6ed, 1892, a chliddwyd ef yn Monaehlog Westminster. Ystyrir ef yn brif fardd Seis.iig ei oes. Ymddadblygodd ei athrylit'n farddonol pan yn dra ieuanc, a chynyddoedd nes eyrae Id y pinacl uchaf. Yr oedd oi gytansoddiadau 0 natur birddoniaeth delynegol. Ceir yn ei weithiau syniadau aruchel, teimladau dwiri- dreiddiol, eto, syml a phrydfcrth. Dwy linell fydd byw ydynt He carried the white flower Of a blameless life.' Yn canlyn ceir cyfieithiad o 'Crossing the bar,' y llinellau olaf a dybir iddo eu cvfansoddi, y rhai na chyhoeddwyd hyd ar ol ei faiwolactli. CROESl'R BAR. Machlud haul a seren nef, Ac ai-cliiad glir fy lor Bydded na fo o'r Bar wylofus lef, Pan el wyf fi i for. Ond fath lif-fel pe yng wsg ysgogiad sydd I "swn rhy lawn ei gol f.. Pan In. nw o'r gorddyfnder ddaetli,-a drydd I'w gartre'n ol. Gwyllnos a hwyrol gloch, A thywyllvvch wedi hyn, Mown tristweh prudd o ganu'n iach na fo'ch Pan a I i'r glyn. Er yn mhell o lanau aniier a lle, y don A'ni cluda ar ei gvvar Gobeithiwvf weled gwedd fy Llvwiwr Hon '¡{vi i mi i. 1. bar.

COFAl AM Y PLANT 8V30 YN com. U A N Ml. 1>. UK ICS, II l;u.\ A NT. Beth bynag ddywedir mown ffordd o gon- denmiad am yr oes sydd yn codi, a r oes yi ydym yn byw ynddi, mae y syniad iod y plant yn haeddu sylw a gofal neillduol, yn betli da. Y ptentyn yw tad y dyn, ac mewn treh. i'r dyn fod yn deilwng o'r enw, mae yn rhaid arfer moddion neillduol er rhoi cyleiii*d teilwng i fcddwl y plant. Dywed hen ddiliareb am ofalu am yceiniogau, ac y bydd i'r punoedd ofalu am danynt eu hunain. Gellir priodoli hyn mewn ffordd arail am y plantgofalwch am y plant, fe ofala y dynion am danynt eu hunain. Rhoddwch chwi gyfeiriad iawn i'r planhigyn, fe dyf yn bren, ac ar ei ddelw. Felly 1 hod i well clivvithau y plentyn ar ben y ffordd, gyda gofal am da no, fe gcrdda y flotdd iawn, Pan hen. eiddio, nid ymedyâ hi.' Gofalar atn y plant, dyna iaith deddfwriaeth Yn yr oes yma Mae cyfraith y tir wedi dyfod i cxtyn ei hadcn amddiffynol dros y plant. Bu adeg pan oedd plant 0 oedran tyner yn cact ell goso 1 mewn goruchwyliou celyd. Yi- occiti y caledwuith oedd yn cael ei roddi ar warau v plant wedi iddyr.t ddyfod i ychydig oedran, yn eu gwneyd yn ddyniou gweiniaid. Bellaeh mae y gyfraith wladol yn atal hyn. Gvfaler am y plant, dyma i.tith addysg y dyddiau hyn. falit gamrau breisiou mae addysg ddyddiol wedi ei roddi y blynyddoedd diweddaf. Gofaler am y plant, dyma iaith yr Ysgol Sut. Mae plant Cymru yn.wiwedig yn frt'V dvledus i'r selydiiad hwn nac i neb 11a dim LILt. (I hurl:au.J

OL MACil YNLLiilTIi. Cynlialiwyd eyfarfod gokiriedig o'r Llyw-j Gwoxior. Mr. Packard Pees vu y g .dui'\ Dcrbyniwyd adroddiaduu v cwsglvvyr vn y gwahui.ol rnnau O'I «lref a'r w?ad. Poxiiioi I'ynw yd i'od leiaiadau am (!till vq"l-iill(lhll gt.Lt!l eti ut tuaflan i'r dref, a Led c inula rs ] gael eu 1.anfon at rai fully. Darlkuwyd livlkyr oddiwrtli y Charity Commissioners yn cviuer- niiwvo saileyr "Ysgol. P-eiuloifynwyci iod Mr. Caroo vu c.ol oi gyfarwyddo i tnlryeli i mew 11 i'r planum-—Adroddai y clore iddo luewn can! vnifcd i ddwrbyn Hythyr wddivvith uti o'i- aUilygu dymuiiiad aiii i rywua o'u piitii j^\faiiou llwrdd y I,IN. Sii-ol yii Trail win, ivido vm^yn^lioii a'r cadeirvdd, yr liwu oedd yn anuliuog i fyn«<l .) no, HC iddo cl ei liunau fru'd i'r lyfariod, ac I'g'liuo walie Llywodracthwyr iV.eol vnylyn a saiio .Vr Ys^iA a'r eae eliwaveu ae yr oedd wodi dGi\vn llvtLiyr o hiiwrtii Fwrdd L!y\*od- vaoliiwvr Sit-ol Yll cyuior.idw} o iod l\L:t:hyn- lihth Wftdi l-ydsyn'.o ag Adran 13 o'r Sehfcms. I'aaiwyd d:oldlg;ann;h i r elere ain hvn. l\Hltlori'Jll\\oyd iod pwyLgor i yael ei nodi i ddisgwvl wrtli Mrs. I'oulkos Jones, au i drefnu gvda golwg ar helaetliiad y fyuc,,dfa 0 ilaen aafle yr ysgol.

"1:< gifau. GAX IJLgw. Y nuio yn mwriad y Parcli. J. Atarg vn Jones, Caordydd, ddwyu allan ddsoareu y llwyddyn ebouirt.J. ar yr i.aid, Y I liwn a ym.ldangosodd yn y Lladmirjdd. Bydd y g-yfml lion yn ychwanogiad at ;ouydiha«th Gyuiraeg, o'alogid y xuao Mr. Joua.-j wedi oi iiiin yn esbouiwr in driii. Mewn llytliyr maith a dy-ldorol a ddurbya- iwyd yu ddiwetldar oddiwrtli Qutyn Ebriil o Oilubat, gA-Ll,.L gyfeiriad ut Yillwolial y hi, Lloyd Goargo a Herbert Lowis, A.S., i Buonos Ayres. Dywed ou bod wadi gwuoyd trofuiadau halaoth tuag roddi iddyui dderbyuiad ealouogol. Oml yr oedd y SioUlodigaeth yn hwr. pan ddoallasaut tJJ y ddau aelod anrliydoddus woiii rlioddi ryny y bwriad i dalu ymwoiiad a'r Wladfa Gynireig. v Y mae y Crontcl, eyliooddiad a ddygid allau dau arolygiaetli y tri brawd enwog o Laubrynuiair, wodi bod, or niarwolueth S. H. yn cael ei olygu gan y Prifath ra w M. Jones, Bala, a'r Parcli. Koinion Thomas. Oud yclnvauegir uu a rail ddoelireu y yn mlierson i'rofi'. T. Hliys, Colog Bala-Bangor. Malj'r lien gyliooddiad hWll wwdi bod o wus- anaetk gwisitlifawr o'i gyckwyniad. Dyrcli- afodd ei lais yn erbyn trais a gormes, gan bleidio rhyddid a eliyfiawnder i't. bobl. Fel y canlyn yr canodd un o foirdd y Do i osod allan borthyiias }r naw aeh, i lawr o'r tad hyd y iitwfod ceuedlaetli o'i ddisgvu- yddion Boe*l lKvyddimit icliwi'n koiaeth dau hyd naw otmodlaetk -Y tz.(I, y iiiib, y,ii A'r gor-wyr liob wahamaatli Y gordi->gwiydd el*, o o. Mau hwn yu iiaeddu ei golio, Yr eiddil gwau g-oreiddoi gwaol, Yu ddiffatJÎ rhaid en eoiio, Y eir yw'r ncsaf wod'yn, A'rclyd yw'r ola'n canlyn, IVel dyiitt'i- naw fod uck or bron, Y 11 il'yddlou wrtli l'oi terfyn. ilao y ewmwl du fu yn crogi uvvekbeii trafnidiaúth y reilffyrdd wedi ditlanu. I i- oodd rliyM ddeg a tliriugaiu o weithwyr ui- Linell y Gogledd Orllewiu wedi OIL taflu allau ohorwydd moddir, iddyut g-yfnddof ou bod yu awlodau 0' l' IJudeb. Bit hyny yn aeLos i weisiou v Cwmui godi gwrtiulystiad yn erbyu y fath yinddygia l, fel yr ymddang- osai yr arwyddiou yn fvgythiol iawn, oud trwy gyfryngiad y Bwrdd Masmaeh, adi'sr- wyd yr hau wsithwyr, ae arbedwyd y diuystr, yr hyn sydd aehos ilawemydd oyl'frediuol. "Wrtli dai'lu oiu golwg dios nowyddiadur Eglwy^ig, (I aet "I loll I ar draws a ganlyu, pa- ra; led v d^aliwn, a ysgiileuv\\d gan guia. L'vmreig—sydd wedi bod am ntll o'i o J.S yn g\r&.sanu«*tliu yu uu o'r pwliiudau Ynmeil;- tiuuL 'Ai.au yr Lglwys j'll bavhad u r YLI- guaw(iolia<i- -rii (-a>ugiad o iiono—a noges yr Eglwys yuyw cymhwyso oi vliiuwoddau lachaol .ac aeJiuboi udyuioii syrtliiouig. rr'aeramontau yr Eglwya ytlyw y moddion uwvfol o:ilfiiuwtlig ir>vy l>a rai y »ien»oir «*.e y nu'ithrinir Undob a C-kiiat, hwynt-iiwv y«iyw Y riiwYUUIU sydd yu eylymu yr onaid Maneii trwy l»a rai y luafa'r onaid yu evfraiiogi o'r l>ywytl vm- kkc* sylwedd y lit N, YI' vuviu YU DVU^SII at Grist. l'an yu eyilwrdd a'r k5aeraiiit>Lilau yr ydviu yn il'wrdd a Christ. Wrtli ddod wyneb yn wyiiub a'r naill, yr ydym yn dud vyuob yn wyneb a'n liarglwydd yingna\Yuoiedig-- Hal durlulI o bono, aid arwydd o bono, llun.' ALhrawiaeth y traws- sylwoddiad bob modfetld o honi. Ao mao'n amheus genyf a fuasai J Pah u itufairt yn ilelnydiho laith gryfaeli i ddo.- griiio v eV fn w dybiaoth. r Il amser y diw vgiad mawr, oondouinxwyd yv iion mown modd enbyii, a bwriwyd hi allan o Eglwys Jjoegr, ofwrgooliaeth, oud eotleitiir a phre^othir hi gan guradiaid yr Erttrouos yn Ngiiyuiru. r mae oiaiau i Yiniieiiiduwyr ('yinrii iod yn eltro, a goialu :un drwytho y jiUut yu yr e,;wyddorion eI W ¡. priodol. Nid CiU-uinal, nac Figob fcsydd I )'Il atoiil Ytt wu lliw cu iuiuaiu. Y rlwi a djaw atom mewn g'wiHgotuiu del'aid sydd fwyai peryglu*. Dynmnir yu v Finu, Nadolig 1 law en i koli ddarileuwrr y Nliaiisvruu.

Uu o'r lleoodd gorou am eha-ints, hrsoehw, a modrvvyau aux-y w masuaekdy W. Williams, a modrvvyau aux-y w masuaekdy W. Williams, 4 Dolgollau,

DOLGELLAU. OVXOKSIDI). — Cynlialiwyd y Cyngerdrl Cysogrodig lilyay ldoi Cupol y ;\1.U. iSuesneg uos b'<siivhor. AIi-. Meyrick Joaos (y itaer), yn y guiair. Yr oodd eynuliiad da yn bresonoi, a chafwyd cyngeidd rhagorol. u YilADAWfAD. — DalSlwu fud jMiSS ivuttfel', Ysgol Dr. Wiliiam.s, yr boa a ofala a:u yr ya ynii-daal yn L am Awstralia. -Bydd liou yu gollod bwysig i' 1 Ys^'ol. diwoddaf, '>u farw 0r.. lAov 1 Wiiiiams, gynt Dolgell- au, yn Llauddorfol. Yr oedil ya foddyg aduabyd.iiw a. ehymoradwy iawn.

MACHYNLLETH. LFIYTIRV-AOY Y NA no ua.— Ciirir y llythyr-goil bailor awr yn gynaraeli nag a r to rol o:¡unvy it pryHiir-leb y Gwyliau. BWnDD YSUOL. — Yn nglifarfod diweddaf y llwnU Vsgoi, dyild Ion, apwyntiwyd Mr. J. C. Ash ton, yr athmw eynortiiwyol, yn brifatiaaw yn lie Mr. Griffiths, am gytlog o 120p. Yr oedd di-os gant o ymgoifcwyr lln y swydd. U Y U GYMDSITHAS LSNYDDOR..—Cynkalivyd eyfarfod o Gymdeitkas Maengwyn, uos LUll, Mr. D. P. Jones yn y gadair. Caod crynkodeb o weitkrodiadau yr wytlmos gan Master Itiekard Morgan. Caod adroddiad gan Master Troi'or Joues. Darllonwyd papyr yu ddiiynol gall 11. H. Joues, ar Iiowei ilarris/ a puapyr gau Miss Watkius ar Daniel llowlands.' linoDDiox AMSEHOL.—Dydd Lluu, rkanodd Ardaiyddos (D): Londonderry wlanoni a dilladau i dlodiou y dref. Yv oodd uifer y rliai *dei byuiasant y rlioddion yn riiifo oddeuin 100. Cafod I iiodiou Penal, Con is, ac Lfwchvgurog ivj-blian eyfToly •> gnu y foneddiges kao;i'rytiig iion. I>er!»yniod.: iod ion v Ty wl«d I ddy>ld Ma wrtli. (Jv.vu .iioo.—Niw .-jaiiwrn, yn Vane j [a! rhoddwyd uu o'r cya^bi'rddiiu ikad a Ir<;i.i 11 bob gauai gan Arda.yiides (D; Loudou-icriy. t.!yiiiorodd yr Ardulv'ddes, a'r rhai ca:Viio. ran, Mr. T. Uluyto:, lb-, a Mrs. Davies, Miss C. J. Wiiiiams. aiiss 8. Jones, Pounal, Alri. II. H. Humphreys, J. Ilugkes, ac li Gillart, J. 0. Williams ki lJfi, J Lewis a'i barti, Lloyd lioborts (tolyxior,) ac Uwon Arthur.

UNDEB MACHYNLLETH. BWRDD Y GWAUDEIDWAID. llliagl'yr loog. Mr. J. gadair. Uyfrifon. -Tahvyd mewn out-relief yn j'stud Y liyL¡oÜ:O:i Îe Y ealllyu :-Uu,¡¡,u,tb Machyudeth, 40p. 12s. «le., i 85 o dlodion Dosbartk Da:0wen, 89p. 4, i 156 o dlodion; Dosbarth Pennal, G:5p. 5s. i 110 o dlodion. Nifer yn y Ty 35. Crwydriaid gynorthwy- wyd yu ystod y mis 90. Y Ty.—AdroddoddyMeis.tr am. y wledd yngbyd a Christinas Tree, a thybaeo roddodd Arualyddes (D) o Londonderry i dlodiou y i'y. Pasiuyd puuderfyniad gwresag II ttiii oi kael- frvdedd. v i'i- Ty. NKWYDD Y S ANCIT AXUATIOX. — Darllonwyd gokobiaetk oddiwrtli Uudeu Clip^L i.ukain yn cyuwys pond, rfyniad o o lichod, iel ikai aukeg ac angkyiiawxj. Yindrafodaeth hulaeth ar y mater, ;>iihiwyd mabwysiada y pondorlyniad, a bod y eh-re i ai!i'on jiysbysrwydd o kyu i Warcli- •,ad\vaid Clipponkam. ^■pel Ihjnod.—Darlleuodd y clerc y llythyj Uiideb Diwi'riewydd a ij 1 ai idioes. 150,1. Yr wyf wodi fy ngkyfarwyddo i gael gwybod goxivck, a eick Undeb ckwi yu bui-o,],I. os yd\ nt. ar ba-delorau—-i dderbyn tlodiou i'r Ty; yngkyd a pha uifer o wahanol oodrau a ddoi'oy i.iec.'i. Buasai y Gwarckoidwaid yma yu eytlonwi gwelyau, &c., P. WiUiam.s' Vciiv.ertliin mawr.) Credai y clerc itillo i iii'ii o'r cynlluu i 11:10 y gvrahanol D'otdai lw"d yr apel hoii. i crynymdrafoilaotk [uo-iwyd i anfou i gydnabod derbyniad y iiythyr, ac y brddai i'w g^uwysiad gaol ystyriaetk Gwarckoidwaid Muckyxillotk.

DERWENLAS Nos Sadwrn, Ehagi'yr 5ed, traddodwyd iiirlitli yu ligkapel yr Anuibynwyr, gall t'roff. E. Arnryl, M.A., Aberystwyth, ar ei didtk 0 Gaer i Gaiio.' Gwnaetk y darlitli- ydd ei waith yn deilwng, a cliafodd wrau- •iawiad astud. Llanwodd II. 11. Meylor, M.A., Machynlleth, y o gzt(l*,i,-v(.Id i foddlonrwydd. AYedi talu y diokkiadau arferol, a chauu yr lion oixiyn adnabyddus 1 Dan dy fendith wrlh ymadael' ymwakau- wyd wedi troulio awr a hauer ddymuuol.

) Os bydd arnock eisiau Watck Aur jiou I Ariau ragorol, uu oi, lleoodd blaonaf yw luaanackdy William Williams, Greenwick HmtH, Dolgellau,

DIFFYGION AMAETHYDDGL, CYMDEITHASOL, A CHREFYDDOL MAWDDV/Y, A'R FFORDD I'W SYMUD. Gix TicawYN. XViI, Aailwg- d.ligon ydyw fod. 01 n Loll .^ei-ddori.tetli gynullwidfaol wedi ei, tkvefuu i btsdair rlian. nou lais, ac os digwydd i 1111 uea rag'o o'r rkanau kyn fod 3-11 eisiou, cyll .y ei heff .itk «rliwiol,—tobyg i'vddai lysieuol wedi ei iianiddiiadu o'i lliwiau a'i pixrytlfox-tkwck Y Yn fyy, gofaler am gyiiglianedd lawn. beth arail sydd yn y greadigaetk naturiol ydyw golou a ekysgod. ]Sia.o yr amrywiaefch a aehosir trwy y moddion kyn ar liwiau ya peri kyfrydwch mawr i'r lly gad. Felly hofyd cymerer mynegiaut cerddorol cryf a gwxxa yr UIl effaitk ar y glust. likaid cael eerddoriaetk i gydleisio yuolxluiol fawr y greadigaetk i ddatgan gogoniaut Duw, Ymdrocked yr koll garddorion am kyn yu y Ca.!IU cynulleidfa- ol. Tra yn dywodyd fod y rlian liou o wasauaeth y <;ysegr, yn ddiifygiol yn Mawaldwy, nid am nad oes cantorion rhagorol i' w cael yn yr eglwysi, ond oliorwydd fOIl y bobl iouaiuu yn rhoddi g'ormod o'u bryd a'u liain?«r ar ganu corawl. Mae yr iouonctyd wedi niyned i eitluifoa g/da cliystadleuaetj., a ui1 osgonluso (lyle.lswydd- ati cret'yddo. o bwysi^'rwydd n-ad!duol. (irt'yud.un am rai vu e-iryck i fvny gyda pliarch a;- y ca-i.i • coriiwi, tra, y mae cam. 1 sylw, ac yn eats I ei l'i iLSII I Pondorfyn- v cauu, ryau g-.velliant buau yu kyn, drwy sefydlu ,:y farL; 1 ClIlll .y II 111110 b ('gJ \I' ys yn Argh')' (1\1- iaeth Mavrddw). A buan iawn y gwolid diwygiad yn ngauiadaotk y cysegr, a .liddyfnid sercliiadau cin pobl iouaiuc, addiwrtk lawor oI- cauu penckwibari a diles prasenol, at ganu RJLnddol a. bendigedig Swiou. llwyracli, wedi y cwbl, fod ai'uom lawn aiwy o eisiau ysbryd addolgar A gwir fob ya y cauu fel y mae na dim byd arail. Dygor i wasauaolk y cysegr y gorddoriaoik »rd«lerckocaf y gall otferyiiau t chaulorioa eu cyuyrclux1, po'rffeitkier y cl,tiiu cora wi hytly mau yu b -tibl, a oydvlod i'r canu cyxnauiaol -y olyuyddoo-id kyn, iwyddo yn eu liaiiicaiiion rlia^oru.; ond VULH-V, weai v cyfau mai y ca r.i wydd yu aiddyrchafu yn iigj-ym caloaau wedi ua ey.newal trwy ras, weai ea crou u'r iio>y.id yu yr lesu, ac yu wre og gariud ut Wsiliddryek mawr addoliau, —uyna'r cauu a u aa uin imddoliad cykoeda- asyr kyu y dylai fod. f. htirhau)

ABE iiGYJJfOLW YN. Nus Sui, liiiagfyr 6, kysbysodd y Parck. Oweu Jones, gweiuidog yr oglwys Fetkodis- taidd yn y lb uchod ei fwriad i syulllil yn gyuar yu y it uewydd i Dolwyddeien. lJuail W Il iddo gy.a»ryd eylkustra ar yr amgylckiad i alw sylw ut sefyllfa yr aehos yn y lie, a okaxuuolai gyd-weitkrediad yr eglwys a'r gynuileidfa ya ystod y ddwy ilyuedd ddiweddaf. Nododd allau rai pethau ag' oChld yn rlxagori yma ar lawer o leoodd, ac kefyd rai pethfttl ag yr oedd yr eglwys wedi manleisio arnynt yn ystod ei woiuidugaut!1. Cyiiglioi-ai yr eglwys, a'r dosbartk ieuanc yu enwadig, i ddal gafael yn y rhyddid iachus liwnw oeddent wedi ei gicriiau yn .ddiweddar yuglyn ag amgylcli- tny iadau cylirodinol yr eglwys. lechyd i'w ga'.ou,' cliwedl yr ken bobl, am ddweyd petiiau mor auiseiol mevvn }'sbryd mor lawn o gariad. Cafold yr eglwys kefyd gyfleus- dra i ddaugos trwy bleidlais gykoeddus eu kymlyniad wrtiio n'u teimladau da tuag ato, a diameu genyui y bydd i Mr. Jones goiio yn hir am y datganiad cyuea Invll o weitMawr- ogiad ei lafur yn Abergyuolwyu, a bydli y dagrau gloswou lanwai lygaid llawor, ) u uclwlell pris yn oi olwg. Dyvvedai UIl a ddylai wybod wrtli eick gokebydd Air. Joues y man yn y right place yn yr Aber,' ac eglurodd ei ddywediad, oud gwei. peidio yinlxelaetku kaddyw. 'nU\}il rkwydd iddo' yw dyxxxuuiad yr ardal ya gyff i-edinol.

All YR OLWYN. Wrtli deithio dydil' Iau diweddaf, difyi" oedd clywed-y gwahanol olygiadau ac a i- --ruiT-iadau,: a draethi( mewn perciiynas i'r ddaeargryn gymerodJ le y boreu hvvnw. rhal mai' ffrwytk dyebymyg oedd ejri)r;1qerit oedd yn symud ar y td. Glld y ydoedd -fod daeargrya lie yn wir- ioneddol, ,ac yr oe;. tm her.' va'a'ig yn bur sicr-' mai cenadwri cc-vvy-' I y,4oeu- mew'n.iiarfp-farn^ aryr oes beeha;:a.i- hoa. Tybwvn fod yz i-,eii,- -hon r • .-tr.rrehi "i' d-osbtidr HecJ < luosog o oTofv. r n'xj'oled'du cm a chyiesi-iorr a \r syd.ci yn ^ylav.io r ar y cyfiawn a n.j'l-yliawn. 3, yw: I yn li'aith-yn ami ir 'po'wacthaf y bydco-y.dj'n anLtf all yw g-jvc;. a Rhagkimaeth arno. Y mae oes barnau tymhorol yr Hea_ Oruch ..yjjaetli__ wedi myned heibio. Pan ar fy hynt yr wytlmos o'r blaen dig- wyddodd i mi ddyfod i Aberhosan, lie yr oedd cyfarfod o natur arbenig yn cael i ynal. sef. peifformiatl o'r Ddrania-Gautata Idywelyn; ein Llyw olaf,' gan Alaw Ddu a Bcriah G. Kvans. Synais yn fawr glywedcystal actio a char.u mewn ardal wledig fel hon. Yr oedd pob un yn gwneyd ei ran yn y modd. mwyaf deheuig, a'r effaith oedd yn arosar fy meddwl i ydoedd argyhoeddiad dwfn o'u rhwy £ ><;gli £ 11 aetli i'r gwron a wnaeth gymaint er gwaethaf ^elynion a ffug gyfeiliion, dros ryddid ac anibyniaeth ein gwlad, ac mai cin rhesymol wasauaeth ni ydyw tatlu yr liatlisig l'r Drysorfa sydd yn cael ei fiiuiio yn Nghvinru i godi cofgoiofn deilwng iddo. Klioddwyd ar ddaall i mi iod y parti hwn yn bwriadu yinweied- a manau eraili, ac us digwydd i mi fod yn y .1 ^ymydogaetU byddaf yn bur debyg o geisio ;u ywelcd a'u clywed eto. Yr wyf yn dweyd g'weled am fod yna wledd i'r llygad t ) n agystal ,y .A"- I r glllSt, gan fod y thitai yn edrycli yn ardderciiog yn eu gvvii^oedd hardd, a'r stage a'i amgyichoedd wedi eu haddurno yn y modd mwyaf destius a chywrain. Rtiodded y cytioedd bob. cefnogaoth i'r cyfeillion aniuf'* iaetlius hyn, Uaethum ar fy nhio y dydd o'r blaen i bentref lie yr oedd cyfarlod o r Fcibl Gym- deithas yn cael ei gynal, a mawr, yducdd ly syudod wrtii weled mor lleied o ddyddordtb a gwnerid yn ngweithrediadau y Gyuideithas iion, a barnu oddiVvrth nifer y rliai ded.d* yi* breseuol. Yr wyf yn deal! fod mwy yn cael ei 1 u dalu i'r.gwr parchedig oedd wedi ay fod yno,i-- anerch y cyfuiod, nag a dderbynid oddiwfth" y uynulieidfa yn y ifurf o danysgrifiadau a ehasgliad. Yn sicr mae eisiau diwygiad yn I lb rhywle, naill a'i diddymu yr ymweliadau blynyddol hyn, neuynte gaeu mwy o dctyddordeb ynddynt. CRWYDRYN.

BVVRDD YSGOL' TALYLL- N-. Rhagfyr 8fed. Presenol oil. Darllenwyd y cofnodion, a rhestrau y rhai fuont absenol o'r ysgoiioa yn ystod y rnis, Cafiiatawyd pythefnos i William Hi'g r ysgol, 1 barotoi 'ar gyier ei arkoliad. la 'y iod iddo gael aros yn ysgol Corris hyd c.u :c- ,it wye 'f ci salle yn "Jt- arholiad. lj. ryd Iiythyr o Swyddta Adciysg r. raiig aisa j-i.iuiii.iii lei athrawes gyuo Tca^erlynwyd -oiiebu yn mheliaeii ar I a- Cyay aodd tair am y swydd o landau s Penodw\ d idiza Rec-s.Penybont, y cyfiog o ddeg giai yn y fiwvddyn, yn cynw„ ei bod yn defnyddio ei hartau ei liunan. G dwyd sylw at y Laitlx fod rhai yn" cyme ryd gormod o ryddid ynlyn ag ysgol..ai C rris Aberlleienni, a bud arierion nab tod yn lanwaith, megis ysmygu, cnoi tybaco, &c., yn o';a; mewn. Cymered y rhai sydd yn cael y rayddid hwn yr awgrym, ouide bydd yu rhaid i'r B>vrdvl oyfyngu arnynt. Cynhelir cyfarlod neillduol o'r Bwrdd nawn Mercher, Rhagfyr 23ain, am 5.30 i ymdrin a mater neillduol. Rhoddir cyfle yn y ,cyfarft>J hWJJW i'r rhai a ddymunant ddod yuo i ddefbvtt eu cyflogau. Darllenwyd Iiythyr oddiwrtli Gwmni Gwasg Idris yn cynyg cyaoedai Aiantol-lea y Uwrdd yii y ar delerau neillduu.. Lrad- awyd et ar y bvvrdd am ystyriaetu Oeiiacii.

Ap\vyutiwy<l Air. J. U, Asuiou, cyuOi-tb- wydd yu ysgol y Bwrd:l, M'^ciiynlioth, yu ysgoifoistr yn lie Mr. Uriiritiis yr kvyy ymddiswyddodd,.