Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
Jl&go'fton ctm oorri-,51
Jl&go'fton ctm oorri-,51 GAN Y PARCH. EVAN JONES, CAERNARFON. XIV. Adeg adeiladu Capeli yng Nghorris oedd yr adeg y daethym i yno. Yn 1866- flwyddyn cyn fy nyfodiad—yroedd y W esley- aid wedi symud o Carmel, yr hwn a safai ar yr oehr arall i'r afon, i gapel hardd ac eang Siloh, bron yn ymyl Rehoboth. Yr oedd yr Annibynwyr yn prysur fyned ati i adeiladu Salem. Ac, i beidio bod yn ol, yr oedd yn rhaid i'r Methodistiaid hwythau ymysgwyd am gapel newydd. Nid oedd dim drwg yn hyn ac eto gall- asai ymddangos, a chael ei esbonio, fel arddangosiad o rywboth heb fod yn dda- rhywbeth tebyg iawn i eiddigedd a chyd- ymgais enwadol. Ac nid wyf yn hollol sicr nad oedd cyfiyrddiad o rywbeth felly ynddo o'i ddechreu. Rywbryd oddeutu 1860, adeiladwyd eglwys newydd yno, gan y diweddar Ardalydd Londonderry—peth newydd iawn yn Nghorris. Yr oedd yr offeiriad, y diweddar Ganon Evans, am yr hwn y bydd genyf achos i grybwyll eto, yn ddiau yn un o'r pregethwyr goreu yn yr Eglwys Scfydledig, ac yn un o'r eglwyswyr mwyaf selog yng Nghymru, er fod ei deulu yn Fethodistiaid. Tynai la-wer i'w wrando, ac yr oedd lie lluaws o'r rhai hyny yn rhwym o fod yn wag yn y Oapeli. Nid wyf yn tybied i hyn effeithio ar y Wesleyaid yn fwy nag ar eraill. Ond, os gwir yr hyn a ddywed y Parch. Griffith Ellis, yn Hanes Methodistiaeth Corns, sef ddarfod i'r Llanwyr mwyaf selog ymwasgu at Wesley- aid yn lied fuan ar ol eu dyfodiad cyntaf i'r gymydogaeth, yr hyn a fu yn fantais neilldu- 01 i'w cynydd;" ni fuasai yn annaturiol, ar ol cael eglwys yng Nghorris, i rai o'r Llan- wyr hyny, neu eu hiliogaeth, ddychwelyd i'w hen gorlan. Modd bynag am hyn, y Wesleyaid deimlodd gyntaf, ac y maent yn hwylio ati i godi capel newydd, a hwnw o fewn ergyd careg i Reho both, a hwnw yn un mawr a golygus—mwy, mi dybiaf, na'r ail Rehoboth. Yr oedd yr Annibynwyr wedi symud (J Achor, yn ymyl Rhiwgwreiddyn, i Beny- graig, yn ymyl Corris. Fel yr oedd y lie yn cynyddu, a'r achos yu cryfhau, nid oedd dim yn fwy naturiol nag iddynt hwythau awyddu am gapel mwy teilwng o'r achos ac o'r enwad. Ac yr wyf yn cofio yn dda am y llawenydd gyda'r hwn y dywedai y diweddar Mr. David Morgan, o Fachynlleth,—brawd i'r ddiweddar Mrs. Hugh Morgan, o Fachyn- lleth, a mam i'r diweddar Archddiacon Morgan, o'r Rhyl, ac i Mr. Edward Morgan, Archwiliwr Cyfrifon Undebau Gogledd Cymru—wrthyf fel yr oedd wedi bod yn prynu tir i adeiladu capel newydd i'r Anni- bynwyr yng Nghorris. Llawer gwaith y bum yn coisio yn daer ganddo adael i'r cyfeillion gael ei adeiladu ar ochr yr heol, ac nid yn y cefn; ond yr oedd yn hollol ddioruchwyliaeth ar y mater hwn ei gynllun ef 0 gapel oedd Capel y Graig yn Machyn- lleth—wedi ei adeiladu, nid yn front yr heol, ond mewn distawrwydd o'r neilldu. Da genyf er hyny, fod y cyfeillion erbyn hyn, wedi sicrhau yr holl dir o hono hyd yr heol. Ond, fel y dywedais, yr oedd yn hollol natur- iol i'r Annibynwyr symud i Ie mwy cyfleus, a chodi adeilad gwell nag oedd gan yr un enwad arall. Nid wyf yn dweyd mai hyn oedd achos, nac hyd yn nod achlysur, ail-wneyd Rehob- oth. Yr oedd yno lwyr-eisiou capel newydd. Ond yr wyf yn credu fod a fyno y ry, ii-racl- iadau blaenorol ag adnewyddiad Rehoboth, m a'r penderfyniad y daethpwyd iddo o'i wneyd yn gapel hardd—harddach na'r lleill; ac, mor bell ag y mae rhyw arlliw o wirionedd yn myned, gellir dweyd fod y syuiudiadau b-,n- -o ddechreu codi yr Eglwys newydd hyd ^ei orpheniad—yn ymddangos fel rhyw fath 0 gydymgais enwadol, ac felly 0 r drwg. Ond nid drwg i gyd. Dygodd codi yr Eghvyg a threfniadau eglwysig newydd i'r Cefais y fraint o glywed .a .y doniau goreu a feddai y "Wesleyaid—ac yn •eu mysg Dr. Win. Davies, gwr o ddoniau anarferol-yn Siloh. Ac wrth agor Salem, y clywais Dr. Herber Evans gyntaf erioed. Yr oedd y cydymgais hwn hefyd yn sicrhau mwy o ymdrech i godi capeli gwell. Ac er fod y dyledion yn fawr ar y pryd, erbyn heddyw yr wyf yn credu eu bod wedi eu llwyr symud. Modd bynag am hyn, penderfynodd yr Eglwys a'r gynulleidfa yn Rehoboth gael Oapel newydd, a'i gael yn hardd. Caed cynlluniau gan yr archadeiladydd medrus o Borthmadog, Mr. Owen Morris Roberts, adeiladwyd ef gan Mr. William Jones, ac y mae yn un o'r capelau harddaf yn sir Feirionydd. Yr wyf yn cofio yn dda y pryder oedd yn y meddwl wrth feddwl am fyned i yn agos ddwy fil o bunau o draul. Pender- fynwyd cael Parchedig tra chymeradwy o'r Abermaw—Mr. David Davies, yno ryw nos- waith i bregethu, ac i osod yr achos ger- bron ar ol y bregeth. Cofus genyf am yr hen dad W mffre Dafydd, ar ol addaw can punt ei hunan, yn arwain Mr. Davies, o amgylch y capel fel bachgen i gasglu addewidion, ac yn cael gan bawb addaw yn helaet-h yn ol eu moddion. Ni fu dim trafferth cael arian. Yr oedd y gynulleidfa drwyddi yn arianog, ac yn barod i gyfranu. Talwyd am y Rehoboth diweddaf yn llawer cynt na'r ail Rehoboth, yr hyn a ddengys, nid fod gwell calonau gan y Methodistiaid diweddar na'r rhai cynt, ond fod eu hamgylchiadau yn well. Ac y mae hyny yn destyn llawenydd a diolchgarwch digymysg.
( MACHYNLLETH
( MACHYNLLETH OYNGOR DOSBARTH.-Rhai misoedd yn ol cynygiwyd gwobr o C40 gan y Cynghor Dosbarth am y cynllun goreu i gael dwfr i dref Machynlleth. Daeth pump o ymgeis- wyr yn ml aen, a dyfarnwyd y wobr i Mri. Kirby & Co., Newport. Gobeithio y gwna y cynghor symud yn y mater yma bellach, ac y cawn weled rywbeth yn sylweddol yn hytrach na chylchdroi oddeutu ffynonau y rhai ni ddaliant ddwfr. Mae gwelliantau pur amlwg wedi cymeryd lie yn heol Maen- gwyn y ddiweddar ymddengys fod yr aelodau ieuangaf yn cymeryd dyddordeb i symud rhwystrau anghyfreithlon sydd ar Iwybrau eu cymydogion. Cafwyd amlygiad fod Treth newydd o Is. 9c. yn y bunt wedi ei phasio, dan yr enw General District Rate," First instalment 3rd of July; 2nd do., 3rd of October; a chyda phriodoldeb gofynwyd mewn syndod gan amryw o dreth- dalwyr pan yr aeth swyddog heibio i'w chasglu am ba beth yr oedd y dreth ? Feallai Illai talu yn mlaen am yr hyn yr ydym yn ei ddisgwyl, ond nid yn ei weled. Un o'r (ladleuoji pwysicaf gymerodd amser y cynghor yn ddiweddar, ydoedd, a'i doeth fyddai caniatau i'r Reporters i gymervd cof nod- ion o'r gweithrediadau. Mae hyn wedi bod yn fater dadl amryw droion. Onid teg i etliolwyr y cynghor ydyw cael gweled a darllen yr hyn sydd yn cymeryd lie ? credaf y byddai yn fantais mewn llawer ystyr, hob son mai eu rhesymol wasanaeth ydyw rhoi cyhoeddusrwydd i'r ymdrafodaeth. CYNGHERDD.—Nos Wener diweddaf, cyn- haliwyd CViigliordd yn Neuadd y dref. Yr oedd yr ystafell yn orlawn, a chafwyd gwledd felus. Clivrareuv-yd yn fedrus gan Mr. Oliver King, gresyn na fuasai y gynulleidfa chwaethus yn rhoi iddo well g'wrandawiad. Yr oedd Miss Hannah Jones, a Mr. William ] Aewelyn, yn werth eu gwrando, ac yn ol tystiolaeth rhai o'r Critics o Corris, ni chlywyd Maldvryn Humphrej'S, mewn gvrell hwyliau na phan yn datganu "Gwlad fy nghenedigaeth," a "Sound an Alarm." Mae bellach yn diamheu tuhwnt i ddadl fod y llanc o Machynlleth, yn anrhydedd i'r wlad a'i magodd. Ili'-U-A.—Cafodd y teithwyr ar y llinell i Corris, olygfa lied anghyffrEdin y dydd o'r blaen. Pan yr oedd y Gerbydres yn cyflyin deithio, daeth cadnaw i'r olwg ar ganol cae ac yr oedd y teithwyr yn mwyn- hau yr olygfa gyda bias. Mae amryw wedi cael colledion yn ddiweddar oddiwrth yr hen ffrynd, ac yn mysg y lluaws gopodveyd yn ffyrnig ar Poultry Yard Dr. Davies, a Mr. David Evans, Ogofach. Cipiodd un o favourites y brawd olaf, ac yn ol ei dystiohteth ei hun, ni fethodd ddodwy bob dydJ, Sul gwyl a gwaith er mis Chwefror diweddaf. Na fydded i'n cym'dogion ddigaloni, daw Pad;, enwog y Plas heibio iddo yn fuan, fel y eafwyd prawf bore dydd lau diweddaf. Aethant allan yn foreu a chafwyd rliedegfa gyflyTm nes o'r diwedd, daeth y cnaf i geisio lloddfa. ddiangol i berllan un o, weinidogion n Inwyaf parchus y dref; ond er y cwbl cafwyd liwyl neillduol a bu yr ymdrech i'w gael i'r ddalfa o gylch y coed afalau yn un anghyffredin o hwyliog, a chariwyd yr ysgerbwd i'r Pare, i orphen yr ymdrechfa yn y modd arferol, a disgwylir bydd hyn yn foddlonrwydd i'r boneddigion a enwyd, yn ogystal a llonyddwch i'r da pluog sydd ar ol yn yr ardal yn ei tawelwch arferol. TREMIWR.
YSGOL SIROL GANOLRADDOL TOWYN.
YSGOL SIROL GANOLRADDOL TOWYN. A ganlyn sydd restr o'r ysgoleigion a lwyddasant i basio arholiadau Gwyddor a Chelf, South Kensington, yn mis Mai di- weddaf PRACTICABLE INORGANIC CHEMISTRY (ele- mentary).—Owen Watkin Hughes, Evan Lewis Jones, John Owen Roberts, Joseph Andrew Lewis (Towyn); Hugh Edward Hughes (Abergynolwyn) Hugh James Jones, Robert Jones Williams (Towyn) Richard Bowen, David Llewelyn Hughes, John J. Williams (Aberdovey) William Roberts (Bryncrug); Llewelyn B. Williams, David James Roberts, Charles F. Cotterill, John W. Hughes, Thomas Edward Hughes, (Towyn) Elisabeth Wynn Richards(Aber- dovey) Edward Jones (Corris) Arthur Owen Symond (Towyn) Martha J. Perkins (Pennal); John E. Williams (Abergynolwyn) Ellen J. Roberts, (Towyn) Hugh William Evans, Alice Hughes (Corris) and Richard EvanEees (Pennal). Advanced stage, second class-Bertram B. Cotterill (Towyn). MATHEMATICS (elementary).-David Llew- elyn Hughes (Aberdovey) John Owen Roberts, Joseph Andrew Lewis, Llewelyn Baines Williams, (Towyn) Richard E. Rees (Towyn) William Roberts (Bryncrug) John W. Hughes, Bertram B. Cottertll (Towyn). INORGANIC CHEMISTRY (elementary stage) Robert Jones Williams Evan Lewis Jones, David James Roberts (Towyn) David Llew- elyn Hughes (Aberdovey) Charles F. Cotterill, John W. -Hughes, Arthur Owen Symond (Towyn) Edward Jones, Hugh William Evans (Corris) Llewelyn B. Williams (Towyn) Richard E. Rees, (Pennal) Thomas Edward Hughes, Hugh James Jones (Towyn) Alice Hughes (Corris) Elizabeth Wjnne Richards (Aberdovey) John Owen Roberts, Joseph Andrew Lewis, Owen Watkin Hughes (Towyn) William Roberts, (Bryncrug). Advanced stage— Bertram B. Cotterill (Towyn).
TRO YN NGHYMYDOGAETH WRECSAM.
TRO YN NGHYMYDOGAETH WRECSAM. Ar un o foreuau hyfrytaf Awst, cychwyn- asom ein dau o Ruabon Road i roi tro byr yn y wlad gyfagos. Digwyddai fod yn dywydd dymunol. Ymddangosai natur yn brydferth, fel boneddiges gyfoethog wedi pasio canol oed, a'i gwisg worthfawr o'r am- ryliwiaeth hawddgaraf, ac ystyriaethau diwedd lilwyddyn yn ddarllenadwy ar ei gwenau dot. Cawsom ddringo dygn i Adwy'r Clawdd, a thrwy y Coodpoeth, gan fyned heibio i addoklai prydferth y pedwar enwad parchus yn y lie. Proifwydwn y bydd Wrecsam a'r lleoedd hyn yn un dref cyn bo hir, gan fod eu cynydd presenol yn amlwg i bawb. Cyfeiriem i Weithiau Calch Minera. Ar yr aswy wrth fynod ymlaen, gwelem domen- au mawrion gwynionwedi eu codi allan o'r mwngloddiau plwm; a deallwn oddiwrth swn y "pwff-pwif" fod y gweithfaoedd hyn yn 11awn prysurdeb. Wedi cael cipolwg ar y creigiau calch, a'u clogwyni aruthrol yn cym-g eu hunain i fyned ymaith i borthi ffrwj'thlonrwydd yn ngwahanol ardaloedd y Dywysogaeth, ac wedi cael gair byr gyda manager cwmni'r calch, troisom i gyfeiriad Biymbo. Cerddasom ar hyd llinell y Great Western nes dyfod at eglwys plwyf Minera. Drwy fod y gate yn a gored, neu yn hytrach heb fod yn gloedig, aethom i mewn i'r fynwent. Cedvrir 3* fynwent lion-iiiewn adgyweiriad da; mae ei rhodfeydd a'i beddfeini yn lied drefntis. Gresyn na chedwid ein mvnwentau yn drefnusach nag y maent yn gyffredin yn N ghymru. Ar un o feddfeini mynwent Minera, dar- llenasom yr englyn canlynol:— 'Rocdd imvy na'i lond o uniondeb-a byw wnaeth Heb wneyd anghywirdeb; Na thaciiu, dan rith wyncb, Angliyfiawn air y' nghcfn neb." Nid wyf yn cofio pwy ydyw awdwr yr englyn rhagorol ynn; hwyrach y dywed rhywun o ddarllenwyr Y NEGESYDD. Darllenasom eilwaith ar feddfaen araIl y llinellau liyn :— May I believe that JeEms died, And rose again for me May I in name coirG.de, And to his bosom flee." Ond or mor ddyddorol oedd rhodio ymhlith y beddau, yr oedd yn rhaid ymadael, ac ymaith a. ni. Cyn myned nemawr o ffordd, yr oeddym mewn lie cyfleus i allu gweled hen gapel Williams o'r Wern gynt! Yn agos i Wrecsam y mae y Wern. Yr oeddym wedi clywed llawer o son am Williams o'r Wern, wedi clywed adrodd llawer o'i bregethau, wedi darllen rhai o honynt; ac wedi darllen galareb deimlad- lawn Hiraethog ar ei ol. Teimlem ryw ddyddordeb neillduol wrth edrych ar gapel yr hen wron sanctaidd, er ei fod dipyn ymhell oddiwrthym. Bron na ddychmygem glywed adsain ei lais wrth gyhoeddi lachaw- dwriaeth yn dyfod i'n clustiau yn siad yr awelon. Dacw'r fan lie bu ganwaith-yn dangos Ei dynged ddiobaith; I'r annuw du erwin ei daith—a'r modd Cywir iddo ddianc o'r oddaith. 0 na chlywn ei uchel lef—yn cyrliaedd I bob cwr "hyd adref; Yn ei lais anwyl ef—clywid galw Y ewynol lais hwnw o lys y wiwnef." Aethom ymlaen i bentref Brymbo. Car- asem wneyd nodiadau ar amryw bethau difyr ar hyd y ffordd; ond rhaid ymatal. Ar ol cael tamaid i'w fwyta, holasom am felin y Basic Slag, lie y maent yn malu ysbwrial y ffwrneisiau i wneyd y gwrtaith a elwir felly. Peth rhyfedd, onide, fod y crugiau diwerth hyn o weddillion y tan yn cael eu troi i wrteithio meusydd yr amaethwr. Ar ol malu y wast hwn mor fan a'r blawd fflwr manaf, dodir ef mewn sachau cant a haner neu ddau gant o bwysi, ac anfonir ef ymaith i bob parth o Gymru. Costia i'r ffermwr dros ddwy bunt y dunell; a dy- wedir ei fod yn wrtaith rhagorol, yn enwedig ar dir trymaidd, cleiog. Gwelwn oddiwrth hyn fod ysbwrial yn ateb rhyw ddiben; a thueddir ni i gredu fod gwerth anrhaeth- adwy yn y pethau salaf ar y ddaear. Gadawsoin. Brymbo gyda berw enbyd ei ffwrneisiau haiarn; ac aethom ymlaen drachefn can belled a'r Cefn Mawr. Teimlem yn awyddus i weled rhai o deulu y diweddar Dr. Ellis Evans, oblegyd yr oedd mam un o honom yn chwaer iddo ef. Nid ooddym wedi gweled neb o'r perthyn- asau, na clilywed gair o son am danynt, er's llawer iawn o flym-ddoedd. Wrth fyned i mewn i'r pentref gwasgarog, troisom yn ddamweiniol at ddyn gweddol ieuanc ddi- gwyddai sefyll yn nrws ei dy, a'i bwysau ar y ddor, a gofynasom a wyddai efe rywbeth am rai o deulu y Parch. Ellis Evans, hen weinidog y Ijedyddwyr gynt yn y Cefn Mawr? Ond cyn rhoddi unrhyw atebiad, gaIwodd ar ei fam at y drws; a dyma hen wraig barchus oddeutu dog a thriugain oed, yn gwneyd ei Iiat 1 iddango si ad. Adwaenai hon yr hen Ellis Evans yn dda; a thybiai fod gwraig ieuanc o ryw berthynas iddo yn byw heb fod 3rmhell oddiwrthym. Arwein- iodd ni yn garedig i dy y wraig hono, sef Mrs. Bowlands, yr hon sydd yn wyres i Ellis Evans, yn ferch i un o'i ferched ef. Cawsom groesaw cynes yn nhy Mrs. Bowlands. Paentiwr o sais yw ei gwr y maent yn cadw siop, ac yn byw mown am- gylchiadau cysurus. Y mae ganddi ddarlun naturiol iawn o'i thaid, wedi ei fframio yn barchus, ar fur y gegin. Meddydiai 3-11 n 17) v uchel o hono, er ei fod ef wedi marw cyn iddi hi wybod fawr o ddim am dano. Dywed- ai fod iddi hi frodyr a chwiorydd yn y pentref, ac mai dyna'r oil o borthynasau i Ellis Evans sydd ar gael yn bresenol yn y Cefn Mawr. Mao merch a dau iab iddo ef yn fyw; y ferch, Maria, yn yr Amcrica, mewn sefydlfa dda iawn; a'r ddau fab, loan ac Evan, yn rh3rwle yn Neheudir C3Tmru, fel y mae yn arw dwoyd, yn afradloniaid gresynus mae y plant eraill, a'u teuluocdd i gyd, oddigerth Mrs. Bowlands, fel y crybwyllwyd, wedi moinv. Teimlem yn chwith fod anwvliaid borcu ein hoes wedi inyned 3rmaitli mor ilwyr Welc, aeth yr holl deulu hwn—i'r bedd A'r bycl mawr lie collwn Ein gilydd yma prin gwelwn-cnw A llai 0 ddelw y llu addolwn. Buasem yn hoffi yn fawr gael cipolwg ar y capel, lie 3* bu yr hen Gristion selog yn sefyll i fyiiy dros ei Dduw, a'i bedd lie y gorphw3rsa oddiwrth ei lafur yn awr er's oddeutu deng mlynodd a'r hugain ond nid or-dd amser yn caniatau. Yr oedd genym i gerdded i orsaf Biiiwaboii, yn agos i ddwy filldir, er cael y tren olaf y diwrnod hwnw. Ac folly y bu. DyclnyolaBom yn ddiogel i Buabon Road erbyn naw o'r gloch, wedi treulio diwrnod, ar y cyfan, Red ddyddorol. EWYTHR A NAI.
GWYNFYNYDD.
GWYNFYNYDD. Nos Fercher, yr neg cyfisol, cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn y lie uchod o dan lywydd- yddiaeth Mr. Dunning, un o'r cwmni. Yr oedd dau arall o'r cwmni yn bresenol. Arweiniwyd y cyfarfod gan Cadben R. Hughes, yr hwn ni elwir mwy yn Gadben, ond yn Brif Oruchwyliwr, dyna oedd un o brif amcanion y cyfarfod oedd ei sefydlu yn y swydd newydd. Brodor o Sir Flint ydyw R. Hughes, daeth yma i weithio rhyw chwe' blynedd yn ol, cafodd ei godi i ddechreu i fod yn is-gadben, fei codwyd wed hyny yn brif gadben ac yn ddiweddaf oil yn Manager. Tybiaf i'r cwmni wneyd yn ddoeth? iawn i ddewis dyn o'r gwaith. Pwy wyr yn well am y gwaith nag un a fu yn gweithio am chwe' blynedd. Pwy oedd yn fwy cymwys i arwain yr Hen Genedl na Moses o' i plith hwy ei bunain. Pwy yn well arweinwyr i Gymry na Tom Ellis, a Bryn Roberts, a'u tebyg, a phwy yn well goruchwylwyr ar weithydd Cymru na Chymry profedig ? Caed anerchiadau gan y tri boneddwr. Canwyd triawd ac unawdau gan rai o'r gweithwyr, ac chafwyd adroddiad rhagorol gan Evan Williams, Arthog. GWEITHIWR.
DOLGELLAU.
DOLGELLAU. ARWERTHIANT.—Dydd Mawrth, yn y Ship Hotel, cynhaliwyd arwerthiant ar eiddo y diweddar Morris Jones, Ysw., Plasucha.' Lot rafi-Ty yn Queen's Row, tenant, preseno I Mrs Jones. Prynwyd ef gan Mr. W. Williams, watchmaker, am3i5p. Lot zil— Maesyffynon, prynwyd ef gan E Griffith, Ysw., Springfield, ant 425p. Lot$ydd,—Warehouse, yr hwn syddyn awr wedi edrefnu yn dy. Prynwyd ef gan y Parch. Evan Roberts, 300p. Lot \ydd,—Plas- ucha', prynwyd ef gan Edward Griffith, Ysw., Springfield, am 8oop. Lot 5ed,—Br4g-dy, prynwyd i mewn am 135P- Lot 6ed,-Gorwyr, fferm ydoedd hon yn y Brithdir, prynwyd i mewn am 1,275p. Lot 7fed,-Cae ceirch, fferm eto, prynwyd i mewn am 975p. Lot 8, Tryau-fferm eto. Prynwyd i mewn am soop. Bu gan ein cyfaill Mr. Norman McLeod Jones, yr hwn sydd yn awr adref am ychydig o seibiant, cyngerdd mawreddog ar y i8fed o'r mis hwn. Dadganwyd ynddo gan y gantores a enillodd ar yr Unawd yn Eisteddfod fawr Chicago, hefyd gan eraill 0 enwogrwydd. Y mae Mr. Jones yn prysur gwneyd enw iddo ei hun. Ychydig yn ol yr oeddym yn cofnodi ei hanes fel enillydd y medal aur, yn yr Academy of Music, all an o liaws mawr. Dymunwn iddo lwyddiant eto yn fuan. Y dyddiau hyn yr ydym yn cael tywydd hafaidd, pawb—hen ac ieuanc, yn mwynhau eu hunain dan weniadau teyrn y dydd. Ceir llu eto o ddieithriaid yn ymweled a'n tref, a'r gwahanol rhodfeydd.
LLANBRYNMAIR.
LLANBRYNMAIR. (Parhad o'r rhtfyn diweddaf. LLWYBRAU.—Derbyniwyd llythyr oddi wrth y Cynghor Dosbarth yn dweyd mai y Cynghorau Plwvfol ddylai adgyweirio y llwybrau. Pasiwyd penderfyniad fod y Cynghor Plwyf yn ym- gymeryd a trwsio y llwybrau hyny ag y mae ceisiadau wedi dyfod i mewn yn gofyn am hyny. Felly bydd y gwaith o drwsio y llwybrau yn dechreu ar unwaith. Penderfynwyd peidio rhoddi dros Zio o gostau yn flynyddol ar y llwybrau. YR ELUSENAU.—Darllenwyd llythyr oddi wrth y Parch. D. Stanley Davies, yn dweyd mai ei farn ef ydoedd mai eiddo eglwys yr Hen Gapel ydoedd elusen William Bree'se, ac fel y cyiryw na bydd yn dyfod o dan awdurdod y Cynghor Plwyf. Pasiwyd fod y clerc i anfon at y Parch. D. A. Jones, y person, i ofyn iddo dalu yr arian y mae wedi ei dderbyn oddi wrth elusen Morgan Lloyd, i'r trustees sydd wedi eu penodi gan y Cyngor, Mri. Richard Morris, a John Davies. Nidydyw y trustees hyd yn hyn wedi derbyn dim 0 arian yr elusenau. RHEOLAU SEFYDLOG.—Bydd y rhai hyn yn cael eu hargraphu yn llyfr, a bydd nifer mawr o ystadegau mewn perthynas a'r plwyf hwn yn cael eu hargraphu gyda hwynt. Y Cadeirydd sydd wedi ymgymeryd a chasglu yr ystadegau, a bydd i Richard Williams, Ysw., cyfreithiwr. Drefnewydd, ymgymeryd ag ysgrifenu rhag- ymadrodd i'r llyfr. Felly rhwng y cwbl, bydd yn llyfr dyddorol iawn i bawb sydd teimlo dyddardeb yn helyntian y plwyf hwn. Bydd y llyfr yn cael ei argraphu a'i rwymo gan un o fechgyn Llanbrynmair, Mr. David Jones, Ar- graphydd, Croesoswallt. TENDERS.-—Derbyniwyd tri o tenders am wneyd Cwpbwrdd i gadw llyfrau y plwyf, fel y canlyn :-John Davies, Dol-och, Z2 12s. 6c; Demetrius J. Owen, £2 18s. o David Peate, Glanllyn, £2 19s. 6c. Derbyniwyd cynygiad Mr. John Davies. TRETHIAD TAI.—Bu cryn siarad ar y mater yma, a phenderfynwyd ymdrin ag efyn mhellach mewn pwyllgor. RHYBUDD o GYNYGIAD.—Rhoddodd Mr. David Peate, rybudd y bydd ef yn nghyfarfod nesaf y Cynghor yn dyfod a chynygiad yn mlaen am gad adeilad newydd mewn man cyfleus yn nghanol y plwyf i gynal cyfarfodydd y Cynghor Plwyf, a chyfarfodydd plwyfol ereill. Bydd cyfarfod nesaf y Cynghor yn y Llan, am 6 o'r gloch, nos lau, Hydref 3ydd.