Gwalia

GenedigaethAu, Priodasau a Marwolaethau. GENEDIGAETKAIL Roberts.—Gorphenaf 7fed, yn 7, Back Edmund- street, Hirael, Bangor, priod Mr Thomas Roberts, ar ferch. MARWOLAETHAU. Roberts.—Mawrth 27, yn Oudtshoorn. Dehen- dir Affrica, William Gabriel Roberts, o Fan- gor, yn 77 mlwydd oed.

Shipping. Portmadoc. Arrivals.—Sage. Williams, Cardiff: John and Margaret. Evans, Cardiff; Rebecca (s.s.), Roberts, Liverpool; Miss Hughes, Jones, Dub- lin; Pluvier. Humphreys, Folkstone; Confi- dence, Vanstone. Dublin. Sailings.-Desfieraona, Williams, Aarhtiris; Rosetta, Chugg, Poole; Christine, Jones, Kings- ton Rebecca (s.s.), Roberts, Liverpool.

Plygwch eichgliniau i DTITT ond rhoddwch ech ysgwydd wrth yr t-lwyn. Gwna ddaioni a'r hyn sydd gnvt, onide ni wna yr hyn sydd genyt ddaioni i ti. i I

Yn NgfhesailOerAnghysur. Chwedl Gynhyrfus. (Wedi ei Chymreigio gan Elidirfab). PEXOD III. TAD A MAB. Efe a god odd i fyny ei het a'i fenyg, a throes ymaith heb unrhyw ymgais at ffarwel bellach. Ac yn y modd hwn buasai wedi myned, heb gyffyrdaiad ei Jaw, onibae fod Kenneth yn sefyll yn ei ffordd ac yn bario ei gvchwyniad. "Nid fel yna, fy nhad," efe a ddywedodd. I "Bydd i ni ffarwelio, os rhaid i hyny fod, ond nid heb ysgwyd dwylaw. Gadawer i ni, o leiaf, ymadael yn ffrindiau, ac yn sicr, hyd yn nod os nas gellwch chivi a minau gydsynio I mewn rhai pethau-os nas gallaf ei weled yn beth iawn i iwsio arian a gatv.yd mewn fEyrdd nad ydyw fy nghydwybod yn en cymcradn-yo, ni* raid i ni ymwahanu mewn digllonedd. Cawn weled ein gilydd weithiau, yr vdwyf yn gobeithio?" y Am foment, edrychai v dyn hynaf fel pe y buasai am wrthod cynygiad ei fab o gyfeiHgar- weh; ac yna tynerodd ei wyneb cuchiog, caled, a darfu i ddirgryniad bychan o deimlad ym- ddangos ar ei wefusan. Daeth ei law allan i gwrdd a llaw estynedig y dyn ieuengaf a gwasgodd Kenneth hi yn wrosog. "Yr ydym ni yn dad a mab." efe a ddywed- odd. "Caiff yr arian fyned, fy nhad, ond ni fydd i ni anghofio liyny." Ac, er na atebodd y dyn hynaf, yr oedd nifwl amheus o gwmpas ei lygaid fel ag y troai ef ymaith. EfaJlai mai y nifwl hwnw a'i rhwystrai ef i weled yn hollol glir, pan y bu agos iddo ef a tharaw i lawr fFugr lodesaidd ag oedd yn dyfod i fyny y grisiau yn union pan yr oedd efe yn disgyn. Safodd Clara, oherwvdd hi ydoedd, gyda brawychiad bychan. Yr oedd rhywbeth dy- chrynllydb raidd yn y cyfarfyddiad sydyn hwn yn nhro y grisiau, a Wellesley Haywood, yn ceisio meddianu ei hun, a fyngialodd ymddi- heuriad, ac a safodd o'r neilldu, gyda'i het wedi ei thynu i adael iddi basio. Ar y foment hono efe a gafodd gipdrem o wyneb prudd cariadus, wedi ei fframio mewn cnwd o wallt o liw rhyfedd, anghyffredin-yr oedd y gwyneb hwn rywfodd yn ymddangos yn adnabyddus iddo ef, er nas gallasai efe ddirnad pa Ie y bu iddo ei weled cyn hyn. Ao eto nid ydoedd yn wyneb, wedi ei weled unwaith, hawdd i'w anghofio. Yr oedd ei gariadusrwydd deffrous yn denu sylw, ac yn iargraphii ei ddelw ar y cof. I' Ond nid hydl nes yr oedd ef allan o'r adeil- iad, a'i draed ar yr heol unwaith yn rhagor, yr adgofiodd efe yn mha le y gwelodd ef wyneb y lodes yn flaenorol. Yr oedd yn hollol yn ail-argraphiad o wyneb darluniedig yn y ty yr oedd efe newydd ei brynu. Adgofiodd yn awr brydferthwch-braidd prydferthwch balch y ddynes yn y pictiwr a grogai yn nhroad y grisiau mawr. Brydwedd am brydwedd yr oedd gwyneb y lodes yr oedd efe wedi ei chvf- arfod ar y gnsiau yr un. Yr oedd meddwl bychan anghymfforddus yn cynhyrfu ei galon. Ai nid ydoedd efe wedi clywed rhywbeth yn nghylch merch i Evans, y dyn marw, cartref yr hwn a brynodd efe? Yr oedd hi wedi troi allan i rywle, wrth gwrs, ac ni allasai llawer fod wedi ei adael iddi wedi talu pobpeth. Yr oedd Evans wedi cael ei gneifio yn dra llwyr. A rhywfodd vr oedd y dyn, yr hwn a wyddai mai efe oedd yr achos o ddinystr y dyn marw, ac o ddinystr llawer o rai eraill hefyd-er ei fod ef wedi dianc ei hun hyd yma yn "scot-free," fel y dywed y Sais—nid oedd efe o gwbl yn hoffi adgofio hyny? n»g ychwaith ddyfalu rhyw lawer pa beth oedd wedi dyfod o ferch y dyn trengedig. Gwir a ddywed y bardd Cymreig: "0 feddau oes adgof ddwg Ddirgelion fyrdd i'r golwg." Ac o fedd ei anghof yntau, yr oedd Adgof yn dwyn yn ol y lodes a droes ef o'i chartref yn Nghymru. Ai hono ydoedd y lodes a gwrdd- odd efe ar y grisiau troellog rheiny, ychydig funudau yn flaenorol? I

( PEXOD IV. CLARA YN FFEINDIO GWAITH IDDI EI HUN. Yr ydoedd yn un o'r dyddiau oer, damp, hyny, a allant droi i fod un ai yn ffoglyd neu yn r he wily d, pan yr eisteddai Clara Evans wrth un o'r byrddau, a'i dop yn fynor, yn y siop de ag yr arferai ei mynychu, i dderbyn ei chiniaw prin bob canol dydd. Yr oedd rhai misoedd wedi pasio er y dydd pan y gwybu y byddai yn rhaid iddi rhag llaw ddibynu ar ei hymdrechion ei hun, ond yr oedd y calonogrwydd a'i meddianai pan yn cycliwyn ei bywyd newydd yn awr wedi ei gadael yn llwyr. Yr oedd hi wedi treio yn galed i lwyddo, ond hi a ddechreuai feddwl ei bod vn eithriadol o stupid neu bod yn rhaid fod llaw-fer yn fwy an- hawdd nag yr arweiniwyd hi i feddwl ei bod; canys ymddangosai nad oedd hi yn gwneud cynydd o gwbl, ac yr oedd ei bysedd o hyd yn trafaelio yn araf uwchben y "typewriter" yn lie myned yn gyflym fel ag y gwnai bysedd y lodesi eraill yn yr ysgol. Yn ol ei gradd bresenol o gynydd (?) elai llawer o fisoedd heibio cyn y byddai yn alluog i feddwl am dreio ceisio lie iddi ei hun; hvd yn nod wed'yn amheuai a fyddai iddi enill incwm fel Jerry. Ac yn y cyfamser yr oedd hi wedi dyfod at derfyn ei harian. Er gwaethaf- y cynildeb mwyaf, yr oedd yr wythnos ddiweddaf wedi gweled y ddimai eithaf. Yr oedd Jerry wedi ei helpu hi yn nobl. Hi a amheuai er's tro fed v cynildebau bychain a awgrymai ei chyfeilles, ac yn mha rai yr oedd hi wedi cymervd ei rhan, wedi eu cvnllunio, nid yn gymaint o angen- rheidrwydd gweithredol, ond er mwyn i'w stor fechan hi o arian ddal mor hir ag oedd yn bosibl, mewn trefn iddi beidio teimlo v daros- tyngiad o dderbyn elusen. Ond, yn awr, yr oedd wedi dyfod i'r terfyn 0 r diwedd. Ar ol hyn, byddai yn rhaid iddi tyw ar elusen Jerry am fisoedd, o leiaf, os ar- hosai hi yn y fflat, oddigerth iddi gael rhywbeth i'w wneuthur; ac ymddangosai hyny yn awr yn perthyn i bethau anmhosibl. Adgyfododd lliw eywilyddgar eto yn ei gwyneb fel ag y cofiai fel yr oedd Jerry wedi gwthio i'w llaw v boreu hwnw yr arian i dalu am ei chiniaw. 0! na fyddai rhywbeth iddi iV wneuthur; paham yr oedd hi mor segur ac aniief nyddiol ? Hi a sippiai y coffi yn freuddwydiol, a dech- reuodd, gyda symudiadau dihawnt, daenu ym- enyn ar ei rhol o fara. O'r braidd yr oedd hi wedi sylwi ar y lodes a eisteddai gyferbyn a hi wrth yr un bwrdd, a'r hon ydoedd yn ei gwylio hi gyda llygaid cydymdeimladol a gymerai i mewn ei chyflwr diobaith-yr oedd shabbiweh ei het a i ffroc ddu, er eu bod o doriad ffasiynol, yn siarad cyfrolau wrthi am hyd yn nod ei hangeu o ddillad, heb son am unrhyw angen arall. "Onid ydyw yn ddiwrnod echryslawn?" dar- fu i'r lodes arall sylwi o'r diwedd, gan ymblygu ati hi ychydig. A Clara, wedi edrych i fyny gyda brawych- dod, a gafodd ei hun yn tremio ar wyneb lodes brydferth, wedi ymwisgo yn bur "smart." Am foment bu i gilwg grychu ei thalcen. a mvnai peth o'i hen uchelfrydedd ddyfod i'r golwg. Yr ydoedd yn galed i Clara Evans i gydnabod ei chyflwr newydd dirmygedig, ac adgofio ei bod hi yn awr yn ddynes weithio yn mysg llawer o ferched gwaith y ddinas fawr fyglyd. Ond yr oedd yn wirioneddol gydymdeimlad ar wyneb ei chymdeithes, a rhywfodd, gyda'r oil o'i balchder, teimlai Clara mai cydyrndeimlad ydoedd "just" y peth ag oedd arni ei eisieu y pryd hwn. "Ydyw, y mae'r tywydd yn bur annvmunol," hi a gydsyniodd. "A ydych chwi yn meddwl y cawn ni ffog?" "Ni synwn i ddim." dywedodd y lodes arall. "Er ei bod braidd yn gynar i ffogs eto; gwna y nifwlau tew rheiny i chwi deimlo fod y gauaf oer yn dyfod ganol yr haf. A byddaf yn cas- hau y gauaf. Ai ni fyddwch chwi? Digalon iawn ydyw gorfod troi allan yn y boreu, a dvch- welyd adref y nos trwy ei dywvdd trwm. Ond yr ydwyf gyda Macquin's, chwi a wyddoch 9y ulnna Vdy?'eclai hi syda llawer o falchder— telly ni raid l mi droi allan yn rhyw ddychryn- 11yd iawn o foreu." "Macquin's? A ydvch chwi 11 meddwl y dressmakers" gofynodd Clara, yn fwy er mwvn dweyd rhvwbeth yn ol, na'i bed yn teimlo dyddordeb neillduol yn y peth oher- wydd yr oedd hi yn rhy lawn o'i thrwbl a'i phenbleth ei hun i roddi ei meddwl ar ddim arall yn awr.— (IV barhau.)

Cyngrair y Friallen yn j Nghaernarfon. I CYFARFOD LLWYDDIANUS. Dydd lati cynhaliwyd cyfarfod o urdd lleol Cynghrair y Friallen yn y Royal Sportsman Hotel, Caernarfon, o dan lywyddiaeth Mrs Assheton Smith. Yr oedd y cynulliad yn dda, y mwyafrif yn foneddigesau. Yn mhlith y rhai oedd yn bresenol yr oedd Mr R. A. Naylor (yr ymgeisydd Ceidwadol dros Fwrdeisdrefi Caer- narfon) a Miss Naylor. Ar ddechreu y cyfar- fod, cyn i Mrs Assheton Smith wneud ei hym- ddangosiad, cvmenvyd y gadair gan Cadben N. P. Stewart. Etholwyd Mrs Assheton Smith yn "dame president," Miss Bertha Cousins a Mr Lloyd Carter yn ysgrifenyddion, a Mr M. E. Nee yn drysorydd. Etholwyd ar y Pwvllgor Gweithiol Mrs Cousins, Miss Bessie Rees, Cadben Stewart, Mr Charles A. Jones, Mr John Pritchard. Mr W. Bowen Jones, Mr Richard Thomas, Mr Issard Davies, a Mr Chas. W. Wynne Griffith. Cadarnhawvd man-reolau yr urdd a rhanwyd y dref i 36 o adranau, ac apwyntiwyd warden- iaid i ofalu am bob adran. Penderfynwyd cynal cyfarfod mawr yn nglyn a'r urdd ar Awst lleg, y manylion. i'w trefnu gan y Pwvllgor Gweithiol. Wrth gynyg pleidlais o ddiolchgarwch i Mrs Assheton Smith am y dyddordeb gymerai yn y svmudiad dvwedodd Mr R. A. Naylor ei fod wedi clywed yn y dref a thuallan. iddi fod Caer- narfon lawer iawn yn nwylaw ei gwrthwyneb- wyr. Ond oddiwrth yr hyn a welodd y diwr- nod yma, yn nghyda'r ffaith fod Mrs Assheton Smith yn "dame president" yr urdd, nid oedd yn tybied fod unrhyw achos pryderu yn nghylch y dyfodol. Eiliwyd y cynygiad gan Mr Richard Thomas, a chariwyd gyda brwdfrydedd. Mrs Assheton Smith, wrth gydnabod y di- olchgarwch, a ddywedodd fod yn liaii-en ganddi weled y fath nifer luosog yn bresenol." Gob- eithiai y byddai i'r etholiad nesaf brofi yn fudd- ugoliaeth iddynt, ac fel 'roedd hi yn deall nid oedd ganddynt ond 160 o bleidleisiau ychwaneg- ol i?w henill er sicrhau buddugoliaeth. Hyderai weled gwaith da yn cael ei gyflawni gyda chvd- weitkrediad. Anerchwyd y cyfarfod hefyd gan Mr Lloyd Carter. Dywedodd fod ganddynt un o'r ym- geiswyr mwyaf gweithgar yn y wlad, ac yr oedd yn awyddus i brofi i Mr Naylor fod ganddo yn Nghaernarfon blaid gref ac unol yn ei gefnogi. Ar ddiwedd y cyfarfod gwahoddodd Mrs Assheton Smith yr aelodau i de, a rhoddodd iddynt hefyd dlysau aelodaeth.

0 Ben y Ffyrdd. [Gan Ohebydd Achlysurol.] CAERNARFON. Llawenydd mawr oedd genym weled y "Gw alia" yn ei ddiwyg newydd ac am bris new- ydd. Hefyd, da oedd genyf sylwi fod y "Gwalia" yn bwriadu cyfyngu ei dudalenau o hyn allan at wasanaeth sir Gaernarfon yn fwyaf arbenig. Mae hyny yn gam yn yr iawn gyfeiriad. Gormod o gyftredinoli sydd yn bod, # » a rhy fychan o leoli. I 0 dan y penawd uchod bwriedir sylwi ar faterion pwysig ag sydd yn cael sylw yn y sir, i a digwyddiadau o natur dyddorol i bawb. Daw ffyrdd i Gaernarfon (pen tref y sir) o bob cyfeir- iad—Bangor, Bethesda, Bethel, Llanberis, Llanrug, Beddgelert, Waenfawr, Caeatiiraw, Penygroes, Talysarn, Nantlle, Llanllyfni, Bryn- aerau, Clynnog, a Phwllheli. Felly, yr ydym mewn lie manteisiol i gael newyddion. Dydd Mercher cynhaliwyd ffair flynyddol Llanllyfni. Mae hon yn ffair bwysig iawn, a dywedir fod canoedd o bobl wedi myned iddi. Mae yn hen arferiad i gau y chwarelau am haner dydd ar adeg cynhaliad y ffair hon. Gellir yn hawdd gofyn, yn ngwyneb hyn, "I ba beth y mae y golled hon?" Dyma y chwarelwyr, y rhan fwyaf o ba rai nad oes ganddynt fusnes yn y ffair o gwbl, yn gorfod colli haner diwrnod o waith er mwyn dal hen sefydliad i fyny. Digon posibl fod y chwarelwyr ar un adeg yn ffermwyr bron i gyd. Ond yn awr nid yw pethau felly mwy. Ond, fel y dywed y Sais, I "Traditions die hard." Felly gyda hyn. Dywedir i gryn ddadleu fod mewn pwyllgor cyffredinol gynhaliwyd yn ddiweddar o'r Gyngres Pan-Celtaidd, gynhelir yn mhen y deu- fis yn Nghaernarfon. Achos y gynen ydoedd I hyn:—Y mae oddeutu 200 o gynrychiolwyr o bob parth o'r gwledydd Celtaidd yn dyfod i fyny i'r wyl, a rhaid i'r cyfryw dalu am eu llety, etc. Ond fe wahodctir deuddeg o ddynion ar- benig gan Bwyllgor y Gyngres yn Nublin. Aiff y pwyllgor hwnw yn gyfrifol am gostau teithiol y cyfryw. a'r Pwyllgor Lleol vn gyfrifol am eu lletty, etc. Yn awr yr oedd y pwyllgor yn Dublin wedi amgymhell pedwar enw i'r Pwyll- gor Lleol yn Nghaernarfon fel rhai o'r deuddeg 1prif wahoddedigion. Y pedwar hyny oeddynt Arglwydd Faer Dublin, Maer Douglas (Ynys Manaw Maei< Rennes (Llydaw), a Mr Michael Davitt. Bu dadleu bnvd gyda golwg ar dderbyniad y gwr divveddaf enwyd. Dvwedai un na ddylesid ei wahodd am ei fod yn "ex- Fenian" ac yn "ex-convict." Pasiwyd yn y diwedd, fodd bynag, i dderbyn y deuddeg a enwid gan y Pwyllgor Cyffredinol yn Nublin. Erbyn hyn y mae deuddeg enw wedi eu dewis gan y pwyllgoi' yn Dublin, a dyma hwy:—O'r lwerddon: Arglwydd Faer Dublin (Mri T. M. Harrington, A.S.), Wm. O'Brien, A.S., P. Bol- l^d? J. O'Donnell, A.S., Cardinal Loffiio (Esgob Ossotty). O ucheldiroedd Ysgotland • Ardalydd Tullibardine, Ardalvdd Breadalbane, a Provost Inverness. 0 Ynys Manaw: Maer Douglas a Canon Kewley. 0 Llydaw: Ardal- ydd L'Estourbeillon a Maer Rennes. 0 Gymni: Mri D. Lloyd George, A.S., 0. M. Edwards, M.A., prifathrawon Colegau Aberystwyth, Bangor, a Chaerdydd, Dr. Gwenogfryn Evans, a Dr. Henry Jones. Dyna'r deuddeg. Ai tybed fod Mr Wm. O'Brien yn fwy derbyniol na Mr Michael Davitt? Mae rhagolygon am gyfarfodydd ardderchog. Da genym ddeall fod y canwr pemllion mwyn, Ap Eos Mon, o Gaer- narfon, a'i ferch dalentog, Telynores Arfon, wedi eu sicrhau at wasanaeth y cyngherddau a gynhelir yn nglyn a'r cynghrair vn Nghaernar- fon. < < < Cynhaliwyd Cyfarfod Misol Arfcn yn Medd- gelert, dydd Liun. Caed cyfarfod misol dan gamp, meddir. Fe gofir mai yn Meddgelert, yn y flwyddyn 1818, os iawn y oofiwn, y torodd y diwygiad grymus hwnw allan a adnabvddir wrth yr enw "Diwygiad Beddgelert." Dywedir mai trwy bregeth o eiddo gwr* digon dinod o'r enw Richard Williams, Brynengan, y torodd y diwygiad hwnw allan, ac fod y seraph-bregethwr, John Elias o Fon, yn preget huyr un diwrnod yn J1JreSadog heb fod neppell o Beddgelert. Caf- odd Richard Williams y fath arddeliad ar ei bregeth fel y dywedir na wyddai ef ei hun beth oedd y geiriau a lefarasai yr adeg ryfedd hono. Er y dywedir fod digonedd o waith i ddynion sydd yn barod i weithio yn y deyrnas hon, eto y mae yn ffaith alarus fod canoedd lawer o ddyn- ion gonest a diwyd yn ffaelu cael dim i'w wneuthur yn Nghymru. Mae hyny yn wir am sir Gaernarfon. Anhawdd, meddir, yw cael gwaith sefydlog. "Y mae y tlodion gyda ni bob amser," ac yn cael cymhorth, ond y mae canoedd o bobl barchus o'r dosbarth canol yn ein gwlad yn dioddef, ac nid oes fawr neb yn meddwl nac yn malio am danynt hwy.

Y mae profiad yn ysgoifeisW da, ond y mae yna ddynion ar ba rai nas gall wneyd argraph. Lie lach. Gosodir allan iachusrwydd lie neillduol ag y bydd llawer o ymwelwyr yn rayn^ iddo yn yr haf drwy yr ystori a ganlyn: — Yn ddiweddar dechreuodd ymwelydd siarad a hen breswylydd o'r dref dan sylw, a gofynodd iddo ei oedran, pan yr atebodd.Yr wyf newydd gaerfy nhrigain mlwvdd adeg." "Ah!" ebai yr ymwelydd, "yr ydych yn edrych fel pe byddai genych lawer o flynyde'oedd i fvw eto. "Beth oedj oed eich tad pan fu farw P" "Fy nhad yn farw!" llefai y dyn, gan edrych yn syn"Nid yw fy nhad wedi marw. Y mae fy nhad yn y llofft yn awr yn rhoi fy nhaid yn ei } wely!" J -p p-

■——ai I GoddarcTs I Plate Powder ror Clea"in_I-Sl'verlllectro Plate_& I ) Sold everywhere l/r2/c.i. 4-/6. r | I Bitters Gwilym Evans. I MEDDYGNIAETH OREU YR OES. Yn mhob dogn o'r Quinine Bitters hyn ceir swm priodol o QUININE, wedi ei gyfuno â rhinweddau y prif Chwerw-lysiau a Melus-lysiau Meddygol sydd. yn adnabyddus trwy y byd. Yn eu mysg ceir y rhai enwog a ganlyn :-Sarsaparilla, Saffrwn, Dant-y-llew, Cyng- baw, CrwynHys, a Lafant. Nt DDTLAE UN TEULU FOD HEBDDO. Nid yw Byth yn Methu. BITTERS G W I L Y MEV A N S. Bitters Gwilym Evans. TYSTIOLAETHAU Nid oes un meddyglyn a ddeil ei gydmaru am ")^or1 \mcims flac a™T7io1 foment a hwn. Cym^adwyir ef gan R dolunau flmant ddynolryw; J J & rsict oes un diwrnod yn ddiboen, FEDDYGON ueb wy^°d beth yw poen." LLEURWG. DADANSODDWYR, I ? v ,r Penzance, Ebrill 7fed. D A D A 1 S 0 D D W Y R, Foneddigion,-Yr wyf yn amgau yr arian a FFERY LLWYR, gofynol am dair potelaid fawr o Quinine g Bitteis Gwilym Evans. Y maent wedi profi a chanmolir gan bawb sydd wedi rhoddi prawf) m?r wprthfawr, ac wedi givneud cymaint t 1 F Ji • • 4.1, t c it -4.1 1 „ f ffl ° les mn' tel y teimlaf na ddylwn fod un arno fel y Feddygimaeth fwyaf effeitlnol a gaf- g amser heb eu cadw wrth law;y wyd erioed at wella holl Yr eiddoch yn ffyddlawn, wyd erioed at wella holl Z Yr eiddoch yn ffyddlawn, <5 T. DAVY WHITE. ANHWYLDERAU Y CYLLA, DOLURIAU YR AFU. j Bitters Gwilym Evans, GWENDIDAU GIEUOL. p Alltmelyd, Rhyl, t, u i.» j-j Chwefror Meg, 1901. a phob math o wendid, g Syr,—Yr wyf wedi dioddef ers blynydd- t IS oedd gan wendid, iselder ysbryd, a diffyg Mae pawo roddasant brawf teg arno yn tystio treuhad, a'r feddyginiaeth oreu wyf wedi nad oes ei gyffelyb at wella yn llwyr oddiwrth y Sae!| ydyw trwy gymeryd Quinine Bitters Doluriau hvn. S i i J? Evans- Yr wyf y» ei gymeryd bob Q blwyddyn—yn y gwanwyn yn.fwyaf neill- w i-J duol, ac ni fynwn er dim fod hebddo. Bitters Gwilym Evans, g Yr ^doch, ""J"1 xu m MOSES WILLIAMS. rw Rhybudd Gochelwch Dwyllwyr Os cynygir rhvw ddarpariaeth arall i un rhyw brynwr, dan yr esgus ei fed yn Llawn Cystal a Llawer Rhatach. hyderir y bvdd iddo ei wrthod yn benderfvnol. Gall fod vn sicr fod YMGAIS YN OAEL EI WNEYD I'W DWYLLO. Gwerthir ef mewn potelal1 2s 9c yr un; dwbl maint, 4s 6c. BIychau yn cynwys tair potel 4s 6c am 12s 6c. I'w cael yn iiihob man. Goruchwylwyr yn mhob parth o'r byd. Os ceir unrhyw anhawsder i'w gael anfonir ef am y prisiau uchod yn rhad a dyogel drwy v Post i unrhyw gyfeiriad yn y Deyrnas Gyfunol, yn uniongyrchol oddiwrth y Perchenogion, Quinine Bitters Manufacturing Co. (Limited), Llanelly, S. Wales. VIM A powder for cleaning and polishing all things made of metal. The handiest and most rapid of all • cleaning and polishing preparations. EL M VIM I I For cleaning Marble, Paint, Floors, Linoleum, Kitchen Utensils. Jr. round boxes with sifting tops. VIM v a avt Sprinkle a little on your brush when scrubbing Floors or Kitchen- tables. EL M VIM: A pure, odourless cleanser of great power. Supersedes soap. ,V'>.?'V'> SOLD BY ALL GROCERS AND OILMEN. '.Jf.#¿, LEVER BROS., LTD., PORT SUNLIGHT, ENGLAND. The name LEVER on VIM is a guarantee of purity and excellence. < I DODEBFN Y ARIAN PAROD, PIONFFR NEU AR ■ DELERAU HAWDD GOR-E, u ta YSTOO Y GWERTH | AM A.FERT'H, yny DEYRN_-liJ. w w yinfonir yn H C! SC WM GaJwcl1 nøu Anfcwiwch | <JdidraTxV i unrhyw MT B L dim Catalogue a | IOrsaf Rheilffordd 1^ Tlielerau J 3ft. 6m. BEDROOM SUITES cael yn rh^d, | MEWN POB MATH O GOED, | Mhrydain Fawr. £ 10 10s. I ,Tn MEWN POB MATH 0 OOED, | Mhrydain Fawr. £10 10s. I I 9 to 19, BOLD STREET, LIVERPOOL. — 111 ESTABIvI^HTRD^ 1848. 2 ci 2cit vSr JOURNAL OF HORTICULTURE COTTAGE GARDENER AND HOME FARMER. GEORGE'S Pile and Gravel Pills I 8BLLIR CAim T J'EDDYGINIAETH HON MEWN TRI O DDULLIAU GWAJLiliOL MM Y CANLYN:— 02 1% PARK HOUSE, SALISBURY ROAD, CARDIFF. AKWJI SYR,— Mae fy anwyl fam wedi dymuno arnaf lawer o weithiau i ysgrifenu atoch i ddiolch i chwi o waelod ei chalon am y lleshad y mae wedi dderbyn trwy eich Pelenau. Y mae yn 83 mlwydd oed ac y mae yn hapus genyf ddweyd y mae yn teimlo yn hynod o iach a hoenus. Priodola sefyllfa ei hiechyd i ddau beth, a defnyddio ei geiriau hi, sef, yn gyntaf, i drugaredd yr Arglwydd, ac i'ch Pelenau chwi yn ail. Dioddefodd boen dirfawr yn ei chefn am lawer o flynyddoedd, ond tua thair blynedd yn ol penderfynodd dreio blychaid o'ch Pelenau chwi, a mawr y lleshad a dderbyniodd yn union. Mae ei genau yn agored wrth bawb am y lies mae wedi deimlo, ac yn parhau i dderbyn o hyd. Teimlai rwymedigaeth arni i gyhoeddi hyn er budd i eraill. Ydwyf, yr eiddoch yn ddiffuant, D. BEYNON, Coal Merchant. MEWN BLYCHAU, IS lie a 2s 9c YR UN. DRWY Y POST. la 3o » 3* YR UN. PZRCHENOG J- E. GEORGE,M.R.P.S.,HIBWAIN, ABKRDARE I For Strenuous Life It Is necessary to have your sys- tem in good working order—to have an energy born of perfect health and strength-each organ kept in free action, and BEECHAWS PILLS are foremost of the few things that win do it. For Active Brains your liver must be right, your stomach in a healthy condition and your kidneys property per- forming their peculiar functions. I It you would have a clear head and keen perception, get a box of PtLUS, use them and .see how much more alive you be. For Perfect Health there is no greater promoter than these famous piits. You will find it so all over the world, and there are thousands of per- -• fectly sound pnd he&lthv people who owe their healthiness to the use oi BUMS PILLS Sold everywhere. Boies 1s. tjd. (66 pili" and 25. ed. (t sa pilLs). Swyddfa Yswiriol "0 1 0 ML ED y su No tt"'OED" Y FUNDS MEWN IiLAW 92,535,800. AM bob Manylion ymofyner a'r Goruchwylwyr canlynidl:- Bangor Mr James Smith. do .Mr Richard Hall Bala Mr R. L. Jones, Mount-place Beaumaris Mr Frederick Oeary. Caernarfon Mr William Hugh Owen Conwy Mr Chas. Drover, „ [Deganwy, Llandudno. Dolgellau Mr Thos. P. Jones-Parry. Mr John Riehavcis. do Mr John Riehavcis. Caergybi Mr Owen Hughes. Mr John. Hamer, Solicitor. Llandudno Messrs Marks a Marks. Llandudno Junction Mr D. Clwyd Griffiths. Llangefni Mr William Thomas. Llanrwst .Mr E. Jones Owen, N and S. Wales Bank. Porthmadog Mr John Tobias, Cyfreithiwr. Rhos-on-Ssa Mr P, J. Kent 3417 Business Announcements. 10S PER MONTH Buys our Wonderful m I L L 1 0 N g AFETY, PRICE £5 158 OD. NET CASH: 1904 Detachable Pneumatic Tyres, Hollow Plated"- Kims, Front Rim Brake, One Year's Guarantee. Finest Value in England. Cheap Second-hand- Cycles. Write for Freo Price Lists. JJRITISH £ 1YCLE jj/pG. (1901), J^TD. (H.W. Dept.), 1 and 3' }3ERRY-STREET> J ^VERPQOL. DANFONIR Perdoneg 'ch wedi t:du ei I gludiad ar dderbyniad | a 10/- y mis hyd nes y gorphenir talu am dano. Am brisiau llawn a Catalogues darluniedig, yn cynwys 46 o dudalenau a 42 o Ddarluniau anfoner at > CR.ANE and SONS, LTD., GORUCHWYLWYR ^7^7 A COSTUME SKIRT EREK 1 For Postal Order Is 6d and 3 penny MSA stamps we will forward a handsome HH Chatelaine Bag with Chain and Belt- MM. clasp eompiete, together with our MML generous offer of a beautiful Tailor-made Costume Skirt, latest Paris fashion. The Skirt is made in Navy Blue or Black, latest West End fashion, and' Kned throughout. In ordering, state length of skirt m front and waist measurement. We are simply giving them away to introduce our name.— Address: The Central Costume Co. (Skirt Dept. 220), 18, Maidenbcad Court, Aldersgate-streot Lon- don- E-c- 271Q8 J. F. WILLIAMS, AEGRAPHYDD A LLYFRWERTHYBD BETHESDA. STOO ANFERTH n BAPYR PAPYPG. PP. DWIR Stoc Amrywi. o GANEUON CYMREIff I pa. Td a anfonir trwy y "post." Bydd y "Chralaa" iV ga«l yma, bosew dd'ycM Mawrth," dorionydd" cMydd ICareber, a'r "North Wales Cbroniale" nos Wener. DIM TALIADAU YN MLAEN LLAW. Benthyg Arian yq Cyfrlnachol, YN SYMIAU MAWRION NEU FYCHAIN tod dan £ 1A\ AR PROMISSORY NOTE YN TTNIG. MAE yi ho.l Symiau fenthyoiwyd yn ystod yr ugain mlynedd diweddaf, gan yr un a i emv 1Sod, yn cyrhaedd bWCHLAW £ 1,250,000. Ko, Pe ,r am Prospectus a Thelerau, un ai yn bersonol ynte trwy lythyr, at George Payne, CYFRIF,Y DD, 3, Crescent Road, EhyL SEFYDLWYD 1870. P 1 A TO £ 5000 adv&ncocl on of Hand <3^ JL1/ without bonds, paWicity, or cltarge* eJ any description whaterer tuxlesa business is done. Nobils ai øLe, and the strictest privacy guaranteed. On receipt of application, representative will mit ttpom you by appointment, and advance yon tlw a a required, reyayable by easy instalments to suit your l) oortr*;?UE:nce. SgwciMl for shost peridds.- Write (io eonfideiwe) to actual lender; 0. WELLS, rwHdo* oh*rahor<. M«,Tk»t-plivc». T^r*ter. Ax^raphwyd a Chyhoeddiwyd dros y North IVales Ohironicle Company, Ltd., Willi John Stevenson Edwards, yn y "North Wales Clironicle" a'r "Gwalia" Printing Wocrks, Gaxton House, High- street, Baneror. yn Mhlwyf Bangor, yn Sir Gaer- narfon,—Dydd Mawrth, Gorphenaf 184 lOOt,