Gwalia

Y Oadforion. Weie y dadforion o gynyrchion amaethyddol i'r Deyrnas Gyfunol yn ystod yr wvthnos yn -diweddu Mehefin 18fed, 1904:- Anifeiliaid Byw.—Eu nifer yn fustych, teirw. ^wsrtheg, a Iloi. 13,098; defaid ac wyn, 4411; cpffyln, 285. Cig Ir, neu Ffres.—Gwartheg o bob math, 74,039 defaid, 75,245; a moch, 6732. Cig Hallt, neu Amddiffynedig (preserved).— Moch. 106,952 canpwys; gwartheg, 3586 clun- iau moch (hams), 31,238; moch ieuainc, 5606: heb ei ddesgrifio, wedi ei halltu. ac yn ir, 11,965; cig amddiffynedig, heb fod wedi ei halltu, 9970. Cvnyrchion y Llaethdy. etc. — Ymenyn, 84.714 canpwys: margarine. 17,578; caws, 51,593; llaeth, hufen, 145; llaeth wedi ei ddwyshau (condensed), 16.056; llaeth am- ddiffynedig, mathau eraill, 85; wyau, 461,701 canoedd mawr; dofednod a hehvriaeth, gwerth 7748p; cwningod meirw, 1164 canpwys bloneg (lard). 46.331. Yd. Grawn, a Blawd, etc. — Gwenith, 2,943,900 canpwys; blawd gwenith, 247,500: haidd, 395.100; ceirch..178.)00; pys, 31,250; ffa. 7920: yd India, 554,200. Ffrwythydd.—Afalau, 21,253 canpwys; apri- cots a peaches. 475; bananas. 86,799 bwnsiau cherries. 35,424 currants. 1423 gooseberries, 4165: grawnwin, 232; egrafalan (lemons), 8857 aurafalau (oranges), 57,926; gerllyg. 115; eirin, 25: strawberries, 9774; heb eu henwi, 3765. Tyflys (vegetables).—Gwair. 2808 tunell; gwellt, 2417; hopys, 651 canpwys; wynwyn (onions), 31,305 pwyseli; tatws. 620.280 can- pwvs; tomatoes, 27,276; heb eu henwi, gwerth 11,935d; wedi eu sychu, 931 canpwys; amddi- ffynedig, 5947.

Masnacb Yd yr Wythnos. Y mae v rhagolygon prepenol am gnvdan da o yclan yn peri i'r prisoedd aros i raddau hel- neth yn vr unman. Yn ol yr argoelion presen- 01 y "nifie y cnyrtan yd a gwair, vn y wlad hon ic rnewn fTwledvdd eraill ar ba ra1 yr ydym yn ym- ddihvnu i raddau helaeth am cvflemrad, yn eu sefvllfa bresenol yn rhag-addaw cyflawnder. Ceidw hvn y prisoedd yn eu hunman, a'r farch- nad yn dawel a sefydlog.

Cynghor Dosbarth Caergybi, YR AELODAU A'U DEDDFAU. Mri Robert Roberts (cadeirydd), Josiah T- Griffith (is-gadeirydd), James LaJisbury, E. Owen, J. G. Jones, T. Slater, Francis Camp- bell, Thomas Williams, John James, W 1J Jones, R. Gordon Roberts, R. J. Jones, John Parry, E. Pritchard, T. R. Jones, R. MOIl Williams, Cadben R. D. Roberts, Cadben W- J. Williams, Mr T. R. Evans (clerc), Mr Arthur Asquith (arolygj-dd), Mr Philip- Wil- liams (trydamvr), a Dr. T. W. Clay (swyddog. iechydal—dyna'r rhai eisteddasant inewn Cynghor ar faterion tref Caergybi nos Fawrth. Wedi i Cadben Williams ddweyd fod v Cynghor haner mil a mwy yn nyled y bane: fod .258lp wedi myn'd at y treuliau a 1026n j wedi dod trwy law y dyn hel arian vn ystod v 1 mis, Wele Mr W. D Jones yn gofyn a ddaru pobl y show dalu am gael bwyta gwellt glas y Cynghor? "Naddo," meddai Mr Asquith; a dyma hi'n sgwrs 'Rydw i'n cynyg," meddai Mr E. Mon Williams, "nad yda ni ddim i osod tir pori i neb;" mi eiliodd Mr R. J. Jones^ a 'doedd neb yn erbyn. Wedi gorphen efo'r gwellt glas, mi awd i sou am gymeryd cyfraith yn erbyn Mr Owen Jones, Tymawr. Pwyllgor y Buildings oedd yn dweyd eu bod yn cyflwyno i'r Cynghor y j mat-er a fyddai'n well eilyn y gwr hwnw am dori, fel yr honid, un o reolau adeiladu v Cyaghor, ac hefyd a oedd i gael rhoi peipan o'i dy i beipan fawr y Cynghor. 'Roedd Mri F. Campbell a T. R. Jones am ads el iddo osod y beipan. "Ac mi gymerweh y oyfrifoldeb felly," ebai Mr Lansbury; "ac mi orphenir y tv lie y mae, a bydd gyno ni ddim hawl o gwbl ar y perchen- j og." "Pa reol dorodd Mr O. Jones?" Mr T. R„ Jores sy'n gofyn. "Dyw y ty ddim mewn llinell efo'r ysgol, atebai Mi Asquith. "Rydach chi dipyn vn galed ar Mr Jones>; yn fy meddwl i," meddai Mr T. R. Jones eto, j "am nad ydy o ddim yn aelod o'r Cynghor | yma. Pe buasa fo, fe gawsai ei ffordd ei hun I yn mhob peth." 4 "Mi ddylid trafod y mater heb fyn'd y.n j bersonol." Sylw Mr Slater oedd hwn. Cynghor wedi mabwysiadu rheoiau buildio y Local Government Board ac mi ddylid cadw) atynt." "Dyna 'rydw i wedi 'i ddweyd ers blynydd-I au a phe cawswn i fy ffordd fy hun ni fuasai; pethau cynddrwg ag ydy nhw." Y Chairman j oedd yn siarad. j Mr Campbell: Mae sylfaen y wal wedi ei rhoi i lawr ers mwy na haner blwyddyn, felly fedrwn ni ddim cymeryd cyfraith yn erbyn Mr Jones. Mr R. Men Williams: Fedra i ddim geidio meddwl fod Mr Jones yn gwneud yn 01 ei hawliau yn y mater. Capten Williams: Ydy o. ryw ddyben dod a phlania o flaen y Cynghor o gwbl? Ydych chwi wedi gwneud i ffwrdd a'r rheola ? Mr J. R. Jones: Rydw i'n meddwl Mr Jones wedi gwneud yn reit gall. Rydyeli chwi wedi gwario lot o ariaai ar gyfreithio, a cholli pob tro. Ni wn i am lawer o dai wedi eu bnildio yn y dref heb. i ddim planiawi gael eu dangos; ac 'roeddyn nhw gystal a'i- un sydd yma. "Chwi buildiodd nhw debyg?" ebai Mr Lansbury. Mr W. D. Jonas: Mi vvnaethuam parapet wrth Ysgol Kingsliand; pam na wnawn ni yr un fath i Mr -'ones? Gwell i cllwi adael i'r mater syrthio, gan fod mwy &a. chwe' mis wedi pasio ers pan roed sylfaea y wal i lawr. "Wnaeth y Cynghor erioed parapet i neb dyn," meddai y Cadeirydd. "Mi fedrwn i enwi amry" strydoedd lie v gwnaed parapet ar draul k Cynghor: dyna Roland-street vn mysg ei aiil," sylwai Mr Mon I Williams. "Ond 'doedd planiau y stryd hono ddim yn dangos y parapet ac mi pasiwyd nhw felly, a'v canlyniad oedd, fedra y Cynghor ddim codi dim ar y perchenogion," Mr Josiah Griffith roddai yr eglurhad. Mr R. Gordon Roberts: Os ydyw'r Cynghor weli mabwysiadu rheoiau buildio, a dim yn cadw atyn' nhw, dydy' o ddim ond gwiriondeb i ni gyfarfod a'n gilydd fel corph cyhoeddus. Os oedd vr hen Fwrdd Lleol yn llac yn eu dyledswyddau i'r cyhoedd, dydy hvny ddim yn rheswm yn y byd dros i ni fod yr un fath. 'Dewch i ni wneud ein dyledswydd heb ofni gwg na deisyfu gwen neb. Y diwedd fu penderfynu fod i'r pwyllgor gyfarfod Mr Jones, a cheisio dod i ddeall eu gilydd. Pasiwyd i bob aelod gael copi o r rheoiau y cyfeiriwyd atynt. Yna mi awd at fater arall—gwerthu papyra newydd ar y Sul. Mr Josiah Griffith a alwodd sylw ato gan ddweyd ei fod yn beth anymunol iawn yn y dref. „ Dywedodd Mr T. R. Evans fod bachgen yn cael ei erlyn y diwrnod cynt yn llys y v alley am drosedd 0 r fath. Nid gwerthu papyra newydd oedd yr unig beth yr oedd cwyn yn ei erbyn ar y Sul: dyna farn Mr Edward Pritchard. 'Roedd y ceir llefrith yn tyrfu drwy y dref bob awr o'r dydd. Cvnvgiai fod sylw yr heddgeidwaid yn cael ei alw at v ddau beth—gwerthu papyra a gwerthu llefrith; a bod y ceir i fyned o'r dref cyn naw o'r gloch y bora. Eiliodd Mr Josiah Griffith, a phasiwyd. Y gwaith trydan gafodd sylw nesaf a bu son am arian wrth y canoedd. Pasiwyd idalu 1520p i'r National "Electric Construction Co.; 322p a lOp 10s i Meldrum Bros.; 58p 17s i I Alphons Custodis Chimney Co.; 160p i Mii H. a J. Williams; 87p 10s (chwarter ei dal) i Mr Price WTiite; a 167p i E. F. Blakeley and Co., Lerpwl—yr oil mewn cysylltiad a'r gwaith trydan. Hefyd soniwyd am drydanu y X euacld Drefol Mri T. Slater, 0. Pritc.1ard 'Boda^sn), Joseph Evans, a Dr. Clay a ddewiswyd ar v Dosbarth Bwyllgor fel y gofynai awdurdodau addvsg y sir. Mr Jos. T. Griffith a wnaed yn gvnrychiol- ydd y Cynghor i lywodraethu yr Ysgolion Cenedlaethol, ac Arglwydd Stanley i wneud yr un peth gydag ysgol y Pabyddion. Pasiwyd amryw blaniau tai mewn gwahanol ranau o'r dref. Trwy lythvr datganai Mr Joseph Evans ei syniad nad oedd digon o weision yr heddwch vn v dref. Cydolygid- Canlyniad: ysgrifenu at y Prif Gwnstabl. ——————

Y CwestiwnTretkolyn Ngogledd Cymru. CYNHADLEDD YN RHYL. Dydd Mawrth cynhaliwyd cynhadledd yn llhyl o gynrychiolwvr Pwyllgorau Tretnol (As- sessment Committees) Undebau Gogledd Cymru i ystyried v Mesur Prisiant, 1904. Yr oedd yno gynulliad mawr, a phsnodwyd Mr Simon Jones (Undeb Gwrecsam) yn gadeirydd. Mr C. A. Jones (Caernarfon) oedd un o r prif siaradwyr, a sylwodd nad un gwleidyddol oedd y Mesur, ac ystyriai ef wrth weled cy- maint vno y bvddent yn unfryd yn eu con- demniaa ar y Mesur. Nid oedd ganddynt, fodd bynag, wrthwynebiad i'w egwyddor. Er mat dymunol fyddai cael prisiad at bob amcanion trethol, eto dylid defnyddio'r darpariadau pr- senol at wneyd a chadarnhau'r prisiad. Seilid y Mesur ar adroddiad y Ddirprwyaeth Frenhin- ol ar drethiant lleol. Nid oedd neb dros y gwarcheidwaid ar y ddirprwyaeth hono. Yn mhellach ni ofynwyd i'r ddirprwyaeth ystyr- ied sut y dylick ffurfio'r awdurdodau trethol Er gv/aethaf hyny, cymhellai y dirprwywyr wneyd i ffwrdd a phwyllgorau trethol yr undeb- au, er nad oedd awgrym fod y pwyllgorau h-n wedi esgeuluso eu dyledswyddau. Anogai ef gadw cylchoedd yr undebau fel y maent at am- canion prisiad; a pharhad y pwyllgorau treth- ol, at v rhai y gellid vchwanegu cynrychiolwyr v cynghorau sir, cyngnorau tref, a chvnghorau gwledig; a dinesig. Gellid hefyd roddi hawl i arolygvdd y tollau fod yn bresenol, ond i beidio pleidleisio. Rhoddai y Mesur cynygiedig vr holl awdurdod yn nwylaw arolygydd y tollau. Gwcthw^iebodd Mr Jones hyn yn gryf, gan y daliai ef fod gwybodaeth leol yn angenrheidiol at iawn brisio gwerth eiddo. Gan fod amryw undebau mewn dwy neu fwy o siroedd. buasai hyny hpfyd yn tueddu i wneud anghysondeb. Camgymeriad mawr hefyd oedd taflu mwy o waith ar vsgwvddau y cynghorau sir, oedd yn awr vn gvfrifol am addysg y wlad. Cvnygiodd Mr Jones benderfvniad eu bod yn anfon deiseb i Dv'r Cvffredin yn erbvn y Mesur: fod pwyll- gor o bedwar i'w benodi i ddeiseb; fod y ddeiseb i'w harwyddo gan gadeirydd ac ys- irrifenvdd y gynhadledd; a bod coniau i'w han- fon i'r Prif Weinidog, Mr WTalter Long, a Seneddwvr Gogledd Cymru. Cefnogwvd a chariwvd y cynygiad, a phen-j odwyd v Cadeirvdd, Mr C. A. Jones, Mr J. L. Muspratt, a Mr P. Harding Roberts (clerc undeb Treffynon) yn bwyllgor. Penderfynwyd yn unfryd, ar gynygiad Mr Thomas Roberts (Undeb Ffestiniog), a chehrog- aeth Mr Thomas Roberts (Undeb Bangor)— j "Fod y cyfarfod hwn o gvnrychiolwyr Pwyllgor Trethol Undebau Goglead Cymru, yn dersyn egwyddor y Mesur, y dylai tfethi ymlierodrol ■ a HooI, fod ar yr un prisiad, ond ei fod yn un- fryd o'r farn na cheir hyny drwy'r Mesur sydd yn awr gerbron y Senead; frfd y cyfarfod hwn o'r farn mai drwy barhau pwyllgorau trethol yr undebau y ceir yr unffurfiaeth a fynid. ond vch- wanegu at y pwyllgor gynrycJiiohvyr i'r awdnr- dodau lleol a swyddfa'r cvllid mewnol. Os gwneir y Mesur yn ddeddf, bydd ei weinvdd- fad yn anmhosibl, a'r gost yn fwy gwneid cam a'r trethdalwyr, a chollid mantais ar wybod- aeth leol fel y ceir hi dan y drefn bresenol."

Nodion yr Wytbnos. Mewn rhan arall o'r papyr ceisiwn gyfleu irn darllenwyr, trwy gymhorth darlun, rhyw syn- iad am y modd y mae'r tramorwr yn enill y blaen arnom gyda'r ymenym. Fod hyn yn I fFaith a brofir yn amlwg gaiv adroddiad Bwrdd Masnach am fis Mai. Yn oL nwnw cawn i gy* maint a 59,000 o ganoedd o ymenyn yn fwy t gael ddwyn i'n gwlad ni o wiedydd eraill yn ystod y mis nag yn ystod yr an mis y llynedd t Hawdd y gallwn osod rhyfeddnod ar ol ffaitb fel hon—bron dair mil o dunelii o ymenyn yn fwy! Wrth reswm, y mae hyn wedi peri dir-j wasgiad yn y fasnach sydd i'w deimlo yn mhoca (. rhan o'r wlad: am bob pwys yn fwy ddaw yma y mae eisieu pwys yn llai o 'fenyn cartre £ Am y pum' mis o'r flwyddya hon sydd wedi pasio yr oedd ein dadforion. o ymenyn yn 92,928 o dunelli; am yr un eyfnod y llynedd ni chyihaeddent ond 79,963 tunell. Y ma&'r cynydd enfawr yma yn amaethwr yn dnnn, a dylai beri iddo roddi ystyriaeth deg bob cynyg a wneir i newid yr dan ba rai y mae hyn yn bosibl. Dan y gyfnndrn bresenol, y mae'n amlwg i bawb fod gwncod ymenyn yn sicr o ddilyn masnach wenith y wlad yna byddai dinystr ein hamaethvddi&eth yn gyflawn. Paham y rhaid i amaethwvr Den- marc a Germany a gwledydd eraill lwyddo ai draul amaethwyr y wlad hon? Paham y; mae en 'menyn yn peri fod ymenyn Mon mor ddi- ofyn y dyddiau hyn yn Mryagor a Chaernacrfon ? Yr unig reswm yw y gadewir iddynt ei anfon i'n gwlad yn ddi-doll. < Y mae un o amaethwyr New Zealand1, sydd ar ymweliad a Lloegr, w:edi bod yn dtveyd ei farn yn un o'r papyrau dyddiol ar ein baraaeth- yddiaeth. Pell yw ei olygiadau o fod yn llon- gyfarchiadol: "y ddigon medd- ai, "nas gall ffermwyr Prydain gynyrehu mut- ton i'w gydmaru ag eiiido New Zealaoad na biff i'w gydmaru ag eiddo.America neu Alrgentina; felly, paham na chycbiabyddant yr anochelad- wy?" Gallwn ninausateb: Am fod amaethwyr Prydain pan gant cl^jrareu teg, ac y daw y gys- tadleuaeth cydrhyngddynt a'r amaethwyr na thalant rent, na tholl na threth, yn fwy cyfar- tal, yn sicr o ddangos, fel y dywedood Mr Cob- den, mai hwy yw amaethwyr gor v byd. Nid diffyg medr na gfwaith caled sydid yn gwneyd ein hamaethyddjaeth mor ddlelw, ond yr anfan. teision sydd yn pwyso arno ti-sry orfod cyfar- fod cystadleua^uh yr holl fyd. Hawdd y gallai yr ysgrifenydd' y cyfeiriwyd ato basio barn &r- nom. ond pe buasai yntau ar ei ynys fechan yr ochr arall i'r- byd heb ddiffyndollaeth, a p y gallai ei gyaaydogion yn Awstralia orlenwi ei farchnadoedd, buasai yn gweled y mater mewn goleu aral! ac yn lie "ydnabod yr anhel- adwy" cei^iai yr un peth ag a geisia Mr Cham- berlain i ninau—amodau masnachol mwy ffafriol. Yn siarad ddydd Llun gerbron Cymdeithas Drefniadol yr Amaethwyr, dywedodd Arglwydd Onslow, Hywydd Bwidd Amaethyctdiaeth, fod llwyddiant amaethyddol F%rdain^ ac yn neill- duol llwyddiant y man dyddynwyr, yn gorwedd yn y mudiad cydweithredol. Yr oedd ein cyd- ymgeiswyr ar y Cyfandir wedi enill mantais ddirfawr arnom trwy gydweithrediad. Yr oedd cydweithrediad yn gymorth nid yn unig i fferm- wyr bychain ond i'r ffermwyr mawr hyny a dybient eu bod yn dwyn yn mlaen eu busnos yn y ffordd oreu posibl. Yn mhellach vn mlaen gofidiai Arglwydd Onslow nad oedd ganddo obaith y gallai y Llywodraeth helpu y gym- deithas trwy danysgrifiad, er ei bod yn gefnogol i'r symudiad cydweithredol am y credai ei fod yn fantais i amaethwyr. Nid oedd yr un di- wydiant yn y wlad yn dal perthynas mor agos a'r Llywcdraeth. ac yr oedd yn cael ystyriaeth arbenig ganddi ar gyfrif ei phwysigrwydd. Hysbyswyd fod 83 o gymdeithasau yn qysylltiol a'r Gymdeithas Drefniadol er nad oedd wedi ei sefydlu ond tair blynedd, a gwnaeth gynydd mewn deunaw o siroedd. < < < Cwestiwn y mae llawer' o siarad wedi bod arno o dro i dro yw anghyfartaledd trethiant tir a threthiant tai. Cydnabu y Llywodraeth fod tir amaethyddol yn cael ei drethu yn an- nheg trwy basio Deddf Trethiant Amaethyddol. Y flwyddyn nesaf bydd tymor y Ddeddf hon yn dod i ben. ao oni estynir hi am gyfnod Dellach fe wna wahaniaeth mawr yn swm y trethi lleol. Mae'r symiau a dderbynia ein byrddau a'n cynghorau o dan ddarpariadau y ddeddf bob haner blwyddyn yn naturiol yn gwneyd lleihad mawr yn y galwadau ar y plwyfi. Nid yw yn rhy fuan i'r awdurdodau hyn ymsymud er pwyso ar y Llywodraeth i gadw y Ddeddf hon ar y llyfrau neu ynte basio mesur helaeth er cyfartalu yn deg drethiant lleol.

Yr Arddangosfa Amaethyddol Frenhinol. ENILLWTYR O OGLEDD CYMRU. Agorwyd yr arddangosfa flynyddol uchod yn y Park Royal foreu Mawrth. Sicrhawyd y gwobrau eanlynol gan arddangoswyr Cym- reig:— GWARTHEG CYMREIG. Bull, calved in 1900, 1901, or 1902: 1, Loid Harlech, Glyn, Talsarnau (McKinley); 2. Robert Roberts, Bicngadair, Portmadoc (Madoc Bach); 3, Hon. F. G. Wynn, Glynllifon- Park. Carnarvon (The Shah); r., Mrs Wynne- Finch, Voelas, Bettwsycoed (Solo). Bull, calved in 1903: 1, R. M. Greaves. Worn, Portmadoc (Wern Charger), 2, O. Parry Jones, Plas Llechylched, Bryngwran, Anglesey (Plas (Cawrvn); 3, Robert Roberts (Jerro); r.. Lord HarleGh (Tudor). Cow or heifer, in milk, calved previously to 1901: 1, R. M. Greaves (Pyrites 2nd): 2, Rev. J. C. Williams-Ellis, Glasfryn. Chwilog. Carnarvon 3, the Coed Coch Trustees. Teyrdan Farm, Colwyn Bay Judy); r., 0. Parry Jones (Plas Daisy). Heifer, calved in 1902 or 1903: 1, R. M. Greaves (Wern Crocus); 2, O. Parry Jones (Plas Daisy 3rd); 3, the Coed Coch Trustees (Cymraes O'Fadryn 2nd); r., Robert Roberts (Kitty). DEFAID MYNYDD. Ram. shearling and upwards: 1, 2 and r.. W. Conway Bell, Bryn-y-ffynon. Rhuddlan. Flints. 3, J. Llewelyn Gratton, Voryd Farm. ¡ Abergele, Denbighshire. Three shearling ewes. of same flock: 1..T.: Llewelvn Gratton 2 and 3. W. Conway Bell: r., William Leathes, Wem Fawr, Ruthin, Den- j bighshire. • MERLYNOD. Mare. foaled in 1901 or 1902, not exceeding i 13 hands 2in.: 1, John Jones and Son, Colwvn: Bay (Lady Caesar). —

All kinds of Up-to-date Printing done at the North Wales Chronicle Commercial Printing Works, Bangor. Orders for Letterpress, Litho- gTaphic, Copperplate, and Embossed Printing, or i for Bookbinding and Stationery, executed at reasonable charges- Estimotea free Branches) iJonduidno Llangefni. T. No" 7,

Cymanfu Ganu Annibynwyr Mon. j [Gan Ohebydd Azbbnig.] Cefais y mwynhad digymveg x) fod yn bresenol yn yr wyl uchod eleni eto, yn nhref bv/ysig Caergybi. Yr oedd llawer o garedigion y sefydliad y/t pryderu am ei llwyddiant ers mis- oedd, ac yn gweithio yn egniol o'i phlaid. Ar y cyfan, caiwyd cymanfa dda, a chynulleidfa- oedd mawrion o gantorion a gwrandawyr yn y ddau gyfarfbd. Y LLYWYDD10N. Llywyddid cyfdrfod y prydnawn gan leygwr adnabyddu,. yn mherson Mr E. Thomas, Beau- maris. Cafwyd araeth gynes a phwrpasol ganddo,, a phrofodd ei hun- yn wr oedd yn deall &ut i lunw cadair yn ddoeth ac urddasol. Yn nghyriaridd yr hwyr, liywyddai y Parch T. Trevor Jones, Llanerchymedd. Gwnaeth yntau ei worth yn wir ganmoladwy yn mhob I ystyr. Mae Mr Jones yn nn o bregethwvr mwyaf cymeradwy ei enwad1, ac yn fawr ei barch drwy y sir. YR ARWEINYDD. Dyma yr afl. flwyddyn yn olynol i'r Parch E. Cynffig Davies, M.A., gael'.ei ddewis yn ar- weinydd, ae y mae ei al&uoedd disglaer fel cerddor, asanaeth i'w eitwad ers- blynyddau lawer yn y sir, yn cyfiawnhau Pwyllgor y Gymanfa am en dewisiad. Mae Mr Davies yn arwain yn bar ddilol. 0 bastibL y btiasai mwy 0 diwst ac y:vfc«miau, vn ol Ham rliai, v»i cario dylanwad irweh ar y cantorion. Pa fodd bynag, mae- M Davies yn oytfawar y gwaith o arwain, fel pob 'gwaith aralUag: yr ymeifl ^nddo, gyda choot M'er ac urddas. Y CANU. Ni chafyd eanu brwdfrwlig. Ni chododd y Ilanw yn,. irchel. Ni theimlasom awydd gwaeddi "Nesdigedig" ar ol yr un dadganiad. Ni chafwyd "dyblu a thr«blu'r gan" o gwbl. Ni chododd y teimlad yn ddigon uchel i hvny, ond ni cbiywsom yr anthemau yn cael eu cann cystal mewn unrhyw gymanfa, yn neillduol yr anthem "Yr aaoser a gyfi4wnwy'd," o waith yr anfarwol Tanymarian. Yr oedd yn amlwg fod y cantorion wedi meistroii-I yr anthem hon vn dda iawiw Nis gellir dweyd Isyn am yr oil o'r tonan. Nis gellir Tth- ddisgwyl canu dyrchafedig. tra y bydd gob- cantor a'i lygaid ar ei lyrf!^ ac nid yaym yn cciSo gweBed mwy o ddefnydd. ya cael ei wneud o'r llyfr mewn cymanfa; errot'd. Dylai, y c2ntorion fod wedi dysgu y tonari gartrel yr arweinvdd yn unig sydd yn- hawlio sylw y- iiygaid a'r gjtest ddydd y gymwiifia. Y Tcmxi:. Tebjsg, mad eleni y t';1¡{;-w:y y dew^iad salaf, o donu ers pan sefydlwyd y gymanfa. Tonau dyeitfcr iawn bron i gyd i'r cynalleidfaoedd, tonau. eywrain a chelfyddpdol o ran cyfansodd- iant, ac felly yn an&awdd iawn i gantorion di- ddiwysffiant daflu gWfls- at bywyd iddynt, ac hyn, yn sicr, sydd yn cy rif am y diffyg "hwyl" yn y gymanla. Mae yn; amlwg fod yn rhaid newid y cynllua presenol o ddewis ton an. Dyiid ymddiried J) gwaith i ddyrmon cymhwys a pterofiadol. Ma-ir gam y pwyllgor nesaf gryn gyfeifoldeb yn y. cyfeiiriad hwa. Y SIAIEADWYR. Hen arferiad dda. ydyw cael gair o anerch- i gan frodyr oymhjwys yn y eyfarfodydd tra bydd y cantorion ya Hca! eu gwynt atynt," fel y dywedir. Eleni yr holiad cyffredinol oedd: "Pa le gweinidogian?" Nid ydym yn cofio gweled can lleied o weinidogion a phre- gethwyr yr enwad yn bresen&l mewn cymanfa ganu erioed. Praurf hyn yn amlwg fod dyddor- oeb y gweinidogio* yn y rhan hon o wasanaeth y cysegr yn dirywio. Mae y syniad yn ddifrifol iawn i fedflwl am dano. Dywedir" yn fynych mai ychydig o sel sydd YJ3 y "fan a'r fan" gyda'r cami. Yr oedd absenoldeb y gweinidog- ion o gyraanfa ganu y sir y flwyddyn hon yn esboniad pur elSeithiol ar y difrawder. Yn sicr, dyhi cydymdeimlad mwy byw fodoli cyd- rhwng y pwlpvid a'r set gupu, gan fod canu yn rhan mor bwysig o'r gwasanaeth cyhoeddus. Yr unig weinidog perthvaol i'r sir a welsom yn fcroenol, heblaw gweinidogion tref Caergybi, ydOH Mr Cadwaladr, Bryngwran, Gwelsom liofycf y Parch J. G Williams, Birkenhead (gyn-8 o Landdeusant), tin o blant yr vnys, ac fa I un a ffyddloniaid y ganu. Lfawenhai pawb ei weled yn edvyeh mor dda. Llawenvdd calon i bawb yn nghyfarfod y psydnawn ydoedd gweled yn bresenol Mr Hugh Lewis, Gorswen (gYFlt o Bodedern a Lerpwl). Drwg genym ddeaii ei fod wedi bod drwy fis- oedd y gauaf yn wael ei iechyd. Cafwvd anerchiad cynes iawn ganddo; efe ydoedd llywydd y gymanfa ganu gyntaf a gynhaliwyd gan Annibynwyr Mon, ac y mae drwy y blvn yddau wedi bod yn noddwr selog i'r sefydliad. Gwnaeth y siaradwyr eraill yn y ddau gyfar- fod eu rhan yn ddoeth a phwrpasol. Y GERDDORFA. Yr oedd llawer o bryderu o berthyaas i J-dygiad i mewn eleni i'r gymanfa offerynau Hinynol a chwyth. Cofus genym am y seiniau dmwsig a achoswyd ganddynt mewn cymanfa nynyddau yn ol yn Llangefni. Deallwn mai y pwyllgor lleol oead yn gyfrifol am v gerddorfa, a phrofodd gwasanaeth anmhrisiadwy y gwahanol offerynau i'r gymanfa -fod y cyfeillion yn Nghaergybi yn gwybod yn dda am allu yr offerYllwyr, ac yn ddigon meddylgar i sicrhau ell gwasanaeth. Yn sicr, yr oedd gwrandaw ar gyfeiliant y gerddorfa, gyda'r "harmonium" soniarus, o dan law fedrus Eurgaiii, yn dret gwirioneddol. Teg yw dweyd fod y trefniadau lleol yn nglyn a'r gymanfa yn bobpeth allesid ddy- muno. Gwnaeth Mr John Jones, Llanerchy- medd, fel ysgrifenydd y sefydliad, ei ran, fel arfer, er boddlonrwydd i bawb. VERITAS. -<

Bywydfad Newydd Porthllechog. Bu seremoni ddyddorol yn Bull Bay ddydd Mawrth, yr wythnos ddiweddaf, sef agoriad ty newydd i'r bywydfad a hyrddiad y cwch newydd i'r mor gan Mrs Williams, priodEsgob Bangor. Yn mysg y presenolion yr oedd yr Esgob, v Mil. Hampton Lewis (cadeirydd Pwyllgor Sefydliad y Bywvdfadau yn Mon) a Mrs Hampton Lewis, Cadben a Mrs W. M. Preston, Miss Neave, Lieutenant Rowley a Mr Gedge, swyddogion y gymdeithas. Wedi i Mrs Williams agor drws yr adeilad newydd, rhoes Mr Rowley hanes dvddorol am fywydfad Bull Bay er pan y sefydlwvd ef yma gyntaf. Yr oedd y lie wedi costio agos i ddwy fil o bunau i'r gymdeithas. Yr oedd 48 o fywydau wedi eu hachub yno. Cyfeiriodd y swyddog hefyd at gysylltiad maith Mr Preston a'r gangen leol, a dywedodd ei fod wedi myned allan 42 o weithiau yn ystod y eyfnod hwn o 32 mlynedd. Yna "enwodd" Mrs Williams y cwch ne- wydd yn "James Cullen" er cof am Miss Cullen, yr hon a roes gymun-rodd i'r amcan. Darllenodd yr Esgob y gwasanaeth arbenig ar achlfsur gyru bywydfad i'r mor. Yr oedd amryw glerigwyr yn bresenol yn eu gwenwisg- oedd. Wedi i Mrs W'illiams dori y llinyn llithrodd y cwch. i'r dwfr yn nghanol bloedd- iadan y presenolion. Gosodwyd yr hwyliau dan gyfarwyddyd v coxswain (Owen Chard). Yna canwyd emyn gan gor Eglwys Amlwch. Cyfeiriodd yr Esgob yn arbenig at y Parch O. Williams, rheithor Llanrhydalad, yr hwn sydd wedi gwneud gwasanaeth mor fawr yn y gor phenol gyda'r bywydfad. Diolchwyd i'r Esgob a'i briod am vmbresen- oli ar gynyg y Cadben Preston. Y mae y cwch yn 38 troedfedd o hyd, naw troedfcdd a phedair modfedd ar ei draws, Wet- son "tipe board" yn pwyso 6! tunell, yn tynu dwy droedfedd a chwe' modfedd o ddwfr, d'eu- ddeg o rwyfau, a 15eg 0 griw. Ei enw ydyw "James Cullen." Yr oedd y ty a'r lie i'w forio, y "slipway," wedi costio 2åeOp, wedi ei godi gan Gymdeithas Gyffredinof y By«yd- fadau. Mae y "slipway" oddeutu 2H0 troedfedd o hyd, a gellir morio y cwch ar v dwr iselaf. Mae y "slipway" a'r ty wedi ou gwneuthur o'r "jarrot timber pile" o Awstralia. Costiodd y cwch 1200 o bunau. Y cynlhtnydd oedd Mr W. T. Douglas (peirianydd y sefydliad). Y criw ydynt: Owen Chart (coxswain), Joseph Jones (second cexswain), John Jones (bowman), John Chart, Owen Jones Richard Jones. James Chart, William Chart, James Chart (ieu.), Wil- liam Chart (ieu.), Thomas Jones, William Owen, Evan Jones, Hugh Wrench, ac S. S. Hall.

|QRWICK'S UsAeaTho^weetest Bread. Cafces & PastT

Cymanfa Bedyddwyr Mon. GjrahaKwyd yr urthod lau a G^rener, yn Llan- erchymedd. Cyfarfyddwyd mewn cynhadledd- au am ddeg a dau ddydd Iauypfyd y cafwyd cynr:?hioIset:hdd3.),clY llywyddwyd v gweith- rediadau gan Mr J. Thomas, Bcid-halen, y cad- | eirydd am y flwyddyn. Wedi anerchiad gor- sedd gras gan y brawd R. Roberts, Hebron, awd yji mlaen a'r rhaglen yn y drefn ganlynol: Darfienwyd a chadarnhawyd y eofnodion. Derbyniwyd y E. R. Williams, Pen- sarn (Talybont), ar sail llythyr- gollyngdod o Gymanfa Caerfy-ddin; a Cheredipon; a Mr R. J. Pritwhard, Llanfair M.E. (FeJAaheli), arsail llvthyr" gollyngdod o Gymanfa Arum. Gohicivvyd rhoddi llythyr gollvngdod i Mr W. C. Jones, Bodafoit. Penderfynwyd rhoddi llythyr gollyngdod i Mr J. R..Owen, myfyjriwr yn Mwgar, ac aelod eglwysitt yn Cemaes, .ar ei waith >:n ymsefydlu yn y weinidogaeth yni Tyddyrishon. Dymun- wyd ei Lwyddiant. Bod y Sul cyntaf yn Awst i'w dreulio fel dydd i weddi > ddylanw^au yr Yabryd Glan; ac anogwyd yr eglwysi ell, osyn dfkchonadwy, i fabwysiu y Sul hwn, i gasglu tuagat y Gen- hadaeth Gartrefol. Bod eyfarfodydd dicichgarweh am y cynhau- af i'w nal fel arferr ar y trydydd Llun yn Hydref,: sei y 17eg. Cafwyd adioddiad oêuhymdrfch gweith- nglyn a digest gan Mr H. C. Pariy, Llanerjfoymedd; a phenaerfyn- wyd fod adroddiad y gymanfa agor i gyn- wys enwaia v gweinidagion, gweinidogion cyn- orthwyoL y pregeth"^yr a'r draaeoniaid, os ewyllysia-ai. roddi eu hsnwau. Anogwyd yr eglwysi i bleidio, Llenyddiaeth t ddi. westail yr Undeb er hyfforddi/r olant yn egwydderion dirwest; & thaer gyinhellwyd hwy i ddisgyMtt, nid c an^jenrheidiwydd ddiaelodi, os bydd Mclod eg! wysig, yn aelod Hiewn clwb ym- yfed. Derby,siuryd gweilferediadauc Pwyllgor y Pwyllgoran. Cafwvd adroddiad hnod gyimeradwyol gan yr arholwyr am yr ymgeisydd aan y weinidog- aeth o Uftydwyn; a nodwyd yr eglwysi eanlyn- ol iddot-rnwelpd a li fvyntAtofwch Llaneil- ian, Ceinaes, Llanffecb&ll', Bont; a Bethel, Caer- gybi- Caniacawyd cais GfeJe'rgeilibg i gael eu gweithrtxloedd o'r ddiogelfa. Cafwyd adroddiad liawn a maoiwl gan ysgrif- enydd yr Y sgol Sul gwtafeh a'u safle feK cymallfj, yn yr arhfcliad; ail-etholwyd e £ gyda brwdfrvdedd i'jp swydd asm dair blynedtJ eto. Terfvnwyd cynhadtedd y bareit gan y ParcBi H. Hughes, Llanaelfiaiarni CYNHADLEDD Y PKYDNAWN. Arw^Miiwvd mewn: gtveddi gan y brawd Evan Jones,, A-inoa.. Caniatawyd caisy B&nti. i gael y casgliad oy- manfaail. Caf^cyd adroddiad oyflawn, a manwl am ga.I- iadaii r eglwysi tua-^t y Gcnbadaeth Gartrefol gan y. trysorydd. Diolchwyd iddo am ei ad- roddiad a'i; wasanaetii. gwtHrthfawr i'r gym- deithas Y Cyfarfod Chwajter. c atalt i fod yn Ryd- wyn; yr ysgrifenydd i di-efaia Ueoliad vr a'r trydyxld; a r, Gymaafa y.n Bethel, Caergyl-i. Y •Cyfarfod Chwarter i liarhau fel y mae, gyda'r dealltwriaeth i'r glwys a'i derhynia ei fra'hau: os ewyJtyeia.. Ein bod yn cymeradwyo "Cynilun Newydd Llywodraethiad y Celegaist." C'î"oesawyd y.r ymwefwvr, a llawerjhawyd weled yn eu plitdl y broayr anwyl,—y Parch W. R. James (India), Pedr Hir, B. Humphreys, E. T. Jones, W, Saunders; pa rai sydd yn eu I ,gwasanaethu ytt ein huchelwyl eleni. Hefyd croesawyd y Parchn. fl, Hughes, Llatnaelhai- ,arn R:. W. Davies, Pontarddulais; T. Pi. Waters, Glyndyftdwy, gweinidog dyfodol Llan- .fecheir; a Mri R. T. Hughes, gweinidog dyfodol Cae'rgeiliog a'r Valley; a J. Williams,, Gaer- wcsi, myfyi'i«'r vn Mangor, gweimdeg dyfodol Capelgwyn a Rhosneigr. "Peryglon presenol Cymru yn nglyn a'r Sabbath" i 100' yn fatter ymdrafodaeth yn Nghyf- arfod Chwarter Rhydwyn, y Parch D. Lloyd i'w agor. Ceir pregeth ddirwestol yno gan v Parch D. Hopkins. "Ysgafnder gyda phethau crefydd" yn yr ail Gyfarfod Chwarter, a'r Parch E. E. Jones i'w agor. "Ein haelodau diffrwyth" yn y trydydd Gyf- arfod Chwarter, a Mr H. C. Parry i'w agor. Cymeradwywyd y cyrndeithatsu eanlynol Cymdeithas (a) y Gweddwon, (b) Ddarbodbl, (c) Ddirwestol, (d) Yswiiiol, (e) adeiladu, (r.) Hanesyddol, (g) Gyfieithiadoi; (h) Mtidlad Blaenfynedol, (i) Genhadaeth Dramor a Cnar- trefol Cymeradwywyd y "Baptist Times and Free- man," llawlyfr Dr. Edwards, Caerdydd", ar Swper yr Arglwydd, yr Baawr, y Greal; V Athraw, Seren yr Ysgol Sul, Seren Gomer,. a'r Seren Cymru. Cafwyd adroddiad manwl 0 gasgliadau'r eg- lwysi tuagat y Genhadaeth Dramor gan y trv- sorydd. Diolchwyd iddo am ei adroddiad a'i wasanaeth ffyddlon i'r gymdeithas bwvsig hon. Etholwyd Mr H. C. Parry yn is-gadeirydd. Penderifynwyd ein bod fet cymanfa, yn sefyd- 111 cymdeithas fenthvciol, a hyny yn mfwyddyn llvwyddiaeth Mr J. Thomas. Bodhalen. yr hwn yn haelionus a'i cychwyiia trwy rodd o lOOp. Nodwyd y brodyr eanlynol' i ymffnrfio yn bwyll- cor i dynn allan reolau, etc. :—Mr J. Thomas.. Bodhalcn Mr Lewis, Llanllibio Mr Rice Row- lands, Mr R. R. Parry, Mr S. Thomas, Cema-es; Mr Evan Jones, Ainon; Mr J. J. Gray, Llan- gefni a'r Parch D. Lloyd yn gynullydd'. Ail-ddewiswyd yr arcliwilwyr, sef Mri R. R. Parry a H. C. Parry. Cafwyd adroddiad manwl gan Mr H. C. Parry fel cynrychiolydd y ddirprwyaeth fu- yn Niwbwrch, a phenderryhwyd ein bod yn eyf- ynga ein cynorthwy fel Cymanfa i'r Bryn a Niwbwrch a'r cynorthwy hwnw i barhau hyd y Cyfariod Chwarter nesaf. Pasiwyd y penderfvniadau eanlynol — (1) Ein bod yn mawr gymeradwvo gwaith yr eq- lwysi yn anfon aeistbau i'r Stenedd yn erbvn rhoddi iawn i dafarnwyr. (2) Ein bod yn llawenhau yn llwyddiant ein Cenhadaeth Dramor. ac yn diofch i Dduw am ei wenau am- lwg ar vmdrechion egniol ein hanwyl frawd, y Parch W. R. James, a' i briod ffyddlon; ac vn anog ye eglwysi yn v modd' mwyaf t-aer i envn dyddordeb dvfnach yn y gwaith cenhadol tra- j morol. (3) Ein bod yn mawr gymeradwyo ym: drech caredigion addysg yn eu gwaith yn codi cronfa tuasrat adeiladu prifysgol deilwng a phar- haol yn Manger, gyferfvdd a'r cynydd wneir mewn addysg, yn ogystal a nifer cynvddol vr efrvdwyr: a ehyflwynwn y mudiad yn daer i sylw ein heglwysi fel un tra theilwng o'u cefn- ogaeth, fu c.viraniadnn gweddiau. Ysgrif- enydd y gronfa yw Mr L. D. Jones, 239, High- street, Bangor. (4) Ein- bod yn cvmeradwyo gyda brwdfrvdedd amcan ac ymdrech Cym- deithas yr Iaith Gymraeg yn ei gwaith yn galw awdurdodau lleol' i wneyd y Gymraeg yn orfodol yn yr vsgolion dvddioi; trwy fyny cael i'r Gymraeg ei safle briodat yn ein colegau en- wadol; trwy ofalu am lenyddiaeth Gymraeg iach a phur i'r plant; a thrwy siarad Cymraeg vn Ngftrmru. PWYLLGORAU Y GYMANFA. Pwyllgor Profi Y^ngeiswyr am v Weinidog- aeth.—Parchn. E. ]1". Jones, J. W. Williams, J'. Tywi Jones, D," Hopkins, J. J. Richards. Mri R. R. Parry, e. Hughes (Madyafa), a'r Pareh D. Lloyd Yll, gynullydd. -Pwyllgor y Genhadaeth Gartrefol.—Parch J. .Griffith, BodedelJu; Mri O. Owen, Cemaes; EVan Owen, Hebron Rhys WTilliams* Gronant; Rice Rowlands. Dr. R. Williams. Parchn C. Roberts, D. Hopkins, E. Pritchard, Mri H. C. Parry, R. R. Parry, J. Roberts (ieu.), Bodedern; 0. R. Owen, Belan; Parch D. Lloyd. Parch J. J. Richards, Mri James; Jones, Cae'r- geiliog: R. Dadies, Ffridd Ellis Hughes, Ty'n- rhos.ydd Evaii Jones, Pandy J. Thomas. Bed1- halen; J. Rowlands, Rhydwyn; a'r ysgrifenyoti" yn gynullydd. Y Pwyllgor Adeiladu.—Parchn. D. Lloyd a T. M. Rees, Caergybi: Mri Urias Wilnams, O. Hughes, J'. Lewis, Y.H., Llantlibio; J.Thomas, Bodhaien; D. Owen, Llandegfan; J. Owen. Pisgah; O. R. Owen, Belan S. Thomas. Cemaes; J. J. Gray, Llangefni; Roland Wil- liams, Gronant: J. R. Parry, Tyddynblawd; S0 O. Parry, Ty Gwyn, Llangefni, yn gynullyda. Pwyllgor yr Ysgol Suf.—Y Parchn. C. Ro- berts, D. Hopkins, D. Lloyd, a J. J. Richards, ac wyth eraill i'w dewis gan y dosbarthiadau. Y Pwyllgor Gwleidyddol.—J. Lewis, Y.H. Parchn. D. Lloyd a D. Hopkins, Mri O. Hughes. Madynfa; R. R. Parry, Rice Row- lands, (3. Parry, Ty Gwyn; J. W. Williams. I a J. J. Richards, yr ysgrifenydd, yn gynull- ydd. Cynrychiolwyr y Gymanfa. — Athrofa Ban- gor; Y Parchn. C. Roberts ac E. Davies. Ar Athrofa Caerdydd: Y Parchn. J. W. Williams a J. Tywi Jones. Undeb Bedyddwyr Prydaiu Fawr: Mri O. Hughes,Madynfa, a R. R. Parry, Brvntla. Cynghor Undeb Bedyddwyr Prydain Fawr: Mr J. J. Gray. Llangefni. Cynrychiol- ydd i gyJihadleddan U.It Cywru, Parch n. Llfryd. PWylJgor UndeB- Bedyddwyr. Cymru Pbrch ,J it; J RichaFds;, PVyllgpr Dirwestol iTndeb Bedyddwyr Cymrt?; Mr H. C. Parry. Pwyllgor- Ysgol Sul Undeb, Bfedyadwyr Cymru: Mr H. Gi. Kirxyv Ftcyllgew Cenhadaeth Gar- I trefol Undeb Bedyddwyr Cymnt: Henadur Rice Rowlands, Llanfechell- Diolehtryd ifr' lly^^ydd'ani' waeanaffith yn y gadair, a chyflwynodd yntair ei olynydd, y I. Parch C. Roberts, i'r gadair;. gan ddioleh i'r Gymanfa am yr anrhydedd roddasid arno. Eholchwyd hefyd i'r eg>lwys yis; Llanerchymedd, 01. gweinidog ymroddgar, a'r chwio?ydd ffydd- am eu derbyniad croesawas aru paroteadau ] helaeth ar gyfer y gweinidogtsn a'r cenhadon. Terfyrnwyd trwy weddi gan- y brawd James Jskes, Cae'rgeiliog. Gwcinidogirai heb Ofai.Eglwysi.—Pkrcftn. H. Hughes, Llangefni; W. Hughes, Llawei1ian; J. Birtles, Rhydwyn; J. Griffiths, Beaumaris> R. P&iry,- Pensarn;W. A1.. Jones, Menai Bridge ;W. L Gray, Cae¥gsiliog; W Pries,. E. Prit<rfiard, P..S,'Edwards, a W. Jfcnes, Caergybi. IVegethwyr. — Mrt J. Williams, Gaerwen E-raii Williams, Llaafecliell; myfyrwyr yn Mangor; O. H. Roberts, Amlwch; J. Davies, Cttergybi; a W. C. Jones, B6dafon. CVfnewidiadau Gwemidcrgaethol. — CfoftTyng wyd trwy lythyr y Parch M. rr. Owen-, 0\ Lan- degfan, i Gymanfa Seismg Caerfyrddini; ac ordeiniwyd Mr J: J. Richards, o A'thro+'as Ban- yn Amlwch. Cahghenau EglWy&i. —> Bfetiiel, Caergybi: Slitem, Poithyfelin; Amlwcli, Mynydd Llwyd Liwngoed, Marian Dyrus; Keaumaris, Wexham- siafeet.' Y GWASANAETH CYHOEDD US". Pregethwyi nos lauar f aes ovfagos, acj yr hwn y codwyd "stage" easg-. a chyffeus,.gan y Parch W. Saunders, Pontjxeymer,. Eeb. xi. 4., a'r Parch W. R. James, India,. L Breshiaoedd yiii. 24; Boreu dydd Gwenoj, am wybh 0; r gloch, yn yr addoldy. cynhaliwyd cyfarfod cenhadol dan fywyddiaetly y>Parclv D. Lloyd,, pryd, y cafwyd anerchiad rhagorol, ferwdfrydi' ac enneiniedig ^an y Parcib W. R. JiiHies, India. Canodd j.»xr James hefyd ddwywaii-h yn iaitli y brcdorion. Am 10, :2., a 5.30 {.regethwyd ar y maes gan v Parchn. B; Humphreys, Felinfoel, MatJfeew ix. 2, a Psalm lxxiii. 25—26; gan; EL T. Jones. Llanelli, Hhnfeiniaid ix. 13, a Psalm ciii. 10 :-12; gan W. Saunders, I. Carinthi'aakf iti. 21— 23; a cban Pedr Colof siaid i. iÐ-28. Decbreuwyd y gwahanol oedfawtfi- gan v Parchn. T. E. Waters, Glyndyf<rdwy; W. Hugbes;: Llaneiliait H. Hughes,. JLlanaelhai- arn; D. Hiighiss, Dowl&.ts; ac .1. Thomas (M.C.), Jalanerchvar.edd. Cafwyd' tywydd lied ddymunol,. eynadleddau lluosog, cynulliadau mawricyn, -1 pJiregethau gafaelgar- a grymus: Aro&ed be-nmch yi^fcAr- glwydd ar y cyf er h'yrwyddo fifedaeniad ei Dfeymask DATFES, Ysg. Mehefin

Llys YnadoL Llangefni. AlIa,(.} 0 16 6 aehosiorv ddygwyd gerbron .7 faino yn ddyddi LLuai yr oedd 11 ya acho«»»n o f^ddwdad. Mewn an ystafeii eisteddai y T, E. J Lloyd, Cadben Laur- ence Williams, a Mr 0.. EL FauJkes; ac mewsn un Dr. E. Williomj^ Mri O. Jeffr J ones a Richard Jones- YR UN ARDDEG. Y RhiugyU, Hpghes. a. gyliuddai J-Jm Davies, Cerndu, Llajinhangel Esgeinog,, o feddwi ne,s bad yn afreolus yn Llangefni tV y 12ttjd o Fai. Divwy, 2s 6c ar costau. John Lewis, Ty-idsn,. Gwalchmai, yr un trosedd ar ya un dydd Yntau i dalu 2S 6)? a'r costau- I'. John Parry,. Cefuci-jhior liaeh, Llanbralan, ac afreolus yr J Fai. Haner caron a'r costau etov Mary Owen, Ty.nygamdda, Llanfair M.E., am feddwi ar y 26ain o Fai, i dalu y cosfeau. Owen Owcns ljet gartref sefydlog) a gy- huddid gan. yr Hecklgeidwad Pritchard o feddwi yn Ltaneugrad; a haner co^»n a'r cjstau ofdd ei -11 yntau. Robert Jones, G-randwT, Trefdraeth. wedi ei gael yn rfeddw gan yr Heddw as D. j&nes yn Llangadwaladr, yr Ileg eyfisol. a crrchym- ymvyd i Cretan Wm. Jones, Ballt, Llangaffo, Ua^urwr, a gyhuddsd gan yr Heddwas Evans o iSiddwi yn IjlangeJni ar y r2fed o Fai a bod yno afreolus. Ymddangosodd y wraig drosto. Dirwy, 5s a'r icosfau Dywedb Id y Cadeirydd n fyddai gymaint pe daiytliai ei hun i'r llys. o Rt. Jor.es, Nant-terrace, LlangeShi, a gy- huddld'' gan; Heddwas J. JOk"; o fod yn feddw yn ngofal ceffyl yn Mhentraeth ar yr 31ain o Fai. Co&odwvd dirwv 0 os a'r costau. R. Roberts, Ty Coch, Llaufihang^f Esgeifiog, a ddir>vywyd 7*s 6c a'r costau yn tit absenoldeb am feddwi ar yr lleg cyfisol, yr Heddwas Evans yn erlyn. D. Hughes (hytiaf), Merddyn Ptnidd, o'r ui> lloj a gyhuddid o fod yn feddw yn Llan- ddkrael ar yr lleg cyfisol DiiSvywyd ef Gs a!V costau; a hysbysodd yr Ai'.jrfygvdd eflmai un waith vr oedd eisieu iddo feddwi ett; er cael tynu ei lun. Thos. Roberts, Tai a gyhuddid gan yr Heddwas T." Jones o fod yn feddw mewn ty trwyddedol yn Llangefni ae y nfed o Fai. Dinvy, 2s 6c a'r costau. 1 RHEGWR IEUANC. Owen Pritchard, Graig, Ab^rffraw, llafurwr ieuanc, a gyhuddid gan vr Hfeddwas D. Jones o aifer faith reglyd gerllaw '%how" fechm yn mhlwyf Llangadwaladv nos S'adwrn. yr Hog cyAsol. Rhoes Dr. Williarast (a Ivwyddai yn yr ail lys) wers lem iddo, a,.dfrwywyd ef costait. LLADRAD HONEDIG GWLaWLEN. EdA-ard W7illiams, Cyttir. Bach, Llandegfan, a gyhuddwyd o lSdratta gwTawlen yn Llan- gefni ar yr 2il cyfisol. Yr Ht-odwas T. Jones r", ddywedodd i ferch ieuanc ddyfod &to ar y- ilydd a nodv yd T gan ddweya fod ei »;wlawleiiiwedi ei gymeryd o dy cyhoeddus neilldiu.l. Aeth i'r ty, ond methodd ei gatifod. Gwelodd y diifytiydd wedi hvny ar y s< £ war a'r wlav.len dan- ei gesail. Gofyn odd' iddo ddod o'r neilldUi pryd y ccisiodd gael ganddo ddweyd pa l, y cafodd y. wlawlen. Dywedodd i ddechreu mai dod a hi addicartrGf a wnaeth, 0n:1 werlyn- d'ywedodd iddo ei chwdi oddiar lawr y tv. Yr Arolygydd Jones a brotodd iddo fy/ied a'r wys cyh'idd<idl^, yr hwn r.* ddywedodd wrtho fod yn edifar ganddo am bob ^letvy11 oedd ar ei ben iddo gymeryd y dttwln. Rhoddwyd '?ymeriad ihagorol 1 r-cyhuddedig gan ei feistr p;eser.at, ac nis gallai gredft-iddo fyned a'r wlawlen. end fel catilvi-tad i gyffleryd tropyn gormod Rhvvymwyd dan Ddeddf y. TrosedaWyr Cyntaf am ChW1)" reis yn y swru o 5p. BRITHYLI. DRl ». 11 ugh Thon.a6 Peter-street HangMni, ym: cael ei gyhnddb 01 bysgota y i yr afort- Cfeftii mewn modd' aivghyfreithlon, a, ddifwywyd a'r costau. TAFLWYD ALLAN. Ymddygiad afreolus ar yr" heol oedd y ey- huddiad ddygid' yn erbyn Owen Grifitth, Pen- terfyn, Manbeiilan: end t&ftWyd ef ftMatH. HANER NOS HEB OIJEU: R Tlromas, Tygarnedd, i'lanfih&ugel Esgeif- iog, a ddit-wywycl 5s vn oynw-ys. y costau am beidio. rhoi goleu ar ei gerfyl-haiaiyi., a hithau vn chwarter wedi haner rcos.

CyfaiM Arbenig o'r Cyaghor Sn. Dydd lau, dan lywyddiaeth Mv R. W. Rr berts, cynhaliwyd cyfofod o (Cynghor Siral | ,)O.. Yr unig waith, oedd va-sib pend^.j r/ni&cl !yn caijiatau swm o arian i't Pwyllgor i • gai io> y» mlaen ei waith. Mr J. R. Davies r ddyw ed'odd fod is-bwj.^gor aria^ol y Pwyllgor Addysg- yn gofyn am i fewtfeyca 5000p, er na thybid y byddai angen ttiHj gymaint. a gellid ech wyna yr arian ym sym- iau- fel byddai y gaiw. Wedi ychydig ^mdrafod pasiwyd hyna chod- odd y Cynghor.

Byddedi gcnyh fwy 0 grefydd yn calon aag a gariweh yn eich Gall y rhai ag y gwahwdœr iddyiit pooh bwydydd fwyta Bara, y Bywyd. "Nid yw y bydl yn cael ei achiib trwy y pethaw rad yd'ym yn eu gwneuthur."—Gjpsy Smith. Yr oedd geneth bedair blwydd oed i wein- idog enw ar lin ei thad un tra y dywedai yntau wrthi ei oreu am holl ailuogrwydd Duw. Gwrandawai y fechan yn astu-d am beth amser, a ynn dechreuodd gwestiynô- ei thad :—"Fedr Duw wneyd oeryg, nhad ?v" "Moor, fy an- wylyd." "Fedr ef wivyd ceryg mawiP": wrth gwrs." "A tdrai ef wneud careg ivar fawr a mynydd?" "Yn sicr y medmi, to "Fedrai ef godi careff mor fawr a mynydd?" "Medrai—wrth gwrp, y medrai." a. fed- rai ef wneyd car«s>g mor fawr nas gallai ei chodi?" 'Bu terfyn ar yr aIr ateb," w hyn.

rbbbinq eases PAIN. MASSAGE H Strengtbea .111IKles. etC- Tif E. P. -EHiman"" of tiouty Synovitis, Rheumatism, Sciatica, Back Ache, Sprains, Comnroa Ailmentv First Aid iw Accid«nM and Ailmeirts Hyg-leae of the Athlete, M&aausu? etc. 25&11P. Illostratedi.

EXTBACTS FROM REVIEWS OF THE R.Ei." BOOK. Tha _art oi imassago, concisely explained and, the. instructions, asa. rendered vivid and easy-to follow by a large-numbet- of excellent diagy^ra^ifc. 'Derry Jourjial, May 2:3rd, 1904. It will also, be found. to 00 a very handy Vole me for those, who got.-doivn to 'sea in ships and to do businessL-on the- great waters "Gltsgow Weakly MailMay 21st,. 190-1. "Wa have jjloasure in commeaidiiig the book to 'rite favourable atteniion of. the mrblic. 19C Ccu-nties- Express, May 21st, "The instructions rejearding. serious troubles, /*■ Judiciously pointed^o«t,. ate to-be read as nrsVaid treatment pen.iiiag_ the arrival of the M^rd" S;WK5tera The first, obapter on-iniossagp is, w,*U worth porn-sal by everyone, tha matter being put so pl,-inly that, i-he;merest tyro should. on read- lng what. thi i-Avork (hasrto say an th(& subject, bc. ablo,to apply^the so well set oat."— ,¿hf.} Leight jur Buzzard Observer," May 24th, "The book .is a valuable- -on, for,- the house- h 'M, as it msy be regarded as a. 'fÜ:5t aid' in a lf-.cge number ofaccidents, as, well as giving witructwnlill upon, the ppactic^ oft massage in many complaints."—"Torquay Times, and South Dfcvon .Advertiser," .May. 20th" 1904. "The instructions are- of. a tdioroisghly prac- f'ta), obracter., easily to be followed, and ren- all,, t he more intelligible by means of i-timerous -diagrams. -"The Warrington Ob- server," May 21st, 1904. "The ingmictions with fireti aid treatment thorourghly up-to-date < and. shosald prove of oarticulaav, interest to -ambulaece men. —"The -Wald, May 21st, 1S04'. "The writiar, however,. does-not; confine him- self to car>ea. in whioiij' Elliman's, is indicated, but trayeU over ,tho whole rangff of accidents and comf taints ..reqaijing 'f.r.s-t aid,' and hist guidance throughout is clear; comprehensive, lye, and, asjstp as we can,, judge,, trustworthy."— •_ I-Tilo Wuime.stt)i,,Shi.D ChromicJe," May 21st»; 01904, "General hygiepos. massagp, and tae devel- opment ,d .the athlete are fully considered; sprain,dislocatiori»r. and fractures find their place in the boQk.LongjJon Times," May 21st. 19'14. "A nuiable fatu))e- of the, work is a table of poisons,, with thair antidotes."—"Warwick Leamington, and Warwickshire Times," May 21st. ll'Qi- "Amjwg the numerous- subjects are the treatment,, of colds and mearvous disorders, eprajim, dislocations, fractures, drowning, rheumatism, burns,. scalds, etc. Parents, travellers, athletes, nurs ambulance men. and all who travel will find the book invalu- able when sickness arises or accidents hap- pen." County Herald," May 21st- 1904. "A more comprBhensiw selection of: first aid inforraatipn, both; surgical and medical, we have seldom sean, and w& can confidently re- comnend the Eliman, R.E.P. Boot to the public in general and to parent), school- mistsj^is^g,nu^s}«e>. tmaHrelfers, and ambulance men in particular. No homo should be with- out it."—"Weekly. Standard and Express, Bla,,kb,irn," ivty,. 1904. "Such a boøK: ought ten be in evepy house, as its value cannot be estimated.—"The Bar- rm I-lerald Nlay. 2!st, 1904. "The book,, which is handsomely bound in clctlii- freely .1'liistrsted with diagrams, and ■ well printed, would prove an fee^uisition in r, any household. — "Bromsgrovt*. Droitwicb. and Iiedditch' Weekiy Messenger, May "With it as. a guide a novice can render first, rid in- accidents and aHhents. It is essential' ly practical and up-+-o-date. Emex County. v dri'onicile,May, 21st, 1904. "The work; is a high-class on>„ of great in- terest to the general public, and especially- valuable in remote districts."—Montgomery. County. Titaes, May 21st, 19*3^. "The. book is likely to of value to paints, teachers, nurses, athletes, travellers, ambulance men, and indeed to. almost every- one, and it is well worth at place in every home and Stbckton Times, May 21st, 1904. "In jhese oays, when evefoae indulge^to- ascertain extent in athletic oxorcises, the book should bo foutid in every ho~ The pages are-, profusely, illustrated, and ll information i given as to the best to, be adoptgd. in massaging, bandaging, and' otherwise tr- ating. all kinds of injuries and" wounds."—"Tii^ Esses Weekly News," 1904. "lef value as a ready refferouce on it is :vr»\v;-great, and it ough& ta find a Aw.. laL every household library. "DUl.det Adv«>i>- tise-r," May 19th, 1904. "We consider Messrs- EHi-nan ha TXdT1"- formed a pnbUe seivica^ifr publishing sucn' a* lyo^k; The Isle ot -ghtj Observei," -Mayf 21f.t, 1.904!. ''Oftentimes, when raedSieal aid promptly secured, accidCaits and diseases mg,-Vr be greatly relieved nimimised by .first-aill treatment, and tlv;i excellent publicaitaat which bears the til of "The R-E. Boost' supplies the very kuowlevfee that, is jaeoesswep- in cases of thai kind."—"The '\Vêst.l f-jGazette," May 20jj3^19M. "As many Ni-h,), "iiafal an oppcpuiiity « >f ['perusing the former edition well know ll ie i work- is an invalitabte ottio to in I all stations of life, is one which l^bous^if }ld can well afford to be without. The^dea lite4 rns to, have been t^ givo fall instrue "ions 1:U' all matters pertaining- to- health which tsro be dealt with r.ader, the first-a',i tre-,iM« ent (medical and surgical), and in more sew jous ■ trouMes. sufficient- jit-formation ipwdo- pos- sible for the pending tho arrival! the doctor or "The Walsall Aidver- tisèr." May flsty- 1904,. "Amongst the matters tleab., with 3IH such porta ix sufejeeis as maasi&ge*. wa>nds. rheumatism, broiwli-itis, affectaisfcsag from 'taking co>ld.' sprains, injuries to tftp joints,, dislocation, fraa-,bures, burns., jcaidk. common j ailments, hygiene of the aaVneto, (,tc., and.> they are all treated in a soand; s*wsible. and' up to-date manner. The l'ook i admirably. got up and cannot fail to m'ove of great valn. in every, liousttbold "T'bp, -Btiit v- and Norwiob Post aad Snft&Ik StandardMay- 21st, 1904: "Rubbing eases pain, a dictum* almost uni-^ versalfv accepted." "Eastern Daily Prewst, Norwich. May 21st., 1904. tSkely- t^> be of great service, in the ho»se-», hold" m time of emergency.M'—"Xottin(iirai) £ « D&^y Guardian," May 2àrtl, 04.

Ifi^CAOC: to >reveafe ^(ihe^ions, lfmC>OHUb Strbttgtfaea Muscles, etc- sEUiman'S Also treat* of Gowty Synoyitio. Rheumatism. _sciottco. Back Acht, Sprains. FirsiAld ba Accidents, rAw., Price* ..¡ post free thronghent the Wo»ld, stamps or postal otfder (Foreign siaiup* accepted) ç upon receipt of booklet covers or sight of bills showing purchase of 3 botttes of ELLIMAN'5 Universal Eu»brocation, 1/14 we, or one 2/9 or 4!baU, Or Order of yoxm Bookseltor, is net., ELL1 MAN'S EMBROCATION For Rheumatisnu. Chilblqius befort. Lumbago, Broken, Sprains, Corns, when Painf«V Rralses, Crairup, Presh Cub" Stifjcess, Sore Thsoat from Soreness of the Limba. Cold, after Cycling, Cold at the Chest, Footbail, Ro»wing» Nouraigla from Cold, etc. Bottles. 8id., i/ij, 2/9.. 4/ A book upon similar lines* treating of Horses, Cattle, Dopr=«, Birfls. the E.F.A. FoiV. is arso Biiblisnea. Hiprhtv commended by Experts. If)0,1)00 of wra have been appliofl for. The terms for the E.F.A. Book are Is postal order Ðr stamps (foreign stamps accepted), or a label affixed for the purpose to the outside of the back of the wrapper of 2s bottles of Elliman's Royal Em- brocation, or order of your bookseller, Is net. ELUMAN, SONS & CO,, SLOUQH, England.