Y Tyst

PENIEL, PONTLLIW.—Cynbaliodd yr eglwys hon ei chyf u fod blyoyddol Sul a Linn, Hydref 21ain a'r 22ain, pryd y pregethwyd gan y Parchn. D Bowen, Herroon, MaDordailo, a J Ev'ans Jones, Seiwen. BETHLEHEM, ABERCWMBOI.—Sul a'r Llun, Hydref 21am a'r 22ain, y cynbaliodd yr eglwys uohod ei ehyfasfod mawr, pryd y gwas- anaettrwyd gan y Parchn T. E. Jones, Tre- wyddel, aH. M. Hughes, B A., Caerdydd.

Hyn a'r Liall o Babilon Fawr. j GAN EYNON. Pan ofvimwyd y nos o'r blaen i'r Senedd gyhoeddi'r fendith ar dalu naw ceiniog y dunell o royalty i'r tirfeddiannydd, os darganfyddid olew yn y dyfnderoedd dan y ddaear, darfn i'r Llywodraeth golli'r dydd. Aeth y majority ar streic yn erbyn y naw ceiniog Telir royalty ar y glo ynihob man ymron. Ond os, ar ol tyllu crystyn yr hen ddaear, y ceir gafael ar petroleum, fe fotiwyd yn erbyn talu'r naw ceiniog. Prin gant o'r aelodau oedd yn bresennol, ac eto y mae'r vote fechan hon yn arwyddocaol. Dengys fod pwoc y tir bellach yn sefyll niewn goleuni newydd. Y ddadl yn y dyfodol fydd hon fod wyncb y ddaear yn eiddo'r prynwr, ond fod y cyfoeth tanddaearol yn sefyll ar dir gwahanol. Yn y byd newydd sydd i godi o adfeilion yr hen, ni cheir fawr hwyl ar godi toll ar aduoddau natur. Cvstal codi toll ar oleuni'r haul neu awelon y nefoedd. Os yw'r Brenin Mawr wedi plannu ftynhonnau petroleum yng ngholuddion y belen ddaearol, tybed Fi fod wedi arfaetliu talu naw ceiniog y dunell i'r la udlord ? Gwelsom yn y papur newydd y bore o'r blaen fod y Dr. Fort Newton o'r City Temple wedi dychwelyd o'r Anierig. Ychwanegwyd yn ofalus ei fod fore drannoeth yn brecwesta gyda'r Prif- weinidog/ Anghofiwyd dweyd fod degau eraill heblaw efe yn cael yr un fraint. Gladstone sefydlodd y'boreubryd fel abwyd i dyimu pobl enwog at ei gilydd i gael sgwrs. Mae Mr. Uoyd George wedi dilyn esiampl y G.O.M., a'r. bore o'r blaen gwahoddodd nifer go fawr o arweinwyr crefydd ynghyd i ddal pen rhesvvm ar rai o brif faterion y dydd. Cyfarfod preifat ydoedd, felly bad form yw rodi cwr y lien. Ar yr un pryd, argyhoeddwyd y brecwastwyr nad yw'r Prifweinidog wedi gwadu'r ffydd am foment. Erys fel cynt yn YmneiUtuwr pur ac yn Radical egwyddorol. Nid oes angen dweyd wrth ddarllenwyr y colofnau hyn mai dyma gredo gadarn ysgrifennydd hyn o nodiadau bob amser. A phan geir terfyn ar y rhyfel erchyll yma a'r Coalition Government, yua fe ddycliwel pob dafad i'w chorlan naturiol fel o'r blaen. Bydd cyfaewidiadau lawer, wrth gwrs, ond cred- wyf mai un o'r pethau anghyfnewidiol fydd ysbryd gwcrilul y Prihveinidog. Ni wllcir byth Radical o Curzon, 11a Thori o ployd George. Rhoddwyd noson o'r neilltu yr wytlmos hon gan y Senedd i dalu teyrnged o ddiolch i'r Fyddin a'r Dlynges a'r morwyr eraill ydynt wedi ein cadw o afael newyn ac o grafangau'r German melltigedig. Nid oes hyd yma yr un German wedi goresgyn elti hyfiys fechan yn un man. Mae Llynges Germani dan glo, a'r allwedcl yn llaw Syr Dafydd Beatty a'r watchdogs eraill sydd yn gwylio'r nioroedd. Wel, y Prifweinidog ei hun oedd yn cynnvg diolchgarwch ac yn wir, araith gampus-.araith hollol Gymreig— oedd hi araith yh galon i gyd. Asquith yn eilio—dawn arall o'r fath oreu. Cafwyd gair hefyd gan John Redmond, a chan Gadeirydd ncwydd Plaid Llafur, sef Mr. Adamson. Scots- man a Bedyddiwr yw efe, a chanddo enw mawr am syunwyr cyfired.iii—un o'r doniau mwyaf awghyffredin, efallai, ar wyneb y ddaear hon. Dyna'r pedwar fu yn llefaru, ae, wrth reswm, cariwyd y blcidlais yn unfrydol. Nid oes ddiolch yn rhy gymies i'w roddi i'r ardderchog lu ydynt yn wynebu peryglon y gwaedlyd faes y dyddiau hyn dros ryddid a chyfiawnder. hyii dros r3,-d?ii,-t a ch3:fi-aNA,ilder. Gwaetha'r niodd, y mae Mesur Addysg Mr. Fislier wedi ei hongian am y tro. Addefir ei fod yn un o'r mesurau goreu gafwyd erioed, ond nid oedd obaith ei gario (lrwy'r Tý ond trwy gydsyniad pob -plaid. Methwyd cael y cydsyniad hwnnw, ac felly yn herwydd dyrnaid bychain o bobl groes cafodd y Mesur braf hwn ei roddi ar yr hoel hyd nes y delo amser cyf- addas.' Grcsyn hynny hefyd. Un peth sydd sicr ddigon fod yn rhaid i ni ddihuno fel gwlad os ydym am gadw y tir enillir yn ystod y rhyfel. Rhaid fydd talu mwy o sylw nag erioed i'r oes sydd yn codi, a rhoddi'r arfau gofynnol yn eu dwylaw ar gyfer y frwydr boetli fasnachol sydd i ganlyn yr Armagedou fawr. Cyst i ni lawer o arian, wrth reswm, i ofalu am y plant, ond daw yr arian 11 W1111 W yn ol gyda llog drachefn a thrachefn. ty Gwestiwn dyrys braidd, pan eir i fewn i'r man- ylioii, ydyw cwestiwll yr Etholfraint. Hwnnw sydd yri awr yn cael prif sylw'r T) Cvffredin. Pwnc pwysig i Aclod Seueddol tlawd ydyw cost yr etholiadau. Cyst lecshwn gannoedd lawer o bunnau, a'r canlyniad yw fod yn rhaid i'r Sen- eddwr cyfyng ei amgylchiadau fynd a'i het yn ei law, mewn ffordd, at Whip y blaid i ofyn iddo o'i ras am dipyn o help ariannol i dalu'r gost. Beth yw'r canlyniad ? Un canlyniad yw fod anuibyniaeth yr aelod hwnnw mewn perygl. Anodd iawn i neb fotio yn erbyn y bobl dalodd gost yr etholiad. Dyna sydd yn magu cynifer o'r hyn eIwir yn pa-rty hacks—dynion wedi dysgu dawnsio i gan pob pibell swyddogol. Ni ddylid gosod dyn tlawd mewn profedigaeth o'r fath. Y wlad ddylai dalu'r gost, a gofalu ar yr un pryd fod y gost yn rhesyinol. Pwne arall a ddadleuwyd ydoedd pwnc y proxy vote. Bydd miloedd o'r etholwyr ar hyn o bryd ar wasgar dros bedwar byd. Cytunir fod yn rhaid iddynt hwy gael fotio rywfodd. Amhosibl difreinio rhaill-ac yn y fan hon y saif pethau ar liyn o bryd. :}; « Cicio nyth cacwn fydd codi yn y fan lion y cwestiwn o brynu'r Fasnacli Feddwol. Mae'r gwersyll dirwestol wedi rhannu ar y pwnc, ac y mae ambell un--fel y mae'r British H eekly-— yn ffyrnig iawn hefyd. Gan fy mod wedi traethu fy lien ar y mater hwn yn barod, nid oes eisiau i nii ail-adrodd pethau. Digon yw dweyd ar hyn o bryd fod Pwyllgor Arglwydd Sumner, sydd wedi eistedd yn hir uwchben y mater. newydd gyflwyno ei adroddiad i'r awdurdodau goriteli el, yn dweyd icd prynu'r Fasnach yn fiNancially practicable.' Rhaid i mi adael y elclau air Saesneg yna i lefaru drostyut eu liuuain. Yn ol rliai awdurdodau, colled i gyd fydd bargen1 fel lion. Heb son am agwedd foesol y pwnc, j liaerir mai bargen ddinistriol ariannol fydd hon drwyddi draw. Where doctors disagree, disciples are "free.' Nid wyf n yn profiesu deall finance, ond—gyda miloedd Israel—yr wyf wedi blino troi o flwyddyn i flwyddyn fel hen 'geffyl corddi heb symucl yr un cam ynilaen. Gwell gennj7f dderbyn y cyrlluli ail oreu na throi yn ol eto i'r anialwch. Sibrydir fod Scotland i gael y dafell. gyntaf o'r dorth. Lie mae'r aelodau Cymreig ? Doniol oedd clywed yr Arglwyddi yn dweyd y drefn y nos o'r blaen wrth y bobl bechadurus sydd 37n gwerthu teitlau am arian. Gwyddys yn dda fod pob plaid yn cael blawd i'r felin drwy waedu y bobl ariannog hynny sydd yn chwenycliu cynfionnau o flaen eu henwau. Yn absenoldeb talent neu wasanaeth, bydd hard cash yn gwneud y tro. Nid oes neb dan haul yn amddiffyn y peth ynddo ei liun, ac eto y mae'r ddwyblaid fawr boliticaidd yn gydgyf- rannog yn y camwedd. Arglwydd Loreburn gododd y pwnc. Cofir am dano fel Bob Reid y Radical flynyddoedd yn ol. Selborne oedd yn eilio. Conr am dano yntau fel mab i'w dad- mab Roundell Pahner--cyfreithi\vr arall. Rhyw bum mil o bunnau, mae'11 debyg, yw pris Syr.' Rhyw ddeg i bymtheg mil am fod yn Farwnig.' Rhaid cael codaid anferth am fod yn 'Arglwydd.' Nid drwg fod y fasnach hon yn cael ei thynnu allan i oleuni dydd. Ond rhyw Satan vn cer- yddtt pechod oedd y debate liwn. I bobl yn byw mewn tai gwydr, busnes cynil dros ben yw llucliio cerryg Ac y mae nifer fawr o r Ar- glwyddi presennol yn Arghvyddi ceiniog a dimai.

BRONCHITIS A DIFFYG ANADL WBDI EU RHYDDHAU GAN VBNO'S LIGHTNING COUGH CURB, Y FEDDYGINIAETH SYDD WEDI El GWARANTU YN RHYDD ODDIWRTH GYSGWY A CHYFFYRIAU ESMWYTHAOL. Rhoddir esmwythad buan i'r rhai sydd yn dioddef oddiwrth Ddiffyg Anadl a Bronchitis, ac anhwylderau brefantaidd poenus eraill gan Veno's Lightning Cough Cure. Cryfha Veno'is yr ysgy faint a chliria ymaitb y cornboer sydd yn tagu i fyny y pibellau brefantaidd. Esmwytbir felly y peswch, ac anedlir yn rhydd a naturiol. Efieithiolrwydd sicr Veno's sydd wedi ei gwneud y feddyginiaeth fwyaf poblogaidd yn y byd. Veno's Lightning Cough Cure yw'r feddyginiaeth fwyaf yn y byd at Anuwyd a Pheswch, Anhwylderau yr Ysgyfaint, Diffyg Anadl, Bronchitis, Dyferwst Ffroenol, Crygni, Anhawster i Anadlu, Anwydwst, ac at y Pis ac Anhwylderau Brefantaidd y mae plant yn agored iddynt. Prisoedd ll|c., Is. 3c., a 3s., oddi- wrth y Fferyllwyr a'r ystordai ym mhobman. Nis gellid gwneud Veno's Lightning Cough Cure yn well, pa fodd bynnag, am unrhyw bris; efe yw'r GOREU A'R RHATAF

a hyfrydyn ei gartref ne\\ydd yn yr Hen Gol- wyn, a blwyddi lawer eto i wasanaethu yng ngwinllan yr Arglwydd.—Terfynwyd y Gyn- hadledd trwy weddi gan Mr, Hvan VJilliams. Moelfro. Am 5 o'r glocli prynhawii Iati cafwyd Cyf- eillach Grefyddol o clan arweiniad y Parch., R. R. Owen. Y mater dewisedig oedd Rhnf. xii. 12. Agorwyd y Gyfeillacli trwy cldarllen a gweddio gan Mr. Arthur Rowlands, Rhyl, a cliaf- wycl a.nerchiadau gan y Llywydd, Pai-ch, W. M. Jones, a Mr. Hugh Edwards, RIIN-1. ODP'IiUON rKEGEl'HU. I Pregetlnvyd nos Percher ar Y Genhadaeth gan y Parch. James Charlees, Dinbvch a nos Iau gan y Parchn. D. J. Williams, Pflint, a Gwilym Rees, M.A., Merthyr. Y mae'r eglwys yn Rhuddlan yn awr o dan ?T" Yjl o (laii ofal y Parch. E. Jones-Roberts, B.A., gweinidog y Rhyl. Hghvys wan geir yno, ond y ,mae wedi sirioli 11awer ac wedi cynliyddn vn ei rhiflfer dyfodiad Mr. Roberts i'w plith. Yn ol eu liar- fer, rhod-(Iod(i y cyfeillion yn Rhuddlan dderbyn- iad tywysogaidd i'r cynrychiolwyr. Darparwyd lluniaeth idclynt yn festri addoldy y Bedyddwja-, ac yr oedd yno gyflawilder o bopeth ar eu cyfer. Diolchwyd iddynt yn garedig am eu croeso gan y Parch. D. J. Williams a Mr. D. A. Davies, Rhyl, gan ddymuno iddynt bob llwydd a ben- dith yn y dyfodol, ac atebwyd ar ran vr eglwys gall y gwciniclog. Prestatyn. Blix WlUJAMS, Ysg. I