Y Tyst

Porth madog. CYFARFOD SEFYDLU. Dydd Mercher, Medi'r 12Íed, cynhaliwyd cyf- arfod i sefydlu'r Parch. J. Mostyn yn weinidog eglwys y Coffa, Porthmadog. Llywyddwyd gan y Parch. W. J. Nicholson. Dechreuwyd y cyf- arfod gan y Parch. T. Williams, Capel Helyg Rhoddodd y Cadeirydd groeso cynnes i Mr. Mostyn a'r teulu i'w maes newydd, a siaradodd dros eglwys Salem. Llongyfarchodd yr eglwys ar ei dewisiad o weinidog-un oedd wedi ennill cymeradwyaeth mor uchel fel pregethwr a gwein- idog llwyddiannus. lylongyfarchodd y gweinidog hefyd yn sicrhau eglwys mor ragorol. Rhodd- odd deyrnged uchel i eglwys y Coffa. Credai y byddai'r uniad yn un hapus a llwyddiannus, a dymunai ar iddynt roi pob cyfle i'r gweinidog wneud ei gwaith. Yn awr galwyd ar Mr. Hughes, ysgrifennydd yr eglwys, i ddweyd hanes yr alwad. Wedi egluro pa fodd y symudwyd, hysbysodd fod yr alwad yn unol a brwdfrydig. Yn nesaf siaradodd un o ddiaconiaid Abersoch a Bwlchtocyn—Mri. Owen Williams a James Hughes. Datganodd y ddau y golled fawr gaw- sent yn ymadawiad Mr. Mostyn. Teimlai'r eglwysi yn brudd a siomedig i wynebu'r dyfodol, gan eu bod wedi colli gweinidog mor ymdrech- gar ac annwyl. Cyfeiriasant hefyd at Mrs. Mostyn fel dynes garedig ac ymdrechgar iawn gyda'i holl ddyledswyddau. Dymunent eu llwyddiant yn fawr fel eglwys a gweinidog, er yn siomedig iawn o'u colli. Mr. John Griffiths, trysorydd yr eglwys, a fynegodd eu teimlad diolchgar tuagat eglwys Salem a'i gweinidog, y Parch. W. J. Nicholson, am eu cynhorthwy mawr i eglwys y Coffa yn ystod yr amser y buont heb weinidog, ac yn credu y byddai dyfodiad Mr. Mostyn yn adfyw- iad a chymorth mawr iddynt fel eglwys ac ardal. Mynegodd y Parch. R. M. Edmunds, Llan- bedrog, ei golled trwy ymadawiad Mr. Mostyn. Efe oedd ei gymydog agosaf, ac yr oeddynt yn gyfeillion mynwesol ers blynyddoedd. Yr oedd ei gymdeithas bob amser yn eimyn ysbrydiaeth gref ynglyn a'r pethau uchaf. Nodweddid ef gan ddifrifwch mawr ynglyn a gwaith pwysig y weinidogaeth. Y Parch. Morgan Price, Chwilog, a gyflwynodd ar ran Dosbarth Gweinidogion Annibynnol cylch Pwllheli gyfrol werthfawr i Mr. Mostyn. Tyst- iodd i'w ffyddlondeb a'i wasanaeth yn y Dos- barth, a'i ddestlusrwydd a'i dryloywder yn y cwbl a gyflawnai. Dymuliai iddo ef a'r eglwys lwyddiant mawr. Galwyd ar y Parch. G. Parry (M.C.), Borth, i roddi croeso i Mr. Mostyn a'r teulu i'r dref. Siaradodd ef ar ran Cyngor yr Eglwysi Rhydd- ion fel cadeirydd. Da ganddo glywed y geiriau rhagorol am Mr. Mostyn, yn enwedig am ei ddifrifwch gyda'r gwaith. Yr oedd yn dymuno ei groesawu'n gynnes, ac yn gobeithio y byddai ei ddyfodiad yn fendith i'r eglwys a'r dref. Cafwyd gair gan y Parch. J. Rhydderch, Pwll- heli, fel cadeirydd y Cyfarfod Chwarterol. Tal- odd deyrnged uchel i Mr. Mostyn fel cymeriad a gweinidog, ac am y lie uchel a enillodd yng nghylch y Cyfarfod Chwarterol. Y Parch. Hugh Davie, Abererch, a siaradodd fel ysgrifennydd y Cyfarfod Chwarterol. Cafwyd ganddo anerchiad ddiddorol iawn, yn llawn awgrymiadau byw, ynglyn a'r amgylchiad. Iylawenychai fod Mr. Mostyn yn symud yn y Cyfundeb, ac nid allan ohouo. Y Parch. T. Thomas, Coedpoeth, a ddywed- odd ei fod yn adnabod Mr. Mostyn er yn fachgen, Efe gafodd yr anrhydedd o'i dderbyn yn aelod eglwysig. Talodd deyrnged uchel i'r cartref a'i magodd fel un eithriadol grefyddol, a'i fod yntau wedi cadw ei gymeriad yn loyw. Dlongyfarchai yr eglwys ar ei dewisiad, a'r gweinidog yn ei lwyddiant yn sicrhau eglwys mor anrhydeddus. Dymunai bwysleisio geiriau'r Cadeirydd am iddynt roddi ei gyfle iddo. Yr oedd y meddyg a'r capten yn cael eu cyfle, a dymunai am i'r gweinidog hefyd gael ei gyfle i wneud ei waith. Credai, os y caiff, y byddai'n sicr o droi'n llwydd- iant. Mawr obeithiai y byddai'r gweinidog a'r teulu yn hapus a llwyddiannus. Y Parch. D. Stanley Jones, Caernarfon, a gyf- eiriodd at ddifrifwch yr amseroedd ac at sefyllfa isel pethau yn grefyddol. Mawr obeithiai y byddai bendith yn dilyn dyfodiad Mr. Mostyn i Borthmadog. Rhoddodd air uchel iddo fel pregethwr cryf a choeth, ac fel dyn. Pwysai arnynt i beidio disgwyl iddo fod yn neb arall ond efe ei hunan. Diolchodd Mr. Mostyn yn gynnes i bawb am eu geiriau caredig, i eglwysi Abersoch a Bwlch- tocyn am eu caredigrwydd, ac i eglwys y Coffa am eu derbyniad cynnes. Cydnabyddodd yn ddiolchgar y croeso tyner gafodd gan weinidog ac eglwys Salem. Teimlai'n ddwys ei gyfrifol- deb, ond credai fod cymaint o arwyddion cyd- ymdeimlad yn gymorth mawr iddo i wynebu'r gofynion mawrion. Siaradodd Mr. Mostyn yn dyner, doeth a chryf, ac o dan deimladau dwys. Yr oedd y gweinidogion canlynol hefyd yn bresennol :-Parchn. J. W. Edwards, Tabor; E. Evans, Penrhyn; Philip Jones, Penrhyn; D. M. Mason, Chwilog D. Thomas, Pwllheli; W. O. Evans (W.), D. E. Ellis, M.A., B.D. (M.C.) a J. W. Rowlands (B.). Derbyniwyd llythyrau oddiwrth y Parchn, J. M. Williams, Penygroes E. T. Evans, Morfa Nefyn T. Lloyd, Rhos- tryfan; J. H. Williams (M.C.), Porthmadog); Mri. R. S. Williams, Bwlchtocyn W. Williams, Abersoch R. T. Hughes, Coedpoeth, a Pte. Alfred Pritchard (Ffrainc). Cafwyd cyfarfod rhagorol a chynhulliad da. Diweddwyd gan y Parch. W. O. Evans (W.). Pregethwyd yn yr hwyr gan y Parchn. D. Stanley Jones, Caernarfon, a T. Thomas, Coedpoeth, i gynhulliad cryf. Cychwynna'r gweinidog a'r eglwys yn hapus, a dymuniad pawb yw am i'r nefoedd f eiiditliio'r uniad.

SALEM, HBOLGERRYG.—Oyahaliwyd cyl. arfodydd blynyddol yr eglwys uchod ar y Sal a'r Llun, Medi 23ain a'r 24ain. Gwasanaeth- wyd gan y Parch T. Ogwen Griffith, Aberafon. CARMEL, TRESIMWN.—Y pregethwyr yn y cyfarfodydd blynyddol eleni oedd y Parchn. J. Penry Thomas, Star-street, Caerdydd, a Fred Jones, B.A., B D., Treorci, nos Fawrth a dydd Mercher, Medi 25ain a'r 26ain. Cafwyd pregeth Gymraeg brynhawn Mercher gan Mr. Jones.

meistri a gweithwyr--deuair ddyled gy- hoeddus yn araf i lawr, a byddai yn haws apelio bob blwyddyn at farn a chydwybod y cyhoedd i gau y gweddill. Byddai nerth a grym mawr yn y wers ddysgid wrth gau'r tafarnau gwaethaf. Byddai'r ennill i sobrwydd ar unwaith yn amlwg ac effeith- iol, a sicrheid yn ddioed un ran o dair o'r fargen. Dan gynllun presennol y Prynwyr ni byddys ond dechreu argwrs o ddiddymu araf ac ansicr—ar ol talu am y cwbl! Dan ein cynllun ni diddymid y rhai gwaethaf ar unwaith, a byddai dylanwad addysgol hyn ar y gweddill yn annirnadwy rymus ac iachus. Gwyddom fod yn rhaid wrth lawer o gymryd a rhoi o bob oehr er dod at ein gilydd ar gyfaddawd o'r fath, ond tybed nad yw'r cynllun yn werth ei ystyried ? Beth bynnag, wele ni wedi ceisio ufudd- hau i awgrym ein cyfaill, ac wedi egluro yr un pryd ein hanallu i gymeradwyo cynllun y Prynwyr fel y mae yn awr, tra hefyd yn hyderu y gwel y Cyngor a'r Gwaharddwyr eu ffordd i fyned un cam ymhellach eto. Hawliwn un fantais fawr i'n hawgrym, a dweyd y lleiaf daw a gwedd ddirwestol yr holl helynt i'r ffrynt. Ar hyn o bryd ofnwn fod dirwestiaeth mewn perygl o fynd yn aberth i wleid- iadaeth, ac fod y cwbl yn dirywio i fod yn ffrae a ffrwgwd rhwng partion sy'n meddwl am eu helw a'u ffad yn fwy nag am y llwybr byrraf ac effeithiolaf i sicrhau sobrwydd. A diwedd y ffrae, os pery ymlaen, fydd colli'r cyfle a bradychu dir- westiaeth a sobreiddiad Prydain. A bydd y diwedd hwn yn waeth na'r dechreuad, fel y gwelir wedi'r el y rhyfel heibio. Dylai'r gelynion cyfeillgar hyn gytuno a'i gilydd ar frys.