Y Tyst

Pant-teg a Libanus, Caerfyrddin. SEFYDIfU GWEINIDOG. Dyddiau Mercher ac Iau, Hydref 27ain a'r 28ain, sefydhvyd y Parch. R. T. Williams, diw- eddar weinidog Great Mersey Street, Lerpwl, yn fugail ar yr eglwysi uchod, ac yn olynydd i'r diweddar Hybarch Peter Davies. Ar gyfrif 18 mis cystudd blin Mr. Davies, a ragflaenodd ei farwolaeth ar yr 2ofed o Ragfyr, 1914, amddi- fadwyd yr eglwysi o gryn dipyn o ofal bugeiliol, fel y teimlid mai anfantais fuasai aros yn hir wedi ymadawiad yr hen was ffyddlon cyn pen- derfynn dewis olynydd iddo. Syrthiodd y goel- bren ar y Parch. R. T. Williams. IJstynnwyd iddo alwad daer ac hollol unol, atebwyd yn gad- arnhaol ganddo-yntau, a chymerodd y sefydliad le y dyddiau a nodwyd. Gellir hefyd ystyried y cyfarfodydd sefydlu yn rhai agoriadol. Bu y capel ynghau am nifer o wythnosau, ac yn ystod yr adeg honno buwyd yn ei lanhau a'i baentio, ynghyda gosod goleuni acetylene i fewn yr un adeg. Prynwyd offeryn cerdd drndfawr, yr hwn a chwareuir yn ddeheuig gan Mrs. Evans, Wenallt, Pant-teg a gwnaed rhai gwelliantau angenrheidiol o gylch yr addoldy. Deallwn fod un o blant yr eglwys, sef Mr. Tom Roberts, Portland, Talaith Oregon, U.D.A., a brawd i'r diweddar Barch. W. Roberts, Llanid- loes, wedi ymgymeryd a rhan helaeth o dreuliau gwaith yr harddu a'r adnewyddu. Boed iddo lawer bendith ar gyfrif ei haelioni i'w fam-eglwys. Trefn y cyfarfodydd oedd fel y canlyti Am 7 o'r gloch nos Fercher pregethwyd ym Mhant-teg gan y Parchn. D. Jeremy Jones, Cwmllynfell, a D. G. Williams, St. Clears. Ar yr un amser, yn Libanus, pregethwyd gan y Parch. D. Williams, Abergwili. Am 10 bore trannoeth, ym Mhant-teg, pregethwyd gan y Parchn. T. W. Morgan, Philadelphia, a H. T. Jacob, Abergwaun. Am 2 o'r gloch cynhaliwyd y cwrdd sefydlu. Uywyddwyd gan y Parch. J. P. Evans, Pen- ygraig. Dechreuwyd gan y Parch. Roberts, Elim. Siaradwyd gan y Parchn. D. Curwen Davies, J. O. Jones, Capel Gwyn (M.C.), H. T. Jacob, J. T. Gregory, T. W. Morgan, ysgrifenydd- ion y ddwy eglwys, sef Mri. T. Davies, Llwyn- gwyn, Pant-teg, a J. Jones, Blaenpant, Llan- liawddog, ynghyda, Mr. Howard Davies, L. & P. Bank, Walton-road, Lerpwl, yr hwn a lefarai drosto ei hun yn gyntaf, ac yna fel un a ddaliai swydd yn eglwys Great Mersey-street. Siarad- odd yn gymeradwyol am Mr. Williams fel dyn, cyfaill, pregethwr a gweinidog. Dywedwyd gan Mr. Davies bethau rhagorol, a chadwodd rhag amharu ei anerchiad drwy fyned i eithafion. Gweddiwyd i derfynu gan y Parch. Isaac Davies (M.C.). Gweinyddwyd yng nghyfarfod yr hwyr gan yr Athro J. 0. Stephens, B.A., B.D., Coleg Caer- fyrddin, a'r Parch. O. L. Roberts, Lerpwl, yr hwn ar gyfrif ynirwymiadau a fethodd fod yn bresennotayn y cyfarfodydd blaenorol. Dechreua Mr. Williams ei weinidogaeth yn yr ardal enwog hon dan yr amgylchiaaau mwyaf dymunol a ffortunus. Y mae yr eglwysi yn rhai heddychol, tangnefeddus a gweithgar, ac yntau yn anterth ei tierth-yii un iach a chryf i baratoi bwyd i'w braidd, ac yn un ysgafn-droed a heinif er cerdded ar ol ei ddefaid dros fryniau ac ar hyd gwaelod cymoedd yr ardal. Blin ydoedd gan bawb am absenoldeb Mrs. Williams a'i geneth fechan o'r cyfarfodydd. Cedwid hwynt i ffwrdd ar gyfrif afiechyd yr olaf. Hyderwn fod y claf yn holliach erbyn hyn, ac y mwvnheir 1 gan yr holl deulu iechyd a dedwyddwch am lawer o flynyddoedd yn eu cylch newydd. Philadelphia. T. W. MORGAN.

Graig, Rhymni. CYFARFOD ANRHKGU. | Nos Iun, Hydref 18fed, cynhaliwyd cyfarfod i anrhegu y brawd ieuanc Mr. David J. Price, arweinydd y Gobeithlu. Mae Mr. Price wedi bod yn arweinydd cerddorol yn yr adran yma o waith yr eglwys am flynyddoedd lawer, a theimlem fel eglwys mai priodol fyddai i ni gyd- nabod ei ymdrechion diflino. Felly aed at y gwaith o ddifrif er sicrhau cydnabyddiaeth syl- weddol. Ar y noson grybwylledig cynhaliwyd cyfarfod hwylus iawn o dan lywyddiaeth y Parch. Gomer James (B.), Tafarnaubach. Cafwyd ychydig | eiriau pwrpasol iawn gan y cadeirydd yn egluro amcan y cyfarfod. Dygodd dystiolaeth uchel i wasanaeth Mr. Price, nid yn unig i eglwys y Graig, ond i'r gymdogaeth yn gyffredinol. Syl- wodd mai gwaith pwysig oedd arwain plant, oblegid yr oeddis wrth hynny yn paratoi dinas- yddion y dyfodol. ■. Mr. William Edwards (diacon) Dywedodd ei fod ef yn cymeryd diddordeb yn Uwyddiant Mr. Price, oblegid yr oedd yn ei adnabod er pan yn blentyn, ac wedi byw yn ei ymvl. Cafodd ef bob amser yn barod i wneud ei oreu, ac yr oedd yn falch iawn fod yr eglwys yn sylweddoli gwerth ei wasanaeth. Yna cyflwynodd Mr. John Evans (diacon) anerchiad hardd i Mr. Price ar ran yr eglwys mewn modd deheuig iawn. Sylwodd mai hyfryd- wch iddo ef oedd cyflwyno'r anerchiad yn enw'r eglwys i frawd oedd wedi rhoddi blynyddoedd o wasanaeth diflino mewn cyleh pwysig o waith yr eglwys. Dymunai ar i Mr. Price gofio mai nid fel tal yr ystyrrid y cyflwyniad, ond fel danghoseg o'u parch a'n gwerthfawrogiad o'i lafur. Darllenwyd yr anerchiad gan ysgrifen- nydd hyn o linellau. Cydnabyddodd Mr. Price y rhodd mewn ych- ydig eiriau o dan deimladau dwys. Diolchodd i'r eglwys am ei charedigrwydd, a dywedodd mai cariad at y gwaith oedd wedi bod y cym- helliad nchaf iddo ef i wnend yr hyn oedd wedi wneud. Yr oedd y gwaith yn bleser iddo, a phenderfynai lynu wrtho cyhyd ag y gallai. Mr. W. G. Davies (diacon) Sylwodd fod Mr. Price yn haeddu cydnabyddiaeth am ei lafur. Teimlai yn falch fod yr eglwys yn cyflwyno rhodd i frawd gwir deilwng. Mr. W. S. Davies (oiacon ac arweinydd y gan) Dywedodd mai un o nodweddion amlycaf Mr. Price oedd amynedd, yr hyn oedd yn Tin o anhepgorion arweinydd llwyddiannus, ac yn enwedig i arwain plant. Dymnnai iddo bob llwyddiant yn y dyfodol. Cynghorwr W. T. Hopkin, Rhymni Pleser mawr iddo ef oedd ategu'r hyn oedd wedi cael ei ddweyd am Mr. Piice. Yr oedd ganddo syniad uchel am dano. Siaradwyd ymhellach gan Mri. Henry Bevan, Princetown A. Pritchard a Benjamin Thomas, Tafarnaubach a Gwilym R. Morris, Rhymni. Cafwyd unawdau yn ystod y cyfarfod gan Mri. George Jones a T. Idris Morris, Rhymni. Cafwyd anerchiadau barddono! gan y Mri. T. Idris Morris; Ap Dulais; T. E. Jones, Rhymni; a'r Parch. J. Gomer James, Tafarnaubach. Teimlid fod y beirdd wedi cael gwrthrych teilwng i'w hawen. Adroddwyd darn cymwys i'r am- gylcbiad gan Mr. Ben Davies yn efieithiol iawn. ,V (;IUfr diolchiadau arferol terfynAvyd cyfarfod a hir gofir trwy i Mr. T. Idris Morris ganu yr Anthem Genedlaethol. Drwg iawn gennym nad yw iecl'yo Mr. Price yn caniatau iddo fod ffyddioned ag a fu gych;' r Gobeithlu er hynny mawr hyderwn y bydd iddo gad adferiact buan i'w gyuefinol iechyd, ac y bydd i'r un ffyddlondeb ei nodwedau yn v dvfodol ag sydd wedi bod yn y gorffennol. Cyfait,

[ PORTH ERYRI. Gwaeledd.—Y mae'r Parch W. J. Nicholson wedi bod yn bur wael yn Ldpwl er s wythilosaii. ond y mae yn gwelia yn dda yn awr. Yinuna pawb yma i ddymuno iddo adferiad buan a llwyr. Ymostyngiad.—Treuliwyd dydd Iau, yr 28ain cynfisol, yn ddydd o ymostyngiad yn nhref Porthmadog a'r ardaloedd cylchynol. Vmun- odd yr holl enwadau i gvnaal cyfarfodvdd gweddi yn y bore a'r pryduawn ac a th pob eglwys i'w chapel ei hun y nos. Cafwyd cyn- ulliadau rhagorol ymhob man. Gwnaed casgliadau y nos yn y rhan fwyaf o leoedd- naill ai at yr Ysbyty Cymreig yn Netley, neu at rhyw adran arall or gwaith da ymysg y milwyr. Cyfeillach Undebol.-Y noson flaen-rol i'r diwrnod uchod cafwyd cyfeillach undebol yn Salem, Porthmadog, dan arweiniad y Parch J. Henry Williams (M.C), y Tabernacl. Yr oeddy capel yn 11awn, ac arddeliad mawr ar y moddion. Anyhegu.-Nos lau. yr 28ain cynfisol, cyf- lwynodd eglwys B.thel. Borth ygest. anrheg o awrlais hardd a swm o arian i'r organydd Mrs Heinz, ar achlysur ei phriodas. Gan mai ar derfyn y dydd o ymostyngiad y cyflwynid yr anrheg, gwnaed y peth yn Syml a didrwst iawn, rhag tarfu yr ysbryd rhagorol a nodweddai y moddion. Gwnaed y cyflwyniad dros yr eglwys gan Mrs Ross Hughes mewn ychydig eiriau doeth a detholedig, a diolchodd Mrs Heinz yn syml. Y gweinidog a'r arweinydd canu a roisant i'r organydd y cymeriad uchaf am ei ffyddlondeb, ei hymroddiad a'i hvmg^ fiwyniad i'r gwaith. Dywedai yr arweinydd eu bod yn ddyledus iawn iddi am y canu rhagorol oedd yn yr eglwys. Yr oedd a ganlyn wedi ei gerho ar yr awrlais:—'Presented to Mra Ann Dorothy Heinz by Bethel Church Borth-y-gest, on the occasion of her marriage, September 29th, 1915, in recognition ot her services as organist for 15 years,' Gydag adrany Royal Garrison Artillery o'r fyddin y mae ei phriod ar hyn o bryd Llythyr i'r Milwyr.—Tua thair wythnos yn ol anfonodd Cyngor Eglwysi Rhyddion Porth- madog a'r Cylch lythyr maith i bob aelod neu wrandawr oedd yn y fyddin neu'r llynges yn dal cysylltiad ag eglwysi Ymneilltuol y cylch. Rhifant 220. Y mae'r atebion ydynt eisoea wedi cyrraedd yr ysgrifennydd (y Parch W. Ross Hughes) yn profi tuhwnt i bob amheuaeth fel y mae'r bechgyn yn gwerthfawrogi pob sylw gâut, ac y mae y dO, i gref yddol a red drwy y ll) thyrau yn galonogol tuhwnt Duw a'u hamddiffynno. PORTHOR.

SA RON, EBBW VALE.-Y Parch D. Adams, B.A., B D., Dowlais, fu gyda oi yn ein cyrddau arbenDig diweddaf. Cafwyd pedair pregeth Gymraeg ac un Saesneg Cyrddau ardderchog. Y mae Saron hyd yn hyn yn cadw at y Gymraeg, ac y mae gwedd lewyrchus ar yr achos. Yr oedd y casgliadau uwchlaw ein disgwyliadau. SILOAH, LLANELLI -Cynballodd yr eglwys uchod ei chyrddan hauner-blynvddol Saboth a nos Lun, Tachwedd 7fed a'r 8fed. Gwasan- aethwyd gan y Parch J Lewis Williams, M.A., B Se. Aberystwyth.

VENO UGHTNINC COUCH CURE Th. Ideal family remedy. Contain no opiam, morphine. paregoric. or other harmful drag. Cures at all agu. ?OUCHS.COLM COUGHS.COLDS ?m Veno'i b the .ur..t and 8peedf..t ???_jj? cmM for theM winter 011, the beat pro ????? Wtion again more Mriom) d?ngen. ?H!LDRENS CHILDREN'S tB Soon yiekl to Veno'i—even Whooping C8U h: And there ii no trouMe 1. giving 1t, children aiwp!y lo'. v?r.<\ 3 ■■ | J Other sizes 1/3 and 3/ from L 'D I d I chemists and stores eM?e?e Tria "I I ■- Refuse substitutes, they are t?tt?J?,?— NOT just as o?<MfeM'?.'