Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
LLEN A CHAN, &c. I - - I
News
Cite
Share
LLEN A CHAN, &c. The Challenge of Christianity to a IVoyld at Way.' TEITI, go glogyrnaidd yw hwn ar un o'r llyfrau cryfaf, craffaf a mwyaf ei angen ar gwestiwn y rhyfel yn ei wahanol ag- weddau—crefyddol yn bennaf --ydytii eto wedi ddarllen. Mawr yw swm y llen- yddiaeth mae y rhyfel wedi gynhyrchu, ond rhaid addef mai ysgafn ac arwynebol yw y rhan fwyaf o lawer ohoni. Pethau dros ddiwrnod ydynt a phan dderfydd dydd y rhyfel, derfydd am danynt hwythau. Yn wir, mae rhan enfawr ohonynt yn farw-anedig, ac mae cruglwyth eu cyrff eisoes yn peri pryder a gofid i'r llyfrwerth- wyr. Ond nid felly lyfr Dr. Griffith Jones, Prif- athro Coleg Bradford, mab hynaf y diweddar Hybarch Aeron Jones, Manordeilo. Cyhoeddir ef gan Duckworth am y pris isel o 2/6. Wyneb a brif broblemau moesol a chrefyddol y rhyfel, a cheisia eu hateb a'u dadrys yn wrol a chlir. Yn y bennod gyntaf ymdrinia a chysylltiad rhagluniaeth a'r rhyfel, ac ymgodyma yn llwydd- iannus ac argyhoeddiadol a'r gofyniadau glywir yn fynych-' Paham y caniataodd Duw i ddrwg mor fawr dorri allan mewn byd dan Ei awdur- dod a'i lywodraeth Ef Fi Hun ? Sut hefyd na buasai yn cyfryngu i'w hatal yn awr ? Paham na bai Duw yn pleidio yn agored y naill ochr neu'r llall o'r ymladdwyr, ac yn rhoi'r oruchafiaeth derfynol i un ohonynt ? Nid ein busnes ni yw rhoi yma ei atebion i'r cwestiynau celyd hyn, ond beiddiwn ddweyd nad yw yn osgoi yr un anhawster, ac ar y cyfan mae ei atebion yn dra boddhaol. Yn yr ail bennod dengys fel y mae gwareiddiad seiliedig i raddau pell ar fateroliaeth a naturoliaeth yn cyfrif am ein cyflwr trychinebus presennol. Yna claw at berthynas y rhyfel a moeseg Gristionogol, a delia yn gyson ac eofn a dysgeidiaeth yr Efengyl ynglyn a gwrthwynebu trais a clrwg trwy ryni arfau, yn ogvstal ac ag athrawiaeth ddieflig y Kaiser a'i lu fod nerth anianol yn rhoi hawl 1 bopeth. Ni theimlwn fod y Doctor mor ddiogel ar yr ail ran o'r mater hwn, ac i'n bryd ni mae yn begia yr holl gwestiwn wrth wneud galln (might) yn gyfystyr a grym ewyllys yn cymryd ffurf anianol i sicrhau'r hyn sy'n iawn. Eddyf pawb fod eisiau'r plismon i wylio a dal trosedd- wyr, ond nid yw'r digwydd fod gan wlad gewri o blismyn yn rhoi unrhyw hawl iddi ladrata eiddo neb gwan. A dyna sy'n gwneud might is right yn athrawiaeth annwn. Yn ei bennod ar berth- ynas y rhyfel a chart-ref a theulu a phlant, dywed y Doctor bethau ddylai sobri'r caletaf ohonom, Mae poblogaeth Prydain yn lleih.au yn flynyddol, a beth ddaw ohoni os na thry ddalen newydd a chysegru cartref a theulu i'w diben cynhennid sydd ystyriaeth a dreiddia hyd wraidd ein tynged yn y dyfodol. A'r Athro ymlaen i ddelio yn yr un ysbryd gwrol a chrafi a phroblemau gwladgarwch, milwr- yddiaeth, heddwch, a chyfaddasiad crefydd i'w hamgylchoedd newydd. Ac mae ei nerve a'i law mor ddigryn a medrus i drin y materion pigog hyn a'r rhai blaenorol. Deil y gyfrol i'w hail ddarllen a'i myfyrio yn ofalus. Temtia ni i feddwl ac ystyried anesmwytha'r caletaf a r llonyddaf ohonom ie, a rhydd arweiniad diogel a chymorth sylweddol i ni wynebu a dadrys rhai o'r pethau mwyaf dyryslyd i grefyddwyr ynglyu a'r rhyfel. Cyfrol odidog ydyw ymhob ystyr. '0, aios gyda Mi. ('Abide with Me.') irlYFRY DWCH yw gennym gy- hoeddi yr adolygiad canlynol gan yr Athro David Evans, Mus. Doc., Prifathrofa Caer- dydd, ar anthem Mr. ±$. F. Mills, iy.JK_.ii.ivi-. l w chael oddiwrth y Cyfansoddwr, 14 Wellfield-rd., Caerdydd, pris 3c.) :—Pleser ydyw i ni alw sylw ein cantorion at anthem newydd o eiddo organydd Ebenezer, Caerdydd. Ar ol wyth mesur o arweiniad offerynnol cenir y pennill cyntaf mewn cynghanedd lawn. Mae'r cynganeddion yn syml a thyner, fel y gweddai iddynt fod, a rhoddir lliwiad hapus a phriodol i rai brawdd- egau trwy ddefnyadiad chwaethus o gordiau cromataidd. Yn nesaf ceir alaw felodaidd a llyfn gan y bass yn y llywydd ar y geiriau, Cyflym ymgilia.' Rhoddir y trydydd pennill i'r cor, ac arweinia hyn i'r pedwerydd pennill yn yr is-lywydd. Cychwynnir y symudiad hwn gyda brawddeg rymus a gafaelgar i'r bass a'r tenor ar y geiriaii, Nid ofnaf neb pan fyddost Ti gerllaw a phan efelychir hwy gan y soprano j a'r alto, ar yr un geiriau a cherddoriaeth, cyr- haeddir pwynt effeithiol iawn trwy ddwyu y meibion i fewn i herio angeu a'r bedd. Yna arweinir yn dyner i'r symudiad olaf. Yn hwn cymerir y brif frawddeg gan y tenors, cyfeilir hwy yn dyner gan y tri llais arall, ac ar ol brawdd- egau pwrpasol a nodweddiadol, diweddir yn ddwys gyda'r geiriau, 0 bydd gyda ni.' Mae yr anthem yn syml ac effeithiol, ac o fewn cyr- raedd corau capelau, a hyderwn y bydd o was- anaeth cyffredinol. DAVID EVANS. Llawlvjr i thrawoiz. DA gennym weled llyfryn y Parch. M. H. Jones, B.A., Ton, Pentre, Rlionada, wedi rhedeg i'w ail argraffiad. Athrawon yr Ysgol Sul sydd gan Mr. Jones mewn golwg, ac mae wedi talu'r fath sylw i'w hylforddiant, a myfyrio problem yr Ysgol Sul mor drylwyr, fel y mae'ii gallu ysgrifennu ar y pwnc gyda medr, clirdeb, symlrwydd, a chraffter sy'n gwneud ei lawlyfr yn drysor mewii gwir- ionedd i'n cenedl ar hyn o bryd. Mae digon o theory ynddo i seilio ei gyfarwyddiadau a'i gynghorion yn gadarn arni, a nodwedd ymar- ferol, brofiadol, concrete, gall, y llawlyfr sydd yn rhoi ei werth aruchel arno, ac yn peri iddo ragori ar ddim o'r fath a welsom yn Gymraeg. Pris 6c., oddiwrth yr awdur. Undeb Cenedlaethol Cymru. CYFARPODYDD a hir gofir oedd rhai gwyl flynyddol U n d e b Celledlaethol Eglwysi Efengyl- aidd Cynrru ym Mhoutypridd, dyddiau Mercher a lau diw- eddaf. Yr oedd tua 600 o gynrychiolwyr yn bres- ennol o bob parth o Gymrn, a chapel mawr Penuel yn orlawn yn y tri chyfarfocicyhoeddus. Ceir hanes y cyfarfodydd yn fanylach o ffyn- honnell arall, ond rhaid inni ddywedyd na buom erioed mewn cyfarfodydd o'r fath a mwy o eneiniad a naws nefol arnynt. Bu yno ychydig ddadl frawdol ar Orfodaeth Filwrol, ond teimlid yn ddwys a difrifol mai prif angen ein gwlad heddyw yw difrifwch a gweddi. Yr oedd yr I areithiau oll yn aruchel ac ysbrydol eu nodwedd, a Duw yn bendithio'r holl eisteddiadau a'i bres- enoldeb amlwg. Dychwelwn at y mater eto. Crybwyllion. --MAE'R Parch. Grawys Jones, Aberdar, yn gwella yn dda y dyddiau hyn oddiwrth ei afiechyd bUn. Yn Elangamarch y mae ar hyn o bryd, Adfeirad buan a llwyr iddo. —Mae'r Hybarch J. Rogers, Pembre, wedi bod yn bur wael yn ddiweddar, ond mae mor siriol a'r aderyn, ac yn adennill ei nerth yn araf. Gyda'i fab, y Parch. Phillip Rogers, B.A., Caer- dydd, yr erys ar hyn o bryd. --Mae'r Parch. T. T. Jones, Maendy, wedi ail afael yn ei waith, ac yn teimlo yn llawer gwell. Yr oedd bron fel efe ei hun ylii Mhontypridd. -Mae'r Parch. James Evans, B.A., wedi ei benodi yn gaplan i'r fyclcliti, ac a i Winchester yn drtioed fel capten. Pery ei gysylltiad, bid siwr, a'r Undeb Cenedlaethol, ond bydd raid cael cynorthwywr iddo am dynior. Mr. Evans oedd y gwr mwyaf poblogaidd o bawb yng Nghynadleddau Pontypridd. --—5—
CYFARFODYDD.
News
Cite
Share
CYFARFODYDD. TRALLWM.-Cynhaliodd yreglwys Gymreig yn y dref hon ei gwyl flynyddol Mercher a lau, Hydref 20fed a'r 21ain. Y noson gyntaf tradd- ododd y Parch Gwiiym Rees, B.A, Merthyr Tydfil, ddarlith Saesneg fuddiol a galluog ar y testyn, 'The man you ought to know.' Preg- ethwyd yr ail ddydd gan y Parch W. Thomas, Llanfaircaereinion, a'r Parch Gwilym Rees. Cafwyd cyfarfodydd hyfryd o'r dechrou i'r diwedd. CELLAN CEREDIGION —Y Parchn Samuel Williams, Giandwr, Abertawe, a H. Williams, B.A., Machynlleth, wahoddwyd i'r wyl breg- efchu i eglwys Annibynnol CelJan, Hydref 19eg a'r 20fed Cafwyd tywydd braf, tyrfaoedd i wrando, ac arddeliad amlwg a f y gwirionedd. Gofalodd Mrs Davies, Cnwcyfallen, yn ol ei harfer, am ymborth i'r gweinidogion, a thalodd Mrs Davies, Nantego, am ymborth i bawb eraill. Mae'r ddwy foneddiges wedi croes i dros derfynau y pedwar ugain oed, old mor ffyddlawn ag erioed i'r achos. LLANGYNIDR A'R DYFFRYN.Cynhal- iodd yr eglwysi yn y lleoedd uchod eu cyfar- fodydd diolchgarwch-y naill Hydref I leg a'r llall Hydref 18fed Cynhaliwyd eyfarfod gweddi yn y ddau le yn y bore, a phregethwyd yn Gymraeg y prydaawn ac yn Saesneg yr hwyr. Gwasanaethwyd yn Llangynidr gan y Parch Gwiiym Roes, B A. Merthyr, ac yn Nyffryn Crawnon gan y Parch 0 Lloyd Owen, Pontypridd. Oafwyd hin ddytnunol, cynulleid- faoedd lluusog, a phregetbau grymus so amserol iawn.
A DDYLID NEWID CWRS PRESENNOL…
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
dan y gwahanol bynciau yn y daflen sawl cwrs a gymerwyd Myfyriwr. S. C. Ff. B. H. A. GG. M. G. A. I B. C. i C.H. I I D. I i E. 2 F. 3 Fe welir fel y mae gofynion y B.D. yn taflu eu cysgodioii yn ol ar y B.A. Onid yw'n resynus meddwl fod ein myfyrwyr diwinyddol yn cael eu gwasgu i anwybyddu unrhyw astudiaeth golegol o'r Saesneg, Ffrangeg ac Ellmyneg—ieithoedd y cy- hoeddir y prif lyfrau safonol ynddynt ar Ddiwinyddiaeth, Athroniaeth, a Hanes yr Eglwys ? Ni chymerodd un o'r saith un cwrs, hyd yn oed o'r radd isaf, mewn Saesneg, Ffrangeg, Ellmyneg, Addysg, Political Science, Mathematics, na Gwydd- oniaeth Naturiol. Rhaid cofio ymhellach fod hyn hefyd yn wir i raddau mawr am y myfyrwyr diwinyddol na fwriadent, neu na allent, gynnyg am y B.D. Yn wyneb ffeithiau mor ddifrifol a hyn gellid tybied na awgrymid un mesur na rheol a dueddai i wneuthur cynllun addysg y myfyrwyr hyn yn fwy cul eto. Ond y gwir yw, bodola awydd lied gryf y dylid paratoi Standard B.A. Pass Course ar eu cyfer. Credaf fy mod wedi dangos fod y fath beth mewn grym yn awr, ac I 1 _t..11 y mae ei gynnwys yw kgyclag amuu eithriad), Groeg, Hebraeg, Iyladin ac Athroniaeth. Dengys yr ymgais yma at flfurfio Standard Course ei bod hi'n anodd cael gan fyfyrwyr adael allan o'u cwrs cyn-ddiwinyddol bynciau fel Hanes, Gwyddoniaeth Gwleidyddiaeth, &c. Fy ateb yn fyr i'r cwestiwn a ofynnwyd gennyf ar ddechreu'r adran hon o fy llith yw hyn Mae'r ffaitli fod Hebraeg a Groeg yn bynciau gorfodol (ac, i bob pwrpas ymarferol, Lladin hefyd) ar gyfer y B.D., wedi gwneuthur bron yn ddirym (cyn belled ag a fynno'r myfyrwyr diwinyddol a'r mater) yr ymdrechion a wnaethpwyd i sicrhau y telid sylw bob blwyddyn i bob pwnc a gynhwysir yn rhaglenni'r Colegau Cenedlaethol. 4. Nid wyf yn credu ei bod hi'n bosibl i'n Colegau Diwinyddol newid ar unwaith y pynciau a gynhwysir yn awr yn eu rhag- lenni, hyd yn oed pe bai'r Brifathrofa yn newid cwrs y B.D. yfory. Apwyntiwyd eu hathrawon oherwydd eu cymhwyster at waith neilltuol a byddai'n annheg gofyn iddynt ddarlithio ar bwnc arall. Er hynny, nid oes blwyddyn braidd yn mynd heibio na welir cyfnewidiad yn eu plith. Yn wir, ar hyn o bryd dadleuir gan rai dros uno dau o'r colegau hyn. Ni ellir, o ganlyniad, ddechreu'n rhy fuan ar y gwaith o ddiwygio rhaglen y B.D. Hoffwn awgrymu dau gyfnewidiad (I) Darparu fel na bydd gorfod ar fyfyriwr i astudio Lladin yn ystod y cwrs diwinyddol, a gofalu na bydd ar ei golled yn yr arholiadau os bydd wedi astudio pynciau fel Yr Athrawiaeth Gristionogol a Hanes yr Eglwys mewn llyfrau Saesneg neu Ffrangeg neu ryw iaith arall. (2) Peidio a gwneuthur Hebraeg a Groeg yn bynciau gorfodol. Er mwyn symud yn amf, boddlonwn ar liyn o bryd ar osod un ohonynt yn destyn gorfodol. Fy nghri yw-Ilai o sylw i iaith, a mwy i syniadau.