Y Tyst

YSTADEGAETH, &c. I At Olygydd Y Tyst. I SYR,—Diolch i chwi am eich adolygiad teg, cywir a gonest ar gyfarfodydd yr Undeb ym Merthyr. Yr oedd popeth ynglyn a'r Undeb yn llonder calon i bob Annibynnwr—y croesaw siriol a chynnes a gafwyd gan bobl garedig y dref, y cyfarfodydd lliosog, a'r pregethau a'r areithiau athrylithgar ac efengylaidd, a'r gras mawr oedd ar y cyfan. Ond fel y nodwch, er mor rhagorol ydoedd yr Undeb ym Merthyr, yr oedd iddo ei ddiffygioii. Ni ddywedwyd fawr ddim am y rhyfel codai hynny, nid o ddiffyg teimlad, ond o ddifiyg meddylgarwch y Cyngor. Rhwydd y gallasai y Cyngor drefnu, ar ol ariath y Cadeirydd, i wneud datganiad cryf o'n hedmygedd o'r miloedd dynion ieuainc ein Henwad sydd wedi gwneud aberth mor fawr er mwyn eu gwlad a'u cenedl, ac hefyd rhoddi mynegiant ffurfiol o'n cydymdeimlad dwfn ag ugeiniau a channoedd o'n haeloldau trallodus a hiraethus oblegid difrod y rhyfel ar eu hanwyl- iaid.' Buasai datganiad felly yn cyffwrdd 'a'r realities sydd yn gwasgu arnom o bob cyfeiriad y dyddiau hyn. Ond, fel y dywedwch, y peth mwyaf digalon yn yr holl Undeb oedd yr ystadegaeth.' Eithaf gwir a'r hyn sydd yn gwneud y ffaith yn dor- calonnus ydyw mai dyna'r peth mwyaf digalon yn Undeb pob enwad efengylaidd eleni. Yng Nghynhadledd y Wesleaid yn Birmingham yr wythnos o flaen yr Undeb ym Merthyr, cwynid yn fawr yno yn herwydd lleihad o filoedd yn rhif aelodau Ysgol Sul y Cyfundeb yn ystod y flwyddyn a chyfrifid fod y lleihad yn rhif aelodau Ysgol Sul y Cyfundeb yn ystod y deng mlynedd diweddaf yn 90,618. Yn sicr dylai y ffeithiau hyn, fel y uodwch, gynhyrfu a chyffroi pawb ohonom,' canys mai y disgyniad parhaus a geir yn ein hystadegau flwyddyn ar ol blwyddyn yn fynegiad o rhyw gancr sydd yn bwyta ein nerth o'r golwg, ac i raddau heb yn wybod i ni.' Eithaf gwir mae y cancr yma. Ac os nad wyf yn camsynied yn fawr, un o achosion y clefyd ydyw y sain anhynod a rydd y pulpud heddyw—sain nad yw yn dychrynnu y gelyn nac yn paratoi y saint i ryfel. Mae'r hen sain efengylaidd oedd yn argyhoeddi'r byd ac yn cynhesu calonnau pobl Dduw i ddiolch am rad ras wedi distewi i raddau helaeth iawn. Sonnir mwy yn y pulpud heddyw am y ddaear nag am y nefoedd-am evolution nag am drefn gras-am Sosialaeth nag am gymdeithas y saint, a dyfynnir y beirdd Seisnig yn fynychach nag adnodau'r Beibl, a rhoddir mwy o bwys ar ddamcaniaethau dynion nag ar wirioneddau mawr Gair Duw. Traethu yr higher critical views yw nod blaenaf lliaws o bregethwyr, a chanmolir hwy i'r cymylau gan y wasg grefyddol a eilw ei hun yn rhydd- frydig. Dywedai y Christian Worlh yr wythnos o'r blaen Things move. Dr R. Waddy Moss stated from the Presidential Chair of the Wes- leyan Conference that the theological difficulties of forty years have been either partially solved or wholly disentangled by two main factors- the application of the formula of evolution to Scripture, and the application of the doctrine of the immanence of God.' Yna dywed yn wawdlyd am yr hen bobl dda—' who thought it sinful to advance beyond where John Wesley stood as the modern way of spelling Satan.' Yr oedd John Wesley yn sefyll wrth ochr Pau a Iesu Grist, ac fe gasglodd y defaid cyfrgoll- edig wrth y miloedd i'r gorlan. Yr oedd ei bregeth yn sillebu Duw a bywyd tragwyddol i'w wrandawyr a phob amser yn hanes yr Eglwys pan y mae y pregethwr yn symud oddiwrth Iesu Grist a'i ddehonglydd Paul, sillebu Satan y mae. Dywed Canon Wilson am ei athraw- iaeth It is Christianity gone to seed in formal- ism and dogmatism ar canlyniad yw seti gwe-gioil, Yn y pulpud He traddodir y gwir- ionedd fel y mae yn yr Iesu gyda'r difrifwch sydd yn gweddu i'r Efengyl, nid oes seti gweigion yn yr addoldy hwnnw, os bydd poblogaeth yn yr ardal. Mae y Parch William Sunday, trwy bregethiad gonest a di-dderbyn-wyneb o'r Efengyl, wedi ennill dros 400,000 o eneidiau at Grist mewn ychydig flynyddoedd. Nid yw'n rhyfedd fod y bobl yn ei alw Elias yr Ugeinfed Ganrif.' Mae dysg a dawn a thalent y pulpud heddyw yn ddisglair iawn, ond mae'r werin a'r miloedd sydd yn newynnu am fara'r bywyd yn troi ymaith yn siomedig pan gynygir iddynt gerryg yn lie bara, a seirff yn lie pysgod. Pan y daw pulpud ein gwlad unwaith eto i bregethu Crist a'i Groes, fe dynnir y myrddiynau at Iesu ddyrchafwyd rhwng daear a lien, a bydd yr amhlantadwy yn lawen fam plant. ANTHROPOS.

GALWADAU. CLIFTON-ROAD, BIRKENHEAD— Da gennym ddeall tod, y Parch J. J, Roberts, B.A. gwein- idog eglwys Seisnig Tynewydd, Cwmogwy, wedi derbyn gwahoddiad untrydol oddiwrth yr eglwys uchod i'w gwasanaethu yn yr Ar- glwydd, a bwriada ateb yn gadarnhaol. Mae Mr Roberts yn adnabyddus trwy Dde a Gogledd Cymru am ei fedr pregethwrol yn y ddwy iaitb, a gyndod yw na fyddai wedi ei gipio cyn hyn. Yn ddiweddar eymerodd ym- geledd gymwys iddo ei hun ym mberson boneddiges lednais o fang'e ei febyd- Porthmadog. Llwyddiant. Bydd Mr Roberts yn decbreu ar ei weinidogaeth yn Birkenhead y Saboth cyntaf yn Hydref.

DAVIES'S COUGH MIXTURE PESWCH I PESWCH i'i 1 r"I(i i neb otni canlyniadau Anwyd a Ptleswc b ond gofalu fod potelaid o Davies's Cough Mixture yn y ty. Bydd pob dyn yn feddyg i'w denlu at holl anhwy!- derau y Gwddf a'r Frest, os bydd Davies's Oougb Mixture wrth law. ? mae miloedd lawer wedi cael iacfaad ac yn gwneud au goreu i'w gymell ar eraill sydd yn dioddef. Ni raid oymeryd ond UN Dos's er profiei ddylauwad utjion- iongyrohol er rhyddhau y Phlegm, yn clirio y Llais, yn cynhesu Be yn cryfhau y Frest, gan weithio pob luwyd a Chrygni ymaith. DAVIES'S COUGH MIXTURE at BESWCH. DAVIES'S COUGH MIXTURE AT ANWYD,; DAVIES'S COUGH MIXTURE !jot ASTHMA. Os gwyddoch am rywun YI1 dioddef oddiwrth >?o a Bronchitis, anrhegwoh ef a photelaid o OOUGH MIIL T* RB HUGH DAVIBS, ao fe'ch bendithio ryw ddydd. Is lie a 2s 9c y botel. HUQH DAVIES, OMMOD,