Gwalia

PILES AND FISTULA. Safe and Speedy Iloime Cure Without Operation. fREE TO SUFFERERS FOR 30 DAYS ONLY. Just Published. An ilhifitrated Trcaiiee by >W; H. Veno, F.S.Sc. (Lond.), explaining in do- t&il the home treatment of all forms of Piles *nd kindred troubles, showing how these dangerous afflictions may be easily and speedilj cured, thus obviating any necessity for an operation. For thirty days only this instructive book will be sent free to all ^uaerens, and Application 6houkI be p,t once to VV. H. VKNO. Dept. (P. 177), Cedar-etreet, Manches- ter

PENMACHNO A'R CWM. AXFFAWD.—Y dydd o'r blaen aeth merlen v»ydd, eiddo Mr Richard Jones, Carrog, i gors nod oedd dim ond ei pi sen yn golwg. Wcdi CrYn draffertli llwyddwyd i'w cliodi i'r lan. Dy- ^odir fod Mri Ellis Pricc & John Roberts wcdi ^igofi medr neillduol vn y gwaith o:i chacl yn ,'hydd. I)YCIIWBI,YD -Yr wythnos ddiweddaf, Mr W. M. Jones, Cethin-square, a ..Q. Humphrey Roberta, Church View, gartref o'r Am Yr un gwyn sydd am y wlad bell, fcl Yr eiddoii' ninau, set, byd gwan. Da gcnym eu larded yn edrych mor dda.. Yx un wythnos •Jaet.n ilr flughie Hughes, Machno-terrace, gar- ^ef o'r D.fheudir. Mao eS yn bwriadu hwylio ¡nl\Y:¡,th yn rhagor am Montana. ACH03 CYWILYDDU8.—Cwynfr fod bech- ^l; >n ymddwyii yn anhcilwng tjwy daflu cer.vjj dai yn yr £ trdal lson, Yn sicr, fe ddyiid cwrs i afal hyn. TAID A NAIN.—Yn y Neuadd Gyhoeddun P^#itftrmiwyd y ddrama "Taid a Nain" ga.n barti £ »-«tir\vsf. Daeih tyi^a fawr yn ngbyd i weled ^Jywod am vr hefl ddtril Oymreig a'r duli di- *v \idar o cdrych ar addvsg. Cymerwyd y rhan- ju fel .y canlvn Tomos Jones (f.'iid) a Mali Jones Mr J- R. Jones, Victoria-terrace, a MIPS County School; Marian, eu vvyres, Miss *lugh«6, Compton House; Emrys, ffarmwr ieu- p10 oedd inewn cariad a Marian, Mr Hughes, ^ounty School; Arthur, brawd Marian, Master >fcd Roberts, Carfrefle. Yr cedd y Ihvyfan r!uu hen gegin Gymreig. Ga-fwyd liwyl an. ^norol.

Camgymeriad Digrif y Pencerdd. Vn -v "Canibrian" am y mis hwn mae Mr J. Williams (Glanogwen) yn ysgrifenu ar ^ncerdd Gwalii. Mao'r Pencerdd bellach yn Be nuwvdd cd, a dyddorol iawn fuasai cyfrot yn -ynwvs ei adgofion am hen Eisteddfodau a r>e! jd a llenorion Cymru. Ga-nwyd ef, ar Ddy' Dewi, yn Morganwg, ac cr mai yn Llun- d¡un y trcuJiodd y rhan fwyaf o:i oes, y mae'n eiiel ei barch drwy Gymru. -Nid yw, modd t IFF' G3Tmro ° RAN iaith. MCWJI Eis- /Htdfod Genedlaethol un tro, coisiodd roddi ei feiriiiadactli yn Saesnog fel a,: for, ond bloeddiai Th° am O'r diwedd mcntrodd Mr ^ftomas ar un frawddeg. a dyma dd.ywedodd: ^ymro wyf i, ac 'rwy'n gofyn i chwi wrando ar J larnedigaeth lion! Trodd y gwaeddi croch 111 caweitiim mawr yn y fan.

Lull, i gynulleidfa fawr, yn Nghapel Manoeimon, bu r Parch John Williams, "ryiifciencyn, jn traddodi ei ddarlith ar "John jMiac o Fon."

El LLYGAID 1. PA lygaid ? L.LYGAID pwy ? EI Hygaid." x Mae yr Anrhcg-Ddarlun hwn, gan M. Randall, YN AWR YN BAROlJ. Wc ii eu lliwio; maintioli 23 modfedd wrth 17 modfedd. Ani'onir yn rhad an) 50 o wrappers allanoi oddiam "blocks" neu "la.bels" oddiam dyniau nwyddau W. G. Nixey 0,. mai wrappers diniai anfonir, rhaid wrth Sant o honynt. „ Bydd y Darlunlau blaenorol. HELENA a JULIA allan o brinfc erbyn Mawrth neeaf. CEDWCH EICH WRAPPERS. W. G. NIXEY, 12, Soho Square, London, W. BLACK LEAD DISOLAER NIXEY L Maintioli lc., 2c.. 4c., a 1/- N I X ELI N E STOVB PASTE LMewn Tiniau IC. a 2C. I Mewn Tiniau ic. a 2^c. I tr_ momthly^^b^ 4 o n.9d' I W ,Parod y Gwneuthurwyr a'rKB ^^y.Cynrychfolwyr Lieol. f ||k wethRiuldf1 huaan. Deurodur asnach duro Mw, Li. d. PT?f|V3rFol THE k F X17.» ■ MARRIED I K !OTMB*TI01f 09 »ITtl HrratTAXCI TO THR I I 5* POftti illustrated. A I L boon to every married perton. Post free. ■ F M ATKINSONS. 56, KILL STREET, I

f BANGOR. Y GARA \VYS.- Y pregotiirwr YlJ f)gWQ6¡}JJfa..dl y Gara.wyt?, nw laa, yn y BiiiLCg^vyts, oedd y Parch D. J^net?, fictt-, Abetrgele. GWLEDD. — .Eip! eddodd Uta 200 i yn Y^goldy Oftpel Berea (M.C.), nm Ferclier, a mawr fwynhoicl y dianteitlwon roed gaoi ael^.yd ieitai'iiic v ca.pel. JEliai yr elw at y gronfa adeil- ,o,Q\l. Gaed can. awynoi gaai Miss Lily BiMionts. PENCDIAD. DeoSQir &xli Mr W. Leetor Snufrh, gynit o TyiMwydd, Bamgor, wcdi ei heair odt i kwytifcl fewyeig dan, Gynghor Sir Rb-ydychcn, m«wn cy;:iv'lltiad a Deddf y Man-ddaliadau. AROHWILWYR. — Peoodswyd J. JA Vaiigha.n a H. O. Huighea yn ajohwi'hvyr eliaol- ed-ig y f w lafeii-drcf. Bydd i'r cymtatt oijim Mr Griffith Rcfber'tiS, tydd yn a Wr yn ngwasanaciih y Goriphoraeifch. NIFRR MYNYCHWYE ADDOIxDAI.-Yn ol cYJfritf gymcrwyd o nifer cy.nsiJJcidfao^dd yn aAt- 1 Bangor, dydd h>ul, gwelw^d nad- oeddi, aJJkai o bebkyga e'th! o t-ua 12,500, ond- 3117 yn breixmui v>n ngwa«anaeth y boreal. TRWYiDDEiDAU. Yn yr H«kUye, dydd Mawrth, ar gais Mr W. Rum&ey WiUianm, troe- giivvydid'wyd trwydded y BrwsiiMMa Inn, Upper Banigor, am gyfllod i W. Gitjon, eyn-dirwyddcd- wr yu Ma&igias, Treffynon,, oddawrib A. M. D.o;ilell,v 'v it n beu'l-a yr ihJwn S b-a y diwydded etr'e hancr afrt ml'yncdd. IVorglnvyddwyd trwyddied y Priuco of Wa&ea HotJ, High-etrc-ot, i E. A. Walter. CYNG'HERDD.—Oynfiialiwydi te a. cJnyngJieitwid bly.nj-didlol Cjmwleithias y Co-operative yn. NOUHKM Dd-irweatol y Rjherilffqrdd, now Iau. Cynaerwyd; jhata gan y rh.ai oa.nlynoil:—Misses M. J. Ed)- wardfe a E. Crump, Mr a Mrs F. G. Joawas, Mri. R. Jones, Ocfm Jones, Will Ca.pe(!, W. Tayior, F. Williams, J. Burrows1, a II. Gay ton, yr !h:wn hcifyd a gyf^ii'iai. LLWYDDO.—Da genym ddeall am Iwyddiant neillduol Misa Matrgio E. Jones, Jaii-ws-strect, yn Eisteddfod Fclinheli nois Sadwrn yn v brit gvstadleuaeth ar yr her-unawd. Yr cedd ar y ilwyfan gyda'r cantorion enweg eaillytiol. Mr a Mrs Evan Lewis, Capel Cwrig; Mrs Eifion Jones, a Mrs Foullies Roberts. Yr oedd ar y Ihvyfan hefyd ar yr unawd soprano. (Jafcd<i ganinoliaeth neillduol gan y boirmad, ac addaw- ai ddyfodol gv. vch id'di. Ei bathraw jdyvv Mr E. D. Llovd, R.A.M. PENODIA DA U YN Y LLYTm7RDY.~Pc-)v odiwyd Mr W. P. Humphreye, cdero yuii y swyiddK fa. leoJ; yn gliero yn siwyddlfa A!S'lygyddi y Llyfeh- yirdy yn vr A:mwytih%. Mew.n a.rh'oliatl a gyni- liialiwyd fia Go.rphonaf diwed-iiaf diae-tih Mr J. Hetary Thomas, 53, OucJislepa, yn alian o 15 o jimgeiBwyr, o ddoebarth Goglcdd! Cynmi. Pcn- c (IV.y d Mr Thcanas i safle yn ewyddfa Comvy. Bu Mr Thomas yn. gofaltu ajn y ganiadaoth yn Ncaadd Geaihiadioi Bethsl-iplaoe, a etcr gK>nym mai chiwit'h fydd collii ei wa^arr.-seth Sino, ANRHEGU AÐlJÛD O'R TAN FRIG-AD.— Anfrhiegwyd Air Jcihn Jones, aelod' o'r DaJ1 Fn- gad JecJ, gain ei gyd-aetl-odau a tMws ariaiu haaxkl, fel cydnaibydldlia-O'th a-m vasameth o ugiasn mlyn- edd. Cafodd yr aeJodia-u canilynoi, w-aeaJKue&ha^- am ugain mlynedd gyd.ia'r frsgad, dlycau hefyd-:—Cajdiben J. Gi!\I JcswJbcn), Laent. R, N. RwM, Sulb-Lkiit..Win. Jo'nee, Peirianj-dd C. Goodfwin-, Is-ibciiri-anydd Ri!eiha:di HlÛlb-cirte, a'r Tatiiwr Roibert Hugihes. DARLITH. Nos Wener cynhaliwyd y cy- farfod cyhcedldus cyntaf yn yt;goldy ncwydd (;a.]>c-l y WesSeyaid Seising, Pondrcf, pryd y rhoes Mr J. Wickens, arJunydd, (Idaxlith ragor- 01 ar "Yr hyrr a welir ar oehrau y fiyrdd. IJywyddid gan Mr Edward Jones, y dirpnvy-faer. Dango-sid dUrluniau o Natur ar wahanol avn.iiora.ul.r flwyddyn drwy gyirwng yr hud-Iusern. Dechreuwyd drwy i Lump o enerhod ic-uaino ganu yn dra s-wvnol "Da yw Duw bob amser," dan offal Mr Land. Yna aeth y gweinidog (Mr Humphreys) i weddi. Yn yst-od y cyfarfod! ea-ed-unawdau gan Mr Arthur Humphreys, Upper Bang-or, a chyf-eiliai Üj frawd, Mr Emyr Humphreys, iddo. Terfymwyd ar ol cynygiad 0< dd.olchgarwch gan Mr J. Gill, a Mr Muir yn eilio, drwy ganu en-iyii ar "Yr Hen 10'3fe>d," a gweddiwyd gan Mr Hum- phreys. SWP33R.—Nca Ferclier, yn y Qivcorfg Head Oafc, cyfranogcdd t-ua 80 o aelodiau OyandeatJuae Lenyddiol y Taiheiin-acl o fc'wpea- danitekiiio). Hwn oedd cyiarfod terfynoi v tymor j»rwienol. Yr oedd yr ar'llwy bairottowyd gan Mr a Mrs Wil- liaimy yn rhagoicO. Wcdi clirio'r byrddaai, eaed cyfa,rfod ainrywiatctJiol., dan Jywydc:1.i.a-eHl Mt Fo-alkesj Jo'iiet., Bro Dawel, a c-hymierwjd rlsiitn gan yr ac-lodlau canliyinoi o'r gyandeithais:—Uniaiwd oiffcryndl, Mr Gwilyip- Owen; unawd, Mr E. Lkiw Jonefi; adiroddiad, "Y m:illw.r," Mr R. Wal.foad; anenohiad gan Mr David Wi-liiaora; esan, "Tra bo diau," Mks Katie Foulkes Jo.net? unawd ar y crwitili, Mies Cciridfwcm JOHJCF, Giwynam; awarcli- iiad gAn. Mr J. Griffitto, Beehive; anie-rchcadau ba:Adiaiwl gaii Mri Fouikea Jornei? ac E. A. Wil- 3-iama; can., Mks Ratwecai Wilii-ams?; a-nerchiadiau ga.n Mr Wm, Jones, Gwynansfe; Gadibe.n Evaaifi, a. Mrs Foultkcfe Jones can, Mr R. PtbiH-tp Ûlwen. Cyif-eilid gan Alias K. Fouiikcs JCMS a, Mr E. G. Oweai. Cyinygioddi Mr Toim Jcines, Garth, b's-kt lain o dd<Lolchganwcii i'r fjwydjdatgion;—Mr FouSfeee Jones, Uijmydid1; Mri J. H. Joaien a. W. tlvoimae, yagaralfenyddlicfn; a. Mr W. O. WiU&atmt}, tryco-rydd, am eu gwiaisanaeth yn ystodl y ty-mor, ac eiihwyd ga-n Mr O. T. Owen, Kimlber'Iey House-. Air gyny-g Air W. O. Wiilie-ma, paeiiwyd pkddlaisi o gy divsnd-eimkidi a'r P-adncS* T. J. WMdon. (y gv.ejiddog), yr Iswai f jxid yn i MtJ.1OCk yr wytvtnoa bon, i .,hu ar ol ci waeiedd. Euiwyd gan Mr John Gniffiths, ac at/Ognvyd gan y Llywydd. Dygwydt cy tiffed dyddorol i feeai din-wy i Mr R. Phillip Owen anwat.n. gyda "Hen wlad fy uhaJau." CYMDE1THASAU LLENYDDOI. A DAD- LECOL. Dar]>niwyyJ' jxitpyrau ar "Gydymde-'inikid," gsui Muu E. Mcriis a Ma- T. Thorns, mown ejtfaav o Gyimdeikhias Lcnyddol TVrgwyiii, not- Fawrtii, pryd y llytwyddla-i y Pztvh W. Wynn Da. v ic" (gweini-Jog). Yn iighis'faifod wybhno,oi Cysndeithas Ddfiid- leuol St. Paul (W.), oafwyd, d'adili ar "A ddylai tir Ilt mafinacli y wlad fodi yn eiddo y WltwlHvr- iaat-h?" gan Mni J. D. WilRi.a.nl¡:; Paragon-, ac Bmiyr Hug her-. Mywydda-i Mr J, Williams dms gyfarfbd c GYlITldeithal Ddadicuol Pcudr (A.), Lun, pan y dairfleawyd wapyr;aii ar "Ddynion ic-uainc y eyfnod paeseaiol, gan Ir E. J. Buckliaind:; "Duwioldeb," ga-n Mr Rofonnt AritJmr H-ughie^, Caefiei>a a "FJoccaeo Nig-htingiale," ga.n Mias. Mary Davies, Bryn Diiva*?. G'wniaed sylwadbiu pelliaoh gan Mri Thomas Thcmiae, J. P. Hugiieft, H. Ellis, W. J. Roberts, Griffith WLKiaans, a'r Cadeinyddi. 'Cri^t-ioniagaetli yn aig'iiewni y Bnegct-h a,r y Mynydfcl" teSftyni papm- didjaY-lleniwyd yn Llenorfa, Glanadda, gan Mr Owen. Mr Reeo E. W.i33iatme lywyddtai, a. piariadHvyd yn mheHiach gan- Mri U, Wilbwai!3, D. O. ifugbp-t. J. F. Joaes, Lewis JOOKSBV a'r Parch J. Alosityn Jones. CYFARFOD CYSTADLEUOL. NOB Lira, cyniia-liwyd yta Ysgoldy y Ta-'berJiacl, gyf,aifocl cyb'iacteuol Hwydiidiaaime, daii tywytdki- iaeiih Mr John. Griffithia, Beiehive. Y prif Iciro- iaid oedtdynt:—Cexd:doriiue.th, Mir E. Hurnen lIar ding, Mus. Bac.; adiroddiadiau, Mr O. .Oa«>rwyii Rcbcrte, West End; a betrnicdid y cyetad-leuo-u eraill gan M-os Myxddiiua Jones, Hí;ghfJt,rQ:t; Mis; Pieroe Jo-nee, Garth-road-; Alii David Will-sains, John WiNiaNns, David Jones, Onmc-road; E. G. Orweo, Gwi-Iym Owon, Tooi Jonee^ Cledwy^n J-o-tiez,, ac eraii'l. Yr yggri'feaiydd oedd MB E. Lle>vv Joiraee, Gwynant, a'r tryeorydd oiedd M.r Rieftna^d Wiiliiaimi- Penrhy.n Houfce-. Wele,r,ai o r prif ddvfamiadau:—Ad>rod*d i boiL oedl: 1, Mr Roibert Walfond, DeanHSfrieeit. AteOi ow,eett.iyna-u a.r "Atiirawiiaatli yr Iawa:" 1, Mr O. T. Owein a Air W.. Jones, Gwyn&nt (oydotadd). Onwareu ar yr harmoniuim: 1, Gruci-e Thomas; 2, Eisito Joow. Gwiego dOll: 1, Jjem» a Sydiney Wil'lianns (eydradd). Prif diraotli&w(t: 1, Herfber-t, Jyy.w fes. Parti, 12 yn canu, "Y dwf-n ddietow- rvvydd 1,.pü.ti dan arweiiniad' Mr E, G. Cor planit: daeth dtui go-r yzjl miaen, a dyfarinwyd y wobr i GOT y Tabernacl, dian arweinia-d Mr E. G. Owen, l^y-nygiwyd diokhg«.r-w<-li gan Air W. TiKxmap, ac eiiiwyd gan. Mr' W. Jonet?. YNADLYS BANGOR. Dvdd Mawrtb, gerbron Mr W. Puigho M ynadon -craW.-Am herwhek a. rlioddi enw :11- ngliy wir, dirwywyd James HogaJ), Glanadda, j lOg a'r costau yn mhob acliiOO.-Am herwheia ar yetad y Penrhyn, dirwywyd Hogau a Riphard Thomas i 10b a'r oostau yr un. Caniatawyd Jlvthyr yegar i Teriaa Huighcs, Glanadda—y gwr i dalm 7s 6c yr wythnos at ei dunlw, a'r wraig i ofalu am y ple,ityln.-W. O. Røhe;rts a ddit- wywyd 5ss a'r costau am greulondeb at geffyl.— Roibert Edwa.rde, crwydryn o Faldiwyn, a ddan- fonwyd i sefyll ei brawf yn y Frawdlys Chwartcr- ol ar y cyhuddiad o ladr-ad; ac a. ddixwywyd i 5t; a'r costau am fod yn feddw ac afreolup, a. l a'r costau aw yimosod ar heddgeidwad.

BETTWSYCOED. Y GARAWYS.—Traddododdl y Parch Alban Lloyd, Pentrefoelas, bregeth y Garawya yn Eg- lxvyb y Soutet Fair, nos Iau, a phrcgcthwyd nos Wener gan y, Parciii J. Morgan, rheithor Uau- F PERSOtNOL- — Ddydd Mawrth oyshwynodtl Aliss Dora Roberts, march Mr Thomas Roberts, Dottydd-terrace, am yr Unol Dalaethau. PYSG OTA. —Oherwydd y tywydd oer yohykiig o frith3711 ddalkwyd yn afonydd Ccavwy, y Lledr, a'r Llugwy yn ystod yr wythnoe ddiweddaf. Fodd byuag, d'aliodd Mr E. Jones, Glanra/on, Bettwsycoed, dri-phwys. 34ae r ftfonyddf yn ieel jain-n ar hyn o bryd.

BETHESDA. ARDDANGOS PARCH.—Dydd Mer&er, ar yr awr ginio, yn Mhono William Owon, cynhal- iwyd cyfarfod i arddahgoa parch ao odmygedd v gweithwyr a-t wxithiwr trwv anrhogu Mr Ro- bert Roberts, Glangors, Caellwyngrydd, a dar- iun hardd o hono ei bun a'i briod. Y mae ei wedi bod yn gweithio yn Cmvarel y Penrhyn am tua 53 mlynedd, ac nidi oes ond gair da yn gyffredinol i'w glywed am dano. Llywyddwyd gan Mr John Lloyd, Pentir. Y prif gantotrion oeddynt Mr Qwten Jones, Tregarth; Mr Wm. G. Roibeorts, Bryniau-terraoe; Mr John 0"wens, Bryn Gola, Rauchub; Mr Jojin Jones, a Rhys Evans, Carnjeddi, ja u^hyda llais-ijeiiijud I- (p:honogr;iph) Mr Owon Jones, PenyffriddbedcU Cyflwynw^d yr anriheg gan Mr J. D. Williams, Goroawy-atreet, Gerlan, a chafwyd areithiau 91 Mr William Williams, Waen Pandt, a Mr John Jones, Rhiwlas, i ba, rai yr atebodd Mr Robert Roberts, y derbynydd, raewn dull teim- ladwy, ao a roddodd ddiolch ei galon i bawb. TYSTYSGRIF.— Byc!d yn dda gan amryw gyfeillion Mr Own Jones, mab y diweddar Mr R. O. Jones, Gla.n Beuno, wybod ei fod ef wedi enill tybt y Bwrdd Addysg fel ysgolfeistr. Y mao ex fel a.mryw o ysgolheigion llwyddianus ciraiJi, wedi de>rbyn ei addysg forcuo>l yn Ysgoi Genedlaethol Bod^elrig gyda- Mr Emanuel Da- vies. Ar hyn o bryd yr oedd efe yn llafurio yn Hitchin, ger Llundain, fel athraw cynortlnvyol. Enillodd safle arbenig am ei wybjdaotli o'r iaith Gymraeg. WESLEYAETII. Dygiad Wesleyaeth i gylehdaith Tregartsl), ao yn fwyaf neillduol i Bofchesda YdGØtLc te«tyn papyr ddarllenwyd ger- bron Cymidkiithas Ddwyuiadol Siloam nos Fer- clier gan Mr Tliomas Morris, Ooetmor Mount. Liywyddvvyd gan yr is-lywydd, Mr Robert Ilieiiry Jones, Bryn Cera int. Dilynwyd gyda gylwadau gan y rhai oanlynol: —Mr Ellis, Bryn Myfyr; Airs Evans, Penylxyn; Mr Robert Jonos, Gordon-torrace Mr Richard Evans, Gordon-terrace; Mr Ilenry Edwards, Bryn Tir- ioa; Mr R. G. Pritchard, Mostyn-terrace; Mr Matthew bl;ayzl Williams, Penygraig; Mr Ro- bert Jonee, Grisiau Ccchion. Yr oedd y cyn- ullia,dl yn lID da, a tlea-byni-odvi pawb leg wrth 01 wrandaw. Yr ocdd hWn yn gyfarfod terfynoi y tyndi-or ad eithrio y ncswaith lawen fwriedir el ohynal cyn pen ihir. TREITIIGAN.—Perfformio y dreithgan, "Y Croesholiad," ydyw bwriad Cor St. Ann's yn ys- tod y Pasg, a sicriiawn yn Kilaerillaw ond cael pi-eisenoldeb cyson y eaiitoTion y bydd yn worth niyned o bell i'w wrandaw. PROFEDIGAETH. —Yn marwalaeth Vrra, eu meroh feehan, profediga^th ohwerw gafod'd Mr a Mrs Llefwelyn, yegwfeistr R-aefeub. 'Dydd Meroher yr hunodd y fecihan, a chlaJdwyd hi ddydd Sadwra, pryd y gwasanaethwyd gan y Parcfa E. Da.vic«, y rheithoir. Y GYNGRES EGLWYSIG.—Y SuJ diwed< £ aI, cafwyd pregalha-u gallurg gan y Parctii E. H. Griffith, Llangadwialadr, Mon, yn Eghvys Cricf, Gla.n?>gwien. Y Ilodwli-ith ddilynol cyn- haliwyd cyfarfod o'r un nodwedd, pryd y oaed anerchiad gan Mr Griffith. Y eadeirydd yd- cedd Parch R. T. Jones. Siaradwyd gan y Parch R. R. Hughes ac amryw eraill. WEDI GWELLA.—Newydd da gan amryw o wyr y gan yn Mcthesda fydd deall fod Mr tJ. Ftrangc<m Daviea wedi gweila oddiwrth ei afieohyd. Genedigol o Belhe^da ydyw ef. PLJUDLAIS I'R MERCHED.—Nos Fawrth, yn Nghysmdeitlifiri Ddiwylliadol Eghvys Crist, Glanogwen, daefh y testyn "Pleidlais i Ferch- cd, oan sylw. Sdaradwyd o blaid gan Ithel Elhs, R. IJ. Roberts, a Seth Jones, ao yn er- byn gan Air Wm. Thoanas, Gordon-terrace, Mr Thomas Williama, Cae'rberban, Mr Ll<)ya Ihfghes, MJ- R. Pennant Williams, Mr Ben Thomas, Gordon-terraoe., Mr Bob Davies. Ar y tcrfyn aeth y mater i bleidlais, a chafwyd mwy- afrif yn erbyn o un. Y cadeirydd yd<xxld Mr Thoinas J. Williams, Penybryn. (.YFARFOD TERFYNOL.—C-ynlialiwyd cyf- arfod terfyno-t Cymdeithas Lenyddol Gerlan nos Fercher. Cafwyd cystadleuon, a'r rhai budd- ugol oeddynt: Barddoniaeth, Mr E. R. Jones: datganu, Miss M. A. Davies.

BLAENAU FFESTINIOG. CTTAIDEaTHAiS DDIWYLLIADOL DL\VI SANT.—CyniliaJiwyd y cyfarfod old ond un o gyl-res y gtwiiaf nos Fawrth, pan y d.a.rll-etniwyd pa,pur ar "Yin-ra-riLadaiu Crigtaoncgol," g-in Mr Trevor Jonee; a.r "Gerddoriat^-h y Cyeegr," gan Mr W. Leiwiti Griffith; ac ar "Ficer Britabard," g,an Mr W. H. PritcJiard. Cafwyd trini-acfth sylwciddoi gan fcob uri 0 hony-nt, a. chafwyd eyl- wadau pv.!r.p:ai»i gan y Parch T. If. Hv.glie;? a W. R. Jctrfmaiii. Adt'oddlwyd "Beuno a'r gan EJsi-e Dorothy Hughcp, a. Hywyddi- wyd gan Air Roiwliandi Huigi'nies, J-<>nefi-&tre £ t. Bydd y cyfa,"fod terfy noi Mai Tie-d,—te ae ym- g.cxmf:a..

CAERNARFON. Y GARAWYS. Tyadldodhvyd porege^iaiu ar- beniiig y Garta-wjB gain y Parohin. R. Roberte, Llall dwiio-g Uelwuf, a-'r Ph — FJdiwardis, ficer Lla.n gecni, yn Egiwye, Orirlt a'r Sa-ntc-^ Fair, JT my ill- iiiofii ddiweddsaf. Dy4d Liiun bu fa-rw Mr Hugh Evans, pjvj.rjtiwr, Neiw-etireet. Yr -dkt yr ymaolawedig yn vueiod ffyddkuwn yn. Nighape! Elbenezer, ac yn M-iira.w yn y,r Y^gd teaibbo-thol cy-yUtiol a. r 'C:l{p/2'J. Brodm e.r dfcef ydoedd, ac hyd ci farwcJ- a,e.th trtigai ferch. t.^ddiwyd eÆ ddydd lan. SOSIALAETH. — Cynhaliwyd cyfarfod cy- hoedduB dan nawdd y "Fabian Sccieiy" led nos la-u. Llywyddai Mr Humphreys (cadeirwfcj y gymdeithag). Gotsodwyd gwahanol agweduau a Wwliau Sosialaet.il gerbron y cyfarfod gaa Mr Vernon Taylor (Liscard), Mr I. MaadJeton (Lorpwil), a Mr David Thomas (pnfathraw 1 s- g.'d Sir-oi Rfcostryfan). YNADLYS BWRDEfSIOL. Dydd T.Iwi, gerbron y Macr (Mr R. "Gwyiiedd- ou Davies) ac eraill. Cyhu<idwyd David Owen, Plis IJsn^nda, o arwai.u t rW d^wyV draf fecb >- Y!l zel fcl y gofvnai man-ddoddfau y dief. Erlynai Air it 0 Roberts ^yegrifenydd irefol) ac ainddiliynai Mr R. Roberts. Dywedai Mr It. O. Roberts fed y man-d<leddfau yn gofyn am i fodrwy ga^l ei rhoddi trwy drwyn y tarw c'yda rlxaif yn gys ylltiedig wrth. y cyfry-.v.— Dywedai Mr R. Ro- berts nad oedd man-ddeildfau y sir yn gofyn hyny, a pltahani yr cedd yn rhaid i eiddo y I drcf fod yn wahanol? Gwir oedd fod mau- ddeddfau'r fir ar y cvntaf yn gofyn am yr un pcth, end fed canlyniad ewrthdystiad yn. y Cyng- hor Sir cawsant ci newid, fel erbyn hyn md oodd angen rhoddi molrwy y.n nhrwyn tarw.— Taflwyd yr achos allan ar daliad y costau. w- grymodd Mr R. Roberts y dylai y Cyngncr Trefsvl wneud eu man-ddeddfau yn gyffelyb i eiddo y Cynghor Sir o i a-rwain tarw trwy yr hcolydd.- Y Maer: Yr wyf yn &ier y b-vdd i'ch awgrymiad gael. ei ystzvried. "Dirwywyd Margaret Ellen Flynn, Shirehad- strt, 28 60 a'r costau am ddefnyddio iaith anweddus. Cyliuddwyd Wm. Williams ("Wil Llanefydd ) o gardota. ar y Sul. Hysbyswyd fod y diffyn- vdd wedi bod 98 o weifchiau y.n y carchar am wahanol drefceddau.—Anfonwyd ef i garehar am fi9. Cyliuddwyd Allen S. Jones, Sygyn Fawr, Beddgelert, o yi-ii ar ddeurod modur heb oleu arno i ddangoe rhif y peiria-wt.—1Ta-flwyd yr achos allan ar daliad v costau. Cyliuddwyd bachgen o'r enw Michael Hughes, Weil-6'treeit, o ladrata saoliau perthynol i Dan. McCool, Twt-hill.-Addefcdd y bachgen iddo eu cymeryd a'u gwerthu yn He Mr Pozri am gein; iog a dimai yr un.—Dywedodd y Maer y byddai i'r y.na.don ynw-avvyn tu&g at y baciige-n o (jan y ddeddf newydd a'i ddcdi dan ofa-l Capten Griffith (y Fyddin Eglwysig) am flwyddyn. YR "YNADLYS. Dydd Sadwrn, geii)ron Mr D. P. Williams ac ynadon eraill, oyhuddwyd Eliza-both Jones (19), Ebonozer, gan GAvmni RlwMlffordd y Ixmdon a North Western o deatlno rhwng Manceinion a Chaeiruarfon heb docyn. Piediodd yn euog. Gan ci bod yn aijiddifad, cymercdd yr ynadon hyn i sylw. ci rhwyanwyd! hi drosodd yn y s-%N-4i o 5p am cinwe' mis. Cyhuduwyd William Henry Jones, Llviifp-ir Arms, Groeslon, gap yr Heddwas Rowlands, o ganiataiu meddwdod yn ei dy trwyddedol. Yiu- ddangos<-)d!d Mr J. T. Retorts dioe yr hedd- was, a Mr M, E. Nee dros y difiynydd.—Gdhir- iwyd yr achos o'r llys diweddaf.—Yr achos oedd fod ti'w,ddedwr y t.y wedS oania-tau i ddyn o'r enw Robert Thosnas, gof, ]>>lydd, feddwi yn ei dy. Cafwyd Robert Tho-nas gan yr heddgeid- wad yn foddw iawn yB gorwedd yn nghefn y Llanfa-ir A.rms.-Ar ol gwrandaw amryw o dyfition o'r ddwy oehr, dywedodd y Cadeirydd fod yr achos wedi ei brofj, a'u bed' yn dirwyo y diffynydd i 2p a'r ooetau.

CRICCIETH. MR, LLOYD GEORGE. Daeth Mr LloYd George yni-a- ar y l!kg coiisoi, a rhoddbdd flcdau ar fedd ei fei-ch, Mair Euned. yn y gladdfa gyhooddus. Ymadawodd foreu Sul mewa oer- byd miodur a.m Fangor. lie. y cafodd gcrbydre-s am Lumdaii). YR EGLWYS. Y mae Mr Gray J ones, B.A., ail fab Mr Ridhar<i' Jones, glo fasnacii- ydd, wedi ei ordeinio a'i benodi yn gurad P'res- tatvn. CYNGHERJDD.-Er budd y Llyfrgell Dx^foi cynhaliwyd cyngherdd nos Fercher, yn yr ys- tafell BlwyfoJ, Mr W. George yn y gadaij-. Datgainvyd un&wdau, dcuawdau, et-e., a dhwar- ennvyd dirama, ddigrif.

Llawfeddygaeth at y Peils. NID yw hyn yn angenrbeidiol os rhoddwoh orawf ar y drini^eth lyfiieuol fewnol gyd» HEMOTORA, sydd yn gweitbredu trwy gylóh. rediad y gwaed. Mae a.dferiad iechyd yn gyflym a pbarbaol. Gellir ei gael mewn poteh 2B (sampl Is) gan Mr Bowen, Fferyliydd, High- street, Btogor. neu yn ddidraul drwy'r post od^nrth Fowden. Fferyliydd, Dept. 25, Altrino- bam. Anfoner am Lyfryn ar 2 a geir

Rolbeiriijs, y PQrc-hn. T, Gwyncdd Roberts a W. JoaucB vn P.isiwyd pkidiwe o gydysndieiisnlad yn Ngha^>el Carjr.el, ma -Sul, w ,r rhieni yn eu <profed%aeth lem.— Ddydd Miaiwrtlh bu farw Mr Hugh Parry yn ci drigifod, yn BeTry-eshreot, yn 84airi lnlwydd (x-,J. Bu Yll ami betli amiser.

DINORWIC. EGLWAr.S ST. MAIR.—Nid cos ond1 ycJiydig amser er pan oieddym oil yma yn Mawenh&u yn Iherwydd IlAvyddiant arwejnydd ein cor, Mr R. R. A. Davies, yn eaiill y gadair yn Eistedd- fod St. Padarn, Llanboris, am ei bryddesl aryr "Y(wyIL" Ymddengjs fod amryw o drigol- ion Dinorwic na wyddeni, cyn hyn fod y gwr galluog hwn yn un o feibioin yr awen. HANESLAETH. Y mae yma hefyd ddos- barth yn cael ei gytial bob lies Wener i ddar- Uen "Hanes yr Eglwys yn Ngbymru. Gresyn na baQ ycfiiwaneg o'r dynion ieuainc yn rnan- t«.isio arno. Mae Mr D. Pierce Jones, dyn ieuano a i wyneb ar y weinidogaeth, wedi yun- gymeryd ag arwain y dosbartii. Y cTARAWYS.—Dyma ni eto yn nhymhor y Garawys. Y ll}.aI'J'r chwiot-ydd' yn ffyddlon dros ben. Peth newydd yw hyn yn hanes yr eg- hvysyma, ond goboithio ohyn allan y telir mwy o sylw i dymihorau y flwyddyn eglwysig. Y mao y ParcSx Glyn James, y curad, yn dechreu yn galonogol a.r ei wiaith. Cynorthwyir of yn y gwagianaet.hau gan Mr D. Pierce Jones.

DYFfLftYN NANTLLE A'R AMGYLCHOEDD. AFIECHYD AC ADFYD—Dcallwn fod yma etp lawer Q afieohydon vn ein hardal, a ilavier o dlodi yn eaidyn. Fel y mae yn hysbys, uiav yma bvvyllgor tr eeisio lleddfu angen y cyfryw rai, ac yn wytJmoeol derbyniant geisiadau am gymhorth, ond ychydig "oW eu cyfalaf, gan mai ychydig sydd yn dod i mewn i'r drysorfa. Mr Wm. J. Griffitiis, Doorothea HvllE, yn llywydd y pwyllgor, Mr Robert Parry, Rhiwafon, yn dry- sorydd, a Air Wm. Evans, Bryn Celyn, yn ysgrifenydd. DYSG AC ADLONIANT.—Nt>s Fawrth, yn pcnygrOO8, cynhaliwyd cvfarfod olai y tymhor o Gymdeithas Amddiffynola. lJanyddol Eglwys Phvyf LlatJlyfx i. IJywyddwyd gan Mr Hugh Jones', Talyeam. Dadl ydoedd prif bwnc y cyfarfod ar "Pa un ai cyfoeth ai cymeriad sydd yn dvianwadu fv.yaf?" AgOnvyd y ddwy ochr yn ddeheuig trwy ddarlieniad dau bapyr, y naill gan Mr Henry Parry, Llanllyfni, a'r Hail g-in Mr Hugh E. Richards, Tclvs-arn. Cymer- wyd rhan yn mhell^vch yn yr ymdrafodaeth gan y RheiJ-iior, a'r Ljywyfdd, Mri O. P. Jor»».i, Robert Ll. Richards, a Griffith Owen, Nantlle. Cyn terfynu penodwyd pwyllgor gweithiol i drefnu rhaglen am y tymhor 1908-9, a ph-enod- wyd deuddeg, scf pedw&r o'r tair eglwys. Di- weddwyd trwy gaiiti "Hen wlad fv n ha dau, etc." YMFUDO.—Swn ymfndoglywir eto yr wyth- lion. Dydd Alercher hwyliodd dau ddyn ieuanc oddiyma ara wlad y GorlleAvin. Yr oedi un o honynt, scf Mr Owen Jones Powell, Nantlle, yn aelod o'r cor undebol, ac ar ei ymadawiad cySwyncdd y cor fat-hodyn aur iddo. Rhwydd hynt iddyni. LI, -J)D.-DyiveDvdd genym longyfirch am- ryw oddiyma yn ciVio gwobrv.yan tua- Garn Dol- bennmen, nos Sadwrn. Mri Evan Walter Wil- J. Rathbone Evans, R. Lloyd Richards, David D. Owen, mewn canu, adrodd a dadleu, Da. iawn. Yn mlaen fo eu harwvddair. Y GARAWYS.—Yn ystod tymbor y Garawys di~-gwy]iwn offeiriaid dlehr i bregethu i'r la;r eglwys. Now Fereher, vn St. loan, Talvsaru. pregethwyd giui y Parch Hugh Jones, 'curad Caernarfon. YSGOL NEWYDD.—Clef yd poeth iawn sydd yn ein DyiTryn er's tro yw y swn am yr ysgoi newydd, eef yr "High Standard School." Cofnoda.-om wyiohnos yn 01 am drefniant y Cy,iighor Plwyf i gad liati y tretlidalwyr ar y mater, ac fod cyfarfodydd wedi eu cynhal eisoes yn Talysarn, Llanllyfni a Nebo, a'r wythuc-s hon cafwyd un yn Peliygm-e, Llywyddwvd gan Mr Owen W. J<ities, is-gadeirydd y C\*nglior Plwyf. Yn yr oil o'r cyfarfodydd mac ein dau gyng- horwr sirol, set- Parch G. Ceidiog Roberts t Dr. Robert Owen, wedi bed N-.Al egiuro amcan yr ya- gol newydd. SAVII gwrthwynebu sydd yn yr ar- e.'thiau. Mao gweinidogion jx>b en wad a'n gwyr cyhoedduj yn y DvfTryli wedi traethu eu barn eisoes trwy y wa«g ar y pwnc. Ceisiodd Dr. Robert Owen ddangos.y gwasanaethai yr ysgol hon blwyfi Clynog, Llajidwrog a Llanllyfni, fd Safonau \T. a All.; acv byddai haner y dro-Id ar y ijJwydl a'r haner arall ar y sir., ond y bydd n ffvveinyddiad yr addysg ar y sir. Credai" mai da fyd'ku" cyflcnwi y bwlch sydd yn awr rhwng yr ysgcl elfenol a'r yfcgol ganolraddol. Y Parch G. Coidiog RobeKs a ddangooni yr anganrbeidrwydd am ysgolion o'r fafch., Mr T. W. Williams. Penygroe.si (cadeirydd Bwrdd Idywodraetli Leo' Penygroes), a. ddymu.nai-egiuro mai gwaith Pwyll- gor y t-ir oedd cynllun vr ysgol ganolradd, ac mai nid ffaith oedd div'eyd fod y plant yno am dymhor byr. Yr oe-dd vsg'ol Penvgroes wedi ei hadoiladu ar gyfe-r 80 o blant, ae yr oedd 97 o- blant ynddi yn awr. Profa.i hyn nad oedd yr V«PT'>I yn aneffeithiol. Ofnai v gallent, y,n eu hawydd am be.rffeithio addysg, nvchu y trethdal- wyr a. ibrethi. Ca.fwyd anerchiad hefyd gan Mr E R. Da-viee; Pwllheli. Ceisiodd yntau ddango? nad oedd deg v cant yn .^n vnreisio ar yr ysgo1 «ranohadd<d. -Both sefir y"'9ú S\'Hsodd y Parch Henry Williams-, Soar, nad oedd vr UP gweithiwr ar Fwrdd yr Ysgol Ganolradd y.f1 Mbenvgroes, a'r canlyniad cedd fod y "bur ■aries" yn cael Oil rlioddi i bobl oedd yn ovflo«au uchel. a'r gweithwyr yn cael eu gwrthod. Mr G. R. Williiuns a gvnygiai ohirio y mater fT-) y gwnawd yn y rlianbarthau eraill, byd ne v coid atneangyfrif o'r glOst. Cefnogwyd gan y Parch Jlenry Williams. Deallwn mai yr u.n cwrs gymerwyd yn Ncbo no, Fawrth. YN SWN YR IORDDONEN. Marw giyyvir ar bob llaw, a son am laddu broil bob dydd. Daeaiwyd dciiw-dd yr wy'i nos weddillion M'e Laura Owem, Penybryn. Yr oedd vn 80ain mhvydd oed. Wrth y gwa^naethwyd gan y Parch W. A. Roberts (A ac wrih y bcdd gan y Parch Wm. Evans Jonc, r'ii ithor y plwyf. Dydd Merchor, gydi'r gerbyde; sydd yn eyr- haedd yma un' o'r gloch, dygwyd c-orph dynes ieuanc o Ffestiniog. Genedigol o Llanllyfni yd- o-cdd, a mereh Mrs Jane Owen (Ty Ceha gyni) i Claddwyd yn I.lanl!,yfiii, a ciiafodd ancladd >a re bus iiwn. Borcu bm, toenwvd y newydd fod geneth fecha.n bum' mJwydd oed i Mr John G. Evans. Pant. Da-terrace, wedi inr.rw yn bur annisgwyl- ;adwy. F. gofia y darllenydd i ni ychydig wyth. nosau yn 01 gyfeirio ati fel un fu vn dioddef d:lt1 v clefyd lJ-rvK'luiS, "diphtheria," ac o'r pryd Invmv byd vr jynier a nodwyd ymddangosai y- yn foddhaol, ond troes yn hollol wrili- Tvferbyniol, er Iocs mawr i'r teulu fralarus, thai svdd beunvdd mewn dygn brofedigact.hau. Ylae ein cydymdeimlad dvfnaf a'r ieulu trallodus.

LANRWST. CYNGIIOR DOSBARTH DINESIG.-Ccisi yr oil o'r aplodau a-^ sydd yn myned' atyao. c swyxld ajl-eitholiad. A rhai hvn vdynt Mri W. J. Williams, Y.H., E. Mills, Y'.IL, Rhydwe- Jones, a W. G. Owên. Enwir y rhai canlynoJ fel jTngeis-yvryr newyddiou:—Mri W J. Wil liaipis, Y.H., E. Mills, Y.H., J. Rhydwen Jones a W- G. Owien..Enwyd a gajilyn yn yoJiwari cgcll:—Mri Arthur Parry, T Latin:er Jones, F. A. ChaiTlton, Hubert Hughes, R. G. Owen, a Hugh Rcibcrts. Cymjer yr crho-liad Ic, dd.rd(" S:ii(3wrn, y 4ydd o Ebrill. MARWOLAETII.—Gyda gofld dwys yr lij's byswn am farwolaetn Alortydd, nnerch fach l" mis oed Mr a Mrs Evans, Apothecary's Ilal' bo-reu ddydd Uun. Nid oedd yn ages vn gre4 ol hieoiiyd g-ryn aoutor. Mae ein "cydym deindad dy-fnaf a r rhieni yn eu profed^gaetl o golli ei hunig a'u hanwyl blent-yn. Cymcrodr vr angladd le dydd Iau. PENODWYD Dr. Pierce, Bodynyr, i swydc yn y .S.otitlie.rn Hospital, Lerpwl. MR E. DAVIES JONES, EIwy House, oed(I vn eynryciliioli y Milwriad IIigs> ii yn y pryn iant wnaed ganddo' o Gorphwysfa yn yr ar- nertbihant fu ar y lie. • Y FARCHNAD.—Obenvydd v tywvdd br-i-f daeth llu mawr i'r farehnad ddytM Maivrih a gwerthid V nwyddau yn brysur iawn. C YMDEITH A S HOREB. — Bu y parch Phillip Price, Conwy, yn traddodi darlith o flaen y Gymdeitihas lies Lun ar "Y Dduiyin- yddiaeth Newydd." Y mae Mr Price "er! gwneyd aatudiaeth arbenig o'r daiiadau diwedd ar ar bync-iau duwinyddcl, a mwynhawyd e- ddarlith yn fawr. Y GYMDEITHAS DDIWYLLIADOL.—No= j Fereher, o dan lywyddiaeth Mr William Jlughes, pryd yr agorwya1 trafod-aeth ar y "Alesur Addysg." Yr oedd Mr Williams yn egiuro yr adranau yu feitstrolgar iawn. Siai*- adwyd yn mhellaeh gan Mri D. J. Williams. R. G. Owes), Albert Hughes, T. Thomas. T. R. Jones, J. D. Jones, J. J. Lloyd, John Hughes. T. Tudor Williams, T. Phillips, T. Thomas, Wern; E. Hugíh, Tlotty; a J. R. Chambers. ARWERTHIANT. Cafodd Mri Blackw-alL Hayes and Co., arwerthiant Hwyddianus ddyo Mawrtb, yn Cae'rgraig. Elai gwartheg a "llot am 17p 7s.60, gwartheg cyflo 12p 7s 6e, heff rod oyflo l&p lOs, lloi towion 2p 10s, heffrod tew- ion 7p 15s, myllt 15s, wyn tewion 19a 6c, cyp- lau 29s 3o. I

LLANBERIS. Y DIWEDDAR REITIiOR YN CHWAREL- WR.—{Mab yd-oiedd y Parch Evan B. Thomas, B.A., i Mr John Thomas, Pant, Bethesda. Bu efe yn fachgen yn gweithio yn C-hwarel y Pen- rfiyn, ao Vila$n tbraw yn Glanogwen. Mae Mrs William Jones, ei chwaer cf, yn byw heddyw yn yr hen gariref. DAMWAIN EROH YN CHWARELATJ DINORWIG.—Xlgain nrnmyd i bcdwar o'r gloch prydnawn Meroher, feJ ag yr oedd dau bartner, s-e-f Owen O. Griffith, Celyn, a William T. Jones, Oao'r Bvthod, ger Peni?a'rwaen, yn parotoi orgyd mewn twdl yn irnonan Üa "bargen" yn y bone Yn y Garret, a dwir yn Ihvli y Dwiidwr, darfu i'r pewdr rywfodd iTrwydi-o yn ddisym- wtb, gan—y mae yr ih&nes yn rhy crchyll i mi ailu ei gofnodi Yill awr. Cysurcd' yr Arglwydd waldwoll y dda-u aidTo-rt-unus. Prydnawn Sad- 'lie wrn dodwyd eu gweddillio-n liw nv->l I noswylia.w'n isolknn, I oer bridd er galar Droll. "NEL Y LIjAN. Y mac wedthian ugain mlynedd er pan yr aeth hon yn levies o Na..P Peris i Cambria, Wis., U.D.A. Mrs Pierce M. Jones y gelwir iti yn awr. Derbyniais lythyr oddiwrthi yn ddiweddar, ao y mac ci "hew- yrth John" am ddiodch iddi am gad ei hon Í31Jfh yn bur yn nghaiwl lanois ac ls-EUmyn- iaid. Dioichaf i Mrs Joines hefyd1 am gopi o "The Cambrian," am, y nils diweddaf, yn eyn- wys darluniau Air John James Surdival, a'r diweddar Mr R. Roger NVI-ilian-s. Y mae gwel- ed llun ei wyneb cf yn gyru rhyw don o la,wen- ydd drwy fy ngbak»n drist. Gresyn na chaw- sai ef fcd-d i orwedu ynddo wrth droed y Wyddfa—yn y fynwent lie y gorphwys ci Jiyn- afiaid. Y DDAU SWPER-Nv6 Wener, yr wythnos (idinveddaf, bu rhyw 120 o aelod a u Cymdeithas Lenyddol Rshoboth yn ewperu, a nos "Yener diweddaf oil, bu nifeir ddb o ysgolorion Ysgol N-cs Nant Peris yn swporu. Gweinyddid amynt gan rianod teg y Nant, yn oael eu harwa.in gan yr atlirawberi lanoaidd, Mr R. Evans. Gobeith- iwn y bydd i un ohomynt cyn Iiir ddiogelu ei galton ag euraidd raft o gariad! ffyddlon. Y mae llawer o amddiffynfe-ydd cedyrn cyn hyn wedi ciel eu goresgyn gan y rhyw deg. "Yr hwn sydd yn sofyll, cdryohed na svrthio." Y DIWEDD A. REITHOR. Ow ofered difyrweh, Troion y Hawr a:ni t-ry'n llwch Yn fy myw nis gal.'af beidio sibrwd goiriau y owpled! hwn byth er put y elywais am farw sydyn y Parch David Willia^ns, Csvmyg'o, ac hefyd farw sydyn erin hanwyl rcithor ychydig ddydSdiau ar oi oi. Yr oedd Mr Thomas yn gyf- aill caloiri i Mr Willlswas, a gwaith y g-welwyd ef ffon o claii ei lavi yn terdded i breswylfod Mr Williams er treulio awr neu ddwy yn oi j^ymdeitftas. Y mae hyn yn pi oh nad oedd culm sactol yn perthyn iddo ef- Yr cleo cr yn nghanol pa-ysuroefo yr wythnos genadol EgSfwyaig yn Llanllyfni v.edi pender- fynll dylod i angladd Mr Wiliiahis, ond nid ei feddwi ef ydoedd meddwj Duw—yr llJ efe ei hun yn barod i'r bedd y diwmod hwnw. Iledd- yw, j'n dwy!a.w Daflen jvvyl Cadair Din- orwig, yn Awsi, ltÜsnf. enw ef ao un arall i r;ydfeirni,a(i'u yr adrodd yno. I mi nid ydyw hyn ond gwatwaredd Angieu. Ein Tho.mas, was yr lesu,—yn, sydyn A rswydol wnaoth drengti; O'r gwaith o daor biegethu Rhedtidd ef d rW'Y '1' adwy ddu Wron hyglod, ger hen Eglwys-Pcrig, Pay oeraf, y gorphwys; Er galar aeth—wr gwiwlwys, A doniawg- iawn dtun y'g-%v .y,. Yr hardd frawd, gwir ryddfrydig Off bra,w, gyvyro'n brig. CANTATA Y PLANT. No? Fercheir diweddaf, o arwelnia.d Mr Henry R. Ttioinui.s, Terraoe, perfformiedd Go- lieiibJu RehoilvDth yr adradd-gaii hOill. x. lly- wydd ydcedd Mr W. T. Wll!t.)Lf-,s, Gwastadnant. Persotiolid Ymgora y Baolignin ar a.dar, gan OeridHven Thomas, Terraee: Abraham A. Wil- liams. Penybryn; Mary WlHiaans, Glan y Llyn; Gwladys Williams, Mary Owen, Rehoboth House; Jane E. Williams, Penybryn; Hugh Williams, Glan y Uyn; Morris Peris Jones, Tanybryn; Catherine E. Ellis, Fron Goch; Alico Thoanas, Terrace; Catherine Humphreys, Ty Isaf; Daniel Owen, lvehoboth House; El- wyn Williams, Glan y Liyn; a Robert, Ellis, Fron Goch. Yr oedd yno hefyd gerddorfa y-n dilyn y plant gyda'r cydgainau. rth yr har- monium yr cedd Liew. R. flioinas. (Jhwareuai Daniel Owen a Henry R. Thomas eu crwt-hau, a Il'gli Williams, Glan y Llyn, ei ehwibianogi (life). Ag ystyried fod meddyliau y plant yn ymdroi gyda'r didamwain fawr yn y cJiwarel, cafwyd peffffornuatl da o'r gantawd. Y DIWEDDAR MR R. ROGER ^IIJJAAIS. Yn ol tystioiaoth Mr J. Gwyndaf Jones yn y "Drych," nid yn yr Yist-abl Gooli, IJariberis, y gan wyd y gwr bwji, 'jed yn y Caban Dur, Waenfawr. Yp faba,! y duetb ef gyda'i rioni i'r Ystabl Goch. Yfchydig o fantejsion addysg a gafodd ef }>aa yn ieuano. Aeth i rybela i'r e'm\ ar.'d fawr (Dinorwig), cyn b:d' yn ddeng mlwydd oed, i'r un bene a'i gyfa.il! jnynwesol Dewi Arfon. ao yno yr y rnddadW y go dd ei allu- oedd rneddylieb L!s>»o Hou, xjhwa^cus,, a direidi ydoedd Robert' y pryd; hyny. Nid ccdd efe wedi nieddwl ymuno a'r cghrys, ond fel yr adroddxxld efe wrth Gwyndaf fav-er tro, oaf- odd ei argjiioed'di "megis drwy ddamwain. Un lioson waith, yobydig o flynyddau oyn iddo -of ymfudo i'r Amteiig, yr oed-d yr enwoig Em- rys, Porthmadog, yn pregetbu yn Jerusalem, yr Annibynwyr, yn agoe i r iion gastell, a plienderfynodd nifer o feoligyn y Capel Coeli fynod yno i'w wrando-. Dywedai R. R. id'do ct fyned yno. er mwyn eûd difyrweh, ond iddo gael ei glwyfo gan saethau argyh,cdoa.dau dwys, ac ymunxk1 a'r eglwys yn y Cop-el Coch yn ddi- oodi, a bu yn gadtarn yn y ffydd hyd ei farw. MARW DISYFYD HEN GLOCIIYDD LLAN Y PLWYF. Tua phe,Jwl3,.r o'r gl-Cich prydnawn ddydd Mawrth, yx 17eg cyfisoi, gwclwyd Mr RchrTt Williams, hen gloehydd EglwJs Peris, yn csrdd- cd i lawr ar hyd y brif-tfordd oi a net Id i gy- feiriad peii Llyn Peris. Ag ystyried ei fod et yn 84 mlwydd oed, yr oedd yn ed'ryoh yn brew 10 unioinsytii. Dywodir iddo gyrhaedd iTa., Bach, aucdd Mr John R^borts. Ar ol eistedd l lawr yno, tara.wyd of gan crgyd o'r parIys. Ohwiliwyd am ger-byd1 i'w gvrohu adiref, ac an- fonwyd am feddyg (Dr. Morris), ond er pob vnidrech, efe a fu .farw tus. naw o'r gloch 1103 Fawrfch. Yr oedd rtiyw oyd-darawiad rhyfeddoj vn ei farwolaeth i farwoJaet-li' y Rheithor, o ran agosrwydd ameer, yr un anhwyldeb, a iihertliynas y dniiu a'u gilydd fol swyddwyr Eg- lwysig, hyd ycthyd-ig fiaoedd i'w franc. Ein hen clochydd, truan, actli yritau ar fyr drwy ddrws angeu i'r byd ma v. r digyf newid.— Ah sioimiant, disyiyxwtb-Iiir fygwtb ni fu- DifToddodd! ft-J canwy 11 i'w dywyll le du, Do, efe a fu farw yn mihen blwyddyn ar 01 marw ei hen gydmares yn y bywyd priodasol. Bu am tua. lianer ei O j'n Bglwys Peris Sant, a thoradd fetldau afrifed yn y fynwent. Yn awr y mae ei fedd yntau wedi ei agor a'i gau prydnawji Sao.'wrn diweddaf. Ymgynullodd llu rnawr 0 IXHIJI i da la y gymwynas olaf i'w wedd- illion niarwol. Dagrau o ganedigrwydd,—ae alaeth Swn hiraeth, sy'n arwydd I Iddo ymgutklio o'n gwydd I isderau

\il_(I/ 160 ACRES LANDPREE B SPLENDID CLIMATE,HOME MARKETS. U^^SSISTED PASSAGES ffOITl 1 P^roKal! particulars a^sly to 15 VICTOR ML ST J TrtE AGENT GENERAL FOR WESTERN AUSTRALIA 'STonocSN.S.W.

LLANFAIRFECHAN. '•OVERSEERS."—Etboiiwyd y MRI H. Jorse, NeJeon ViMia, a T. J. Thcmaej Bryn Egiw y, yn ;'owrasTsf! y plwyf. I'R .pri,nd*M* gwaitii yn y Chwarteli "SerotB," nifer o'r airdal hon, yr ddiiiwea'diaf, i'r Amerig. Y GARA. WY8. Næ Feimber, tmddodiodd y Parich Evan Diavies, LJanlSeoliid, bregeth yn Eg- y Phwyf, mewn (;y0¡ititM.t a'r GajawyB, a gwasarriaet-hodd y Pcjch T. Edwairdfe (Gwyniedld) ym yr tan- cytfeiri-ad yn Eghvys Crkt, noB Lui. MEDDWDOD. Yn Hoddlys Bangor, dydd Mawriih, gwyisiwyd CorneliuB O'Leary, Llanfaii"- fechan; gan Tr Iledilwtap Griffitii (28), am fod yn &d-dw. Dirwywyd cf i 5s a'r coetau.

PORTHMADOG^ Y *viES-SI A-H.Darfit i Gymdejthas Gorawi y dref dHatga.nu "AleeKia-h" (Handel) n<» Fawrth, dan arweiniad Mr J. C. Molp-wi. Yr unawd- wyr oeddynt Miss Gertrude Hughes, Mijs Georgiua Joiies, Mr David Evans. <i Mr Gwilym Richard's. Cliwareuid y cyfolliant gan gerddorfa. GAYELLIANTAU. Y meo gwellianU-u da iawn wedi oael eu gwneyd yn y fynedfa < fford,al Penamser ac yn ffOTdd Morfa liyciian 0 yniyl Bryn Cattailt i Ponllyn. Y BEL DROED.— Bu gornest rhwng Clwb PwBheli a Ohlwb Porthmacbg viiit ddydd Sad- wrn. Enillwyd y gamp gan y Po-rtlimadogiaid -3 goj aim un i'r ymwelwyr. .AiRYWION. Rhoddodd Mrs Cadben Rogers, Garth, wiedd i'w dof^bart-h Beiblaidd lii a'r Parch KdwarxJ Jones yn Ebenezer, yr wythncs ddiweddaf. Cynhfaliwyd "sale of work" yo yegv>Jdy y Tabe-rnaol ddydd Alercher, gan Gymdeithas Ddirwestol y Merched. Yn y Capel Goffa, ddydd Alcreher, priodwyd Aliss A. J. Prichard, nierch Air a Mrs John Prioharo', East Avenuo, a Mr Wm. Owen, gof, gan y Parch W. J. Nicholson. Miss Lizzie Prichard a Aliss Owen oedd y morwynion. Ar ei mordaifch. o Ncwlyn, Cernyw, yn 81 "ballast" yma, cafodd y "Rose of Tor rid, dywydd m3,Wr iawn. Symudodd y "ballast" i un oc-hr, a. bu raid' i'r llong droi i angorfa St,. Tudwal am ddiogeiweh. Mae Rhyddfrydwyr dosbarth Beddgelcrt o ochr dewis Mr John Pridha.rJ, Haiod Wydr, yn olynydd y diwoddtir Mr Wm. Pierce fel cu cynrychiolydd ar y Cyngb.ar Sir. Efe yw un o warcheidwa.id y plwyf eisoes. Darganfyddodd Mr C. E. Brec-se olioti pridd- feini a muriau R-hufeinig iJliwng Penmorfa » Thremadog.

NEFYN. PARCH J. J. ELLIS.—Y 111.a,A y Parol, J. J. Ellis, cyn ficer y plwyf, wedi e: beiredi i fywoliaet h Llaneilian, ger Amiwcili.

CONWY. YN NArOHU.—Dwg gNlym ddeall fod AIT Comwajy Jonefe yn dioddci oddiiwrtili an«iwy]dob d,i/ r.i fol. YR MiLWYS.—Cynhaliwyd cyfarfod o BNilll- gwr Ariestvdl yr Eig l wye, npe Luo, Mr Jaimes Por- 't ter vn llywydd'u, pa,n yr awd ipwy ]a>weir o v\ uitii ysn jimwnwd a'r Ifigiwya—.SacAaodd y Fkjpr (y Pareih J. W. IldAvrtc-,) srodd o 400)) gan y Fir- £ r.wjwyjr Eg3fwy«i)g tuag at gyajndmi gwaddcwiiid ywoliatoth Conrwy. Go,h'ga hyn, yn ychwa-ivygo] r at y swm a. gafwyd ewces, gynydVl yn y fv.cl- iae"t»h o 21p y flwyddyn. AI AR. WOJ iAEEI^IA U. — Ddvdd LIun, yn I N^hiadidfa St. Agnes, dodwydl i omvedd weddili- imi «Mairwo4 Leiwi^, am"'Yl bJoni-yn Mr v, Mrs J.

m A little British Army goes a very long way." So does a tittle BORWICK'S BAKING POWDER. It is so powerful in action thai [only a minimum quantity is required to make the lights** cahm mm?f vMw* required to make the light, Celk", mm?f vMw*

PWLLHELI. GOBEITIILU PENLAN A NORTH- STREET.—Cafodd ao'odau y GobeitMu hwn eu gwiedd flynyddol yr wyth-nc.-o ddiweddaf, dan lywvddiaet.h Mr R. Alason Jcnes. TOLLAU AR FASGEDI.—Gan y bydd llawer o werthwyr '<l ac ymcnyn yn cymeryd' cu basgodi i siopau yn He i'r farchnadfa, y in-ao y Cyngbor Trefol wedi llwyddo i gael gan y siopwyr gyd-weitliredu a ihwynt ae i godi toll- au ar y basgedi. GOBEITHLU CARDIFF-ROA D.-D:ydd Iau cynhaliwyd gwledd do a chyfarfod amrywiaft-hol yn Cardiff-road1 (A.), dan nawdd y Maer. Dangcswyd darhuiian gan Mr 0. J. Robinson, arclvgwr yr Ysgol Sul, yn cael ei gynorthwyo gan crailL CaiKxbl Miss Jennie G. Greenfield uuawd. ER COF.—Y"r wythnos ddiweddaf bu farw Mr Edward J. Roberts, mab Mrs Roberts, Cwmstradllyn Bo,tel, Penlan-sti-eet (gynt Sand-sta-eet), yn 22aiin mhvydd oed. YTr oedd yn glerc yn yr orsaf am flynyddoedd, ac vn ddyn ie-uanc o gymeriad rhagorol. Y PWLPUD A'R WASG.-7-Agcrodd y Parch Henry Recs ddadl yn Ng'hyfrinfa y Temiwyr Da ar y wasg fel moddion cryfach na r pwlpud i ddylanwa.du a.r y wlad. Atebwyd o du y pwl- pud gan y Parch J. Puleston Jones, a siarad- wyd gan eracll o hob ochr. Y CYFLAFAREDDIAD.—Y mae y cyflaf- aroddwyr rhwng y Cynghor Trefol a Chwmni y Cambrian wedi ihoddi eu dyfarniad, ond ni •w^ddis eto beth ydyw. Yr oedd y Cynghor eisieu gwertb 10,000p o gyfranau yn y ewiiini am bris is nag a, ganiatai y mnnni, fel rhan o'r tal am y tir roddwyd gan y Cynghor at estyn y rheilffordU i'r dref. YSGOL GENHADOL Y TRAETH.-Yr wth- nos ddiweddaf oynhaliwyd oyfarfod cystadleuni Ysgol Gerthadol y Tra<;th. Arwoiniai Air Cor- neliuti Roberts, a llywyddai Mr Wynn ÛWIØOt Arosfa.

Hyisbysir ma.nvolaeiJi y Parch John Jonest rbeitGior Liandegj'a, eir Ddirnbyeli. Yr codd yn frawd i'r diwedda.r Cation Jolir- Msa-chwie!.

V -1 A TM, tL""t"T.TTITITTTT TYITITTTT N!SE SIDSKJI* II Yr wyf wedi derby a lleshad dirfaur trwy SCOTT'S Emulsion I oddiwrfh | I W wendi i ac nis- gaJhvn ddi1yh Canfyddais^ fod^SCOTT'S Emul- 5 sion yn beraidd i'r archwaeth, ac yn hawdd ei dreulio, ac yn sicr mi a'i cymeradwyaf ef i bawb. Yr wyf yn awr wedi gallu ail ymafiyd yn fy ngoruchwj^liaeth er's amryw fisoedd bellach." Mamaeth F. O. C. SIDERFIN =3 Church Aston, Newport^ Salop. 19/11/0& Uchod y mae y prawfyn y ffextbiau. Yma mae prawf yn y rbeswm paham: 3^1 Y mae yr hen syniad, sef os na fyddai y cyftyriau yn atgas na fyddent o fawr fudd, wedi cael ei ymlid yraaith am byth, a hyny tr\vy SCOTT'S Emulsion. Y mae SCOTT'S Emulsion mor dreuliadwy 3* Si fel mae plant a phobl mewn oed o gyfansoddiad gwanaidd yn ei $3 hoffi yn bur fuan, ac ar yr pryd mae E B B B B JL A | EMULSION Jt wedi ei brofi trwy arbrawfion gwirioneddol (yn cael eu harwain gan -3S feddygon anibynol) ei fod dair gwaith mwy Ilesol, ac yn cynwys Hawn cymaint na'r olew ei hunan. Dyma ganlyniad dau achos: {1) O'r Lofoten cod liver oil goreu y mae SCOTT'S bob amser yn cael ei wneyd; (2) dyfais berffeithiedig SCOTT sydd yn gwneyd yr m olew rhagorol hwn mor dreuliadwy ac mor hawdd ei gymeryd. Nid oes yr un emulsion arall yn feddianol ar y rhagoriaethau hyn, a dyna paham n.is gallyr un emulsion arall wella g^wendid mor sicr ac mor gyflym ac y gall SCOTTS. Felly, pan yn prj'nu, peidiweh gofyn am "Emulsion;" gofynweh a cheisiwch SCOTT'S EMULSION—y mae y. gwahaniaetb yn golygu Si wellhllld i Chwi. y- Edrychwch fod y Pysgotwr gydalt Pysgodyn ar y pecyn. <t Ysgrifenwcb am sampl rhad (amgauwch 3c at y K'll^ cludiad) ac enweh y papyr hwn. SCOTT & BOWNE, "X Ltd., io-n Stonecutter Street, London, E.C. 2 S m- WT Very Strong. Too good to waste. j is a brilliant water softener, bleacher and washing soda in powder. Contains no soap and is far stronger, handier and more effective than the old-fashioned lump soda. It guarantees fine usable soft water for bedrooms, bathroom, and laundry. ft a ft Indispensable for all scullery and |J^Sg|w kitchen work. For washing greasy By appointment pots, pans, scrubbing and whitening I JOSEPH CR^E'L^ONS. floors, cleansing sinks and purifying W«.b.kct.N. drams. IN id. & Id. PACKETS. <¿. "0"