Gwalia

Miss Bennett wedi ei Gwella. Anaemia wedi ei ymlid ymaith gan Iron-Ox Tablets. bvlai pob dyn a. dynes sydd yn dioddef oddi- wrth ddiffyg gwaed ddarilen yr ohebiaeth gan- yool oddiwrth Miss Bennett, Abbota Lang ley, Warts., yn ofalus. Miss Bennett newydd 8aei ei hiachau gan Iron-Ox Tablets. Yr oedd I hachos yn un difrifol, ei phoenau yn fawr 14-wn, ond gwnaeth Iron-Ox hi yn holliach. MISS A. BENNETT Garden Road, Abbots -bangley, Herts. Bw'm yn d-iodclef am beth amser, ond ni aeth- um at feddyg. Pan yr aethum, dywedodd wrthyf fy mod yn dioddef oddiwrth ddiffyg gwaed a. diffyg treuliad parhaol, rhoddodd gy- ffur i mi, ond ni effeithiodd er gwellhad. Rhoddaid brawfion ar amryw gyffuriau eraill gyda'r un canlyniad. O'r diwedd, meddyliais y .rhown brawf ar Iron-Ox Tablets, ac yr wyf yn taloh o allu dweyd i mi gael rhyddhad. Gallaf yn awr fyned o g wmpas he-b ofn, gaji yr arfer- wn gael ymosodiadau o benysgafnder, ao nis gallwn gerdded yn mbell heb eyrthio i lawr. Arferwn fod yn lluddedig ac hefyd dioddefais. oddiwrth d-dyini jneddyliol a chur yn y pen. Weithiau, oredwn yr awn yn wallgof g,an boen. Yn awr, nis gallaf ganmol digon ax Iron-Ox Taiblete. Yr wyf yn parhau i'w cyme-ryd, ao ni fyddaf byth hebddynt. (Arwyddwyd), MIS,13 BENNETT. GWÐllhaodd Iron-Ox Tablets Miea Bennett o ddiffyg gwaed am eu bod yn cynwya cryfbair tnewn modd a gyfaddaeir yn rhwydd i'r cor ph. Cyfoethogodd hyn ei gwaed, a chynorthwyodd i roddi nerth ac yni ynddi. Gwcllhsuodd Iron- Cht ei diffyg treuliad drwy iddynt gryf- hau yr organau treulioi, ac achoei llifiad priodol o euddon trouliol. Y canlyniad yw fod Miss Bennett mor gry-f ac iach heddyw ag y dymunai unrhyw ddynes fod. Pan y gwellhawyd ei di- ffyg treuliad, diflanodd y penysgafnder o ba un y cwynai. Yn awr tnae ganddi arohwaeth dda. Treulia ei bwyd yn hawdd a naturiol. Mae gwrid wedi dychwelyd i'w gruddiau. Aeth y cur yn y pen, y poenau, a'r dylni meddyliol ymaith. A ydych yn sylweddoli y were?

TABLETS a achosant eich Diffyg Treuliad ac a'ch gwnant yn iach a chryl unwaith yn rhagor. £ BC &. b T^S V jfQk. Anfonwch am Lyfryn Darluniadol A a The Doctor's Word/' a an- fonir yn rhad. Pecyn del i'r lloprell o 50 Tablets am la. Os nad ydynt «an eiob fferyllydd I anfonir hwynt yn rhad drwy y post ar dderbyniad Un Swilt gan yr Iron-Ox. Remedy | ard S & Other Choice Dress Fabrics. HHk tu } UM. The Qnttn IHQL < f Princess« Wales Write for Patterns POST FREE Con Approval), jlrarek 9 £ Unequalled selection of the latest fashionable fabrics, JHHH^ iL 1++* J t Unsurpassed for beauty and variety, at Warehouse Prices. a > ENOLISH SlfcKS, all th» newe.tPer ESTAMENE AND CHEVIOT SERGES, P«r ■ f f btrlpei. Checks, Broches, and Self- Yd. Bl&ok: or Navy. Unahrflikable. Yd. coloured effects, and BLOUSE Fast Colours from 1/6 f „ SILKS from 1/. PRINTED DELAINES. Fancy Oo«l?n« BSMBtKHSBL. J BLACK SILKS, Plain and Rich Bmht from 7|it P f „ effects from 1/- PRINTED BLOUSE FLANNELS. All BBBBKaBsA S HEATHER TWEEDS, Mixed and Wool. Smart & exclusive designs from »id. i r Fancy from9}d. PRINTED FLANNELETTES. Newest f TARTAN CHECKS, Very Stylish 1/- Design* from 4|d. f Tho^aad-of Prttern. to from Cut. { ILLUSTRATED PRICE LIST POST FREEa plups. ln DarkOrey andNavj. Only P ROBINSON BROWN Malceleolield. -"L'L' If de'i1i Pbett:of materia18 MOLASSINE MEAL IS AT LEAST (IMPROVED PPtoCBssf I jE2 PER TOM CHEAPER than other Feeding Stuffs. I T- Firmers and Horsekeepers should use it instead and get | BETTJESR HESULTS. I Said by all Corn Merchants, and THE MOLASSiNE CO. (1907), Ltd., 36, Mark Lana, London, E.C. g

Athrawbn Sir Gaernarfon. BYGWTH GWRTHRYFEL. BEIRNIADU'N LLYM Y PWYLIXJOR ADDYSG. Ma'r berthynas rhwng atlira-won ys-golion enol Sir Gaernarfon a'r Pwyllgor Addysg Sirol yn dyfod yn fwy ailmhleoerus yn barhaua a barnu oddiwrth don y oyfarfod blynyddol a Syirhaliwyd ddyodd Sacfwrn o Gymdeithae Caer- nerfon a'r oyksh yn Nghaernarfon, o dan lywydd- iaeth Mr T. J. Lloyd (Llanmg), Uywydd y Can^hen. Yn ol adroddiad yr Yflgrifenydd Mygedol (Mr W. J. Williams) bu oynydd mawr yn BefydliadaM "darpitriaefhcl yr N.U.T. Yr oedd yn yr roddi ad, helyd, gyfeiriad at "sylwa<Lau an-gliy- wir" wnawd yn nghyfarlod diweddrf y Pwyll- Addy»g, ac yn arbenig ga.n y Cadcirydki P'lr D. P. Williams). Yr oedd j mynegiad i'r Vemyl fod 60 mwy o athrawon trwyddedig yn 7 air yn awr nag oedd ar y dydd penodedig, ac fod nnvy o 6000p yn cael eu tala mewn oyflog- all. Dywedai yr adroddiad fod hyn yn "ber- Waith anghy wir," canys, yn ol adrod-diad a ddar- Parwyd yn ddiwooùrgllill y cadeirydd ei hun, nid oedd y cynydd yn rhif yr athrawon yn y Oyfnod dan aylw ond 24. Yn ol yr un adrodd- lad yr oedd oynydd o 3000 yn y prefenoldeib yn yr yagolion, yr hyn a clygai "grants" ychwanegol o rhwng 6000p a 6000p, fel ag yr oedd y oynydd o 6000p yn y cyflogau, mown Cwirionodd, yn cynryohioli y oyflogau a delid i athrawon yohwanegol ag yr oedd yn rlbaid Wrthynt ar cryfer y oynydd yn y prosenoldeb, *c nid oynydd yn nghyflogau yr athrawon ag °«dd yn hyfForddi yn y 6ir eiaoea. Ni amheuid Bad oedd yr arian hyn yn cael eu gwaxio, ond ^angosid mai cynyrch "grants" y Uywodt-aeth oeddynt, ac nid o'r trethi llool y deuont. Dywodid, hefyd, fod oyniydd o 24 o athrawon ar gyfer cynydd o 3000 yn y presenoldeb yn g,a,dael ond un athraw trwyddedig i bob 126 o jrfcgolhoigion, ao yr oedd hyn yn oyfiawnhau sylw Dr. Phillips {B&ngor) fod bysodd y oloo wedi eu troi yn ol. Nid rhyfedd ga.n byny, meddid, fod aelodau o'r Pwyllgor Addysg yn •gwrthwynebu i brcsenoldeb athraw gwyibodus ar y ipwyllgor, gan y buasai yn gwybod gorm.o-d. Elai'r adroddiad yn rnlaen i ddweyd fod mat-erion rhwng yr athrawon a'r Pwyllgor Addy.-# yn cymeryd agwodd ddifrifol. Yr oodd yr athra,won yn an f add Ion. Yr oedd y pwyllgor yn tori ei addewidion yn barhaus, ac yr oedd yr N.U.T. yn rhoddi ystyriaeth lawn i'r mater. Yn ngwyneb penderfyniad y ganghen i gnoeaawu Oynhadledd yr N.U.T. i Gaernarfon yn 1909, yr oedd Mr R. Gwjjmeddon Dayies tMaer Caernarfon) yn bresenol, a dywedodd y byddai iddymt dderhyn oefnogaoth v Gorphor- aoth a'r dr-14, yn y mater. Hofyd, anenchodd y oyfarfod ar rai agweddau hyfforddiant addysgol yn yr America. Etholwyd Mr Lewis Jonee, B.A., Caernarfon, yn ia-lywydd y ganghen am 1908, gyd-a Mr W. J. Williams yn yagrrfenydd mygedol a thrysorydd. Ail.e+.holwyd Mies Cnowthor yn ysgrifenyddes y "B. and O. Fun.d." En.wyd y rhai canlynol »m swyddi y Gymd&ithas Sirol.— Llywydd, Mr R. E. Jones, Na.nt Peris; ysgrifen- ydd mygedol, Mr W. R. Jones, Bangor; trysor- ydd, Mm King, Bangor. Enwyd Mr E. R. Phillips am is-lywyddiaeth yr N.U.T.

CYNRYCHIOLWYR I COPENHAGEN. Y Parchn Dr. T, Witton Davies Bangor; D. Tyseul Ev"ia (Caoidlydd), a Dr. H. Etio (Abeir- wyth), tri tttliro Ilobraog Colegau Prifyis^ol Cyowru, aydd- wodi eu paoodi, i gynrychiali Qyiwu yn y Gynaddedd Ddwyreinioil a ^-yrblDelir yw <2s.p«nha,g-en fie Awst nesaf.

PLENTYN PWY ? HUNANOOFIANT HOGYN 0 ARFON. Y SIWRNA YN Y DREF.CARTREF MEWN STRYT.—TLODI A Y GWEITHWYR.—GWR MEDJJW- AøtJh yr hen wnaigan a firina i mown i'r cor- byd jrwyuiadd, a toe, ar oi iado fo lemwi, mi dd^alireuockj! symud. ju yn ista gysior- byn a'n giiydd, a 'roedid'wn i yn crea'u y ba.'r oa.r yn oal <iroa foannar oaat o bu'boi, aoiics 'roedd 'na le i'w ihannar nhw ar v top. -LIL,oad-d dim potsib siarad. obeifwyxia y twmv, a ira ■olJiyiriigifi i fy hunan i fyiyrio yn nghviaii pobhict 'Roeddwn i yn Birrrainghajn, y dire 1mn oeddwn i weda. clywad oymamt am dam- A 'rosdd'wUl i yn nghwmni cyuaill, un ooddl wedi addaw bod fei mam i rna. Yn wir, 'roedd hi ddim yin yimidcilanig'oe mar dda aijan ao mor turddasol a'r barwinig oedd wedi bod yn gyiaiii i mi ar al i mi gyfar-od a'r du^-mwain xiiono. Ond qyiailil ycii oyiaill, waeth pa mor ioal yr amg^y:liOiua<da, ac fed rheol yn mysg y bofool sy'n broliadol o dywydd giairw a phao-edi^aetiha ma'r nrindiia i'w oael. ac nitf yn mysg y rhai sy'n bvw mown byd braf a di-draffertn. Beth oadd fy mywyd i fod, tybad ar ol hyn ? Ga oedd yr hen wreig-an yn bwriadki rihotid Uetliy i mi, mi fanwn i yn cael oyfla i c'hvvilio am waitJh yn v ddirias, a tihiiwy hyny yn oael cyfla i neiitl fy ffordd yn y byd, 'Roeddwn i yn teuruo y baawn i jin gneud rwbath o homii ui, umwaith y oaww i afal mewn g-wuith. Mi ben- cteitiyiiia gymaryd y job gynta. gynygid i mi, wa tn pa mor waell fasa hono, a dangos wed'yn 1 m rnjØaæ mod i yn worth i'm oadw a'm oodi. Roedd-wn l yn gwøld fy hunan. yn llonwiawydd gyi.nfol, hafo lot o dd'ynion o danaf, a minna. yn eniil cyfiag ucfhaJl ac yn oaoi fy mharohu gin dyn oedd yn gnwd ei ffordd yin y bj|d- Roadd y piotiwr yn ymdidlai.goe yn un difyr lawn, oad Voeddwn i yn teimlo nad oodd y crnnuniad ddim allan o'm oyirihiaodd, Ihiefo p endteK yruad ao ymdroad- Gnd 'ohydig wyddwn i both o&dd o'm blaon! Arot traifoilio am tua uguin munud, mwy aie,u lai. mi etopiodd y oerbyd, a rni ddeudodd yr hen w-raig wrtJia i: "Dvma ni, miachgan i. Ac allmti a ni. 'Roedda ni yn sefyll mown stryt gweddoi lydam., a 'roedd 'na heol fach gul yn anwiain o honi. Oyiahwynodd yr hen wraig i fyny homo, ao lrua. ei ohanlyn- RDedd yr foeod yn yradldangos i mi yn un d lodajdd iawn, a chaii ei bod hi JIll Hod hvvyr erbyin hyn a'r Lampa yn mhell iawn o wrth eu giiydd,, paedd1 'na olwig r<eit annyimurnol ar y Wrth g-arddad yn mlaen yn yr hannar tyw- y™1- roeddwn i yn teimlo braidd vn siom- edig, a ]r.°iedy Inal-hyynw drymdar vn tori trosta x.( Roedid y goben.feh.ion udhal yn colli eu bias, a i dyjodol fel pe yn cymeryd ag-wodd digysur amgylohoeidld y etryt dlobtaidd. 'Roedd 'na bDbo4 yn n-an ao yn blant, yn crwydro o gwm- pas y tai, a phawib yn edrach y.n dilawd a cluarpiog. "Mi fydda ni giartra yn fuan iawn Irwwa," mtodida tr ben wretgan- Cartref! Petih od oedd niodvwl am g-arfcnef mewn lie let ihyn Ac abo ni syinaie fod pob un or tai baoh digysur yn gartra i rhywrai! Ma ,r onw anwyi yn fftbio Hetoedd rlhyfadd iawn weiifchia! Ar ol oerddod1 yn mhell hyd y stryt, 'roedda ni yn ibroa i 'heol a rail, oedd, oa oedd ikvny yn nS3 i'j Tn y,r arni na'r gyrata. iw&d'a na ■dafaru bach ar y g'on^ol, a thir\w'(r drws agorad!, mi weilwn lond y bair io ddyruon a gwragpadd, rhai o'r olai hofo babaarod yn eu bnenohia, a'r owibwd yn g-waeddi ao yn oadw .riot fat pe buaaa eu byd yn un braf a dedwvdd1 lawn. J Tua canal yir ail hool, triodd yr Ilcji ■wreasran i mo^vn trwy ddrwa a dhardd^dd' i lawr rhyw l1L° ,i>aa3ae5'' owl a thiywyll. 'Roedd y 'lie fed twnol trwy odbo-r mynydd, la 'roeddiwn i yn moddwi efaulai fod yr laew wrei ^an yn >^rfw mawn rhyw wial tan-ddaearol. Ond >r oJ; o^rddad r»h->-w Ad($g jne Kww Ilatih, mi w^ia y'n bod ni ineiwn math o Www heAl!) tM 0 gTvnipas yn gwymebu eu giiydd. RoadM nta un lamp yn goleuo'r JJo, ao yn diaingos fod na bobol yn eefyll wrth ddrvsa rhai 0.r tea, a gdieuru yn fFenestri'r lloill yn daneoe tod na drigoilion ynddynt. Oer-dcbdld. fy ng-hydymaifch at un o'r tai ar vir octhior dida, ao heb gniro agorodd v drvra, a i-hoea ei pthten i mewn- ''Hyilp, M rs An/drews, mod da hi, "dryim-a fi wedu glanao." Mi gliynvia Lais menyw yn y ty, a mi a'th yr Ben wraig i nuervvn, gan amnoidio arna i i'w ohanlyn. On fecshan yn agor o'r clmlrt welis i. Lie (blodaidd iawn, hefo mymryn bach o dan yn v grat, a ba-bx mewin basgiad dillad yn y gongol. 'Roedd y ei phryd —yn gwinio bytyma ar gardia., a 'medd 'nia wgan baoh tua dog oed, a phrw.t o hoyvn tua wyth me naw yn oi helpu- 'Rœdd y tei yn ista wrth fwrdd bach, a '.roedd y plant yn edraoh fel I)e ta-ge. nhw hob gaol taffiiad o fwyd em wytibnoea. 'Roedd eu heilia yn dTwun, a'i bysadd baoh fel pe ytn mofchu cydiad yn y tacla- "Dyma fo'r 'goriad, Mm Whibe," medda'.r fenyw, gan eatyn allwodd i'r hen wraig o'i pihxmd. '"Rydw i wedi gofalu am y ty, ac wedi cynme tan i cthi erbyn hono." "Dio!oh i ohi," ebai'r hen wraig. "Sut Iryda ohi wedi g-n.eud bad-dyw?" gan bwyntio at y pont wr 0 betha ar y bwrdd. "0, yn lied dda," ebai'r wraag, "ond ma iio gnaud cymaint. i enill 'dhiydig boob., a tydw i ddiim wedi arfar Iilo-war hø:.o'l" gwaitih eto-M "Ydi o wedfi bod yn ddrwg iawm yn ddiwedd- .9 ar?" gofynodd yir ben -wireigan. "0, gwae(t^hi na.'@' erioed," modda'r fenyw. "0, Mrp White, 'ma hi yn galad arna vaii 'Roedda mi wedJi eniSLl tipyin dd'oe, a mi gymer. odd y oWlbwl i'w hyfad, a'r plant bob damad A lienwodd eri Jlygiaid1 a. dagra, tra 'roedd ei byeedd orynediig ym Oeiaio bryeio holer gwaa& 'Roedd v boi baoh wedi methu oadw yn effro, a 'roedd ei ben baoh oynliog wed'i syrthiio ar oi firiedohia, tra '.roeodd yr enath yn wylo i ganlyn ei mbam. 'Dodod/d yr lion wraig hannar ooron ar y bwrdd "Dyima dalam ed'raoh ar olyfy," medda hi. "Pidiwah a dangos yr arian tddo-" Bleb aroa i wrando ar ddiolohiada a bendith- ion y lenyw. oewSdodid yir hen wireigan alilan, ao aebh «t y try nesa- Ar 01 agor y drws he.fo l' 'goiraad, taruodtd fataan, a fraksuodd y gantwyll oadd wedi ei goaod yn barod ar y Imirdtd. 'Roedd yr yata'iall yn wahanol iawn i'r ystaf- 4141 cradi ni newydd ei gedaot. 'Roedd 'na anwyiddlion o g^ysur yno, os nad o gyfooth, a hefo'r tan badh taclua yn y girat. a'r aelwvd lan, "('oodd In& rhyw deimilad o gartra' o gwmpais y B.e. 'Steddodd yr hen wraig i lawr wrth y pentan, gan edrach yn ddigalon. "Ma hi yn gulad iawn ar oobol dlawd y byd 'ma, machgan i," medda hi. 'Roedd hi yn cyfeirio at y teulu anhapus yn y ty negal. 'Roeddwn ina yn brudd iawn fy nheimladau o'r un herwydd. "Ma hi yn ddynas dda. e. gweithgar," ebai'r hen wraig wedyn, "ohd ma. gyni hi wr s1'n waeth na anifal. WnaiflE o ddim gweithio, ac os bydd 'n& goiniog yn y ty mi cyaner hi i ibrynu cwrw. A ma'r wraig druan yn gorfod siafio ddydd a. nos i enill tipyn i brynu bwyd i'r plant." "Ma hi yn cael lot o waith hefo'r cardia 'na," meddwn i, gan feddwl am y pentwr mawr o dacla welis i ar y bwrdd. "Macfhgan anwyl i," øOO.l r hen wraig, "wyddœt ti faint enillith hi a'r plant bach yna am wa.ith fel yna, tasa hi yn gweifchio o ben bora heddyw hyd ganol noa? Dim ond yohydig o geinioga!" "Bath!" meddwn i mewn syndod, "dim ond yehydig geinioga?" "Dyna'r owbl," medda'r hen wraig, "o» gall hi ehill hanar coron ne dri awUt bob" wythnos, ma hi yn lwcus. Wrth gwrs, tydi hi ddim yn gneud cystal a rhai o hony nhw, am ei bod hi yn anghyfarwydd, ond tydi'r gweithwyr gora' ddim yn gneud digon i gadw oorph. ac enaid yn nghyd yn y ffordd ddylid." "Pwy sy'n rhoi y gwaith iddy nhw?" gofynia. "Perchenogion y ffactm rrrawr 'ma sydd o gwmpas, ebai hi. "Ma nhw yn gneud y botyma, ac yn rhoid y gwaith o wnio y botyma ar y cardia printiodig allan i bobot sy'n gweithio yn eu tai eu hunain. Dydy nhw ddim yn talu ond rhyw geiniog ne ddwy am ganoedd o gardia, a feily 'toes dim poeib gneud mwy na 'chydig o ayllta am dd'al ati hi i weithio yn ddyfal bron ddydd a nos. A ma'r gweithwyr druan yn gor- fod prynu nodwydda. ac eda eu hunain." "Ma hyna yll both gwarthus iawn," meddwn i, gan deimlo fy ngwa-ed yn berwi wrth feddrwl am y fath annhegweh. "Ma pawb yn cyfadda hyny," Dbair hen wraig. "Ond 'toea dim help am dani hi. Ma.'r gwneuthurwyr mawr vn gwbod fod 'pobol dlawd yn barod i wneud unrhyw both am dipyn o bres, a ma gyny nhw fanbaie felly wrth eetlo r pria." "Ond pa'm ma.'r plant bach yn gorfod gweithio?" gofynia. "Fasa'r toulu byth yn galIu eniIl digon i brynu torth, hcb hel-) y plant," medda hi, "mn. raid i'r creaduriaid bach droi ati hi, bron oyn dyagu cerdded, i helpu. Yn y bora oyn myned i'r ysgol, a wedyn ganol dydd, ao ar ol dwad o'r yegol yn y p'nawn, ma raid iddy nhw ddal ati hi, nes mae eu bywyda bach yn un cwmwl du, heb yr un pelydryn o ofcaith na hapusrwydd." 'Toes dim rhaid i deuluoedd weithio fel yna pan fydd y gwr yn ddyn sobor?" meddwn i. "Maohgan anwyl i," oedd oi hatab, 'rydw l yn gwbod am niiar fawr o ddynion sy'n abi ac yn chwilio yn ddygyn am waith er's misoeda lawar, ao yn methu yn lan a chael job o un math. A ma rhaid i r wraig a'r plant weithio fel yna i enill bwyd a. thalu y rhent. 'Rydw i wedi gweld Ilawar cerdyn o fotyma," meddwn i, "ond feddylis i 'rioed fod eu gwniv yn golygu. y fath amgyichiada truenus." "Ma Ilawar yr un fath a thdi," mcdda hi. "Ma pobol yn mynu cael petha yn rhad, ac felly ma rhaid i'r bc.bol aydd yn eu gneud ddefnyddio'r moddion l-hata sy'n bosib, or mwyn gwneud proiiit. "fsa ti yn gweld hanar y tlocti a'r truoni sydd yn y trefydd mawr 'ma, mi fasa dy galon di yn gwaodu tros y creaduriaid ba.ch v Tm 'noedd hi yn siarad 'roedd yr hen wraig wedi parotoi owpanad o de, a 'roodd hi wodi gofiod lliian baoh gwyn ar y bwrdd, ac wedi estyn torth fechan a. hanar pwya o fenyn o'i bag. Pen oedda ni yn myned ati hi i f-ivyta mi glyw- som dwrw mawr yn y ty nesa. Swn fei pe tasa rwbath trwm wedi ci daflu ar y llawr, a sgrech dynas a gwaeddiada plant. Trodd yr hen wraig ut9. i. "Dyna'r gwr wedi d-wad adra yn foddw ohwil," medda hi. "Druan o hony nhw!" 'Roeddwn i yn teimlo fy ngwaed yn berwi, a chodis a.r fy nhraed, n. gwiiea fy ffordd at y drws. "Paid ymyryd, maohgan i," obai'r hen wraig, mown ton gyffrous. "Wnei di ddim llæ yn y pen draw." Ond 'roeddwn i allan trw'r drws ao yn y ty nesa. Yno gwelis v bwrdd wedi ei luchio trosodd, a r cardia i gyd hyd y llawr. 'Rocdd y ddynas mown oonigol, a'i gwr, yn hanor n-ioddw, yn ei ayrnodio yn giaidd. A' rplant bach yn crynu yn y pen arall i'r ystafell. Rhuthrais yn mlaen wedi fy nghynhyrfu gymaint gan yr olygfa. nes ooddwn i yn hollol wailgo Trodd y dyn rownd pan glywodd o fy liais, a'r eiliad nesa' 'roedd o wedi cael odyrnod rhwng ei ddwy lygad gin fraioh hefo nerth piston injan stem ynddi, a eyrthiodd yn glwt ar y llawr. Ond 'toeddwai i ddim wedi gorphan hefo fo. Dyrnodis o nas oedd o yn gwaeddi am drugaradd, a phen stopis i, stopiaig am mad oedd gin i ddim chwanag o wynt. 'Roedd. 'na lond y fcy o bobol erbyn hyn, ac yn fuan iawn mi welis eu bod nhw i gyd yn cymeradwyo yr hyn wnes i. Ond mi ddeudodd un wraig wrtha i: "Mae o yn siwr o fod yn fwy brwnt hefo hi Vwan." Pen feddylis i am hyny mi drois at y dyn, oedd yn hollol aabor erbyn hyn, "Os cyiffyrdd'wch chi yn y wmig 'na eto," meddwn i, "mi lladdaf ohi!" 'Roeddwn i mewn ffasiwn etat o dempar, a 'roeddwtn i yn dal ao yn gryf o'm hoed, fel '.roedd yn aimlwg fod y dyn yn fy ofni. Gadawyd y teulu arol i 'mi ail-oeod y bwrdd a.'r taola, ac eis ina yn ol i dy yr hen wreigan. (I'w rhau.

BRONWST V GAUAF. Pa fodd i Adnabod a Rhwystro dechreuad Anhw-yldeb y Owddf a'r Fynwes. Ychy.iig o bobl ant drwy y gauaf heb ryw anhwvlcieb gydifol neu fronawl. Gellir rhwys- tro liawor iawn o ddyoddef oddiwrth fronw&t parhaol, pleurisy, pneumonia, ac anhwylderau yr ysgyfeint drwy gymhwysiad uniong/r inol b PÐPS y ft-d,lyginiaeth ryfeddol wedi ei rhoddi mown ffurf tabled hylaw ac wedi ei selio i fyny uiewn p&pyr a nan Mas y oryg.ni yna a. h. i ohwi glirio'ch gwddf trft x. gydd'oi cos awl yna, y tyndra yn y fynw& bob boreu, o r yna i gael anwyd ar y fynwes yn arwydd- ion cynar o'r lronwst. Os yr esgeulusir hwy, neu os y cymhwyair oyffuriau anghymwys atynt i'r cylla calif yr aiiecnyd afaei gwell ar eioli oyfan- soddiad. Daw y peswoh syen yn fwy ami, ao fel yr a yn ddyfnach aohosa hyn i chwi besyenu y fflem i fyny. Arwydda pOM, gwres, gwddf dol. urus. a tnuedd at fyrdrta anadl fod yr anhwyldeb bronawl yn enill tir, ac o'r diwedd poonir chwi gan y peawch nos a dydd, ni chewon gwsg ee- mwyth, torir cryohiadau dyfnion gofal a phryder ar eich gwyneb, a dcoareuwch aylweddoli eich bod yn aborta i fronwst parhaol. Gellir atal hyny oil drwy gymhwyao Pops, y feddyginiaeth anadlu aiff yn union i'r ysgyfeint fel y todda y tabled ar eich tafod, at y orygni a'r peswoh gyddfol coaawl. Ar unrhyw gyfnod o'r anhwyldeb bronawl. nis gellir cael triniaeth gwell na chymeryd. yn rheolaidd y feddyginiaeth ryfeddol mown ffurf tabled. Fel yr anadlwoh yn ddwfn o'r noddau meddygol godant fel y todda tabledi Peps ar y tafod esmwyth-heir y myned- feydd anadlu o'r gwddf i fe-nau pellaf yr ys- gyfeint, lleddfir y pesweh, attalir enyniad, gwell- heir y manwe toredig, a daw anadlu yn beth hawdd ac esmwyth. Yn rhydd oddiwrth yr arwydd lleiaf o gwsg- beiriau a geir yn gyffredin mewn pesweh-gymysg- eddau oyffredin, mae Peps yn gymhwys i hen ac ieuanc yr un fath, a gellir eu rhoddi yn rhwydd i'r gwanaf. At beswoh. anwyd, a bronchitis a holl anhwyl- derau y gwddf a'r fynwes mor gyffredin yn y gauaf, mae Peps yn werthfawr fel oyffur oartref. Gwyliwah rhag efelychiadau rhad, a sylwoh bob amser fod yr enw byr amlwg—Peps—wedi ei ar- graphu mewn llythrenau mawrion ar bnpyr aur a glas y blwoh a brynweh, ac wedi ei stampio ar bob tabled. Dyma eioh siorwydd o burdeb, nerth, a dvogelwob-arwydd amlwg ffordd Peps. Gan bob fferyllydd.

Profedi,gaeth Mr Lloyd George. MARWOLAETH EI FERCH HYNAF. Gofidufl g()nyc!: t-y of rod I marwoiaeih Mair Eluued, meroh hynaf Mr D, Lloyd George. Llywydd Bwrdd Ivf&anach, yr hyax a g-ymeiodd la n fuan wedi purnp o'r giocli brydiiawn Gwener, jn jrlingfoa ei rhieni yn 3, Routh road, War;{'worth" Yr oead oi Hiw<edd yn dangnef- eJdim. Ymr'dexigya i 1 Lluyd Geo,rge, yr non nad oedd end oddeutu pynvt^esc Jialwydd oed, fyned o dan. wei; head law-fedidyjol, ddydd Mercher, gan y diod«iefai oddiwrth appendicitis. Y n. ddangosai fel ar wf'Ua, nos la", ac yr oed-ais yn edryiah yn miaen at ei hadfenad. Fodd bynsg, ni dhafodd nofion esniwyfn iamn, ao nid oedd cyatal dmnoe^th. Yn ddiweddaracH, hyebyewyd ei bod yn euddo. Arhoeodd Mr Lloyd adrex yn y boreu, ac yn y rr-ydna wn talodid ymweluwl bry"l iog, ysgiueuydd oyf. ina*:<hoi, ft Bwrdd Masnaoh, yn ei gerbyol uicdur. Yn mheilach ar y dydd gwaethygodd oyflwr y fenyw deg, a bu farw fel y crybwyllwyd. Yn y Collegiate School, yn Liundain, yr hon a fynychai y oyirnorwyd Uoyd Georgo yn wael. Yn Yegol y Bwrdd, yn Nghnocioth. y derbyniodd ei ihaddyag elfenol, a rh&gfytk*siid dyfmlol r.. i<t.Ji. Yr oedd yn lon6ddige6 ie^tanc bypotiTh'j&vs, ao yr oedd iddi fyrdd o giyteillion U bynag yr elai. Yr oedd yn gynorthwy mawr i'w rahsm gyda.'r gwaith o groesawu ymweiwyr. Cymer yr arigladd h yn Ng'hri^ieth, bfdd- yw (ddydd Mawrth). Gorfodwyd Llywydd Bwrdd Maor.acli i dori ei hoil gyhoeddiadau, ddydd lau. o oyflwr difrifol ei ferch, a. dycil wclo d,d i'w gartrcf j v Ler- pwl. CYDYMDBIMLAD. Mewn oyfarfod arbenig o Gyngr-or Trefoi ftaer- I narfon, a gynhaliwyd, ddydd Gwener, i tried i y cynygiad i anrhydeddu Mf LJoyd George drwy I roddi iddio ryd-did y fwrdeisdref, maibwyiiiadwyd i y cyfryw gynygiad yn unfryaol, ond heb ckiim ymdrafodaeth, yn ngwyneb yr amgylcsiiadau te:i- luaidd. Cyflwynwyd y mafwr i bwyilgror arben- ig. Yna, yn y dtisfcawrwydd rnwyj, ao ar gyn- ygiad y Maer, pasiwyd pl«idlais unirydo! n gyd- ig. Yna, yn y dtisfcawrwydd rnwyj, ao ar gyn- ygiad y Maer, pasiwyd pl«idlais unirydo! n gyd- ymdeimiad a Mr a Mrs Lloyd George ar afioohya I eu meroh, gan ei ohyplu a gweddi am adferiad Miss Lloyd George. Bodoht.i' dvysd^r rnwraf -amryw o'r aelodau yn ddryliiedig eu t»im!au- au. CENADWRI MR JLrLOYP GEORGE. Anfanodd Mr Llotyd George y irvsTwte6 :16 g,?.r«- lyn i'r cyfarfod blynyddol yn Lwpwl o'{' Litddi C-enediaethol Diwygiadol, ddydd Gwener: — "Byddwch garediced a. hy&'nsu fy nghyfenL ion o'r Und«b Diwygiadol Cenedls^thol y fath siom yw i mi orfod tori fy nghyhoeddiad yn Lerpwl. Bussai yn bleaer mawr genyf eu ha.n- erch, ond gwn y bydd iddynt gyuymdeimlo a'r I' achot3 ag aydd yn fy atal i ddyfod." OYDYMDEIMLAD. CEIDW ADWYR. Mewn arddangosiad Ceidwadol yn Lland>ud»>o nos Wener, hysby»wyd fod Mks Lloyd George wedi huno, a dangosodd y dorf ou cy^rmdoim- lad a i thad drwy sefyll. CYDYMDFJMLAD Y BRENHIN A'R FRENHINES. CYDYMDFJMLAD Y BRENHIN A R FRENHINES. Dorbyniodd Mr Lloyd George bellobr o gyd- ymdeimJad oddiwrvh Ei Fawrhydi v Brenhin." m hefyd oddiwrth y Frenhint* ar larwoketL ei ferch. Dw bynivvyd pellebrau llawn cydymdeimkd cddiwrth oi gyd-suelodau o'r Cvfrin Gynghor, ao aelodau o'r Sonedd o'r dda.1.t. ooJuo. i r Ty, yn nghydag oddiwrth ei gyfeillion personol yu y wlad. Wrth an.-Amh yn Lerpwl, noa Sadwrn, gwnaeth Owen Rhojoomyl gyfoiriadau cydymdeimladol at alar Mr & Mrs Lloyd George. Cyroerwyd corph Misa Lloyd Gearge orsal Euston gyda'r tren un ar d«leg foreu Llun i Og- ladd Cymru. Bydd vr angladd o natur gwbl kreifat, a ohymer le, fel y nOll- d. yn Ngfcric- cieth am un ar ddeg o'r gloch boreu Mawrth.

I Bywoiiaeth Capel Garmon, J Ma. bywoliasth {"r Garmon, ger LlanrwRi, wedi ei chynyg i'r Parch O. G. Pricohard, iheiihor IJangow«r, ger y BaJa. ac y mae yulaa I weui ei derbyn. Mae Mr Pntcho-rd i olynu y Paroh J. Howe!! Thomas, yr hwn a ddyrdhafwyd i fywoiiaeth y Khos. Rhodd Ksgob Llaneiwy yw y fywoliaetb, Bydd i Mr Pritchard ymadael ra lonawr. Profedl^raeth Rheithor.

Profeciiga-eth Rheithor. i Cyfarfydca-dd y Pa-K-u T. R^jUiorii, o'r Drindod Ss-iioraidd, Oroe?-ss^jjc, a phrofedigaieth chwerw I pan oedd .a.r fin gadael y lie hwraw 8m Ddiubvah, Y dycbd o'r Maen derbyniodd arian-nodyn am HUp gan drigoiion Croesoewallt a'r cyioh lt4 cydn&oycUhaeth em ei lafur yno a«i 2^n r s.til- odd. Fodd bynag, ddydd Llun fe darawrd oi faA, deuddeg of-d yn waoi gan v diphtheria, a ffyr nic-:d yr ymosodiad fel y feu farw y newwa hono. i

i Caernarfon a Mr Lloyd George, A.5, Y mae symudiac -wedi cael ei gyohwyn, yn y$ h n yr ytmuua pob pi aid wleidyddol, am can o otyn rhyddid y fwrdeisdref i Mr Lk>y4 GJorge. Gwyeiwyd cyfarfod a^benigr o'r Ùynl" hor Trefci i r asnoar: hw.nw, e disgwyhr i'r eyi* yg»4 gaol ei faL»wyei3udu yn unfrydol. Mjr Uoyd George fycid y tr^dyad i dderbyn yr ao* rhyde^^ixwn~:ii^r WiUiiqn -oed4 taf, s r diweddar Mr "Bódval ttob^ria, yr J.1 a tu yn yarrifehydd trefoi am h-r o Gynydd- oedd. oedd yr ail. Y mae y eyriyp'&d prec^nol yn cael ei gynie"ad'Wyo rnvisg poh d<j £ bar&k yn y fwrdoisJr^f.

Ethoiiad West liull. T CANLYNIAD YE BTTIOLIAD. LT^afHAD MAWI, YN Y MWYAFRIP iXrnDDHli'nOIi. g«.n!ynlad yr etbolia-r*. vn W-oot, Hull yr hon a gymerodd le ddtdd G «ener yir Guy Wiisoa fR-J 6623 Syr G. 1.. 1. IsirtJey (U.) 6362 Mr J-oo Holmew (Llafar) 4 Pli'wjafrii r,bvddfry(ld eX yr Un- v *r 241 Vr oed.i >- mwyafrif Rhyddiiydol ru yr ctho» »&i flaenoroi yn 2247. pq- J

au Allan Forwyr Tramor. rjh^idwyd r'h,rbu"jld gan Fwrdd Maeimch I -ijwbyw. roomyr traasor na chariiaiW uidynt, • 1908. «« llogi ar long«« f r.r.aeir.ig mewa unrhyw t»ojthkdd yn yr Yaw. i j^ry u^ *r Gyfamlir £ wrop, hyd mm y -oydi-onr wed; dysgu digon o Saesne? i d<ieali y fjo'-chyxnynto;i a rcddir iddynt. (' ymcrir cwrØ pita gan Fwrdd My^h oherwydd p.e,ryg f i fonvyr tramor, na vidcaJJsnt Saesneg, eu <?aaeoe(ld o gyfnfolotefo. jViewn o.dcn.>edd morwrol bsrair y bydd; i otoh- ynryi) j Bwrdd. Mamiach -^ffeitJiio- tr mrP- o. iforwrr mown porthladdoedd Cytftreig?'

—— _.i.—*—Lr-sa mii;: «j« Llawfedd3 gaeth at y Pelts. XflD yw i.ys yu anger rl eidioi o« j joddwoh crAwf a.t y triniaeth ljiieuoii fownol stvdm. HEMOTORA, sydd y0 gweltkredu trwy gfffi rediad y gwaed. Mae adferiad iechyd yu gyflym a pharhaol. Gellir «i gael mewn pofcdU 2s (sampl la) gan Mr Bowen, Fferyllydd, Hieh- etroet, Bango-r, neu yn ddidraul drwi'r D>wt oddiwrth Fowden, FfenrUydd, Dept. 25, Altrino- ham. Anfoner am Lyfryn ar y dxiniaeth a ceir am ddim.

TAN MEWN FFERM. Nawn Sadwrn, torodd ttarn allan yn ffan Lieweni, DyffrJln Chvyd, Canfjddwyd ef unwaith a oban fod digon o ddwyJkww pats» wrlfc liw tiyryddiwyd i ddiffocUj fflamiau oi j V"Vwwr mtMai gpaei ei wneud.

I Cplma^S 5 B =ggj; I The "Finishing touch*4 1 ■ to every morsel. jj no

-< TRISTWCHILAWEHYDD I ^S'P AR^^ f Ul^I ai907Ue' A^l I at y giau, yr oedd ei bywyd mown un ystyr yn B ^?c' yn ,awr yn i&ch, yn cysgu yn well o lawer, B oh cyst a 1 a'i h^nfon gynted ag y byddo modd. B J W AKI SYLWEiR: Aiff miloedd o ferchod yn fwy H ieuol. Gwna ''Nerviettes" hwy yn iawn dra- HI ohefn. Gwn4 COLEMAN'S .7 Gwcllheir Cur Pen, Neuralgia, Poen yn y Cefn, Poen vn y G«.lon, Curiad f Ga on, Llewyg, Ponyegafnder, Ieelder Ysbryd, Hysteria, Camdreuliad, Gwendid, Diffyg Gwaed, Pall Cw»g, Anhwyldeb yr Afu, a Lludded C'yffredjnoil yn rhad. Anion wch anfi goetrel- brawf rid o Nenrlett/ea"—gweler y toron. Rhoddwoh arnynt brawf goriest a chyeon, ac ni all hyny lai na bod yn fiiddiol. IFYWYD YN WEBTH EI FYW, YN RHAD. Gwcllheir Cur Pen, Neuralgia, Poen yn y Cefn, Poen vn y G«.lon, Curiad f Ga on, Llewyg, Ponyegafnder, Ieelder Ysbryd, Hysteria, Camdreuliad, Gwendid, Diffyg Gwaed, Pall Cw»g, Anhwyldeb yr Afu, a Lludded C'yffredjnoil yn rhad. Anion wch anfi goetrel- brawf rid o Nenrlett/ea"—gweler y toron. Rhoddwoh arnynt brawf goriest a chyeon, ac ni all hyny lai na bod yn fiiddiol. M ARWYDDWCH Y TORON HWN. e t\f | if A O m Anfomvch y flEurflen hon i J. Chapman Y Parch Arthur Evans, ddy wed: Mae ant "NERVLETTES" yn rhad wedi talu H yn bleeer genyf dystio i'r budd a gofais eu oludiad. ■ oddiwrth brawf rhad ar "Ni £ RVLETTES. Ni wnant eich gwella mown diwrnod, ond H Bydd i mi yn wastad eu cadw wrth law; cymerweh hwynt am wythnoe a sylwoh ar y H eu defnyddio a'u cymeradwyo i gyfeillion gwellhad graddol. H a'r rhai hyny a gyfarfyddaf «sydd yn di- @8 oddef fel y gwnaethum i oddiwrth gylfan- ENW B soddiad g ieuol wedi "rhedeg i lawr." 9 Boddionwyd fi yn fawr gan "NERV- CYFEIRIAD H LE'lTES" fel meddyginiaefch at luddod "Gwalia," Rhagfyr 3ydd 1907 B H^hvr hwnneW°h 7 defnydd a fyn°°h °'f Ar ol Prawf Rhad- eellir oacl "Nerv- 1 lottos" gan unrhyw Fferyllydd am 1» lie, n 2s 9c, neu 4s 6o y .go&trel. BS a.'i Gwimni, Cyf., Norwich, pa rai a anfon- H Y Parch Arthur Evans, ddywed: Mae ant "NERVLETTES" yn rhad wedi talu H yn bleeer genyf dystio i'r budd a gofais eu' oludiad. ■ oddiwrth brawf rhad ar "Ni £ RVLETTES. Ni wnant eich gwella mown diwrnod, ond H Bydd i mi yn wastad eu cadw wrth law; cymerweh hwynt am wythnoe a sylwoh ar y H eu defnyddio a'u cymeradwyo i gyfeillion gwellhad graddol. H a'r rhai hyny a gyfarfyddaf «sydd yn di- @8 oddef fel y gwnaethum i oddiwrth gylfan- ENW B soddiad g ieuol wedi "rhedeg i lawr." 9 Boddionwyd fi yn fawr gan "NERV- CYFEIRIAD H LE'lTES" fel meddyginiaefch at luddod "Gwalia," Rhagfyr 3ydd 1907 B H^hvr hwnneW°h 7 defnydd a fyn°°h °'f Ar ol Prawf Rhad- eellir oacl "Nerv- 1 lottos" gan unrhyw Fferyllydd am 1» lie, n 2s 9c, neu 4s 6o y .go&trel. BS Aaifonwch y Toron i J. CHAPMAN a'i GWMNI, Cyf., NORWICH, p BMii8õ.¡t_. "i-' "1

Senedd- Coleg Aberystwyth a'r Myfyrwyr Ddydd Mercher bu ymddygiad y myfyrwyr mewn cyfarfod yr wythnos flaenorol o dan ystyr- iaeth Senedd Ooleg y Brifysgol yn Aberystwyth. Penderfynwyd oau yr Yatafell Gyffredin hyd ry- budd pellaoli; gwahardd cynal oyngherddau a ohwareu rhyng-golegawl; gwahardd aelodau Cynghor y Myfyrwyr ag oeddynt mewn. swydd adeg y oynwrf i barhau mown swydd; ac yr oeddys i ofyn iddynt ymddiheuro i'r Senedd yn bersonol y dydd canlynot am eu hymddygiad ar aohlysur traddodiad darlith gan Syr John Cock- burn mown cysylltiad a Chyrigrair yr Ymherodr- MYFYRWYR YN YMDDIHEURO. Yn unol a'r oais uchod bu Cynghor Cynrych- ioliadol y Myfyrwyr gyda Senedd y Brifysgol yn ymddiheiuro am ymddygiad y myfyrwyr, ar aoh- lysur y dda-rlith ga.n Syr John Cockburn, ac aim na fuasai y Cynghor ei hun, fel ag y diggwylid iddo, yn cadw llywodraeth briodol ar gonph oyff- redinol y myfyrwyr. I>erbyniodd y Senedd yr ymddiheurad. Nid oes dim wodi ei wneud gan y myfyrwyr yn nglyn &'r afreoleidd-dra ar achlysur cyflwyn- iad y grad-dau ag eithrio datgan gofid a gwadu fod yr anhrefn wedi ei fwriadu yn mlaen Haw.

EFENOYLYDD ADNA- BYDDUS a gymeradwya yn gryf VENO'S LIGHTNING COUQH CURE. Dylai y Mtyfchyr oanJynoi oddiwrth "-r Eieng- ylydd' Geo- Fear, yir Awdwr pobloigaidd, golyg- yodd a. gweithiwr CristionogoP, bx-ofi yn sieir o ddyddordeb a phwyøigrwydd i lawer- Mr Fear, yr hiwn a drig yn G reencfown flousg, Combe Down, Batlhi, a ysgirafena — "Am v fcair blynedd diweddaif yr ydym wedi oadw eioh Veno's Ligihtning- Coujfh Cure yn y ty ao wedi dierbyn Mawer iarwn o fuicfld oddiwrtho. Yr wyf wedi ei grmeiradwyo yn gryf i lawer o rm eraill yin dytoddetf oddiwrth anwyd, peswoh, y fronwst, etoi, yn ysbod fv ntheitiiiau. Yir wyf nowydU dderbyn harnes g^velilhad ger.eth faoh yn dyoddiaf oddiwtJh astftuma, wedi ei g-wefta gian eioh Ligihtningf dough Care, gymeradiwywyd nowydU dderbyn harnes g^velilhad ger.eth faoh yn dyoddiaf oddiwtJh astftuma, ftydd wedi ei g-wefta gian eioh Ligihtningf dough Care, gymeradiwywyd yn yr acboa bwn gan fy mhriod. Teilwng yw eioh mteddyginiaet-n ragarol o'r pobiogrwydd ma.w,r ey'n diad i'w rhan." Veno's Lig'hftmTug Ck>ugli Cure jrw y feddyg- iniaeth buraf, ddyog-elaf, a sioraf at besweih ao anwyd, y froniwst, atitlurrKi, catarrh, dolur gwddf, cryigni, peswoh tenaint, peswoh plant, a photb a.nhwyide'b y fynwes a'r yagyfoint- Pris 9^c, la l^a, a 2s 9c, gan bab fforyflydd ao ys- tordy yn ■mlichi-.ia.ix.

Eglwys y 5antes Fair, Bangor. YR ARWERTHIANT GWAITH FLYN. YDDOL. Dd/dd Mercher, yn y Penrhyn Hall, Bangor, agor-vyd sale of work gan Lady Reiohel gyda'r amcan deublyg o gy.nortnwyo Try&orfa Adgyweir- iadol Yogol Genedlaethol St. Mair a thryboffa gyffreiinoi Eglwys Sant Mair. Yr oedd y neuadd wedi ei naddumo a baneri, olanhigion, a chelfyddydwaith, ac ymddangosai'r lie fel wedi ei dra>vsffux&o yn ddarlun pryd- ferth, Yr oedd y "stalls" yn orlwythedig gan nwyddau amrywiol a defnyddiol, a thystiai'r oil i weithgarwen mawr cynulleidfaoedd Seisanig a Chymraeg yr Eglwys er hyiwyddo Uwyddiant yr arwerthiant. Cyflwynwyd Lady Reichel i'r cynulliad gan y ficer (y Parch W D. Roberta, M.A.), yr hwn a ddywedodd i'r foneddiges ufudd^hau gyda'r par- odrwydd mwyaf i'r oais ar iddi gjflawni'r sere- moni agoriadol, a chymerodd ddyddordeb mawr yn amcanion y mudiad. Dywedodd Mr Roberts na allai adael i'r achlysur fyned heibio heb ddat- gan ei lawenydd, a llawonydd pawb, oherwydd i'r Brenhin anrhydeddu Syr Harry Reichel fel cyd- nabyddiaeth am ei wasanaeth i addysg, ac yr oeddynt oil yn falch fod Lady Reichel wedi cyf- ranogi o'r anrhydedd hwnw. Wrth gyhoeddi'r arwerthiant yn agored, Lady Reichel a ddywedodd:—"Rhaid i mi ddiolch yn fawr iawn i chwi yn wir am ofy.n i mi agor y nodachfa bon, ac i'r Ficer am ei eiriau caredig. Yr wvf yn cael pleser mawr wrth agor y nodach- fa, oanys fo wn faint o ymdreoh a ph& faint o waith diffuant a. wnoir ar ran Eglwys St. Mary- ar ran yr ysgolion yn nghyda'r Eglwys. Un a in nan cla i nodachfeydd o fath hon yw y ffaith eu bod y.n creu dyddordeb, a pho fwyaf o ddydd- ordeb gynyrchir hyny mwyaf y llwydda yr Eg- lwys. Dymunaf bob llwyddiant i'r nodachfa (cy- meradwyaeth). Mr E. A. Young a ddywedodd y gofynwyd iddo gynrychioli y cynulliad i ddatgan eu diolch- garweh i Lady Reichel am fod mor garedig a ohyflawni y seremoni agoriadol. Ni byddai iddo ou cadw gyda.g unrhyw eiriau, gan fod y rhai ag I oedd yn ngofal y "stalls," etc., yn awyddus deoh- ¡ reu ar eu busnes. i. i Eili,vyd y blsidlais gan Mr John Pritohard, A ohariwyd yn unfrydol. Y STALL-HOLDERS. rhai canlynol oeddynt y stall-holders:- No. 1 Stall: Mrs J. Pritciiard, Bodhyfryd. and I the Missee McKinstry, assisted by Mra E. V. I Arnold, Mrs J. Hughes, Miss Mills, and the Misses Morgan, Canonry. No. 2 Stall: Mrs E. A. Young, Tanybryn; I Mrs Roberts and the Misses Roberts, The Dean- ery; Miss Pratt, Miss (ateU, and Mrs South- well. Teachers' Stall: Mrs Gotts, Miss Harris, Miss Ethel Harris, Miss Rhoda Jon&s, Miss Wiicocks, Miss Annie Thomas, and Miss May Ross. Refreshment Stall: Mrs Jo.nes. Bulkeley Tem- perance; Mrs J. Humphreys, Gambier-terrace; I Mrs R. Rowland Jones, High-street; Mrs Ro- berts, Friars Avenue; Mrs Williams, Ferndale, Garth; Mrs Williams, 4, Regent-street; Mrs Morgan, 60, Orme-road; Miss Ethel Jones, Bulk- eley Temperance; Miss Dilys Jones, Bulkeley Temperance; Miss Griffith, Mostyn Arms; Miss Alice Vickers Humphreys, Miss Rowland Jones, Miss Barber, Gartn; Miss Stanley, Mrs William.), James street, and Mrs Williams, Mountain-street. Welsh Stall: Mrs Roberts, Ship and Castle; Mrs Williams, 26, Fair View; Mrs Janet Jones, Friars Avenue; and Mrs Jones, 27, Fair View- road. Baohelor's Stall: Messrs O. T. Roberts, R. H. Morgan, 0. J. Owen, R. Pattison, Griffith Ro- berts, W. J. Lewis, John Pritchard, R. Chambers, Richard Watson, E. Stanley, Thomas Jones, J. Francis Thomas, Robert Jones, Robert Williams, W. S. Williams, R. Hugh Roberts, H. O. Wil- liams, Mitohell and W. Owen. Fruit Stall: Miss Rose Jones, assisted by Mrs Milliard and Miss Hughes. Yr oedd yno y "side shows" arferol, ac un o'r rhai mwyaf dyddorol oedd Oriel y Celfau Cam, o dan ofal Mrs W. Owen, Orme-road. Gwnawd buanes da. hefyd yn y aaethfan ag oedd dan ofal Mr Wi J. Lewis. Panhawyd sale of wiorjc d-dydd Ian, pan y.r oedd cgrmraiad, toawf edftriaitfr, a gwnawd bos- anas rhag^sroi. Oymerwyd dycWordeb rrtawn- mewn oyatadieuaebh, lymritf, yn yr hon y oaf- wyd dree dri chant o li-neliati oiaf i'r penill an- orphegnodig. Y beirniaid oeddynt Mri O. Caer- wyn Robarta a Thomas Janes. Enilhvyd wabr (l £ e) g'an. Mr J- R- Humphrej-s, Friars Avenue. Enillwyd oyinllun hardd o bleserfad a wnawd pran Mir R. Jonas, 5, Drum street, gan Mr R. H. Morgan, Orme-road- Yr oedd y derbyniadau yn 125p, ao adr<xfdir fod hyn vn "record" mewn oysyilltiad ag Eg- lwys y Santes Fair.

Ysbytty Mon ac Arfon. CYFARFOD BLYNYDDOL. Cynhaliwyd cyiartod biynyoaol iiywodraethwyr Yspytty Mon ac Art on yn yr fcspytty, Bangor, dctyctd Gwener, o dan iywyddiaetn Mr Harry Ciegg. Y oanlyn ceir ychydig ddyfyniadau o'r ad- roddiad blynyddol:- "Bu Yspytiy Mon ac Arfoa yn caru ei g\\a;th defnyddiol a dyngarol yn mlaen yn ysted y deuddeng mia a.t%t1 heibio gydag eileitnioirwydd a ctiyniideb. "ii n gynar ar y flwyddyn ymddiswyddodd Dr. Middleweek o fod yn Feddyg y Ty, wedi derbyn oiiono benodiad arall, ac fin holynwyd gan Dr. Joiinstane, yr hwn ag sydd, bytn er nyny, wedi cytlawnx dyledawyddau y swydd mewn modd eifoithiol. "Mae diolch eto yn ddyledus i'r Staff Fedd-" ygol am lafur Uwyddianus ac annitfygiol ar hyd blwyddyn arall gyda r cleifion a'r dioddefwyr a aethant drwy wardiau y satydliad. Cyflawnwyd llawer llaw-weitnred feddygol bwysig, ac y mae yn anmhosibl gor-liwio y m.anteislon ag sydd yn deilliaw o'r sylw a'r gofal mawt gYlOIorir gan y scalf feddygol o'r cleifion. "Bu llawer o gyfeillion y sefydliad farw. Dy- munir yn arbenig cyfeirio at y diweddar Ar- glwydd Penrhyn, yr hwn a gymerodd-y fath ddyddordeb dwin a bywiog yn y sefydliad yn yatod ei fywyd, gan ymweled a'r deiliaid, myn- ychu y cyfarfodydd, a phob amser yn gwneuthur a allai er gwneuthur y sefydliad yn fwy defn- yddiol, tra ar yr un pryd mai efe oedd y prif gyfranwr i'w thrysorfeydd. Mae genym hefyd i ofidio fod Gertrude Lady Penrhyn yn analluog i fod yn aelod weithgar o Bwyllgor y Ty. "Dymunir drwy hyn gydiiabod yn ddiolchgar y rhoddion o bob math i'r yspytty yn ystod y flwyddyn sydd newydd derfynu. M'r cyfryw roddion y.n bur dderbyniol. "Mae Casgliadau Dydd Sadwrn tuag at yr Y8- pytty wedi eu trefnu yn rhagorol gan yr am- rywiol Bwyllgorau Lfool, ac yr ydym yn ddy- ledus i'r boneddigion a'r boneddigesau hyny a gymerasant ran mor weithgar gyda'r cyfryw, a thrwy hyny ohwyddo cymaint ar drysorfa yr Ys- pytty. "Mae cyfraniad mawr arall i'w roddi o dry- sorfa yr Yspytty tuag at unioni cyfrifon y Provi- dent Dispensary." Cyfanswm y derbyniadau am y flwyddyn yd- oedd 1324p 0a 4c, yn gadaol gweddill yn ddyledus i'r tryaoryddion o 754p. Y prif dderbyniadau oeddynt 434p mewn liogau, a 222p 138 10c oddi- wrth gasgliadau Sadwrn yr Y bytty. Or swii olaf daeth 104p 13s lc o Fangor, 27p 7s 5c o'r Felinheli, 27p Os 5c o Beaumaris, 30p 128 Ie o Borthaethwy, lip Os 7c o Lanfair P.G., 9p 38 7o o Fethesda, 7p Is 6o o Landagt-ir;, v. bp ;5" 2o o Lanfairfechan. Cyflwynodd Corphoraeth Bangor awm o 5p, rhan o'r swm dalwyd gan y cyhoedd am weled yr ystafellopdd Brenhinol ar achlysur ymweliad y Brenhin; casglwyd 8p mewn "cycle parade" yn Mangor, a chaed 3p 10s, sef arian dalwyd am fynediad i arwerthiant Castell Pen- rhyn. Mr Harry Clegg (y cadeirydd) a sylwodd fod easgliadau eglwyei- air Gaernarfon rywbath yn debyg i'r flwyddyn ddiweddaf, ond yr oedd cas- gliadau eglwysi Mon 15p yn llai. Y flwvddyn ddiweddaf anfonodd 16 o eglwysi gyfraniadau, end eleni ni chyfranodd ond unarddeg o ho.nynt. Am gapoli air Gaernarfon yr oedd eu cyfraniadau hwy yn fwy o 6p, ond rhai Mon yn Uai o 26p; ond y flwyddyn ddiweddaf yr oedd Cyfarfod Misol Mon wedi cyfranu 20p, yr hwn swm ni ddaeth i law y flwyddyn hon hyd yn hyn. Yr Ysgrifenydd (Mr Smith) a ddywedodd, gyda golwg ar hyn, fod dau y aniad o .Op yn un wedi eu derbyn yflwyddyu ddiweddaf, ond bwriadwyd i un o honynt fod at y flwyddyn lion. Hefyd, dywedodd fod Cyfarfod Misol Arfon wedi anfon cyfraniad o 19p. Wrth ateb cwestiynau yn nglyn &'r lleiliad yn y cyfraniadau, eglurodd yr ysg-rifenydd fod marwolaeth Arzlwydd Penrhyn wedi gw.neud gwahaniaeth o 50p. Yr oedd yr Arglwydd Penrhyn presenol, fodd bynag, wedi add-3w 25p. Ar gynygiad y Cadoirvdd, yn cael ei eilio gan Mr Priestley, mabwysiadwyd yr adroddiad. Ar gvnygiad Deon Bangor, ail-etholwyd Mr Flarry Clegs: yn llywydd, ac ail-ethoiwyd v Pwyll- gor Cyffredinol, gan ychwanegu yr Arglwydd ao Arglwyddes Penrhyn presonol. Etholwyd Ar- glwydd Penrhyn yn ymddiriedolwr y sefvd'.iad yn lie ei ddiwoddar dad. Tsrfynwyd v ^faifocl gyda diolchiadau i'r swyddogion mygedoL <

Pura Soap and Better* For every Household purpose for which Soap is used, Crosfields Pink Carbolic is Superior to the best pure pale or yellow soap. DiMKOBOLIC By To Appointment H.M. the King. Its standard of purity is 70 against 63 for best yellow soap. Therefore it contains more solid vveight of working material. Therefore it contains less water-wears longer, washes better. It disinfects and purifies without extra labour and expense. It safeguards the Health of the Children and SAve. the doctor. :T- i: 31 CROSFIELDS' PINK080LIC has the largest 2d. sale of Carbolic Soap in lb. tablets in the worid, a ■ IMNIMW—M——— I, 11 .■ IN LI gill mmmmm—m