Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
22 articles on this Page
:::'::..._----. BANGOR.
BANGOR. Rhanu Wio.-M-ae y Maer (Henadur J. 13. Roberts, Y H ) gvda'i haelirv&edd arferol, wedi r!i»n« swUi 010 eleni eto i dlodioa y dref. ,Mae wedi gonAymyn fad i tiri chant gcwl ei anfon i bob person yn derbyn cymorth plwyfol. Bydd i tua 200 feily dderbyn y rhodd. Hwylio a.r Gyfer y Nadolig.Mae y parotoadau can? a wneir yn v ddvnas. yn ein taadgofio o ddynesiad gwyl Ùtw-r y flwyddyn. Gwehrn fod cry11 Ixwev o'r niasrachdai eisoes "sredi eu gwnood mor t-.tdynol rig sydd bcsi-bl gyda? arddangosiad mryddau cyfadda? at y tymhor hwn. yn a-rbenig y cigyddion, y siopau pysgod. y dilladyddion, y chwegnwyddwyr, etc. r„ Cvfarfod amrvwiaethol gafwyd yn nglyn a Chym- dojthas Ddadleuol Capel Penlon, Hirael, non Lun diweddaf, o dan lywyddiaeth y Parch H. Rees Ðavi. Cymerwyd rhan mewn canu ac adrodd gan Mrs Dobbs, Miss Jones, Miss Evans, Miss Fanny Owen, a Mr E. O. Jones. Y cyfeilydd yd- oedd Mr R. Ivor Thomas. Cafwyd cyfarfod gwir ddyddorol, a chasgliad sylwcddol tuag at gronfa y gymdeitbas. Cyngherdd Gwladgarol Maw red-dog. Yn y Penrhyn Hall, brydnawn Mercher, cynhaliwyd y cyngherdd a drefnasid gap- Mrs Assheton fimith, Faenol, er budd cronfa. y rbyfeL Yr oedd y neuadd yn llawn. Cymerwyd rhan yn y rbaelen gan Mrs Preston, Lleiniog; Miss CSara Eise&r a Miss Marianne EisslerV ehwareuwyr ar y crwth. a'r delyn i'w Uchelder Brenbinol y Due a Gotha Herr Hugo Heinz, Mr gotb Hughes, a Ciror Brenhin- 01 Meiibion Kryri (dan. airweimaid Mr J. Williams). Deallwn fod y derbyniadau o 170p i lOOp. JJwriada Mr? Assheton Smith (yr horn ddygodd holl gosfcau: y cyngherdd) godi v s\ra i 200p, a'i ranu rhwng y gronfa leol y a M&r^or a'r gronfa ganolog dan reol- eeth y Milwriad Gudea. LLYS YR YNADON. F.isteddiad wyti.noaol y llys hwn a gynhaliwyd ddydd Mawrth, o flaen Mr John Hughes, j Maor, y Milwriad Mar;-h;Ji, C.B., a Dr. Langford Jones. Hugh Jones a ddirwywyd 2a 6c a'r costau am ganiatau i fui grwydro yn Gerlan-road, Bethesda. Rhv Wlvb."—Am fod yn feddw ao afreolus yn Llanfairfechan, dirwywyd Richard J. Roberts 58 a?r costau, ac Owen Jones a William Williams 2e 6o a.'r costau bob tin.Am y cyffelyb drosedd, John Parry, Bethesda, a. ddirwywyd 10s a'r costau; ac Owen Jones, Caellwyngrydd (dros yr hwn yr ym- ddangosai Mr D. G. Darie.si. 5s a'r oostrvu. —William Hughes a ddirwyvryd Is a'r costau sua fod yn feddw jn High-street, Bangor. M .ade Davies, Kytfin-square, a ddirwywyd 2s6c »• costau am arfer iaith ddrwg. • .In-hn Williams a. gyhuidwyd o grwydr- aeth gan Superintendent Haiiis.-P.O. Mason a ddywedodd iddo ganfod y diffynydd yn cysgu mewn ty allan yn Mamgor Uchaf. Yr oedd yn gorwedd ar rhyw bapyrau, a. nifer o hen sachau drosto.- Dywedodd y ditfvnydd fod perchenog y ty allan wedi rhoddi cxiniat:«.d iddo fyned yno.—Y Fainc a rajlodd yr achos allon, ar yT amod fod i'r diffynydd i-ned i'r fclotty. William' E. Williams, Geiiaa Farm, Bethesda, a •wysiodd William E. Owen am droseddu cyfcuth llaiur, a hawliai dair punt- o aawn.-—Mr Twigge Ellis (yr hwn a yxnddangosodd dros yr achwynydd) ft ddywedodd fod y diffjuydd: wedi cyt-uno i fod yn ngrraxanaeth yr achwynyd't f-ei iabrwr o Taobw»dd I2ed hyd Mai 12f ?d nesaf. Arhosodd y diffynydd hyd Tachwedd 23ain, pan yr honid iddo red ymaith, a. haerai yr achwynydd ei fod ef drwy hyny wedi colli grraith arferai ddm-ym i mewn iddo o I 6p 10s i 7p y mip.-Y diffynydd, o'r tu axall, a ddadleuai nad oedd yrt- cael digon o fwyd tra yn ngwasanaeth yr acdvwynydid, -4o hefyd ei bod yn herygl bywyd i ddilyn y ceffyl roddwyd dan ei ofal cf.-We-di gwrandaw tystiolaefchau o bobtu, gorcbymynodd y Fainc i'r diffynydd dalu 20s o iawn a'r costau. Edward Evans, Bethesda, a ddygodd ffyfraith gyffelyb yn erbyn Thomas Griffith, gan hawlio dwy bunt o lawn.-Ilr Twigge Ellis a ymddangosodd dros yr acilivynydl-Mr D. G. Davies, dros y diffynydd, a. ddadlouai imsu dydd Sadwni y cafodd Lwys ei gwasanaethra, tra y gofynai y Ddeddf i Iwar diwrcod clir fyned heibio rhwng grrasanaethu y wys a gwrandawiad yr achos.—Y Fainc a ddalient fod y gwrthwynebiad yn ddfa-, a thaflwyd yr achos all an. Ar apel Mr David Owen., cafodd trwydded yr Union Hotel, Garth, ei tlyrosglwyddi), "tros dymhor" i Alfred Martin, gynt "manager" y White Bear Hotel. Piccadilly, Manceinion.
BEAUMARIS.I
BEAUMARIS. I Yiaadawiad y Ivhingyii Thomas JOOM-Gyda. gofid dwys yr ydynt yn hysbysu am ymadawiad y ffhingyll Thomas Jones, o'r dref hon, i Bentraetb. Yr oocfd y swydkiog mediiw thwn wedi ctingo i'r swydd bwysig o trolygydd (inspector) aT un adeg, M yn gydymgcisydd am y swydd o brif-gwnstabl pan y dewisodd y Oynghor Sirol yr un presenol. Elae yma. gydymdteimiad pur ac eang gydUg of a'i detdu, ac yn wir dywedir petharu chwerw iawn am y aymudiad. Dymunwn iddo of &i dewlu bob llwyddiamt yn y dyfodol.-Trefwr. Cyngherdd Amrvwiaetboi.—Cynhaliyfyd y cyng- berctd uchod nos e-rcheT. wythaos i'T diwoadai, yn addoldy y Metliodistiaid CJalfinakM. tiywyddwyd gan y Cynghoiydd W. T. Williams. 'tr n-wyd y rhaglen fel y canlyn :—Ton gan y Oor, "G".Ia fltrosom," dan arweiniad Mr WuLiaan Thomas; severehiad gan y Ijlywydd; maodolime solo, "Serenata di (rondolieri, Master Owoo. Hughes in^awd, ''Yr Eneth Dlawd Amddifad," Mrs Hillier, IK.A.M. cystadleuaeth adrodd emy* 512, pedwar penill cyntai-goreu, Dtwid Owen. Williacio, Rose- imi^ry-lane; deuawd, "Trowel yn oJ," Mifts M. J. Parry a Master Hughie Eames; adroddiad, "uire y Berw," Miss H. Hughes; unawd, "Rbo'wohi i ni Bregoth Gymnteg, Tegfan; ton, can y oor, 0! am ras i gr.ru'r Iesu: deuawd, "0! Q-afftref yr Eryr," Mrs Hilliex a Tegfan; cor y plant, dan erweinia-d Miss L. Hughes; unawd, "BooddtbiaJst (Joed y Meusydd," Mi.sw'NMiey Williams; cy^adl- ciuaeth adi-odd, dr>r.o a dyr y gareg" —rhamwyd y wobr rhwag 0. E. Jones, Poiioo otsition, as G. II. Williams, New-y-treet can, "Hen gadta-tr freioh- i,aa fy mam," Ttigfan detiawd, "Ha wipes -a tear from every eve," Misses L- Hughes ao I#. Stamtay; adrodd-iad, "Daniel, gan Miss H. Hughes deuawd, '"Cajiaf i'r Arglwydd, Mrs- Hillier a Tegfan; ton gan y cor, •Croesaw, Orugdryn, Oroesaw Mai yr elw at glwb yr Ysgo! Sui. Oyfeiliwyd gan Miss M. E. Jones. M. E. Jones. Cronfa y Transvaal.—Nos Fawrth diweddaif, yn v Neuadd Drefol, cyuhaliwydl cyngherdd mawreddig tfla» at chwyddo v gronfa uchod. Cymerwyd "han yrfSlo gan Mrs Hillier, R.A.M., Mr J. H. Dew, Porthaethwy; y "Beawmaris Q-lee Party," yn oael ei gynorthwyo gan y Mri Patton, Mor»n, a Davies. Cyfeiliwycl gau Miss A. J. Willbuns (Eurgain) a Min Jcannie Williams. Yr «rw»inydd oedd JIT W. P. MeElwee, "bandmaster," R.A.R.E. Yr oedd y rhaglen fel y canlyn:—Mem. of Harledh. gan y cor; can, "The Absent-Minded Beggar, Mr William Owen, Harp lIm, a bu raid iddo ail- ymddsangos. Casglwyd 2p 9s Sic wOOi gorphL-U y gan boblogaidd boti. Oan* '*0 Master, Eer; cpjh, "Honour and Arms,' Mr J. H. Derw, a etafodd dderbyii iad ardderchog; can, "Ordemd to the Fray," Miss Nancy Williams pioooio sotlo, The XPren." Mr W. Patton; cam, ^fioldiera of the Qfueen," Mr J. William Jones; gtuxnp cration, gan Lawreuco; cydg-M)1* "May Britain be by (}od preserved,' gan y cor can, "Tb& Storm Fiend, Mr J. H. Dew deuawd, Misses S. P. Williams; can- "The Deathless Army,'1 Mr J. H. Dew; can, "Fiona," Miss Jennings; cydgaai, "The. Soldiers Chorus," o "II Trovatore,' gam T w ?• v*™ a ohydgan, "Rule Br>,annia," Mr J, WiUu»nv Jane.. ¥ M«er (Mr W. R. Jones) « ddiolcliodd! ya wreaog i bawb gymerasant ran yn y cyngherdd; & therfyn- wyd trwy ganu "Duw gadwov Fremhrnos.
BETHESDA.
BETHESDA. Cymdeithas Lenvddol Oapel Betlwsda (A.).—Nos Ferchei1 diweddaf dasth cynulliad lkiosog yn nghyd, pryd y darllenwyd papyra-u gan rai o brif arwyr y tsymdr itbas, nid amgen y Mri W. J. Parry, Coetmor Hall; W. Elias Williams, Pant; William Thomas, (Wnfaes-terrace a W. Thomas, Tabernacle-terrace. Caiwyd. pa,pyrau< rhagc-rol gan yr oil. Barlith: Y Diwygiad yn y Flwyddyn 1859.— --No, Lun. 51' lleg cyfeoi, yn Nghapel Jerusalem (M.C.), dan lr.vyddiaeth y Parch R. Rowlands, I Tjeflys tradclodvrvd darlith ddyddorol ac addysg- iw,lol giur y Parch Hugh Pv.A, Abcrffraw, ar y t,4tyn uchod. Yr oedd cynulliad da, wedi dyfod YU v rw i a ga??naat eu boddhau yn fawr vn y ddarlif-i, ?. rhoddant y Mjamoliaeth uchaf l r &A\' hydd -wii ei fedr yn desgrifio y gwahanol agwedcV.i! oedd yn dilyn J cynhyrfiad mawr a hynod "fawnw yn y gwabanol gjniiydogaethau. Elai yr ehr i Gronfa "C'yir.deitha* "Dorcas." y gol y Bechgyn, Ghmogwen Cyngherdd a Per- Uormiadaa.—Noswciithiau- Hadwrn a Llun/y 9fed a'r lle^ cyfiool. cvnlialiwyd y cyfttrfodydd hyn yn y Oafe, ac, fel arierol gydaV cyrarfodydd hyn, tynwyd «nulliiKiau anghyfiredln yn oghyd fel yr oedd yr ystafell yn orlawn. Llywydd nos Sadwrn oedd y Parch R. T. Jones, B.A., ficer Glanogwen gan yr hwii- v cafwyd auerchiad rhagorol, a« yn inlaen jrycla'r rhaglen-. I ddechfeu cafwyd Wei- ■ coma bv children," Staad. IV. Can, Rosebud, Stand. III., IV., VI., yn bur dda. Pan. Monk^ (W the organ," Stand. I.. II., yn ddi^ifol. Ad- roddiad, "Hen wrrJg bach fy hun. yn rhagorol gan Willie Evans, J. Wheldon Williron., R. Roberts, W. J. Wiiliasvis, acAlun Roberts. Adroddiad, "Psrfrb ya cwyno," yu ddoniol a da gan Master Jfjixrmas Hughes, iy Amser. Can, "Football, Stand. III., IV., V., VI. D&dl. "Late coming to! school," yn rhagorol- gan John Pritchard a. Daniel. Thomas. Can, "Loving comrade," Stand. IV., V., 1 VI. Adroddiad, "Baby brother," Owen Evans 31 Amelius Clarke. The Burlesque Band, ya wir gan- inoladwy, Stand. III. IV. Drill, Stand. V., VI., yn fedi*u8 dros ben. Can, "Mjners' dream of home," Hugh WiUiams. Diweddwyd y ritan gyntaf drwy ganu "Rule Britannia." gan Stand. V., VI., 1 VII. IL Ran: Can, "A band came to town," Stand. I., 11. Adroddiad, "Give the little boys a. chance," yn bur dha., Stand. I., IL Carol Gym- reig, Stand. III., IV., VI. Can. "Fishers," Stand. V., IV. Adroddiad, "Milwr dewr," Felix Alban Hughes, 'l'y Amser. Yr oedd yr adroddiad hwn yn gamipus, gan ei fod wedi «i wisgo mewn gwisg fllwrol gyda holl arfogaeth y milwr. Cafodd encore byddarol, a. daeth yn mlaen yr ail waith. Peallwa mvai tad y bachgen, Mr W. Charles Hughes, Ty Amser, ydyw awdwr y geariau. Can a chorus, "Soldiers of the Queen," Stand. V., VI. Dadl, "Magistrate and Pat," yn wir rhagorol gan George Ellis, Pant, a Willie Williams. Can, "Pedlars,' Stand. V., VI. Adroddiad, "Briton Coal," Felix Hughes, George Ellis, Benjamin J. Thomas, ac Ellis Thomas Williams. Can. "Every bullet has jt* billet," Stand, V., VI. Adroddiad, "The Absent- Minded Beggar," Master J. Savin Jones, Ficerdy. Yr oedd yr adroddiad hwn yn dret, gan fod cymaint o siarad yn nghylch y darn drwy y wlad, ac aeth y boneddwr ieuanc drwy ei ran yn rhagorol. Drill, Stand. V. VI. Adroddiad, "Taw pia hi boys," yn ddoniol gan Morris Davies, Owen Hughes, Willie Parry, Tommy Jones, a Ellis Hughes. Round, Stand. IV., V., VI. Can, "For the days when we were young," Toifli Gillet -a Hughie Williams,Peny- bryn. Yr oedd y rhai hyn mewn "characters," ac Tl1 sicr yr oedd yn un o'r pefchau goreu yn y cyfar- fod. "Thanks," Stand. II. Wedi canu "God save the Queen" terfynwyd cyfarfod difyrus ac adeiladol dros ben.—Nos Lum yr oedd yr ystateu weai ei llenwi yn mhob cwr fel yr oedd yn anghyfforddus o lawn. Llywydd y noswaith hon oedd Mr Meares, prif oruchwyliwr y chwarel. Aed trwy yr un rhaglen yn hollol a nos Sadwrn. gydaV ychwanegiad fod yr Anrhydeddus Miss Douglas Pennant, ac eraill o deulu y Castell, yno yn oyflwyno gwobrwyon i'r rhai oedd wedi pasio yr arholiad Ysgrythyrol yr llwyddianus, ac hefyd i'r rhai oedd wedi ymbresen- oli fwyaf yn yr ysgol yn ystod y flwyddyn. Yr oedd y boneddigesau i'w gweled yn mwynhau eu hunain yn fawr vn y canu a'r gwahanol berfform- iadau, ac aeth Miss Pennant drwy y gwaith o gyflwyno y gwobrwyon- mewn modd prydferth, a chyda gwen siriol oedd yn boddio y plant yn fawr. Terfynwyd drwy ganu "God save the Queen." Mae yr ysgol ihon yn ngofal yr ysgolfeistr profedig a wwydaianus, Mr T. Herbert Hughes. Y mae ol medr a llafur mawrar ddysgyblaeth y plant, a diaanheu y bydd yr arddangosiadau hyn o'i allu fel ysgolfeistr o fantais iddo yn y dyfodol.
( CAERNARFON.
CAERNARFON. Tybaoo i'r Milwyr.-Dydd bu anfmiodd- y Mri C. E. Jones &'i Gwuuni, gwneaithurwyT tybaoo, Caernarfon, 1088 wn9 o dybaoo i'r Gattrawd Gym- reig yn Neheubarth. Affrica. Mae yr anrheg wedi ci derbyn, ac wedi cyrhaedd Soufthaanpton. Anrheg i Gyfrinfa ftontium.-Mae darlain rhagwol o'r Right Worshipful Grand Master of North Wales, Arglwydd Harlech, wedi ei an- rh-egu i'r gyfrinfa hon o Urdd y Miaswniaad gam Mr Edward Roberts, P.M., P.P.G.S.W., P.G. I Sec., D.G.S.B. (England). Gwnaed yr amrheg- iad mewncyfarfod o'r gyfrinfa nos Fawrtih, a bydd i'r clarltm gael ei gadw yn eu tystafell yn y Oastell. TwrHo OwtUUD-i y Riheilffordd. —Vn Lilys yr Ynadon Sirol yr wythnos ddiweddaf cyhuddai y ownuii O. H. Evans, Marous-atreet, o drafaeJio o Fangor i Ga-emafrfon. heb docyn. Dirwy, lOa a.'r costau.-W. Williams, porthmon gwartheg, Ca.stle Arms, Dinbych, hefyd, a wyaiwyd am beidio talu pris y gerbydxee o Abergele i Gaesrnarfcm. Dywedid fod y diffynydd pan y cyrhaeddodd i Gaeniarfon- wedi gofyn i swyddog dderbyni tal ei gludiad o Fangor. Y dydd can- lynoi daeth y diffynydd draohefn i'r orsaf, gan ddweyd iddo wneud camgymeriad, a'i fod wedi d'od y diwrnod cynt o Abergele. Oynygiodd daJu y pris, ond ni chymerai y swyddog yr arian. Dirwywyd ef i 20s a'r costau. Arwerthiant ac Arddangosfa Atrifeiliajd Tew- ion.—Yn nghae y Pavilion ddydd MLeroher, cyrt- haliodd y Mri B. H. Owen a'i Fab eu harddasng-- oaiad a'u haxwerthiant blynyddol. V beirniaid oeddynt: Gwart-h-eg, Mri John Jones, Llandud- I no, a Ro-bert Hughes, Llanfairfeohan; defaddl, Mri William Thomas a H. Wal-ford, cig'yddion, Rangor. Oafodd y gwobrwyon (y rhai a roddid gan yr airworthwyr) eu dyfarnu fel y canlyn: Da.u fustach: 1 a 3, Mr John Jones, Llanfagdalen 2, Mr R. W. Pribchard, Coedmarion, Hedfer: 1, Mr R. W. Pritchard; 2, Mr G. W. D. Aasheton Smith, Faenol. Burwch: Mir W. M. Roberts, RhoscGoain; 2 a 3, Mr R. W. Pritchard. Chaul- [ pion prize a chwpan (rhoddedig gan y Mri W. Lloyd Griffith a'i Fab), am yr anifadl goreu ddan^josid gan eu cwsmeriaidl: 1, Mr J. Janes, LlamfiagdaLen. Gwobrau arbemig rhoddedig gan y Mri G. B. Thomas a'i Fab i'w owmneziaid-- Bustach: 1, Mr J. Jones. Heffer: 1, Mr R. W. Pritahard. Deg a ddefaid gwynebddu: 1 a 2, Mr G. W. D. Asshebon Smith. Deg o ddefaid baoh (dcelyawffi cyntaf): 1 a 2, Mr R. W. Prit- ohard (ail ddosb&rth): 1, Mr R. B. ELlis, Bron- ant; 2, Mr R. Jones, Dinas; 3, Mr Griffitii Owen, Plasybont. G^robr i'r gwecrthwr mwyaf: Mr Tom Ammstrong, Royal v^jortsman HoteL Gwobr i'r .prynwr mwyaf: lu* David Brans, Gaernarfon. Oaf odd rhai bustyoh eu gwerthu am 32p iss; heffrod, 18p 158; buohod, 20p. Yr oedd derbyniadau yr arwerthiant yn agos i 3000(p. Anfcmwyd gwartheg i'r arwerthiajit (ond nid i gystadilu) gan y rhai candynoi: —-Yr Anrhyd- eddua F. G. Wynn, anifeiliaid rhagorol y rhai aethant i brisiau uohel; Mri J. E. Greaves (Ar- glwydd Raglaw), Lloyd W. G. Hughes, Ooed Helen; G. J. Roberts, TVefarthin, air Fon J. Griffith, Bryn; W. Rrooklebank, Parkia; Wm. Jones, Bodaden; Robert Edwards, Treborth; W. O. Williams, Goufron; J. E. Jones, Ty'n- llan; — Evans, Ledod; J. W. Roberta, Ion, air Fon; — Williams, Penybryn, Iianfag- dalen; Rice Roberts, Penybryn; John Bva-na, Oaernarfon; John Owen, Rbosmeilan; J. H. Jones, Tyddyn Whiskin, etc.
OASTELLNEWYDD-EMLYN.
OASTELLNEWYDD-EMLYN. Cyfarfod Adlomiadol Ebenezer. — C^nhaliwyd cyfarfod adloniadol yn y lie uchod nos Feroher, o dan arweiniad y Parch D. D. Walters, gweinidog y lie, pryd y cymerwyd rhan ynddo gan y personau canly-nol: Adrodcliad-au: Mri John Picton Phil- lips, B. Palmerston Davies, Benjamin Jones, J. J. Griffiths, James Isaac, David Harries, A. G. James, William Eynon, Misses Sarah Jones, Hannah L. Howells, Hannah D. Phillips, Rebecca Jones, Lily Llewellyn, Mary Ellen Jones, Hetty Ellen Jones, a Katie Thomas. Dadleuon Misses Maiy L. Harriea a Maggie Phillips, Miss Martha Rees a'i chyfeillesau, Mr Evan Evans a'i gyfeillion. Unawdau: Misses Leta. Thomas, Mary L. Harries, Carrie Llewellyn, Hannah Jones, Maggie Phillips, Sarah Jones, Doiraih Phillips*. Lily Llewellyn, Annie Thomas, Polly Davies, Mri Morley Davies, a James James. Deuawd Misses Mary Hughes a Miss Martha- Rees. Pedwarawdan: Miss Savage a.'i chyfeillion, ldr, Joshua Eynon a'i gyfeillion, Mr Samuel Rees a i gyfeillion. Partion Miss Williams a'i chyfeillesau, Mr W. Williams -a'i 'ba-rti, Mr Joshua Evnon a'i barti, Mr W. Davies a'i barti. Dadganwyd amryw ddarnau gan Gox y Plant, o dan arweiniad Mr D. Nicholas. Cyfeiliwyd yn fedrus gan Miss Williams, Miss Evans, Miss Rees, Miss Thomas, a Miss Wil- liams. Yn ystod y cyfarfod eyflwynodd y Parch W. Emlyn Jones, Treforris, dystysgrifau ir personaii llwyddianus yn arholir..d y Tonic Solfia. Cafwyd cyfarfod llwyddiaaius yn mhob ystyr, a'r capel yn orlawn o wrandawyr. a?tud. Terfynwyd y cyfarfod drwy i'r arweinydd gynyg y diolohgarwch gwresocaf i Mrs Davies, Emlyn Bakery, yr hon, 01 charedig- rwydd, a roddodd de a b.-ra brith i'r plant, ac eil- ivyd gan Ehedydd Em'yi /¡)
DINBYCH. j
DINBYCH. Manvolaeth.—Wedi m'fo-dd o afiechvd, bu farw ) Mrs Bowdage, priod Mr T. W. Bowdage, Y.H! Cotton Halt, nos Sadwrn cyn y diwedaaf Bi hafiechyd ydoedd clelyd y g.lon. Yr oedd ya wraig hynaws a ch&rasg. "» pherchvd in gan wren^ a boneddig. C-avidrwy<i i ddvdd Mcrcher yn y t-eulu, yn Knydymwyn. Yr Ysgol Mawrth cynhaliwyd 0- cvfarfod o lywoirasthwyr yr Yr:gol GanoIra-c.d, U;.J1 lywyddaaeth Mr J. H- r ov. J ones.—Dvrbymwyd yift&liswyddiad yr isathrw. Mr Idwal Widiams. yr -hwr sydd wedi -ei b.^oo; *"s\ ysgolfeistr tan c wr. »c«. Yssjol Hwlffordd.—Yr c!< re wedi hvs-bvfiebu, ac wedi <krbyn- 11 o p V;- am ie Mr WuhaiM. U With 7 rhai hyn detho'T>'yi' tr:, set Mri EJ]:otti, Huddersfleld Smrh. a Swan etc. ren- df rfy-nwyd yroddiddan a'r tri cyn gwiieud y p&nouiau. —Pasiwyd i wobrwvo v ->■ .-t yn Neusidd v Drei ddydd Iau Kesa-f, a g^- ■y Prifalhraw Reichel yno.
----DYFFRYN NANTLLiE A'R AMXJYLCH-OEDD.
DYFFRYN NANTLLiE A'R AMXJYLCH- OEDD. Y mae y fcywydd caled yma. wedi bod yn angeu i amryw o hen bobl yn y Dyffiryxu Oladdwyd yr hyn oedd farwol o Mr John Rees, Prince Llew- elyn Oottageø, Penygroee, ddlydd Ian diweddaf, yn tynu at ei 80ain mlwydd1 oed. Da faæw Mr John Davies, saer coed, Rhagfyr 16eg. Yr oedd yn enedigol o gymydogaeth Llan- bed-rog. Yr oedd ef oddeatu 90ain mlwydd oed. Hefyd bu faarw Mrs Williams, Birmingham House, Rhagfyr 15fed, oddeutu 90ain mlwydd oed, heblaw aasiryw eradll. Y mae trwy y Dyffryn barotoa manvr gogyfeJr I a'r Ni^BoIig. Bydd y Temlwyr Da yn eynhal C)-ngherdd mawreddog nos Wener, yr 22ain cyf- iaol, ao eistecufod gadedriol y Sadwrn dilyn- ol. Yr oedd yma- deimlad angherddol ofeerwydd yr anhap- i'n milwyr yn yr ysgarmos ddydd ÙJu, y 14eg, o dan gyfaa-nddyd, y Oadfridog Buller, a gobaith diysgog y bydd iddo dalu yn fuan i'r 1 Bwetriald. Y mai amryw -o-'r Dyffryn hwn wedi myned i"1" rhyfel, ac y mae pryder mawr gan eu teuluoedid yn y cyloh. Gobeithiaf y deuent yn ol wedi gorohfygu ac heb anaf.
i .FFESTINIOG A'R OYLCH.
FFESTINIOG A'R OYLCH. Y Cymdeithasau Llenyddol a Diwylliadol.—Nos Fawrth cynhaliodd Oymdeithas Capel Seion (B.) ei chyfaifod, a darllenwyd papyr ar "Vavasor Powell" gan Mr William E. Thomas, Diphwya-terrac- -Nos Lun, yn Nghapel Dolrhedyn (M.C.), cynhaliwyd i cyfarfod1 dirweatol y merched, o dan lywyddiaeth Mr J. E. Humphreys, Dolrhedyn. Anerchwyd gan y Paxchn. R. Lewis (W.), John Hughes (A.), Samuel Owen (M.C.), Mr Robert Williams, Ysgol y Bwrdd, a'r Hybarch Rees Roberts, Harlech. Cafwyd cyfar- fod da iawn.—Nos Wener, o flaen v Gvmdeithas Wyddonol, traethodd Mr Da.vid J. Lewis ar "Count Tolstoi" yn rhagorol dros ben.—Yn Nghymdeithas y Garregddu (M.C.) darllenwyd papyr ar "Williams, Pantycelyn," gan Mr William Lewis, Park-square. Cyfarfod amrywiaethol oedd yn Hyfrydfa (A.), a chymerodd amryw ran ynddo mewn canu, anerch, adrodd, a darllen.—Yn Nghymdeithas Eglwys St. Martha cafwyd amryw bapyrau rhagorol gan Mr D. E. Hughes ar "Fasnach deg;" gan Mrs E. A. Hughes ar "lawn ymddygiadi yn nhy Duw;" a chan Miss Mary Jones ar "Ein Brenhines." Cy- merodd amryw ran mewn gwneud sylwadau ar y papyrau a chanu yu ystod y cyfarfod. Y Masnachwyr a'r Gwyliau.—Mewn cyfarfod a gynhaliwyd, o dan lywyddiaeth Mr Thomas Jones, Dicks' Warehouse, penderfynodd y masnachwyr i gau eu masnachdai Rhagfyr 25aan a 26ain, ond i agor dydd Calarv. Damwain ar y Rheilffordd Gul.-Pry-dnawn ddydd Mercher, yn ymyl llddiartau y rheilffordd gul yn Glanypwll, cafodd Mr David Davies, plateplayer, Penytwnel, ei anafu yn dost iawn. Y mae y cwmni yn gwneud cryn gyfnewidiadau yn y lie, ac ymddengys i Davies geisio symud llidiart oedd ar draws y llinell ac ar ffordd gwageni llechi a ddeuai o'r orsa.f ar y pryd. Llithrodd ei droed, ac aeth o dan y wagen gan gael ei ddyblu i fyny mewn modd poenus iawn. Anafwyd ei glun, a derbyniodd ysigiad i'w holl gorpb. Wedi i'r meddygon Roberts a Jones weinyddu arno cymerwyd ef i'w gartref. Cafodd waredigaeth ryfedd am ei fywyd. Qyngherdd Gweddwon ac Amddifaid y Milwyr.— Nos Fawrth, Mr William Owen, Y.H., Plaswaenydd, yn y gadairt di cyngherdd nodedig o dda i'r amcan ucbod. Canodd Mr E. Ffestin Jones, LIinos Gwalia, a Llinos Moelwyn yn hynod o dderbyn- iol, a hyny amryw weithiau. Oafwyd adroddiad da r "The Absent-Minded Beggar" gan Miss Mary L. Roberts, Bryna.wel, a gwnaed casgliad o 29s 80 ar ol yr adroddiad i'w cyflwyno i gronfa y "Daily Mail." Dadganwyd rhangan yn y modd mwyaf derbyniol gan y Moelwyn Glee Parti, o dan arwein- iad Mr Oadwaladr Roberts. Mr Bennett Williams, Porthmadog, a ganodd gan "The Absent-Minded J Beggar," a Miss Katsy Owen, Porthmadog, a gymerodd yn hynod o dda gyda'i chanu swynol. Gwnaeth y jferddorfa o Porthmadog eu rhan gyda chajimoliaet-h uchel, o dan arweiniad Mr Bennett Williams. Yr oedd canutoliaeth mawr i chwareu Sergeant Hammond ar y clarionette. Cyfeiliwyd gan Mri Dodd, Walker Davies, a. J. C. Maclean. Gwnaed elw Red dda. Marwolaeth Hen Gymydog Ddiddan.—Y Sabboth, bu farw yr hen gyfaill cywir Mr Robert Davies (Brithyll y Gamallt), Bethania, wedi gadael ei bedwar ugadn mlwydd. Yr oedd! yn un o ihen frodor- ion yr ardal, ac yn un a bercliid yn fawr wan bawb a'i hadwaenai. Ni bu neb mwy selog fel Eglwyswr nag- ydoedd ers blynyddoedd lawer. Edrychid arno fel un o'r rhai nrwyaf didwyll yn yr holl wlad, ac yr oedd ei gwmni yn un a hoffid yn fawr yn mhob cvlcb. Heddwch i lweh. yr hen bererin anwyl. Ga.ir o'r laan a'r Maen. Gwyr ieuainc, gan mwyaf, gyfarfod Cymdeithas Cymry Sobr, a, cnanmolir eu gwaith yn fawr.—Yn Nghym- deit-has Bethel (A.) cafwyd da-u bapyr, y naiD gan Mr R. J. Roberts, Saron House, ar "Pa. fodd y c-awsom ein Beibl," a'r Hall gan Mr John Jones, Penybryn, ar "Ddvgiad crefydd gvntaf i Gymru." —Nos Lun cynhaliwyd cyfarfod blynyddol y FeibI Gymdeithas, o dan lywyddiaeth y Parch T. T. Phillips. Siaradwyd gan amryw, a. chan y Parch H. Cernyw Williams, Corwen, dros y Fam Gym- deithas-Bu. Elfyn. yn darlithio yn Maentwrog. nos Sadwrn, ar "Hen gymeriadau hynod Llanrwst." Y Parch C. P. Price, rheithor, yn y ga;dair. Elai ,f. yr elw at oleuo y pentref. Mwynbawyd y ddarlith yn fawr .gan y gynulleidfa. Yn Nghymdeithas Engedi (M. C.) darllenwyd dau pyr, y naill ar "Gynydd a dadblygiad Ohwarelau Ffestiniog" gan Mr E. L. Lloyd, Belle Vue, a'r llall ar "Reola" chwarelyddol" gan Mr E. D. Hughes. Dadganodd Miss Maud Hughes, Banc, yn effeithiol yn ystod y cyfarfod. Llys CyflafareddoL—Tua mis yn ol eisteddodd llys yn y Queen's Hotel i ystyried hawliad Mr Griffith Williams, Bryngwyn, Ohurch-street, o £ 125 gan Mrs Owen, Llythyrdy, Rbiw, yn achos niweid- iau honedig wnaed i'w ty trwy ail adeiladu y Gran- yille—ty cysylltiol a.'r eiddo ef. Cymerwyd dydd- ordeb mawr yn yr achos, ar gyfrif yr adeiladu a'r cyfnewidiadau parhaus sydd yn yr ardal yn bres- enol,' ac y gallai y cynghaws fod yn ffafriol neu anffafriol i symudiadau pwysig felly yn y gymydog- aeth. Y cyflafareddwyr yn yr achos oeddynt: Mr D. G. Williams, Y.H., Brynpryn, a Mr Peter Mclntyre, goruchwyiydd Et-ifeddlaeth Gwydr, Llan- rwst. Gweithredai Mr Robert Roberts, Y .H., Dol- rwst. Gweithredai Mr Robert Roberts, Y.R., Dol- awel, prif oruchwyliwr Chwareli OakeJey, fel canol- wt. Ymddangosai Mr William George, Criccieth, dros yr hawlydd, a Mr David Jones (Mri David Jones a Roberts), Llanrwst, dros Mrs Owen. Hol- wyd amryw dystion dros y ddwy ochr, ac yn eu (plith Mr Roberts, C.E., Porthmadog, a Mr Marks, C.E., LIandudno. Dyfamiad Mr D. G. Williams ydoedd fod Mrs Owen i dalu iawn o JBlll 17a 3c, ond y swm a ddyfarnai Mr Mclntyre ydoedd RZ5 169 6c. Gan mad oedd y naill yn cydolygu a'r Hall, cyflwynwyd yr achos i Mr Ro- berts, y canolwr apwyntiedig, yr hwn a ddyfarn- odd £ 45 16s 6c fel iawn i'w dalu, a phob ochr i dalu eu costau eu hunain.
LLANARTH.I
LLANARTH. I "Magic Lantern."—Nos Fercher cafwyd gwibdaith ddyddorol gyda'r llusern drwy ddeheubarth. Affrica. Dangoswyd Cape Town, Port Elizabeth, Durban, Kimberley. Pretoria, a manau pwysig eraill mewn cvsylltiad a'r rhyfel presenol. Cafwyd cipolwg ar y cloddfeydd aur a diemwnt, a gwelwyd dull j marchnadoedd, y wageni, a'r ychain ar mulod. Bu rhai o'r brodorion hefyd on blaen, a gweiem eu bod yn bobl ddewr a nerfchol. Svnem yn fawr wrth gael ar ddeall fod y blodau ardderchog hyny {arum lilies) yn tyfu yn wyllt ar hyd llethraui t wlad hono. Grssyn, onide, bod 00 prydferthwch dihafal I vn cael ei lygru a chochwaed meib y cledd yn yr argyfwng ev.bydus hwn! Y Parch J. M. Prytherch fu yn tra-ddoai ar y darluniau, a chad-eiriwyd'^gaii yr Hanadur Morgan Evans. Mr'Bevan oedd l»yw- iwr v llusern. Daeth llawer o bobl yn nghyd, a.m fod yr elw i fyn'd i'r plant mewn gwobrwyon am fynychiad cyson or ysgol. Angla.dd.—Dydd Iau cymerodd an^ladd Da.vid Davies, Motigido, le. Dyn ieuanc, 23am mlwydd oed, yuoedd, a dioddefod-d gystudd caled. am fisoedd yn d-ra, amyneddgar. Oladdwyd ef yn Mynwent Penycao, a gwasanaethwyd ar yr -achlysur gan y Parch 0. Jones, Llanrth.
LLANELWY. |
LLANELWY. Cronfa y Rhyfel.— Cesglir. yma, o dy i d y at- crrcnfn tdiluoedct y mihvyr, a. cha'r caagiydiclion groesaw yn mhob man. Gwnaed: casgliad- hefyd yn eglwys y plwyf y Sul o r blscn. Rharn: Gwobrwyon.—Nos Lun diweddaf bu y Deon V" riianu gwobrwyon- i blaat yr Ysgol G^nedlaethol am fod' yn bla.-t da a ffyddlon yn eu preseTioildvb. AT yr a.dJysur, cynhaliwyd: cyfar- fod amrywiaethol gan y plant, ac vr oedd y canu, yr adrodd, a'r chwaxe-u yn rha-gorol. Cynorthwyid Wy gan rii mewn oed.
'LLANGOLLEN.
'LLANGOLLEN. T..t,-n y ddadl yu nghyfarfod Cj-mdeithas fuhoboÜ nos Lun ydoedd "Pa un ai cymeriadau (Jrvr.T sy(3j. yn fFrrfio syniadau cyfeihoraus ynte 'T;u cvfe:liornus sydd' yn Ifnrfio cymeriadau dnvcr^' Y d::dleuwyr oeddynt y Mri R. Llew. Htigbes .a G. S. Griffi hs. Cymvrodd amryw o r ran "u yr ym-drafo<laeth. Yr oedd y cyfar- 7 -v fod o daa lywyddiaeth Mr Robert Evans, Sprmg- j; Cvtibaliwrd cyfarfod wythnosol Cyiii-daitnas Dca- w-viliadol y Bev'*yddvyr nos L'n> Mr E. M. Parry yn y gadair. Pwnc y noton oedd dadl: "A ddylai y Bedyddwyr Cymreig uno a Chynghor yr Eglwysi Rliyddion?" pryd y cymerwyd yr ochr gadarnhaol gan Mr Thomas Evan*, a'r nacaol gan Mr Thomas Owen. Y siaraclwyr eraill oeddynt Mri R. S. Ed- wards ac Evan Hughes. Caiwyd dadl fywiog. Rhoddwyd perfformiad o'r llyfr, "Hen Entynwyr Cymru," o waith ein trefw galluog Mr Levi Ro- berts, yn Mhenllyn, nos Wener. Gwasanaethwyd gyda'r llusern gan Mr Ed.-O. Jones, Market-street; diarllenwyd yr hanesion gan Sir David Griffiths, a chanwyd amryw- o emynau asdnabyddus gan y gynulleidfa. Diolchwyd yn gynea1 i Mr Roberts am ei ganiafcjid i fyned drwy y llyfr,. afc hefyd i'r Wri E. O. Jones a D. Griffiths am eu gwssanaeth. Y Parch wla T. E. Williams oedd y llywydd.
LLANRWST.,
LLANRWST. Llys yr Ynadon.—Dydd Llun, c flaen Milwriod Johnstone (cadeiiydd) a Dr. Jo-nes,, Heddgeidwad Bebb a gyhuddai John Roberts, Cwy, o feddw- dod yn Glan Conwy ar yr ail cyfisol- Dirwy, Is a'r cosrtau.—Caniatawyd trosglwyddoi' trwydded y Victoria. Hotel, Llanxwxt, i Mr Thomas Marriotte I Penybryn Inn i Mr Edward Lloyd Hopef; Swan Inn i Mr John R. Jones; a'r Lion Inn, GVytberin, i I Mr Robert Ellis.—Mr J. E. Humphreys ar ran Mr Foster, ceidwadhe.1wriae.th Arglwydd Penrhyn, a gyhuddai G. M. Griffiths, Llys If or, a Hugh P. Roberts, Bron Llan, o drespasu mewn ymd, t:1 a,m helwriaeth. Plediodd Mr W. P. Roberts r eaoigrwydd ar eu rhan, a. dirwywyd bwy i 5s yr un I a.'r costau.—Mr Fenna, ar rain. Cwmni y London and North-Western Railway, a gyhuddai. Louis ODIas, gwerthwr wynwyn, o fod wedi dod gyda'r tren ofaf o Llandudno Junction i Lanrwst, ac iddo fyned: allan trwy ffordd anghyfreithlawn i oagoi talu. Pan awd ato dywedai iddo ddod o Ffestiniog yn y .boreu, ond yr oedd rhai o'r gwasanaethyddion yn ei wylio. Bu iddo nacau rhoddi ei enw hyd' nes yr awd ag ef at yr Arolygydd Ja.rvis. Ni ym- ddangosodd. Dirwywyd ef i 108 a'r costau, a chaniatawyd warrant i'w ddal cyn iddo ymadael am Ffrainc.—Gorchymynwyd fod i John Uwen, liiyn- sylldy, dalu 2s yn yr wythnos i Maria Williams, Sychbant, Llanrwst, tuag at fagu ei phlentyn. Yr oedd wedi talu am dymhor. Hedd- geidwad Davies a. gyhuddai John Roberts, Scotland-street, o fod vn feddw a chyflawni ffieidd- dra ar ddrws masnaendy nos Sadwrn, Tachwedd 25ain. Dirwy, Is a'r costau.—Heddgeidwad H. Jones a gyhuddai Robert Owen, Scotland-street, o fod yn feddw ac afreolus ar Rhagfyr y 24ain. Dir- wy, 2s 6c a'r costau.
I NEFYN. I
NEFYN. Cronfa y Rhyfel.—Y mae eisoes 30p 7s 10c wedi eu cyfranu at gronfa y sir, fel y canlyn :—Eglwys y Plwyf, 6p 15s Eglwys St. Mair, Morfa, 4p 8s 2c Capel Methodistiaid Nefyn, lOp Os 3c Capel Met ho- distiaid Morfa, 3p 10s 11c; Capel Methodistiaid Mynydd, 15s 2c; Capel Bedyddwyr Nefyn, 3p 5s; Capel Bedyddwyr Morfa-, lp; Capel Annibynwyr Morfa, 13s. 4c Capel y Wesleyaid (drwy eu cronfa enwadol), 3p 3s; Capel Annibynol Nefyn (i gronfa Arglwydd Faer L undam), 1p 12s. j
PORTHMADOG. I
PORTHMADOG. Y Dywydd.—Cyfnewidiodd yr hin yn sydyn yr wythnos ddiweddaf, a chafwyd enwd o eira a rhew caled. Er fod yr heolydd yma wedi eu gorchuddio ag eira, nid oedd dim i'w weled yn Nghriccieth na Phwllheli. Gwerthiant y Spoi"tsman Hotel. — Prydnawn Gwener cynygiodd y Mri Dew a'i Fab ar werth y Sportsman Hotel. Y cynyg cyntaf ydoedd 2000p, yr hwn a gynyddwyd yn raddol nes cyrhaedd 4600p, am yr hwn swm y gwerthwyd y gwesty i Miss Hudson, y tenant. Llongvfarchodd Mr Dew Miss Hudson, gan ddymuno iddi bob llwyddiant. Boddiad ger Beddgelert.—Oddeutu chwech or gloch nos Fercher aeth Morris Jones, Glanydon, ger Beddgelert, ond yn mhlwyf Dolbenmaen, i Durn- pike y Traeth i ymofyn newyddiadur. Gan na ddaeth yn ol, tybid ei fod wedi myned i gysgu at ei frawd yn Hafodgaregog, a boreu dTanoeth aeth ei fodryb yno i chwilio am dano. Hysbyswyd hi I na fu yno, ac yna awd i chwitio y gymydogaeth am dano. Cafwyd ei gob ar goeden ger yr afon, ac ychydig yn mhellach cafwyd y corph yn yr afon. Yr oedd "y trancedig mewn lselder ysbryd ers tro. Cynhaliwyd trengholiad ar y corph vn nhy mam yr jmadawecKg, prydnawn ddydd Sadwrn, gerbron Dr. Thomas Hunter Hughes a nifer o reithwyr, ac wedi gwrando y tystiolaethau, dychwelwyd rheith- j farn o "Cafwyd wedi boddi." I Bwrdd Ysgol.—Cynhaliwyd y cyfarfod misol i oft Fercher, pan yr oedd yn bresenol: Mr D. R. Thomas (cadeirydd.), Mr Richard Hughes (is- j gadeirydd), Parch W. Ross Hughes, Dr. William Jone»-Morris. Mri H. Pany, E. IL Roberts, a Wil- I liam Morris Jones (clew)'.—Ymddangosodd Mr Wil- liam Roberts, swyddog gorfodol, i roddi gerbron ei adroddiad' misol.—Pasiwyd fod yr ysgolion i gael eu cau yn ystod gwyliau y Nadolig o'r 19eg cyfisol hyd yr 8fed o lonawr.- onderfynwyd, i ymuno a Chymdeithas Byrddau Ysgol, a phenodwyd y Clerc I yn gynrychiolydd i'r gynliadledd.—^Pasiwyd1 fod i r swyddog gorfodol ddarparu "census" o holl blant y plwyf rhwng tair a 13eg oed, ac fod i'r swyddog gael ei gydnabod, am hyny.—Awdurdodwyd y Pwyll- gor Arianol i wahodd cynygion i gael- "desks," ac i bwrcasu y evfryw. Cronfa. y "Rhyfel.—Ar wahoddiad y Cynghor Dinesig, cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn y Neuadd Drefol, Fercher, er cymeryd i ystyr- iaeth pa gwrs a gymerid. i hyrwyddo cronfa y sir er budd' teuluoedd ein milwyr yn y rhyfel. Cymer- wyd y gadair gan Mr R. M. Greaves, ac er fod y noswaith yn oer a'r ystafell yn neillduol felly, daeth cynulliad lluosog yn nghyd, a. ffynai y "brwufrydedd mwyaf yn y gweithreddadau. Yn ei anerchiad agoriadol, sylwodd y Oadeiiydd mai nid fel elusen yn unig JT oeddynt i edrych ar y pwnc, ond fel mater ag yv oeddynt yn rhwym, fe-1 dina-syddion, i'w gyflawini, fel dyledswydd at y sawl oedd yn brwydro dros ein gwlad. Efe a ddywedodd y byddai Mrs Greaves bob Nadolig yn arfer rhoddi gwledd i blant Ysgol Penmorfa., ond eleni fe ofynid iddi roddi swm y draul at y gronfa hon (uehel gymerad- wy aeth). Byddai hyn yn ddigon i d-dangog iddynt beth oedd y tsimlad cyffredinol tuag at demu, i gweddwon, ac amddifald ein milwyr. Cafwyd ad- rod-diad, gan Mr David Breese, ysgrifenydd y gronfa, am gyflwr arianol y cyfryw, a sylwodd fod angen am bob cefnogaeth, er fod y cyhoedd "yn gwneud yn ardderchog, yn enwedig trwy gyfrwng f casgliadau yn y gwahanol eglwysi a chapslau y sir. Cynygiodd Cadbesn J. R. Pritchard (y Gwirfoddol- Cynygiodd Cadbesn J. R. Pritchard (y Gwirfoddol- wyr) fod cronfa leol yn cael ei hagor, ac fod yr arian yn' cael eu trosglwyddo drosodd i gronfa y sir. Mewn araeth hyawxil a theimladwy, gwnaeth apel am gynorthwy, a dywedodd fod y Gwirfoddol- wyr eisoes wedi cyfranu 30p. Byddai ef bob blwyddyn yn rhoddi rhoddion idlodion y dref, ond eleni yr oedd am roddi y cyfiyw er budd yr amcan oedd ganddynt mewn golwg. Eihwyd, mown araeth rymus, gan y Parch W. J. Jficholsoav, a chefnogwyd, yn fedrus ac argyhoeddiadol, gan Mr Richard Davies, a phasiwyd vn unfrydol. Cynygiodd Dr. Jones-Morris fod pwyllgor vn cael ei ddewis i drefnu ar gyfer gwneud casgliad drwy yr ardial. Fel arferol, yr oedd y "doctor" yn ei hwyliau goreu, ac wrth gyfeirio at v Fren-hines, a.'r anfri a. deflid arni I gan y Wasg Ffrengig, dywedodd ei fod unwaAth wedi bwriadu myned i Arddangosfa Paris, ond, oherwydd yr anmharcbi arddangoswyd at ei Mawr- hydi, yr oedd am aros gartref, a chyfranu y treuliau fuasai yn debyg o fyned iddynt at y gronfa hon (uchel gymeradwyaeth). Eiliwyd y cynygiad gan Cadben H. Barnard, a phasiwyd. Ar gynygiad! Mr CL E. B-recse-, yu csbd €iilio Mr David morris, penodwyd y personam canlynol ar y pwyllgor. Mri R. M. Greaves, J. R. Pritchard, David Breese, Dr. Jones-Morris, Rhingyll Hammond, Mri Alfred Crick, Jonathan Davies, Morgan Jones, John Hughes (Borth), William Williams (Church-street, Tremadog), David Williams (Ivy House), Richard Newell, Lieutenant-Colonel J. S. Hughes, a Mr J. Owain Hughes. Hefyd, ychwanegwyd enwau Mr C. E. Breese a Mr D. Morris at y pwyllgor. Ter- fynwyd trwy dalu diolch i'r cadeirydd. (Vnghor Dinesig.—Cynhaliwyd y cyfarfod mi boI nos Fawrth, Mr David Morris yn llywyadu.-— Casglwyd yn ystod y mis ar y dreth gyffredmol a.r nwy 336p 15s 11c, ac yr oedd y gweddill yn^ yr ariandy yn 848p 2s.—Genedigaet-hau yn ystod y mis, 10; marwolaethau, 3.—Cafwyd adroddiad y med-dysr swyddogol mewn per.thynas i achos o "typhoid fever" yn Nhremadog, a phasiwyd i ofyn I i'r perchenog wella cyflwr iechydol yr adeilad. Penod-wyd Mri R. M. Greaves, Dr. Jones-Moms, a Penod-wyd Mri R. M. Greaves, Dr. Jonos-Moms, a Mr Jonathan Davies i gynrychioli y Bwrdd mewn cynhadledd i ystyried y priodoldeb o gael ysbvtty heintus i'r dosbarth.—Cydsyniodd Mrs Roche i ledu ff ordd- Morfa Bychan o Bryneiria.n.-Pasiwyd i godi pris y "coke" o 10s i 13s 4c y dunell, ac nad oedd dim llai na thri chant i gael ei werthu —Yr oedd Mr Jonathan Davies wedi rhoddi rhybudd fod iddynt fabwysiadu y "septic system o garthffosi rhan o ochr Sir Feirionydd o'r Cob, ond sylwodd. yn awr nas gellid gwneud dim, yn ogymamt ag ll',w. oedd Mr Casson wedi ateb eu gohebiaeth. Pen- derfynwyd anfon eto at Mr Casson.—In imol a rhybudd, cynygiodd Mr Jonathan Davies eu Vxi >-n mabwrsiadu Deddlf v Llvfrgell Gyhoeddus. Gallai y Cynghor osodl treth o He. neu geiniog, ond dim mwy na clieiniog, ac yr oedd y Cvnghor■ y-n moddu v gallu i weithredu fel awdurdod llyfrgelloedd, neu vr oedd ganddynt aawl i benodi pwyllgor or tu- fe-n neu y tualla.n. Ystyriai fod gwir angen am lyfr^ell yn yr ardal, er budd y bobl ieuainc, ac yr oedd teimlad cyffredinol o blaid v cynygiad. Bydoai raid iddynt ddibynu i ra-ddau helaeth ar danysimfiaei- au gwirfodidcl, ond yr oedd yn 'hyde,rus y byddai i'r bobl eyframi yr helaeth. Eiliwyd gan Mr i'r bobl eyframi yr helaeth. Eiliwyd gan Mr Morgan Jones, a phasiwyd yn d<d:wrthwynebi&d, a cbytuawyd fod i'r penderfyniad fod mewn grym .1,, yn mis EbdIJ, ac fod y <eynygiad yn cael ei hys- bysefeu ya y "North WaIo« Chronicle" a pha^yrau ereill.— Derbyniwyd ymoddianddiad Mr Harrw, yr arolygydd.—Rhoddwyd awdufdod i'r clerc i roddi rhybudd terfynol i'r sawl oeddynt heb dalu y tret tri. —Anfonodd Mr T. E. Morris, bar-gyfreithiwr, ddweyd ei fod yn derbyn ei benodiad fel cyn- rychiolydd 1 Cyngbor ar Gorph LT^odraethol Coleg Prifysgol Go^ledd Cymru. Y LLYS SIROL. Cynhaliwyd hwn ddydd Mawrtb gerbron ei Anrhydedd y Barnwr William Evans. Brindley a'u Oyf., yn Erbyn RobeJ'^S.—Gofynai Mri Brindley a'u Cyf., brerwers, Burtoa-on-Trent, y swm o lip 12s aani gwrw gyflenwyd i'r diweddar I William Roberts, Penypaa# Hotel, Llanberis. Gofynid Oddiar Edward Rotveits, Glanafier, Nant Gwynant, fel ysgutor y trueodig.-Profodd Mr John Jones Morris, dros y diffynydd, mai nid efe (Eaward Roberta) oedd yr ysgator, a fhynwyd yr aehos yn &1* BfawlDan Ddeddf Ad-daliad CJweithwyr.—ILtwliair. BfawlDan Ddeddf Ad-daliad CJweithwyr.—ILtwliair. bachgen 15eg mlwydd o^d o'r enw David WiJHams, Abermarchnad, Criccietl^ ad-daliad dan y Ddeddf uehod oddiar W. G. (Qllingbam, gorucbw-vilwr- arianol, Llundain. Ymddangosai Mr William George dros y gofynydd, ac amddifTyuwvd gan Mir Joba Jooes Mc)rris.-Honid; fod y bachgen, tra y-n gweithio hefo "crane" yn Chwaref Moelygest, wedii eael ei anafu yn ei ia.w ddeheu ar yr lleg o EbriS,. a \tyny tra yn cyflawini ei ddyledsrwyadau; trai o'r ochr arall dadleuid fod y bachgen yn cbwareu a'r crane, ei fod wedi ei rybuddio. amryw weithiau o hyny,, a'i fod o ganlyniad yn eirog o gam-ym- ddygiad diftifol a bwriadol.—Galwyd nifer o dyst- ion dros yr arnddaffyniad, ond nid oedd y Barnwr o'r farn fod y cam-ymddygiad wedi ei hrofi, a dyfarn- odd o blaid y gofynydd am 3s 9c yn yr wythnos dan schedule gyrttaf adran 12 o'r Ddeddf. Cynghaws yn Erbyn Cwmni Rheilffordd Ffestin- iog.—Bawliai Maiy Roberts a Cadwaladr Roberts, Penr-hyndeudraeth, iawn o 6p 10s oddiar Gwmni Llinell Gul Ffestiniog, oherwydd nhved a achoswyd i dir y gofynwyr trwy i wreichion ddisgyn o beiriant y cwmni a llosgi, fe honid, gwair ac eitliim.—Ym- ddangosai Mr William. George dros y gofynwyr, a Mr John Jones Morris dros y cwmni.—Galwyd nifer o dystion, a gwrandawyd yr achos gan; nifer o reithwyr; ond, heb alw tystiolaethau ar ran y di- ffynyddiOJT" taffodd y Barnwr yr achos alllm, gan nad oedd dim prawf fod y cwmni > yn euog o esgeulusdod.
PWLLHELI.
PWLLHELI. Y Cynghor Trefol.—Llywyddai y Maer dros gyfar- fod ddydd Mawrth.—Ystyriwyd a phasiwyd cyn- lluniau Neuadd y Farchnad.—Cynygiai Mr T. i. Williams fod y tenders ami y gwaith yn cael ev. cyfyngu i'r dref, ond ni chafodd eilydd. Yna, ar gynygiad yr Henadur William Anthony;, yn; cael ei eilio gan Mr William Eifl Jones, pasiwyd fod y tenders i fod yn agored, ac fod i'r Watch Com- mittee edrych i mewn iddynt. Penderfynwyd gwneud gwal; tu ol i'r "bajck-vater" o'r llaethdy i Pensrhydlyniog.—Mabwysiadwyd cynlluriiau nifer o dai snewyddiou gan y Mri Solomon Andrews a-'i Fab- yn Cardiff-road ar amodau neillduol. -Pooder- fynwyd ar garthffosi cyffredinol yn y West End. -CYNGHOR GWLEDIG LLEYN. Cynhaliwyd' y eyfarfod misol ddydd Mercher, Mr Griffith. Jones yn llywyddu, a Mr William Pritchaard yn llenwi yr is-gadair. Treuliau y Ffyrdd.—Yn ystod v mis treuliwyd 115p 9s 10c ar y ffyrdd yn Lleyn, a lOOp 15s He yn Eifionydd. Pwyllgor Dwfr Llanaelhaiam.—Ar ran Pwyllgor Dwfr IJanaelhaiam anfonai Mr John Roberts i gwyno oherwydd ymddygiad y Cynghor mewn perthynas i'r ffynon, a. dadleuai mai nid ar y pwyU- gor yr oedd y bai, ac mai ddydd Sadwm y daeth llythyr y Cynghor i law.—Cafwyd eglurhad gan y Clerc fel yr oedd pethau yn sefyll, ao ystyriwyd y cyfryw yn foddhaol.—Sicrhaodd amryw o'r aelodam fod y pwyllgor yn Llanaelhaiam yn gwybod yn dda eu bod hwy i wneud y gwaith.—Pasiwyd i rcddi mis o amser iddynt i wneud y gwaith ofynid ganddynt.. Dwfr Nefyn.—Darllenwyd adroddiad Dr. Frasey ■ar (gyflwr y dw]fr o'r ffynonellau y bwriedid oi ddefnyddio yn Nefyn, a sylwodd Dr. Thomas y cynheilid cyjfarfod plwyfol yu fuan i ystyried y. pwnc. Yr Anwydwet.—Ar gyfarwyddyd Dr. Fraser hys- bysodd yr arolygydd fod Ysgol Llidiardau wedi cael ei chau am dair wythnos oherwydd yr anwyd- wst. Garthffosi Abmrch.-DavUenwyd llythyr oddii- wrth Gynghor Plwyf Abererch yn gofyn am eglurhad ar adroddiad Dr.. Fraser parthed y gwelliantau gofynol yn y pentref, a phenderfynwyd anfon y cyfryw ao i roddi i'r plwyf fis o amser i wneud y gwaith ofynid. Lon Las, Aberda.ron.-Darllenod,d Mr T. E. Grif- fith adroddiad y pwyllgor ar y ffordd uchod i'r perwyl nas gallent argymhell y Cynghor i dderbyn y ffordd.—Derbyniwyd yr adroddiad. Ffyrdd yn Llaniestyn. Cafwyd adroddiad. Ued ffaith gan Mr J. T. Jones a Mr Samuel Roberts ar y ff-y d yn Llaniestyn. Sylwodd Mr Jones fod. yr ysgolfeistr oedd wedi ysgrifenu cymaint at y Cynghor yn agos, ond ni ddaeth i estyn unrhyw- gynorthwy i'r pwyRgor.-Wedi hir drafodaeth mab- wysiadwyd yr adroddiad. Anwybyddu Cynghor Plwyf Nefyn.—'Derbyniwyd llythyr oddiwrth Gynghor Plwyf Nefyn yn anghy meradwyo penderfyniad y Cyngt01, Dosbarth i ganiatau i'r gweithwyr noswylio am haner dydd: yn lie pedwar o'r gloch prydnawn Sadwrn, ac yn erfyn ar i'r Cynghor Dosibarth roddi y dynion ar yr. un tir a gweithwyr y Cynghor Sirol.Cynygiodd Mr- William Pritchard fod iddynt sefyll at yr hyn oeddynt wedi basio eisoes. Nid oeddynt am gymer- yd eu cyfarwyddo gan Gynghor Plwyf pa fodd i; wneud eu gwaith..Cynygiai fod y llytbyr yn caeKei osod ar y bwrdd.—Eiliwyd gan Mr William Roberts, a phasiwyd. Tretbol.—Mewn perthynas l safon y dreth sirol a'r rhybudd a gafwyd o bwyllgor trethiant y Cynghor Sirol cyfeiriwyd y cwestiwn, ar gynygiad Mr T. E. Griffith, yn cael ei eilio gan Mr William Pritchard, i'r "Assessment Committee." Ffordd yr Eift.-Gofynai Cynghor Plwyf Llanael- haiam fod ffordd yr Eifl yn cael ei hadgyweirio yn ddioed.—Piasiwyd i dderbyn adroddiad yr arolyg- ydd nad oedd mewn cyflwr priodol. Ffordd Pencaenewydd.—Dygodd Mr D. H. Davies 1 fyny adroddiad y pwyllgor mewn perthynas i r ffordd uchod, a chymbellid Thai gwelliantau eto.— Mabwysiadwyd yr adroddiad. Traeth Abersoch.-Anfonodd Mr Robyns Owen i ddweyd fed y ewestiwn hwn wedi ei setlo yn der- fynol a boddhaol. Llwybr Rhosfaw-r.-Wyna-i Cynghor Plwyf Llan-- gian i'r Cynghor Dosbarthi adgyweirio llwybr- Rhos. fawr i gyfeiriad Capel Horeb, ond pasiwyd i sefyll. at y penderfyaiad blaenorol i ohirio y mater. Y LLYS SIROL. Cynhaliwyd hwn ddydd Llun, gerbron ei An- rhydedd y Barnwr William Evans. HUGHES YN ERBYN EVANS. 9 Griffith Hughes, Rhiwlas, Llanengan, a ofynai o iawn oddiar Griffith Evans, Tanyrorsedd, Llan- engan, mewn perthynas i gyfran o longddrylliad yv Mhorbh Neigwl.—Ymddangosai Mr William George dros y gofynydd, a Mr Cledwyn Owen dros y diffynydd. —Dywedwyd fod Mr Robert Parry, H' werthwr, wedi gwerthu y rhan o'r llongddryllia.a oedd ar y traeth, ond, tra yn gwerthu, gofynwyd i Mr Parry gan Cadben Williams, ar ran Cymdeithas yr Yswiriaeth, i werthu mewn lotiau gymaint or "wreck" ag oedd heb fod ar y traeth, ac fe werth- wyd rhan i'r gofynydd am 7s. Haerid fod y diffynydd yn ddilynol wedi cymeryd meddiant o r cyfryw.-Dadleuid dros y diffynydd nad oedd. rlieswm mewn- gofyn 5p am beth oedd vredi costio ond 7s.—Dy farn odd y Barnwr dros y gofynydd am 50s, i'w leihau i d-dau swllt os dychwelid y "wreck- age GRIFFITH YN ERBYN GRIFFITH. Griffith Griffith, Oefnanfach, Sam, a ofynai y swm o 5p 58 oadiar William Griffith, Glasfryn House, a/n nwyddau a honid oedd y diffynydd wedi gadw yn &nghyfreithiaw-,n.-Oroes- a,-wliai y diffynydd am lp 108 am yr un pet'h.—Ymddangosai Mr Cledwyn Owen dros y gofynydd, ac amddiffynwyd gan Mr William. George.—Dros y gofynydd hawlid, yn ol y cytundeb aethpwyd iddo Thyngddynt i newid ea ffermydd, fod yT arwerthiant i gynwys pobpcth oddi- gerth un ddafad, ac, felly, nad oedd gan y diffynydd nawl i gymeryd dimi o'r nwyddau i ffordd, ac nid oedd deailtwriaeth fod y diffynydd i gael pytatws a.pholion gan y gofynydd.-Daliai. y diffynydd ei fod ef i gadw rhan- o'r pethau yr oedd y gofynydd yn eu hawlio.—Dyfarnwyd o blaid-, y gofynydd am 2p 15s.
! TREMADOG.
TREMADOG. Pwyso GwJan.—Dydd lau diweddaf yr oedd Mr Bromley, iynffynon, yn pwyso rhai tunelli o wian. Yma dylifai y c&rtwyr a' r mynyddoedd, a golwg codi sydd ar y gwlan, Tyru Moch. Yr oedd Mr Tfwmas Williams yn pwyiso lot fawr o foeh towion yma ddydd Gwener diweddaf. Pris isel, dim ond. 3c y pwys, ar eu traed-prin yn talu am eu pesgi" meddt rhsl
NOD JON o;KJ)!WM!!>!H-
NOD JON o;KJ)!WM!!>!H- Er ceisio atal- y "diphtheria" rhag' yinledu yn y Blaina, penderfynwyd cau Ysgolion Nantygio ar Blaina am dynaor; Cymerodd da*wain- fa yn Nglofa y PbeHin1, Tce- degar, yr hyn a achosodd i 1200 o loysrp* gael ea taflu allan o waith. Y mae Eglwys Annibynel Uchdir, New, Tiedegar. wedi rlioddi galwa* i.'r Pkrch D. G. Lloyd, Peny- grsig, Sir GaerfyrtMiik i Dydd Mercher ofodd wgeinfed arddaflgoafiV tfynyddol y Nadolig et <iliyn:u; yn Aberteifi. Yrioedd jtr arddangosiad yn 1111: da iawn. Bu" Algernon Sidney, un o- arweinwyr mwyaf gofeuedig y Llywodraetir Senedijol yn y rhan olaf o gyfnod y Stuartiaid, ar un adeg yn aelod dros Gsier- dydd. DealKr fod Arglwydd Danraven yn cymeryd dyddordeb yn y gwaith o geisio sisrhau archiad arail i Obi" Treorci wneud ei ymddangosiad o flaen ei Mawchydi. RbjOddodd Cor Dirwestol y Barri ddadgania^ llwydiiiaJ1118 o "Messiah" Hkndel, yn jNeuadcJ: RomiHy, yn y lie hwnw, nos ^Fercber, i gynulleidfao1 orlawia. Penderfynir ffurfio cymdeithas 1-feol yn rhanbarthau, Caerdydd ac Abertawe o hen fy-fyrwyr Prifysgol Abeiystwyth, gyda'r amcan o g»dw cyfarfodydd achlysurol. iw .Y Yn yc arholiad a gynhaliwyd -n Ngfoaerdydd yn ddiweddaj, llwyddod^ Miss IAxttia A. Thomas, y Pharmacy, Barry, i enill tystysgrife yn y dosbartn uchaf am; chwareu ar y berdoneg. Mewn araeth a draddododd y Pwrh Morris Mor- gan yn. Nghapel yr Annibynwyr ya Mhortheawl, dywedodd fod yno26o dafarndai, a dwy drwydded i werthu allan, yn y lie hwnw, ar gyfer 1800 o drigolion., 1_ Brodor a Gaerftrddin ydyw Dr. G. Danford Thomas, y trengholydd Llundeinigv yr hwn, fe ddywediir, sydd yn dyfod allan yn ymgeisydd yn erbyn Syr William V. Harcourt, yr A.S. dros Orllewinbarth Sir Fynwy, yn yr etholiad gyflfredinol nesaf. Y Mae Egiwys Gynulleidfaol Saesneg Aberaman wedi rhoddi galwad i'r Parch J. Solon Rees, Llan- hiddel, i ddyfod i'w bugeilio, ac y mae yutau wedi ateb yn gadarnhaol. Cynhaliwyd trengholiad yn y Royal Hotel, Tre- alaw, yn Nyffryn Rhondda, ddydd Mawrth, ar gorph Edward Samuel, glowr, yr hwn a fu farw ar yr 2il o"r mis hwn, yn Ysbytty y Borth, mewn canlyniad i niweidiau a dderbyniodd yn un o'r glofeydd. Dychwelwyd rheithfarn o "Farwolaeth ddamweiniol." pydd Mercher cymerodd etholia.d le, yn Aber- tawe, er llenwi y t-edcl wag ar Gynghor Sirol Aber- tawe, mewn eanlyniad i farwolaeth Mr James Jones. Dyma fel y safai yr ymgeiswyr:—T. Merrells, swyddog dros yr Undeb Masnachol (yr him a ethol- wyd), 384; Daniel Jones, 269 Emmanuel Thomas, 213. Mae symudiad ax droed yn Nyffryn. Olydaeh i gyflwyno" tysteb i'r Parch Waldo James, yr hwn fydd yn gadael y rhanbarth hwnw yn fuan i fyned i Gaerdydd. Mr James a benodwyd i fod yn olynyid 1'1 Parch Dr. Abel J. Parry fel gornchwyliwr ac ysgrifenydd Trysorfa Symudiad Ymosodol y Bed- yddwyr CSymreig. Ni fu y fasnach lo ers cenedlaetib mewn cyflwr mot iachus. Cydnabyddodd Mr D. A. Thomas, A.S., yn ddiweddar, nad ooddi. efe yn cofio y fasnach mor llewyrchus, a disgwylia iddi barhau felly am dymor i ddyfod. Nid oedd y codiad yn y cyflogau mewn eanlyniad i'r archwiliad diweddaf ond ychydig. Sadf y cyflog yn awr 30 y cant uwchlaw y safon end, yn sicr, ar ol yr archwiliad nesaf, bydd y codi adau yn llawer mwy sylweddol. Cafodd nifer o fyfyrwyr perthynol i'r Bedyddwyr derbyn yn ddiiyeddar i Golg■ Presbyteraidd Caer- fyrddinT er myned o dan gwr's o addysg mewn duwinyddiaeth; ac y mae rhai 0 weinidogion eglwysi y Bedyddwyr yn Siroedd Caerfyrddin, Aberteifi, a Phenfro yn darparu ar gyfer sefydlu pwyllgor perthynol i'r Bedyddwyr mewn cysylltiad a Uholeg Caerfyrddin, cyffelyb i'r un sydd gan yr Annibynwyr mewn cysylltiad a'r coleg ers blynyddoedd^ Dydd Sadwrn cyn y diweddaf anrhegwyd y Proffeswr D. 0. Jones, Coleg Henadurol Caerfyrddin, gan Mr Codrington, "civil engineer, a maen hynod, yr hwn a bwysai tua thri can5 pwys. Ymddengys fod cryn hanes yn perthyn i'r gareg hon. Daetrupwyd o hyd iddi dros 35 troedfedd islaw gwely Afon Tywi, pan yn tirio i lawr am sylfaeni digon cadara i osod pont newydd Dryslwyn i bwyso arnynt. Bwriada y proffeswr ei ohyflwyno i awdurdodau y, eoleg. Nos Fawrth bu Cor Meibion Brenhinol Teorci, o dan arweiniad Mr W. Thomas, yn dadganu yn Nghastell Dunraven. Dyma yr ail waith i'r cor enwog hwn i gael gwahoddiad i ganu yn y- castell achod. Rhifai y cor 30 mewn nifer., Tir oedd y Uysgenadwr Americanaidd ar ymweliad ar-larll, yn nghyd ag amryw o fawrion eraill. Llongyfarchwyd yr arweinydd a'r cor ar eu dadganiadau rhagorol; a dymunodd y llys gem adwr arnynt dalu ymweliad a'r Unol Dalaethau, a sicrhau iddynt cBerbyniad tywysogaidd. Da.rfu i gynorthwywyr mewn siopau yn Mhonty- pridd basio penderfyniad, mewn cyfarfod &"r eiddynt nos Fawrth, i alw sylw Cynghor Sirol Morganwg at Gyfraith Newydd Edsteddleoedd mewn Siopau, yr hon sydd yn dyfod i weithrediad ar y laf o fonawT ac yn dymuno ar y Cynghor edrych fod y. gyfraith yn cael ei chario allan. Dydd Sul rhoddodd yr Hybarch, F. Samuel, 5 Soar, Abertawe, ofal yr pglwys i fyny, ar ol 36ain mlynedd o ofal gwaimdogaethol ffydd- lawn. Bu yn wael yn ddiveddar, ond y mae yn gwella yn rhagorol. Bwriada pobl ei ofal a thrig- olion Abertawe gyflwyno tysteb iddo fel cydnabydd- iaeth o'i waith canmoladwy yn nglyn a'r weihidog- aeth am gynifer o flynyddoedd.
RHUTHYN.
RHUTHYN. Gwleddoedd y Nadolig.-Dydcl Mawrin cynhal- iwyd arddangosfa Nadolig o anifeiliaid teivion,. a chredid mai djnna'r areu a fu yma erioed, ac an- hawdd fuasai ei churo yn unman. Yr oedd yr anifeiliaid o ansawdd ragorol, ar pry nwy r ar gwerthwyr wrth eu bodd. Amrywiai y pris:au ;:m warthcg o 17p i 36p, a'r diefaid o- 33.- i 41s 6c. Dyma y prif wobrwyon :—Am drl'a-n f;:str.ch tan ddwyilwydd, Mr Davies, Wernddu, Gwyddelwern dwy aner ban ddwyflwydd, J. Morris, Garthgynin dan fustach tew, D. Jones, Tvuyceiyn tarw dan ddwyflwydd, Mr Davies, Wc-rnddu aner ra« (Jdwyflwyddi, H. Jones, Uysfasi; tarw goreu, J. JonES, Maes'Jan, ac a we-rtiiwyd i R. P. Williatrts, Rhuthyn, am 36p. Gwobrwywyd J. V. \Vill-#n>ron befyd am darw, a Mr Jones, Maesllari, am In. Am ddefaid, gwobrwywyd Mri Williamson* Der.we.). r Hall; W. Hughes, Pwilglas; Thomas Williams, f Y.H., Llewesog; & H. Roberts, Pantygynan; aan fbch, Mri Taylor, Eyarth Uchaf; Edwards, Ty Brith. Dyfarnwvd r cwpanau arian am anifeiliaid tewion i Mr J. V. WíUion a Mr Morris, Garth- gynan.
[No title]
Wedi llawer o gwyno yn eu herbyn, gan fasnach- wyr y pentref cyflym-gynvddol, y mae Cyngiior Gwledig Penmaenmawr wedi caniatau ^osod tori 't peirianau hunan-symudol, at gael melusion a myrcid o bethau eraill, i fyny ar rodfa'r traeth, am ardreth blynyddol o lOp. Mae y Parch E. Lorimer Thomas, MA. curatf. Gwrecsam, a mab y Canon Walter Thomas, wedi tti benodi yn ddarlithydd mewn Hebraeg yn Ngho ig Chiddesdon, Rhydychain. Darfu i ynadon OroeroswaJlt, ddydd LlUn, dra- ddodi dyn o'r enw Ha.rry Evans-yr hwn a gyhuddid o fod wedi camgynrychioli ei hun yn oruchwyliwr i "Directory" Kelby, a'i fod trwy y cynrycliioliad hwn wedi llwyddo i gael axiar-i sefyll ei brawf yn y Frawdlys Chwarterol. Yn ngwerthfa Na.dolig Ll'melwy, dclydd: Llun di- weddaf, yr oedd 100 o fustych tewion, 486 o ddefaid, a 200 o foch a lloi. Yr oeddynt o ansawdd nodedig o dda, a galwad da am danynt. Beirmadwyd y bustych gan Mr John Jones. Llandudno, a Mr Knott, Crewe y defaid ga.n Mr William Jones, Uanrwst. a Mr Somiuel Roberts, Dinbych; a'r nvoch gan Mr George Pridding. Dyfarnwyd yr her gwpan amy ddau darw i Mr-Frank Bibby, a dyfarnwyd ygwwbanol wobrwyon i'r Mri G-ratton, Faenol; Griffiths, Llan- fairtalhaiarn Peter Hughes, Melid-sn; Williams, Rhyd; Lloyd, Durlog; Davies, Geinas; Robert. Lleweai • T. Roltx^rt-s, Hendrs; a, Roberts, W aen Cyfarfyddodd Pwy'll^or Gweitliiol Trysorfa GcAj- a'd-sriaethol Thomas Ellis yn Llur.dain. o dan lyw- ydmaeith Mr D. Lloyd George, A.S. Qvi> cymttyi cam i gau y drvx;>ria, yr hoT) sydd yn brese-im yn 4-yrhaedd, trwy danvsgi'ifiadau a rhoddion, i" tua- lOOOp, penderfynwyd cyflwyno vv neu ddau o gvnlluni&u gerbron v tcnysgrifwyr, er cm yr amcan bwn nllan, y; .gysted a gwahwid craul l ^ii r v.Ti anic'iin. Y mcto rin o^irnl- 'vi cryr vn ffafr codi cofadail yn :gos,i eartre? Mr E.iUs, a 'aelydliad rhyw fatli o ysgoioriaethau^ K-eu riiywb'vth cyffelyb, mown cysylltiiwl ag addysgt J>A un <3* fyddai yn dwyn i onw.
Advertising
+- A. frnJDIWOYI. EICH II8GHYD. W™A JPICH ASTUDIO CHWI. >Sr ()• am ddiwgeln I BOH YD, rS*?4 i j«l 6WAED PUR 1ST Y m*« hyn yn HANFODOL. Off jvr •i«h GWABD yn BUR, y sum «iok ioH Ml. sodiiad allan •.drtfe, «c ya agored i BP" i ddyfod i fewn a *rweiniant i gaaly«w4«* difrifol IS" Y mae, o ganlyaiad, yn dibynu yn bolloi arnoch ohwi 08 ewyllysrtwah gadw IECHYD CRYF EGNIOL 13" I fymu gw#led fod y GWAED yn e*el oi M^W yn Berffaith Rhydd o bob AmhuredcL OoKift y dylai oich lechyd gael eioh yatyriaeth fiaomd, S- oany» habdde, amddifedir bywyd o haner ei fwynderam, U) sis gellwch ymladd Brwyiran dyddiol bywyd gydag Iechyd aasbariiB. INIAETH lADWY Y BOBL. fooodMr I #•###_ GLANHANT' mf/g f YOORPHO BOB AM- J BOB AM- gVellan T BORN PEN, DIFFYG TRAUL. BILIOUSWafl^l. <3WYNT, AFU DRWG, CORPH-RWYM|ffl»; S0URVY, PENDDYNOD, CLEFYD Y BR9KIN. Y BLAST, ERYSIPELAS, N1RT*8 EG WAN, FITS, GWYNEGON (RHEUMATMM, PILHS, POEN CEFN (LUMBAGO), TARDDIMff AR, A CHLEFYDAU Y CROEN, ISELDER YS- B:&Y'D. Gan airchan Gweithrediad iachaaol lull ranau mewnol y Cyfansoddiad, Braahau a Olrdoetb- ogi y. Gwaed a'r Elfenau, a roddant FYWYD NEWYDD, IECHYD, NIRTH. PEIDIWCH A DIODDEF YN HWY. TREIWCH YN DDIOED. HUGHES'S BLOOD PILLS \r Duu j PilU hjn yii 1 WYR A OWRAQHffi, gyfaddaa ao anmbris- MBIBION A MSBrOflR). iadwy i Y maienfc yn Iaohan ar ol i bob path arall fithu. Mie y Trade Mark hwn, sef Llim.' y Galon, ar bob blwchl Heb* hwn twyll ldýw J Lusty oedi anionwth ant Flwch HUGH ES S BL OD PILLS. Gwarthir hwy gan yr holl Fferyflwyr a Qmrta- wyr Ptttent Modi-ciueu am I/li, 2/9, 4/6, neu wa>Hfii eu gwerth mewn Stanapa neu P.O. i'r Gwneuilhrwr —JACOB HUGHES, Manufaaturing Chemial, Paa- arth, Cardiff. Ar werth yn America gan R. D. WILLIAMS, Chemist, Plymouth, Penn. GrOMER' S -BALM! ELI AT BOB CLWYFI GOMER'S BALM A iacha Glwyfau ar _1 Traed, Cluniau, Pen, Qirddi, Eryaipala», Manau Llidiog a Digroenedd, Cornwychll Crawn 11 yd, Coaaau Drwg. GOMBR'S BALM A iacha Fronau a Phea Baa « Dolurua, Pilea, Traed OVy»- •dig, Toriadau Allan, Craeh yn Mhanau a II ii j i jit an Plant, Llygriadau a Llosgiadau yn mhob rhm o'r Corph. GOMEWS BALM A iacha Ddwylaw T. Llygaid ao Amrantau Delferna, CraIu, Scurvy, Gwynegon, Cymalau Pomms, Chwyddiad, Tarwden, Malaethan, etc. Y mae GOMER'S BALM yn hynod effeitUal at bob math o Glefydau allanol y Corph. Rboddter prawf arno. Ar werth rran bob Chemist a gwerthwyr Pafcaat Medicine am 1/1 jf y blwch, nen danfoner m gwertb mewn' Stamp* at y Dargaufyddwr- JAO .1: HU 4 HE8 MANUFACTURING CHEMIST, PENARIM, CARDIFF. aS:
Family Notices
2-- Genedigaeth^. u, Priodssar, a Marwolaethau. GENEDIGAETHAU. Biokerstaff.-Rhagfyr 7, yn 6, F ron dir ion-terrace, Bangor, priod Mr T. W. Bickerstaff, ar fab. Benn.—Rhagfyr 7, yn Bro Dawel, Treborth, ger Bangor, priod Mr Richard Benn, ar ferch. Carter.—Rhaigfyr 12, yn Uantriswrit, Yateley-road, Edgbaston, Birmingham, priod Mr Philip H. Car- ter, ar feroh. Jones.Rhagfyr 10, priod Mr Berth Jones, adeiladydd, Cartrefie, Colwyn Bay, ar fab. Prichard.—Rhagfyr 12, yn Llwydiarth Esgob, Mon, priod Mr Thomas Prichard, ar ferch. PRIODASAU. Humpbireyv-Evans.-Rhagfyr 14, trwy drwydded, yn Eglwys LlanwenlLwyfo, Amlwch, gan y Parch J- E. Williams, William Humphreys, prif beirianydd JT agerlong "Pennant," a Grace, ail feroh y diweddar Gadben Hugh Evans, Llan- dfcgfan, a gynt o Barrow-in-Furness. Jones—Edwards.—Rhagfyr 7, yn Nghapel Engedi, Caernarfon, gan y Parch E. J. Jones, Manceinion, brawd y priod fab, yn cael ei gynorthwyo gan y Parch O. G. Owesn (ALafon), R. J. Jones, Coed- 'helen House, dwtybont, ac M. H. Edwards, Gon, Bethesda. Jones—Pritchard.—Rhagfyr 12, yn Eglwys Blwyfol Llanbeblig, gan y Parch J. W. Wynne Jones, ficer y plwyf, Llewelyn Jones, "gasworks atten- dant," Llandudno, a Mary Anne, merch hynaf Mr William Pritchard, "team owner," Caernarfon. -MARWOLAETHAU. Davies.-Rhagfyr 9, yn Hereford, Ellen Davies, merch hynaf diveddar Archddiacon Meirionydd, yn ei 52ain mlwydd oed. iih.-Rhagfyr 11, yn St. L(ma.rds-on-Sea. Emma Mary, gweddw y diweddar Richard Trygamv |, Griffith, Carreglwyd a Berw, Mon, a merch y diweddar Gadbon Digby Carpenter, Hawke Ifouse, Sunbury, Middlesex. Green.—llkagfyr 12, yn 59 mlwydd oed, Mr John Green, "tinman," Rosemary-lane, Dinbych. Hughes.—Rhagfyr 11, yn dra annisgwyliadwy, Mr- John Hughes, Frundeg, Dinbych (gynt Fron- heulog, Llanfairtalhaiarn), yn 55 mlwydd oed. lAoyd.-R,h,.tgfyr 10, yn 59 mlwydd oed, Ur NoaJt, Lloyd, Ty'nymynydd, Llanarmon-yn-Iali (a maho. Mr John a Mrs Anne Lloyd, Graaurhyc.. j Owen.—Rhaorfyr 7, yn 32, Eleanor-street*. Oaernar- fon, yn 18 mis oed. Maggie Lizzie, hoff # blentyn Mr a Mrs G. Lewis Owen. Williams.—Rhagfyr 7, yn Sa-ndyeroft, Ainsdale, [ Lsrpwl, yn 57 mlwydd oed, Robert. Williams, ait' bb y diweddar Gadben R. William^ Parkfitfld,. Caergybi. Williams.—^Rhagfyr 15, yn ei phre'jwylfod, lt»t Fair View-road, Hirael,. Banger, Margaret, an-Kyt &riod Mr John W 58 mlwydd oed. 1;;10. card iau. -c-
[No title]
Wrth siarad yn yr arwerthiant UynyddoF «•. <1>U, rt'wion yn Madryn, ddydd Liun diweddaf, datfu t: Milwriad Platt, wrth .gydnabod >5 llwncdeiiyn. gynygiwyd gan y Proil'eswi- Winter, alw sylw afc rii arbrawfion llwyddianus mewn aadw dof^fiod' ar rad'dfa eang cc argymhellai y ga^jgen hon oddiwyi- rwydd i ystyriastli ffermwyr Crogledd Cymru, fel on -a allai, gyda gofal a me(!-i%«fvrydd, ei. gwneud yn un e'lillgar. Cymeradwyai, hefyd, yc yawiwen- ion oedd ya cael eu gwneud i weLa y rl^ew»gaetha»t Cymreig waxt-heg a. defaid-, "JL, Arg^iWravd a Chyhoeddvjd dros y xtNoj;th Wales ;%ronicK' Company. Limited, gan Bayid Wil; Viams, yn y "Noi-th Waloa Chronicle'^ ar Gwalia Printing Works..>xton House. H>sa--»tieet, Dau- itov, yn Bangor, VI) ty." QfteniaTiOn Dydd "Mawrth, J^agfyr 19, W8Q, j