Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
8 articles on this Page
Advertising
» AM BOB MATH 0 ABGRAPHWAIIH A LLY F B ?:WYMJLAD 1 AT f N ixori Jarvis -4 GYFERBYN VR CLOe B A N G 0 R W. PARRY & SON, General Ironmongers, 327, HIGH STREET BANGOR. t AMMUNITION! ELECTRO-PLATED GOODS LAMPS! I In the very Latest Designs, Suitable for Churches, Chapels Public Rooms, and Private Use. A LARGE STOCK TO SELECT FROM AT PRICES TO SUIT ALL BUYERS. 17856 A DAIRY FOR THE SALE OF 1 K, CREAM, BUTTER, CHEESE, EGGS, &c., &c., HAS BEEN OPENED AT p 253, High Street (LorJse) Bangor tinder the Management of MISS MARY EYTON LLOYD, N.D.D.. of the Brookhouse Dairy Farm, Denbiga. Every possible care has b&en taken to supply Milk from Cattle that have been tested, examined and pronounced free from Tuberculosis. Appended is a copy of a certificate recently re- ceived. □ September 1st, 1899. Tan y Graig, Denbigh I certify that I have tested with tuberculin the Dairy Cows at Brook House Farm, and in my minion they are free from tuberculosis and diseases Sl5dder" J- H. WYNNE, M.R.C.V S.L. BY TO HER SPKCIAII MAJESTY APPOINTMENT THE QOBKN. AND H.R.H. THI: PRINOESS OF WALES MESSRS BROWN & Co., SILK MERCERS, EASTGATE ROW, CHESTER, Are now prepared with a COMPLETE SELECTION OF NEW GOODS FOR THE AUTUMN SEASON. SILKS, DRESS MATERIALS, NEW JACKETS and MANTLES, 16310 LATEST MILLINERY, FURS. S. W IN IF REP'S CHURCH OF ENGLAND Public Day and Boarding School FOR GIRLS, BANGOR, N. WALES. Yisitor: THE LORD BISHOP OF BANGOifc. Provost: REV. ARTHUR TALBOT. Lady Warden: MISS A. M. OOLERIDGE. Hon. Chaplain-, The Very Rev. THE DEAN OF BANGOR. Headmistress: MISS E. L. WELCHMAN, LL.A. Tyns SCHOOL offers an Education preparatory to Cambridge Local, RA.M., and South Kerauigton Examinations, with definite Church teaching. Terms for Boarders from 31 Guineas per an- umm; Day Pupils, 9 Guineas; Day Boarders, 15 Chauioas. 1045 VIOLIN LESSONS. MISS ISABEL HEWITT and MISS MAR- GARET HEWITT give LESSONS at Own er Pupil'# Residence. Peamaenmawr, Conway, Llandudno, and Ool- wyn Bay visited. Bodafon, Upper Bangor. 14837 "¥TT"TCI Artistic, Hygienic, can be re- W VJT lO dressed in any style, fit guaran- teed. Finest workmanship. Detection impossible. TIT) TVfP XT' Q made on the premises Jp |f, I _[\| in afl shades of curled ywi which will stand all climates and wet weather. Churaateed to remain in curl. From 7/6. fp i Tf n of Pure Human Hair. Extra 1 XJLX fine quality from 2/ made up at ?4- per COMBINGS oune. PRIVATE SALOON FOR LADIES' HAIRDRESS- ING AND SHAMPOOING. prices on application to R. B. WATSON, Opposite The Cathedral, 16812 BANGOR. JOHN LLOYD & SONS TOWN CRIERS, Billposters & Distributors, J8, SKINNER STREET. Atmygtwtig, HA. VE the largest auacber of moat orominent Post- H ing Stations in all parts of Aberystwyth and District. Having lately purchased the business and stations at Aberystwyth Advertising and General Bill Posting Stations, they are able to take large contracts of every description. Over 100 Stations in the Town and District. Official Billposters to the Town and County Coun- cils, G. W. R. Co., Cambrian Railway Co., all the Auctioneers of the To and District, and other 4poWc taffies, 1257 Masonic Hall 1 (Llandudno). IMPORTANT NOTICE. MESSRS J. W, ROGERS and CO. respectful- iVi ly INTIMATE to their numerous PA- TRONS and the PUBLIC generally that they will RHSUME tfceia WEEKLY AUCTION SALES within the abovespacious Sale Rooms (the finest in North Wales), on WEDNESDAY, Oct. 4th, 1899. Parties having HOUSES OF FURNITURE to DISPOSE OF will find this a ready and satisfac- tory medium to realise to th-eir satisfaction. 1 THE HALL IS NOW OPEN FOR CONSIGNMENTS of all descriptions of Property for absolute Sale. Cash advanced upon same (if required). MODERATE TERMS WITH IMMEDIATE CASH SETTLEMENTS. Houses of Furniture bought outright, if desired. Highest Refernecea upon application. 7546 OWEN OWEN & CO.'S WINTER NOVELTIES. MANTLES « COSTUMES. THE NEW MILLINERY, FURS! FURS!! FURS! LADIES' UNDERCLOTHING CORSETS, GLOVES, The Now Costume Tweeds, lijd, 1/ 1/3, 1/6, 1/11, 2/6. MACINTOSHES, UMBRELLAS, BLANKETS, FLANNELS, OVERCOATS, MEN'S & BOYS' CLOTHING. CLOTHING CLUBS AND CHARITIES SUPPLIED AT WHOLESALE PRICES. L I Owen Owen & Co., Castle Hill, Bangor. 17671 Private Christmas Cards. SAMPLE BOOKS NOW READY. 'JARVIS & FOSTER LORNE HOUSE, BANGOR. 17815 ENGLISH AND FOREIGN FRUITS E. SMITH Begs to intimate to Residents and Visitors at he has commenced Business in above Depart- ments at PARK HOUSE, Lower Mostyn Street, ENGLISH AND FOREIGN FRUITS IN EVERY VARIETY. AIM a Fresh Supply Daily of GREENGROCERY. — TIN AND BOTTLE FRUITS Orden called for Daily if required, Ø466 MR HARRY FAWCETT, Professor of the Violin (Member of the Pier Company's Orchestra), VISITS AND RECEIVES PUPIL8 at RAIWCLIFFB, DEGAJNWY. 18902 ALLIANCE ASSURANCE COMPANY, ESTABLISHED 1824 Capital — FIVE MILLIONS Invested Funds over 1: Millions THE RtaHT HON. LORD ROTHBOHILL, CHAIBVAH ROBERT LEWIS, CHIRR BSCRETARY. CHIBI1 OFJTO* BABTHOMMBW LANS, IONDON. L«IFiS= World-free and Indisputable Assurances. Large Bonuses Expenditure low and limited. Security Unexcelled Special Reinstatement and Nonforfeiture Plans. FIRE adZ s attended to pro p ly. Proposals and Enquiries attended to promptly. 1 Surveys and Plans for Insurance of extensive pro- I perties made free of cost. I Rates moderate Losses settled promptty. i BRANCHES at—among other plaeeø- LIVERPOOL:Excbltuge.street, 0, NomAn OWIH, Secretary. WREXHAM 28, High-street Josm FBANCIS, Secretary. Prospectuses, etc.. may be obtained from any of the Company's Branches or Agents. 17683 AMERICAN LINE. I AMElUCAN LÍNE. UNITED STATES MAIL STEAMERS. SOUTHAMPTON—NEW YORK SERVICE. SOUTHAMPTON to NBW YORK SATURDAYS, at Noon. TTIGHEST CLASS of Accommodation for Sal- 1-L oon, Second Cabin, and Steerage Passen- gers. LIVERPOOL PHILADELPHIA SERVICE. Every WEDNESDAY. LIVERPOOL TO PHILADELPHIA, Calling at Queenstown every Thursday. Passengers and Goods are landed at Philadel- phia OIl the Wharf of the Pennsylvania Railroad, which has the Shortest and most Direct Route to all places in the Western States.—Apply to Rich- ardson, Spence and Co., Sputhampton or Liver- pool, or to Local Agents :-Edward Jones, 173, High-street, Bangor; Hugh Hughes, 8, Market- row, Amlwch; H. J. Williams, 50, High-street, Bethesda; T. J. Williams, Meinon-terrace, Blaenau Festiniog; J. R. Statin, Station-road, Colwyn Bav; W. Jones, Rose Hill-street, Con- way; O. Jones, Old Post-office, Penygroea; T. Evans and Co., Station Chambers, RhyL 8136 ALLAN LINE STEAMERS TO CANADA and the UNITED STATES. SAILINGS FROM LIVERPOOL. i t. CLKLIFORNIAN, for Halifax aid Portland, Nov. iOtit. e.g. LAURBNTIAN for Portland Deo. 9fch. s.s. CARTHAGINIAN for St. John's N.F., and Halifax Dele. 9th *s.s. BUENOS AYREAN for Portland Dec. 16th *Carje enly. SALOON FARE FROM £ 10. SECOND CABIN, JB7; STEERAGE, L5. Through Tickets to all points at special rates. CANADA.—Handbooks, Maps, Rates, and Full Particulars free on application ro AlUn Brothers and Co., 19, James-street, Liverpool; to M. Goldie, 217, High-street, Bangor; W. J. Parry, Coetmoc Yard. Bethesda; or to T. Mills, North Wales Art Studio, Garth, Bangor. 16402 j £ ~ENITAL^ MI L N E & CO LETTER ORDERS HAVE CAREFUL AND EXPEDITIOUS ATTENTION. PATTERNS SENT POST FREE. CARRIAGE PAID on PURCHASES of 20s and UPWARDS. KENDAL, MILNE, & CO.. MANCHESTER. THE BRITISH HOTEL, BANGOR, N.W. Close to Railway Station. A FIRST-CLASS HOTEL for FAMILIES and COMMERCIALS; entirely under new Management, with many years' experience. HOT LUNCHEON Daily from 12.30 to 2.30 p. m., 2s. TABLE D'HOTE at 7 p.m., 3s 6d. BEDS from 2s. WEEK END TARIFF ON APPLICATION. HOT and COLD BATHS. BILLIARDS, PLEASURE GROUNDS, TENNIS LAWN, GOOD STABLING, and LOCK UP COACH-HOUSE. Telephone No. 58. OMNIBUS meet all trains, and will convey pas- sengers to all parts of the town. FARES :—To the Pier, 6d; Half-way, 3d. R. GRIFFITHS Proprietor (L&te Crown Hotel, Pwllheli). 17920 Important to Advertisers. LARGEST CIRCULATION IN WALES. The combined circulation of these Journals is such as to ensure the most extensive publicity fo- all announcements throughout Wales, amongst English firms having business relations with the Principality, and amongst Welshmen generally throughout the United Kingdom. I Established 1807. "THE NORTH WALES CHRONICLE" And Advertiser for the Principality. The Oldest Established Newspaper in North Wales, and extensively circulated every SATURDAY MORNING throughout Wales, and amongst Welsh- men in England, Ireland, and Scotland. Advertise- ments for insertion in the "North Wales Chronicle" should reach the Office not later than FRIDAY MORNING. Price Twopence. Free by post for a Year, lis; and 13s on credit. It circulates among the upper and middle classes throughout Wales, those who possess purchasing power, and is con- sequently justly esteemed a. first-rate paper for advertisements of real property, whether for sale by public auction or private treaty; while in re- spect of letting estates, mansions, houses, farms, etc., it is considered by the principal auctioneers and land agents one of the best papers in the Princi- pality. Established 1854. 1 THE ORIGINAL LLANDUDNO UIRECTORY AND VISITOR, Containing List of VISITORS for Llandudno and District. The "Directory" can be obtained in Llandudno at the Publishing Office, Caxton House, 133, Mostyn- street. Splendid medium' for Advertisements, which should be received at the Offices in Bangor, or in Llandudno, early on Wednesdays. Free by Post for a Year, 6s 6d; and 7s 6d on credit. Established 1881. G W A L I A. A High-class Welsh Newspaper, price Id. Eight Pages, 56 columns. Every Monday Evening. Sold regularly in every Town and Village throughout Wales, and in Liverpool, Manchester, etc., by over 500 Agents. The contents of the Paper are particu- larly directed to the landed gentry and farmers, the industrial and general working classes, the literary classes, especially Clergy and Ministers. Publishers—The North Wales Chronicle Co., Ltd., Caxton House, Bangor. SCALE OF CHARGES. "North Wales Chronicle," "Original Llandudno Directory," and "Gwalia" (Welsh). Per Line Per Inch a. d. a. d. Parliamentary Notices, Election Addresses 1 0 10 0 Prospectuses of Public Companies and Government and Chancery Notices 0 9 7 6 Legal and Public Notices, Sales pf Real Property,and Miscellaneous 0 6 5 0 Publications, Local Concerts, En- tertainments, etc., 0 3 2 6 The above Advertisements are Scaled by Type Measure, the actual print lines not being counted. When Advertisements are inserted in more than one paper, a deduction of 50 per cent. off Scale Price is made for each extra paper. TRADE ADDRESSES.—These are inserted at Reasonable Rates, varying according to space taken up and number of insertions ordered; when the order is for 52 insertions, the price is Is per inch Single Column, and 2s per inch Double Column. A considerable reduction is made when more than two inches are taken. PARAGRAPH ADVERTISEMENTS. Charged at 6d per line Special Positions at Is per line. CHEAP PREPAID ADVERTISEMENTS. — Under the head of "Wanted," "To Let," or "To, be Sold," One Insertion. In In 2 Papers In 3 Paper One or 2 Insertions or a Insertion Paper, in One Paper, in One Papers Words. a d ø d 8 d 18 10 19 2 0 34 16 3 6 30 32 2 0 3 3 4 0 48 30 40 50 Extra Insertions charged Pro. Rata—Twopence extra if replies are to be addressed to the Offiee. Remittanoes.—Cheques and P.O. Orders to be made payable to D. Williams.—Stamp# not received for amounts exceeding Two Shillings and Sixpence. 1 GLOBE FURNISHING COMPANY, 12 TO 18 PEMBhOKE PLACE LIVERPOOL CYFLENWIR DODREFN AM ARIAN neu &r ein CYNLLUN ARBENIG 0 HUR-BRYNLANT AM ARIAN PAROD. SYLWER.-Y mae ein cynllun o Hur-bryniant yn hollol wahanol i unrhyw un arall, ac y mae wedi derbyn eymeradwyaeth uchel gan yr oil o'r wasg leol. NI OFYNIR UNRHYW SICRWYDD, N1 CHODIR UNRHYW GOSTAU CHWANEGOL I AR EIN CYNLLUN 0 HUR-BRYNIANT. Y mae ein dull teg a chyfiawn o eario yn mlaen ein busnes, ein telerau rhesyrnol, a'u prisiau isel, I mor adnabyddus trwy yr oil o Ogledd Lloegr a I Chymru, fel nad oes angen unrhyw sylwadau pellach. I rr i: L ERA {; Yr ydym yn rhoddi i'n Cwsineriaid y rhagorfraint o drefnu eu telerau eu hunain i daiu, gan mai hwy a wyr pa faint a ailaut fforddio daIu bob wythnos neu fis. Anfonir yr boll Nwyddau a werthir genym yn rhad a digost i unrhyw ran o'r Deyrnas Gyfunol. Gellir cael Vans preifat, os yn ofynol. Ni chodir unrhyw dal. Bydd i arolygiad ar ein hystoc foddloni y rhai a fwriadant brynu ein bod yn rhoddi gwell gwerth nag unrhyw Dy Dodrefnol arall ir y cynllun o tIur- bryniant yn y wlad. DODREFNU AM ARIAN, NEU EIN CYNLLUN 0 HUR-BRYNIANT AM ARIAN PAROD. Anfonir ein Rhagleni Newydd, ein "Catalogue" xu<twr ac addurnedig, trwy y llythyrdy yn rhad, ond gwneud cais am danynt. GLOBE FURNISHING COMPANY, (J. R. GRANT, Perclienogi, 12 TO 18, PEMBROKE-PLACE LIVERPOOL. Oriau Busnes :—9 yn y boren i 8 y nos. Dydd Sadwrn :—9 yn y boieu byd 6 y nos. 9646 BANGOR CATHEDRAL. O'NE ALTO WANTED. Choral Services on all Sundays (twice) and Saints' Days. Evensong daily (once) for four months, and on all Saturdays and Vigils throughout the year. Stipend, about L29. -AppLicat,ion.% to be sent to R. H. Pritchard, Esq., Chapter Clerk, Bangor, with testimonials and references, stating age and experience, not later than the 15th December next. 3147 FOXES.—WANTED, at once, Two or Three fresh caught Wild FOXES. — Apply, with price, Pierce Williams, Cefn Rug, Corwen. 3152 CAMBRIAN RAILWAYS. SMITHFIELD C CLUB CATTLE SHOW, AGRICULTURAL HALL, ISLINGTON, DECEMBER 4th to 8th. On MONDAY, December 4th, 1899, CHEAP EXCUR- SION TICKETS will be issued to LONDON- Times of Third Class Return FROM Starting. Fares. Two DAYS' FOUR IJAYS- „. ..01) TICKETS. TICKETS Pwllheli 10 301 Afon Wen 10 45, I Criccieth 10 56 I lQ//> Sortmadoc 11 10 ( AO/D [inffbrdd 11 161 I Penrh-ndeudraeth 11 211 Talsarnau 11261 H/" rni/* Harlech 113S| \r I LlanbedrandPensarn 11 43 J jj Dyffrfrn 11 54i 17/- Barmouth 12 ..7' J 16/6 Children under three years of age, Free; above three and under twelve, Half-fare. Passengers re- turn ae under :—Two Days' Passengers return from London (Euston) at 9.45 p.m. on Tuesday, December 5th. Four Days' Passengers return from London (Euston) at 9.45 p.m. on Thursday, December 7th. All information, regarding Excursion Trains and Tourist Arrangement* on the Cambrian Railways can be obtained from Mr W/fL GOUGH, Superintendent of the Line, OswetAry.-L:-C. S. DENN1SS, General Manager, Oswestry, November, 1899. 3143 CAMBRIAN RAILWAYS. — BIRMINGHAM CATTLE and POULTRY SHOW, BINGLEY HALL; NATIONAL DOG SHOW, CURZON HALL; NOVEMBER 25th to 30th. On TUES- DAY, WEDNESDAY, and THURSDAY, Novem- her 28th, 29th, and 30th, CHEAP ONE DAY and TWO or THREE DAYS' TICKETS will be issued to BIRMINGHAM- Times of 3rd Class Return — FROM Starting. Faree. Pwllheli 6 25) 0 Afonwen 6 40 1 Criccieth 6 49 6s ^B Portmadoc 7 0) Minffordd 7 4 6s 9s 9d Penrhyindeudraeth 7 9, Q Talsarnau 7 13 06 08 6d Harlech 7 20) R Q Lla/nbedr and Pensarn 7 30 ) Dyffryn i. 7 37 5s 6d 9s Barmouth 7 52 68 9a (Children under Three years of age, Free; above Three and under Twelve years of age, Half-fare. Holders of ONE DAY Tickets return from Birming- ham (New Street) at 10.50 p.m. on date of issue of Ticket. Holders of TWO or THREE DAYS' Ticket return from Birmingham (New Street) as under: Tiokets issued on November 28th will be avilabla to return at 11.25 a.m. on November 29th or 30th; Tickets issued on November 29th will be available to return at 11.35 a.m. on November 29th or December 1st; Tickets issued on November 30th will be available to return at 11.25 a.m. on Decem- ber 1st or 2nd. All information regarding Excur- sion Trains and Tourist* Arrangements on the Cam- brian Railways may be had1 on application to Mr W. H. GOUGH, Superintendent of the Line, Os- westry. —■ C. S. DENNIS, General Manager, Oswestry, November, 1899. 3144 OUR MARVELLOUS OFFER. F R E E., TO ALL. 60s. SILVER WATCH AND CHAIN. It would ( be ridiculous* to expect us to oortbinue giving anray thesa Watches and Chains for any length of time, so kindly tend at once if you wish to secure one. This is our Third) Huge Advertisement, and by it we are determined to brine ouroome before the public. Aa a. guarantee of good faith we impose this con- dition. Every person pending for our Man ellons. Offer must purchase one of our 22-carat Gold cased Brooches or Scarf Pins, price la 6d each. On reoeipt of Is 6d we will immediately send I rooch or Soarf Pin as ordered IN A SMALL CASE. We will ALSO SEND OUR MARVELLOUS OFFER BY SAME POST. Please note, the Watches and Chains are entirely free. Send Is 6d P.O. or Stamps, and also a stamped addressed envelope with your full name and address.—RENNIE and CO. (Dept. 39), 236, Sauchiehall-street, Glasgow. 134 Benthyca Arian yn Gyfrinachol. AR PROMISSORY NOTE Y BENTHYdWR EI HUN. Mae yr un sydd a'i enw isod edig, ar PROMISSORY NOTE Y 'BENTHYC- [WR EI HUN. Mae yr un sydd a'i enw isod wedi ymsefydlu era ngos i 30 mlynedd, a phob amser wedi cario yn mlaen ei fusnes dan El ENW EI HUN. Y mae wedi ymdrechu yn wastadol i actio yn deg ac mewn dull gwyneb-agored, ac y mae efe wedi derbyn OANOEDD LAWER 0 LYTHYRAU 0' WERTHFAWROGIAD A DIOLOHGARWCH oddiwrth y rhai fuoat yn delio ag ef. NI CHODIR DIM TAL RHAGFLAENOL. NI OHYMERIR BILLSOF SALE. TELIR SYLW DIATTREG I YMHOLIADAU. Bydd i Prospectuses, Telerau Benthyciadau ac unrhyw hysbysrwydd arall a ddymunir, gael ei gyflenwi YN DDIDAL trwy apelio, un ai yn ber- Honol neu trwy lythyr, at GEORGE PAYNE. Accountant, 18158-3077 3. Oreøoent- Rhyl. VIOLIN LBSBONB. M ISS RBBMKAK CLAXTON Visits sad IWMTM PUPILS lor VIOLIN LB6SON9, sJs* MMgte Bogageiaents for Concerts, Matom, Mo.Por tennJ apply 2, Gay-tesraoa, LUadsdno. 8081
ADDYSG YN NGHYMRU.1
ADDYSG YN NGHYMRU. 1 Yr wytJmos ddiweddaf cyhoeddwyd adrodddad Pwyllgor Cynghor Addysg a.m y blynyddo-edd 1898-1899 yn cynwys adroddiad Mr Legardl, prif arolygwr yr Ysgolion Elfenol yn Nghymru. Y ma-e adroddiad Mr Legard mor faith fel mai an- mhosibl i ni, yn y fan hon, ydyw gwneud mwy 11.1 chyfeirio at rai o'r pethau a. ystyriwn yn fwysf dyd'd -Kil ynddo ac yn liwysig i'r genedl dalu sylw iddynt. Y yr adroddiad yn dechret1 trwy gyfeirio at y ffaith fed yn rhaid i gyfundrefn enill sercinadau y bobl cyn y gall I lwyddo mewn gwirionedd. Fel pra.wf fod addysg wedi cael lie mawr yn serchiadau gwerin CymTu cyfeirir at yr hyn a wnaeth y genedl er adil:adll ysgolion canolraddol a chokgau: cenedl- aethol. Yn ychwanegol at hyn dywedir fod "yindrechion huna,nymwadol rhieni, mewn llawer cymydogaeth yn Nghymru, er galluogi eu plant i fwynJiaiu breintiau addysg dda, yn teil- yngu cydnabyddiaeth wresog, ac y mae yn ffaith arwyddocaol, pan y gwnp-w-d, ymchwiliad yn un o'r C-olegau 'Oymreig, fod mwy nag un rhan o dair o'r myfyrwyr yn feiliion ac yn fe-rched gweithwyr." Y mae geiriau o'r fath gan wr o safle a phrofiad Mr Legard, yn swnio ¡ yn hynod o foddlhaoolac yn ein teaitio i roddi ffordd i ydbiydiig o hunan-ganmoliaetli fel Cyinry. Ond, h&b syrthio i'r demtasiwn gallwn fod yn sicr nad geiriaii gweigion yw y rhai lefcTir gan Mr Legard ac nad ydoedd, pan yn cu hysgrifenu, yn bwriadu iddynt reddi achlys- ur i ni droi i guro ein cefnau 'ein hunain. Y I ma.e pa.wb sydd. wedi talu sylw i gwrs petliau yn y Dywysogaeth yn gwybod rhy wbeth am wirionedd geiriau y prif arolygwr. Ac yn hytrach na'i ystyried yn rheswm dros ymfalch- io ac ymffrostio dylem fod! yn ddiolchgar ein bod fel cenedl yn ca,e1 ein tueddu i wneud yr I iawn ddefnydd o'r manteision estynir i ni. Ac or mwyn hwylusdsod yn y dyfodol dylid gwneud ymdrech egniol er dwyn y gwahanol ysgolion a'r oolegau i gysylltiad agosach a'u gilydd, fel y byddimt yn ffurfio un cyfanwaitl1 cryno ac nid yn sefydliadau unigo-1 ac annibynol ar eu gil- ydd. Dylai yr ysgolion siral fod mewn cys- ylltiad agos, ar y naill law a'r ysgolion elfenol, ac ar y 11 iw arall a'r cole-gau cenedlaeiihol. Dadleua. Mr Legard dros feithrin teimladau cyfeillgar rhwng yr ysgolion, yn neiLlduol felly rhwng yr athrawon a'r athrawesau," fel y byddo yr ysgolion elfenol 'a''r ysgolion sirol yn cael eu dwyn i undeb agosach: a'u gilydd. Y mae yn j ymddlangos fod y mater yn cael sylw yn bre- senol, a gobeithiwn y trefnir llwybr fel y byddlo y plant sydd wedi myned trwy y safonau JIlI yr ysgolioai elfenol yn gallu ym'aflyd' yn y gwaitli roddir iddynt yn yr ysgolion sirol heb deimlo un bwlch rhyngddynt a'r gorphenol. AI y I mater pa fodd y dylid dysgu yr iaith Seisneg i blan,t Oymreig y mae Mr Legard yn siarad yn eithaf dibetrus, ac y mae yr hyn a ddywed yn sicr o fod yn deilwmg o ystyriaeth feddylgar pob un sydd yn teimlo dyddordeb yn yr iaith Gymraeg ac yn nyfodol addysg yn Nghymru. Dywed: Nis gallaf lai mi theimlo y gellid, mewn pa.rthau Oymreig o'r Dywyscgaeth, addysgu Saesneg yn well nag yn bresenol. Y mae yn gvfrwng addysg, ond yn rhanol yn unag y mae yn bwnic addysg." Yr ydym yn credu y cydnabyddir yn gyffredin fod Mr t Legard, yn yfrawddeg ddiweddaf ddyfyndr genym, wedi gosod allan yr anhawsder yn nghyd a'r achos o'r anhawsder. Ac yna gofyna: "Ai ni, ddylid cydnaboo yn onest fod yr iaith Seisneg yn iaith estronot ac y dylid ei dysgu yn y ffordd oreu i ddysgu ieithoedd estronol, ac y dy lai plant Cymreig nid, yn unig ddysgu Seisneg llyfrau j ond dylid eu cefnogi, o ysgolion y babanod i fyny, i siarad yn yr iaith estronol am bethau sydd yn ddyddorol iddynt, megis eu cartrefi a'u chwareuon, ac felly yn y blaen." Byddai y drcfn hon, yn ddiameu, yn welliant mawr ar yr hon ddefnyddir yn bresenol, gan y byddai y plentyni yn derail yr hyn a ddysgai ao nid yn gododt cofio yr hyn na ddeallai. Byddai yn rhod-cli ymarferiad i alluoedd meddyliol y plentyn ac felly yn foddion diwylliant iddo yn hytrach na gwneud peiriant o hono. Y mae an- liawsder.a,u lawer ar ffordd dwyn y cynllun i ymarferiad cyffrediniol yn ysgolion Cymru ond unwaith y perffeithir y cynllun gan awdurdodau addysg yr unig beth fydd eisieu fydd cydweith- rediad o du Byrddau. a phwyllgorau ysgolion yn nghyd ag ymroddiad athrawon ac athrawesau. Yn mhlith yr anigykhiadau sydd yn tueddu i I rwystro cynydd addysg rhydd Mr Legard y flaenoriaeth I anghysondeb y plant yn yr ysgol- ion, ac, yn yr ail le, yr oedran pan y mae plant yn cael eu cymeryd o'r ysgolion. Oyfartaledd rhif y plant yn bresenol, trwy y flwyddyn, yn y siroedd Oymreig yw 75.86 y cant, ac yn sir Fynwy nidi yw y cyfartaledd yn fwy na 74.78 y cant. Y mae felly un rhan o bedair o'r I plant yn absenol o'r ysgolion bob tro yr agorir hwynt. Y mae siroedd Cymry yn cydmiaru mewn moddanffafriol atsiroedd Lloegr, gan fod cyfartaledd yr olaf yn cyrhaedd 81.55 y cant. Mewn atdialoedd gwledig y mae, pel:deT y ffordd yn nghyd at diffyg heolydd, mewn tywydd anffafriol, yn sicr o fod yn rhwystro plant i bresenoli eu hunain yn gyson a. rheolaidd yn yr ysgolion ;ond yn yi trefydd mawrion yn NghymL- ru, y mae y cyfartaledd yn llai nag ydyw yn nhrefydd Lloegr. Y mae yn athhawdd iawn penderfynu pa le y mae y 'bai am hyn. Y mae yn sior o fod yn goTwedd yn rhywle rhwng y rhieni aVawdurdodau lleol. Y mae naill ai y rhieni yn ddif&ter neu yr awdurdodi- au yn rhy dyner. Y mae y pwno hwn i fod dam sylw Cynghrair Byrddau Yagplion Cymru, ao fe allai y cawn oglurhad 11 aw ha ch amo yn nghyd & chyfarwyddiadau pa fodd i'w YSgpb yn y dyfodol. Hyd hyny hwyrach mai nid dibwr- pas hoHoi fyddai i'r gwahanol Fyrddau gyfeirio sylw y cyhoedd yn eu cylchoedd at y golled arianol achosir, yn ogystal a'r golled i'r plant, pan y maent. yn absenol o'r ysgol.
Ymweliad Cor Heibion Eryri…
Ymweliad Cor Heibion Eryri a Chastell Windsor. Dydd Gwener aeth Cor Meibion Eryri, I cyfa:i- sodded-ig o gantorion o LailberiSi a Clwernarfon ar ymweliad a. Chastell Windsor, lie yr oeddynt wedi derbyn gwahoddiad i aan-u o flaen y Frenhines ac aelodau eraill o'r Teufii Brenhinol, pryd hefyd yr oedd yn bresenol Ymherawdwr Germany a'i briod. Arwemydd y cor ydoedd Mr John Williams (organ- ydd Eglwys Crist, Caernarfon), yr hwn a arweiniod 1 y cor i fuddugoliaech yn Eisteddfod Llundain ddecbreu y flwyddyn^ hon. Mewn canlyniad i ohebiaeth gymerodd le ddecbreu yr wythnos ddi- weddaf nhwng Syr Walter Parratt (organydd y Frenhines) a Mr John Williams, trefnwyd mai a ganlyn oedd i fod Y RHAGLEN. Cydgan—"Ymgyrch Gwyr Harlech" (o drefmant John Wilhams). Cydgan—"Recognition of Land" (Edward Greig). XJnawd baritone, Robert R. Thomas. Rhan-gan—"Nyni yw'r Meibion Cerddgar" (Gwilym Gwent). Unawd tenor, James Jones. 7 Cydgan.—"On the Ramparts" (A. Saintis). ( Detholiad o Alawon Cymreig—(a) "Toriad y I' I)ydd," (b) "Codiad yr EhedTil." (c). "Yn Nyffrvn Clwyd," (d) ""Sc-fclii Hudo." ttrefniant Dr. Roland Rogers). Unawd a. chydgan—"Han Wiacl fy Nhada-u." Unawd t-enor, John Peris Jones. Cydgan—"Martyrs of the Arena" (De Rille). Ped- warawd, J. Peris Jones, J. Cottrell, Hugh Jones, ac H. Vaughan Davies. (a) "Ar D'wy»og Gwlad y Bryniau." (b), ''Duw Gadwo y Frenhines." Y peth cyntaf glywodd y em" wedi eu evrhaedd- iad i'r Brifdd'inas, yn anffortunus, oedd na fydd,' i ei Mawrhydi yn alluog i fod yn bresenol y:: y cyngherdd. Aeth y cor i'r Castell oddeutu naw o'r gloch. Teimlwyd siomedigaeth lem am absenol- deb ei Mawrhydi o'r cyngherdd. Yr oedd yn Mt. George's Hall gynulleidfa o tua. 150, a meddiianwyd y sedda.u blaenaf, yn mblit-h eraill, gan Ymlierawd-vrr ac YrnlieroJreq Germany a Thywysog Cymru. Yr oedd y gweithrediadau ar ol yr amser i ddechreu, mewn canlyniad i'r hyn y bu; ra.id gadael allan v. 11 neu ddau o'r diamau (ar gais Tywysog Cymru). Canodd y cor gydag effaith anghyffredin a, chywirdeb nodedig, a chafwydi arwyddion mynych o gymerad- wyaeth yn wir, yrnddangosai Ymherodres Germany wrth ei bodd. Ar derfyn y cyngherdd amneidiodd Tywysog Cymruar i Mr John Williams' d'dyfod ato. Aeth yntau yn mlaen, a ciiafodd ei gyflwyno i Ymherawdwr Germany. Y Tywysog, yn eyfarch Mr Williams, a ddywedodd fod canui y cor yn ysplenydd, ac wedi cael ei fwyil-hau, yn fawr iawn. Yr oedd y lleisiau mor bur. a thybiai ei Upholder Brenhinol y canu yn debyg iawn i ganu Swedaidd. tra yr oedd y geiriau a ganwyd yn dwyn tebygrwydd mawr i'r iaith Swed- aidd. Yna ymddiddsmodd ei Uehelder yr Ymherawdwr mown modd bywiog a'r arweinydd, a dywedodd eu bod oil wedi eu mawr fotkrhaii gyda chanu y cor. Canmolodd' hwynt oil am eu lleisdau godidog, cywir- deb eu symudiadau, a'u hufudd-dod i'r baton. Nid oedd eu'canu hwy fel c<tnu Ssisnig yr oedd yn fwy tebyg i ganu Germanaidd, oherwydd yr oeddynt yn* agor eu geneuau ac yn canu allan. Ycliwaneg- odd ei Fawrhydi i'r Ymherodres, yr hon oedd yn deall yr iaith Da.nai.dd, ddweyd' ei bod wedi adnabod yn. y darn au Cymreig lawer o eiriaw tebyg i rai I geid yn yr iaith Ddanaidd. Dyrwedodd eilwaith eu bod yn bur ddiolchgar i'r cor, a dymunodd ar yr arweinydid, llaw yr hwn a ysgydwodd yn galoiiog, I igyflwyno eu diolchgaxwch i'r cor. Tywysog Cymru, gan droi eto at Mr Williams, a sylwodd) fod ei Mawrhydi yn dymuno ar y Tywy»og i'w anrhegu a baton, yr hon a estynwyd i Mr Wil- liams. Fel y troa.i Mr Williams ymaith moesymgrymodd yr Ymherawdwr yn rasusol iddo, a datganodd y Due o Connaught fel yr oedd yn gwerthfawrogi y canu rhagorol. Mae y baton wedi ei gwneuthur o ebony gwyn, acarni y llythyrenau "V .R. wedii eu gweithio mewn diamwnd, ac ar y pen y niae coronig wedi ei gweithio yn gyffelyb. Ar eu fforddi adref, nos Sadwm, bu i'r cor ganu yn Northampton er cynorthwyo cronfa leol y rhy- fel. 1
Marwolaeth Ddisyfyd y Parob.…
Marwolaeth Ddisyfyd y Parob. Thomas Roberts Bethesda. Gyda gofid dwys yr ydym yn hyshysu miarwol- aeth ofnadwy sydyn y Parch Tliomas Roberts, eym,e:dlrolwr-,etho,ledig Oymdeithasfa y Metho- dic tiaid Calfinaidd Cymreig, yr hyn a. ddigwydd- odd nos Wen-er diweddaf. Yr oedd Mr Rio- berts wedi bod yn wael ei iechyd erg oryn a.mser ond gwnaeth atrhoeiad o ychydig o wythnosau yn Llangamerch les mawr iddo, fel y cafodd ei longyfairah. air bob llaw, ar ol dy- chwelyd adref yn ddiweddar, ar y gwelliant yn ei iechyd. Darfu idldo ef ei hun, moddi bynag, tra yn cydiweled ei fod yn well, dldweyd yn fyn- yeh nad oedd efe cystal ag yr edrychai. Treul- iodd ran. fawr o ddydd Gwener yn eistedd ar bwyllgor cyaylltiedtig a'r cyfundeb a gynhelid yn Nghaermarfon. Dychwelodd oddiyno i Fangor yn y prydnawn, a galwodd yn nihy ei gyfaall, Mr David Williams, currier, lie yr arhosodd hyd ugain munud i saith. Yr adeg yna cy- chwynodd aim. orsaif y rheilfEordd i ddlal. y t,ren a.m Bethesda. Fel y gadawai y ty sylwodkli wrth Mr WilliamBi' ed fod yn teimlo yn gryfach nag y gwnaerth ers amser. Wedi cyrhaedd at siop y Beehive, teimdodd Mr Rcbert4 ei hun yn ddrwg a thr-odd i mewn yno a dywedodd wrth. Mr Griffith ei fod yn teimlo yn sal' iawn. Anfon- odd Mr Griffith allan am feddyg ar unwaith, a ehyrhaeddodd Dr. Richard Jones; ond yr oeddi yn rby hwyr-yr oedd wedi myned' tuhwnt i ddim cyniorthwy dyniol; a chyn i'r Doctoriaid B. O. Price a Grey Edwards gyrhaedd y siopyr oedd Mr Roberts wedi marw. Achoa marwola,eth ydoedd yr hyn •eilw'r meddygon yn "angina pectoris." Gedy Mr Roberts weddw ac nn miab, Mr Arthur Rhys Roberts, yr hwn sydd mewn partneiiaeth yn Llundain gyda Mr Lloyd George, A.S. Ajethpwyd a/r corph yr un nosoai i Bethesda. Ein gohebydd o Bethesda a ysgrifena: Odde'utu wyth o'r gloch nos Werner diweddiaf tarawyd! trigolaoni a braw ft dychryn mmvr drwy i'r newydd gael ei daemi fod telegram wedi ei dderbyn o Fangor yn hysbysu am far- wdaeth sydyn ac anefgwyliadwy y Parch T. Ro- berts, Jerusalem, Bethesda. Aieith y newtdd mewn ychydig a.niser drwy yr holl froydd iel taranfollt, a mawT oedld y teimladau, a arddang- osid gan bawb o herwydd colli dyn rhagorol a da. Yr oedd y neiwydd ar y cyntaf o'r braidd yn anghredadwy, gan ei fod i'w weled y boreu hwmv tuag unai-ddeg o'r gloch yn cyrcbu am orsaf y rheilffiordd heb unrhyw arwyddion o anhwyldeb arno. Ymddengys miaa ei hen elyn ■•oddoidd o'r diwedd derfyn ro-ei fywyd gwerth- fawr, saf 'adieohyd! y galon, er galar a cholled arnihrisiadwy, nid yn unig i Bethesda, ond i'r cyfundeb Methodiiisbaiidd drwy Ogledd Cymru ac i'id yn unig yr oedd yn.y ffrynt fel pregethwr, ond yr oedd yn feddianol ar ddoefthinteb a. phwy 11 a, bairn addfeid. Yr oedd y cyfundeb yn gwerth- fawrogi y rhinweddau hyn ac yn manteisio arnynt, ac yn ei be-nodi d bob swyddogaeth o* bwys perthynol iddynt. Yr oedd Mr Roberts yn foneddwT yn mhob ystyr ac yn fawr ei barch gan bob plaid ao enwad yn ddiwahan- iaeth. Os yn Rhyddfrydwr, yr oed-d yn Rhydd- frydwr teg a. gonest 'ao yn parchu urddas. Nid oedd neb yn Metheada yn fwy teymgarol i deulu Castell y Penrhyn, 'ao yn barchus bob amser o'r Eglwys 3,'£ gwasanaethau. Yr oedd fel llawer gwr mawr o'i flaeni wedi ymddyrahafu o sefyllfa isel a th-nvy anfanteision mawrion. Ganwyd ef yn y Green, gesrllaw Dinbych, yn 1835. Enw ei dad a'i fam ydoedd John a Jane Powell Roberts. Nid oedd ei dad ond gweith- iwr cyffredin, yr hwn fu farw pan nad oedd ei unig fab yn dair blwydd oed, ac felly magwyd ef drwy lafur ei faim1. Clafodd ychydig ysgol gydag un Jonah Llóyd, ond pan yn maw oed bu gorfod iddo ada-el yr ysgol a myned i weithio ar y tir. Yn mhtm amser agorwyd Ysgol Frytanaidd yn Dinbych, ac anfonodd ed fam ef iddi. Enillodd serch y meijstr fel y cafodd fyned i'r ysgol nos yn rhad, a, mantefoiodd lawer ar hyny. Pan yn 15eg oed premtisiwyd ef yn ar- graphydd gyda Mr G«e, ac wedi gwasaniaeth o saith mlynedd, pemwadiwyd ef i ddechreu pre!- gethu. Yn 1858 cydsyniodd i wneud hyny, ao aeth i'r Bala yn 1859. Yn Nghepel Glyn, Llan- ogwen, j-n mis Mawrth, 1859, y pregethodid gyntaf. GadawoddA.y Balta yn 1864 130 aetili i Golwyn. Yw 18^?f' dae^th i Bethesda, He y bu yn fawr ed bati^h ac o wasaniaeth mawr i Gapel Jeruealean hyd ei farwolaeth. Y mae ar gof a chadw enwau y gweinidogion: oedd yn gwasanaethu yn. nghyfarfod ei sefydliad, sef y Parchn. R. Roberts, Carneddi (yn y gadair), David Jonea, Treborth, R Ellis Ysgoldy, Grif- fith Jones, Tregarth, J. Jones, Brynteg, a R Roberts, Abergele, ac mae er hyny 34 rolynedd ynlonawT nesaf. Bydd yr angladd, yrhwn fydd yn un evhoeddw, yn ddiamau, yn un o'r rha.i mwyaf afuerioed y gymydogaøth, achymer le ddydd Meroher nesaf (rfory).
[No title]
Digwyddiad anghyffredin —Dyn yn syrthio i I fyny r grisiau. Mewn naw mis, darfu i bysgodtwyr Lloegr a aiym-ru laaiio gwertli 4,098,248p o byegod, yn er>>yn 4,477,163p, am. yr un cyfncd yn y flwyddyn flaenorol. "Gallwn i bregethu ar gareg fcdd yfory," j meddai y diweddar Mr Spurgeon, "hob neb yn I fy meio. Na, anghofiais, rhaid iddi beidio bod yn fynwent genedlaethol, onidle byddwn yn agored i I ryrwbeth dydhrynUyd. Rhaid i mi bcidio sefyU ar gareg fedd enobsethol,, na gorwedd dani, gyda'n defodau claddu ein hunsin. Gwnelai y pryfaid uniawngTed hyny ydynt wedi tewychu ar y gyrph wedi eu claddu yn rheolaidd gael eu cymeryd yn glaf ped e:ént i ymborthi ar gyrph, naa gofynodd y caplan rheolaidd fendath."
------,-.--Ymweliad Ymherawdwr…
Ymweliad Ymherawdwr Qermani. Mawr y disgwyl a'r parotoadau » wnaed ar gyfeT ymnvclMMi Ynihexa-wdwr JWlllSLam a'n gwl ul ni. Llun eyrhaeddodd yr Ymhfer- a'r Ymlherodres, yn nghyda daiu 0'11 meibion, i Portsmouth yn eu pleserfbd "Hoheo^ zollem." Yr oedd llongau rliyfel Parydain ynd yn eu croesawu, a. holl longau y porthladd prysur wedi cu haddurno a banerau amryldw. Yr oeddl tyrfa o filwyr. liyngeswyr, a hedd'geidwaid yn eu disgwyl ar y lan. Derbyniwyd yr ymwelwyr UIt- ddasol g-aji Dduc Connaught ar y Frenhines a oh a n swyddogion malwrol a llyngesol o raddl udiel._ T'edthiasaait i Windsor gyda obert)ydrea airbefniig. Yn yr orsal yr oedid Tywysog Cymru ad eraill o'r teulu brenliinol, ac yroedd y Maer Oynghor hefyd yn bresenol. Cyflwynwyd y Maietrl i'r Ymherawdwr, yr hwn a'i croesawodd ef yno af ran y dref. Cydttabyddodd ei Uehelder y crocwiw, a dywedodd mai llawem oedd gaaiddioi gael dyfod yrn unwaith eto. Derbyniodd yr Ymherodres flodeuglwm prydferth gan fepch y maer, ac ysgydwodd law y ferch ieuonc yni gynes., Cynwyaai yr orymdaith o'r orsaf i'r castell wytW gerbydau, a rhoddid amlygiad o graesaw calonog iddynt, y rhai a gydnabyddwyd yn foesgar gan y Oaiser. Nid oedd mil wyr hoolydd, ond yr oedd gwarchodlu anrhydedidus wedi: eul gosod yn yr orsaf ac wrth y fynedfa. i'r castell, yn nghyda mintai o Feirchfilwyr ei Mawrhydi yn yr orymdiaith. Derbyniodd y Frenhinesei gwes- tywyr yn breifat. Ar ol byrbryd, aethanfc &mt drc drwy'r pare, a chawsant gwmni preifat i giniaw yn yr hwyr. Bwriadafr ymwelwyr ym- herodrol dreitlio1 oddeutu deng niwrnod-yn y wlad hon. _—————————
Harwclaeth A;:-dJyclc1;:s…
Harwclaeth A;dJyclc1;:s Salisbury. Y PRIF WEINIDOG MEWN TRALLOD. Prydnawn ddydd LIun bu farW yr Ardalyddes Salisbury, priod Prif Wednidfog Prydain Fawr., Bu y fc'iieddiges yn wael am amryw fisoedd, ODd ar ol ymweliad a'r Cyfandir dychwelodd yn llawer gwell ei hiechyd. Yni gyraar yr haf diwedd&f C7- merwyd lii yn wael drachefn, a thiarawyd hi yn ysgafn gan y parlys. Yn imds Medi llwyddwyd i'w chludo hi i'w chartref yn Hatfield, ychydig. filldiroedd 0 Lundain, lie yr arhosodd ac y gwelL- haodd yohydig, fel y tybid ond dydd hun bu farw braidd yn sydyn. Y mae llawer o ddydldordeb yn nglyn a'r fonedd- iges dalentog hon, yn enwedig am y modd y daetbs i gydnabyddiaeth a'i phr.iod, a'r amgylchiadam cydmariasthol dlodiudd: yr oieddiynt ynddo yni nechreuad eu gyrfa; priodasol. Merck ydoedd ei luirglwydd-js i'r diweddar Syr Edward Hall Aldler- son, Bar., un o farnwyr y Tryaorlys, yr hwn a fu gyjit ami i dlro yn Mrawdlysoedd Cymru, ao fe gefia rhai ami ei ymweEad 'a Chaemairfon. Trydydd mab i'r Ardalydd Salisbury oedd) j'j Prif Weinidog. Pan yn ddyn ieuanc elai wrth yr enw Arglwydd Robert Cecil. Gan fod ganddo ddau frawd) hynach nag ef, nid oedd unrhyw deibygrwydd y deuai ef byth i'r teitl o ardalydd and bu ei ddau fnawd farw, a syrtihiodd y teitl etifeddtiacthau i'w ran ef. Priododd gyda merchi Barwn Alderson ond nid oedd yr hien ardalydd. yn edrych yn ffafriol ar yr uniad, ac heb gymysg- iaeth bu raid i Robert Cecil enill ei fywoliaeth, cyfeiriad 'arall. YToedd wedi yfed efij addysg yn y colegau, ao arddangosodd gryn allil fellhmor. Yn hyn eyfnerbhid ef gan ei briod, yr hon oedd yn ddynee o gryn yni, bywiogrwydd, a I gallu Iknydd'ol tuhwnt i'w rhyw. Pan yn 27,a,m mlwydd oed yr oedd Arglwydd Robert Cecil wedi dyfod yn enwog fel ysgrifenwr i'r "Saturday Review," a'i briod fyddai yn ysgrif- enu drosto. Yr oedd) y ddiau fel hyn yn cyframi i'r prif gyfnodolion;, ao yn y dull yma, yreni;J;aœnt e u bywolia,eth;am flynyddau. Aarweiniodd ei datent i Rohert. Cecil gael ei ethol yn aelod SeneddoL Y pryd hwn, oherwydd •miarwolaeth ei fmwd, daeth. yn Is-Arglwydd Cranborne Yn ystod yr holl adeg yna yr oiedd ei wraig yn parhau yn ei gyrfa knyddol, ao yn help nid bychan iddo ef yn ei yrfa brysur. Penodwyd y gwr yn un o swydd- ogion y Goron. Yn y man bu farw ei frawd arall a.'i daid, a daeth yntau yn Ardalydd Salisbury. Cydnabyddid na bua&ai yr ardalydd yr hyn ydywl onibai am gyfnerthiad ei briod dalentog; cansys yn ei iechyd gwanaidd a'i ofalon diderfyn, yr oedd hi bob amser yn ei gialonogi hysbrydl bywiog, ei phrofiad mawr, ai gallu anarfecoL. Derbyniodd yr ardalyddes nifer luosog o urddaul gan ei Mawrhydi, ac yr oedd mewn mawr fri gan bawb o dal'ent ac enwogrwydd. Y iddyrt bump 00 feibion dwy ferch, yr oil yn dalentog ao mewn safleoedd uchel. 01 ad dwy d ei gweddillion ddydd Sadwrn, yw Hatfield. Yr oedd y cynhebrwng yn un prei- fat.
Mrs Kruge yn ei Chartrerf.…
Mrs Kruge yn ei Chartrerf. 'I' GWRAIG DDHVYD A CHYNIL. Un o'r gwragedd mrwyaif cartre'fol yw Mrs Paul Kruger. Yn ei liymddangosiad, ei hymddyg- iad, a'i hymadredd, y mae mor ddiymhongar a gwraig yr hen amaethwr mwyaf gwledig: mae hefyd yn weithgar, diwyd, a. chynil. Y mae Oem Paul (ei gwT) yn werth tuia phum' miliwn o bunau; ac mae efe yn clod am dyntx y ffortiwn yna i'r wraig sydd ers haner canrif wedi gefalu am dano a gwyio drosto. Yn ei yrfa faith a rhy fedd ol bu Paul Kruger yn llanw" amryw byd o gylchoedd: bu yn ffermwr, yn borthmon, yn filwr, yn bregethwr, yn llys-gen»- a^r yn Arlywydd y Transvaal., Medd "Tante" Kruger yr ymddiried llwyraf yn ei gwr bob amser: mae yn ufudd a gostyngedigj iddo, ac yn ei fawr edmygu. Yn ei barn hi, Paul Kruger yw y dyn mwyaf fu'n troedio diaear erioed, ac nid oes gwraig yn y Transvaal yni falchach o'i gwr. Cafodd yr amaethwr yinr- drechgar ao uchelgeisiol hyd i drysor gwerthi- fawr pan gyfarfu llances diiion, -llygadlas hono, yr hon, pan ofynoddi efe a wn-ai hi ei briOOi ef a edirychodd i lawT yn gwrtais ac a ddywed- odd "Yr wyf yn medru pobi, coginio, gwnio, glianhau1, a scrwbio." Y nnao prif foneddiges y Transvaal, hyd yn nod y dyddiau hyn, wrthi yn pobi, gwmo., a scrwbio er rawyn arbed' cyfiog morwyn. Fe eUi ei gweled am bump o'r gloch) unrhyw foreM y bydd yr Arlywydd gartref yn plygu dros stove getgin fechan yn parotoi cwpanadd coffi farenoll ei gwr. Yr unig orchwyl ag yr hawlia ryb" Kruger ragori ynddo ydyw mewn gwneud coffi a. sicrba yr Arlywydd Kruger ei bod hi yn cyrhaedd gwell oanlyniadau gyda llai o goffi nag unrhyw wraig arall yn y Transivaial. Pan fo Mrs Kruger wedi gorphen gwaith trymaf y ty, dyry am dani alpaca dress ddu, cymcr ei heisteddle yn firrfforddus yn y parlwr bychan, lie bydd yn trwsio hosanau, etc., hiyd yr hwyr. Miae yr Arlywydd Kruger yn bersora tra hynod ar hyn o bryd, ac feallai y bydd yn ddyddorol gan ein darllenwyr ddeall mai uini "tnwm ar ei hosanau" ydyw o'r braidd y -m»e gianddo bar o hosanau nad ydynt wedi eu "sodlu." gan ei wraig ddiwyd. Yna, pan fyddo'r holl wedi eu trwsio gall y cymer Mrs Kruger yneå. n'hen i wneuthun gown newydd iddiei hun neu "moi" 'hen ul*, Pob gown a wisga neu a wisgwyd ganddi yn ys- tcd y blynyddbedd diweddaf, hi ei hunan ddarfn eu gwneud. Bydd! yn ddyddorol i wragedd a ferant gyflwyno biliau dressmakers i'w gwyr ar wahanol amserau wybod na fu gan wraig Arlyw- ydd Gweriniaeth D'ebeudir Affrica erioed fwy 1181 thair o dresses ar yr un pryd, a'u bod oil yn rhai duon. Mae yn foddlawn ar ddwy het, y rhiaij fel y dresses, a wneir ganddi hi ed hun. Mae yr het a geidw at achlysuron ari^en^l, megis myned ar ymweliadau gyda'r Arly wydidl nen fyned1 gydag ef i'r capel, mor adnabyddus yn Pretoria ag ydyw hen hot silo Oom Paul. Un o luaws neillduolion rhagorol Mrs Kruger ydyw ei chari.ad; at .anifeiliaid. Mae gwisgo plu adar mewn hc.tiau benvwod yn boen ft, iddLJto tii fu hi ei! hun crioetLyn) euog o tilTh byd-r fath. Pan yr oedd cernuu. o'i gwr yncael eft wneu- ihur, gialwodd y c»rflunydd gyda Mrs Kruger i ofyn ei barn ar y dlirluniau (sketches). Goeodai y lhmiau yr Arlywydd allan yn. ei ddillad "bob dydd," gyda'r hen heti adnabyddus ar ei goryn. Yn gwrtais, deisyfoddl Mrs Kruger ar fod i goryD yr het gael ei adael yn bant (hollow), modd, y. gallai'r adar yfed o hono paiD. ddisgynai y gwlaw. Cafodd y cwrs hwn ei fabwysiadu; ac yn afwr, ar yr achlysur lnllml pan ddisgyn y gwla.w yn y Transv\1i3.}, gellir canfod cwmwl bychan o adar yn ymdyru o a-mgyloh pen cerflun Kruger ac 11! yfed aa ymdrochi yn ngfboryn yr heb.