Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

12 articles on this Page

--"A LADDO A LEDDIR"

News
Cite
Share

"A LADDO A LEDDIR" [igiwyd gan Elidiifab.] PENOD XL OTTAHFIDDIAD Y OARIADAU. Yr oedd bywyd Ellinor yn Dunraven Ab-bey yn 16wer mwy dymunol nag y meddyhodd y gadlasaa fod. Derbynid hi yn mhabnaan ft merch. Syr Ralph ac ertifeddes ddyfodal ea ffartiwn fawr »x n.vdaln. Fel c-anlyniad r&d ydoedd yn ao- mturiol, yr oedd ei hy sydyn yn TLurlemere -wedi peri OtCawecJ o ddyfsowd yn mysg T bob! wlidaidd; ond etc, pa fodd bynag, md cedd y mymrvn lleiaf o awiheuaeth. yn nghyloh eyfreithlondeb ei genedigaeth. rid, oedd gaar am- iheua vn 4cael ei sibrwd am dani, a chanfyddaa fod iddi grne^aw pur yn mhob man, ae yr oedd yn cael ei hajngrlchynu gan edmygwyr gwresog, llawer o hcmynt mem cariad gwirioneddol tuag ati, tra nad oedd y ileill vn edrych ami orjd o safle liygad y geiniog," fel un o'r gwerth uwcbaf yn y faffclmad fcriodasoL Yn ffortunus i Efeor, yr oedd ha wedi derbyn -add,y-;kg ragorol, diolch i ymdrechion cydwybodol ei thad trbiadol yn Nghyiruni, George Ohaminng, AC vr oedd hi vn hollol alluog i ddal ei phen i fyny •yn ddigywilydd vn yr ystyr hon, a pha beth bynag a ddyweuir yn erbyn y difyrwoh o ddawnsio yn Ifgrvmru yn SAYT, yr oedd hi wedi ei hadidyMgU i fcyny hefyd, ac ni chollodd hi ddim o'i gwyleidd- <ira TIX yt ymarfcriad o hono. Yn fynyoh yn ystod mosweithiau hirion y gauaf, hi a ddawnswn "po- seur er difyrwch i Syr Ra'-pb, neu ar yr achiysur- cn o ymweliadau Dr. Quentin, nawf-ddawns (min- uet), yr hon ddawna hen ffasiwn a ddifyrai ei thad I Lc-fyd vn fwy na dim. Wedi dawnsio "ei hochr hi," ymsyrthiai Ellinor -wiith draed ei thad, ac a'i Haiia melus canai^iddo hen ganeuon Cymreig, megis "Llwyn Onn," "TOT- iad T dydd," "Clychu Aberdyfi," etc., nes y byddai fe wedi anghcfio ei holl ofidiau ac yn barod i sibrwd: "Difyrus ydyw f oriau Ar un o'r adegau hyn. y daeth FAlino-r yu wybydd- us gyntaf o de;:inl,&clau Dr. Quentin ati. Yr oedd y vybodaeth yn ei chythryblu, 00 er yr Loffai ef yn ddigbn da fel qj-faill1, nid oedd garaddi yr un dymuxiad am dano fel ei charwr; yn wir yr oedd, hyd yn nod y meddwl am y fath, bostbE:'irwydd yn ei Henwi o wrthwynebiad greddfolL Daeth Ellinor un boreu i bresenoldeb ei thad i ddai goe iddo ef wdiad ag ydoedd hi wedi ei dderbyn. "Y mae dawns a rodd'T gara Lady Telford yn sdwr o fod! yn un ysplenydd," eres ddywedodd, wedi darl en y todyn bychan tlws. "Yn aicr, fy anwvlyd, rhaid i chwi fyised. Oaiff Quentin ei bressio i'ch dilyn, gan fy mod i wedi myned yn gfeaduif rnor ddiddefnydd. Cl-wi a gewch y wisg fwyaf prydferth a ellir ei phrynu, EEinor, Oblegid rhaid i fy merch i., fy etifeddes," efe a ychwaaeg- odd yn faich, "fod wedi ei gwisgo yn odidog, a rha.id i chwi hefyd wisgo rhai o'r geaaau teuluaidd. Bydd i mil ysgrifenu at fy arianwyr, a dywedyd wrthyr t. am anfon rhywun i Jaws i Thurlemere gyda y jewels, i ba rai o'r blaen nrid oedd genyf neb i'w defnyddio." Yr iYld Syr Ealph yn cymeryd dyddordeb dir- lawr yn y g'wac-th o wisgo ei "debutante" htyd- fertb, ac :1ddawodd y eaffai hithau hefyd yn fuan roddi dawns yn yr Abbey, yI1 hon a fyddai yn fwy ysplenydd nit'L: un a gymerodd le yc. Thurleenere erioed. Yn ddiweddarach ar y dydd cerddodd Ellinor irr pen.tref, yn cael ei dilyn, feii arfer, gan ei ffydd- lon Gnelert. Yr oedd yn ddiwrnod syoh, gwyntog, ddiwedd Mwwrih4 ac yr oedd y gauaf cald, e&- tynedig, yn yrnddamgos fel pe yni imyrM aros o hyd. Ond tr ei bod yn hynod oer, yr oedd pob argoel o ddyddiau gwcill Yr oedd natur fel pe am ddi- tiuno o'i chwsg, a'r ddaeatf yn meddu golwg dtdis- gjeiriach a mwy llawen na chynb. Byddai Ellinor yn rhyfeddu yn fynych iawn par fodd y bu iddi fod mor ffodus a chaiel gwaredig- aeth mor rwydd o Edward Sheldon. Yr oedd ei fygythier. ef, ar yr acblyanir olaf o'u cyfarfyddiad, yn dychwelyd yn atmt i'w meddwlf ac yn peri iddi fraw ofer, ond gan yr ymddangosai ei fod yn an- beby^ y ceisiai efe ddyfod o hyd iddi, hi a wnai ymdreeh i alltudio yr adgof annynittr.ol o'i dr»- thaufider a'i afresymoldeb. Am John Daves y meddyliad hi yn ami, a gyda yr oil odynerwchei chalan gaariadua affydl-tsw,, .11 Er nad oedd yr un gair o gariad wedi pasio rhyng- ddyEit, yr oedd hi yn gwybod fod ei feddwl gyda 1.1, fel ag yr oedd ei meddwl hithau gydag ef, a llawer gwaith y gwnaeth adduned fewnol na bydd- ai 'D un dyrr ond efe ei phriodi hi. Arosodd i siarad gyda merched y ficer yn y pentref. Yr oeddynt hwy yn awyddus i enill ei chymhorth gyda bazaar elllsenolllg oedd i'w gyohai yn yr ysgol- dai bythefnos i'r dydd hwnw. "Yr ydych chwi yn myned i d dawns Lady Telford ar y degf onid ydych chwi, Misa Dumares gofynodd Kitty, yr ieuemgaf a'r lawenaf o'r cbwior- ydd'. "Buaswn inau hefyd yn ewyllyaio cael myned. Y mae yn beta dychrynilya i fad yr ieuengaf o bump o llodesi. Y mae y dad a Gertrade wedi cael gwa- hoddiadau, ac wedi eu derbyn. ond y mae hvd yn nod unwisg de?a%rasio yn dreth drom arnom ni Í" "Kitty, yr ydych yn rhy dafodrydd," gwrthwyneb- odd tm o'r Ileill. "Nid ydyw Miss Dumaresque yn ewyllysio cael ei goleuo yn ngbylch swm ein cyllid relliuMdd' "0, ni' d ydyw hi yn meindio," meddai yr anorch- fygol Kitty yn llithrig. "Y dyw.y mae yn rhy dkirwz, Miss puaaaresque; os ydyw Gertrude yn cashau dawnsio, yr ydwyf fi a Lucy vn ei garu. Ond trechaf treisied, gwanaf gwaedded, a hi a ychwanegodd gan- adystyried, "y mae bodi yn ieuengaf o deulu yn meddu ei fanteision. Gwenodki Elb'nor. Yr oedd Kitty Lascelles braidd Yn ffafren -an yn ffafren ganddi, yr oedd hi mor gywir a didderbyn- wyneb. Fe ddfiw each tro cliwithau rhyw ddydd," meddai wrthi yn dyneraidld. "Efailai y daw, ac efallai na. ddaw," dycnwelodd Kitty yn amheus. "0, yr ydwyf yn cofio yn awr fod genyf rywbetb arall eisiau ei ddywedyd wrthych chwi." lii a ddoiefodd. ,"Y mae dyn boneddigaidd, hoew, a tueir wedi dyfod i aros gyda'r hen Dr. For- dyce. Braidd na wnawn Iw wrth edirych ar ei ostjo a'i wisgiad ei fod yn Gymro. Mi a'i gwelais ef yn yr eglwys nos 3uJ. a meddyliaos am ofyn i chwi pwy ydyw ef. am y pro fod Dr. Fordvce yn tendio ar Syr Ralph. Beth ydyw ei enw, -Tulia? Ie, myfi a ddy- wedais w-rthtcli yr amser hwnw. ond y mae wedi diengyd o fy nghof." "Fy anwyl Kitty, yr ydym yn dal Miss Dumar- esque. Pa foddi y gwyr hi pwy ydyw y bonedidwr: y mae yn deoy^ mai rhyw aderyn ar yr adra ydyw ef," a. hi a ysgydlwodd ddwylaw gydiag Ellinor, a thynodid Kitty y "ddi-ddiwedd" ymaith. Yr oedd Ellinor wedi cael ei difyru ychydig, a cherddodd trwy y fynwent d( £ ataw, ei Kunan. Nid ydoedd hi wedi myned yn mbell pan y clvwai srwn cairtrair nrr<r o'r t-u ol iddi. oamrau ag oeddynt rywfodd yii gynefin i'w chlyw, a'r rhai a wnaent i'w chalon guro yn rvdym. Hi a safodd aan foment «d-drefnu color Getert, pan, er ei syndod. y dechreu- odd y ci siwyn leisio yn ucliel ac yd ei gynffon mewis per f hvfrydwch. Edrychodd Ellinor o'i cliwmnas fel y arollyngai v ci, i garjfnd ei hun wyneb-yn-wyneb a John Davies Llifodrl: ton o wrid poeth. cynhyrfus dros eigw-yneb a'i gwddf tra v eiinai hi yn mlaen i gv-mery(i, ei Law es9tynedi>r. "Mr Davies, yr ydych chwi braidd y persons olaf p- y buaswn yn disgwyl ei gwrddyd vn Thnrleinere, ond' y mae yn hyfryd g-enyf eich gweled chwi hi Q, ddolnfodd yn en. "A ddarfu i chwi ddisgyn o'r awyr? "Na-'ldo, ya wir," meddlai ef vn chwerthinus, "vr ydwyf yn aros gyia hen gyfaill fy mam. Dr. Fordyce, a diyrbaedd'ai-3 y diwrnod cyn ddoe, yn cael fy nfiynu gan y m^reh cyih-m hwnw. vr agerdd-beiiriant! Yr oeddwn yn bwriadu galw yn eich ty yfory gyda Dr. Fordyce, oble^ d, a raid i mi ddywedyd, ni ddarfu i mi orphwys o gwbl hyd nes oael allan yr holl ^frintich gin y deilwng Jane ag sydd! meW gofal och ffermVll Nghymru. Ymae hi wedi priodi ei eharwr ffyddlawn or diwedd, mi a'i ch-wais hi vn dywedyd Y mae vn beth ohwithig "iawn arenyf eich cyfnrch. fel yr:3 Dumaresquo," meddai braicfd vn fyfy-rio1. "A gwbod nad vw F.llinor Clianning vn bodoli miry oddigerth yn nghalotmu y rhai a'i carent hi drwy yr ().1J o'i bywyd." "Air a'i ca.mnt hi eto, mi a obftithiaf," ineddai hi yri brysnr. "Ah. y ma.e genyf Iawer o waith i roddi eg)'irh id j hen gyfaill fel v chwi, a. plian-pi,-n v gwehveh Syr RALPH—fy nhad, bydd i chwi ddeall paham y d,'nr?n' i mi adael am jrspaid fy hen fywyd dedwydd yn Ngrhvnrru, i fod yn gysur iddo ef yn ei flynvddoedd olaf." "Y mfte; yr on mor rhyfedd—yn hanea mor ramant- U5 i gyd.. fel y mne yn ofyaol i un gynefino ag ef yn raddol," ffie-ddii.i John Davies yn. ystvriol. "Y mae tui ppth yn glir i n-ii-yr ydvch: cbwi eich bun yn ddigyfnewid-yr 1m ferch ryddl, fifyddlawn, ddidwyll ac anwyledig L'pban yn Nghymra." "Yn wir, mi a obeitbiaf fy mod yn haeddu y gan- moliaeth. Teimlwn yn ofidus i feddwl fod ond yn unig newid sefyllfa wedi newid fy boil natur." Darfu iddynt grwydro yn nghyd ar hyd y lHwybr cysgodol, heulog, a siaradasant yn rhydd, fel hen ffrindiau, am a. fu, ag oedd, ac am a ddeuai. Deall- odd Ellinor fod John Davies a'i fam wedi dychwelyd i Gymru, a bod yr olaf wedi gwella Hawer ar ol ei chaith. "Ni ddylasrwn gymeryd gwyl araSL," meddai efe, "ond pan y olywais yr oil a allasai Jane ddywedyd wrthyf am danoch chwi, yr oeddwn yn teimlb fod yn rhai i mi eich gweled unwaith yn rhagor, a' ch llon- gyfarch ar eich ifawd dda. Y mae arnaf ofn y bydd i chwi fy ystyried yn) didyn direswm a thaeogai dd7, Miss Dumaresque, pan y dywedaf wrthych fod y newvddion yn ergyd drom i mi." Efe a siaradai yn exafaidd, fel! pe y buasai y mater yn boen idldo ef. Tremiodd Ellinor i fyny arno ef yn brysur, ed Uygaid prydferth yn danibaid o deimlad. "Pah am y dylasai hyny fod?" hi a. ofyn odd, gwen grynedig yn chwareu ar ei gwefusatL "Ai ni ellwch ohwi ddyfalu?" meddai efe, gan edrych i Jawr a'i hoU enaid yn ei lygaid. "Na allaf," hi a ddywedodd yn ddibetrua; "nid ydwyf yn meddwl y gallaf. Yr ydwyf, fel y dvwed- WTch. heob newid dim. Daeth hyn i mi drwy údam- wain hollol, ond nid ydyw fy sefyllfa oowydd vn rhoddi yr un rheswm dros i fy hen srvfeillion feddwl yn wahanol am damaf fi. Y mae Effinor Ohanmng ac EUinor Dumaresque yr un person." "Yr ydwyf yn camatau hyny, yr ydwyf yn tedmlo mai felly y mae, ond y mae ^in safleoedld perthynasol wedi eu newid." Siarndai John Davies yn frysioe, ac yr oedd braidd swn d-iobeath yn ei lais. "Unwaith gallaswn ofyn i chwi gyfranogi o'm ffortiwn syrth- iedigj gan- fod yn sicr ond cael eich cynorthwy chwi y buaswn yn alluog i'w ail osod i fyny, a dyfod un. waith yn rhagor yn gynryohiolydd teilwng i ach henafol, er mwyn fy ngwraig anwyl. 11 Yr oedd ei lais wedi disgyn i dynerwoh mawr, ac Elinor a'i golygon tua'r llawr a'i gruddiau teg wedi ymwrido ryw gymaint, a wrandawui yn ddistaw arno ef tra y siaradai. "Ond yn awr y mae'r ewbl wedi evfnewid. Bydd eich tad yn dal golvgltdal uchelgeiaiol am ddyrchaSad pellach i'w ferch bryd- ferth, m-ac ni fydd i'm balchedd inau oddef imi ymddangos fel un yn ceisio cyfoeth, er, fel mater o ffaith, nas adwaenwn fwy o ddedwyddwch na chael priodi boneddiges fy newis, heb yr un gynysgaet.h ond ei pherson anwyl hi ei hun." Ciliodd difrifwch iEllinor ymaith fel cymylau dydd o Ebrill. "Paham y mynweh ystyried y safle gymdeithasol yn mtha un y'm gosodwyd, yn lie ein hapusrwydd cydgyfranogol? Unwaith, buasai genyf wrthwyneb- iad i'ch derbyn chwi, Mr Davies, pan yn gwybod am ragfarn eich mam yn erbyn pob un heb fod o enedig- aeth uchel a sefyllfa dda. Pahaui I mynych fod y miawrfiydigrwydd oil o un oohr?" Yr oedd dagrau mawrion wedi ymgasglu i'w llygaid i tra y siaradai, er ei. bod hi yn ceisio gwenu ar ei chyd- ymaith. "Ellinor, a ydyw yn bosibl eich bod yn gofalu digon am danaf i herio diglloned deich tad a'i siomedigaeth posibl? gofynodd John Davies, gan ymblygu drosti, a'i lygaid yn tanbeidio ami. "Yr ydwyf wedi eich caru mor hir, anwylyd, ac yn ddiweddiar mae fy ngobeithion wedi suddo mor igel, fel nas gallaswn feiddio meddwl y deuem byth i gyfarfyddiad a.'n gilydd." "Eich b'l.i chwi a fydd os na ddeuwch yn nes eto," meddai Ellinor, gyda chwert-hinia,d bychan annilys. "Oblegid yr ydych chwi, yn eich gwangrediniaeth, ■ wedi peri i mi gamu yn dra pliell dros gyffindau dis- tawrwydd morwynaiddl yn barod." "Ellincr, fy anwylyd fy hun, v mae yn ymddangos yn rhy wynfydig i fod yn wir!" dolefodd John Davies, a'i yswildod yn awT wedi ei adael; cymerodd hi i'w freichiau, a chusanodd hi yn anwylaidd. Ni ddarfu i mi erioed feddwl y buasai fy nhaith i iawr i Thurslemere yn bwynt tro vn fy holl fywyd. Fy anwyl Ellinor, dywedweb wrthyf eto eich bod chwi yn fy ngharu," efe a sibrydodd yn dyneraidd, ac Ellinor yn treanio .i fyny ato ef, a'i gwyneb siriol fel haul Ebrill, ond ei thafod yn fud, a adawodd iddo ef ddarllen ei hatebiad yn ei llygaid serchiadol ag oedd yn Hewyrchu o gariadl our. I barbau). j

I I Coleg Prif Ysgol Cymru,…

Y Cynghaws am Ysgariaeth.

Priodas Cynghcrwr Bircl yn…

i I0 Amgylch y Sicpau.

[No title]

IDYWED WRTH YR IESU.

j PENILLION 0 KANDIA, CRETA,

PENILLION

rFfugio Tystysgrif Marwoiaeth.

Cyngaws am Athrod ya Ehyl.

Mynod alian i'r Maes Cenhadol.