Gwalia

Achos Ehyfedd o Gamgymeryd Corph Marw. Dydd Sadwrtu cyfarfu dynes a daimwain trwy gael ei tharaw a lawr gan gerbyd yn Birmingham. Derbyniodd niweidiau tost, a ;bu farw yn yr ys- bytty mewm canlyiilad. Bu i ddyri o'r enw 1 Broughton ei hadnabod fer ei fam, a sicrhe,id ef yn y dyb gan niith iddo, o'r -enw Pollv Clarke, yr non a ddywedodd ei bod yn sior mai ei nhaiii oedd y draneedig. Yn yr ymchwiliad, ganl hyny, adnrubyddwyd y caiph gan Broughton, yr hwn a wnaeth y tfrefrjiada-u angienrhcidiol gogyfer a'r angladd. DraugHon a gododd yswiris'eth ei faim, 5p, oddiar Gwmr.i v Pnulential, a chymerodd yr angladd le yrt mynwent WIiton. foreu dyddlAin. Yn ganlynol, moJd bynag, bu i Mrs Laii> merch i Mrs Broughton, dderbyn llythyr oddiwrt'h ei mam wedi ei ddyddio o Ysbytty'r Ddinas, Tach- wedd 5ed, yn gofyn iddi adfcr "skirt" oedd wedi cael ei gwvstlo ganddi; a Broughton, wedi myned i'r ysbytty, a garJyddodd fod ei fam yn fyw. Y mae Broughton, yr hwm nadi yw ond "porter" achlysurol, wedi ei daflu i anghyfleusdra mav.tr a chost yn nglyn a'x achos. Nid oes dim llai na 16s wedi eu gwario mewn wr eaths. Yr oedd. card- iauanglMldol hefyd wedi cael eu dosbarthu cyd- rhwng y teulu a chyfcillicn. Wrth gwrs, mae oorph° y ddynes a gladdwyd yn aros yn ddirgel- wch.

Merch Ieu&nc Lwcus. GADAEli 50,000p IDDI MEiWN EWYLLYS HEN EWYTHR. Enw y ferch ieuar.c ydyw Miss Lewis, brouor o'r Amwythig, yn tTlgo gyda'i modiy.b, Mrs Bea- ven, yn Berrv-st r-cet, W olverhampton. Y mae IforiiwT. o 50,000p wedi disgyn iddi clan ewyllys hen ewyihr, ac y mae ychydig ffeithiau wedi d'od i'r goleu sydd yr taflu gradd o r?.nnantrwydd yn Bglyn a'r gymunrodd. Ymddcngys mai bwriad gwreiddiol y testameat- wr ydoedd gada.el yr axian i Mrs Beaven ond bu i'r foneddiges hono. mae'n ynid.da::gos, briodi, yr hyn a br.irodd dramgwydd i'r ewythr. Y canlyn- iad fu, ei gadael1 hi aUan o'r ewyilys yn liwyr, a. phasiwyd yr arian drosodd i'w nith. Y mac; un (Sniod cvaeth iawn yru gysylltiedig a'r gynmnrodd, a dyna ydyw, fod y ni/th i briodi boneddivr a, enwir yn yr ewyllys ac oddieithr i'r briodas hon gym- eryd lie o fewn deuddc-TIg mis wedi y eyrhaeddo ei tin-ar-htigacD oed (mae yn awr yn ugain), bydd i'r arian syrthio i ddwyla.w eradll. Byd I i'r ddar- pariaeth hon effeithioT ntal i neb arall gynyg am 1a.w Miss Lewis—yn wir, dyria a fwriedir. Mae y foceddiges ffortumis, yn y cyfamser, i dderbyn Irl:1J:1S digonol i gyfarfod a'i holl angeiv rheidian. Pa un 81 'fn,,2J' y bricdas gynygiedig le ai peidio, fe erys i'w weled. Mae yn if ait h fod Miss Lewis, os nad wedi cwbl "engagio," eto yn cae\ ei "charu" yn dd.yfa.1 gan, ddyn icuanc, a'r hwn hyd yma sydd wedi cael cefnogaetli ganddi. Y Mae han.er can' mil o bunan, modd bynag, yn ystyriaeth wnai bwyso gyda'r rhan hvyaf o bobl hyd yn nod mewn materion carwriaethol; ac er na welodd Miss Lewis, o bosiibl, erioed mo r bonoodiwr sydd wedi ei ddewis yn wr iddi, ac na welodd yntau y foneddiges sydd i dderbvr y ffor- tiwn, y tebygolrwydd yw y bydd i'r briodas gael ei dyledus weinyddu.

j Htmanladdiad Ecluyslawn Boneddiges. Yn yr Amwythig, ddydd Mawrth, gwnaed ym- chwiliad i achos: o huiianladdiad penderfynol dynes o'r enw Mis6 Caroline Amelia I.m, 41 mTwydd oed, a drigai gyda'i chyfnither, Mrs Laing, Fern- dell House, Amwythig. Oddiwrth y dystiolaet, ymddengys fod y drancedig, yr hon oedd yn ferch i'r diweddaa* Mr Cogan, ffermwr, Blaokbrook, Ha- d warden, wedi bod am aimser mewn iselder ysbryd, yn enwedig er adeg marwolaeth ei th-ad. Pryd- nawn ddydd Llun, pan oedd y teulu wedi gadael y drancedig mewn ystafell ar ben ei bun, bu iddi dynu ei hesgidiau gydia'l' amcani o beidio gwneud twiW, a gwnaeth ei ffordd am y gegin, lie y can- fyddai botel o "cairbolic acid," yn cynwys chwax- ter peinit., ao yfodd ef i fyny. Yn fuan wedyn clywyd hi yn ysgreohian gan oelodau eraill y teulu, a,c aethank i lawr 'a.ti. Yr.a gyrwyd am feddyg ond er y cwbl a wnaethpwyd bu farw mewn poenau dirdynol. Yr oedd ei gwyneb, ei gwddf, ei thafod, a'i genau wedi eu llosgi yn ofn- adwy. Pasiwyd rbeithfarn o "Huiianladdiad tra. mewn cyflwr o anmhwylledd."

Priodas Hasiyncl yn Blaenau Ffestlniog. Yr oedd anvyddioij boireu iawn ddydd Mercher fod l'hyw lJeth o ansawdd ddymunol ar gymeryd' De, gan y clywid swn ergydion ar bob llaw, a chwyfid baneri ar hyd yr ardal. Yr anhell cyn deuddeg o'r gloch yr oedd iniiloedd wedi caisglu yn ng'hyd ger E'glwys 'Sant Dewi ac o amgylch y London and North-Western Hotel, a hawdd oedd gweled ecbyn hyry mai priodas irhywun uchel iawn eu p3,rcb oedid: ar gymeryd lie, a'u bod yn uchel yn serchiatdau y bobl. Yn fuan daeth yn hysbys mai Miss Edith Mills Roberts, unig ferch Mr a Mrs Roberts, Y.H., Dolawell, oedd y briod- asxerch i fod, iac hawdd felly oedd osbonio y dyddordeb eithriadol gymerid yn yr amgylchiad, oblegid nud oes neb a anwylir yn fwy yn yr ardal na Mr Roberts a'i deulu. Cafwyd prawf diain- heuo] o hyry yn y rhoddion priodasol lluosog a gwerthfawr dderbyniodd Miss Roberts rhoddion parch .a serchowgrwydd, yn damgos teimlad cyn.es y wlad ati, ac nid oes yn eu plith ddim a brisir yn uwch nag eiddlo y gweithwyr yn chwareli Oakelev, lie y mae ei thad yn brif oruchwyliwr. Tchwaii- egid at urddas yr amgylchiad gan y .ffaith mai Mr William Kycier intalek-, Llundain, oedd y priod- fab. Boddhad yw gweled y fath grybwyllion ar- berig am dano yn mliapyrau swyddogol y Llyw- odraeth. Dirpiwywr ydyw yn arnddiffyniaeth Uganda, lle'r enwogodd ei hun air amryw achly- feuron pwv.-ig. Y mae ei fam yi:i Gymr«eis, ac yr oedd ei dad yn Syriad1; a ganwyd ef yn Nghaer- naiiou. ilciiyaig cyn naner afwr wedi deuddeg o'r gloch daeth y bxiodasferch i'r eglwys wedi ei blaenori gan y perthyriasau o bobtu a'r gwaihodd- edigion. Denbymiwyd hi gan y ddwy forwyn bri- OcLad b'rydiferth yn mhoithi yr eglwys, a phwysai hi ar fraich ei thad. Gwisgai y bilodis- ferch ivory white satin petticoat, and bodice pret- tily ;i;rii:nim.edi iviith peaails aaid lace, haaidsotae bro- cade satin semi court train, trimmed chiffon and orange blossom, tulle veil' ar.d wieaith of real orange blossom, and carried a beautiful shower Douquet of lihes of the valler-rhodd y priodfab. Grt-isgai y moraynion byebaan—gefeiiliaid— (merched y Parch a Mrs David Richards, Ficer- dy, Blaenau Ffestiniog), "liberty vrhite cashmere" empire frocks, with white brocade, Dutch bon- nets, trimmed with ostrich feathers, & carried silver croolces, tied up with bunches of pink carnatioi s and satin streamers, arc; o gwmpas cu oyddfau gold, chains studded with turquoise—rhodd y priodfab. Gwisgai mam y briodasferch black satin and helio- trope, a chariai flodeuglhvm haudd, rhoddedig gan y priodfab, Avhite and heliotrope chrysanthemums. Gwisg drafael'o y buiodaeferch oedd navy blue cloth trimmed with silver, creatm cloth vest prettilly trimmed with silver, turn- ed back with cream cloth, cream felt hat, tni::j!,med with navy blue yellvet and shaded ostricli plumes andl sable collarette and muff. Yr unig ad'durn a wisgai oedd gold pearl and diamor.d bracelet—eyflwynedig iddi ar ei phriodas gan swyddogion 'Chwareli Oakeley. Gw?inyddwyd y briodais gan y Parch D. Rich- ards, M.A., ficer Eglwys Sant Dewi, yn cael ei gyniorihwyo gan y Parch T. Jones, B.A., ac R. Roberts, curadliaid. Chwareu-yvyd amryw ddarn- .au yn chwacthus ar yr organ gan y 31Ti John Cadwaladr a. J. AlJport, M.A., organwyr yr eg- lwys, a dadgar odd y cor amryw weithiau, yn cael su blaenori gan alaw rodd'd' gan Miss Pierce. Wedi gonphen yn yr eglwys ymneillduwyd i'r London anid N Western Hoterll, lie y cynhal- iwyd croesawiad ac y mwynhamyd byr-bryd dar- paredig at yr aimgylchiad gan nifer fawr o wa- ly ll lioddedigion. YilT-adawodd y par dedwydd gyda'r troen 2.30, YIJ' nghanol swn ergydion a dymuniad- au da y miloedd i dreulio eu mis mel yn y Chan- nel Islands. Derbyniwyd nifer mawr o anrhegion buddiol a gvverthfa.wr.

Gwrthwynebiad i Fuchfrechu AGHOS DYDDOROL YN LLAN^ELW: METHU COFIO YR ENW. Cynli aiiwyd Llys Ynadon Llanelwy dydd Llun, gerbron Dr. Eaisterby ac ynadon eraiH, pryd y dyivedodd Mr J osepL Lloyd fod ganddo ef gais i'w wneud ar ran .Mr J. S. Edwards, gohebydd new- yddiadurol, o dhm Ddeddf Buchfrechiad. Yr oedd gan Mr Edwards wrthwynebiad cydwybodol i'w blentyrj gael ei fuchfroohu; ac felly, yr oedd yn hawlio y rhyddhad oedd y Ddeddf yn ei roddi addo. Yna g'alwyd Mr Edwards, yr hwn a ddywedodd fod g:a'nddIoWTthwyneJbliad cydwybodol i'w bler.t- tyn gael e;i fuchfrechu, gan fod achosion o fuch- frechiad wedit digwydd yn ei deulu ef lie yr oedd buchfrechiiad wedi achosi afiechyd peryglus. Mr PetCir Roberts (un o'r ynadon): Fel dyn de- allus, carwn eich clywed yn dweyd. yn eich geir- iau eich hun eich gwrlhwJIlIehiadruu cydwybodol. Dr. Davies (yrad arall): Y malCt efe.yn dweyd fod gainddo wrthwynebiad cydwybodol, ac nid ydyw yn gorphwys arnom ni i holi beth ydynt. Gwasgodd Mr Roberts ei gwestiwn: ac mewn atebiad, rhoddodd yr un oedd yn gwneud y cais engreiiftiau o'r atiechvd oedd wedi bod yn eu teulu a phiiodolai eu meddyg hwy hyny i fuch- frechiad drwg. Ychwar/egodd fod gan ei dad wrthwynebiad cryf i fuchfrechiadl; ac nid oedd ond rhyw saith mlynedd er pa.n yr oedd efe wedi cael ei fuchfrechu ac ni fuasai yn cael ei fuch- frechu yr adeg hono onibai fod angen am hyny i amcan yswirol. Mr Roberts Ni ddarfu i chwi brofi unrhyw J effeithiau amyinunol, a ddarfu i ehwi 1 Yr Ym,)kisydd Naddo dim ond fy mod wedi bod yn sal am fis, ac wedi bod yn fy ngwely am bythefnos. Y Cadeirydd: Beth ydyw oed eich plentyn 1 Yr Ymgeisydd: Tri mis a haner. Clei'c yr ynadon: Beth ydyw -ci enw ? Yr Ymgeisydd, ar ol hir seibiar.it, a at-ebodd, yn nghar ol chwerthin, nad oedd yn cofio yr enw. Clerc yr ynadon A ydych Wedi ei gofnestru ? "0' Yr Yrageisyddi: Do; ond nid ydyw wedi ei fedyddio. Y mae ganddo enw er hyny (chwerth- in). Clerc yr ynadon: Treiwch gofio yr enw. Yr Ymgeisydd: Yn wir, nis g;i:l»f feddwl am dano yn a.wr (cliwerthin). Mr J. Lloyd: Y ma.e e: gyd-wtbod wedi dis- trywioci gof (chwerthin).' Clerc yr Ynadon: Pan y darfu i chwi ci gof- ic-stilu. yr oedd yn rhaid i ehwi ei gofrestru o dan rhyw enw? Yr Ymgeisydd Oedd ond y mae yr enw wedi dianc o'm cof (chwerthin). Mr J. Lloyd: A ydych yn gwyhod pa un ai bachgen ai gereth ydyw? (chwerthin mawr). Yr Ymgeisydd (dan wenu): Bachgfen. 'Clerc yr ynadon Y mae oofrestrydd y gened- iga,etli,a,u a'r manvolaethaiu yn bresenol; hwyrach y gall ef eich cynorthwyo ehwi? Mr Daniel (y cofrestrydd): AI Gordon Oarlyle ydyw? Yr Ymgeisydd: Nage. Mi a geisiaf f-eddwl b.th ydyw yr enw, a chewch wybod mewn eiliad. Wedi hyny rhoddodd yr ymgeisydd eriw y plen- tyn, a gofynwyd iddo wedi hyny roddi v dydd: ad ar yr hwn y cafodd ei eni. Nid oedd yn gwybod (mieddai) fod eisiau yr holl farylion hyn, neu bu- asai wedi pairotoi ar eu cyfer. Dywed odd y Cadeirydd y byddai i'w gaig gael ei ganiatau.

Ei Rostio i Farwolaetli. I YSGELERWAITH ARSWYDUS YN REGENT'S PARK. 1 RHODDI OORPH DYN MEWN POBTY POLYE. Yn ystodi oriau man boreu Gwener cyflawnwyd llofruddiaeth arswydiuSl mewn siop pobydd yn nghymyd ogaeth H ampstead'-ioad, L-lurdain. Mae y ffeithiau yn debyg i hyn: —■ Aim dri o'r gloch foreu Gwener aeth pobydd o'r enw Ross, a drig yn 82, William-street, i lawr o'i ystafell wely i'w bobty, ac yno canfu hen weith- 1 iwr iddo o'r enw Johann Scl ieider, ir hwn y rhoddasai Jetty noswaith. Yr oedd ei ddyn ef, o'r ertw Conrad Berndt, wedi diflanu a phan y go- fynodd i Schneider pa le yr oedd Berndt, atebodd ei fod wedi myned vn ol i'w wely, nad oedd yn teimlo'n dda. Yn uniongyrchol wedi hyny, pan oedd Ross yn cerdded i gyfeiriad y pobty (oven), derbyniodd ddyriod o'r tu ol, a roddwyd, fel y credai, gan Schneider. Galwyd heddgeidwad i mewn, a chymer^yd 'Schneider i'r ddalfa. Ar ol hyn archwiliwyd y lie, pryd y cafwtd hyd i gorph Berndt yn crasu yn y pobty. Yr oedd tan mawr yn llosgi oddimewn, ac yr oedd pen Berndt yn gorwedd tuag at y dnvs. Nid yw yn wybyddusa oedd Berndt wedi rn-arw ai peidio pan roed ef yn y pobty. Yn y prydnawn dygwyd y carcharor o flaen yn- adon Marylebone, pan yr oedd y Ilys yn orlawn, yn cael ei gyhuddo o lofruddiaeth gwirfoddol, yn gystaT ag o ladrata oriawr a chadwen y dyn Berndt. Brodor o Poland, ydyw Schneider, oddeutu 36 mlwydd oed, cigydd wrth ei alwedigaeth: dyn o daMra cymedrol, gyd.a. chorph lysti, cadarngryf. Pan ofynid a oedd ganddo rywbeth i'w ofyn i'r gwaihanol dystion yn y llys, ei aitab parhaus oedd "Nac oes nid wyf fi yn gwybod dim yn ei gylch." Y tyst cyntaf a alwyd oedd William Rosa, pen yr hwn oedd wedi ei rwymo. Dywedodd fod Schneider yn, adnabyddus iddo ef fel pobydd a fu yn ei wasanaeth naw neu ddeuddeng mis yn ol. Pobydd oedd Conrad Berndt yn ei wasanaeth ef, ac yn byw yn y ty. Efe a ddaeth yno yn lie Schneider. Ar y 4ydd cyfisol, tua haner awr wedi deg y nos, daeth Schneidetr i'r siop a dy- wedodd ei fod yn deall fod arno ef (Ross) eisiau gweithiwr y diwrnod canlynol. Atebodd Ross nad oedd arDJ eisiau neb ar y pryd, ond gofyn- odd iddo -ada-el ei gyfeiriad, yr hyn a wnaeth ac yna ateth. ymaith. Gwelodd Ross ef nesaf nos Iau, oddeutu unarddeg o'r gloch. Gofynodd am I ganiatad i aros yn y ty pobty trwy'r nos, gan fod arno eisiau gweled fforman i bobydd yn y boreu. J Y tyst a gydsymodd iddo aros, ac yn mnen yr haner awr efe a gododd Berndt, a chlywodd ef yn dyfod i lawr y grisiau. Yr.a aeffch y tyst i'w wely a chysgodd hyd chwarter wedi tri, pryd yroodd Clllro wrth y dnvs, fel arfer. Gwisgodd am daiio ac -aeth i'r ty pobty diwy y siop. Ni chanfu neb yno, ond clywodd rywun ar risiau y ty. GaJwodd allan: "Pa Ie mae Conrad ?" Schneider, yr hwn erbyn hyn oedd wedi cyrhaedd i'r ty pobty, a ddywedodd: "Nid yw Conrad yn iach mae wedi myned yn ol i'w wely," ac atebodd1 Ross, "Ma,e'n, lwcus felly eich bod chwi yma." Yna aeth tua'r pobty i edrych sut 'roedd y tan, a tLra yn gwneud II hyny derbyniodd ddyrnocl ffyrnig tu ol i'w ben, ac aeth yn ffrwgwd embyd rhyngddynt. Llwydd- odd Ross i agor drws y stryt a gwa-eddodd "Mwr- dwr!" at "Police!" Daeth heddgeidwaid i'r lie yn fuan, ac aniomasamt am feddyg. yn fuan, ac amionasamt am. feddyg. Rhoddwyd tystioiaeth yn nesaf gan Inspector Gough, yr hwn a ddywedodd iddo wrth chwilio I y ty gael bwyaIt ddeunaw modfedd o hyd ar y grisiau a arweinient o'r ty pobty i'r ty. Yr oedd gwallt aT ben y fwyall, a'r handl yn llaith gan spoti.au gwaed. Wedi hyny aeth y swyddog gyda'r cwnstabl i'r ty pobty, a gwnaethart ar- chwiliad pellach. Efe a rugoroddl ddrws y pobty I gyda bar haiarn, a,c oddimewn gwelai weddillion llosg'edig corph dynol. Wedi gwrandaw tystioliaeithau pellach, gohir- iwyd yr achos am wythnos. Desgrifir Berndt fel dyn tawel, rhadlon, a didramgwydd1. Yr oedd yn "engaged" i ferch ieu- anc a wasanaethai yn yr un! ty, yr hon a adnar byddodd y corph. Mae yr eneth druan bion tori ei chalon gan ofid ohenvydd tynged ofnadwy ei chariadlanc.

Ymdaith y Kaiser yn Ngwlad Canaan. YMWELED A DAMASCUS. Aet,h Ymherawdwr ac Ymherodres yr Almaen i DaJmascus, gydag urddas mawr, nos Lun. Cyf- arfyddwyd hwy yn yr orsaf gan awduidod'au y dref; ac yna ffurfiwyd gorymdaith, a blaenorid yr Yimberawdwr, yr hwn oedd ar gefn ceffyl, gan yr Ymherodres rmewn cerbyd a dilynwyd hwy gan ei froi-ph o fiiwyr, tra yr oedd llinell o gOrph- luoedd Tyrca Tn un llinell aT bob ochr. Daeth y gosgorddlll ymherodrol i'r dref am bum,p o'r gloch, a llongyfa.:chwyd hwy trwy danio y mag- r.-elau'. YTr oedd tyrfa enfawr wedi ymgynull yn nghyd i fod vn dystion o'r digwyddiad—yn Dyrc- iaid, Arabia,id, a Bedwin'aid, y rhai oedd wedi ymgasglu o'r trefydd cyaiydogaethol; a dyrchaf- wyd banllefau cymeradwyaieth drachefn a thra- chefn i'r Sultan a'r Ymherawdwr. Yr oedd yr amrvwiaeth yn y wisg a wisgid gan bob! yn gwneud yr olygfa yn hairdd iawn. Wed: iddi fyned yn nos goleuwyd y piif adeiladau, addurnwyd yr he- olydd mewn modd1 c'hrwaethus, a lluchiwyd tan gwyllt i fyny, ac yr oedd tyrfaoedd enfajsr wedi ymgasglu i fod yn dystion o'r olygfa. Nid yw ymweliad Ymherawdwr ac Ymherodres yr Al- maen., modd bynag, wedi bod yn hollol rydd oddi- wrth bethau annymuntol. Yr oedd atebiad y Vatican i wefreb yr Ymherawdwr, mewn perth- ynas i'r hawliau a sicrhawyd i Babyddion yr Al- maen gan ei Uchelder ar Fynydd 'Seion yn cael ei ystyried yn hynod o lym, tra yr oedd Traf- ncddwr Cyffredinol Ffrair^c yn bi'esenol, ar bob achlysur pwysig, er mwyn dal i fyny safle Ffrainc fel gwarcheidwad y Lleoedd Sanctaadd yn Ngwlad 'Canaan. Yn mhellach, bu raid i'r Sultan brynu ) y tir a anrhegwyd i'r Ymberawdwr yn mron trwy drfodaeth, gan nad oedd y perchenog yn gofalu rhyw law-er am ei -werthu ond ni chymerodd un- rhyw arddangos: ad le. PERERINDOD YR YMHERAWDWR AH BEN. Pellebyr o Beyrout, dyddiedig Tachwedd lleg, a fynegai fod ymdaith y Kaiser ar ben. Foreu Gwener dreifiodd ei Fawrhydi ugain milldir i Mu'aillaka, lie cymerodd dren am Beyrout. Ar ol cyrhaedd y lie diweddaf efe a aeth air fwrdd y I bleserlong ymherodrol "Hohenzollem," a bvyl- iodd ymaith am Trieste foreu dranoeth, yn cael ei osgorddi gan dd"7 long ryfel Germanaidd.

Arfer Iaith ddrwg mewn Cerbydres. COSP DDYLADWY. Yr. Llys Ynadol Conwy, a gynhaliwyd ddydd Llun o flaen Mr Henry Rneeshaw (yn y gadair) ac ynadon eraill, Mr Fennai, ar ran Cwmni y Rheilffoirdd, a erlynai un Edward Jones, Llan- gefni, a.m ysmoeio mewn cerbydrea waharddedig, yn nghydag arfer iaiith anweddus. Dywedodd Mr Fenna fod defnyddio iaith aflan mewn cerbydau rheiiffyrdd yn myned ar gynydd, a gofynai i'r ynadon wneud eu. goreui roddi pen arno. Yr oedd yr iaith ddefnyddiwyd ar yr ach- lysur hwn yn rhy ffiaidd i'w hail-adrodd, ac yr oedd wedi Û'f i'r tyst i'w hysgrifenu i lawr er mwyn ei ddait^gos i r r aanie. Alfred Petch, trafaeliwr m.asnachol, Bangor, a ddywedodd ei fod ef yn teithio o Dolwyddelen i'r Junction gyda/r tren dan sylw. Yn Nhalycafn daeth y diffynydd i mewn, ac yr oedd yn feddw. Yr oedd pibell yu ei geg, a clrafodd fatchen gan un arall oedd yn y cerbyd. Darfu i'r tyst gwyno oheiwydd fod y diifyrydd yn ysraocio, a dywed- odd wrtho nad oedd ysmocio i fod yn y cerbyd hwnw. Wedi hyny arferodd y dyn ran o'r iaith a anfonwyd i'r ynadon, a pharhaodd i'w defnyddio yr holl ffordd oddiyno i'r Junction. Richard' Williams, yn rgwasanaeth y cwmni, a roddodd dystiolaetb gadamhaol. Mewn atebiad i'r Fainc, yr Ucharolygydd Rees a ddywedodd fod y diffynydd vn gymeriad drwg adnabydclus, m unwaith cafodd ei ddedfrydu i chwe' mis o garclrar am ymos<xl ar yr heddgeid- waid. Y Fainc a ddirwyodd y diffynydd 4CB a'r costaxt I yn mhob achos.

Helynt Methdaliad Hooley. Bu aohog Mr E. T. Hooley o flaen Llys y Meth- daliad ddydd Llun drachefn. Gwadwyd yr hyn oedd yn caiel ei ddweyd mor bell ag yr' oedd a wne10 tystiolaeth y methdalwr a Lwy, ar ran Ar- glwydd Saville, Arglwydd Churchill, Arglwydd Norbury, a rhyw bersonau, ar lw. Yr oedd Syr William Marriott wedi amlygu ei fwriad i wadu yr ystori fod comisiwn wedi cael ei daJu iddo ef mewn cysylltiad ag etholiad y methdalwr i Glwb Carlton; ond hysbyswyd nad oedd yn bresenol i'r amcan hwnw. Dywedai. y methdalwr1 fod y llestri cymundeb a roddodd ef i Eglwys Gadeiriol St. Paul wedi oostio 1504p. A chynwys y swin yna, rhoddoddt 39,000p y flwyddyn ddiweddaf at eluseruau ac yr oeddi costau ei dy tua 12,000p. Ar yr amser yr oedd yn gwneud yr elusenau, collar anan yn drwm yn ei fusnes, ond nid oedd yn gwybod hyny. Glwadai iddo ddinystrio tair gwrth-len o cheque-book a ledger, y rhai oedd ar goll. Dygwyd yr arholiad i derfyniad, a gohir- iwyd y gweithrediadau.

I Ffrancwr Swyddogol- Sylwai teithiwr yn ddiweddar wedi treulio blyn- yddoedd yn rhanau gwledig Ffrainc, fod y bobl yn nodedig1, o war a rhinweddol cyhyd ag y geir eu cadw allan o safleoedd swyddogol, yn enwedig, gwladol a milwrol ond yn y man y gwisgrr hwy ag awdurdod, ymynfydanib ac ymlygrant i raddau gresvnus ac echrydiis. Daw y ffaith hon i'r golwg yn hanes y wlad: y blynyddoedd diweddaf. Daw nodweddiadau Ffrengig Hygredig i'r amlwg yn Pglyn ag achos Dreyfus. Fel y blif yw hon: Wedi y eollfernir dyn gan y lysoedd ammhosiibl o'r braidd yw erydclh- ear profi ei fod yn ddieuog yn o Raw! Llafuiriant dan y goel afresymol fod gwel'hau ar ddyfarniad yn warthruddiad arnynit. Yn sicrl, y mae glynu wrth gamwedd yn andwyo ymddiriedaeth yn uniondeb en. gweithred:adau. Yn ol y llysoedd yn Ffrainc y mae dyfarniad (cywir neu anghywir) yn gysegredig, a theimlir_mai an- mhosibl yw ei newid ihyd yn nod wedi y delo goleuni gwrthdystiol ar y mater. Gwelir hyn yn achos M. Zola, y nofeJydd enwog. Er fod sicr- wydd bellach mai ffugiadau yw y tystiolaethau yn erbyn Diieyfus, am ddatgar.1 yr hyn y pentyrwyd dirwyon a threuliau hyd y cyfanswm o 32,000 o ffranciau ar Zola, eto gwnaed ymgais gyfreithiol y dydd o'r b'aen. i werthu ei eiddo i hyny, •eithr givaredwyd ef hyry gai, c; g, feilhon. Er i'r Milwriad Henry gyfaddef ma: iiug^ad oedd y dystiolaeth, eto cein Dreyfus yn ngharchar a'i gyhuddwyr gwyneb-presaidd a'i er lid wyr digydwy- bod a llygredig mewn s'wydda.u. Hefyd, er nad .,ewn 9 oes y sail wanaf i gadw M. Picquait yn ngharchar am amddiffyn eyflawndet yn nglyn a'r drafodaeth, trinir ef yn waerth na gwal^ofddyn, a gomeddir y f-iiain-t iddo hyd yn. nod o ymgynghori a'i gyfreith- iwr; yr hyn a braiwf fod o dan groen y Ffrarcwr swyddogol cymhen "y mwuci a'r teigr," fel y dy- wedai V oltaáre. Y "Drych."

Cymdeithas Chrysanthemum Caernarfon. Ciynhaliodd y gymdeith,as hon ei phumed ar- ddangasfa flynyddol, yn Nghaerriarfon, ddydd Gwener. Yr oedd gwobrwyon yn. cael eu cynyg hefyd am adar, yr hyn brofodd yn wedd dra phobl- ogaidd ac atdynoi'. Yr oedd gronyn llai nifer o entries eleni, ond yr oedd rhagoroldeb Thai ox arddlar.'gosion yn uwohraddol i ddim a welwyd mewn blynyddbeddi Maenor'ol. Y llywydd oedd Mr Charles A. Jones yr is-lywydd, Dr. R. Parry (rnaer); Uywydd y pwyllgor ilr William Jones (Dinorwic-street), i'r hwn y profoddMr E. Price- Jones yn ysgrifenydd campus. Y barrnvT yn adran y chrysantliemum oedd Mr Marriott, y Pri- ory, St. Michael's Hamiet; tra y cyflawnodd Mr W. C. Whiskin (Caerilaifoil) y cyifelyb wasan- aeth yn adran yr adar. Hefyd trefnwyd rhag'len o gerddoriaeth er difyrwch yr ymwelwyr, yn mha un y cymèrwyd rhan gan gerddorfa Mr Alexander Corrison yi) nghyda nifer o gantorion. Gweith- redwyd tel cyfeilydidior, gan Mr Orwig Williams (Caernarton) a Miss Maggie Eardley (Bangor). Bu i lywydd y gymdeithais, Mr J. E. Greaves (yr Arglwydd Raglaw), yr Anrh. F. G. Wynn, Mr E. A. Young, a'r Meistri Dickson (Caer) anfon blodau i'w harddango yn unig. A gandyn oedd- ynt y dybn i PLANl^>.—Two incurved chrysanthemums, distinct varieti-es: 1, J. Davies; 2. Mrs T. Arm- strong. Two Japanese chrysanthemums, distinct varieties.. 1, Mrs Armstrong 2, J. Davies. Lar- gest and best grown chrysanthemum: 1, Mrs Armstrong; 2, C. A. Jones. One anemone: 2, C. A. Jones. Group of mixed plants, arranged for effect: 1, Hon. F. G. Wynn (J. Sioney, gar- dener) 2, J. E. Greaves (R. Williams, gardener). Group of chrysanthemums, arranged in bark form: 1, Mrs Armistror g; 2, C. A. Jones 3, H Finchett-Maddock (J. George, gardener). Six pri- mulas 1, W. A. Daxbishire, Penbryn, Carnarvon T. J'ones, gardener); 2, E. A. Young, Tanybryn, Bar.gor (A. Ruddock, gardener). Six table plants 1, llon. F. G. Wynn; 2, J. E. Gre-aves. Six ferns 1, J. E. Greaves 2, C. A. Jones. Three palms: 1, Hon. F. G. Wynn; 2, J. E. Greaves. Bouq,tet i01 hand: 1, J. E. Greaves. Bouquet for hand, composed of chrysanthemums and fen6: 2, J. E. Greaves. CUT FLOWERS.—Champion Cbss-24 cut blooms, 12 incurved and 12 Japanese, distinct vari- eties: 1, J. Davies, junr., Ty'nyglyn, Carnarvon; 2, H. Finchett-Maddock. Eighteen cut blooms, incurved, not less than 12 distinct varieties: 1, J. Davies, jlUtr. Eighteen cut blooms, Japanese, not less than 12 distinct varieties: 1, J. Dayies, junr. 2, H. Finchett-Maddook; 3, E. A. Young. Six cut blooms, Japanese, white: 1 J. Davies, junr. 2, H. Finchett-Maddock; 3,' E. A. Young. Six cut biboms, Japanese, yellow: 1, J. Davies, junr. 2, B. Finchett-Maddock 3, E. A. Young. Eighteen cut blooms, nir.e incurved, and nine Japanese: 1, Mis Armstrong. Six cut blooms incurved 2, Mrs Armstrong. Six cut blooms, Japanese': 1, Mrs Armstrong. Six re- flexed: 2, W. A. Darbishire. Six anemones: 1, 0. A. Jones. FRUIT AND VEGETABLE CLASSES.— Three dishes of kitchen apples: 1, Hon. F. G. Wynrl; 2, J. Davies, junr. 3, W. E. Evans, Henblacs, Llangefni. Three dishes of dessert apples: 1, W. E. ft vans 2, Hon. F. G. Wynn 6, E. A. Young. Three dishes of dessert pears 1, W. E. Evans 2, E. A. Young; 3, M. Wil- liams, Carnarvon. Two bunches black grape 1, E. A. Young. Best collection of vegetables, ight varieties: 1, J. Davies, juir. 2, Hon. F. G. Wynn; 3, E. A. Young. Twelve tomatoes: 1, J. Davies, junr. 2, H.FinchettMaddock 3, E. A. Young. Twelve bulbs of onions: 1, Mrs Armstrong: 2. Hon. F. G. Wvnn: 3. E. A. Young. Two sticks celery: 1, Hon. F. G. Wynn 2, J. Davies,jurr. Half-ai-dozen leeks 1, J. Davies, junr. 2, M. Williams. Three stems of sprouts: 1, C. A. Jones; 2, J. Dayies, junr. 3, E. A. Young. SPECIAL PRIZE'S (Flower Section). -Clial- lenge cup, presen-ted by the president, for the best 24 blooms in class 18: J. Davies. Challenge cup, presented by Colonel Savage, for 18 blooms in cJass 23: Mrs Arm^itcroiig. Silver medal, pre- sented by Mr R. Lloyd, High-street, for the best cut bloom Japanese in the show: J. Davids. Sil- veT (medal, presented by the society, for the best 1 incurved bloom chryssaithem.um, in the ,how J. Dav res. •Gold-oenitro medail, presented by em- ployees at the "Express" office, for the, best plant isr t he show J. 'E. Greaves. Maaiel timepiece. presented by Mr Moore, music warehouse, for best group in claiss 10: Evan "W illkv.i, s (trardener to Mrs Armstrong). Silver medal, presented by the society, for besi; mixed group Ho*. F. G. Wynn. u i BIRD SECTION.—Norwich plain head, clear, yeSow, or buff: 1 and 2, T. J. Owen, Greengate- stireet, Carnarvon 3, R. T. Edwards, R-osemount, Caimarvon. Norwich plain head, marked, ticked, or variegated 1 end 2, E. D. Ower" Brynmenai, Caarm-el, Groeslon; 3, D. M. Pritehard, Cwmyglo. Canary, any other variety: 1 and 2, T. J. Owen; 3, R. T. Edwards. British bind, any variety, nob larger than a. thrush 1 and 2, T. J. Owen 3, W. Willi arms, Mountaiivstreet, Carnarvon. Canary mule, ary variety: 1 and 3, E. Williaims, Henwialia, CAnmrvon 2, R. T. Edwards. HhoddWj'd gwobrwyon arbenig hefyd i'r cyntaf air ail yn mhob dosb&rth, a dyfarn\wd gwobr sr- benig arall am y oanarv goreu yn vr ^rdjdanirojsfa U Mr T. J. Owen.

ciwr Crenlawn. 0 flaen ynadon Ooniwy dydd Llun gwysiwyd George Revelley, bwtler yn ngwasanaeth y Mil- wriad Gough, Oateaihun, g»n ei wraig, Sarah Ann Revelley, am ymosod ami ar yr 28ain cynfisol. Apeliai y wmig hefyd am arc heb o ymwahaniad. Ymddangosoddl Mr R. S. Chamberlain dros y wraig a Mr W. P. Roberts droa y gwr. Y Wraig a ddywedodd iddi briodi y diffynydd yn 1885, a bod tri o blant o'r briodas. Dechreu- odd ei gwr fod yn frwnt yn mhen tair wytt-nos ar ol priodi. Yr oedd bob amser yn bygwth cy- mieryd ymaith ei bywyd, ac yn parhau i ddangos llawddryll iddi, gaoi ddweyd wrthi pa sawl ergyd a gynwySaa. O fewn y ddwy nynedd tiiweddar byddai yn ei tharaw bob amser ar yr esgus lleiaf. Yr oedd hi wedi bod yn hir-oddefgar am dair blynedd, ac wedi ei adael dair gwaith. Yr oedd ei theulu hi a'i deulu yntau wedi ei pherswadio i gymeryd y cwrs hwn. Oy-n priodi, yr oedd hi I yn lady's maid" yn Caer hun. Galwyd y diffynydd (y gwr) i roddi tystiolaeth, yr hwn a ddywedodd iddo fod yn ngwasan.aeth y Dug Westminster a phendefigion eraill, a'i fod wedi ymadael o'i noil lefydd gyda chymeriad da. Nid oedd wedi ymosod ar ei wraig y diwrnod a grybwyllai hi. Croesholwyd gan Mr Chamberlain Dywedodd iddo falurio rhai llestri dydd Sul am na wnai ei wiaig eu golchi. Nid oedd efe yn feddw. Ni ddarfu iddo daflu y oig i'r tan, ac ni fu iddo chwareu peldroed gyda'r darten. ICadwai ellyr;1 dain ei hen yn y nos, ond nid i ddychryn ei wraig. George Revelley, mab i'r diffynydd, 13 oed, a roddes dystiolaeth gadarnhaol. Wrth ei groes- holi, dywedodd iddo wel-ed ei fam gyda llygaid duon, a'i fod yn gwybod mai ei dad a'u rhoddodd iddi. Gwyddai hefyd i'w fam gael ei chicio allan o'r ystafell yn y nos gan ei dad, ac iddi orfod cysgu mewn ystafell arall. Tystiolaethodd y iMilwriad1 Gough iddo alw yn n>hy y diffynydd dydd Sul; fod y diffynydd yn bur feddw, a bod cwr's o lestri toredig i'w gweled hyd lawr. Y Fainc a ddirwyodd y diffynydd 20s a'r cost- au am yr ymosodiad, a chaniatawyd archeb i fyw ai wall an. Mr Chamberlain a, apeliodd am 7s 6c yr wythnos at igynal y wraig yn nghyda chadwraeth y plant. Caniatawyd tyny.

Amgylchiad Cyff. aus yn Llangersyw. CYHUDDO HEN WR 0 GEISIO LLADD EI WPA1G. Yn Llys yr Ynadon yn Llanrwst, dydd Llun, gerbron Mr Isgoed Jones ac ynadon eraill, cy- huddwyd hen ddyn: o'r entw David Davies, Bryn Tirlon, Llangernyw, o wneud ymga's i lofruddio ei wraig, Catherine Davies, 76 mlwydd oed. Ymddangosai Mr David Jones dros y carch- aror. Tystiodd W. Owen iddo, ar yr 28ain o Hydref, weled gwraig y carcharor yn dyfod yn nghyfeiriad ei dy. Yr oedd ei phen yn. gwaedu. Anfonodd ef am y meddyg. Wedi hyny gwelodd y carch- aror, a gofynodd pa fodd yr oedd. Atebodd y carcharor, "Yn iawn." Yna gofynodd y tyst iddo beth oedd y mater ar Mrs Davies, gan fod ei phen yn gwaedu cymaint. Atebodd y carcharorj "Y fi ddaru ei lladd hi." Yr Heddgeidwad W. Ell's a dystiodd iddo ef fyned gyda'r meddyg i g',ajtref y cyhuddedig, ac iddo weled Ilyn o waed mewn ystafell a. ddefrydd- id fel ty glo. Carfu hen lian wedi ei orchuddio a gwaed. Dygodd y carcharor i Llanrwst, a chyd- nabyddodd mai ei eiddo ef oedd y fwyell a ddaing- ] oswyd. } Gwnaeth yr Arolygydd Jaiyis gais am i'r achos gael ei ohirio, mewn canlyniad i sefyllfa beryglus I y wr-aig, tystiolaeth yr hon oedd wedi cael ei chy- meryd o flaen ynad. Y Oleic (Mr Griffith): Cymerwyd hwy ddydd Gwener diweddaf. Mr David Jones: 0 dan yr amgylchiadau, nis gallaf wrthwynebu y gohiriad. Nid ydym yn rhoddi un ddadl i mewn yn bresenol. Y Cade rydd A ydych ehwi yn gwybod pa fodd y mae y wraig sydd wedi cael ei niweidio ? Yr Arolygydd Jarvis: Gwelais Dr. Robert Jones neithiwr. Dywedodd ef ei bod ryw ych- ydllg yn well nag yr oedd hi. ddydd Sadwrn, ond eto mewn cyflwr peryglus. Ch wan eg odd yr arolygydd fod pob gofal yn cael ei gymeryd am y wraig. Yr oedd y Milwriad a Mrs Sandbach, Hafodunos, wedi rhoddi gorch- ymyn fod pob peth oedd ami eisiau i gael ei anfon iddi o'r palas. Yna gohiriwyd yr achos hyd ddydd Llun (heddyw).

Cynghor Dinesig Uangor- iCymhaliwyd cyfarfod cyntaf y Cynghor ar ol yr ethobadau bwrdeisiol ddydd Merchei1. Yr oedd yn bre.se-nol -Henacluriid D. Cameron, Thomas Liewis, ac H. S,v.PKe, y Qynchcrvdd-icla W. T. Roberts, Rowland Jones, David Owen, John Wil- liams (adeiladydd), Richard Williams, Jolin Wil- liams (glo-fasnachydd), W. Farrar Roberts, T. J. I Willi aims, W. P. Mathews, W. Bayne, T. G. Wil- I liams, David AV-iffimis, W. A. Foster, H. Grey- Edwards, gyda'r Meistri R. H. Pritcbaid (clerc trefoil), J. A. Rodway (isglerc trefol), J. Gill (sur- veyor), E. Smith Owen (cyfrifydd), J. Smith (rhe- olwr y gwaith nwy), a W. H. Worrall (arolygydd iechydol). Llywyddid ar y cychwyn gan y rnaer ymaieillduedig (Cynghorydd H. Hughes). 11 ETHOL SLIER. I Mr Thomas Lewis a gynygiodd etholiad Mr J. I E. Roberts feii miaer aim y flwyddyn ddyfodol. Yr oedd Mr Roberts yn dra, chymhwys i'r swydd, ac yn rhoddi presenoldeb rheolaidd yn nghyfarfod- ydd v Cynghor yn gystal a chyfarfodydd y pwyil- goran, yn mha rai, wedi'r cwbl, y ma.e gwaith 1 mawr y Cynghor yn cael ei wneud. Yr oedd yn meddwl y g'alient edryeh ar Mr Roberts fel un abl a thrwyadl yn ei waith, ac yr oedd yn fon- cddwr gwir deilwng o'r amrhydedd oeddynt ar fedr ei osod arno. Yr oedd wedi cyflawni dyled- swyddau miaer o'r blateri, a chredai y c-yturent ddarfod iddo lenwi y swydd y pryd hyny gydag urddas a cal)a neillduol. Hydeiai y caffai Mr Roberts ei ethol gydÙ unfrydedd mwyaf. Mr David Williams, wrth eilio, a. ddywedodd ei fod yn cydsynio a sylwadau Mr Lewis. Dyy.-fd- odd yn mhellach na fodolai yn v Cynghor ond un opiniwn o berthyms i deiiyngdod Mr J. E. Ro- berts fel aelod o'r Cynghor ac o'r gwahanol bwyll- gorau He y gwasanaetkai. Pashvyd y cynygiad yn unfrydol. Yna y rnaer yLnncUldufdig a arwisgodd y maer newydd gyda mantell a chadwen y Ærwydd. Wedi i'r maier newydd ddiolch am yr aairhydedd, pasiwyd diolch- garweh i faer y flwyddyn ddrweddiai am ci wasan- I aeth. I DIRPRWY-FAER. Hy-'jysodd y Slaer ei fod wedi c.pwyxtio Dr. Rowland Jones fel Dirprwy-faeT. ETHOL HENADURIAID. Y tri hei .adur e'ent alllaii o swydd oeddynt Dr. L,i,-ngEcird Jones, Mr Edward Jones (Brynmeirion), a Mr John Evans (cigydd). Anfonwyd papyraiu pleidleisio o amgylch yr aelodau presiernol, ac wele y canlyniad: --Ifr J. E. Roberts, 20 Mr Henry Lewis, 20; Dr. Grey Edwards, 14; Dr. Longford Jones, 7 Mr Edward Jon-es, 1. Cyhoeddodd y Slaer y tri chyr.taf vn etliolodig, a diolcliodd t tri boneddwr yn gynes am gael eu hethol i'r faixc hei:durol. SWYDDOGION DYGHWELIADOL. Penodwyd a gamlyn y swydd og'.oii dychweliad- ol :1;11. y flwyddyn ddyfodol:—Y W-aid Cgleddoi. Siilwriiid Savage Ward Ddwyreinicl. Mr Henry Lewi: Ward Ddeheuol, Dr.. Grey Edwards Ward C'lllevrinol, fr Thom.as Levis. ETHOL PWYLLGORAU. Yna aiethpwydi yn. mliaeri i benodi aelodau i ffurfio y gwahanol bv.yllgorau, Bydd y rnaer yn ex-officio o'r holl bwyllgiwa.u. "e& hyny r.eitli y Cynghor rhagddo i drafed cc^rvnv fater- ion.

Darfu i amaethwr Cjmreig, ers rhai wvthnos- rmo"- au yn ol, gyflogi dyrrwr a rhoddwyd coeyn o g-s ar y bwrdd o'i flaen amser brecwast. Dywed- odd ei feistr wrtho: "We! Bob, yr wyt yn cym- eryd ilawer iawn o «,T..ser i fwyta dy frwwas "D'irfon mister," ebe yntau; "nis gellir bwytA cQsyn o faint hwn mor fuan ag y meddyi-

1 NODION O'.k DEREUI)IN- B;ià dau farw cir diphtheria yn 'Nltreforris yr wythHos ddiweddaf. Y Cynghorwr Dr. R. Jeffreys Owen sydd wedi ei ddewis yn FaeT Llanymddyfri. Etholwyd Mr R. Taylor, o Brifysgol Durhami, yn athraw cynorthwyol yn Y l Sirol Barry. Dywedir mai y Parch Dan Davies, Cwmafon, sydd yn debyg o fod yn olynydd i'r Parch D. S. Davies, fel golygydd y "Celt." Bu Mr William Abraham, A.S. (Mabon), a Mr W. Brace, o Abertillery, yn anerch cyfarfod o weithwyr Glofa Dowlais, nos Iau. Y dydd o'r blaen bu farw Mrs Messer, High- street, Crughywel, yr hon oedd yr hynaf o drig- olion y He hwnw, ac yn ei 100 blwydd oed. Hysbysir mai Mr John Lewis, marsia.ndwr gvvlanen, a ddewiswyd yn Faer Caerfyrddin am y flwyddyn nesaf. Y mae swn ail gychwyn yn Ngwaith Alcan Cwm- bwrla. Rhartedig yw y teimlad ar gwestiwn yr undeb yn mhlith yr ailbanwyr. Gwna arweinnv-yr glowyr Deheudir Cymru bar- hau yn cynal cyfarfodydd er ffurfio undeb sylwedd- ol yn mhlith y gweithwyr. Cynhaliwyd cyfarfod ehwarterol Cynghor Sirol sir Benfro yn Hwiffordd, ddydd Mawrth. Llyw- yddid gan Syr Charles Phillips, Barwnig. Yn ystod y deuddeng mis diweddaf, darfu i bwyllgor ymweliadol y boneddigesau yn Merthyr estyn cynorthwy i dros 190 o achosion Y mae yr Anrhydeddus Odo Vivian wedi cym- eryd ty yn Sketty, ger Abertawe, a'r hwn a fedd- ienid yn ddiweddar gan Mr A. S. Bishop. Y mae y Parch R Gwylfa Roberts, Porthdmor- wig, wedi ateb yr alwad a dderbyniodd oddiwrth Eglwys Annibynol y Tabernacl, Llanelli, yn gadarnhaoL Breinlen Esgobaeith LlaiDdaf, meddir, ydyw yr engraifft hynaf o ryddiaith Gymraeg ag y gellir bod yn sior yn nghylch ei dyddiad sydd ar gaei heddyw. Yn Aberdar, ddydd SI a wrth, dirwywyd David John Emmanuel i 3p a'r costau am yru cerbyd gyda phar o geffylau mewn modd ffyrnig o orsaf Abernant i'r dref. Cafwyd archeb fawr yn y Dehau o 200,000 o dunelli o lo at wasanaeth y Llynges Brydeirig- y pris, o 12s 8c i 13s y dunell. Y mac yr archeb yn rhanedig rhwr.g nifer o lofeydd. Bu gweithwyr y Mri Price a Wills, contractors y Doc Newvdd yn Bacrri, yn mwynhau gwledd a roddid iddynt gan eu meistriaid nos Wener. Yr cedd rifer luosog1 o gyfeillion ac eraill yn cyfran- cgi o'r arlwy. Y Sabboth ar Llun cynhaliodd Eglwys Hope, Ponltrdulais, ei chyfarfod blynyddol, pryd y gwasanaethwyd gan y Parchn. H. M. Hughes a J. R. Davies, Caerdydd. Etholwyd Mr J. L. Phillips, o Goleg Crist, Abeirhonddu, i ysgoloriaeth glasu-rol agored yn Ngholeg Hertford, Rhydychain. Mab ydyw Mr Phillips i'r Parch D. Phillips, Rhaiadr. Slewn cyfarfod o Gynghor Trefol Castellnedd, penderfynwyd derbyn cynyg Mr Shaw i gyfienwi Gerddi Yictoria a choedydd .a phlanhigion, am y swm o 26p 17s 6e. swm o 26p 17s 6e. Penododd llywiawdwyr Ysgol Sirol Penybont- ar-Ogwy bwyllgor i ymweled ag Arglwydd I>un- raven, yu Nghastell Dunraven, gyda'r amcan o sicrhau darn o dir at yr ysgol uchod. Bu Sir R. J. Rhys vini cynal trengholiad yn Abercanaid, ddydd Slawrth, ar gorph Daniel Lewis, yr hwn a laddwyd yn y lofa ddeheuol, Plymouth, y dydd Gwener blaenoxoL Dychwel- wyd rheithfarn o "Farwolaeth ddam-weiniol" Gadiawodd Mr David Rees, cyn-fwr Dwyrain Llundain, Deheudir Affrica, dref Llanelli, ddydd Mawrth, ar ol bod ar ymweliad a'r wlad hon am dros chwe' mis. TrefnaL Mr Rees i dreulio rhyw ychydig ddyddiau yn Llurdain, ac wedi hyny byddai iddo forio o Southampton i Ddeheudir Aifrica. Y mae Eglwys Seisnig Ynysbwl wedi rhocldl 11 c;1 galwad i Mr W. E. Davies, Slerthyr Tydfil, gynt o Goleg Caerfyrddin, ac yn ddiweddar o New College, Llundain, i ddyfod yn weinidog. Y mae yntau wedi rhoddi atebiad cadainhaol, a bwriada ddechrou ar ei weinidogaejtih g'yd)a;r flwyddyn newydd. Hysbysa y Parch Rees Evars, Ffynhonau, Llandrindod, yr hwn sydd wedi ymgymeryd a'r inudiad o godi trsorfa o 10,000p tuagat Goleg Duwinyddol y Bala, fod y cyfanswm sydd mewn ilaw yn awr yn cyrhaedd 8626p 12s—yr hyn sydd yn godi ad o llOOp er pan wnaed y mynegiad blaen- orol. Hen fyfyriwr yn Aberystwyth ydyw Mr T. R. Doawes, o Pembroke Dock, yr hwn sydd newydd gael ei ethol gan Brifysgol Aberystwyth i Ysgol- OTiaeth Gilcliiiist, Gruddiodd Yl1 y celfau yn Llundain, ac aeth wedi hyny i Paris i ddarparu ar gyfer ei LA. Fel ysgol or Gilchrist, bwriada yn. awr fyned i Belgium, i astudio y cyiilluii dwy- ieithog o ddysgu sydd yn ffynu yn y wlad hono. Dydd Slercher cynhajiwyd cyimanfa ganu dos- bacth Blaenanerch, yn Aberteifi. Yr oedd y Tabernacl wedi ei orlenwi yn yr hwyr. Cafwyd canu neillduol o dda o'r dechreu i'r diwedd. Yr arweinydd ydoedd Mr Thomas, LlanwrtycL, gwr ag svdd bellach yn uchel ei fri diwv Dde a Gog- ledd. Adroddai swyddog meddygol G wall gof dy Caer- fyrddin fod yno 615 o wallgofiaid yn y sefydliad hwnw ddiwedd loedi-306 o feibion, a 309 o ferched—yn erbyn 613 yn niwedd Mehefin. Oaf- odd Dr. Peers M. Lulich, Bury St. Edmunds, ei benodi yn swyddog meddygol cynorthwyol, am gyflog o 120p. Slewn. cyfarfod unol o Fethodistiaid Llanelli, nos Fawrth, cymerwyd o dan ystvria-eth v ewes- liwn o Babyddiaeth yn Nghymru. Sylwai y Parch Slaairice Grrfiit-hs, gweinidog yr Eglwys Bresbyteraidd, ei bod yn llawn bryd i Eglwysi Ymneillduol y Dywysogaeth ddeffro at eu dyled- SI'ydda¡u, a gwneud pob peth a allant i wrthsefyd ymgais y Babaeth i feddianu Cymru. Yn Llys Yn''dcm Pontypridd, ddydd Slercher, cyhuddwyd Wilaam Nicholas Gronow, trafaeliwr masrcchol, Llambradach-street, Caerdydd, o ffugio cc,fnodiad ar cheque am 20p, ac o roddi y cyfryw •ailan. Yr erlynwyr oeddynt y Slri Corfieid a'i Fab, :u Cyf., Caerdydd, yn ngwasanaeth pa rai yr oedd v cyhuddedig' wedi bod. Gohiriodd ei amddiffyr.iad. Traddodwyd ef i sefyll ed brawf yn SIrawdiys Abertawe. Hysbyswyd yn nghyf.irfod CyTgnar Trefol Caer- fyrddin. ddydd Slawrth, fod llythyr wedi ei dder- byn oddiwrth Fwrdd Amaethyddiacth yn rhoddi ddeull i'r Cynghor, yn ngwyneb fed y dwyniyn ro- foch wedi tori allan yn, y rhanbarth, y byddai yn rhaid rhoddi v gyfraith mev.'ii achosion o'r fath yr ei grym yn mhhvyfi Conwil, Llanpam- saint, Llanllawddog, Abernant, Merthyr, New- church, Abergwili, a bwrdeisdref Cseriyrddin. Mae y Ph Ebenezer Ree, Torrl y Rhingyll A. R. Rees, o Gorphlu Meddygol y Fyadin Fren- fcinol, yr hwn oedd yn Omdurman, wedi cyrhaedd yn ddyogel i Souths pt-on, a'i fod wedi dwvn gydag ef gryn. nifer o gjeifion a chlwyfedigion. Y mae y Rhingyll Rees wedi bod mm amryw flyn- yddoedd yn y gwamma&h Bu yn gorsafu yn ystod y ddwy flynedd a haner diweddaf yn Otiro, yn cyflawni dyledswyddau pwysig mewn oysyllt- iad &'r Yspytty Milwrol yu y lie hwuw, w Torodd tan allan yn ngwesty y Navigation, yn Nyffrya Merthyr ddydd Mercher, Bamai Mr Oriihth, y tenant, iddo gael colled o 500p trwy yr ystoc a aiu'heirhiwyd. Yn Abertawe, adydd rant cyhuddwyd Haftrrwr o'r enw Robert Thomas, James-court, o dori i mevm- i ystordy yn Wassail-square, a Hadraitta ear, oddiyno. Traddodwyd ef i sefyll ei brawf yn y Frawdlys. Cafodd Mr W. PaTry, chwegnwyddwr, Gain- fach ei ddychwelyd yn ddi-wrthwynebiad i gyn- rychioli Ward Nawtyglo, ar Fwnld Gwarcheid- waid BedSwellty, vn lie Mr W. J. Allen, vr hwn oedd wedi ymddiswyddo. Yn nghyfarfod chwax-terol Cynghor Sirol Myn- wy, ddydd Mere her, aros yr hwn y llywydkai Arglyvydd Tredegar, y dirprwy gadeirydd, hys- bysodd ei arglwyddiaeth ddiarfod i'r Henadur Grove, cadeirydd y Cynghor, awg'rymu fod sef- yllfa ei iechyd yr. gyfryw fel y teimlai y byddai yn rhaid iddo roddi ei swyddogaeth i fyny. Gaai nad oedd ond un cyfarfod eto cyn i dymhor y cadeirydd ddyfod i fyny, pendierfynwyd gadael y niat-er hwn yn bresenol bob ei gymeryd i vstyr- iaoth. w

Colofn y Dyddanion. Y mae y diog yn temtio y diafol. Gwir grefydd ydyw iechyd yr enaid. Gtrn-etl. cyfaill gau na'r gelyn creulonaf. Y mae diogi yn cangcro y meddwl. Hen wr boneddig wedi troi ydyw dyn. Gw-ell i ehwi golli'ch cot na'ch cydwybod. Hanfod Laelfrydedd ydyw hunan-aberthiad. Y mae v cybydd bob aimser, mewn angen. Gwirionedd sin graig y gall pawb sefyll ami. Yir hen Adda wedi ei dxwsio ydyw crefydd y crawd. Amynedd sydd chwerw, ond melus ydyw y ffrwyth. Y mae bob amser 1,200,000 o bobl ar nawf (afloat.) ar fcroedd y byd. Y mae hyitafiaethvdd wedi darganfod fod Shake- speare owa-ed-oliaetli Gymreig. Fe ddywedirt fod nifer y bobl sydd yn awr yn siarad yr iaith Saesneg yn 116,000,000. Y mae Piydain Fawr yn gwario ar dybacco a phibellau oddeutu 14,000,000p bob bhvyddyn. Y mae chwech o ysgolion yn yr Iwerddon yn y rhai v mae yr iaith Wyddelig yn cael ei dysgu. Fe ddywedir fod mwy na 1437 o glybiau cyclo yn Lloegr yn unig. Nid oes un ffurf o grefydd yn cael ei chydna- bod yn ffurfiol yn Japan. Y mae brethyn yn awr yn cael ei wneud yn Hwyddianus allan o goed. Slewn dwfr clir y mae yr haul yn treiddio i'r dyfnder o dros 1500 o droedfedd:. Y mae can mlynedd o fewn un er pan v mac nwy wedi cael ei ddefnyddio gyntaf yn Llun- dain. Y mae gwraig dda yn feddyges ragorol; ac mewn aclosion byehain a chyffredin hi ydyw y feddyges oreu. Y mae Castell Windsor yn eyr wys llestri aur ac arian sydd yn w-erth 1,500,000 (mlliwn a phum. can mil) o bunau. Hyd yn. hyn niethir perderfynu pa un ydyw y gwaethai-y uyn a all ganu ac a wrtkoda, ai y dyn na all ganu ac a wna hyny. Y flwyddyn ddiweddaf, yn Paris, cafodd 14,840 o geffylau, 257 o asynod, a 40 o fulod, eu lladd a'u troi yn ymoorth i fodau dyrol. Fe ddywedodd William: "Buaswn yn hpffi gwneud rhywbc-tlier gwneud i mi gael fy nghofio, cni buaseeh chi V Atebodd Edward: "Y mae hyny yn ddigon hawdd. Ewch i ddyled." Y mae perygl wrtth fod yn rhy ddestlus a eAu. Darfu i hen foneddiges yn Holland sgrwbio llawr ei hystafe'l eiistedd nes syrthio i lawr drwyddo i'r geler idlaw. Ychydig o bobl sydd yn gwybod am y pwysau trwm y mae yr ymsuddwr (diver) yn ei gario gydag ef o dan y dwfr. Y mae y b&tasau yn unig weith- iau yn pwyso can' pwys boib tn. Fe ddywedodd person w-iftdi hen ffermwraig ddiwyd: "Y mae yn ofidus genyf glywed fod eich pytatw yn ddrwg iawn y flwyddyn hon, Janet." "Yn wir y ma^nt, syr end y mae genyf reswm i ddiolch i Ragluniaeth fod flermTVTS eraill mor ddrwg allan ag ydwyf fiiau. Fe ddywedodd v gwr ieuanc (cyn cychwyn i'w daith): "Gwnai, fy anwylyd; y mae absenoideb yn gwneud i'r galon gynyddu yn fwy serchog. Pan r. y y byddaf i ffwrdd, fy anwyles, byddaf yn meddwl am danoch yn barhaus." Atebodd y wlraig ieu- anc: '"Ac felly y byddaf finau aim danoch chwith- au, fy nghariad. Ni bydd dydd yu myned heibio- na byddaf yn synfyfyrio pa anrheg fechan a ddyg- wch i mi adref Y mae miliwn o stampiau llythyrau yn pw:yso 64 pwys; wedi eu huno with ochr eu giydd yn un llinelI, fe gyrhaeddent 15 milldir, 4133 o droed- feddi neu orchuddio arwynebedd o 5200 o droed- feddi ysgwar a phe gnmeid tas o hQI ynt, fe gyr- haeddent i'r uchder o 125 troedfedd. Er eu cyfrif, cymerai i un person bedair wythnos, tri diwrnod, saith awr, a deugain munyd; a chaniatau un cyf- | rifiad bob eiliad, a deng awr o wadtlib-obdvdd. Yr oedd dan Ellmyn yn byw yn ymyl eu gilydd, ac yr oeddynt wedi bod yn gyfeiiiion agos ond darfu iddylit. gweiyla., a cha.shaent eu gilydd fel gwenwyn, Cymerwyd un o honynt yn glaf, ac anfonodd am ei gymydog, a dywedodd wnho: I Hams. yr wyf yn my red i farw, a wnewch chwi- fa.ddeu in:i?:' "Os bvddwch farw, mi a wnaf,f; medda: Hame "ond os deuwch yn well, bydd yr hen ddyloo yn arcs yn dda." Ers rhai blynyddoedd yn ol, yr oedd clerigwr yn pregethu i gynulleidfa fawr mewn rhan bagan- aidd o Illinois, Am erica., a d-echreuodd yn d'est: "Yn Nhy fy Shad y mae liawer o dri-gfanau." Nid oedd ond prin wedi darllen ei destyn, pan y cod- odd hen ddyn i fyny, ac a ddywedodd yn uohel: "Yr wyf yn dweyd wrthych bobl, fod hyna yn gelwydd! Yr ydwyf ym adnabod ed dad yn dda. Y ma-e yn byw bymtheg milldir o Kentucky, mewn hen gaban bychani, ac nid oes yno ond un ystafell yn y ty." Y mae cawTfil Affricanaidd yn awr yn cael ei brisio yn werth o 1200p i 1500p yr un., a chawrfil Indiaidd oddeutu lOOOp. Y mae y giraff yn werth oddeutu yr un bris a thawrfil Affricanaidd, ar gyf- rif ei brmde-r ond; gan mai y cawrfil ydyw y mwyaf poblogaidd at a rcanion arddangosiadol, y mae y pris yn cadw yn uchei Gellir prynu dyfr-farch (hypopotamus) air: 600p llew Affricanaidd mawr am o 200p i 300p; y mae teigrod Bengal yn werth 160p a chamefod o 80p i lOOp yri un. Y m te hen ysgrifenydd, a fu yr. traddodi dar- Ithoedd ar y hLh-fr GWHldi Gyffredin," yn rhoddi y rhesimi canlynol am y cvsviitiad rhwng y fod- rwy Dr:odas a phc-dwerydd lys y 'br odferch "YU ol yr hen lyfr gwas-anaeih, yr arreriad oedd i'r dyn roddi y fodniy yn gyntaf ar 1.reD y fawd, gJC ei gynii fel y bys cynt'if, a dweyd '11 Enw y Tad,' yis. ar ben yr ail fys, gan ddywedyd, 'a'r hb yna ar ben y trydydd bys, gan ddweyd, 'a'r Sisbiyd Gh:.n,' ac felly yn y diwedd, ar y poo- weiydd bys, gyda'r gair 'Amen.' Fel-ly FT ar- hoso^id ar y pedwerydd. lie y ma-e TO aros, ac yr erys ar fys boned digesau wedi priodi yn briodoi a dvma y rheswiu a nod r dros yr arferiad. Gwlad yw Italy lie y mae prioias-au yr. bobloe>- aidd cai ys y mae gar. y Llywodiraeth diysorfa. neillduol i ddarparu cyfraxau priodasol i eneihod ieuaiEC tlawd. Heb ^yny-gaeth, byddai yn mroa yn anmhofibi i eneth briodi a dywedir fod y dull hwn o elusen yn cae: ei weithfawrogi yn ddirftwrr. Y mae y swiii blynyddol a ddaiiperir i'r aixcan hwn. ac a. gyiceiar bob blwyddyn :I1) mysg y genethod icuaÜ:0 priodasol, yn 500,000p. Ei bod yu deil- wng or rhoad hon, y !l.,e yn ihaid i'r eneth brofi ei pharchusrviydd a'i chymeriad. da- gan amiyw dyst on, nad oes ganddi hi ddim m-iddion a. bod y dyn. ieiiane sydd yn owyllysio ui phriodi dysgu crefft. Fel YI1 oedd lioneddiges o deulu Fcg-Vscue- Tr hor oedd yn hynod sai ei phrydfeithm-h persoiio: —yn cerdded lor gul, ychydig o'r in ol iddi yr oodd pon wr yr. gyru asyn, ar geir yr fur yr ocdd ei ddan bwn potiau. 1'1' dybea; roddi lie i'r an if ail a'i feistr fyned hdJio, tiJ'aØ'-i y foneddicjas yn sydyn or neilldu. hywfCJdt1 r dychrynodd rr Jn, a rhedodd y:uaith -teth yn mlieK cyn ewympo a thori y potiaai—yrha1 fwyaf o hon- ynt. Yr oedd y foneddiges, hefyd, yn ei thjo, wedi dychrynu J hag ofn y buasai y potiwr }'U rhoddi tafod cldrwg irldi; ond Tn. 'Ie hvnv, yr oil eo ddywedodd oedd "Na hidiweh, rnadapn f9 ddyciuyawyd asyn BaJaam »rgel