Gwalia

Y mae haxaer y llor erau yn y byd yr l>rydain a gall v rhai goreit o'r rbai hyn troi i longau rhy fel ire^ni wyth awr » dougai*1*

"A LADDO A LEDDIR" [.Ortrroirrwvil gan EEdirbb. J PENOD VI. DIRJFL-GI^AJ) RALPH DUAJAH- BSQUE. "Aliss Z>el!y, y si.v? boneddwr eh>iau eich 0-elcd. Beth a gaf & ei tidywedvd wrtho ef V" ° Yr oedd gwyneb crvni, rhosynaidd Jane yn fynegiad o frawyehaod, o-bl&gid yr oedd ei tre3 Ip'cisp? vn aroivg?•. v pobi wythr.cs>Oi, ac yr e-dd .i bicichiau ^ryrJon a'i •Iwyiaw yn fiawn toes a blawd. "Ai ni ddarfu i chwi ofyu tsi enw, hi a ymofynodd, gsn "-T* o r • orthau gyda phry* urdeb dehemg. Y nlllU efe yn ddyi^hrddyr holloa yny rvan- au h-vn Mass INeily. Efe a roddodd i mi ei ger- dyn. a dododd sc -u* y bwrdd er nwyn i w meistres ci gweled. "Dr. John yuer.iuv" rueduai Eluuor, gan oTvcrm ei thaleen gwyu yr gythxyblus. "Pa beth uydd arno ef ei eisiau genyf fi, tyb-d? A ofyn- ai.ocii iddo ddyfod i -jaewn. Jane?" "De. Miss, am 1::tl .1 yrnaith he'b eioh gweied chwi. ac wrth gwrs grdla»wn wded ei fod yn foneddwr. A fydd thwi redeg a newid eich -Edrychai E-ilinw •. lawr ax ei gown cliuuz <nwn a da. gwnaiif hwn y tro, woehL mi oichi fy nwylaw. a t-hynu fy tfedog." Hi a weith- redodd vn oi ei geinau, ac mewn yvLydig eiliadait cerddai ystafdl gadw—yr hon gyda. llltW a elwid wrth yr'eiw rua. y oedwid hi i ymwel- yrr nwvsigl ac- vn.c yr oedd Jane wedi gjidael y dyeiihrddyn. \y mviijuiad i n_c^"wri, cyfododd Dr. Ouciitin, a daeth tuag ad gan ogwyddo ei ben yn hynaws. Cycieiodd ei ygml bywic-g i mewn yr oN o fanyl- ioo ei gwisg, v gowr. hen, ffasrwn cymhcn, gyda i goler lydan "sgwar y :imi>ric ifriledig, llewi. y penelin" yn arddaiigon y breichiau ga^mion teg. y (jwaiit iieuio'4 wedi ta gribo-yii ol yn uiiig gydag ond ribau dn llydan yu ei gylymu. I b- lwth "T vav.-yf yn ddyledus am yr ym- weliad bvn. Dr." Queii^Lis V Yr oedd liygaid Ellincr yn gnrph^vy- fom-ent ar ei gerdyn, yr hwn eto a ddaii-u hi. "Yr ydwyf wedi Miss CLanniry, i ofyn i chwi gvdsysic mi gad ymddiddan a chwi, yr hwn, oddiwrth natur yr e^boniad ag sydd genyf i'w roddi i chwi, 1:.i. gall frm yn un byr iavra." Yr oedd efe wedi oy*iaryd ci llaw, ac edry.di- odd Elimor i iyny amo ef, gyda \iirem bir-sur frawychedig. Yr c-ddd yr oil a ddywrdodd Mr Ohap-ning wTthi ar ri wely angeu yn dychweiyd yn cl i'w meddwi yn gyru ei chaion i yn ilfwm. "A fydd jhwi ei.^edd?" meddai hi, gan geisio siarad yn ddi-gryn a. chadw ei tLaweiwch arferol. Hi a eist2dd«xid i lawr ar faino yn y ffenestr, a'i gwyneb- £ aewn cysgtxl, ond ei llvgaid dwfn. di.-g'laer, wed, eu cyfodi at yr eiddo cf. "A gawsoch chwi eri>?cl reswm i feddwl fod ur- rkyw gyfrinach yn gy;ylltaedig bywyd ?" gofvnodd Dr. Que&nin, uaays yr oedd ci ddimad- aeth gra-ff yn dywedyd v."i tho y gwyddai hi, neu yr awnheuai natur ei tio-ge-s. "Fod y diweddar Mr Channirug yn dad i ond yn ui.ig tnvy f-lb- wysiad. canvs- felly yn yr ydoedd efe." "I—i—ie. yr ydwyf wedi dyfod i ddeall yn ddi- wcdd:;r, er fy ng'>&d, nsid ydwyf yn fereh i Mr Ohanning, er na ail.».->ai yr un tad ra march fod fwy anwyl nag -•idym ni o'n gilydd. Gydag ef y mae wedi ei jtadda yr oil 0 ill cTfriad :t m diolcligarwch." Ff^lodd llais y lodes, ac aetli ei ilygaid yn ddwy ffynon o ddagrau. "Anh-awdd ydyw xii ddeall mor ddwfn dyv; eieL coiled am y fivL gyfaill tyner," meddai Dr. Quent-ir, yn y -:L: cydymdeimladol, ag y gwyddai mor dda 1- fc-ud i'w arfexyd. "Ond yr ydwyf yn ymddiria-i fed genych eto serch naturiol i'w ;yfr?.nu i U1. yr hwn, or yr oil o'i t?-<renlu«dod a'i o^rfeigarweh ymddangosiado1, sydd yn awr yn awycldus i estyn ei gariad tadol 3I l ainddiilyniiid i chwi. Y mae eich tad, Syr Ralph 3>.iniaresq«ie, yn liinaethu am eich gweled a bod yri gyTr.oded:g gyda chwi. a phan y clywedaf wrthycli ei fod yn dioddef oddiwrth y parlys piysur, yr ydwyf yn bciddio meddwl na fydd g-enyd. ddim pe>traider i gydsynio a'i ddy:nun- iad." Yr oedd Ellinor wedi rro-i yn dra gwelw, ond yr cedd digofr-int encudd yn ei liygaid tra yr atebai, ydwyf yn gwelsd In fodd y gall fy mhresen- oldeb gyfxanu hs.pu&rwydd i Syr H':lph, Dr. QucTuirc. Yn wir, byddai i mi, mae yn drJ. theb- ygol, ei gytixrj'blit ef adgoSo iddo ei esgeu- hdod era-ulav.-n o'i wraig ieuan-fy mam." Darft: i wefosau toa&uon Dr. Quen"in lithro i wenu. "Y mae ga-nddi ronyn o faleh-edd Duma-r- wedi ei dyauhera a svrai mr-avr o Lunan- barch," efe a. feddyiiai, tra y deuai bob moment i deimlo inwy o ddyddordeb yn y lodes brydferth wladaidd hen. y mae axnaf ofn fod yr amser a ba«iodd yn llawr «> O £ ctia-rt j SJT Ralph," meddai efe yn uchei. "Gellwch ffcrddio bod yn anghofus, 2-liss Dnmare^que. B-rawychodd Ellinor —seiiiiai mor ryfaud, cor ddyeithrio!. ambeil i TGnt-ddige« ieuanc buaswn yn siarad am y mwtersion dirfawr a ddeilliant o'r fath gymod- iad, ond yr wyf y feirnlad digorol o gymeriad i wyiod na chym-eree-h chwi eich dylanwadu gyda'r cyfryw ystyriaethau." 0" Wr.h ddywedyd hyn yr oedd Dr. Q a on tin yn holkl ddiragrith. oblegid yr oedd gwyaeb balch, rhydd y lodes wedi dyfod yn un iddo ef nad oedd eisiau esboniad arrjy. "y mae fy nghirSref yma, yn fynyddig, wedi dyfed yn dr a;r,ryl i mi," iueddai, :\i.cwn llais cyflrous, fel yr yrmieithiai ei liygaid o-ddi- aiiigyicii yr ystafell hen flfasiwn hyfryd. gyda'i Laelwyd lydau a'i .•uurixii werscotiedig. "Rvdd yn fwy o ofid i rr, -1, gallaf ddywe^lyd. Y mae Fferm. 'Stumdwy eiddo i mi fy bun. Pa fodd y gaiiaf ei na allaf gael rhyw berson cyfrifol i grmervd ei Nid oes genyf yr un bwriad i'w gwert.hv. Id a yehwaregodd yn brysur, fel yr oedd Dr. Querjtir, ar fin siarad. "Hyd yn nod, os y hydd i mi gydsyriio i fyiied i weled fy— fy--nhad, rhaid ei fod ar y dealltwria»eth ',4riv' y byddaf at fv rhyddid i ddychwelyd jmc, pan vr twyllysiaf fl." "0, yn sicr, y fcyriyDa yn cael r-i. vaniatau ar umvaith." nuddtt. ef yn frysiog. dirgel genau Syr Ealph yr ydwyf yn cael fy awdurdodi 1 cn sic-rr.au chwi :10; ei ddyaiuniad penaf ydyw ystyt;ed eich haipi^rwydd yn m-hobpeth. Yna mi a aliaf yp-grife^i d'ywedyd wrtho ef ei-di hod yn t-rvyiiy«gar i pyrbluo i mewn i'w o'ygiadau > 1 efe yn bryl-,ru.i iiyrn am gael llythyr oddi- wrehyr." (J-eiiodd Elli*cr ainewyilys i nryn; i. ei hun Arrth unrh\n,v ,addewidii»n hyd nes y cajfai amser ys yried y mzSar drwyadl dfrwodd. G-welai i-i. ei bod wedi haner ei Lonill eisoes ond yr oedd gsndd- e: ,y "'tekrt" i beidio gwrt-hwyn- bu dim ar y loi-sti. Ffè- gyfododd a chynygiodd ti law. "Y r yd- wyi ;>;1 :)" yny Per.ybont Inn hyd hrydllaWll y^oiy. A fydd i chwi roddi eich atebiad terfynol eroyn hyny. raeadu bi yn axafaidd. ydwyf yn d<liokhg.:tr 1 t'hw: ana roddi amsor i mi vs- tyried." i Syr B-uph- ysgrlfemi a.tG<!h chwi yn I fiCirt, pan y derbyatja ef fy llythyr, ac mae yn debyirol y bydd idd- anfon ei gyfreithiwr = egluro pobpetL- hyd «.;c!i hoikilonrwydd, Yr» awr mi a rriail"f.1 jluu 7 P*eser o alw gyda <-hwi 110s yfory, meddiai tf, gas wasgu ei llaw wrth ym- ada°l. Cuymodd ELL; i:- c; phen fel arwydd o gyd- synisd, a cklynothi ei Iiymwelydd i'r drwst. iddo fY1< y:aith daeth Jane yn mlaen mewn eyflwr awydd-M t svyibod beth oedd vn bod. "Pwy cedd y boneddwr (Uarth, MLjs Nei.lv? Y mae ere o Lruixfair.. ydyw1" I ^*dry\]^^r]fi vlt cl n.oi'v,fiydt'iawn vn fyfyriol. "Y r-iae efe. yn dd-X'tor, ac. ie, y mae ef o Lun I dam, medda! in fix airafsidd, fel pe yn y-ryried. p* fodd y g.IL'wa. h. esljoriio yn oreu ei r>f>ges ef. Nid yn hoffi rywfodd wneuthnr cyfrinaeh- ydd 1 vd yr. nod. Jane, er nas gwyddai pa fodd i bci -io. Hi at ddyohwelodd i'r gegin arolvgi: g-vrai'di y ty, a diiyrai ei morwyn hi. Wedi can- j fod fod v bara yn crariii yn briodol, hi ddvwed- | yi v daiv.cl, eve bod ei graddian yn go diion, xdd gnu wros y tan, or,d gan gyffro mewnoL UJar.-e yr ydwyf yn. myned i ddywedyd wrt-hych gnu wros y tan, gan gyffro mewnoL UJar.-e yr ydwyf yn myned i ddywedyd wrthych y th-vt> jn yT.iweuad Dr. Queniin, e-ud. vr. 1 nghyntaf, rhaid i mi dynti addewid oddiwrthych y bydd i chwi gadw y peth yn gyfrinach llvvyr." "Yr Arg' aVL bendithio ehwi, Miss Nelly, hyddaf mor ddistaw a'r bedd. Nid v fi ydyw r ferch i gario ehwedlau yr ydych yn yhod hyny, onid ydych chwi. fy anwylvd 5" "Yr ydwvf yn eich trystio yn* Jane," meddai Elliror, gun ddodi ei llaw ar ysgwydd y ddynes. "\VTtli gwrs, rhyw ddiwniod ceir gwy- bod y eyfaii, ond 'just' yn awr yr wyf yn awydd- iis neilkkol i Edward Sheldon gael ei gadw yn y tywyilwch. oblegid y mae amaf ofn ei îllYTiad a'i dymher ffyrnig yn fwy na dim arall." "Eyddwn yn ffolog fwyaf yn Nghymru i ddy- wedyd wrth Mr Edward ddim yn dwyn perthyuaa a chwi. Miss Nelly. Nis gallaf ei oddef—dyna'r gwic gonest." "Yr ydwyf yn cyfranogi o'ch anhoffder o bono, y mae amaf ofn, Jarje," cyfaddefodd y ICKICS, gan gyfodi ar ei thraed. "Na hidiwn yn y bara 'just' yn awr. Bydd yn ofynol i chwi roddi i mi yr oil o'ch sylvr," ac fel y dadblygai ei chwedl ryfedd, yr oedd liygaid crynion Jane yn myned yn fwy a rnwv dwfn yn eu rhyfeddod, oddigerth pan y rhwbiai hwynt yn ffyrnig i wneuthur yn sier nad vdocdd hi yn breiiddwydio. A'r cyfan wedi ei adrodd, yr oedd y feistres a'r for^wn yn ddistaw am ychydig fementau, Ellinor wedi vmgolli ni-wn breuddwyd digwsg anwirion- eddol, a Jane mewn gormod rhyfeddod eto 1 fod vn alluog i ddv/yn gair (hos ei thafod llithrig. Torodd Eiliror ar y (f's-tawrwydd, drwy sylwi yn arafaidd "Yr ydwyf wed; bod yn meddwi. Jane, efallai y byddweh chwi a Air Hiighes, y cigydd, yn priodi yn fuan." "Ar Arg hs Nelly, be' yn y byd mam ym., a roddodd hyny yn eich meddai hi. gvda ciiwerthiniad bychan, a gwrid 'extra' yn cyfodi i'w gwyneb. ''N.d ydwyf byrh yn rhoddi lie i'r meddwi am—briodi—nid y fi. Ni ffeiriaf fy myd by-tho Ac hefo Joe Hughes liefvd. A phahr^m nad hefo Joe Hughes, chwi grcad. ures ddigrif ?" meddai Ellinor, gyda gwen ddi- fvrus. "Yr ydwyf vn sicr ei fod yn lla-c da, diwyd, a pharchus. vn hynod o aanvnoddwar hefyd." "NVel, os gall draion fod yn amyneddgar cyn priodi, Mis Nelly, b-eth a fyddilint ar ol priodi ? Ond yr oeddych yn dvwedyd "yIai po gyrtaf y cytunwch y byddaf fwvaf wrth fy modd." Gwenodd Elliror drachefn gan yr edrychai Jane yn fwy dyrysedig nag erioed. I "Yr ydych yn gweled fod Air Hughes wedi ar- fer a fferm, n ■ yr ydych chwi, Tap,.e, yn llu vnoell eich hun. Yn awr, yr oeddwll yn meddwi gan v rhaid i mi adael Cymiu, o leiaf am amser. "bydd amaf eisiau rhyw bobl gyfrifol yma fel gofalwyr." Yr oedd yn amlwg fod Jane yn awr yn dechreu gaf.rel yn rheswm Ellinor, oherwydd hi a ddech- rwT reuodd wenu ychydig. "Yn awr, pe pnodcch chwi ac ef. gallech fyw yma, a gallai Air Hughes gael lie i'w a-nifeiliaid bori am ddim, hebliw cael y ibudd oddiwrth Ifrwythau yr ardd, a byw he-h dalu rhent. Gan fod fferm 'Stumdwy mor agos i'r dref, efe a all fyned i le ei fusnes mewn ychydig funudau. Yn atv r, r wyf yn meddwi, meddai Ellinor, a "wen fechan yn crynu ei gwefusau, "y bydd i mf wa- -iodd Air Hughes 1 dreulio yr hwyr gyda chwi nos yfoiy, Jane, a. dodaf y cynygiad hwn o'i flaen fy hun. I Yn awr, Miss Nelly, ni wnewch mo hynv gwrthwynebodd er fod ganddi waith caled I i guddio ei boddlonrwydd. "Ac ar ol i mi ei I gadw yn y pellder a gwrthod ganwaith wneuthur I dim ag ef. Yr Arg', ni fydd y dyn yn gwybod pa un ai sefyll ar ei ben ynte ar ei sodlau y bydd nid ydwyf wedi gwiieuthu-r haner fv nillad na dim e: 0, Aliss Nelly." 11 "Chwi or ()Fewcli eu gnvneuthux ar ol i chwi briodi, Jsne, ac yn a,wr dim ychwaneg o wrt-liwvnebiad- au, am fy mod wedi gwneud fy meddwi i'ch gweled yn caru a phnodi cyn i mi adael Cvmxu." Yr oedd Jane yn greaduires o wrth-ddvwediadau y diwrnod nwnw: hi a synodd ei meistres ieuanc yn ddirfawr drwy- ymollwng i ddagrau a phrotestio »as gallasai hi oddef ymadael a hi, ei bod hi yn ci charu yn well na'r holl Joe Hughesiaid a .-angasant enoed mewn lledr-esgid, nas gallaaech chwi wneuthur pwr.s sidan allan o glust liwch, a 1 r? f W p0rIau 0 flaen mo'-h er naa T /■ /et;1 °edd a fjno •v"r un °'1' dywediadau ijaieam hyn ar mater memi dadl, ac na ddaerh hyny byth • r gol^g, unig elfaith cyffro .Jane fu i ^ianor adu rhoddi y chwerthiniad mwvaf calono^ y rhoddodd fforad iddo ers llawer dydd. ° (I'w barhau.)

Pro da?. Mr William Hughes, Prif Oruchwyliwr Chwarel Pantdreinicg. Cymorodd yr amgjdchiad dyddorus jnvn lo foreu ddydd Gwener, o Fedi, yn Aberffraw, MOD, gyda Miss Martha Jones, merch i Air Mor- gan Jot es, Upper Lodge, Gwmystwyih, ac ysgol- feistres vn Aberffraw. Aed drwy y seremoni yn i eglTvys v plwvf, a gwasanaethwyd gan y Ilhcith- or (y Pairch J. Richards, B.A., J.P.). Y gwas priochs ydoedd Air E. D. Lloyd, R.A. AI., organ- vdd, Bethesda. Y forwyn oedd Miss Lizzie Jones, chwacr y briodasferch. Yr oedd yr eglwys wedi Ó gorl-enwi gan gyfeillion y wraig ieuanc, yr hon oedd wedi myned yn ddwfn i serehiadau y trig- olion, as wedi eu givasanaethu fel ys;golfe:stres am agos i naw fmlynedd. Yr oedd Airs E. D. Lloyd a Airs M. Jones, Aberystwyth, i'w canlyn yn yr eglwys. Wedi gorphen y seremoni ded)yn- iwyd hwy oddiallan a ll'ongyfaachiadaai ealonog ac aethant i'r Rheithordv, lie yr oedd gwledd fawr- eddog wedi ei pharotci ar eu cyfer, a. mivynhasant eu hunaiu am orian gantores enwog, Airs E. D. Lloyd, yn eu difyru a'i chaneuon swyr- ol, yn cael ei dilyn ar y berdoneg gan ei phriod, Alr L'. D. Lloyd. A'r oedd y trigolion wedi gwneud pob ymdrech er dangos cu parch a'u hedmygedd i'r wraig ieuanc drwy godi ponvd.d mawreddog, ac vr cedd baneri, etc., i'w gïveled yn cyhwfanu o bob ll'^nestr. Yr, y piydnawn riiodd.asant wledd o'liidog i blant yr ysgol, pryd yr e;steddcdd dros 200 in fwynhau y danteithion d^ipuredig, a phan ddaeth y* par ieuanc i mewn i'r ysgol rhoesant dderbyniad gwresog a chalcnogol iddynt. Wedi i'r plant gael eu digoni. cynhaliwyd cyfurled i an- rl.egu Airs Hughes. A'r oedd yr ysgoldy y pryd hwn wedi ei. orlenwi gan rai awyddus i ddangos eu teiraladau da i'r par ieuanc, a chyflwynodd y [ pcax-hns reithor "silver tea and coffee service" i r wraig ieuanc yn nghanol cyineradwyatth vgwydd- fodolion. Yr oedd Mr Richards, y rheithor, wedi atnrbogu Airs Hughes o'r blaen y boreu hwnw a "cheque." Wedi hyny cyflwynwyd Ilyfr gwerthfawr idclii gan ei dosbarih yn yr Ysgol Sul. Yr oedd yn aitnlwg fod eu teimladau wedi eu har- cholli T11 fawr wrth feddwl colli un oedd wedi bod mor wasanaethgar i'r ardal. Cyn ymwahanu di- olchodd Mr Hughes, ei phriod, a Mr Morgan Jones, bell y briodasferch, am y modd arahyd eddus yr oeddynt wedi damgos eu parch i Airs Hughes. Wedi hyn, ymadawodd y pa:r dedwydd yn nghanol bloeddiadau i fyned i fwynhau eu mel. Yr oedd yr anrhegion priodasol yn rhifo dros 200, rhestr o ba rai sydd fel y canlyn Bridegroom to bride, gold chair and puree; bride's parents, bedroom-linen; Air and Mrs J. D. Jones, Aberystwyth (bride's sister), album Air and Mrs Davies, East Dulwich (bride's sister), silver tea spoons and sugar tongs Masters Eddie and Cradir Davies, East Dulwich, bread dish hisses Cisaie and Dollie Davies, vases Miss Maggie Jones, London (siscr), table cloth and serviettes; Miss L. Jones, Cwmystwyth (bride's sister), toilet set; Air John Jones, Ystrad Rhon- dda (bride's brother), tea pot and tray; Rev. J. Richards, rector of Aberffraw, cheque the inha- bitants of Aberffraw, silver iea and coffee ser- vice bride's Sunday School class, "Airs Beet- ham's Household Miss Annie Hughes, Bodifyr, Bethesda, butter cooler, silver sugar basin and oream jug; Mr and Airs Owen R. Williams, Bargor-sitreet, o l painting and flower vase and biscuit jar Air and Mrs farry and family, drapers, Aberffraw, oil painting of H.M. the Queen; Miss Williams, Church-street, album Mr Hughes, schoalmasteir, "Everyday Cookery Boole Airs Hughes, rlit o, table cloth Aliss Hughes, assisibani butter cooler, sugar basin and cream jug; Alasters Charl'e, Bertie, Arthur, Percy, and Miss Lily Hughes, teg. service; Mr and Alas Roberts, I Police Station, silver tea pot; Master Owen Ro- bert?, "voast cover Alisses Alaggie and Nellie Ro- berts, ornamecita Air and Airs Owen, Penrhyn Isa Farm, cake dish in silver stand; Air and Airs Robert Roberts, Eangor-street, cups and sau- cers Air and Airs Owen, coal merchant, tea ser- vice. Miss Anne Jane Owen, sugar basin and cream jug; Air William. R. Owen, tobacco pot,; Aliss Lizzie Parry, Ban-gor-street, sugar basin and cream jug: Miss Lewis, Bwla.n Farm, hand- painted tea cosy Miss Hughes, T'yddyn Gwynt, Llangefni, cake dishesi; Air and Alra Owen Hughes, Llewelyn-s;reet, wine decanters; Miss Jane Hughes, flower vase Master Tommie Hughe" cake dishes Miss Mary Hughes, flower basket; Masteis Johnnie and Willie Hughos, or- naments Mr and Airs Welch, Bangor, silver jam jar and spoon Mr and Airs Parry, Bojrd School, serveettos Airs Dr. Alorgan, Pontrhvdygroes, table cloth Mr and Mrs Jones, Greenwich House, Bethesd.'i!. silver salt cellars and spoons in cafze Miss Alary Edwards, Ty 'RaHt Farm, copper kettle and stand, cream jug and sugar basin Alias Alary Owen, Bangor-street, cut glass salt cellars Aliss Alargaret Ellen Jones, Tan- refail, flower vases Airs Roberts, Frondeg, Beth- esda, pair of ornaments Air Rowland John Hughes, Ty Cwyfan, butter cooler Messrs Ro berts and Owen, Carnarvon, silver butter stand Airs Griffiths, Great Dairkgaite-street, Aberyst- wyth serviettes Mrs Jones, 25, Llewelyn-st., fancy aprons Alaster Owen Thomas Jones, half- a-dozen plates; Alasters Rubie, Jeff, andGeorgie Jones, cream jug and sugar basin, pictures, and urn); Miss Jane Jones, Llewelyn-street, two pairs of ornaments Master Thomas Henry Williams, Llewelyn-sireet, cup and saucer Miss Anne E. Williams, wine glasses ard photo Airs Williams, Chapel-street, fancy cup a-rxt saucer; Aliss Alaggie Owen, Quay, toast rack Miss Mary Smith, do, china kettle Mr Owen E. Williams, Cross Keys, fancy tea pot; Mis3 Nellie Williams, do, picture of the Royal procession; Master Louis Williams, do, ormllents; Alaster Johnnie and Miss Lizzie Evans, Bangor-stree:, cups and saucers; Miss Alary Ann Hughes, Bridge-street, bread tray; Miss Elizabeth Hughes, Gromleoh, pair of orna- ments; Alisis Jaire Ann Jones, Clwtybont, cup and saucer; Mr Richard Williams. Gate House, cup and saucer; Alisses Alaggie, Kate, and Anne Williams, Bridge-street, ornaments; Miss Mairy Williams, Church-street, ornaments Master W. T. Williams, oroamems; Miss Anne Hughes, Church-stroet, cake dish Alasters Peter 3ind Owen Hughes, ornaments Mrs Jones, Ty'n- llain, ca-ko dish, ornaments, and jam disL; Aliss Alary and Alaster Morris Morals, cups and sau- cers Miss Sarah Griffiths, Gate House, orna- ments Miss Liza Humphreys, cup and saucer; Miss Kate. Evans, Llwynysgaw, cheese stand;; Miss Kate Jones LI ewe ly n- street, tea pot svand, and egg cups; Master Willie Hughes, Dinorben- square, sugar basin and cream jug Master Willie Hughes, Church-street, jug Mr amd Mrs Evan Hughes, Shop, cheese stand Air Griffith Owen, Chapel-street, fancy plate Miss Elizabeth Jones, Quay, ornament; Miss Marry Jane Jones, do, or- nament Miss Annie Robcr s, Chapel-street, vases; Alasters Owen, Tommie, and Willie Ro- berts, ornaments Miss Jane Hughes, Tarrefail, pair of slippers Alaster Hugh G. Hughes, pair of ornaments; Alnss Jane Williams, Garden- street, afternoon tea cloth Alaster John Owen, 71, Bangor-street, sugar baisin and cream jug; Alaster Robert Lloyd, fancy plates Miss Anne Hughes, Hangar-street, ornaments Miss Martha Hughes, Waterside, fancy cup and saucer; Miss Jane Owen, Church-street, cup and saucer; Miss Margaret E. Lloyd, ornament; Miss Maggie Owen, P-enrallt, ornament; Master William Hughes, Waterside, ornament; Masters Richard, Tom, and Owen Hughes, Waterside, slippers, jugs, ajid fancy cup and saucer; Miss Anne Wil- liams, Dinorben-square, fancy cup and saucer; Mrs Thomas, Chapel House, serviettes; Master David Roberts, Tanrefail, butter cooler and jam 1 dish); Miss Jane Ami Hughes, Bangor-street, milk glass; Miss Kato Griffiths, Llewelyn-street, bedroom candlesticks Master Hugh Griffiths, jag Airs Hale, 10, Bridge-street, Aberystwyth, table cloth Aliss Agnes Emily Alhchell, Cam- brian-plaice, Aberystwyth, linen handkerchiefs Mr Parry, 16, Palace-street, Carnarvon, oak tray mounted in silver Mr William John Owen, Llan- rug, tray cloth Mr Alcllquaim, Aberystwyth, tea pot; Airs Alcllquam, ornaments Airs Roberts, Shop, Llewelyn-s'reet, cut glass jam jar Miss Sarah Williams, Chemist Shop, pair of jam dishes Misses Madge and Nancy Williams, Oel- lar Farm, scent bottles Master William a/nd Dick Williaims, Cellar Farm, ornaments; Miss E. Owen, 83, Bangor-street, flower vase Mrs Mary Roberts, Bangor-street, cream jug and sugar basin; Miss Ellen Williams, Quay, plates and egg cups Airs Holt, Freetrade-street, Rochdale, pair of antimacassars Misses Hoh, tray cloths; Miss Roberts, Rectory, letter rack Miss Annie Hughes, Bodelwa Farm, butter knife and pickle fork Air and Afrs Farrell, Caird'ff, silver cruets Mr and Airs Lloyd, R.A.M., Bethesda, pickle jars in silver stand1; Air and Mrs M. P. Owen, Bethesda, flower vase Miss Eliza Ellen Roberts, Frondeg, Bethesda, wine decanters Mr and Airs Jones, Victoria-place, Bethesda, set of jugs a friend, cloth, etc.

Bstii Ddywea y Byd am yr Eglwysi. Eglwys Penrhosliugwy y waith hon. Jiglwys lied fechan, wedi bod o dan adgyweiriadau trwyaal yn lied ddiweddar. Xoddwr y lie ydyw Arglwydd Bos- ton. Nid oes yn v plwyf hwn daliad o'r degwm, yn uniongyrchol felly ond na thybied neb fod y plwyfolion yn cael tu rhyddhau drwy beidio talu yn anuniongyrchol felly. Yr un ydvw ei daliad y naill ffordd a'r llall. Y mae y gronfa, sydd wedi ei chodi yn ddiweddar wedi ychwanegu at y cyflog. Ac at gvfleusderau yr un sydd yn gofalu am v He y mae yma dy hardd ac ysblenydd vredi cael ei a.deiladu yn groes- ffordd i'r eghvys. Un o deulu y wlad sydd yn hynod am ei hoffeiriaid yciyw y gwran heb gydjTnffui'fio a r Ordinhad Sanctaidd o briodas; un er hyny vn cadw ei hun yn bur a diargyhoedd yn mhob ystyr— bywyd moesol, ac ni a gredwn crefyddol—ie, duwiol hefyd. Un a'i fryd ar garu o hono bawl)—Ymneill- dmvvr fel yr Hglwyswyr caredigrwydd yn cael ei ,r ddangos ganddo mewn llawer cyJlch tuallan i gorlan j yi* Eglwys gwr tawel, dijmhongar, a'i fryd ar fod~n f garedig i Ymiieilkluaeth. Cafwyd hyny yn sylwedd- ol ganddo tuagat y corph Alethodistaidd yn Llarallgo. Bu hyny yn amcan gan rai tuagat ci erll'd—ei biaid of ei hun yn troi ac yr, amcanu at hyn;w pan yn nghyf- nod dechreuad Alethodistiaid yn yr ardal. Dyddoroi yNy yr hanesion am yr erledigaethau fu ar grefydd vn y cjdch hwn. Bu y Parcli. Peter Williams yn y gjonydogaeth hon (a clierllaw AT eglwys) yn pregethu Crist a'i Groes. Derbvniodd erledigaeth dost ar lawer tro yma. Cawn iddo ar un ade^ fod yma, ac iddo ddeall ei bod hi yn debyg o fod yn ddrwg arnc— iddo roddi y penill hwnw i'w can 11: — "Yr Arglwydd biau'r ddaear gron, A'i llawnder mawr svdd eiddo," etc. Daeth y fath nerth ac arddeliad gyda chylioeddiad v peiyll uchod fel y rhoddasant eu hamcan mileinig heibio am y tro iddynt ollwng yr offerynau dial o u dwyla-w a bu y gv>'randawiad vn astud i'r di- wedd. Gall mai nid anyddorol gan y darllenwvr (felly yr ieuainc) fyddai ychydig o hanes digwyddiad neillduol arall ger yr eglwys hon. Ar brydnawn Sabboth, yr oedd dyfodiad v pregethwr (sef Peter I i Williams) yn hysoys drwy y broydd—torf fawr wedi (3 mgynull ond rhaid dweyd mai nid gyda'r Ull amcan gan y naill ddosharth a'r lIal. Yr oe-dd un dosbai'Lh weai dod gyda. r awydd yn llond eu calonau j wrando ar yr Efengyl 3-n cael "ei thraethu iddynt gan y pregethwr, a thrwy hyny rreisio llesad 'i'w heneidiau, ond yr oedd rhai vn mys^r y dorf gydaj^ amcan hollol wahanol-yr erlidwyr hyny—rhai a'r amcan o erlid, a hefyd cael difyrwch yn y fargen. Yn eu mysg yr oedd yno wr ar gefn caseg wen, medd yr hanes (gwel "Drych yr Amseroedd" a "Methodist- iaeth Cymru"). Yr oedd y gwr uchod gyda phastwm anferth yn ei law a1' ei chefn, gyda'r amcan, hefyd, o arwam y fintai ddiriaid i jTnosod ar y pregethwr. T Ond aet-h eu holl amcaniou vn eu herbyn hwy eu hunain. Yn lie cael difyrweh o faeddu v'pregethwr, yn 01 eu hamcan, trwy ddamwain, medd yr hanes, digwyddwyd cjdfwrdd a chrwnper yr hen aaseg wen. Deallasaut fod yna le o dditvrweh diniwed iddynt, yn eu tvb hwy. i aros dyfodiad y pregethwr, trwyi boenydio yr hen ga.seg. er cael ei gweled yn gyn.ngo, ac yn taflu ei phedolau i'r awvr, ac ymaith'yr a°thant fel Y moch i ryw wlad Gadarenaidd. Trwy y moddion uchod fe clda hwy d yr hen wr oedd ar ei chefn yn ei rwyd ei hun. Llawer o bethau eyffelvb gymerodd le gj-da r erlidwyr yn y fro hon, yn ngbyd a llawer lie arall. fod tuedd mewn erlid tipyn ar 1 yr offeiriad hwn am ei waith bendithiol vn rhoddi anrhegr 0 dir yn Llanallgo i'r MetJiodistiaid tuagat- adeilaou eu" capel. Bydd y capel uchod yn '"fon"- ment oesol^ o garedigrwydd v <rwr tuag at acLos ei auw. j e-j a gwneled erailL v cyfryw gymwynasait! yn y dyfodoI, ac yna bydd eu henwau yn bersawrus ar gromclau hanesyddiaeth oesoedd dvfodol. Cawn yma ddwygiad yn y dull v cvnhelir v gwasanaethau etu. yn rhagor nag ydoedd vn yr hen amser, cyn! dytodiad y ficer preseiml i driyianu. a, rhaid i ni hvs- bysu fod diwygiad wedi cyemryd lie yn ddiweddar gan y presenol, hefyd. Rhyw un gwasanaeth lyddid arferol gael gynt, ond yn awr cawn yma wasanieth,gl Oymreig a Stesneq yn y boreu, ysfol Sa-bbothol prydnawn, yr hon beth sydd yn oraffaeliad tra crw-ertli- fawr- Y mae hi yn cael ei dwyn yn mlael mewn ii irewn tiefn lied dda. Llwvddiant a ddilyno yr ymdreclnoi: gyda dysgu egwyoaorion crefvdda moesau da yn mysg y plant a r to, ieuanc sydd vn cod: vn ein rrwlacf- a chawn osper yn JT hwyr. Dolur 11 vga-id ydyw fod v f:\th ymdrech clodwiw yn cymeryd lie yma. Y mae yn perthyn lr eglwys hon ofxeryn ag svdd vn cael ei chwareu gyaa llaw feistro-fear. ac nid peth bychan ydyw hyny Ar mae offeryn yn clnvareu, yn cael ei harwarn felly, yn fantais neillduol pan y byddo y gynulleidfa yn deall pa beth vdvw canu gyda,«• offervn cerdd. Aed y cynulleidfaoedd ag sydd yn dodl ^ny yn mlaen tuag at gael math o 6 nii(;r Swir hglwvswAT yr ardal wledi'^ e hl gan amrv-w o gapelwyr y fro brakld^F ] TJ Peth Wn' B^th ni ^elwch taddhs%5wr yn dod 1 -apel Ymneillduol ar vj Sabboth (nac unrhyw adeg arall). Beth sydd i mddi eyfrif am hyn. Caniataer i Ymneillduwyr heb tod vn aJodau eglwysig e; mynychu. on beth. am yr aeioda-u vn y capel yn ei mynyclm. Dvlid ar bob cVfrif roddi1 atalfa ar y gwrthyni yn ol barn y Byd. Beth vw sylfaen EgJwys? Y mae y «rair eglwji yn ment- A/ewydd yn cael ei arfer mewn tri yst\T. D 'f- f ef 1 osod allan eglwys ddirgeledig, sef holl' d.yfa y gwaredigion, o bob oes a phob Lnvlad o ddechreu hyd ddiwedd y byd-y rhai a g .nvvd ^n Ddtiw, a br duw a bnrnvyd gan Grist, ac a sancteiddir"<Tpn vr T a Welir ar ddeheulaw y BarnwrV clydd diweddaf y wir Eglwys. Defnyddir v l i ^lygu 31 Eglwys wl'edig gyffredinol — pawb ar v vdx-tTI'' 1 yStyV ara11 a ddefnyddir vnddo1 3dyw yr eglwys weledig, neillduol, sef cynull.'ufa o ffyddlomaad a u plant, a fyddant arferol o j-mownull raddfa dinv"^ SWTdd7yrV etc* weledig ar Sirl n u i • nJe;>T1lg:,d' ™det> crefyddol Ve Nid Deddf Seneddol sydd yn rhoddi bod i eglwys ac mewn yn YI- }'styron uchod ei bod mewn angnydfod ac ymraniadau. Yr hvn svdd vn cyfansoclai eglwys—nid eglwys weledia~a'i "banfod >n gorpr..wys yn ei llywodraeth, ei threfniadau, a'i deddiau, a, defodau etc. Yn ol syniadau rhai pobl. aJlanol ydyv, meddwi v gair eglwys, a'i hvmostynwiad aJlanol ydyv, meddwi v gair eglwys, a'i hvmostynwiad i'r pen gwledig. Ond pa, un bvnag am hyny, cred Byd fod ganddi allu i wella a dyrchafu cymdeitlms ond gwneud iawn ddefnydd o'i braintian. Bvw i" l fynv a r broffes, yna darfyddai llawer o'r pftchodo.p a clia ergyd farwol yn ein gwlad. A' mae digon o nerth yn bod, ond i bawb fod yn unol yn eu hamcan, i effeithio cyfnewidiadau mawriou. vn wladol, evm- deithasol, ac yn foesob Y mae Eghrys Dduw i forI yn degweh bro a llawenydd yr holl ddaear. An Seion y dywedir "Dvma fv .rn?orphv>wsfa yn drae- ywydd. Ym!)" trigaf, canys ehwenvchais hi. Am- gylchwch S., ac ewch o'i hamgvlch hi. Ysfvr- iwch ei rhasftwiau, cdrycnwch ar ei plinlnsau, fel mynegoch i'r oes a ddelo ar ol." Cred v Byd fod vr offeiriad yma yn un ag sydd a'i gymeriad yn gyfrvw ag bydd ffrwvth da yn ddyn o'i fywyd.- Rhaid dweyd nad. yw yn alluog mewn nregethu y Gair. Ara., lied fychara yw vn y cyfeiriad vna; p-o fel darllenwr, credem y gallisem wneud yn well onibne arn ddifater- wcl) neu i-ywbetli cyfTelyb. Cred y Byd ei fod yn esiampl i lawer --n ei ddirwestiaeth. Efelyched rhai ef vn mhob rhinwedd a moes. ] Yn y nesaf :—Gosen, Llangwjdlog. Y BYD. O.Y.N,.fewn p&rthynas i Bryn'refail, nid oeddwn yn meddwi dweyd fod yno fwy na thri blaenor, wedi! crybwyll am enw G. Williams yn flaenorol. Rhifi llawn yno yw tri; ac os y darfu i greadur meidrol gyfeiliorni, dymunem arnoch, Mr "GwaJch," roddi | ffeithiau gwrthgyferbyniol i evfeiliornadau yn yr ys- grif. Bydd-wn ddiolchgar i chwi am eu nodi a'u iol eywiro, o berthynas i gyrddau vr Ysgol Sabbothol, yn nghyd a'u beirdd, etc. Hefyd v petbau anwir- eddiis mewn cysylltiad a Llanwenllwvfo, yr hyn na fu wiw gan y parchus reithor, ond amcanu at. ddango s ond un ffa-ith, a hyny mewn nertbt'nas i'r rn f a fynycha y cyfryw ar .gytartaledd.— B.

Wythnos yn Slatington, Pa. n^ ,car,n y7" ysgruena Deiniol Arfon i'r 'y ch Cyfarfiun ar cvfaill T:;om;vs Humphrey yn mhen ychydig iawn ar ol cjTliaedd Slatington. Yr oedd ef yn un o'r plant. a" hefvd de oedd prif denor- ydd y Band of Hope. v lkddf yr oedd yntau oreu, a chlywais ef yl5 ca-uu "Arwyddion Henaint" mewn cylarfcrl cyhoeüd u'. nid yn unig canu, ond vr oedd yn actio y dernp oiyj. Yr oedd ei weled -n awr yn peri i mi golio i),ay '-n dda, er nad oes dim llaAver o Arwyddion Hi iia.i.t'' arno eto. Aiae v cyfryw yn dyfod 1 gvd, modd bynag. a hyny yn ddistaw. fel lyliant y hysieuyn. G-wnaethym. ymarccli mawr i fynu gweled yr oil a allwn o hen weiiliwyr Ciiwarel y Cae, a llwyddais i raddau Led dda. Synais weled cynifer o hen yf- eillioni Sink Bacn, neu y Workhouse, gnn mai yno y dechreuais fy ngyrfa chwarelrddol. Yr oedd "n dueddol iawn i m- deimlo dyddordob vn y rhai oedd- Yllt wedi bod yn WcrkiiOKsc—Dafydd Morris y Bryn- iau, Ropert Williams y Cap?!. John Morris, y Brvn- pU %h:ra ,A l!i;jns °'r Bryn Llys. John Jboes o Pont Ty C-wyn. un ar id o Tai'r Mynydd nad yd- ^f yn coua to enw. h ?fyd eroclaf i mi weled era'ill. ond mac y cot vredi coih eu henwau. Cefais bleser mawr wrth wnmaaw y cyfei.'iton yn adrodd helvnt-ion ywork-liouse. fodrliai 0 bonynt yn cofio am yr Eisteddfod fythgofiadwv hono a ddechreuodd trwv i'r ygrifenydd fyned a "conccrtina" i'r cwt oedd viti agor Sink Lach, a John Jones, "Ty Hen," yn canu gjda hi, fel y byddai gyda'r delvn. Allan o'r awr gimaw hono y tarddodd Eisteddfod y Workhouse pan oedd corau o bob pone yn cystadlu. Bu'm yn meddwi lawer gwaith mai dyddoroi iawn ruasai ychydig o hanes yr hen bone hono, oherwydd yr oedd yno gymeriadau doniol, yn amrywio yn en galluoedd llenorion da, beirdd o fri, eerddorion galluog, ac ysgolheigion gwych, yn nghyd a plu-eeetli- wy.a meddygon. Yn wir, yr oedd yno bobpeth am wn i, a char-vvn weled rhywun a gwell cof na mi vn rhoddi yr hanes yn y "Drych." U11 o fechgyn Betlrsda ydyw "postmaster" Slat- ington, sef y Cymro sh-d John R. Roberts. Mae v cyfaill hwn yn bur bob! ^gaidd, nid vn unig gyda't Cymry, ond liefyd Americaniaid. Da genym weled fod plant J. R. yn cull safleoedd uebel iddynt eu hunain. Mae un ma.b iddo yn y colcr. a diameu genj-f y bydd vntau yr un mor llwyddianus a'i frawd ai chwaer. William Thomas. "Grisiau Cochiou," sydd yno, ac y mae efe yn bur foddlawn, wedi cael digon o dda, y byd iiwn yr oedd yn dda iaw-n enyr ci weled yn edrych mor dda. Dymunaf iddo cTdydfl- iau lawer i fwynhau ffrwyth ei lafur. John Thomas. Coed Pare, hefrel, sydd ivedi rlwddi arfau yr lien chv. urel i lawr, a dymunaf yr un modd iddo yntau. Bum rai dyddiau cyn dyfod o hyd i'r doniol John Price, Cilfodan. Er ei fod yn y wlad hon ers llawer o Aynyddoedd y mae wedi cadw ei oe-dran vn dda. Wrth ymddiddan a'r cyfaill hwn ehedodd fy meddwi at ei hen gartref yn Cilfodan. Cof genvi fel v byddai plant Ysgol Carneddi yn galw gJTda Ellen Williams, ei farn, pan fyddem yn sychedig neu eisieu gwybod pa faint o'r gloch ydoedd. Nid vn unig byddai Ellen W illiams yn siriol a charedig wrthym, ond rhoddai fiechdan "jam" i bob un o honom. Os oes rhai o'r plant hyny yn fyw, ac yn gweled v llinellau hyn, fa gydunant a mi i d dweyd fod "jam" Ellen Williams yn rhagori ar bob "jam." Peth arall ddaeth yn fyw iawn i'r cof ydoedd hen hofel Evan Roberts y Shop—fel 'TT byddem yn chwaren yno ar ddiwrnod gwlawiog. a, hawb a'i yst-ori ond John Price fyddai y doniolaf o honvnt. 0 flaen "shop" byddai gan Evan Roberts amryw o cas»iau Riwgr gweigion, a (lyna. lie bvddai rhai o honom yn eu troi rowlio i lawr yr ailt weithiau vn en hyrddio i lawr hen g.?e Mari Evan. Pen y Biyn. nes byddai helynt; ond rywfodd, byddai i'r gwr siriol a charedig Evan Roberts gymryd yr oil yn ddi-ddig a llawen. Cyfarfum a'r hen gyf:1iH doniol John Griffith. Tan y Scrafell, yv hwn sydd yn adnabod pawb o ardal Bethesda, ac nid yn •, nig eu hadnabocl, ond gall olrhain achau eu teuluocdd. Yr oedd yn cofio yr ysgrifenydd yn faban bach, meddai ef, a gwallt curl. iog coch genyf. Ni chafodd fawr o fantais i fy ngweM, ond yn unig wrth fyned heibio'r ty o'r gwaith. a gweled fy mam yn fy magu mae hyn yn awgrymit pa mor gywir ydyw cof yr hen gyfaill. Buasai yn dda iawn genyf pe buaswm wredi cael mwy o amser gydag ef. A'r oedd ganddo lawer i'w ddweyd am fv I nau daid, Thomas" iJiams, Penisa'r Nant, a Grif- fith Thomas, Tai'n Coed bu vn gwrithio gyda'r olaf. W rth ediyc-h ar y -chwarelwvr '!1 dvfod o'r gwaith, yn gwneud mi feddwl am bobl Ciiwarel y Cae ar Ffordd Bost Bethesda. Yr oedd v ffordd bost yn ddigon hydan fel ag i roddi disron o le i bawb gerdded yn hwylus, ond -an ddeuant i hen Adwj- y Pant, lie byddai y rhan luosoca-f yn troi, yr oedd vr'hen fford(I yn llawn o glawdd i glawàd: ac mae yn gof genvf fel y byddai y bobl ieuainc mor ofalus wrth sreisio pasio yr hen a'r methiantus—nid <r,vthio eu ffordd vn mlaen, fel ag y gwneir yn y trefydd yma; na. iveidio yn ddistaw i'r ffos fawlvd rhag hyd vn nod cyffwrdd a'r hen wyr tirion ac anwyl. Yr wvf yn cofio i un dyn daflu fy nhaid. Griffith Thomas. Yr oedd vr hen wr yn dyfod i hwr Allt Brvnllwyd. ac fel byddai vr hen bobl v pryd hyny, yn cychwyn ychydig cvn caniad y gloch. Yn lie ysgoi i basio, fo wtlnodd yr adyn hwnw ei hunan drwy bob!, nes taflu yr hen wr i'r llawr. Gwelais y dyn hwnw pan ar ymweliad a'r Hen WIad. ac yr oedd yi-it-,i.-Li wedi'gwargrymu ac yn bur fysgrell, a diameu g-enyf fod ganddo fwy o gydymdeimlad at hen bobl wrth eu ffyn nag oedd ganddo y pryd y taflodd fy nhaid i lawr. Yr oedd yn dda genyf weled y fath gydymdeimlad yn mhobl ieuainc Slatington at vr hen bobl ond lie gwael iawn sydd yn chwarelau T whd: hon i hen bobl. Gwaith a ofynir a gwa.it-b raid eapl. Ond credaf v dylai y rhai sydd wedi bod yn foddion i wneud eraill yn gyfoethog, gael eu cydnabod yn aw-r yn eu hen ddyddiau. Wrth fyned drwy y chwarelau un diwr- nod gyda Bob, fy nghefnder, yr oeddwn yn meddwi am yr hen amser gynt, a d'ifyr iawn i mi oedd gweled yr orcld, cynion, manlioHt. a'r brar-hollt, yn'nghvd a r ocn rnys. Daeth i fy m^dclwl fel y bvddwn vn ceisio codi y rhys at fy mhen. a byddai fy nhad yn gad a el i mi dori ami i glwt. T'-ddai bidch wedi ei lifio yn barod a'i droi fel b-Iclti v bwlch 1 rawr. rhoddai fv nhad lwch Ilechi ar y fan v byddwn i daro. Byddai ofn garw amaf. oK^rwydd os riiedai. fel y dywedwn. dyna. ddarfod am y dwt: ond os ilwyddwn i gael toriad cIa, toriad fel ian. y fath gan- mol a, gawn, a byddwn yni metbu seeled yr amser yn dyfod ddigon buan i gael dweyd wrth fy mam. a byddai liit-hnu mor faleh o frlvwed am; hyny, a -ihe •bunswn wedi carfod talaeth o lechfeini Peryelns iawn oeddwn yn gweled v cli,,rarel,i tyllau dyfnion, a'r dvnion yn gweithio o dan y meini mawrion yn 1¡nfr.111 fol brain uwchben ond dywedir mai ychydig iawn vdywnifer v damweiniau. a da iawn am hyny. Wedi cerdded i fynv ac i lawr, ar hyd ac ar led y chwarelau. vr oeddwn- wedi blino, a'r cyllau yn gwaeddi am rywbeth ynddvnt. Yr oedd- wn yn Franklin erbyn hyn. a chofiodd fy nghefnder am y Gj"mraes siriol a charedig Mrs Jane ParrV (Llin); a ffwrdd a ni tuag yno. ac yr oedd Mrs Parry fel yn disgwyl am n-wiin ddyfod yno, oherwydd vr oedd yn hwvlio p 17,-0, ac yr oedd yn gwaeddi mai vn yr adeg y d^ethem yno, "Yn vr adec. hogia bach." meddai ac yr oedd geiriau feUy yn ddigon 0 arwvdà i ni fod yno groesaw i ni. Dyma lie yr oedd M Williams. V. ilkesb-irre, vn p..ros. ee y wir nl,, g,dla-sai fod mewn He gwell. Mae gan Mrs Parry ardd a.rdd- erchog, a. rlion o afalau n. "grapes" a nhethau eraill at gynhaliaeth dyn. Po bnnsai o'r f^b vn agos i Pittsburg, ffarm fuasem TTI Ri galw. Heblaw ffrwythau, yr oedd yno dda pluog hefyd. ugeiniai:—- ni wyddai Airs Parrv fair,t. Y nesaf oedd myned i w y stpbal, ood nid oedd yno vr no ceffyl ar hyn o brvd. ond yn ^mvl -r oedd yno fochvri mawrbraf athewvrlowg vn <»orweddyn ei gorlan. Nid oeddwn wedi gweled m^chyn vn ei gvrt ers blvnydd- au. Nid oes dim rinTW lawer, os dim. o hoffder vnot at fochyn. ond m^ddyls-rs weled mochvn Mf* Jane PPTTV, in!,i dymunol iawn fuasai ei weled wedi ei gogimo «r v bwrdd, p, gwvbod mai ATr.) Parry oedd wedi ei fwydo a i besgi. Mi" -n sicr g^nvf y hvdd brawn ymocbvn hwnw mor felos ei flas a. Brawn Rich. T Jones (Die Llanrug), yr hwn a, ystyr id y goren a'r -1 Tl' glmaf am wneud brawn vn Sir G-nemarfon. \V¡>jï Jbnw pin Hng«lJa-n afalau yr oeddym ,'11 barod, i fyned i'r oectref. Yn byw yn y drws nes^i-f y mae Mrs Gwen Parry, morch-vn-nghyfraith Airs J -1 0 Parry, ac yr oedd hithan mar groesawi*« a. siriol* Drwg oedd genyf na chefais weled John Parry. on<J h.vderaf y caf y pleser eto, a hvny yn fuan, 0 weled rr- oil o honynf-. Diolchaf i Gvmry Slntirurton am eH caredisrrwydrh Da, oedd genvf "vtl cyfarfod ag ryw o brif Ienorion a beirdd Slatington—-Teuan Dirdd. CT^gir. a Cilgwvn. Bu bron i mi fethu gweled Grif' fith Elli. ei -,rf- arfod bob amser. Richard Humnhrey svdd V11 edryeb- fel arfer hefyd. V*r (,e,lfi yn dda. g»r.vf glywe 1 ca.ntt mor dda. yn v oa.iaelau Cyroreifr. a ^u'm yn i^wrrnaa'W a-r y Parch WWam Davi-s yn n"h,a,p:l vr Annibvn.wy^ Mae r brawd hwn vn bar llafarus. a. wbeitbiwn Iwydd yn y chwarelwvr. Yr oedd vn hvfrvd- weh mawr genyf gael cyfarfod a tlnd. mam. a hr(}(h7: y cyfaill serchog, a. eohebvdd ffrddlawn v "1)-c a. yn y ddKas hon. rf R. H. Divies fCMnvo). ln gartref v britwd Davis, a drwg genvf na rhycM i "dvfod gyda mi ar v daith hon. Da chwi oil, Gymru tirion Slat-ington. IIIV" ett,b vn 1