Gwalia

GWYLEIDD-DRA AR DIFFYGO HONO Syr,—Moddai rlij-w goeg-ddy-n -T;iiwaifii "Y mae dwy oclir i bob dadl"-fy ochr i a,'r ochr gyfeiliorn- us. A welsock chwi erioed, .Air Gol., fel y mae hyn yn cael ei wirio, nid yn unig mewn dadl, ond pob peth arall ? Y mas yn vmddangos nad ydym ni yn Nghymru yma wedi cyrhaedd safon mor "uchel mewn gwyleidd- dra a'n cymydogion y Saeson, neu ynte yr ydym wedi cyrhaedd safon mor uchel f01 nad ydym yn can- fod unrliyw ,niwed mnro. caniatau i ddyiiion a merch- 00 gyd-ynidi'oclu—oanys y mae hyn i'w weled mewn ymdroch-ieoedd ar lanau mor gwlad y Brython. Y mae awdurdodau Broadst-airs yn gomedd can- iatau hyn, gan haeni ei fod yn beth anfoesol, ac y mae llawer lawn o ysgrifenu wedi lun! yn (v papyrau Seie- nig ar y mater. Nid yv? hyn, fel pob peth arall, ond mater o arferiacl ac y mae llawer iawn o -nyleidd- dra gau ("false modesty") yn gysylltiedig ag ef. Ichydig iawn o bersonau sydd yn ystyried nad yw gwyleidd-dra ond mater o axferiad, a bod yr arferiad hwnw JTI ^cyfnowid yn unol a liinsawdd .neu grefydd ~y bobl. Er engrailft, y mae mere he d Morocco yn gorchuddio eu hwynebau—y mae, ,vn rhan o'u crefydd i wneud hyny. Y maent yn ofni edrychiad dynion, ac am hyny, y mae --nebau y merched. yma. ,yn cael eu gorchuddio a "veil" drwchus bob amser, ac eto nid ydynt ,yn meddwl dim o ddynoethi eu coesau. Gellir gweled yr aelodau hyny pan v byddont yn cyfeirio eu camrau i'r fynwent at ddydd G.wener (eu Sabboth hwy) i alaru wrth feddau eu hjfnafiaid. j Beth fuasai y merched yma yn ddweyd pe buasent Jll myned i mewn i'r "ball loom yn ein gwlaa ni; ac yn gweled gwyneb a'r gwddf, cefn a breichiau, ein boneddigesau ,wedi eu dynoethi yn ddigywilydd? Y maent yn anghofio yn hoilol lilell oeiddo Hero- dotus. Remember that by her clothes woman puts off, her dotus. modesty." 1 Y mae llawer o genhodloedcl Ewrop yn edrych gyda syndod ar yr hyn sydd yn -cynyg ei hun i'n sylw mewn cymdeithas yma, ond yr ydym ni, oher- wydd arferiad, yn eu ystyried. yn .itithaf ..gv.ylaidi a pnarchus. Nid ydym yn meddwl dim a'r "decollete bodice,' nid ydym yn edrych ar ferch ar ei goreu yn yr ,hwyr os na fydd yn "partly undrtesed." Yn Japan y mae dynion a merched yn. cyd-ym- droclii. Yna, pan yn myned i mewn r ty, y mae-'r dynion a'r merched yn tynu ana danyait at v "wJdst." Y; mae arferiad yr hynafiaid wedi symud ymaith [ bob leidd-dra gau o fymwes Japaniaid pan gartref, er eu bod fesl cene'dl yn dilladu eu. hunain pan allan. Yivinae yn rhaid i'r Esquimaux wisgo dillad cynes oherwydd yr oerfel, ond unwaith yn y ty, y. maent yn tynu ,eu holl ddillad ymaith, ac y naae dynion a merched yn eistadd ochr yn ochr mewn cyflwr o "nudity." Nid oes arnynt gywilydd o hyn-dyma eu hetxi^rim. Yn J^eland y mae yr holl deuiu yn cy^gn yn yr un :• ystafel), oherwydd yr oerni" er .mwyn cynvrchu &I" _gwres. Y mae y Finlanders yn bobl hynod ddiwylliedig a phur-feddwl, a mwy na hyny, gallant yipifrostio eu bod yn un o'r cenhedloedd mwyaf moesol JTI Ewrop. Eto mae eu harferiad hwy a ninnaoi yn dia.gwahanol. Y mae T mhob bwthyn yno--tlawd neu gyfoethog— "real batl-i. Bob dydd Sadwrn drwy yflwyddyn y mae pob ■ eulu JTIO yn ymdrochi-pawb trvda'u gilydd —tad, g^Taig, brodyr, chwiorydd, gweithwyr a chyfeilllw v naiil yn cynorthwyo y Hall. Djiaa ar- feriad y wlad, ac nid oes neb (yn meddwl dim o gael ei weled j*an ;ei gyfeillion yn ei gyflwr naturiol Am o 2c i ls.y jnaA merched yn mvned oddiarnirvlch yn y trefi i diochi v teulu. Nid oes neb yn meddsvl am ymdroclji e. Hunan. Y mae dynion o bob oed yn cael eu goichi gan y mca-ched yma. I ni y mae yn ymddango141 yn arferiad hynod, ond iddynt hwy y mae yn dd|gwyddiad beunyddioL (l Nid yw yr uchod ond ychydig ffeitliiau gwapgar- edig ond ant yn befJ i brofi nad yw gwjdeidd-dra ond pertkvn,t,sol.iyvlative). Yn ei wirystjTy mae rhin- "wedd y peth mwyaf anhebgoroL Ond rhaid, ni beidio beiy eraill am nad ydynt rn digwyad bod yn hallo! fel yr eiddom ni: "I'r$ur .pobptth sydd bur, ond i'r amhur nid pur dim. Y mae y drT^y/i, canfod drwg yn mhob jpeth. Rhaid i ni ffurtio ein safon ein hunain o rinwedd, ac yis- ddwyn i fyny at. hyny. Nid oes neb yn gwneud mwy <) niwed i achos rliinwedd, yleidd-dra, a moesoldetv v 3.< ^hojS rhhfw^dd, gyyleidd-dra, a moeseldeb, na pride gyda'.i "fahe niodesty.—Ydwrf, etc., JR.

ESIAitPLAJ.T LLANERCHYMEDB. — Gfnaf ddy/<»d i'r VVasg yr itythnos han, eich bod" yn tynu eicli ysgrifell ar draws •btax'ddegau rbrfii ohoto^n. fpl eiddo "Cycler." Cyd- nabyduir fod "Cycler"-yn waKus, ac nid G-f yn aiuig ■^d ei flaencpydd, "Gwylirdydd, ymffrostfawr. aeth, pob g'ohebi^gtlitO dfo bwy gilydd am ein .Pentivf sydd faw- wallut-. sef ,y geiriau, braw.ddegau dull annymuuol o'u u.os.oa, -v.-rtli eu gilydd. Y JJiae. y,. oll yn ol ty nyb i yA gam a'ch lieun-,ddiaoib gtfilnidir yn eklb ^newytdiadur, a hyny yn wyth- ;no»ol, er y cydaabyddir tisoes newn ysgrifeniad- a4 wrk-d«*adleuon en Ifjod yn tueddot i wallau nag yagrjfeniadau j'j bwnc sajK^ddtl ac os edrych- iddo fel pwnc o dduwityddiaeth canfyddir fod ffaiti),Sit Ihd apol, a'r ^nican jnaw yw, nJ&e'n filer, trefn i r aaill a'J Ual) ael gafael ar 'srendid yr yinresyrniad er mwrn gorctifygu, ond nid yasr'n br^dol a hwy/nsbl^gid amcan maw jrs^rifeniad ydyw, egluro yw fwy gonest a .bethy.ywr gwaitb i fod, a gvnsgoy noethder a girisg ck v, p!i'-is a da, fel eg y byds i'r qnewyllyn herio cyaifcyrtiadiiu gerwinder yr ystwro, sy ^hai fel yn bret^nol cydio y& nghydsrybodaa rhai dyn- ion aes eu dainio i ddifancoll. Ae os ecfe-ychir o'r ochr arall i'i<c,Testnvn rhoddwn i'n feynienj ld "ven- tilator" i osod allan ei gynyrcliiadaoi yn ddeallol a rhesyuwl fel g i hrffeithio y pwnc, a'i gysylltiadau yn fwv §gliir.;f$; y gall pavrb farnu d'^sto ,ei hun a thros ei eiddo ei hun;. Yn awr, Mr Go! galwaf eich sylr; yn a-ril,udd, \wedi F ychydig ,*ylwadisa ar ffurfiau ein liyimesymiadau at y pwnc jaiawreddog urddasw)»> -"E$ifvnplan Llanerchymeddj" JT hsRi destyn sydd yn caei yr ymdrafodaeth fwyaf anewy'il- .Jsgar ga,n ei wihwjtsiebwyr, fel ag i beri loess i &,iy, ilad caruaidd Jlawr o'u hynafgrwyr. Er mor arw -yw syniadau "'Gwyii«sdydd" am danom, ac «r :jnar Meddfol yw ei ysbryd ymchwilgar am feiau 'pentref, tajtbeidir fi gan euogrwydd fy ny- >led i'm tadan, i ;oddi 11am dros a /hu- hwjr, t i'w syniadau ofergoelus a Ba.alaidd, a'i ,Q.dTChymyg i alw rJwy rlad at eangiad a ehynjTs'h twhlawn yr emamplal1 hyn. Y mae esiamplau .elll pentrcf yn wybyddiui i t'anau o Loegr a Chymru b'nt.eddyw,ac yn y mapifa hyn y mae eu "ffrwyth. .aU aeddfed" yn arddel cenhadwri y Goruchaf, a 113-ny i lwyadiant mawr, ac if• esiamplau fel hynyna yn gysur mawr i'n rhyfyg o ysgrirenu yn erbyn GwyliedyJd" a'11 syniadaji, a kchynghorwn "Gwyl- le^vdd" i 1'G I yn fwy ymckmlgat? am danynt, er dod ymwybyddiaeth o hane^yddiaeih am "esiamplau -Llajierchymedij.ac fe wna hyny jeddfu ei faich ac Yagd&liati aor4i ei gydwybod J'hág iddynt ysgrecliicin ^tU yeled rliekji plant yn mynod gyda'u "holwyn- feirch'' ar hyd a jled y wlad, ac a'u frod yn gwneu- W hyn (medd«iS,s yn rhoddi c.siaa^,pl ddrwg i'n rhianod by.chain, a ?jod hyny wedyn ysj. creu rhyw anwybodaeth ynddynt^ tuag at lluihad ,e,n cyfrifoldeb au synwyrau/ Y mae "Gwyliedydd" f-1 fy hunan, {' eraillyn teimlo ein huin yn gewri ac yn Goliath- kd wrth yggnfenu i'r ond CilmslJÚ!1 mawr 1 | yw hYD sydd wedi cymeiyr He ynom. Y. ai?rMb V"*° Sh lly I ■01 ysgwyddau *na 1. ,tater, ac egiiu j _v.tr rlrlwfn th/^Syliedydd" ei tod yn YSKNFERIJXL^elh™> 'dymmwn^r^ 'Pe'h' ,hefyd ddaw.i'w meddiant.. j —Tlrw? iawn crenyf oedd canfod gwrthwy-neb- ydd jti d^hreu tanbeidio J lon oedd £y nod, o!id i'r gwrthwyneb, ctdm"b°daU, ^0 meddyliau, a, datguddio <Mod»l, aLclVyr ac addolesau yr olwynydd. Gan fod y "Cycler" hwn yn ceisio fy nuo ai drywamad, a ch>- meryd ei ysgrifbin yn gyfwng at hyny, dyddorol fyddai i mi roddi ychydig eglurhadau iddo. Anwir- edd yw y cyhuddiad cyntaf ddyga yn fy crbyn, ond, metha a p'hrofi yr anwiredd. Pan yn darllen y frawddeg ganlynoL- o 1 euldo Gellir hanesyddu marwolaeth dibechod a sancteiddrwydd, etc., medd- yliais fod un o'r dyfn-ddysgedigion am godvmu a mi, ond wedi liir syllu'canfyddir yn y frawddeg gysgod o ysgogyn anfeoras, yn defnyddio geiriau cysylltiedig a bywyd arall, i ddangos gallu y byu-yd hwn, sydd yn ymgorphoredig ynddo ef. Defnyddia. einau y fraw- ddeg grybwylledig i bwrpas hollol anheilwng. Gesyd allan farwolaeth dibechod a sancteiddrwydd fel yn wrthwynebol i'w gilydd, pryd mewn gwirionedd, ffrwvth sancteiddrwydd yw marwolaeth dibechod san^ant yr un trotliwy. Pv/y feddiana y naill heb y 11311° Felly, gan y gellir cydmaru ffeithiau y frawddeg uchod, gwirionedd oedd yr oil ddywedais yn fy llythyr diweddaf. Ynn ol mynegiad "Cycler, wiw 1 neb geisio "perswadio dynion, oherwydd ofer. yw." Beth am yr adnodau a gadarnhant. gjdnfoldeb dyn dros ei gyd-ddyn? Sonia am gornelwyr. ond bydded hysbys idda mai nid segur-swyddwr na chornelydd wyf fi, ac ni v,be.tryal yw fy sefyllfan ar y Suhau i wylio cam- rau mynychwyr addoldai. Synais yn ddirfawr pan y dywedai maii gan belydr o oleani o ystafelloedd yr un diwg yr arweiniwyd ef i feddwl lliai pefthau; ac ,g dyma ei ddirgelfa, a'i drigf-v 1, dengys ei drigfa.i pa fatn fod yw "Cycler." Ni ddy\vedaf ^dni mwy y tro yma, canys rhoddasoch chwi (Mr ';01) gipdmi ar ei feddyliau godidog a dyfnion, aeiyd <!anfiosasoch iddo 10' diu gramadegol.- Y dWJ-f, etc GWILIEDYDl). (Mae yr ymrafad hon yn rhy bersonol i fod o nemawr ddyddordcb i craill. Illiodder pen arni.-Gol.)

Dywed yr adroddiad terfynol ar ddirwasgiad amaethyddol y bu yn Nghymru droi yn zol o'r rhent o 20ain i 30ain y ca.nt ar dir aretiig yn Ngogledd Cymru, "ond gyda'r eithriadau hyn ych- ydig ostyngiad parhaol fu yn y Dywysogaeth, er fod troi yn ol a gostyngiadau o ddcg i ugain y cant wedi bod yn fwy cyffredinol." Mae rhes- ymau da, y rhai ni ddeallir yn dda yn Lloegr, pa- ham na fu i dir syrthio gymaint mewn gwerth yn y Dywysogaetli ag y bu yn Lloegr. Yn y lie cyntaf mae mwy o bobl mewn angeR tir yn Nghymru nag sydd yn Lloegr. Drachefn, yn Nghymru gwneir ymdrechion mwy i ddefnyddio'r tir tuagat gynhaliaeth y rhai a fodolant arno. Ac, yn ddiweddaf, fel y dengys yr adroddiad, nid yw gwartheg stor, prif gynyrch Cymru, wedi disgyn yn eu pris i'r un graddau ag y mae pethau eraill wedi disgyn. Mae y Cymry, dywed yn mhellach, yn gweithio yn galed, yn byw yn wael, ac mewn llawer o engreifftiau mae teuluoedd cyfain yn gweithio ar y tir ac ni dderbyniant ddim yn ol eithr bwyd prin a dillad. Diau y gwnai amaeth- ^vyr Cymreig yn dda yn Lloegr, end fod yr iaith a u lioffder o'u carfcrefi yn eu rhwymo wrth y tir.

[Nid ydym yn gyfrifol am syniadau ein goheb wyr yn y goletn hon. ) ARDDANGOSF A FLODAU TYDWEILIOG, Mr Gol,—-Gwelaf fod rhywun eilw ei hun yn "Shon Chwareu Teg," 3m Awst ltiea o ch papvr, yn tuchan yn sioraedig yn <srbyn dylaraiaa.y beirniaid ar y "dressed. fowls' yn. yr arddango ncliod. Chwareu teg fuasai iddo ahv.,syrw y gor ar y pryd, ac iddynt hwyth&u hysbysu ei iaid os oedd yn metidwl eu bod wedi g wneud c neb, ond wedi esgeatuso hyuy uasal oedd yn chwareu teg iddo roddi ei enw priodoi on oe j ^isgwyl caei eglurhad, ond mae yn debjg o S,Oh.T. wedi cael ei siomi na chawsai hi y P • 5T hen ddywediad yn cael ei wirio, anai 8 y fran 'ei chjw/felly to fTbeSSd hywion ieir nid wyf yn meddwl fo «^heu am funud nad oedd llawer j £ na hwy i feirniadu, a, wedx g^eled o ^ressio fowls yn enwedig mewn beirn- ^Qanay pobiogaidd fel y Barn, etc., o » tg wedi iaid fod yn esiawyth eu meddyliau^ chwareu gwneud cyfiawnder, yr hya -8yd Bwyllgor tegwch. Carwn awgrymu cyn S Ch T. y 3T Arddangosfa eicrhau gw^aeth ^tt.. 7 JLi yn

GORSAF Y RHEILFFORDD, LLANGEFNI. dyma'r orsaf fwyaf anghysurus 1 detthwyr o honyat oil. Er enzraifft, yr eeddwn 1 a ehyf&ill yn disgwyl x gerbydres hwyraf y noswaith orr Maen, a« p gor- iod sefyll o'r tuallan, fan fod yr eisteddleoedd yn y "waiting-room" wedi m meddianju yn gyfangwbl Stan fechgyn a merched sydd yn gwasanaethu o r tu ol i'r "counters" yn masnachdai y dref. Ac ,rud yn im i <.r hyny, ond y mae eu hymddygiadau yn bobpetii ond'dymunoL Gwnani oernadau fel "hyenas pwyst- filaidd, a gwawdiant ddieithriaid. Ond tu: bwy y mae'r bai am yr anrlsefn jura' Paid ar yr awdur- dodau? Deffrowch at eich dyledswyddau, rhowch y gj-fraith mown grym, ac ond i chwi wneud hyny, fe symudir y blinder a'r anghysur deimla llawer yn eich gorsaf heblaw PASSENGER.

Cyhuddiad Difrifol yn Erbyn Ghwarelwyr., ;EU TEADDODI I'R BRAWDLYS. Yn heddlys Bettwsycoed,, ddydd Mercher, ger- bron y Milwriad Johnstone, Dr. Evans, a Mr Buxton, cyhuddid Robert Eccles William Wil- Jiams (Cross Keys), a David Thomas (Green Oak), yr olio Bettwsycoed Owen. Pritchard a Richard Humphreys (Welsli-st.), Richard Griffith (Cae'r Gerllan), Evan Evans (Carneddi-road), a T. Henry Williams (Bryn Ffrydlas), yr oil o Bethesda, a'r rhai a weithient yn flaenorol, yn Chwarel y Pen- rhyn, ,0 ynjgynghreirio i dwyllo Cwmni Chwarel- au Bettwsycoed. Erlynid ar ran y cwmni gan Mr David Jones, Llanrwst, ac amddiffynid y eyb-uddedigion gan Mr Ellis Janes-Griffith, A.S. (yn cael ei gyfar- wyddo gan Mr Daviæ-Jones, Llanrwst). f Gofynodd Mr David Jones am i enw John Richard Jones, yr hwn oedd wedi dianc i ffwrdd, gael ei dynu allan o'r cyhuddiad. Wedi peth siarad rhwng y twrneiod a'r fainc ar bwynt o gyf- j raith, aethpwyd yn mlaeu gyda'r achos yn erbyn David Thomas am iddpr mewn cynghrair.a, John Richard J ones neu David Roberts, geisio twyllo'r cwmni. ] Tystiodd Mr London, arolygydd y cwmni, fod .David Thomas yn gweithio j*n y chwarel ar y; 12fed o Awst, a bod John R. Jones naill ai yn bartner .gydag ef, neu yn gyflogedig ganddo. Ar y dydd dan sylw darfu iddo ef (y tyst) wylio tri pheiriant,pwyso am dair awr o amser, er cael allan pajojfer o lwythi a elai drostynt yn y rhan bono o'r gloddfa He y gweithiai y cyhuddedig. ,Pasiodd,ÆH;dwa.r.11wyth. dros y peiriant o'r fargen a weithid, gan Thomas. Wedi chwilio llyfrau y ty pwyso, gwelodd fod saith o lwythi wedi eu rhoddi i iwr yn He pedwar. Bachgen o'r. enw David Roberts a ofalai am y peiriant pwyso. Y diwrnod dilynol, yr oedd nifer y llwythi yn gywir ond yr oedd eu pwysau yn llawer mwy na'r hyn a ddylasent. fod, a bamu oddiwrth .ymddango.siad J y llwythi. Credai fod pwysau un llwyth yn y llyfr gymaint, ddwywaith ag ydoedd mewn gwdi- ionedd. B.u ef yn siarad yn ddifrifol ar y mater i gyda'r bachgen. Talwyd i'r dynion yn llawn. Telid iddynt yn ol 8c y dunell am gludo ymaith. yr 1 ysbwriel. I Mewn atebiad i Mr Ellis Jones-Griffith, dy- wedodd y tyst. ei fod yn gwylio y .peiriant pwyso o bellder o ddau can' llath. Yn ystod y mis blaenorol, nid oedd rhai o'r peirianau pwyso yn gywir ond yr, oedd yr un a.wyliai ef ar y,12fed.o j Awst wedi ei osod yn ei I0. Nid oedd y dynion [, _1 ;,vii guswi y pwysau i lawr pan na byddai y bachgen yn bresenol. Buasai ef yn troi i ifwrdd unrliyw ddyn a wnaetluii y fath beth. Nid oedd ef yn ym- wybodol fod llechfaen gerlbw y swyddfa wedi ei gorchuddio a ffigyrau ond ni buasai yn svnu wedi deall yr hyn a wnaethid. Trowyd; Day id". Thomas i ffwrdd o'r gwaith ar y 12fed o Awst. I .David Roberts, y bachgen a ofalai am y peir- iant pwyso, a ddywedodd iddo ddechrcu gweith- ic- i'r cwmni ar ,y 19eg o Orphenaf, ac iddo or- pfeen ar yr 21ai-Ti o Awst. Ei ddyledswydd ef oedd pwyso'r llwjrthi, a'u rhoddii,lawry.-n y llyfr. Ar yr 2ii o Awst, g.ofynodd Dayid Thomas iddo a wiKii efe ei gyfriffyny, gan addaw cofio am dano ar iderfyn y mis. --Ni addawodd jddo arian. Ni ¡ ddarfu iddo ef reiddi cliwaneg >0. lwythi i.lawr yn enw ^David Tlionia. hag oodd yn ddyle.dus iddo ondife ddaxfu wne^l hyny i John .Richard Jones, partmer David Thomas. Ni ddarfu;i'r cyhuddedig ag ef yn nguylch rhoddi e-hwaiie(rc, lwythi i bwrXlag oedd yn ddyledus iddo. j Mr,Ellis Jones-G^ifitli: Eich ifcystichwivyw ,y dyn it-izane ]irtvn. Mr {David Jones: Ond y mae'r :ffaith.dslarfod iddo wneud dadganiud »>vrth fy mhariner, i a Mr Londor., 'r gwithwyEt'It yn ei osod,allan tyst gelyniafc'vhus i ni. (Wrtli y tyst) A ddywedwyd rhywbeth am haner cc-mn? Mr Ellir, Jones-Grifetbh Yr wyf Tini.gwrthwyn- ebu i'r ewestiwn yna iga-el ei roddL Yr >ydy6h wedi galwi;:i?yst, ac yn gwrthod ei osodiaflau. Y Cade?rydd a feyiwo<id fod gan Mr Dayid -yy Jones resymau digonol dgos ystyried Iv tyst fel v:,in gelynifwiJius. it Mr David Jones: O&u ridarfu i clmi .ddweyd ;rrth fy a;l\evtner i a Mr London D/yvirt ) 'J:homas wed; .dweyd y r11C-d\).; rywbeth i :.h'\vi 1 Y Tyst: Ik ond yr \Il mewn bra,;y ar I Mr David .ihmes: A r,(Iyr,- vr holl gjjfejf o'r jlv«ythi a rofcljr vd genych yn y llyfr hwn rhwng Awst vad a'r 12fed yn ^nghyivir a ,0^m- ■arwjtiniol ? X Tyst: Yf\ t.; rhoddryd ilmj i lawr ;gfe»yf S ar <j:,ain David Thomas. Dyna'r oil o'r .df*i^tiolaeth yn -yr-achos hwn. Ilis Jone^Gnfiith a ?iad!(;t!-faÎ nad o(-dd.Vrr, ackwsjn gyfryw iig » ddylai fyned. t> flaen rheith-j wyr. Yr unig dy.s £ is>laeth yn yr adliSfS oedd eWidwf y bacii<jen, yr hwn, yn ei fra* a r (kljTvedai wn-i rhyw hh, o'r bn:m. Wedi, pendarfynolVJ y Fabaei draddodiir cy hudd-wiif i sefyll .ei ,b.rawf yn Frawdlyg. J Yna gwmnclawyd y o^-ynion yn ewbyx Richard Humphry# ac Evan jEs»&ns. j Dyivedo<M Mr London) fod pump o lw.ytJii wedi j eu rhoddi i lawr yn emreu y ar yr lleg o Awstv, tra nad ond tri Bwyth wedi myned dros y peiriant fnryno. Ar y 12fed. aeth un llwyth dros y peiriant, a rhoddwyd 4aii li jawr yn eu henwau. Yr oedd y Wiingyll WatMn Owen I yn gwylio gydag ef. Arytrillwythliyrt,-Y,r.otddi y golled i'r cwmní yn 4s 1:, Trowyd y dyaiyn o'r gwaith ar y 12fw.. Gwadent y cyhuwJiad. David Roberts, y pwyswr, a (lystiodd dd-iifod; ;i'r diffynyddion ofyrt iddo ef «yddi chwancg oj Jwytlii i lawr iddynt, gan addaw pijf pysgota iddoi am hyny. Rh odd odd bedwar lwythi i Issrr! iddyitib ar Awst 9fed, lOfcd, lleg, a'r 12fed, yn ol eu cllis hwy. Cafodd y plyf pysgota gan Rich-1 iird Humphreys. Traddvdwyd y ddau, yn nghyda'r gweddill o'r cyhuddedagion, i sefyll eu prawf yn y Frawd- lys, Ithyddhavyd y dynion dan feichiafon.

EpPI:i\'i/ COCOAIIF.-Cocna-Nib Extract. (Tea-Like).— The choicest roasted nib., (broken up beans) of the natural Cacoa. on being? subjected to powerful hydraulic pressure, jfive forlli their excess of oil, leaving for us* a finely flavoured powder-" ("ocoaine," n product which, whoe prepared with boiling ?*-Ater, has the consistence of tekof which it is now beneficially taking the place with many, its active principle beiiijg a gentle nerve stimulant, supplies the needed energy without unduly exciting the oysfrjn. Eo]Ll only in tins, fcv Grocers, labelled James Epj$6!i4L Co., Ltl,, [Jho»i £ fcs, Loodoa.

1-1. ir )1ae ffigyrau y "Times" parthed y cnwd gwair yn i<ghymru yn dangos cyfartaledd cyffredinol o rhwng 28 canpwys i 29 canpwys yr erw, yr hyn, o gydmaru a'r cyfartaledd Seisnig., sydd ddang- osiad fod y Dywysogacth wedi bod yn ffodus y tymhor hwn. Saif yr ucliaf yn Mrycheiniog ac amryw ranau o Fon, ac o'r eithafbwynt arall ni j chawn eithr 20 canpwys o ardaloedd yn Nghered- igion a Meirionydd. Y flwyddyn ddiweddaf caf- wyd amryw adroddiadau am fe-usydd Cymreig y rhai ni fedelwyd o gwbl, "oherwydd nad oedd dim arnynt." Am yr oil o Gymru yn 1896 an- mhosibl ydyw gosod y cyfartaledd yn uwch na 15 canpwys yr erw y flwyddyn hon mae bron ddwbl hyny.

Yr oedd marchnad Mark Lane, ddydd Linn, yn hynod gynhyrfus, ac yn bur afreolaidd. Yr oedd gwenith Seisnig o 2s i 5s yn ddrutach ar yr wyth- nos, a'r gofyn yn mhell uwchlaw y cyfienwad. Mor afreolaidd oedd gwenith tramor fel nad ellid rhoddi prisiau cywir. Mor belled ag y gellir cael allan, buasai 5s yn godiad teg i'w groniclo Codwyd pris uchaf blawd i 36s, ac yr oedd matliau eraill, y rhai ddydd Gwener ddangoserrt anewyllys- garwch i ddilyn y "lead," ddydd Sadwrn mewn cydgord a'r prisiau uchaf. Yr oedd haidd Is yn ddrutach, ac indrawn yr un fath. Am geirch, ■ oherwydd y cyrhaeddiadau mawrion, nid oedd ond 6c o godiad. Cauodd y farchnad gyda chryn gyffro, ac ychydig fusnes mewn blawd American- aidd, gan fod tai mawrion yn yr Unol Dalaethau yn gofyn 2s uwch na phrisiau Mark Lane. 1

Yn marchnad Lerpwl, ddydd Llun, yr oedd ton gadarnach am bob math o wartheg. Ceid 6|c y pwys am yr lieffrod goreu. Araf oedd y :gofyn am ddefaid ac wyn, ac ni cheid y prisiau diweddaf mewn ychydig o engreifftiau. Myton Ysgotoidd, 7|g i 65c myton Gwyddelig, 6fc i 5gC wyn, 6fc i y pwys. Yn v farchnad 1308 o d-da<eorn- iog, a 12,239 o ddefaid ac wyn.

Mae llawer o ddyfalu yn Mon paham y bu i awdurdodau Cymdeithas (Ama.ethyddol !Mon ac Arfon benderfynu cynal yr arcldangosfa. yn Man- gor ar ddydd Iau. Yr arferiad fyddai ei chynal yn Llangefni ar ddydd Iau a Bangor ar ddydd Gwener. Mae y ffaith fod un y flwydd- yn hon i-gael ei chynal ar y dydd a nodwyd yn sicr o effeithio ar yr arddangosfa yn ogystal a marchnad Llangefni. Tyb rhai ydyw fod ychydig breriad wedi ei wneud oherwydd yn ddi- eithnad ar ddyddiau Gwener y cynhelid hi yn Mangor yn y gorphenol. Nid yn ami, os foytli, y .y ceir Mr John Pritchard, ysgrifenydd llafurus y gymdeithas, yn gwneud camgymeriadau o'r fath, ond fel y dywedasom ar y dechreu mae Uawer yn synu fod y "show" eleni i gael ei chynal ar ddydd Tau. Hyderwn, fodd bynag, na fydd i hyn ym- yryd a llwyddiant yr arddangosfa, a gobeithiwn yn mhellach y eeir tywydd dymunol ddydd yr wyl, ac na tliry yr elfenau mor ddinystriol ag a wnaeth- ant yn Nghaergybi.

Er, efallai, ar un olwg, nad oes dim a wnelo chwarelyddiaeth ag <«maethyddiaeth., mae cryn foddhad fod streic andwyol Chwarel Caebraichy- cafn ar fin ei dirwyn i ben. Bu i ataliad yr arian mawr a delid yn llspl gan Arglwydd Penrhyn i'w wpithwyr, gael effaith golledus nid yn unig ar fasiiach Bangor afr,tr,efydd cylchynol, ond yr oedd i'w ganfod yn eglunair farchnad LIangefni. Ac yn awr, gan fod y rfcagolwg am ail-dreigliad arian cydrlnvng y meistr gweithwyr yn neshau, hyd- erir y rhydd symljylicd i'n marchnadoedd fel ag y bu ya y blynydd«s*v&d diweddar. Nid oes dim a wneloin ni a'r beitkyjxa,s rliwng ei arglwyddiaeth j a'r chwsrelwyr yn y gcwfn hon, ond teimlad pawb i ydyw mii7. hyfryd yw gwsled eu bod wedi dyfod at eu gilydd; ac fod gobaith.y bydd yr lieddwch yn barhaol. tBoed felly y ;feo. barhaol. tBoed felly y R,).

I Uadeb .Isgolion Sabliothol Annibynwyr I Mcn- Cvnh^liwyf- pwyllgor .cyffredinol yr undeb uch- t)ii yri SmyrRp., Llangefni, try 19eg cyfisol, pryd yr.^edd nifervlda o gyitiycliksiwyr wedi dyfod yn nghyd, Mr DILW, Amlwch, yn. y gadair. pech- reRwyd drwy ,?cldarllen a .gweddio gan Mr O. Tlipmas, Clegj%og. Gwaith y .yfarfod —JL Mr Thomas, Y.H., trysorydd yr undeb, a ddai$U«n- odd gyfrifon y iymhor oedd yniixirfynu, a chred^i, wedi y 4elo yr at an oedd fw disg-wyl o rai y&.e;Q!- ion, yr lyddai da gogyfer A'I tymhor ncsaf. 2. Dewiswyd y P&rch E. B. Jonc^, Caergybi, yn f&deiryfltl y pwy%or am y iymhar dyfodol. ^3. Ail-ethol^yd y tyorydd a'r ysgrifenydd. 4. Y" gymanfa.ganu nesaf i'w chynal yn Amlv/ch, ar yr nil dydd Mawrth, Mehefin. 1838- 5. ArweiEi- ^erddosol y gyagtvnfa fydd Pr. Jfis^eph Parry. 6. Llg-wyddion y gyi^ anfa: Y Faroh R- P. Wii- 5sams., Caergj bi, a Mr W. HugJies, 'tt'y'nliidiart, falwm. '7. OymeraikTywyd "Ijfaes IJafur" yr Undeb '.pynvdltidfaoi ftI; un tra phivudcfl u theilwng i'n hysgsiioii vn y sir (feianylion iV caal eto). 8. Y tmiau fCanlyiwl i'w haa,fer gogyfer a'r jgymanfa —" Tabt-ntacl," Tanj manod," Rbondda," Dowlaúo;N "York," Atonemesst," "Com- mon Cyn5.auaf," Anpadeus," "Giardini," "Yr h-vfryd Wlad," "St. Sylvester," "Hebron," "Penstfth," yr 01.1 o'r "Cani<«^iyd<.l," a'r anthemau ''Pebyll yr Arglwydd," "Wele ■etc. 9. Penodwyd. j brodyr a ganlyn i ddethol ttmau y plant, sef: Y Parch C*nffig Davies, M.A., Mri W. B. Jones, Berea; O. Griffith, Cana W. Amlwch; Robert \Villjstms, LlanfecheU a J.. Thomas, Caergybi.—,)'r>hn .Jones, ysgrifon. ydd, 0,1"—Tac:r ddymunir ar i bob arian yn nglya afr gyruunfa ddiweddaf gael eu irantvn heb oediad i'r try,s<yiydd, fel y gellir gvmeud y "5«:Janco sheet" i fyny, gwneud rhestr o dai-q, at yr or- chestra.

TE PERAIDD MAZAWATTRE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PEBAIDD MAZAWATTRB TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE C,gl:)wQL- Ii nllb,, wrth i berarogl dyuonnol.

Bangor. Anrhegu. Y mae gweithwjT Mr Evan Williams, adeiladydd, Garth, newydd gyflwyno i Mr a Mrs David Hughes, ar eu dychweliad o'u "mis mel,' timepiece marmor hardd, yn dwyn arysgrif cyfaddas er dangos eu parch i Mrs Hughes, yr hon sydd ferch i Mr Evan Williams. Cyhuddiad yn Erbyn Tafarnwr.—Yn Llys yr Yna- don, dyad Mawrth, Inspector Rowlands a ddyg- odd gyhuddiad yn erbyn gwr y Farmers Arms, Glanadda, o fod yn feddw ac afreolus ar nos Sul, Awst laf. Ymddangosodd Mr S. R. Dew i erlyn, a Mr Lloyd Carter (Meistri Carter, Vincent, a Douglas Jones) yn amddiffyn.-Wedi gwrandaw y tystiolaethau, y Fainc a dafiodd yr achos allan. Marwolaeth.—Yn Minydon, Llanfairfu,chan, nos Sul cyn y diweddaf, bu farw Mr W. Alfred Hughes, mab ieuengaf y Cynghorydd Hugh Hughes, Britannia House, Bangor. \r oedd y gwr ieuanc hawddgar hwn wedi dioddef cystudd maith a phoenus iawn, yr hwn barhaodd am dros dair blynedd o amser. Cludwyd y corph i Fangor, a chladdwyd ef yn myn- i went Glanadda ddydd Mercher, pryd y gweinyddid gan y Parch T. J. Wheldon. Angladd preifat yd- oedd. Anfonwyd Uuaws o blethdorchau gan gyfeill- ion a pherthynasau. Y Bwruu. Ysgol.—Cyahaliwyd cyfarfod arbenig o'r Bwrdd Ysgol nos Lun diweddaf, y Proffeswr Phillips yn y gadair. Yn bresenol hefyd yr oedd Milwriad yr Anrhydeddus W. E. Sackville West, Dr. E. 0. Price, Mr Charles Pozzi, a Mr A. C. Downs (clerc).—Adroddwyd i ddeunaw o geisiadau gael eu hanfon i mewn am y swydd o feistr-cynorthwyol Ysgol ,y Garth; ond yr un a benodwyd oedd Mr W. R. Jones, Nantlle.—Llythyr oddiwrth Mr Harold Hughes a hysbysai iddo dderbyn dau o tenders er gosod "laboratory tables" yn Ysgol y. ,Garth, sef eiddo Mr Watkin Jones, 22p 15s, a'r Meistri Jones a Williams, 25p 10s. Y Bwrdd a (dderbvniodd tender y _blacnai,-Yna cyflwynodd y Clerc tenders a dder- byniasai er gwneutnur y cyfnewidiadau yn Ysgol Glanadda, a .derbyniwyd yr eiddo Mr David Owen, Llandegfan, am Ii;S8p.—Adroddwyd i'r Gwarcheid- waid dderbyn cytneradwyaeth Bwrdd Llywodractli Leol i werthiant ilain o dir oedd yn eisieu ar Bwrdd at ddybenion Ysgol Glanadda, a phenderfj^nwyd cyfarwyddo Mr Raw Ilowiands, cyfreitluwr, 1 actio dros y Bwrdd, er cwblhau pryniud y tir mor fuan ag sydd'bosib!. Gofynwyd i'r clerc hefyd '.gymerya y camrau angenrheiuiol 1 gael cchwyn.—Penderfynodd y Bwrdd barhau yr ysgolion nos yn ystod y gauaf nesaf yma, giciawvd y trefniadau yn nwylaw y Prifathraw Price, I'roifeswr Phillips, a Dr. xu. 0. Price.—Y Bwrdd a roddes awdardod i'r Proffeswr Phillips, Dr. Price, a Dr. Richard Jones i briodol ddodrefnu y Rechabits Hall 1 fod yn "pupil teachers' centre. Priodas,Dydd Mawrth, yn Xglmpel y Taber- nad, priodwya Air iiugii Parry, Corporation Offices, Bangor, mub,iynaf Cadlj^n i'.irry, Upper Bangor, gyda Nellie, merch Mr a. Mrs Hugh Jones, Brollant (gynt GlandwT), Gartn-road, Bangor. Gweinydd- wyd ar yr achlysur gan y Parch ;r. J. Wheldon, ti. A. I yn cael ei gynorthwyo gan y Parch W. Ryle Davies, M.A., Llundain. Rhoddwyd y ,briodferch ymaith gan ei thad. Y morwynion priodas oeddynt Miss Alice Jones (chwaer y Oriodferch) a Miss Ceridwen Jones (cyfnither) tra y gweitliredai Mr J. P. Far- rell fel "gwas." Yr oedd y briodferch wedi ymwisgo mewn gwisg o cashmere gwyn, wedi ei drimio a chiffon, gyda picture hat wen ac orange blossoms and plumes. Yr oedd y morwynion wedi ymwisgo mewn dresses o fawn, trimmed with pale blue. Cynhal- iwyd "reception" yn ngha.rtref y briodferch, pryd yr oedd nifer o gyfeillion yn bresenol. Yn y prydnawn ymadawodd y cwpl, (iedwydd am Ardal y Llynoedd i dreuiio'r mis mel. Derbyniwyd nifer luosog o an- rhegion, ac yn canlyn wels restr o honynt: The employees of the ,Bangor Corporation, drawing-room cabinet; Mr .Jones (father), cheque and tea and din- ner service; Mrs Jones (mother), silver tea service and household linen; Captain Parry, elieque; Mrs Parry, family Bible and Hymn Books Miss Alice Jones, silver tea spoons and sugar tongs Master H. Ll. Jones, silver salt,,spoons Master Gwilym Jones, es pair of vases Messrs W. and J. Parry, octogan table; Mr and Mrs Jones, Gwynant, brass fire irons Miss C. Jones, do, breakfast cruet;. Master Ll. Jones, do, jam spoon and butter knife; Mr Fan-ell, brushes on stand; Mr and Mrs Ryle Davies, London, white counterpane; Miss Ryle Davies, embroidered night dress bag Master Ryle Davies, tea. cloth Miss Getta. Ryle Davies, ,tray cloth; Master Willie Ryle Davies, tray,cloth; Rev. and Mrs T. J. Wheldon, Argoed, dozen silver teaspoons in case ""Miss Whel- don, do, embroidered table ,centre Mrs Owen,Port- madoc, white counterpane.; Miss May Owen, do, two paintings Mrs Arthur Morris, do, linen bag Mr J. R. Davies, Ruabon, album Miss E. A. and Mr R. O. Davies, do, tea pot and stand and salt cel- lars Miss Parry, Tregarth, table cover Miss A. Jones, Llain, table cloth Mr R. R. Parry, Tregarth, chamber ware Miss Jones, 6, Garth-terrace, mar- malade jar; Mrs Thomas, 1, Garth-terrace, cheese stand Miss Roberts, Bryn Myfyr, knives and forks Dr. J. E. Thomas, ink stand; Mrs R. Davies, 66, Garth-road, sugar basin.,and cream jug Mr and Mrs Huw Rowland, silver stand for cream and sugar; Mrs Owen, Glanadda, marmalade jar Mr and Mrs Copplestone, 1, Glandwr-terrace, pair pf silver salt cellars Messrs Williams Evans and Co., silver fruit stand Miss Annie Williams, Garth, jam dish Miss Louisa Roberts, Nantlle .House, silver.,salt spoons; Miss Griffith, Bee, Hive, sideboard cloth Mr and Mrs R. Thomas, Prince'.s-road, fish carvers in case; Mrs. J. H. Edwards, Gambier terrace,, bamboo flower stand; Mr G. J. Thomas, Victoria House, .fur hearthrug .Mr Tom Jones, do, bamboo table Mr and Mrs Owen, Greenwich House, wicker chair .Miss M. Evans,. London, tea cloth Mr W. Parry, ironmonger,brass stand Miss Hughes,Board School, Talysarn, tray cloth Miss,,Nellie Hughes, do, Duch- esse set Mrs Captain Jones, Garth-road, d-able cloth; Miss Jones, Tregarth, cheese stand; Miss H. Jones, Hill-street, toast stand and water bottle; Miss Edwards, ,,London House, tray cloth; Miss Thomas, Board School, Rhos, tea cloth; Miss Ro- berts, ..Clwtybont, tea cloth; Mrs Roberts, Bryn Myfyr, si^^oard cloth Mrand Mrs Thomas, 298, High-street, silver.,1 am. spoon; Mr Williams, Elm .Bank, bedroom ware: Miss Williams, do, sardine dish Mrs Gethin Williams, Bodfaen, flower-stand; Mr W alter Williams, High-street, timepiece Mr Ali-s Smith Owen, carvers, brushes and hot water jug Mr H. T. Owen, 18, James-street, cruet; Miss Maggie Jones, 45, Hi 11 street, silver butter cooler Mr and Mrs J. ,H. Williams, Birmingham, table cloth Air and Mrs Roberts, 13, Albert-street, two anaxble ,candle sticks Miss Lizzie Jones, Penrhyn Park, coal scuttle; Mr and Mrs.,Owen, Manchester, silvers; Mr W. Owen, Bradford House, bracket; Mrs Jones, Llain, toilet covers Mrs Williams,High- street, tea cosy; Mr and Mrs ..Williams, 43, Hill- street, table cloth. Llwyddiant Mawr.—Y mae Manchester House, Bangor, yn orlawn o gwsmeriad hyth er pan agorwyd y 4rws foreu ddydd Iau, diwrnod cyntaf y gwerthiant. Cynygir .bargeinion gwirioneddol yn Ngwerthiant Mawr W..Q. Williams am Ddeg Diwrnod yn unig. 2279 I Y LLYS TRWYDDEDOL. Cynba'iwyd y llys uchod -ddydd Mawrth, gerbran yr Hfaaadur Ithomas Lewi* ac amryw ynadon eraili. Yr Arolvevdd Rowlands., yn ei ,idroddiad a hys- bysodd fod 112 o dai trwyo.aedig yn y dosbartli-Ilai 0 un uag yn y flwyddyn ddiweddaf. Rhifai ,y tafarn- dai trs5yddedig ,94 yr oedd yno bedwar o dai cwrw, a phedairo chvn'ddedau ch'BTe-gtj.wyddwjT. Yr oedd poblogaetli v -(desbarth, yn 0.1 y cyfiif diwcddaf, yn ^5,<wU; ac felly, yr oedd un ity tafarn ar gyfer pob 225 o'r boploga^i h sef, llfiiar gi-fer pob 422 yn m hi wyf, \ber, un ar gyfer pob ea.nt a hanner yn Man- gor, un ar gj-fer -pob 3246 yn Llandegai, ac un ar gyfer pob 274 yn 'Xilanlhichid. lWgwyd naw o dafarn- -wyr gcrbroa JT yns»don yn ystifi y flwyddyn, cosp- wyd tri, ae i»cth chvech yn rhydd— Ueihad o dri yn nifer y rhai a gospvyd, ac o ddan yn nifer y^rhai a aeth yn rliyai. Erlyiiwyd 174 o bersonau ain feddwi, cospwyd 163, a ..rhyddhawyd uaaj-ddeg—llai o bym- vlieg nag a gwpwyd y llynedd. Cyhuddwyd unar- hymtheg o bersonau o fod yn foddw mewn tai ;t-rwyddedig—mxry o bump.na'r llynedd. xm ddaeth u-hyw achos » yfed at y Sul o das. ffiylw yr liedd- gisi'waid. Rho&lwyd /liybuddion o wrthwynebiad i diwyddedau y Kelmo»t Inn, Penrhewigarnedd "T Li\tB-pool Arms, High^street, Bangoj- a'r Alma, Vauhs, High-street, Bangor. ■Yr «»edd Mr R. A. Griffith, ar ran ty Gymdeitha* ;[)dirwY<tol,^ hefyd, yn gwtrthwynebu y trwyddedau fcyn a Mr Thornton Jones <yn eu liamddkfyaa, Mewn atebiad i'r mrtusiaid, dywedodd jTArolygydd Ife.»wIa.o<i3 mai rheswm yr iheddgeidwaid dros wrth- wjliebu y trwyddedau hyn ydoedd fod y tafarnwvr thy&y wedi cael eu cospi -cwerthu diod i fces"sonau meHjdw. Vvedi gwrandaw tystiolaetli4a ffurfiol yn nghylch j y rhrbuddiofi, gohiriwyd y -tri ^dios hvd y ISfed o fis Msdi., ac tdnewyddwyd y gweddill o'r trwydded- au. Ar gsis Mr 'Thornton Jone?, tro<sglwyddwyd triry- dded y Balkclev Arms Hotel, AW, i Mr Edward Eustace.

Penrhyndsudraetla- BWRDD Y G\\ ARCHEIDWAliJ. Cynhaliwyd y cyfarfod pythefnosol ddydd Mawrth, Mr John Jones, Y.H. (Ynysfor), vn Mfwvddu, a llanvyd yr is-gadair gan Mr Owen Jones, DIANC O'R TY. Aàroddodd y meistr (Mr D. J. Jones) fod Mary Jon^s, 22uin mlwydd oed, a'r hon ychydig amser yn ol in dan driniaeth feddygol, we{li dianc o'r ty saith t o'r gloch foreti y 13eg o Awst trwy fyned trwy ifen- estr a tkr9? y Ilidiart. Fe'i dfiJiw/d pi Fronojleu, M fel rheswm o fyned ymaith dywedodd ei bod wedi blino ar ei byd.—Sylwodd Dr. J. R. Jones (swyddog meddygol) fod yr enetli wedi bod yn bur wael a'i bod yn derbyn triniaeth yn awr. GWASANAETH YN Y TY. Hysbysodd y meistr fod y Parch H. P. Manley, rheithor, wedi bod yn cynal gwasanaefh yn y ,ty ar yr 20fed o Awst ac wedi bedyddio chwech o'r plant. Y PWYLLGOR YMWELLADOI. Adroddodd Mrs Casson a Mrs Morgan eu bod wedi bod drwy ran fwyaf o'r ty ac fod awyr cell yr hen wragedd yn dra atgas ac yn anghymwys i fyw ynddo. Argymhclient y Bwrdd i gario allan y gwelliantau bwriadedig yn y ty gyda bnTs, neu mi fyddai rhyw afiechyd yn sicr o dori allan. Fe wnaed cwynion di- frifol gan y deiliaid yn erbyn person neillduol yr hwn, ar adegau, oedd yn dra ifyrnig, ac yn marn Mrs Casson a Mrs Morgan fe ddylid ei gymeryd i'r gwall- gofdy.—Mewn atebiad i'r cadeirydd dywedodd Mrs Casson ei bod lii yn priodoli yr arogl drwg yn nghell yr hen wragedd i'r carthffosydd. Dywedodd y swyddog meddygol a'r meistr fod moddion yn cael eu cymeryd i wrth-weithio effaith yr arogL-Mewn perthynas i'r dyn y cwjuid oherwydd ei ymddygiad. pasiwj-d fod yswyddog meddygol a'r meistr i'w roddi mewn ystafell ar wahan os y ceid ef yn wyllt eto. TALU DIOLCH. Anfonodd Gaenor Williams, Glanllyn, i ddiolch i'r Bwrdd am y caiedigrwydd oeddynt wedi ardaang- os ati trwy ei chynorthwyo mewn amgyichiad cyfyng. CYNHADLEDD. Penodwyd yr is-gadeirtdd a'r clerc (Mr Thomas Roberts) i gynrychioli v Bwrdd yn nghynhadledd v Poor Law yn Llangollen ar y 13eg a'r 14eg o Fedi. STOCK TAKER. Anfonodd Bwrdd y Llywodraeth Leol i gadarnhau penodiad swyddog fel stock-taker, a rhoddodd yr is- gadeirydd lybudd y byddai iddo gynyg fod y swydd yn un sefydlog. CYHUDDIADAU DIFRIFOL. Daetii Mrs Casson a'i chynygiad yn mlaen o bartiiynas i v.-tyried cynorthwy allanox mewn ffurf o nwvddau. Ri a sylwodd ei bod wedi canfod wrth fyncd dros restr y cynorthwy, ac yn enwedig cyn- Grthwy mewn nwydtiau, fod iiawtr i'w ,ddweyd yn erbyn v drefn yma. i ddeiai llawer or achosion gerbron y Bwrdd, ond fe benderfynid arnynt mewn Pwyllgor o aelodau lieù], y rhai, oherwrdd e-u bad yn gymj-dogion, ni wrthwynebant 1taliad cr iddj-nt ceiinlo iod y/sytryw rodd yn holioi ddiangU'joiraia, a byddent yn axul yn dymchwelyd ]K.*ndertyiiiad y Bwrdd< Nid oedd ganddynt brawf lod y nwj^ddau a orchymynid yn cael eu prynu, ac fe wyddent am achosion ag jt oadd lie ciyf 1 amlieu fod j-r arian wedi myned am foethau. Cn o'r gwrth- wynebiadau mwyaf i'r drefn ydoidd fod gwarcheid- waid ag oeddynt yn fasnachwvr yn cytienwi y nwyddau a hwythau yll gwj-bodfod hyny yn "wrong" a'u bod yn agored i gosb, ond yr oeddynt yn cyniwair amrj-wiol ddyfeisiadau 11a ddahent oleuni dydd er cuddio eu hunain. Yr oedd y tlodion yn naturiol yn dewis fel gwarcheid- wad y sawI oedd yn fasnachwr. Hefyd nid oedd y nwyddau yn cael eu cyflenwi ;yn ol prisiau gofynol, nac yn ol "contract," ac yr oedd hyn yn annheg tuagat fasnachwyr eraill. Yr oedd ya ymddangos iddi iii fod swydd yBwrdd yn cael ei chamddefnyddio, a'i ddefnyddio fel ffordd rad o roddi cerdod oedd yn dj'fod o logellau pobl eraill, ac ni fyddai bob amser jrn cael ei /"oddi i'r tlodion haeddianol ond i'r tlodion a. wnaent twjraf o drwst. Rhoddai ychydig engraipht- iau o'r gwahaniaeth yn "scale" y tahadau. Yr oedd Y cynorthwy arianol yn ,mhlwyf Llanfihangel-y- i'rac tliau yn 7s y pen eto, mewn nwyddau 5s 9c y peli cjl'answm, 7p 5s 9c yn nosbarth Tremadog, mewn arian, 7p 6s mewn nwyddau, 8s 6c cyfan- swm, 7p 14s 6c Llanfrothen, mewn arian, 8p; mewn nwyddau, 8s 4c Ffestiniog, mewn arian, 8p 10c mewn nwyddau, 7s 6c cyfanswm, Bp 17s fie. A chymeryd y cynorthwy mewn nwyddau yn unig safai y ffigyrau fel y canlyn --Llanlihangel-y-Traeth- au, Us y pen ar gyfartaledd ;Tremadog, 13ss y pen Ffestiniog, 16s y pen Llanfrothen, 19s y pen. r e welir fod gwahaniaeth dirfawr rhwng Llanirothen a Llanfihangel. Yr oedd y pwnc yn un d3-r3-s ac yn galw am ystyriaeth fanwl, a'i clymuniad hi heddyw oedd penodi pwyllgor i fyned i ,rnewn i'r lioll gwest-. iwn er gweled faint o'r cynorthwy mewn nwyddau oedd yn angenrheidiol a faint oedd ddim. Ei barn bersonol.,lu oedd fod llawer ohono yn ddianghenrhaid. Cynygiai fod pwyllgor yn cael ei ddewis. Eiliwyd gan Mrs Morgan. Mr R. o. Williams: Yr wyf fi yn ,cynyg fod y cj-huddiadau yn cael eu profi neu eu tynu yn ol. Mr Owen Jones ,,(Llan) Yr wyf yn eilio. Dywedodd Mr Cadwaladr Roberts nas gallai ef weled unrhyw reswm dros beidio penodi pwyllgor. Mr R. 0. Williams Yr wJ-fyn meddwl y dylal y cyhuddiadau hyn gael eu proti. Golidiai Mr Cadwaladr Roberts fod unrhyw wrth- wynebiad vn cael ei godi i benodiad pwyllgor. Os ceid fod rhai ohonynt yn ouog bydded iddynt sefyll y canlyniadau. Dadieuai Mr R. O. Williams y dylid profi y cy- huddiadau. Y Cadeirydd: Nid oes cyhuddiad yn erbyn neb ar y n y Bwrdd. Y mae y pwnc yn hoilol newydd, ac y inae gan y pwyllgor hawi i fjTied i mewn i bob peth. Dr. Richard Jones Mewn rhan o'i mynegiad fe ddywedodd Mrs Casson fod gwarcheidwaid oeddynt hefyd yn fasnachwjT yn cjTiiwair amrywiol ddyîeis- iadau i gysgodi eu hunain rhag y gosb o wneud peth oedd. heb fod yn ei le. Yn awr JT wj"f JTI dymuno gwybod, os y peaiodir y pwyllgor* a fyddai Mi-s Cas- son ddyfod a plxrawf o'r cyhuadiad yna ? Mrs Casson Debyg iawn. Y Cadeirydd llydd y gallu gan y pwyllgor i wneud adroddiad o'r hyn ddywedMrs Casson. Mr William Evans Y mae yna gyhuadiad arall, sef fod y cynorthwy yma yn cael ei ganiatau gan bwyllgorau lleol cyn i'r Bwrdd benderfynu. Yr wyf yn givrthwjTnebu y dywediad yna yn ogj-st&l a'r hyn a godwyd gan Mr R. O. Williams. 1 Cadeirydd: Y mae hynyntl yn wir. Yr Is-gadeirydd Yr hyn a feddyliai Mrs Casson ydyw fod yr achosion yn cael eu penderfynu ar ol i'r Bwrdd gael ei wahanu JTI rhanau. Dr. Jones Ond nid yr oil. Yr Is-gadeirydd N age nid yr oil. Mrs Casson a eglurodd fod nifer o warcheidwaid perthynol ) un dosbartli yn ymgyfarfod, ac fel rheol yn caniatau y cynorthwy mewn nwyddau heb gan- latad yr holl Fwrdd. Ni ddygai gyhuddiad yn erbyn neb unigol. Nis gall&i wneud hyny heb wvbod JT holl ffeithiau a chael ymchwihad trwyadl trwy yrlioll undeb. Yr Is-gadeirydd a ddywododd ci fod ef yn cefnogi y cynygiad i gael pwyllgor. Yr oedd yn cydjrn- deimio a'r rhai a, wrthwynebent ac yn cytuno a llawer a ddywoowyd gan Mrs Casson ond nid a'r oil. Credai ei fod yn later o'r fath bwysigrwydd ag y dylid ei ystyried yn ddiirifol.. Credai hefyd y byddai yn hawdd proti fod Mrs Casern yn "wrong" o berthyna.s i'w cliasghadau JTI .11 glyn a'r ffigyrau. Doeth fyddai cyfeirio y cwestiwn i bwyllgor, ac os oedd rhywun yn teimlo fod yma gyhuddiadau, yna byddai raid i Mrs Casson ddyfod a plirawfion i gadarnhau yr hyn yr oedd wedi ddweyd heddyw. raslwycl y pcnderijTiiad yn ddiwrthwynebiad a phenodwjrd y pexsonau canlynol J* pwyllgor :—Y Cadeirydd, yr Is-gadeiryda, Mrs Casson, Mri Wil- jliairu Evans, O. It. Hughes, E. Bowen Jones, R. Richards, a VYilaam Jones. Hysbyswyd y disgwylid i Mrs Casson ddyfod a'r .isylwadau a wnaeth heddyy gerbron y pwyllgor. ,sT

Pwllheli. Anrliydeddu Mr Solomon Andrews.—Cynhaliwyd ryfarfod aroenig o'r Cynglwr Trefol foreu ddydd I 3Jerclier dan lywyddiaeth y Maer (Mr David Wil- liams), ac ar gynj-giad yx Henadur Vvilliam Anthonj-, yn cael ei eilio gan Dr. Ü Wynne Griffith, anrhy- deddwyd Air Solomon Andrews a rhyddfreiniad y Vxorplioraeth. CYYGHOR DOSBARTSJ GWLEDIG LLEYN. Cyuhaiiwj'd y cyfarfod tttkol yn y tlotty ddydd MertLex. LIywyddwyd gan Mr R. Jones Evans, a llansryd JT is-gadair gan Mr J. F. Roberts. ARCHWILIAD IECHYDOL. Argymhfdlwyd gan bwyllgor neillduol fod pob ty yn y tiosbajth yn cael ei archwilio gan yr arolygydd. ac fod cais yn cael ei wneud i ofyn am "awdurdod dinesig. "—Cafodd yr adroddiad ei fabwysiadu. CARTHFFOSYDD FOURCROdSES. Dygwyd adjodchad v pwyllgor gsrbrou vn argy- mhell fod dosbarth carthffosydd Foul-crosses i gyn- Mys yr lioli bepV'ef, ac fod cam JTI cael et gyxueiyd rn ddioed i gael all,I,n werth trethol y dosbartli, aj aj-iryw i gael ei ;tt-?on i Fwrdd y Llywodraeth Leo 1. Ni/er y tai ydtid ,52 a'r boblogaetli 185.—Mabwys~ iadsrv^ yr adroddiad ar gynygiad Mr J. 11\ Roberts, yn ,«ael ei eilio gan Pfr Daniel Jones, a jflbnoorfyn- wyd i n ychwanegsd i anfon at Fwrdd y l^wodraeth L(' a ofyn am gaoiattfid i fenthyca swm o arian at dawyji v draul. RHEILFFOBDD YSGAFN. Adrucioodd y pvyUgol neillduol fel y caniyn r— "Mai barn y pwjdlgor hW'b. ydyw y byadai yn ddv- munol ac cr budd cJ11r3dir.t>1 Lleyn fod canghen o'r rheilffordd ytgafn yn cymerrd i m&Vn Llaabedrog, Abersocli a Sarno a changen arall tuagat Nefyn a'r Morfa i citrfymi yn Edejxn; befyd fod y pwyllgar yn In-f c'r farn, os y ceid y fath reilffcrdd, ei bud i-n liiuell lydan. Oberwydd marwoiaeth ofidus a clis- lfmwth Mr John Roberts, Morfa, Llanaelhaiarn, fe ohiriwyd trafod yr anghen am linel! i'r parth hwnw o'r dosbartli i gyfarfod dyfodol fod cais yn cael ei Wneud gael allan olygiadau cyngiiorau plwj-fol v dosbartli am y rheilSordd fwriadedig a'r ffjTdd a awgrymid ddylai gymeryd ac hefyd farn y tir- foddianwyr,"—Ar gynygiad Dr. Thomas, yn cael ei eilio gan >Jr Bob.rt Dnvjeg, cafodd yr adroddiad ei dderbyn.

Cemaes, Mon. Regatta.—Ddydd Mercher diweddaf cafwyd ym- rysonfa cychod lied dda yn Nghemaes, pawb yn eu hwyliau goreu. Cemaes a orfu gyda'r hwyliau a "boys" Bull Bay gyda'r rhwyfo.—Jack Tar.

Cemlyn. "Teyraas y Cwch Gwenjn."—Traddoawyd darlith ar y testyn uchod yn N ghapel Siloam nos Lun, yr 16eg cyfisol, gan y Pajyh Hugh Roberts, Rhydmain, Dolgellau. Cadehivrj-d gan Cadben Thomas, Bryn- ddu. Cafwyd cynulliad lluosog a gwrandawiad astud, yn nghydag elw clir o 12p 10s tuagat adeiladu ystafell ychwanegol at- v capel.—Nid y V.

Gaerwen. Marwolaeth Ddisyfyd.—Foreu dydd Llun, bu farw Mr Owen Williams, Graig Bach, Gaerwen, yn sydyn iawn. Aeth ar ol ei foreufwyd i dori'r yd, a phan yn hogi ei bladur cyn decheru ar oi orchwyl, c-,v-3-nipodd i lawr yn farw. Yr oedd mab iddo gydag ef ar y pryd, ac JT oedd y digwyddiad galarus yn saeth drom iddo ef a'r teulu, ac i'r gymydogaeth yn gyffredinol. Bu y trancedig, yr hwn oedd oddeutu 65 mlwydd oed, yn y capel dair gwaith y dydd blaemorol, ac yn ol pob tebyg yn ei iechyd cynefin. Yr oedd yn Annibynwr selog, ac yn wr a hoffid yn fawr gan bawb. Gedy wraig a phedwar o blant i alaru ei golled.

Llanallgo a'r Amgylchoedd. Gyda gofid yr ydym yn cofnodi marwolaeth yr hen batriarch duwiol Air John Roberts, Bryneugrad, yr hyn a gymerodd le Awst 19eg, yn 72ain mlwydd oed. Gadawodd ar ei ol i alaru eu colled dirfawr am dano dri o feibion a divy o ferched yn nghyd ú.Ï briod hawddgar, Mrs Roberts. Yr hynaf o'i feibion ydyw y Parch John Roberts, gweinidog cymeradwy y Tabem- ael -NI.C.) y mae yr ieuarlgal, scf Air AVilliam Ro. berts, yn flaenor y gan yn Nghapel Llanallgo, yn wr jniroddgar dros ben yn y winllan; a Mr Richard Roberts, yr ail fab, yn llafurus a defosiynol gyda'r achos yn y lie. Bu Mr John ivoberts am lawer o flynyddoedd yn brif flaenor yn Llanallgo, a bydd colled mawr iawn am dano. Bvdd bwlch anhawdd i'w lenwi ar ei ol. Yr oedd yn un o'r dynion llawnaf yn y sir, yn ddarllenwr mawr, yn gynghorwr doeth, j-n gyfaiil ffyddlon, JTI garedig a pharod, j*n hawddgar a ilawen. Mewn gair yr oedd ol gras Duw ar ei holl ymddygiadau. Yr oedd dau gyfuod yn cydgyfarfod j-nddo er ei fod o'r hen stamp nid oedd ei ymlyiad yn hyny yn ei gaethiwo i wrthod cj"fnewidia.dau er gwell gan y to sydd yn codi. Yr oedd ganddo enaid mawr wedi ei cirwyiho a'r teimlad hwnw sydd yn gwneuthur dyn yn Dobpeth fel yr enill Grist. Dwj-n ei gyd-dclyn i afael a moddion cadw ydoedd prif nod ei fyavyd. Codwyd ef y blaenor uchaf yn y sir. Caf- odd yr anrhydedd mvtaf allai y Corph roddi arno. Ciaddwyd ef ddydd Llun yn mynwent y Tabernacl. Gweinj_ddv\yd ar yr a-chlysiir gan y Parch John Williams, Llangefni, y Parch J. Hillier, Beaumaris, a'r Parch William Roberts, TabernacL Ymestynai yr orymdaith am yn agos i nlldir. Rhifai v cerbvdau oddeutu 31ain. Arweiniwyd vr orvmdaith o Marian Glas am ffordd Llangefni, gan droi heibio California Inn, a chyrchu vn arafaidd am Gape! Tabernacl. W edi cael trefn ac eistedd yno. rhoddwyd emyn allan i ganu gan y Parch John Williams, dar- Uenwyd gan y Parch Griffith Williams, a gweddiwyd jrn lij'nod doddedig ac effeithiol gan jr Parch — Owens, Gorllwj'd. I'n a anerchwyd jT gynulleidfa gan v brodyr canlynol: Mr Hugh Williams, Menai Bridge, a'r Parchedigion Owen Hughes, Amlwch; John Williams, Llangefni; John Owen, Ty Mawr, a T. Pierce, Penucheldre. Ar lan y bedd darllenwyd, gweddiwyd a chanwyd: a dodwyd ei weddillion i orphwys mewn hedd, ie, mewn gwir ddiogel obaith o adgyfodiad i fywyd tragwyddoL Buom mewn am- rj-w angladdau yn fy oes, ac, fel rheol. mae tuedd dyrchaiu y marw yn ormodol mewn angladdau. eithr yn yr amgylchiad yma ti-stiolaetli pawb ydoedd, er mor uchel y djTchafwyd eu diweddar gyfaill, na roddwyd un sill yn ormod am dano gan neb. Yr oedd y cyfeillion wedi darparu digonedd o ymborth da. ar !!yfer yr anigylcluad a chlywais fod oddeutu 350 we, eistedd wrth y bwrdd yn Ysgoldy Tabernacl. Alor briodol ydyw y rhan flaenaf o alarnad Dafydd am y gwr da a gladdwrd, "O ardderchawgrwj-dd ydd Israel, pa fodd y cwympodd y cedyn :Seion a arcl. oil- wyd ar ei huchelfanau heb neb TIl el diddanu. Nerth bvwvd y byd arali--oedd mawredd y Arabedd ein cj-faill 0 r braidd, y rhoed i briddell Un blaenor a chyngor gwell. Traethbychan. Alinydwr..

Llandyfrydcg. Penodiad.—Alae v Parch E. H. Griffith. B.A.. curad y plwyf hon, wedi ei benodi i guradiaeth bwysig Eglwys St. Mair, Caernarfon. Eiddunwn iddo bob bendith.—J. W.

Llanerchymedd- Cymanfa Ganu.—Cynhaliodd Zdethodistiaid Dos- barth Llanerchymedd eu cymanfa plant fijTiyddol yma ddydd Ma-KTth. y 17eg cyfisol. Llj-wyddwyd y c'farfodydd gan y Parch Richard Williams, ly'n- ronen, a Mr 0. Llias, Abererch. Pensarn. Arwein- j'ddion j- canu oeddynt y Mri H. Williams, London House, a J. Jones, A.C., Capel Coch. Nid oedd y canu eleni mor aruchel a'r gorphenol oherwydd rhjTV gain-newidiad wnawd mewn cysjiltiad a dj'ddiad y gjTnanfa.

Llangefni. Llwyddiant Cerfiwr LleoL-ln arddangosfa. yr Arts and Crafts a gynhaliwj'd yn Lancaster, yr wyth- nos ddiweddaf, o dan IjTvyddiaetii y Countess Bec- tivo,- enillodd Mr W. O. Griffith, Glanhwfa-road, Llangefni, y wobr gyntaf am gerfio ar ddarn o goed. Deallwn nad hwn yci-N-w y tro cyntaf i Mr Griffith enill gj'da'r cerfwaith. hwn. "Picnic. —Yr oedd ysbryd cjnhyrfus yr ystorm wedi bod ar ei draed drwy uydoi nos Iau j'n saethu braw a dychryn i galon JT Srdal, a gellid gweled yn amlwg "ol" ei droed. a clilj-wed adsain ei lais awdur- dodol foreu Gwener. Yr oedd lleisiau tyner y fwy- alch a'r fronfraith wedi distewi; tejrnasai mudandod ar gangau'r llwyni. Nid oedd un ebedyau yn fodd- Ion i gyuyg j-mgodi i arllwys yr anthem oedd yn ei galon o dan y cj-myl gordduon nofient yn JT wybren uwchben. Yr oeddynt megis liongau j'n llwythog o fygythion, Yr aber loew, siriol. ollyngai gynt alaw- on melrs ar ei thaith i dy ei thad yn y mor, a'i llais mor ystwyth ag eiddo pcncerddes, oedd yn awr a'i ilygad wedi pylu a'i lenwi a llaid, ac yn rhuo'n dryst- iog ar ei hynt fel pe yn wallgof. Clywid hen dderw, fu'n herio corwyntoedd canrif. yn ysgrecliian, tra yr oedd eu cudynilu gwalit yn nwrn creulon yr ystorm. Dj-na fel yr oedd pethau ci(i.v-riind y wlead a'r difvr- wch roddid gan wyr ieuanc Wesleyaidd y dref uaydd Gwener, a'r elw i fyned i olrysorfa lieihau y ddyled sydd yn gorphwj's araynt ar ol yr adeiladu a'r adgy- weirio diweddar. Bwriedid ei gynal ar Faes y Fron, ond oherwydd gcrwinder yr hin. aethpwyd i'r neu add gyfleus sydd yn nglyn a'r addoldy. ac -no yr oedd byrddau hulieaig a phob math o ddanteithion, o dri hyd wyth o'r gloch, a gwasanaethid wrlliynt gan y rliai canljuol, sef:—Airs Llovd Huehes a Aliss Hughes. Bodhyfryd; Mrs Thomas. Post-office; a Miss Roberts, London House: Mrs W. 0. Griffith, a Miss E. Thomas. Bridge-street; Mrs Jones, Church- street Miss Williams, Druid House Mrs .J. O. Williams, a Miss Pritchard, Bridge-street; Miss E. Hughes-Jones, a Miss Thomas. Fron Miss Griffiths, Golden Eagle; Miss E. M, Thomas, Bridge-street; Miss Jones, confectioner Miss Owen fridge-street: Mrs Roberts, grocer Mrs Griffiths, Field-street Mrs Davies, Cross-street Mrs Thomas, Bridge- street Mrs E. Morris, etc Mrs M. Jones, eto Mrs Pritchard. baker Mrs M. Roberts, Mrs Thomas, Upper Bridge-street yn nghyd a nifer luosog o ddyn- ion ieuainc y lie. Daeth rhai ugeiniau i gjdranogi o'r danteithion. ac i ddatgan eu cyrn er ad wy aeth o'r sym-adiad. Gylch y 11 wyl an yr oedd ein seindorf ieuanc o dan rweiniaCl niedrlls dr W. Thomas (Ten- oiydd Mon) yn swjTio'r gwyddfodolion gj-da'u hoffer- ynau ncwyddion. ac vn rlionui eu gwasanaeth yn rhad. Can diolch iddynt am eu cefnogaeth wertfifawr. Da iawn genym allu h-sbysu i'r wledd droi allan yn llwyddiant J-n mhob N-styr, pawb -:1 tvstio i'w rhagor- cldeb. ac elw oddeutu deuddeg nunc wedi ei wneud i'w roddi yn y drysorfa.—Alvryn.

Porthaetiiwy. Priodas Ffasij-noL—Dydd Llun. am haner awr wedi un-ar-ddeg, yn Eglwj-s St. Alair, Porthaethwj-, umvj'd mewn glan hriodas Air John Pierce, 37. High- street. Porthaethwy. a Aliss Annie Owen, merch Mr David Owen, Pen Clip. Porthaethwj-, gan y Parch James Gillart a'r Parch D. Herbert' Rhoddwyd y briodferch ymaith gan ci thad. Mr D. Owen. Y gwas oedd Mr John Jones, Pen-y-Cefn. Llandegfan. a'r morwynion oeddynt -,iiss Lizzie Owen a Miss Al-ry Owen. Llundain (chwiorvua v briodferch), ac hefvel Miss Wallace, Liunuain. Y gwahoddedigion oeddynt Mv a Mrs Davies, butchers. Porthaethwy Air a Mrs Gardener, tStaSordshire Mr George Williams, Porth- aetkwy Aftts Gracie Roberts, Bethesda Mrs Hughes, R'loscefnhir; .Air Richard Hughes, Porth- aethwy Airs Hughes, Bangor Air Thomas Hog^n (iou.),* Porthaethwj-: Air William Griffiths, Llandegfan a Miss Morris, Bangor. Ar ol y gwas- anaeth, aeth y cwbl mewn cerbjrdau at Mr Wickens, yr arlunydd, ac wed'jTi fe awd i gael y brecwast. Yr oedd yr anrhegion yn niferus a chostus. Hefyd der- byniodd y par ieuaRc amryw o frysnegesau o Lundain a manau eraill yn eu Uongrfarch ar yr amgyichiad.— Gchebydd.

TE PERAIDD A2AZAWATTES TE PERAIDD T.f AZA.W ITT EE TE PFHAIDD KAZA'-V\TVEF, TE PERAIDD litAZAWAT'i'EE TE PEPxAlDD MAZAWATTEE Yw y u mwyuf datttitLici yn y byd.

Abersoch. Cyngherdd. —Cyrdialiwyd cyngherdd amrj-wiaeth- 01 jn ifegoi barn bach nos Fawrth. vn f-vryaf neill- duol gan yr yrnwelwyi* a r He, a<- fe Waed ca^-liad j-n eu mysg o 15pfe! rhodd i'r Cyn-ringvll Jonas am ei wiwanaeth fcyadiawn yn yr heddlu. Cvmerwvd rhan hefyd yn^y -yngherdd gan v Air; Richard Thomas, Cae^^dog R. S. Williams. Tanybwlch; 1 Jn°maS' ljia??edrog 5 K- Evans, Pantg^wn; a landsIJ1Pi*d °UU !Saunders a Mr (-^iJyra' Row-

renrhyn (Cemae: •—L7dd J^fneT- 201 °'Q mwya- huodd deiliaid i sgol Sul y Penrhyn.a niter o wa-noaa- edigion, wledd ragorol. Yr oedd y bjTddau wedi eu iudduino a biooaa amryliw. y dajxteit-hion o'r fath oreu, a phawb am y goreu i wneud cyfiawnder a ™ v rh^a g:"merasant ran gj'da'r t? oeddynt Mrs Roberte Fron; Airs a Aliss Parry, Brvnte. Aliss Maggie Pritcuard, Miss 1. A. Owen, Miss 'k Owen Airs Owen, Sea View; Mrs Hughes, Ffill- ach; Ali-s Hugh Jones, Penrhyn Airs _iin Owen, aS ane1C>wtI2' Digon j-w dwevd fod y cL wledd ar darpariadau yn adlewjTciiu clod' arnvnt. in jr hwjT mwynha,wyd gwiedd ddanteithiol a chwaethus ir medclwl. Llywyddwyd j-n ddoeth gan i r0n arwelrilwj'd y.1 ddoniol a meistrolgar fd arfer, -an y pobiogaidd Rhydfab. f J ej-farfod yn mlaen fel y canl%-n — ion :rvtfro<(- mol. "t-ael bod yn foreu dan JT iau;" anerchiad pwrpasol gan y hywydd; adroddiad, "Siaradwch ixj-mraeg. Miss M.A.Owen;ton ganvplant "Bugail Israel; adrodd, Deuddeg rheswm* dros ddod yn ieuanc at grefydd; adroddiad, Alj-fi vw Bar* Bj-wyd (eiddo'r arweinydd), Aliss E. Roberta barddoniaeth ddifyrus gan Rhydfab; a chwareuad medrus ar y "concertina'' gan Mr James Williams; ton gan y plant. "Plant Jerusalem dadl, "y BeibI a natur. Misses E. Owen a Elizabeth Hughes; 1 adroddiad "Cadw mi gei," Miss M. Thomas: adrodd- lad' Y*/ yr- hwj-Iiog gan y Parch H. Williams; adroddiad, "Bhagluniaetxi lyfedd, Miss ,A1. Prit- chard; cysfcadleuaeth y jyxhjTen (jroreu. Mr R. Roberts; ail oren, Miss Elizabeth Et-ghes, Shop; a chawsant lylr yn wobr. Ton gan y plant,"Ddaeth- chwi at lesu bdroddi-wl da, "Y fodi"wr aur. Alisis AI. A. Owen gwaith Rhydfab ydoedd v aernj-n, ac j' mae yn orlawn o swj-n a thynerweh teimlad'todd- edig adi-oddiad. "Bechgyn y dim hvd. vn ddoniol iawn gan y Pardi H. Williams; adroddiad, "Cyi- archiad 1 r ieuuictyd, Air Henry Hughes adrodd- iad, "PlentjTi y rnè-.ddwyn,Miss'M:. Owen ton, "Dj'gir ni gan engyladi-odd dau bnill, Miss K Hughes; adroddiad, "Y plentyn amddifad," dern- yn campus a thyner eto o "wjntilx TDivd-icio. ]Miss M. A. Owen; adroddiad "Y valentine hyll, Parch H. Williams; anerchiadau barcldonol gan Mrs Griffith, Pentre Go bach ac Ap Huwco ton. "Rutherford." Wedi cynyg ac eilio y "diolchiadau arferol gan Mr W. Roberts a ALr Jones, JT ysgolfeistr. wmwahanwyd wedi mwynhau gwiedd o adloniant difjTol ac ia^hns. IH-ma fed y CL-at 'Od Rhj'dfab yn hwjdiog i Mr John Williams, "Bai dd y Penrhyn, am gario'r dwr — Yn nglyn a phob tea. party Bydd diolcn mawr i lu. Air Hwn a Hwn. Miss Hon a Eon, A "bowio" ar bob tu; Ond heno dau sy"n hasddu Ein diolch mWTaf caeth. Y prydydd glew John lihains. A Ffynon Fawr y Trad,h. Am tea party Ysgol Peru in-n Llawer a ddisgwyjiwyd ir Ac h-wy'n siwr na chafwyd ai"i ,ry ell tnoed o fewn y sir Pawb yn ddel a phawb 3"ll h^yiiog Uwcii y bara brith a'r Ac uwciiben goh-gfa felly Hawdd f'ai dweyd. 0 dd-: dwjiid 1::>. A ~SLiRL. O. i.—Teilynga Mr a Mrs Roberts, Fron; Mr Jones. yr ysgclieistr; a Mr Andreas Owen, gaiimol- iaeth uchel am en hymckcch a'u liafur difiin gydag Y sgul Sul y Penrhyn. Y mae :r;1 un o oreuon yr jTiys mewn fcj-wiogrwj-dd a llafur.

Bhosybol. Cjmanfa y Bedj'ddwyr.-—Cyinhalifr-d cj-manfa fiynyddol j'sgohon Sabbothol y BedyddwjT JTI 4>ctliti, Rhosybol, Awst y l'teg, yn cynwj's yr yseoiion can- lynol :—Sardis, Capel Newj'dd, Lianerchvmedd, a Rhosybol. Dechreuwyd am ddau o'r gloch o dan iy- wy ddi aeth y brawd doniol, Air Rowland Thompson, Rhosybol. Cafwyd ton gynullcidfa.al; holi yn Luc IV., J" rhan gyntaf, sef y temtiad ten gynuileidfaol; j-na jiweddvTI, cyfarfod y prydnawn trwy weddi gan y Parch — Jones, Ainon. Yn ysgoldj- y Bwrdd yr oedd digonedd o vmborth blasu's wedi* ei barotoi ar gyfer y pedair ysgol. Yr oedd y parotoadau gyda'r bwydydd yn holiol yn nwylaw y Alisses C. H, Ro- berts, Glasgraig Farm, ac E. Jones, Fronvgaer. Gwasanaethwyd wrth y byrddau gan amrj-w fonedd- iges caredig, yr oil o ba rai <> wn; ethant eu rhan yn ganmoladwy. Rhoddodd Mrs E. Jones, Ty'nyiirwd, felusion i'w rhanu i blant Ysgol Bethel. Dechreawyd cyfarfod yr hwyr am chwech o'r gloch y llvwydd ydoedd y Parch E. E. Jones, ein weln;dcg. Yn ystod y cyfarfod hwn holwyd y plant vn y rhan gyntaf o r dafien adroddiad, "Y milwr bach." gan U A. Roberts, Rhosybol; adroddiad, "Sal v Scl," ga.n Tommy Vs liiiams, Llanerchymsdd: holi v plant eto trwy y dafien yn gyffredinol*; kill gynulleidfao"! yna diweddwyd v cyfarfod trwy weddi.. Cafwyd c: farfodyad difyrus ac adeiladol.—-John Williams, Myn- ydd Parys.

Yr hyn a ddywed I2.lm0.gc—Prsge-th Nodedig. Y Parch T. De Witt Talmagc a brcgethodd yn Nhabemacl Rrouklyn ar Efviigi-I Iechyd." ,1y- merodd ei destyn o'r Diaxhebion vii. 23: "Ryd oni daryllio y saeth ei afu ef." Yn mhiith pethau eraill efe a ddywedodd Fe fyddwn yn son am y galon, yn pregethu am y galon, ac yn canu am y galon ond os cyfeiriwch chwi at yv organ yn y corph a alwn ni yn galon, nid oes haner cymamt i'w wntud ag iechyd neu ancehyd ysbryd- ol, llawenydd neu iselder ineddv.i j'sprvdol, ag sydd gan yr organ ag y gcilw Solomon ein svlw ati yn y testyn, pan mae yn desgrifio pechod. yn cynyddu 'hyd c-ni ddryllio y sletll ci afu Yn y testyn mae efe (y Gwr Doeth) yn datguddio y ffaith ei fod wedi astudio y gland fwyaf yn y cyfan- soddiad dynoi—VT iau—nid wrth oleuni trvdanol yr ystafell aissectao ddiweddar, eithr wrth oleuni egwan oes cydmarol dywyll, ac eto ei fod w&di gweled ei swyddogaeth bwvsig hi vn nghastell y corph dJIIOl a adeila<lodd Duw-g3.Eu yr iau I, ddethol a dugelu, ei chellau cywrain, ei phibeilau canghenog a Lwyhaûl, crefftwakh dwvlol ar y lobe ganol, ddehau, a chwith, a'r hepatic ar- tery drwy yr hon mae Duw yn arwain y crimson tides. 0 mae yr organ fywydoi hon megis llygad Duw, Tn yr ystyr na fvdd bvth vn ,»rstrii° TWo™ heddyw JT wyf yn pregethu 1 chwi Ef engyl lochyd. Wrth gymeryd 'diagnosis' o afiechyd'JT enaid, Wrth gymeryd 'diagnosis' o aheclivd -r enaid, rhaid i chwi hefyd gymeryd diagi-io,s "o eiddo'r corph hefyd. Fel pe i gydnabod hyn, cafodd un llyfr cyfan o r Testament Newydd ei ysgrifenu gan physigwr. Aleddyg ydoedd Luc, ac y mae efe yn traethu llawer ar effeithiau corphoroi, ae anghyf- lawn ydyw unrhyw amcanwerth roddir ar sefjrifa ysbrydol nad yw hefyd yn cywrys amcanwerth o'r sefyllfa gorphorol. Byddai cystal i ni gyd- nabod y tfaith <1ruthrol fod ,11a ddwy aniddiftynfa (fortress) yn y corph dynol—y galon a'r iau y galon j-n amadiffynfa vr holl rasusao. yr iau yn amddifi'ynfa yr holl gyndaaredd." Llawn gad- arnha hyn ein mynegiad ni mai fTynhnicH agos i bob afiechyd ydyw iau allan o drefn. ac mai yr unig feddyginiaeth geir iddo ydyw W'rner's Safe Cure. yr hwn a adfer yr organ oil-hwysig hon i gyf- 9 lwr iach. Alae y llythyr eanlrnol rn un o lawcr a dderbyniwyd oddiwrth bersonau ydynt. wedi der- byn iles annhraethol o doefnyddio v phvsig^Tiaeth hwn, ac yn mudd ffyniant corphorol eraill y mae Mr H. Periiins, 2, Fox-lane, Cuertsey. Surrey, yn ysgrifenu:—" Pleser mawr genyf yw rhoddi y manylion a garnyn o fy achos 1..for ddnrg y teimlwn fel yr aethum yn bur isel fy ysbryd. ac nis galiwn liyyta, dim o gwbl. Büb amser pan v dechreuwn eistedd i lawr, byddwn eisiau myned gysgu, ac ni fyddai arnaf eisiau i neb siarad a mi. Mi a aethum at ddoctoriaid, ond erioed ni wnaeth- ant unrhyw Ics i mi. Gallaf eich sicrhau fy mod yn awr yn ddyn hollol wahanoi i'r hyn oeddwu dair blynedd yn ol. Llawer o bob! "sydd wedi dweyd wrt-hyf T«a mor wahanoi yw fy ymddancros- iad. JJid wyf yn edrych mor deneu a ehuriedig ag yr arferwn wneud, nac mor tua.ni Ilygaid. All a ddywedais wrthynt. beth oe Idwn wedi ei wneud. Yr oedd yn llawen ir>\ ganddynt ei giywed. a b-dd i mi bob amser argymheli War- ner's Safe Cure mor bell ag fydd yn bosibl, oble- gid mae yn feddyginiaeth ryfedcol i unrhyw un ddyry brawf teg arno. 2>i fydvri byth hebddo eto." ->

CADECKT'S V OCOA is GUNRJMT- O i to be ab -olu^ely purf, rtud is them, ra the bestCooa. It is nt once a t-Jieahirg, Hiniul-itmg drink, aud nutritious food, coi.Tainiiis; ro jorejori sjb.-tHDo-s, such f-S mdt, hops,. &c Ti,e fact cat-not be too *tiou^ly iiroTesSt d tiiar, t'ocna must toe j uro and uneduitsr to f:i»ura its tul (-t beftt-fici il dfect8 as a hevë.8 e a!J a food. The Family Doctor f avs CADJ\CRY'; Cocoi is light telrchiiii g, bud .nvigoin'Arg tu ,Le j .dtd n-ud ttid delicious to tf)e plihte, atsolaie'v uasi.du'itoratod and Irte irow alkalies."