Y Clorianydd

SEIFJ 111YDDIO GOGLEDiJ k ..ilJ. CYMRU. Y -daot hwd cyfarlod blyayddol -'Provincial Grand Lodge" Gogledd Cymru. Daeth t\ifa £ a\>r oi bi-od-vr, a plieiiodwyd a ganlyn jn uweb svvyddogio.:i y amto}.- fiwvddyu: — P.G.S.W.. }^ ■ iw^'t w \V Edwards. i'-M., Monai J,v- Augustus Lewis P.M., I'M; V!" Bro John Hughes, Aml«cn P G.fe.O., I>}0.V Kay<> Llundudi:o; P G.J.O., Bro. lvobert Newtor P M., Carnarvon, PG. Chap., on. \rchdeacori J. Morgan, Tretdraeth; P G. Treas Bro. O. M. I.ccs, P.M., Conway; P.U. Registrar, Bro. John Priichard, Carnaivon; P.G secretary Bro .W. Price Smith. Bangor; P.G. director of ceremonies, Bro. L. Season Ricks, P.M., gor; PG.H.D., Bro. A. G. Moy. Llandudno; P.G J.D., Bro. A. T. Riley, llolyhead; P.G inspector of works, Bro. H. Richaras, Ben- llech Dav; P.G. Asst. D.C., Bro. John Brookes. Rhyl; P.G. Sw. Br., Bro. Niel M'Niel, Llau- erchyniedd: P.G. St.. Bro. S. G. lalbot, Rnyi: P.G. organist, Bro. T. Osborn Roberts, Llan- dudno; P.G. assistant secretary, Bro. H. L. Fos- ter, Betheida, P G.I.G Bro NN-, Caradoc Davics, Rhyl; P.G. tyler, Bro. R. Thomas Roberts, Am- lwch P.G steward?, Bros. S. Salzedo (Llandnd- no), Peter Hughes (Carnarvon', J. G. Brymor (Carnarvon), and R. n. Lewis (Llangefni).

LLANGEFNI YN RHOI CLOD. Y mae tegwcU Llangefni yn ei gwaitli vn rlioi Clod v mae clot! yn ddyiodus yn cael ei didangos yn eglur yn y tystiolaethau a gyhooddir o Tvythnoe i wytnnos gan drigolion sy'n ddyledus am eu hieeiiyd da i Beknni Dorn. Beth eilid gael ya decach na'r mynegind can- lynol? Ebrjll 16eg, 1914, dywedai Mm J. Morris, 10, Bridge-street, Llangefni: — "Arferwu gaei fv mlioeni gryn lawer gan boen yn fy rghefii, a achosid trwy fod yr elwlod all an o drefn. Yr oedd y poenau liyn yn bu.r anifyr, a dialed oedd gorfod gwyro o gwmpaa v ty. Te;m!wu gur trwm ar draws fy aeliau, a deuwn yn bur ben- yagafn. A than y llygaid! ccid chwvddiadau. Digwyddaia ddiarllen rhyw daiwrnod am Doan'tj backache kidney pills, a deuaia ar draws achos oedd yn union fel fy hunan oedd wedi ci weila gan y pelenni. Aufonais ar unwaith am flychaiS. Gwnaethant leg mawr i mi yn union- gyixjhok Ciliodd y poenau yn fuan o'm cefn 3.'m pen, ac yr wyf yn teimlo fel dynes new;;dd byth wedyn. Nia gallaf siarad yn rhy uciiel am Doan.—(Arwyddwvd) J. Morris." 14!nawr 28ain, 1916 ymhen dicy fhjnedd — dywedai Mrs Morris: "Yr wyf yn gwbl iach yn awr. Bu pelenni Doan yn offeithjol yn fy achos i, a da gennyf roi grair o'u plaid." Pan y mae'r elwlod yn wan y mae'r corff yn oael ei araf wenwyno, ac iii(i yvr'r gravel, an- nhrefn y bledren, crydcymalau, y gymalwst. a'r dropei nsimyn rhai o'r anhwylderuu "y'n cyflym ddilyn. Y mae uric acid yn ymgaledu yn y gewynau a¡'1' cymalau, a cheir mate-r niweidio! yn crynhoi Jan y croen. O'u cymryd mewn pryd y mae pelenni Doan yn liwyd-diant mawr mewn achoeion o'r fath, canye wrth gryfliau'r elwlod y maeat yn symud achos yr hoil aiihw vlderau hyn. Gan gyfferwyr, neu 29 90 y blwch, oddiwrih Fo»t^r-MoCiellan Co., 8, Well#-«treet, Oxford- •treetk London, W. Peidiwch gofyn ana Delenni at boen yn y oefn a'r el-v. IOO-yn hjfcraah fofynnwck yn blaen atn yr eiddo Doan, mg¡. t rhai a i;afo&i Mrs Moms.

PRISIAU GLO YM MON. .(Jofynna gohebyd pa bryd v mas Cynghoran Mon am gyhoeddi prieiau swvdaogo! glo; a dywed fed jr o^aiad yn gam a'r cyhoedd. I

AT EI);" GOHEBWYR. );h ein nes-af.—LI. J., W.J^ W., etc. ^Yinbwyfi-wch.—Ceir torraeth o farddoniaetb yn ctiBgwyl eu tro. Oaut ymddangos gynted y I gelliir hebgor gofod. Cofiwoh na ^1-1% cylioeddi englynion na phen- hilhoncoffa ond trwy ddarifon blaenduiiad yn ol y pennill, KysDysiaidau.—Ni.ellir oyhoed-di yr irn hysbys- Dycnan hob flaendaliad.

DDYDD MERCHER, Rhoddodd y FfraiKiod ergyd eil'eit-iiiol iawn rr de o Laon tldoe, pryd yr ymoaxtwyd ar amddi- fly.nteydd Gemjiinaidd nerthol, ac y gorchfygwyd hwy ar ffrynt o bum' niiildir yn yrnyl Lauliaux Mill. Caed budxlugo!iaethau ar ffrynt o ddwy Uitir. Cynwrwyd tair mil o garcharorion, a medtliaiiwyd 20 o ynau. Llwyd<Ja«5aiit i <s:mi!l yr boll gribau ag y c-e.;sia«ajit j mgyrraedd atynt, a. than fyned hwnt iddynt, meddiauasant y gwrth-lechwe.d'dau. Cyn- hvv-ysa'r sahleoedd a gyir.ov.vyd Fort Malmai-son a phentreii Allemant Iv- ,Vuaoi a Chavignon. Ar oi dod i foddiant o Clw., jn Ravine, y mae'r F-franccd' yn rheoli gwastaW.Td' Lao,a Adioccdd y miiwyir Prydeinig golledion ) t' Germa-.vi.id, y fhai a wsiaetluant rai gwrth. 3 mosodiatTau ar y safleoedd newyddaon. Curwyd yr oil 0], ag* eithrio i'r gelyn adfecklianu safie yn Houlthuist Forest. Ymosododld ein ehed'wyr ar saJtb o aerodromes p-crtiiynol gelyn, ac ar orea-f ffordd haiarn. Dywed Mr Baker, yr Ysgrifet'ii-ydil- Riiyfel Americana'drl, nad vw'r gaea-f i utal ymosodiod y Cyivgreiriaid. Hydbyeotki y Moriys ddoe am rago-r o golledion liyn.ylie^ol. Suddwyd U-tstroyer drwv wrthdarawiad achub- wrd dau swyddog 3,(> un ar hugairn o ddynion. Y mae'r crui-:er fasnachol "Orama" (12.927 o duneHI) wedi caei ci suddo gyda thorpedo, ord hi ehe!ll."vd bywydau. Dyv-.rdir fori y {'•eimaniaid, o;te.rwydd yr hyn a dybir ym Mlietrograd sydd yn rhesymau mil- v roJ, wedú tyu-u YJ1 01 ell llineil yug ngliyffiniuu Riga. Y niae'r Rwsiotd: wetli mcAiiana y ilineil gvntaf o'r gwurch-tIasydJ a adawyd. Curwyd yn 01 ymgais y gelyn i lanio vrvtli miiliir i'r gogledd o Werder, yn Es.thon.ia, ddydd SuI.

DDYDD IALT. Y mae'r goiva wedi ciynhoi byd<!i»oe<kl an- f«".rth yn orbvn yr Italiaid ar ftrynt Juliaidd. Am v lro oyntaf y mae'r Germ:uiil,id wedÚ gwneud yr Ljsbys ei boil wedi declireu cymeryd rban yn yr ymgyivh yn'er-byn It-ali. Fa wrth g-welsan-t ddeclireu ymosodiad y jrc-lyn yr eetkl y cyttegrau yn tnnio'n brysur a gvvnoed ymdrrch arbcrmig i danio'r nwy riiwng Rom boil a rlian ogledd'ol o'r Ba-iiifdzza Plateau a <'i:illwydi yn <+diwed<iar gan yr Italiaid. Dywcdo yr adroddiad swyddio.gol Germanaid-d, eu bod wedi ennill y eafleoeud: blaen Germanaid-d, ac woii cymeryd rhai miloedd o garcha-rorion. Y mae'r Ffrarwxxl yn ad-drefnu'r tir a erdl- wyd yn dtfiweddar ganddiyafc i'r gogledd o'r Aisne. Yr oedd eu buddugoliseLh mor lwyr fel 11a elw'ioiodd y gwyr traed wncud ymosrodiad, ond cyyngamt ..u liymdn>chio:i i dan-bc-lemi ffyrnig, yn arbenig yng nghyfliniau Nandessom. Honant en bod wedi cymeryd 8000 o garchar- onlon. Y vhai yn pert-h.yn i wyth o adranau Germanaidd gwahan-ol. y ychwaneg- ol at y Prussian Guard a'r adranau BavaraidcT, y ii-.ae wedi ei broli tod dwy adran o ad-filwyr perthynol i'r gelyn yn ymladd ddydd Mawrtn, ac wedi dioddef colled,ion trymion. O'r n-ifer uchod- o garcharorion yr oedd 160 yn swyddogio'i, yn cynuwye swycraogion tair cotrawd cyrnols. Gvviiaed ymdrech ofer arall gan y gelyn i r dwy rain o'r Mtu-ie. Enilhvyd ychydig d-ir mown ymoscAlad ffyrr.iig yn ymyl Hill 344, end ar ol ymdrech ffyrnig arall curwydi y Gcrmania:d yn ol gan y Ffrancod, ac atl-sefydlwyd y eafleoedd yn IIwyr. Cu-rodd y Prydeiniaid yn ol v seithfed gwrth- ymocodnid o eiddo'r Germa.'riaid mewn dau ddiwrnod. Cafodd > gelyn golledion mawr. TIll tanbelenu angerddol iawn ya Hointaiust Forest. Add!,fa'r Germa-i-i?id ell w-di ciiio n ol yng nglivffiniau Riga, yn RWSUl. Ddydd" Mawrtli, bu M. Kerensky yn anrer-^h v Se::iedd Rwsia-idd. Dywedockl fod y Llywodr- aeth wedi gWLeud yr ollùcJd yn ei gal hi i gynnal gwertli' y ehwsldroad, a datganodd er ffydd yn y dyfodol. Os na adiferir, meddai, y bywyd ar- te roi yn y wlad, a sicrhau diogeWych cyhocddua, fe cldiiddyniir Rwsia. allan o'r nifer 0 r Gal in- oedd MaAvr lie y bydd pi'obk-niau niawr 3\n> rop yn dibvrai arnyut.

DYDD GVv EXFR-. DYRNGD I'R EJDALIAID. ynuldangos fod yr Eilmyn a'r Awstriaid v,jt!i (.-{•• rio alian \niosodiad trwm iawn ar yr Lid- uiiaid yn Isonzo" Uchaf. 13u iddynt ymosoti ar hy.,1 llu.ell yn mcsur ugaiu milldir, gan ysgubo pothau o'u" blacuau. Macnt yn honni eu but! wedi cymeryd o'r Eidaliaid yn gar- charorion. Dywed yr Eidaliaid fod y gelynion wedi nianteisio ar niwl tew ac wedi yinosoci ar- nynt, yn atiisgwyliadwy. I)y v,?dant hwy fed eu rnilwyr mewn tiefn dd 1 ac yn abl i wrthsefyll unrhvw ynioio'.had pe!Iach. \viÙJ i'MOSODlAi; All Y PRYDEINIAID Mae 1 gelyn yn gwneuu ymgais deg i geisio cy- meryd y vir a. fcddianwyd gan y Prydeiniaid eddi arnvut. Gwnaethant wyth ymgais ufiwyddiannus yn ystod yr un dydd. Mault yn gwneud eu gor- cu i ymos-xi o'r uwyr, oud y mac eu collodion j a iawn Firancod yn pa-rhau i ennill tir ar yr Aisne. Maent wedi gorfodi'r gelyn i encilio clros vr Oi?e Aisne Canal, ac maent wedi ennill pe-J- ail- milldir o dir ar hyd lli'iell yn mesur milldir oddiar y gclyn. Cymerasam droa 2000 o garchaiorion ddoe, yn gwiicuci cyfanrif eu car- .vlia'rorton yn lO,CCIJ mewn WythLOS, ynghyda 120 o Maent wedi meudianu amryw bcntrefi it ilY-rfi!vdd pwvsig oddiar y gelyn RAN'ST. A YN YMBYTHU. Adroddir led cyflwr pethau yn gwclla yn Ilws- ia. Maent wedi gorfodi'r gelyn I ymneillduo ar hyd Hindi yn mcsur 7.9 milldir yn Riga. Moth- odd y gelvn a glanio rnilwyr yn Ytiys 'iomta. YMUSOD AR YR ALMAEN Cylioeddi Syr Douglas Haig fod ein llongau aw\ r wedi ymwolcd ag un o drefi'r Almaen o r enw Saar!;ruckcn Eu iddyrn, dlwng pum' tun- cll o Ifrvvydron ar y dref gan adiosi difrod mawr iawn. Gwnaed yr ymosodiadau hyn ar weith- feydd cad doarpar ac ar orsafoc-dd milwrol yn y wlad. JJYDD SADWRX 50,000 0 GARCIIAT!C-RION. Mae'r Lilmyn VII hawlio eu b0d wedi cymeryd 30,000 0'1' Eidaliaid yn garcharorion, ac "edi cy meryd n:< du:ant o 50C o ynau. l ei canlvniad ymosodiad y gelyn y E'.iialiaid wedi gor- fod ciiio yu ol. Gwnaed yr vmooodiad ar yr EiJdiaid dan ordw,Jd niwl tew. ond nedir y bydd Eidaliaid eto gaei goruchaliaeth ar y fe-elyn. Y iFRANOOC PRYDEINWYR YN YMOaOD. Ddiwedd yi wvthnos bu i r Prydcinwyr a'r Ffrancod wneud ymosodiad ar y gelyn yn Fian- d-.rs, au er'.iila?ant nifer o leoed.i pwysig, gan gy- mcvyd 80Q o garcharorion BOMBiO AERODROME. Hysbysa'r Tvlorlys fod bombs wedi ell godvng nos NYener gan yr R.N.A »S. ar gyftordd Hcidd haiarn Liclnernelde. Achoswyd un ffrwydriad mawr au amryw fan rai yn dilyn. Difigvnodd a>nryw bombs yn ymyl tr,-n a tedai ar y 'pryd, ond stopiwyd hi'n ddiymuroi. Ymosodwyd hef- yd ar sjyffordd Corternarck. Yn ystod pryiiha,v:i yadwin gollyngwyd bombs ar yi aerodromes yn Sparappeihock, Engei, a; ar ffoidd haiarn Oa- tend, i i- de o Engel. Taflwyd dwy o longau av. yr y gelyn ullan o reolaeth, a disgvnodd un i'r dwfr. MEDDTANU CORIZIA. Dyma fel y dywedir o Amsterdam: Dywed teli- gram o Vienna fore he-ldyw fod mihvyr Awstria a Ilungary wedi meddianu Gorizla a bod ;,r Italiaid wedi encilio dros yr Izot-.zo. J DYDD EEUN. CYMERYD 60.000 0 GARCHARORION. 1. II ol adroddiad o Berlin y mae'r Ellmvn a'r Awstria id wedi cymeryd 60,000 o'r Eidaiiaid yn garchaiorion, a. '>bymeryd meddiant o 450 o yruiu. Dywed adroddiad Eidalaidd fod y sefyilfa yn un ddifrifol. Addeiir fod y gelyn wedi croesi'r (fin 1 Ita^i g r Mont Crnm, ac \nd 1 V,u■ h dywed- ir fod yr Eidaliaid yn parotoi'i adaei safle i'r gogledd o Gorizia, a enilUvyd ganddvnt gvdig a berth mawr a Frfynir ar y Cynghreiriaid gyflenwi'r Eidal- iaid a m\\ y o ynau mawr.

Y PIIF WEJMDOG A'R RHAGOLYGO. Maen amlw g fod y yn sylwedd- oii fod angeii ca-dw 1 fyny benderfyniad a dcwr- der y v.-lad. Tuedd sydd i ddigaloni, ac nid ees amheuaeth nad vw'r cri am lieddiweh yn l>?ryglue. Unwaith yn rha.gor traddododd y Prif W-eiAidog yn yr Albert Hall, nos Lun, araith f-ydu yn de-byg o roi ysbrydiaeth a pherderfvirad inevvydd yn y wlad. Gellir ciyidioi prif bwynt- iau ei araith i ychydng frawddegau :—Mae am»er o blasd y Cyn-ghreiri-aid; mae r ymoeodiadau ar y llongau yn lleibau yn gyeon; mae nifer y sub- marines sydd wedi eu omi^trio e»r declvrou v flwyddvu yn fwy na dv. bi y nifer i iWiwedd 1916"; mae nifer y llongau Ðydd yn cael eu trai ¡¡Uan be-dair gwaitti yn fwy na'r nifer yn 1916. Mae vi- ychydig ffeu-h-iau hyn yn bwysicach na llawer iawn o hyawdledd er mov angenrneidiol yw hynny.

Y DDRAIG GOCH DDYRY GYCKWYN. Y mae "Y Ddra.k; Gooh a ddyrv gychwvn" nen /gys^yn^n-J on(j hen neu i>eid.io, y mae'r Arlunyd-d Kelt Edwards wedi rhoi oymhwysiad newydd sbon iddo drwy lunio ceiclyn—postcard —yn dangoa y Ddraig a bidiog blacnllynf yn ei chrafanc ac a. hwnnw yn rhoddi Cj-mreig a pliur didigamsynio! Caiser lu, ey'n cuchio mor ellyllig o hy 11 wrth lyg-achu drach eu cefnau a. brvsio strim-stram-stnellach y bidog a mwy fyth rliag llygad y Ddira-ig. Daeth copi o'r cerdyn i ddwylo Mr Joeeph Holbrooke, y cyfan-soddwr enwog t-ario ar hyn o bryd yn Harlech, ac a dreul-iodd egwyl yn NIlan y G r'lttiau beth aroser yn ol. AnforKxid Holbrooke Gerdyn y Ddraig i Arglwydd Howard die Walden, sy gycta'r Fyddin Gymre.isr yn yr Aifft, a rha.:ihodd hwnnw hael ddwy fil o'r caixiiiau ymyeg vr ymla-ddwyr o Gymru, yn y gwahanol wkdycUl. Di-annoeth i'r diwrnod y tafodd y bechgyn y cardiau v ourodd y Cymry'r "Cockoltafeats," sei pigaon y Cajsar, aç eha Hol- brooke wrth Kelt: — "Tlio postcard w-on ibat victory, eo you've done your bit, Edwards, my lad. Y mae'r arhiiiydd -wrthi hefyd yn del- Wecklu Hedd WVn go^yfer a'r zuudaoj coffhau Bardd Cadak Dw» Brrienhea4»

ANGLADD Y DIWEDDAR SYR J PRICHARD JONES. BAR DENY IS BEDD YM MRO Bl FEBYD. >EYRNGEI) CENEDL AC AUDAL 1 W GOFFA. A'r ff; w fen y-j unIIiw a plihvm, mil-mi! chiI yr h.y(!vef j :i d-jyu., c-vrrwiav/ a, dienliysg a gwynt yn yegy.Uvrn, daeth tyvfa faw.r 1 Niw- bwrdJ ddydd Mawrih i {¡.alll ti-yrnged i'r jnaivh- og fro fu'n gymwy lasvvr geuedl, ac a gofiodd mor -diirion am ei hen a-rd-al. ^Dvvyftter oedd ar w-edd pawb, ac nid oedd ffenest-r beb lenni. ilrni. Ar ol cyrracdvd y-r js- gol. gwelid y plant wcd!i ymgynn.uil, a tinm of a I eu i!i-at-!n*a-won yu eer<idcd i'r orymc!iait-'i. Er ieuenged ilawer ohonynt diau y coli.ant am y I dycid hyd derfyn eu heinioe-\ a gwyddent oil fod' gwr yn cad ei gladdn y dwthwti hwnnw a dcim- lai y d'lddordeb d'yfnat yn eu d-yfodol, a th-rwy ei gymwynasau hael a ro-M fa'itei«ion iddynt ddrmgo i safleoedd anrbydeddus. Cauedig oedd y -je_fydl;(id godido-g a agorv. jd g..ii y llaw oedd cori yn angeu, ond ha:r-Jjd>ach cofgolofn ni ailai iklyinuno na sefvdliad a werthfawrogir gymaint, ac a fycld o'r fantais fwyaf i bawb a'i dt;fnyddiant. Dygaski y ddydd Llu 11 o Ektree, tu d-raw 1 Lundenin, i orffwys Y:1,g nghapel y M.C. Yr os-dd ,-<,d,i ei a-mgau mewn arch o dderw ac arn.i addu'rti'iadiau o bre-s, ac ni vvdwyd enioed yn v P?:itref flodeu harddach yn gorchuddio marwol ran, a pbob blodeuyn yn arwyd-dlnn o'r sørch a'r paivit a doimlai paw-b, vmhell ac a.gc.3, at y mar-chog hynaw03. Yr oedd tevmged y weddw ar ffyrf croee flod-euog. t-ua dwylath o hyd, a'i t.i.-egwch yn ennyn e<!nrvigedd pa'wb, t-ra y ceid teymged arall ar ffa-nf twr o flodeu we-(i ei hau- fon gan Mri Jones Hollowav. Thws'eu niw, -Jmvs tawel, oedd y gwx-ddi41, a chyfrifid fed oud^utu 80 o dorchau a cduroeeau ysplen- j-c.d ra gwiggo y bedd ar 01 y.r angladd. Y prif alarwyr oedd Lady Pri-chaxds-Jones (y w^ddw), Ladv Mikorn Rees, S-yr E. Vincent Evan--», Syr Thomas a Lady Eawards-Roherts, 1 l-asybryi), Caernarfon; Dr. Owen Pritehard, Lluna Major Pitt a. Mrs Pitt, Mr Higgan-s, Mr Mr a Mrs Robert Griffith, Cambrian Niwbwreh; y Pardi Jolm \YilHam^, D.D., Mr Thatcher Lhuidain: Mr Tiiornton ,jones, Bangor: yr Atnro J. Morris Jo it* a Mrs Jones" Lknfair P.G.; h- John Hughes, Im-titute; etc. C/niydnolid Amgus'd'dfa Geneolaetliol Cvmrn gan Mr J. R. Da vies: Coleg PlmYEogol Gogledd qymrugan y Prjfathro Byr Harry" Reichol. Pro- flc-swr J. E. Lloyd, Plroffeewr H. W. PhiUipe, ProO-swr Fynes Clinton, Siyr Henry Lewis a Mr H. R.Davie': a Chorfforaeth Bailor e-an v Maer (Mr R. J. YVilUamd Clerc Trc-fot (Mil- Pentir Walliame). Yr oedd hefyd ya bres?niwl ymblith cnaill:— Airi T. Owen, Y.H. H. O. Hughes Y H. G. J Robert-?, Y.H., 0. Jeffrey Jones, Y.H. Richard Roberts, LV. WiiHams, Taldrwst; y Phnhn, J. J. Evans, W. M. WiUiam. J. W. Wvnne .Tone^, R. Evans, Llanid-a-n; H. H. Jenkins." D. J. Da- VD, Llangeinwen a PrieeJon., Niwbwrch; Mr L. Proth-eno (prif-gwn-.stabi), Arolvgvdd Hugh Williams (Llangefni), M.-i J. Williams Gwalchmai; R. Caelkdiaa: a llu eraiij o Niwbivrch plwyfi cylchynol. Y dudwyr 'oeddynt* a gantyn Cadibt-a Tho- 1as,. Treflye; Mri J. Willi-ams, Tan 'RofTt; J. YVdhanis, Cefn mawr; R. Jones, But n iau II. Vt ilhame, Head re -t-e r race Isaac Hughes Oer- lig Gwydd; R. Jones, Corn Coch;'R. W-illiainis, Tymain: E. S. Evans, Bron Derwvdd; Samuel Robert- Liain .st.; R. Roberts, Pendre B-a-ch; D. Evans, Jalybraich J. 0- Hu,ghes, Bangcxr lions?; Thomas Jones, Fotty; Chiudes Wiiliams, Gcetaa: Owen Jones, Glan Menai; John wa- ltiami?, Iv Cape!; John Jone^. R hey 11 Coch Bach; W. Roberts, Ty'11-y-Graig; D. Jones, Ploa New- ydd; Dr. Owen Pritdnird, Lieut. O. L. Jones, Mri J. Trefor Roberts, Tre Fartht-n H. O. Hughes, Cefnmawr; R. Griffith, Cambrian House D. Pryse Joiic^, School J. O. Griffith, London Honee, Dvvvran; J. llu-giies, llvfrgell- vckl: E. W. G-^iffitl), Penchef Farm: John Jones, Penrhyn House; H. E. Jones, TanJan: W. M. Williams, 'Rliou«.e: J. n. Griffith, Dwy ran H. O. Jones-, Bryniau; W. Hugll", Can-og IIon.se a 0, T. Owen, Tyraain. Y GW,\SANAETH YN Y CAPEL. Yr oedd cynhuUiad mawr yn y eapc-1, a dined gwasanaet-h cofiadwy. Mr Joc-ia'h HughM oedd yn y canu, a Miss Jones, Froniieulog, wntii yr offerya, a chaed y "Dead. March' gan- ddi ar ddechreu a drwedd yr oecffa. Llywydclid gan y Parch J. J. Evans, y gvveinidog, hwn a ddarllencdd gyfran o'r igiyt.hvr, a gweddi- odd y Parch W. L WalHam:, "Lliiigwyl'log, yn dyner ac effeithiol iawa. Syhvockl y Parch J. J. Evans jj-a, fu neb erioe-d yn gymaint cymwyna-swr i'r ardal boaeddwr yr oedctyns yn ei angLadd y dwthwn hwnnw, a bj'ddai ei yn fyw tra parhai v sefydliad a roes Tr pemref—sefydliad a werthfawrogid gan yr oil, ac. oedd hefyd yn addus.a iddi. S'yr Vincent Evans, gan siarad yn Saesneg, a sylwodd mai nodwedd a-in'.yra.f Syr Jolm ei aagcrddol at Fon, yn arbennig ardal ei enediigaeth. Carai y tyrrau tywodoedd o gykh y tip. ac yr oedd wedi dat,gan ei ddvrn- uniad am i'w briod bairhau y cysylttiad hyn.aws a fu rhiwng y tenia a'r fro, ae blant- gaei cu xneixhrin yn ahraudcdiadau ac iait-h eu tac/lu. gallent hwy yn Niwbwn;-h anghotio l'ym. wynas yr ymadawedig aPdal. Ca^lodd olud n'iwr a dringodd i safle uohel, a gwnaetjj y defa- yd-di goreu o'i .gyfoeth. Hyck^a.i y byddai ci esiampl yn symbyliad i eraill oedd mewn s-yfie gyflelyb. Ar ran v •weddw diolchai i'r cyf-eillion o Loegr a ddaeth i'r angiadd er pellder ffordd a lla-wer 0 anhwylusJod, a .d-ilcdi-ai am y modd yr oedd yr ard'aloecid yn tahi gwarogaeth goffa. Y Parch J. W. Wynne Jones: Pi if amcan bywyd y diwedd'ar farv.atig oedd uno pawb. Dyna oedd ber.aaf mewn golwg ganddo wrth roddi'r sefydliad i'r pentref, a'r neuadd odidog i Goletg Bangor. Awyddai yn angerddol am weled uacieb a, 'brawdigarweh. Trwm oedd ei goili, ond yr oedd angeu y miaoedd hyn nid yn vinig yn cyfeiliion bob yn un, ond ya finteioedd. Eithr nid oedd d'ail yr lijclref yn dijgyn hob wneud ffordd i dda,i1 newydd i W13- go'r coed. Yr oedd y g welly dd yn torrrr edau ar ol go"ffen ei waitii ar y brethyn, a.c feily y tarrid edaii ei-aioee. Cyflawnodd Syr John ei waith, a galwyd eif adref. Yr toedd g-andcto ddawn i ddewi cyfeiilion. Iely", oedd adgcf y si'aradiwr am dano yn ei wrando y»g nghyfarfod d.io!digarwcl; am y cynhacaf y-a Eglwys LlaJl- idati. Diolchai i Dduw am un caru ei cartref, vn enwedig os bycMa-i ei gu-i'tref ym M011. Y Parch John Williams, D.D. Yr oeddynt wedi vmgyanull i datu v deyrngedl oifef a un o gymwynaswr gore'r genedi. Nid oedd ci Iwvdd- iant wedi mygu, eithr yn hyt-radi wedi nwith- rin, eii wladgarwcb. Ceid cy foeth weithiau yn dWHI cubi i en-aid. a goiygfa brudd loedd gwel- ed meddia-nnau dyn yn eangu enaid yn cre- bchu. Ond llwyddb-dd Syr John i gasgiu golud heb i'w galon fyned yn fc-chan. Rlraid ei fod1 yn un o dalentau d'Ugiaer i dd-rkigo uehed ym nyd maenach yn y Brrf'ddinas. -Nid liawdd cyrraedd y safle, uchaf mewn ami dref yng Nghymru, end mwy anhawdd o lawea* oedd cyrraedid y fath safle yn LlunoJain, lie y? oedd y g-ye-fcadleuaeth mor km a goreujwyr y devrnas yn ymgais am oruchafiaeth. Yr oedd mccldu .talent yu rhyw- beth, ond yr oedd defnyddlo talent i'r amcan goreu yn well. Gofynnodd Syr John beth ailai wneud gyfoeth. Teimlodd gyfrifcldeb ei eafle, ac ystyr-iodd pa dd-aioni pa-rhaol allai gyf- lawni trwy ül foddion. Clywodd ef (y siaxadydd) am gymbariaeth y diweddar Barch John Ovven, Ty'nUwyn, pan y soniai am gwmwl yn torri ar v mynydd ym Sleixionydd'. Daetli y MifMriant 1 lawr," ac yn ei ruthr a-eth i amaedd oecld a-r y lletlyrau. Am fod y dfrws yn gauedig llailwyd y ty gaa y llifddyfroedd -gan foddd pawb ynddo. Nid felly fu by-wyd Syr Jolm—ni chauodd y ddor gyfrwth eii.br l!«fodd' ailaa i iywyd ei ardal genedi. Cofiodd ynghyntaf ani Niw- bwrch—bro yr oedd ei dylanwadau yn ei wedi gadael argraff anikadvvy arno. Cynyrch y oofio oedd yr Iiu^itute na chcad oi gwell yn unll-e. Coifiodd hefyd am yr hen tlawd a meth- ediig, a. rhoe", iddynt gartrefi ey.=ur-us a dogai i'w cynnal tra'n mynied i lawr rhviiau einio-es. Ad- eiladodd hefyd neuadd ddihafal yuglyn a Choleg y Brifysgol, Bangor. Gwar.iodd ddegau o fil. cedd o bunaau mown cyniwynasau, ac m ang- hofiodtl yr addoldy ;yr oeddSvnt ynddo y nawn liwniiw. Yr oedd yr hael hwn yn dyebmygu haelioani. Balch oedd ef íy ^iaradydd) o weled cymwyaaswyr yn coda obhthy werin. Y dull gore i annhydeddu ei .go.ffa, oedd defnyddsio tj i-oddiion. Chwithdod oedd ei goBi. Drringodd heb golli ei nat-urioldeb—yr oedd- yn hyaaws a charedig a diirodrcs hyd v divredd. Daw ei hynatiaid fo yn Dduw i'w weddw a'i annwyMaid. Ar 01 y gwasanaeth garymdeithiwyd i eglwys y plwyf, yn y drefn a ganlyii:— Gw^inidogion, ynadon, cynrychiolwyr cyrff cyhoedkhij, plant yr vegol yn cludo .biodeu-diyrch, yr eleir-gerbyd, y prif alarwyr, yr ymddiried-olwyr, a'r cyh-cood. Yn yr eglwys gweinyddWvdi gaa y'Parchn. W. H. Jenkins fy rheithor), J. Joncd, R. Evans, a D. J. DaviB, tra yr oedd Mws Evans, Bron Derwydd, With yr oft'eryn. Yn v fvnweat igweddiiwyd gan y Parchn. J. W. Wynne Jonea a H. Jenkins, a cha. twyd Bvdd mvrdd o wfeddodeu." Tra j-n."rhodkii'r arcii yn y bedd ceid eafyg hardd ar draws y ft ur £.u,fO(>ll a- than ne1- oedd y gad aw yd- y cymvrynaewr tiiuon i huno y v fro a garrai gymaiu-t. Derbymodd y weckjw ddatganiad o gydym- dcamlad1 odtiiwrth Mr a Mrs Lloyd George, Es- gob St. Alban's, Ai-glwydd Kenyon, Arglwydd Pontypridd, a. liiaws eraili.

MARWOLAETH MAM LADY PRICHARD- JONES. Cyrhaeddodd y newydd trist cldydd Sadwrn fod Mrs Read, mam Lady Prichard-Jonese "wedi niarw ar ol hir nychdod ym Maesyrhav, Elstree, car- tref ei inerch. Cymerth yr angladd Ie ddydd Llun. Cydymdeimlir yn ddwys a Lady Pricli?.rd-Jones, sydd wedi colliti phriod a'i mham mor agos i'w gilydd.

Cyuhali wyd gwasanaetli yn Heoi Eghvys Gwreosam y dydd McT-cher o'r blaen o bar eh rhai gellwyd yn y rhyfel o'r lie, Cymrwyd rha-ri gan Bsgob Llandwy, yr Arch- ddiacon Fletcher, Canoa Daviee, rarcfo R. fi, Moirk,

Y GOLOFN AMAETHYDDOL. LLAECR ACliEFFYLAU. "YJlir yn ami fod miiwyr anfoiur ¡¡¡rnll i wci'hio ar v vir yn anghdiydei neu ai.ghyfar- wydd. Er mwyn arbed cwynion tebyg yu- y dyf- odol, ac i csly 11 c-yiioi thwy effeithiol I gario alian y dasg osctdwyd ar amaefchwyr y wlad erbyn 1918, trefnwyd cynliuii i hyfforddi miiwyr fe! y caniyn. Gall unrhyw amacthwr sydd yn barod i osod mil- wr i aredig a div.yliio y tir^ ac i'w hyfforddi a'i ddisgyblu 1 r gwakh. gael ei wasanaetii am byth- •efnos heb dal, ac, heblaw hynny, te-ir gini yn jr vryduros i'r liciniwr am fwyVl, llevy a hyllordd- iant. Yn y liordd yma gellir disgwyl y bydd nifer digonol o iihvyr weni eu cymhwyso at y gwanh fel na fydd dim princlor Hafuv i gario alian ymrwjmia-uau i aredig llawer iawn rnwy 0 dir erbyn lSlii. Mae o r pwy& xuwyaf fod am- aethwyr yn cyehwjxi aredig ar unwaith. Ddech- reu y flv.-yddyn hon tafiwyd gwaith y tymor ymhell oherwydd y rhew calcd. I osgoi am- gylchiadau tebyg yn ISIS, dylid cyehwyji aredig ar unwaith. Gall amacthwyr sicrhau dynion i'w hyfforddi yn ol y cynilun uchod trv, y ysgrifennu at ysgi-ifejuiycfd Pv»yllgor Amaeiiiyddol y Sir. Bydd eisic-u dynion fe! iiyn, nid yn unig i wasan- aethu amaethwyr unigol, ond hefyd i weitliio ynglyn trefniant i weddoedd a pheirianau am- aethyddol gael eu llogi alian trwy y Pwyllgorau Sirol i aredig a diwylUo y tir. Ni fydd yn bosibi i unrhyw amaethwr ei fed yn brin o gyf- leusderau i wneud <a ran, oherwydd gollir llogi erydr peirinnol neu weddoedd j" aredig. Bydcf cyflenwad digonol o'r ar Hall yn union- gyrchol. Trefnwyd hefyd i logi ceffylau lIe bydd ffermwyr yn ymrwymo i ychwanegu at y tir dan driniaeth, ac fod ysrablau priodol i'w cadw. Ni log-ir lie bydd (ternnvr wedi gwerthu CJ geffylau. Rhaid i ft'errnwr gymeryd y ceffylau am gyfnod o fis lieu uchod, ac vmrwymo cadw mewn cyf- lwr da tra yn ei oftd. Y tal fydd 12s yn yr wythnos am bob ceffyl. AREDIG PEIRIANOli. Y mae eisoes ddwy 111 o erydr peirianol ar waith yn Lloegr a Chyniru. Mae r galwad yn Hawer mwy 11a r cyflenwad. Wrth gwrs, nid yw pob UJJ ohonynt wedi proli yn effeithiol, ac y mae tywycid drwg, prinder c-yfleusderau i drwsio y peirianau, ac achosiou eraih wedi achosi rhwys- trau mevrr. llawer lie. Erys llawer o ragfarn yn erbyn peinanau newydd fel hyn trwy'r wlad. Disgvvjlia llawer 'ddynt wneud gwaith anhavrdd- ach, a mwy ohono, am lai o bris nag sydd yn bosibi gyda chyfleusderau cjffredin. Yn West Sussex, llwyddwyd gydag un o'r nydr iiyn i ar- Sussex trowyd acer mewn lilt diwrnod. Yn Swydd Wortt'Ster, yr wythros ddiwcddaf, er fod lan ddiwrncKl yn wlyb, trowyd can' acer trwy gyfrwng deuddeg tractor. Yn Kent, trowyd 54 tractors mewn un wvthnos Mae P.vyllgorau Amaethyddol y Siroedcl yn barod 1 didnu 1 aredig tirocdd cymhwys gyda'r tractor am bunt vr acer ae uebod, yn ol ansawdd y tir. PIlOFf HADAU Mae Mr R. J. Stapleton, M.A., Coleg y Brif- sgol, Vberystwytli, wedi ei benodi yn gyfarwydd- wr Genedlaethol i broli hadau sefydl- wyd yn 72, Victoria street, London, S.W. ]. Agorir yr orsaf yn gynnar yn Nhachwecld. GOPRO. A1 ae Adran Cynnyreh hwyd yn gwneud ym- hol'.ad yn biesennol yr posibilrwydd o wella TPir- ianau i odro. l'yhoerldi r ffrwyth yr ymchwiliad mor gynted ag y g'-ilir. DIXISTRIO FFRWYTIIAU. Bwriada Adran Cytmyrcb Bwyd ddatblygu cyn- ilun rhagilaw i clnrystrelli coed Mrwythau ar lin- ellau tebyg i'r irefidant a fu mor lwyddiatmus gyda c-iiwystrellu t-ktws y tymor diweddaf. JUDYD G\YE:\ lTH. Gehvir sylw avben.nig amaethwyr y wlad at y d'la'-pariaeth wnawd gan Adran Cynnyreh Bwyd 1 gvficnwi arclie'bion am hadyd gwenith o'r rhyw- ogacrhau a gar.lyn, sef Wiihelmnia, Victor, Brov, ick, a Little Joss. Y pris yw 90s y chwar- t-er (480 Imys), ya eynnwys sachau. D-dholwyd yr hadyd yn ofalus-gwnawd hynny gyda'r gofaf mwyaf, ac mae cvfartaledd puredcl janhob achos 0 leiaf yn 99 y cant. Anfoner arehebion i Adran Cynnyreh P>yd, 72, Victoria-street, London, S.W.1. CALONCGI AMAETHWYR. Y mao'ii aniheus a yw trigolion trefi y wlad hon eriofid WCeIl sylweddoli yr anhawsderau a'r amgydchiadau torcaloaus o dan ba rai y god UW) d funaethwyr i udwyn eu gwaith vmlaen y flwyddyn hOD. Civv. ir YJl amI foJ amaethwyr yll gwneucf elw eithriadol alian o gym y geuedl. Ond. er fod pnsiau geir am gynnyreh bwyd yn uchel, gwyr pawb nad yw prisiau grawn, cig a llaeth yn cvntyehioli ond rh&n fcchan o r stori, He foel priiider llafur a thraul enfawr am bethau y rhaicf i amaethwyr eu prynu, 1K*!J son am y tyvrydd ofnadwy a deimlwyd bron ar hyd y flwyddyn hon, vredi gwneud saflo a bywyd amacthwyr yn boen- us tc eithaf. Mae ureithiau diweddar y Prif Weiiiidog, Liywydd Blndd Amae'.hyddiaeth. He Aiglwjdd Rhondda wedi gwneud rhyw gymaint i symud e a mar g raff pur gyfliedinol sydd wedi dylanwadu ar feddwl y beblogaeth, ac fd un 0 ganlyniadau araetii y Prif Weinidog mfle Pwyll- gor Sir)1 Xorfolk wedi anfon neges allati yn apelio yn da0], ar i bob amaethwr wneud cgni ncillduol i ychwanegu at gynnvrch bwyd. Yn un peth gwneir hyn fel gwprthiawrogiad o waith y idjwodraeth yn eyfarfod y liermwyr o berth- ynas i bris biff wedi y Nadolig trwy ci gldw i i 6703 yr: He ei ost.vng i 3p fd y bwriedid. Mao yn berffaith amlwg fod safle y wlad ynglyn ag ymborth mor ddifrifol ag y bu un adeg er evehwyn y rliyfel. Os dim, gv.aethygu y mac onervvydd prinder bwyd trwy yr lioll fyd. Y n'ordd i amaethwyr y wlad barhau i ennill a chadw cydymdeimlad a chydwcithrediad y Llywodrayth fydd gA-neucl cu rhan ymhob modd posibl i gyn- nal ei phobiogacth heb brynu pwys o ymborth dynol o wledyad tramor. BWYDO GWARTIIEG. Cvfeiriwyd o'r blaen at yr angcn i gadw 1 lawr y draul o fwjdo gvvartheg, yn neiliauol lleprynir bwyd gwneuthuredig. Yn diliweddar gwnaeth Adran Cynnyreh Bwyd ymchwiliad mewn 43 o flevinydd o bert-hynaa draul o fwydo gwai-theg godro. Mewn un achos canfj-cldwyd fou y draul o fwydo pump o fuchod yn 1913-14 o dcleg a dimai i bymtheg a dim a 1 y dydG, tra fod y got wedi cliwyddo y Wrth gwrs, ni dlir ystyi-i^d ewesiiwn y draul ar wa han i swrn y llaeth. a gjnyrchir. Diarneu fod gwartheg mewn rhai achosion yn cael cu g-or- fwydo. Mewn un achos ynglyn a Choleg y Bdf ysgol yn Reading canfydtiwyd fod y o fwydo wedi gostwng dwy geiniog y galwyn heb unrhyw leihad yn swm y Jlaeth. Mewn achos arall, ynglyn ag Ysgol Am- aethyddol Wye, torrwyd i lawr swm y gwreiddiau a rcxldid i wartheg yn dciyddiol isiaw yr banner. Lleihawyd liefyd i'i\U1 v tcisennau roddwyd idd- ynt yn ot pwys yn y dydd Er hynny, cafwyd yr un faitH 0 Iaeth, ao yr oedd gostyngiad yn y draul lawn 2c y galwyn. Prawf y ftciLhiau hyn y dylai pob a,Qiaothwr cdrycli i mewn i'w achos ei hunan yn drwy ad! a diduodd; ac y mae cyf- lawnder o gyfarwyddiadau gwyddotiol at. ci alwad naill ai trwy y Oolegati Amaethyddol neu y Bwrdd Amacthyddiaeth Ffordd syml i brofi y pwne fydd i bob tfern, vr biYVSO ei Iaeth a chyf- eroynu y draul o fwydo ei wartheg a'r cyflenwad llaeth a geir ganddynt.

TRIBUXLYSIOX. Dydd Iau, yn Llmigafni, eisteddai a.r y Fainc Mri J. R. Davies (yn y gadaiv), W. ,S. Owen, a Hugh^ Thomas, ac yr oedd yn bresennol hefyd Mr Waiter O. Jones (i-lerc) a I/ieut. Cradoc Da- vies (cynnychiolydd milwrol). Bu'r achosion a gatdjji ger-bvon:— Mr Arthur Williams, 18, Glanhwfa-road, Llnn- geini, dinprwy-.gler-c y Pwyllgor Yfiwiriant.—Go- hiriwyd^ ltyd y llys neeaf. Mr Wm. Hugh Hughes, Shop yr Yard1, Ce- maes, rheohvr a, chydrberciien.—^Rhyddhad hycl Rhagfvr 31ain. W. J. Griffith, Trysglwyn Fawr, Rliosybol, gydo, ch.effvlau.—Goliiriwyd. Edlward Parry, Ty'iilon, P-enygraigwen.— Rhyddhad hyd Tadiwedd 20fed. William Morris Williams, Brvn Clodan, Llan- ddyfnan. gweithiwa- ar ffcrm. — Rhyddhad hyd 'Tachwedd 20fed. OAVOH Roberts, IT ol y Ivc- ad, T^lai i prchy ai^d d, perchen clyrnwr mawr. Riiyddhad hyd Mai 20fed, 1918. John Griffith:, Bryn Ciai, Ileneghvvg. gweithiwr ar fFerm.—Gwrthodwyd riiyddhad. T. C. Simpson, 2, ".Peter Street, Llansrefni.— Rhyddhad hyd Ma,wrth 31ain, 1918. Robert Jones Pughe, Bee Hive, Caergybi, rh/eolwr fliop.—Rhvdd'iBwi Ind Chwefrol Sydd, 1918.

PEID1WCH BEIO Y TYWYDD. Peuliwch rhoddi y bai i gyd ;u' y :>'Yyd(1' 081 yn ystod yr haf hwn y teimlwcu yn cku-ynru, lluddedig difywyd a thrwm, gan deimlo yn fyr o'r ynm fuaaai yn eich gahuogi elwi iw fwyn- hau. Deg i un eidi bod islaw y pwynt priodol, ac mewn- angen tonic i'c-h eodi i fyny. Y TrIae hynny wrth law yn y Hurf oreu yn Mother Seigd's Syrup. Y mae miloedd wedi profi trwy brofiad personol fod cwrs byrr o 1 tonic poblogaidd hwn at y cylla a. r afu yn eft'eitiuo yn fanteisiol a rhyfeddol ar yr organna-u treuliadol, gan eu helpu i gyfiawni'r gwaith a ddisgwylir arnynt yn effeithiol, Y mae Mother Seigel's Syrup yn cynorthwyo treuliad, yn rhoddi ynnj i'r afu eoluddion, a u hadfer i weithrediad naturiol- Trwy wneud hyn galluogir chwi i dreulio eich bwid yn drwyadl, ac felly derbynia pob rhan o'ch corff y maeth gofynol. Gvda iechyd ac ynnj wedi eu hadfer bydd t-eimlad swrth hyd yn oed ar dtlyddiau trwm yn pert-hyn i'r gorffennoJ. Rhoddwch bravrf arno a threiweh ef heddyw.

BEDD IEUAN GLAN GEIRIONYDD. Ceisia Rbrtthor Trefriw gael gan edmygwyj Ieuan Gian Geirionydd i wneud oasgliad tuagai Wella beddrod yr ernynwr jra ;nynwent Trefrnv. Djrwod fod y bedd wedi oi tsgeuluso y»

f TEYRNGED FR CYMRY YN FFRAING Gail y Cup!an I). Cyitddel.v Williams, M.C. Cy.fyd awydxl. ynom o bryd i bryd i yvru gair 0 haues em cyulwl-adw yr ieuainc, o faes y gyf- I 1-afan en-byd yn Ffraanc. Daw wed-yn i-ai'ystvr- iaethari' tmeddiant i ad-ael y cyfle" basio. (hul teg ydyw i rywun ddwyn tvstiolactit i Gymru, yn awr a phryd arall, i ragoroldeb llawer o'i chynrycii'iolwyr ar y maes. Wedi rbagor na dwy ^lyn-edd alian ya eu plith, mae ein hed-tnyg- edd o fechgyn ieuainc Cynw;, arkrai fod yn fawr, wedi cynhyddu -Hawer. Diok-hwn am dra- cidoa-i-adau d-yrebafol gwlad- y bryniau, a gweli-r yma ffrwyth eglur i JaJur distaw a ffycldLwn r-hieni ae atlirawon c-rdyddol ein cymoedd. J/laveeaydd deimiai c-alon and e.ant yng Nghymru pe caed golwg ar rai o'r cyfarfodjydd gyniadiwyd yn ein gwersyil o fewn v dyddiau ckweddaf. Wedi bod yn c-yflawai gwrhyd-ri yn y rhan ogleddol o'r wlad, cydiaeddodd ein had- ran yn ol i'w gwersvll blaencrol yn fore iawn y Saclwrn diweddaf. Pwy fedr fe&ur, o'r saf- bwyat niii'vrol, faint y gwaeanaeth gyfla-wnwyd gan ein bataliwn, ynghycte.g adrannau eraill ein brigade, ym miwydrau yr wythnosau diweddaf? nad pob uu o'r becbgyn hoew a gwrol gych- wynent. alian rhyw bythefnos yn 01 a ddydnvel. odd. Meddyliwn, gyda hiraeth dwys, am dri swvdidogion ieuainc y bu raid gadael icu cyrff beddau yn ymyl y lleoedd y syrthiont. Dacw un o Lannon, sir Aber-teifi, gydag wyth neu naw o fechgyn mown pelea-dwll ya aros ychydig 1 effeithiau peJennau ein gynnau mawr mi basio, cyn gwneud rliuthr ar y gelyn. "Fechgyn," meddai, "Caawn 'Hen Wlad fy Nhadau.' A dyna wnaed. Lladdwyd y Cymro tw;-mga!on yma yn fuan ar ol hyn. Dau a phrci- fat drefnodd ei angiadd. Gvvedekodd un o'r ewyddogioa yn uchel, a'r Hall yn ddidaw. W rtli- wYlléhai lIeb i ddau Fethodist- wasanaethu mewn angiadd Eglwy.s-wr dan amgy,icbiadlm fel y rhai yma. U11 o ysgolfeietniaid addawol y Debeudir, ac yn Gymro biavd, oedd un arall laddwyd, yn ymyl Hiaeil y gelyn. Yr yrnddiddan olaf a gaw- som a'r trydydd oedd pan ar ein ffordd i gladdu cyfaill iddo, oedd yn fab i un o wemldogion amhvg yr Anibynwyr Cymreig, a llanc y byddw.n yn foddlawn ei nodi fel yu cynryclnoli meisbion Cynrru ar eu go.reu. Hystiysai y swyddog ieuaac o'0dd yn ymddiddan a mi ei fod ef yn nai i'r Andtydeddus H. 11, Stanley. Er wedi ei fagu yn Manceinioa, yr bedd o ysbryd Cymreig, o du-eddiadiau crefyddol pendant, ac yn ddirwest- wr. Bydd'wn fel pc iyri cael rhyw gipolwg weith- iau ar ddoethineb yr Arglwydd. ae ya rhyw syn- 10 y gvryf Eif-e pwy li alw a to Ei Hun. Mor wa- hanol fydd yr eaboniad ar am.gyk-hiadau blin y dyddiau hyn pan y ibyddwn yn oa barn-u oddiar fryniau Caersaleim. Ystyrrir mai yegafn oedd y canlvniadlau y tro liwn, ya gymhariaethol ao o'r eafle filwrol felly, ddiau, yr oeddynt. Clwyfwyd llawer rh.agor nag a laddwyd. Ymiilith y rhai aethant i JaW:- ein llir.ell wedi en sergeant ddysgodd eiarad Cymraeg tra gyda'n hadran. Pan i fyny yn y cylch gogleddol (yinwelwyd a'r caanvdiogaet-hau yn union y tu 01 i'r Hindi gaa y peiriannau awyrol, a derbyniodd nifer o fechgyn y ta-ansport, ac er. a-ill, niweidiau—rhai ohonynt yn angeuol. Ilwyraeh fod adroddiad fel yr uchod yn ddig- On i awgrymu r.odwedd y bywyd eydd yn tynnu mwyaf o sylw, pan y cyfeirrr at faes y frwydr. Ond mae yna oclir arail i'r bywyd. Ni-s gallwn lai na ehrcdu am fechgyn Cymreig ein hadran yn .gyffredinol eu bod yn cael en dwyn i werth- fawrogi ymdreehion crefyddol eu tadau o'u plaid. Ni fyddai ya onncdedd! i ni liaeru foel pob Cymro fu yn yr ymosodiiad diweddaf wedi bod yn gweddio ynddo. Ond credwn fod hyn yn war yn gyflfred-inol iawn. Tj-stiodd un Sa-is yn fin eyfarfod y noson o'r blaen i un yn ei vmyl dosai alian, ar ad'eg neilldaol, i ddweyd, yla yr un g-allu ar y ddacar ail ein cynorthwyo yn awr." Dywedodd yntau w-rtlio fod yn A llu uwohlaw y ddaear fedrai wneud, Ac wedi myn- ed "ar-gyfwnig met-hedd yr amheuwr a pheidiodlatgan, "Dioleh i Dduw am hynyna." Sabotb dyniunol, ar wa-ethaf yr hin anffahiol, oedd y dliweddaf. Dem ond to oecld i'r iadeiiaci He y cynhelir y gwasanaeth ya v bore. Cavesom well -eynbulliiad! nag arf-er i'r oed'fa Saesne>g. Fel arfer, tynnai y canu Cy-mrae-g sylw -rhai o ,pwmpa«. Ca-wsom o hydJ i fwthyn gwag erbyn y prynhawn. Bwriedid eir.gor drannoeth fel Wet Canteen. Mentrodd ryw nifer trwy r tyw ydd i'r yfgol, a daeth cyahulliad pirr dda yn yr Ac yr oedd' yno y rliWyddineb j bydd crefyddwyr yn hoff o'i gael mewn cyfasrfod. Yn aros ell tro i gael eu c-yiriilyd i mewn i r bwthyn ar ein hymadawlad yr oedci niifeir o farilau cwrw. Y r ydym ya osgoi gwaieud y sylwadau a garem a" tivn. Nca Lun, cawsom gyfarfod gweddi. yn cael ei ddilyn gan seiat brofiad1, mewn bwt-iiyn arall v cawsom o hyd iddo gerllaw, a 1* cyian jri.-nwii" iCym.raeg. Oredaf na chymerodd y cyn- taf fu yn gweddio, ar ol yr agorydd, ran or blaen yn gyhoeddus bytn wedi 1 diiwygiad, a swy nek iawn i'r glu-st ocdd clywed "Icsu sn- 11 wyl" mor fynycli dan ein hanrgylcliiadau yma. Methodd un newydtdi-ddyfodi.aid beidio dwyn ei dystiolaeth i werth y cyfarfodydd gweeHl yn Oswestrv, lac ya Rouen. Cyngr'rdd oecld vmlaea "nos Fawrth, a phrofwyd ynddo yn ghr iawn mor dalentog vdyw me.won Cymm <-v,- ai-fod erelyekloi gaed Jics feie-Lei, yn gan mwyaf ond rhaid cae] ambell emyn yn Gym- rae-j- ae, o SylWl, tonau Cymreig genu yn fyn. ycih ar e-iriau" Saesne,g. Y gyntaf y gofyn-mv-yd am da.ni neithiwr oedd; Cm.gyibar," ar^emau 0 eiddo E!.f.ed, pa raj a a hodgoftant o "Mt wn fod fy Mhrvnwr yn fyw." Yr oedd hyw wres nfiiltuol yn y eyfarfod, a chredwn ci fou dan fendd-th. .lif- Heddvw, yr ydym ya symud em g..ei^Hfa eto Deallwn nad \yw y daitli ymhell. 1 cay g mai gwvlio v gwarehffosydd fydd y gwaitn ar_y cynt-af-"ond wydd:i,5 dim prydi y igelwir ar ein hadu-an eto i wneud .ymosoddad umongyrcbol ar v trelyi. Cofiwcii am y bechgyn. Gwea-diwcli kwer drostvnt, Haeddan.t wn.euthur o hyn gem nycli droetynt; canye y maent va cam ein CPneed ni ac fe cklaw M ohonynt yn ol 1 adedatra Seion. ae i foliannu y Gwaredwr yn^ Nghyirn a am Ei warcdigaetha-u.—OV u Cyiij_ £ g^

AT Y GOLYGYDD "MATTHEW, TYYMERDDYX." «VV — Byddwn VI. dra diolchgar pc caiiiatacch Ïr farddoniaeth a ganlyn ymddango9. wvd v rhai hvn gan Matdiew o Fon, neu, tel yv adwaen Tiagobou Mon ef, "Matthew, Ty ny- "'Cvmeriad ar ber, ci bun yw "Matthew (nla^'1 awr" er dros ci ddcugain ced, gyda r iyddm ym Mesopotamia). Nid oe« nemawr was flerm yn y Yri.je a siioedd eraill Cymiu—nad yw yn gwvbod rhai o rigyrnau "Matthew, Ty'nymerdd- "11. Clywais canu rai ahonyn) yn Nehcudir Cvmru. a dyv-cdir gan rai or bechgyn y cenir hynt gydi hwyl yng ngwarchffosydd Fframc. Pwy was "iterir. sydd nad yw yn mediu Y babaa ar dractli y 'Beitlraw," a'i amryw rigymau 1 r AborftiawV ac i ben ardal ei febyd, Rhy'dwyn, a'i drigfa er s rhai blynyddoedd beilaeh, Caer- ceiliog. Mac barddoniaeth lon'd ci enaid—mae'n natuviol iddo fei y gwelwch oddiwrth ei bcnnill- ion o anialwcli Mesopotamia. Cofier nyii dyn heb gael nianteisiou addysg o gwbl yw. Bydd liawer yn falch o weled penillion "Matthew Bach," "oblegid bu yn gwasanaethu gyda'r fferm- wyr bron ymhob ardal ym Mon.—G.W .O. J11RAETII AM GYMRU. Fy meddwl a heel dros y moroedd JCyrnrupaiadwysybHrdd, Wrth golio gwyrddlesni ci daear, Bytbynod gwyngalchog sydd hardd 'Rwyf heddyw yng nghanol anialwch, Swn gynnau sy'n c4wyfo y clyw, 'Rwy'n cyfri fy hnn fel rhyw alltud O'r byd lie mae'1' bobl yn byw. Rhydd dro hen ardal odidog, CaergeiHog a ehvir y fan, Er mwyn yr hon ardal fach honno 'Rwy'n foddion i wneuihur fy rhan: Nid cyfoeth 'rwyf fi yn amddinyn, Fel Cymro 'rwyn caru fy ngwlad, v Wrth golio 'rhen fynwrnt, fach ddinod, Y fan He mae beddrod fy nhad. foddion i farw dros Gymru, A dyna y Jheswm paham. Nid boddlon i'r gielyn gael sathru Y glaswellt sy' ar feddrod fy mam; Anwylfan fy nghalon yw'r ddaear Lie huna ei chorffyn mewn hedd, A pberlau i olwg fy llygaid Yw'r gwlidi sy' ar laswelit ei ue-od. OAERGEILI0G. Fy mhentref glan Caergoiliog gu, Lie bum yn ediware gynt Yng nghwmni hoff gyfeillioll lu )T3 "i P6111'1111 J'" y gwynt; Rwy'n cofio am 'r hen fwtliyn gwael Lie bu fy nhad yn byw, Am nad yw hwnnw heddyw n nghael Fy nghalon sydd yn friw. Mae'r tad a'r fam fu ynddo gynt YlI rldi wyd fagu plant, Mewn died aw fedd o swn y gwynt Yn gortrwys yn y pant; Pan fyddai'iv syn myfyrio hyn I'm calon fe ddiw Dim rhod;o'n Hon ar Ún Dim Ty nymerdclyn n.wy "MATTll £ 'r O FON," Ym Mhalestina.

Y mae. gwr ieuane vn afda) Merfod, diliedvdd wl1't.h r'' ;Vw,f-'di^<d!i,' newydd; gael ei ryddhau oc.diwrt.li boo gorchwvl ynglyn a'r Fyddm oher- Yiydd ei ghvyfau- Aetl1 hv.l-et trwy ei gorff— gan fp-chwyn yn ei gefn) torri tair o'i w a-Han da,a ge^U a thrwy fon d fraich' Bu am feoedd mewn vsbyty FfrainC) ond ln^ >(,b golwg wedi gwella. r, DyfMawrth cyflwynodd aelodau Pvvvllgor Gwa-llgofdV Gogledd Cvmru anrheg 0 ealver hardd i"r Henadur J- Hiiglle Citer. rni-fon yr hwn sydd du° 0 yn aelod o r pwjdteor wedti P™eana6tiia fFYdnl mivneiS af hug'a' X !Bughes ydyw y 1wr Y»borth 4r()jt i' J

iI& I 0 ,-= 0!:1I!æ !I, .q..é,oë'"=" -):-I 1 I'. LLOYOS BANK 1 £ IMITFD S HEAD OFFICE :*71, LOMEARa street, E.C. s. | nationa?,. war bonds, ..„ g APPLICATIONS MAY BE LODGED AT I ANY OF THE BRANCHES OF THE BANK. I COUPONS AND DIVIDEND WARRANTS CASHED FOR HOLDERS f I WHO HAVE NO BANKING ACCOUNTS,

TATA. 0 air twfc vd-yw'r 'J 'a Ta, geir byelian, tiair bachog i'r eitiia; Gair dwys, dwys, oad gair d'l, da, Gair hwylu,s-a'r gair ola. JOHN GRIFFITH. B r y n e i a i, II e no-g 1 w ye.

CYMER OFAL. Cymeir o-fa.l o d'v gaToti, Hi yw'th fyvvyd, hi yv.'tli ran; Cadw hi o dan ei chown Y-n (Jdlistaen fel eiia eanci; Gwlithu, hi bob dtydd a gwecldi, Pletha hi yn dhvs i Dduw; Gyfaill, paid1 a'i hafradioni, JVfe«.tihirin hi vn ffyrdd claioni," Ag i'r PcrffaÜJ1 dyaga fyw. Cympl" ofal o"th gymeriad, Cad'vv 'i urddas, oadw'i fri; Paid ci rod ar lwybrau afirad ei didiiyeu g.au eu Hi; Cofia beidiio ei lychwiao, CWw'i wisg fel b!odau ha, Ar oferedd paid a'i wyttlo Ar dy dalar ymladd elu'csto, Ac yiagryan ei lend id, »a-. Cyiner ofal o'th gyniydog— Bydid yn geidwad i dy d'awd, O'i bydd gyfrannog, A diD echwyn i dylawd 0-- dis;tadl ddl fe i-y 1 Fydd'o dy gymwyims wenn Cci aa,g,elioai Duw yn disgyxi I dl,y lye i d'rw.sio'th delyn, A fendith ar dy ben. Cymcr ofaJ o dy gix-fydd, (JIoywa, hi o ddydd i ddydd, Glynna wrthi mewn ystoiimydd, (wa iymusdleiau ffyJd; Cadw'r weddti yn dy galon, Cadw'r cmyn ar dy fin., Fe ddaw g ry:ni vr addswidio-n"- A charniadau melas Seion I dy enaid "nefel TOM PARRY.

"AR MAVYR A FU. "A'r hwyr a fu"-ei niwloedd ai dralioihon, A mynyeh gwynipo yn y glynaoedd oer; Ond ni bu hwy-r heb "ser ei addewidion," Ac ni bu nosua roddodd iti leer. hwyr a fu," clyw glychau'r wawr yn torri Ar dernlau llwydion gurwyd ga i luwchfeydd 0 boen a. goild; gwa ando u cenadwri; ,r Dos (II,tllaLl YNV,L. "A'r liwyr a fu," aetli heibio'r brwydtrau celyd-- Ma,r bore'ii ard bi'viiiatt 'E lif caniadau, newydd i dy fywyd, Dos dithau, ymclaith i'r dyfodol gwell. A'r lnvy.l' ,1. fn"¡t thn\nl fu ¡jau .yJ' orm-;s A,r gefn dy genedi; riiwng dy fryniau xhydd, Mae civ broffwydi'n h.u-ao'n oer eu mynw.ee, Dos 'dithau alian, daeth v Wawr a Dydd. "A'l' Jrwvr ¡, fu"g\Va,gnlocld y cymyLl (1, A rhaid yw brysio i Gymanfa'r Wawr; Mae'r nefoedd y;¡o'n agor 0'1 thrysorau, Dos dithau alian i'r eyriiaeaf mawr. A'r hwyr a fu"—ey^eina clanuau tn dcJyn, I' Av fir 01'1(,1" i- bort3—men tra. (jatl. Ti elli roi diddiauweh pur i rywuri, Do dithau allan-yno, eynneu daa. Gwersyll Sniggery." TOM PARRY.

"DA NFONWCII I MI FEIBL" (Llai.s o Ffosydd Ffrainc). ■" Danfoi.wdi i mi Fcibl," Yw'r nodyn ddaeth i'm llaw, Deallais fod fy maehgen Mewn helbul, poen, a braw; 0 ddifrod gwyll y fagncl I'r cysgod rhoddodd lam, A cliolloact yno'r Beibl A gafodd gan ei farn. Felbl 71 Yw'r llais a ddaeth o'r ffos, o ganol swn magnelau y 11 J'buo ddydd a nos; Trt' n j mladd am gyfiawnder A gelyn dynolryw, Newynog yw fy enaid Am wledd Efengyl Duw. "Danfonwcii i mi Feibl, Yw'r cais sydd gennyf fi; Nid gofyn wyf am arian, Ond golud uwch ei fri; i itil FElbl, Cat yi ddo newydd gan, A chredaf ei adclevsid 0 dan y bedydd tan. "Danfonwch i mi Feibl, Hen luscin nefoedd wen. Oleua fro marwolaeth, na'11 eglur loewaeh nen; Ac 03 cyrhaeddaf adref O faes y gad yn fyw, CY.:5cgraf fy non iywyd 1 ymladd dros fy Nuw." Danforais iddo Feibl A gWHtd: daer j'r nd Ar ran fy machgeii annwyl, Arc, ci t'diogelwch ef; 0 Dduw, dysg iddo rodio Yn lan Dy Iwybiau Di: 1 fyw y bywyd uebaf, A boddlon fyddai' fl, Caordydd. D. i-t. WILLIAMS.

HYD DORIAD DYDD. Mae- bryniau Oynim fel o'r blaen, yn e?gyn tua'r nen, A rhydd y wawr ar virum pob un addewid heb el ee n F(, g,-ylll P()I.i Vil y nant. j A gwelaf fugail ge-r ei fwtlt a hiraeth am ei blant Sy 11 tra mwy trwy dtnogueti) Groog }ieb ariwvcl dau eu brOil Tra ys'b'J'yel^ Arthur, Cymru Fu, yn hedfan dros y don. Oh fei v cofia Cvmru fach rhyw Macedonia bed, IA'i-tli -,veld y lio,er %i-iaiiLlr Ili yzi codi fi-y o,i gell. O Dduw! y perlau evdd yng nghudd 0 ITyd doriad dydd, hyd donad dydd. Mae .e-hehau ,grng lien W alia wen yn dlws ar,. bob niiyw fry 11, A yw g-wenau «er yr hwyr tra'n gwenu Yll, y Ilyn; Ond nieibion glow—gvryr Fawr, sy'n cwympo dixis y lii; A tliyf y -poppy ar bob bedd diaddurn, I difri; b 0 na 'bai modd i-liol bri-aill teg a chenin Cymru fad, 1 d'yfu a.r lane-rchau bun wroniaid rnaes y ga.d Ac er nad oee nn cos ber yn C.Illuylos, Mac hiraeth mewn caloiiu,u lu wrth gofio meib y ffoe, A pliiol dagrau llawn a fydd Hyd d'oriad dyud, hyd doriad dydd. Mao marched Cymru dr-iat, a gveelw yw tu gwedd, A igwlith y (la,gi,itil ar eu grudd, a hiraeth am yr hedd Pan a y eledd yn ol i'w wain, a thrwst y maes va ifud A cnaa1 vn dychwel at ei fun i heddweh heb el hud. Ond 0 nior hir yn gwawrio mae'r boreu oddi- draw, Mae nos yn dywell heb ci ser, ac ariswyd yn ei ]law; Mae hiraeth mamau dan ei 6el yn eu llythyrau lu, A eerch y fp"cll fel gwlithyn tlws er dod trwy'r cymyl dm, O'r lieithder ymhob"oaion Rydd, Hyd doriad dydd, hyd doriad dydd. W. J. JONES. Ysgol y Cyngor, Llanfair P.G.

Dydd Mawrtli oynhaliwyd eyfarfod sefydlu y Parch T. Llewelyn Thomas (Eilian) yn fugail ar eglwys Saron, Pe-i y Cae, Port Talbot. Symud o ardal lonyddl Prenfceg, Porth Madog, Symud o ardal lonyddl Prenfceg, Porth Madog, i ganol y ffumerau a wnaetb. Yn yr hwyr pre- gettiodd y Patch J, H. Wiuiomt, Portb Madog.

-=-=- _& I -tl IMPORTANT. I MUCH Money Saved j Ladies desiring o-uiy FURS & FUR CCATS which, are Smart, Reliable, and Sterling Value, I Should visit the Manufacturers. Creamers, I THE GREAT j W" Fur Empofiiiii); I Of the NORTH OF ENGLAND, t 1 Always an Attractive Centre I where the Choicest and Best I FURS & FUR COATS Iare obtainable direct from n Manufacturer to ths Wearer. CREAMF.RS, E»™" ■ 53, BoId-sl., LiWfpooi, 56 i_= DAfiEDft YM vVELA DR JON Ed. D.D.S. (A.M.), SURGEON DENTIST, CKASG OW EN, BANGOR, A LLANGEFNI, bob DYDD IAU, yip 16, LLEDWIGAN-ROAD, o i tan 5.i0 o'i gloch. Ym MANGOR, BOB DYDD ond dyddiaU Mawrth ac Ian, o 10 tan 6 o'r gloch. A LLANEItOHYMEDD, gyda MISS OWEN, DRUID HOUSE, o 10 hyd 1 o'r gloch; a4 AMLWCH, gyda MR HUGHES, Stationer* o 2 hyd 5 o'r gloch, ar DDYDDIA^ MAWRTH, Hydref 9fed, Tachwedd 6ed, ft Rhagfyr 4ydd. j||| TbeflnMed 8 ( KeatingsjgzeiigJ -4" .<r The Food Beverage } for all War Workers, j

1-- ANGLESEY VOLUNTEER REGIMENT. BATTALION ORDERS By Major Hugh Pritehard, commanding 1st BJ8i Anglesey Volunteer Regiment. 1. —As per programme of work for ttui m2ntCourse of instruction with the (Res.) Bs*»d talion Royal Welsh Fusiliers, Park IIa.ll Lamp. Oswestrv The undermentioned officers aitendw a course of instiuction with the (Res.) BfUttilioJ} Ltoval Welsh Fusiliers from the 15th October untLI tho 20ill October and attained a eatiiifuotoryi standard of proficiency in the following subject** brill, physical and bayonet training, mu&ketfj! and interior economy:—Lieut. T. P. Williamsof^' Lieut. D. Taylor, Sec.-Lieut. R. R. Jones, 3. Guard Duty —Officers commanding coDff'' panics will lender a nominal roll to this offic" showing the number of the men who hare volulV teered to do a 24 hours' guard on the Anglesey, side of the Tubular Bridge. The roll must she^fj the names and addresses of the men's employer^f. This return must reach this office not later tha*; Friday, die 2nd November, 1917. DAILY ORDERS. 1. Enrolments.—"C" 611 Pte. l'homaa, \V.I 612 Pte Roberts, W. 613 Pie. Parry, J. 6 1'4 Pi-I Owen, J. 615, Pte. Owen, R. 616 Pte LeW1*' II. 617 Pte. Jones, W. 613 Pte. Parry, W-iV; 519 Fte W illiams, W.; 62C Pte. Jones. R, Pte Roberts, R. 622 Pte. Owen, R. 623 pte> Parry, R.; 624 Pte. Owens, O.P.; 625 ft8 Hughes J.; 625 Pte. Roberts, R, T.; 627 pte. Roberts' W.; 623 Pte. Pritehard, J. R.; 629 Ptc Griffith, W. J. 630 Pte. Jones, S.; 631 pto, II ughe, H. 632 Pte. Moxen, O. "D": 633 pW. -Jones, O. 634 Pte. Williams, H. 2. Promotions-162 Pte. Lewis, W. LI. (13'- to be sergeant. ■ 3. Postings.—26S Pte. Jones, T. J. (C), to hd. posted to B Coy. 4. Discharges.—243 Pte. Williams, R. P. and 289 Pte. Jones, T. (C), joined Regular Armyt 270 Pte. Jones, J. (C), and 297 Pte. Owens, 01 (C), discharged at own request. (Signed) II. J. HARRIES, Capt. and Adjt., 1st Bn. A.V.R. A--

SWYDDOG YMRESTRU DROS GYMRU./ t, AinA Arglwydd Treowen wedi ei benodi Jj: brif swyddog yrnreatru dros Gymru a Sir Fynwfi a Cyrnol W. Bickerton Edwards wedi ei benoipd' yn Ddirprwywr Meddvgot- I A

DOES RHEUMATISM BOTHER YOUî DON'T SUFFER! GET A SMALL BOTTLE PJS ST. JACOB'S OIL AND OBTAIN LASTING RELIEF, f$o Inan-y eufferera have found instant relief in Sl Jacob's Oil that you should get a small bottle from chemist to-day, and the ffioment you U96 it you "trill be free from rheumatic pains. Stop taking diruga! Not one case in fifty re- quires internal treatment. Rub soothing 3,-id flcraetrating gt, Jacob's Oil directly Upon the "tender stoot'i and instantly the pain ie gone, li d^kloua, comfortable feelmg ta&e« its St JaooVf Oil is also etron^lv recommended |er Lumbago, Neuralgia, wprauw, Chest Colde,