Y Clorianydd

PILES HEDDWAS ARBEXXIG. ZAM BUK YN ADFJm () ANTIWYLDER Y TYWYDD GWLVB. golicbydd o Ijun.dain yn ddiweddar gyda ilr F. W. Mickleburg, Oak "Tree Villa, Thork- liill voad, Thames lJitton, yn^g-hyloh ei adfcriacl gan Zam-Buk o r Piles, a cksgriliodd yntan y modd ei gallnogwyd i ail-afael yn t',j ddded- swydflau fcl lledd was Arbennig gaii Zam-liuk. Ebai:—. \r wvf yn awr yn gwcitliredu yn gyfion fel HeddAvas Arbc-nnig, ond diodcle-fais am dros bjmthieg mlynedd gan piles gwaedlyd. Tra yn irwasa-raaetlm gyda'r King's Own Itoyal Regiment ()t the N or folk Imperial Yeomanry y s hwy a hyirtny ar achly&ur ym- u ""dral! v Kaiser a'r diwedldar Fre-n- in loi-werth v f c d. Dnvrnsod llaitli, anyinunol ydotdd, a bu raid i mi el-jtedd yn y aiii o bvn-tp cliin-e awj-. Fyth ar ol bynny ni fuiii yn rhydd oddiwrth y piles t1' dyw ydd gwlyb, "De<}frpuodd y boom a'r gosfa barhaus effe,ith- io ar fv ieehyd. Nid oedd y meddygijma^t-hau ben fTasbiwn a gym&vwn yn gwaiieud dim lies i mi. "Tra yn gorwedd mewn ii,i,i.cg,illlaLl yn fy figwely daeth i'm cof yu sydy 11 yr hyn a ddar- Bei.aswn am adferiadau l'hyfedckd Zam-Buk, a ellan hynny anfonais am fiycliaid bach ohon- 3-tl 'i'\yyrnna;s y Zam-Buk a<; {t,ï r-yinlnry-isais yn Unol a'r cyfarwydiiiadau. Yr oedd v boen wedi t'll ilecktfu lwwn ilai na phum mumuf, ac yr oedd- wix vit al)] o gNN-n-i ae i gcr- .p dded deuddeg inilldir o sivvrm-i meg is cvnt, Par- beflis i gyrnc'i'jd Zam-Buk, gan ei gymmvyso nog a. bore, a oiiyn fy mod wedi dofnyddio un blycli- e.id bach yr oedd v ehwydJ wedi diflannu, a Wwimhvn fy mod wedi oael lLwvr adferiad. Bum niwrnod yn olvnol ar ol hyn yr oeddwn yn abl i fyine<l oddeuhi 30 milidir ar fy jwMjrodur. A'y dl\H'{J{¡ dydd ucihuni dwoe 126 o filltiiocdd ar fy motor-eycLe'heb deimlo dim o'i le. "I mi, yr oedd c.ael gwa.ivd o'r gosfa sinyimnv ol yn Wtii bebyg i fel pe bawn wedi'm goni dra- chefn i fywyd Jiewydd. Aj* v, u*liuu i'm dylc<iowydcl fe-J tralarhwr ddl- W cynier fy nyledswydd~a.il fel Cwnsta-bl Arbcn- Xkig lawer o fy ani!ver: ac er fy mod alian ymhob tyv;ydd nid yw'r licai anlnvylcler wedi dychwelyd GNSL)I. I Mae Zai^-Buk yn falm llysicuol thyfeddol, ac yF)rf"es o adferiadau gafwyd drwvddo yn da.ng(l Had ocs ei gytldyb &t. piles, ciroenglwyf, cylehbryf, cocsau drvvg, doluriau wedi eu gwen- Wvno toredig, Uosgeira, sniotiali cos- awl, dolu-riau t'ued. ac felly ymlaen. A'i farii,ii oddmrfch y lies a. \,¡¡a, nid Ol8 dim rhatocli tift bheliaid o Zam-Buk.

London COLLEGE OF music. Musical sucoeseen of caixlidatos at the periodical Examinations of the above college during the year 1916, all pupils of Mr P.. Jom^e-Owen, F.C.M., Ij.T.S.G., ]2, Fria.rR-road, Bango# — Diplomas Lioentiate (L.L.O.M.): A"nie Frances Parry, Llandudino Junction Marv Twiston Da- Llanrwst; Dora E. Uoyd, (ioleufod, Llan- dudno. Associate (A.L.C.M.): Francon Thomas, fct. Mary's Bangor; Rhoda Tliomas, I'.fl'ydfa, ^angor. Advanced Intermediate: M. T'homas, angoi'; Wiiniie Owc-11, Seft-on ilou&e, Llandiid- a? Junction. Intermediate Idris Ogwen Owen. 1 Evelyn M. Williams, Neuadd Wen, Edith Violet Hughes, Tregarth. Bang ,tar?: Daisy Parkinson. Newby-terrace, EnJv^r U;. rile Hughe?, Mount-street, Bangor; crv" » 'jbams, Frkws-avenue, Bangor. Prim- The^vld Pritchaird, Beaumaris. TVoiytic Examination.1!. — Senior: Rhoda liama,' Be.th^r- duraor Honours Gladys Wil- -XT +rr Junior: M. Thomafl, Bangor; Idrk 0. Owen, Gladys Will was, Beth^ yioht Hl h68) Tre. partii. Evelyn Williams, BetJiesda (honours;; Jichth V. Hughes (honours); Winnie (no ■■ours) • Anmie Evans (lionours). Ihe periodical examinations for 1917 will take PW in Ap'i July and December. tull pavkevnars tc. Be had of R. jones Owetn, 12, Friars-road, Baaigor.

NURSE BEVAN, I NEU I SWYN A GOFID SERCH. NOFEL NEWYDD BRYDFERTH, GAN MISS GRACE THOMAS, TY FRY, PENTRAETH. PEN NOIJ YJ. Peil). dJath Dr. Hughes i wc-'c-d Jao nie gaJIa* ddwtyd dim mwy na] fod yng ngafael rhyw d'wyin.Mi. Ond boro di-annoctii gaihvodd ar U weu o'r naiil du. a, li.y&bysodd hi difrifweii i;iv,yaf iod v pieiiryn o dun y l'reeh vvc.n, ond ei bod eto heb dorri allau. Gofyiiodd iddi wncud trcfii'iadiau lW 6ym.ud i'r ysbyty, lieu ynte dref- nil gwvinyddes aibcnnig i gymea'yd ed viUL yn gyifaingw^bl mown rhan neilldn,ol or ty, D.yc] rynviyd hi yn lawr gain y ncuydui, 0.m1 gwnaet.li ei medd'wl i fyny yn gyflym..Dywctl- odd Dr. Hughes ei bod yn bwiiadu gwein- yddu ar Jac ei liunan, a gofynodd iddio hybysa Mrs Rhys o hyi: ;uo hel'yd wn*>ud popeth a ystyriai m aii.genrhe-idiol cr dioffehvciSi y gwedd- o'r teulu. ITcfyd gofynodd iddb anfon i Bc-n- t-raeth i eg'uro nas gailai hi ddod yn ol, ac i itki-ynt dderiyn ed liiymddiawjddi&d hnof. Ceifeiodd y nic-ildvcr ci hargyit'ocildi pcsryjl | iddi ei bun, a'i pliorewadio i .ada-ol i'r pieutyn fyn-cd i'r/y £ ibyty; ond yr oedd Owen yn ben- (fcrfvnol. ii<; yn iawn vr oedd wedi yD1- eefydiii wrth ochr g'-vel.y'r {Ù¡J. Aeiili dydd iau heibjo h-cb i'r moddyg al!u eat- yn fawr ",bc.1t..h am adferiad Jac, ond parhai G-wc-a yn ei gofa: ac diwcdd gwobr- wyw"\Td ei fiyddilondie-b tarwy i Dr. Hughes ddweyd fo<l yr avgyfwng wvdi pasio, a bod gobaith ci.yf airi ei wvl-had. J'jrb-yn hyn ytr oedd neith Gwcu yn dcehreu pajlu, ODd cr hoH anogaetli y rneddyg ni fynnai rotldi ei i fyny i arall. Wcdii diod alhm o beryj^j d.xihreuodd Jac wella yn g.vflyin, and n,is gaJki OIkld i Gwejt "fvned (j'i ohvg. Daeth tteigiyn i iygiul Dr. Hughefi un (Nwmod ipon o-fynodd Ly ipk.-nlv- ddo jbeidio niyned a Modryb Wen oddi u.. nad oedd ganddo nob ond hi rvnui—.lixxl ci d.:d ;i i fani wedi marw ewyrth Diü wedi myud i ifwrdd. Ond "nid eiddo gwr 01 (l'ordd, obiegid cyn lKll deuddydd wedi i'r medd'v* roddi'r addewid yr oedid Gwen yrng n«-afaol y clefyd ofnadwy. An- fonwyd ar unuailh am wcinyddes broliado! i ofaai an dani, a gaiifyddsvyd ei bfjd cij'Hwr pfrygluB iaAv.11 gallwyd meddyg a rail i mewn; end or pob gofal ran y meddygon a'r gweinyyldesau bu Gwen am tkiyildiau lawer yn hofr,in ihrrDff dan ifyd. Un bore paji yr oedd pob gobnirii am ei badferia*! brosi wedi citio, aigorodJ ei. 51ygaid am eiliad a thywynodd geceu yiirivybyddiax^th cbwnyuit. ao er itlrfi Fthio .\11 ol i gyflwr aaymv. ybodol bw>n ar unwairh, fe tvyJ ivcdfio'lwdd y rhai oedd yn ei gwy'lio mor J d'.iyful bw.ytdgrwycki y cyfuc-witliad, a c)iv<!a gweii ar ei wyne-b sibryd«dd Dr. ] lu-g i;es wrih y wcinydde?-, "Djolch i'r nefoedd, y mae. gob- aith." Felly yr aefch yr arigyfwng h.eibio, ac o hynny <ioeli-rptiodd. Given iveKa. a<- er mai arat iawn vr eniiiai neith. c'o fe dd.ict-h vn raddol. I i luhcn P'l.un' wythnos -o'r dydd y cymerwyd lii yn wad yr oedd yn hi i cistedd ar gl-ualogau mewn cadair eennvyth yn ei hvetafell iYely, Amhwibl ydyw dicgrilio teimladau Airs Rhys yn ysttd yr ad'r'g brvderui- yma, (J-erddai yn 01 a b'aon o'r naiil yst-afeK i'r liaii 1ü1 JIB ar gold ei eivji-wyr. !1"lln:,f GIn']} Tn <,¡ hunicd On o gy^uron p.'iiuai Given yn ei liunigciul oedd danlen llythyi\iu Die. Ni d,ni:.Lt-ejdidel¡ atcb yr un clioiivnt. rhag c-fn llcdseiiu yr haiiit; ond ysgrif-ennai Mi's Rhys yn d-dyddio] gan reddi yr oil o'r han,B, ae ymhcilaetha.i ar ysbryd dowr a huna-naberfhol Gwrn. ddacth yr adkig y galiiasai Jac ddic.gel ddod i dreulio rh?JJ 0'1' unis-cv IJNÙU, teim- ilai 1\h. H,JJyiS gyeur niawr yng llginrnonj yr un byehan, ao ni iliutai ya gvrraiwk) arno y.i ton am ga-red.ig-rv.-ydd a gofai ei fodryb Wen. Fei yr c.'dd Gwcu yn erviaau ac- yn L'-uilu e\ rm-r\d w o b. tli.a:i tlaeth i werrhfav, ro;i Nurse .Parry, yr hen yn bonnaf oedd yn gofaiu am d:i!ii, • yn y dyddiau ddyno'i tylfaeuwyd evfeii'ig-anveh dwfi: a (hyvyir rhwng y ddv.v feioh icuanc 11Y11 oeduyin yn diiyn yr un aiwedig>aet!i. On l)o.rc. pan wo-di darllen llythyr maith a serciboK oddi with Die, cyrdiyrfwyd Given i ddweyd yehydig o'i hane^ p!?i«cm-ol wrth Nurse Parry, yr hyn a eflfeithiodd i ddwyn dagrau godi y lien oddiar ci gorfi'eunol. "Alag-.vvd !1 yn fo:>tfous," meddid, "gan fod ÙI, Pan yn ugain oed cyfarfydda.is fiivM' ii-u- -anc yr hiwu yn Llana. ,Ü:"k..uh i'IH 0<l1, ac 1 mor htspua oeddym. Ond un diwinod h gair at fy nhad fo<l y g>vaiUi yinha un yr oedd ef wedi rhoddii 1"1' 011 o'i eiddo wedi troi yn fethiant, a'r arian oil wedi en cold. Prof odd y nowydd yn angeu i fy ni bu fy mani fyiv end ychydig f:.«-oed<J ar ci o'. (r.'fais fy bun luegis ar amr-antiad wedi fy mwrw o ganoi; oartref eyt-virue a. rhic.ra tyner i unigedd a "ihlodi. Yi.rh anoi v tyw.y ilwc'i idisgleiriiu ear- uid dwrfn y milwr ieuane, yr li.wn oedd ymhcll gydu'r fyddin ar y p'yd. oinl a yegrife;n:ai lythyiaii llawn soxcl: a ehydymdeimfed. yn y rhai v dywedai y gobc.ithi-ai gael dod yn ol i'r hill vv'lad yn fuan, prvd y coisiad lanw He y l-hieni ceddwr. wedi gold. Ond c.vnuvl du arall i orelnblhbo fy fl'urfafen yn gwbl .a-n-isgwyiiad wy. Gaiwodd ed c'livvaer i e-drv-eh am daucf, ac yn^hwre vr ynnhiiddan dywi'dodki fod gyrfa ei bra wet wedi ei handwyo, a liobi obeitliion ei fywyd wedi eu cliwatu gan v c'\fncwidÙal yn fy amgyJeliiadiau i. Ei fad wedi gosoct ci frvd ar esgyn i <¡¡.Re 0 anrhydedd yn y byd milwrol, a ehall ed fod wedi aider tdrve-h arnaf fel genefh gyiocthcig. gobe-itlnai wedi i ni -bricdi gafj benihyg aria-n i'w alluogi i droi nunvn evnnieithas uwclirridiktfe ymidirh ei srvd-f'.hvyr, hyd nes yr c&gynai dtiigon uehel i ennill y cyfloig anrhytdeddus a'i gailuogai i'w tain yn <y]. Ychwnnegxxkl y bu-a'ea-i yn pricdi geiM-th ieuanc gyfoetheg, yr lion a hofíai yn fawr, onibiii v gc'lvga.i hynny iddo orfod tori'i yr ymrwymiad a Ill. fed yn rliy anrhydeddus 1 wneud hynny er ei fed era eraser wed; gweled fTolir<•'» yr vmrwvnuad plentywiidd hwnnw. Nis gwy id-wn ytJ iawii pa un ai gwra.ndo a1' la-is gwirioncddol yivte breuddwydio \'1' oeddwn, ga.n himt y braw roddodd ei geiriau i mi, end t'yhv. ddrfais fy mcd ,on effro TXW godfxid h i ymadnel gan dtlweyd, 'Er mWYl1 pop1h ]ic'd iwch byth a gad-in", i Ihh v;yhocl fy mod wcnli dweyd liyn i.iili\t;i, ond eweh ymlaen gyda'r parato.i.di:u ar gyfor eicli pviotks fel o'r "At.o],Jig ar uinvfiith lwd oedd ofrÜ i mi aii.1-adredid ei geiriau wrth ei brand, ac wedi iddi ymadael ysgrifeuiiais at y milwr ieu- ane i ddwe.vd fy mod oherwvdd rhsf-ymau neill- tn01 yn dymuno torri fy liphysyliviad d; fy mod yn dyolnvehxl ei Jytiiyr.ui. a'i anrliegion, :v m:;1tlyd!1 modrwy c-in dyvveddiad, re, elLyn y byildai ef wedi dei-byn v lhrsfll v gobeitldwn fod nr fy ffcrd.d i Can-idoi. lie na ehawn ddim hadigeffa. am ffolinrb fy ieueiiLiid. "Nis gwn yn iawn poa. foiid y da"thull1 trwy vr w-vthrnoMui dilynol. end cefais nert-h yn oil v d\{k1. Yn Canada dysRak ennill iy mvwo'liacth fel nurse, tie nid oe* oDd tri mis or pan dodaethum yn ol i Gyinru. Fydda i ddim yn rhod llordd i fy niheimladau fell rheo-i. yr wyf w-eili dysgu eu ilyv\'od!raethu; OlJd rlivwfodd dy.godd cich cciriau y gorffeniiol mor fyw i fy meddwl fed nas galhv.i ymatai' M-addeuiwch fy ngweixlid." "Does Vno. i'w facld<n," atebai Gwen, "ond m-ae armaf avrjvM .gofyn—o. ydyoh yn me<kwl pioli bo;! wedi vn vn deg t'u.:q:: at | y milwr joua.1H' "Betiii alhvn wncud ? On id oedd fy hunaiilxireh yn galw am i mi ei ryddhau i" 0::dd, wrth gwres oeiki ef yn dymnno hynny." R-haid ei fod yn dymuno p«,n yn diverd wrth ci cliwacr." Rhaid, <>s derfu iddo ddwoy,1 Idly, owl (of. iweh fed ami i fywvd wedi ("i andwyo cyn hyn o ddiffysr deeilltwriiiet h. AV'yddoeh ebi ry wbcih "Fe briododd ymhen dwy flynedd gyda genenii ieuianc gyfodtho^r down—n.ai yn debyg mai un ei ehwaw—ac fe ddringodd 1 ti-fle uehei. Nip gwn yohwaneiS' na hyn am d a no." "A bydd'we-h chi mor grirrdig a,g e.-tyn dry eh- j bychan i mi?" gefymnd G-wen g\(l-:a'r bwriad o dyiMu meddiil Nurso Parry oddiar y goi"fTennoI ar-adfei-adwy. "Paha,m yr ydych yn eofyn am ddryeh?"' I Er mwyn i ini gael gweled f«in>l; o olio-n y clefvd s.vdd ama i i cht aros byd 1 yr Cit011 wedi I ciiio. •' "Na,. rna« arnaf eisia-u g\\yb<>d y gwir yn av i- "Wei, g.in eich bod tnor nvvvdd'us.. b'la.sad yn y 'bid'd. y r o'licn welwtdi in ;m r wedi d.iHain;u yndicn ychydig." Fdryehodd Gwc-n yn y dryoh a ectynwyd iddi. a bu s.sros iddd a lleuyt-u vn yr o wg a::i-i ei bun, end ymwrc j.iore d'rnnnoeth. pan rJwod-d v meddy-g, gof- ynuvdd iddo pa mor fi.ir.11 y Rallai, gyda ddeael- wc!>. i bar.vb o'i cliwmvae,' fyned i lr.n v me/ At-ebodd Dr. JT,u.gl.os y gaillai fyjied ymhon H vlodd AI to HJhyr; o la.weiiv(ul pan d: it I •Gwen i'w my eg., cm .y tro eymtaf wedi ei chaeth- |wed mactli. ao fawtgrymodtd mai dymunol fvddai iddynit fyiwx! i Lanuudno fel taiihi: gyda'i ,g £ ydd; and am ryw ixswm neu gilydd nd fyraiai Gwen gydweid a hi yn hyn am y tro eyiitaf erioed bu raid foaied'digee haeJi-tmris de-iinlo ioo yn wclil 1¡1tl Gwen ei 110 ebwmni, ac archoil- wyd hi yn ddwfn gan v datg^udidiad, er na adavyodd i nYnny lefrau dim ar ei hymdrechion i Csierhau cyciur yr encth oodlj mor annwyl ganddi. Pan ckb.c,th y dawrnod Ïr ddwy fereh ymad- ael am L-andudno, aishawcM ydbecld gwvbod pa un ai Mrs Rhyf. Gwen, 'ynte Jac oeckl yn te.imio mwyaf, ond oedd y m'wytajf (iawnus i ddat- gan ci dedmladau. sydcl ten ddowdt ol, Wo(>yb Wen ?" gofynrm am«er breowaufc. "Rhyw lis." f.tebad ewe 114. "Faint vdi mis?" ,:Pediair wythnea." t ''F.uiit ydi wythnos V*' Saith dlwmod." "Ilt.dd.yv ydi diwmod, ynte Mcdryb Wen? A S:l:t.h heddyw sydid rnewn wythnoe. Saith heddyw a pedwar Gaith heddvyv. O! Modryb W en, fech-a i ddim eyfri cdmint a hynyn«. Os ifJieda i i na; pairur gwyn i olid, newoh chi roi un stroke mawr hefo pecpil ar y i>a.pur am hob heddyw sydd J1Ch dowch chi yn ol, ac wedyn y peUi (iynta una i bob bore fyd-d rliei stroke ar draws un o'ch ftrokee ehi, gael i mi wybod faint fydd lies doweh did yn ol. "Dyna gynlSun arddcreiiotg. Rhedwcui i chwiJ- io am bapur rwsn." Wedi i Jac ddod a'r pap-ur. ac i Gv.cn ei fareio, od'rychiai'r betJigcn bach yn ii gwy neb gaji (idwcyd. "Alee arna i cisio g-ofyn rhywbeah i clhoi. Mociryb Wen." Both vdd o, 'njg-ariad i ao arnia i ofn i nai.11 evdwidlo os gofynna 1. Pam liynuy?" "Am Cit bod hi wedi deyd wrtha i nad oedd wiw i mi mil wrilnx-h am y spots sydd ar y'ch ,z tiii 7 -sy gwync:b chi: end mi faswn i ,11 l<vdo gwybod 7x1 bryd mce ii-hw ;:rl hId i fh\Tdd. achœ does yna ddim lie i mi roj cr.sa.i i eld hob roi ttiau i'r spot" a lydw i ddim yn lecio rhoi eu^an i rh-einy." "Na feandlwch. J.xe baeh. f'edw.-h y eus-an- an J,(13 a.ifY v i IFwixid," moddai Gwcn. tra '1' dj.i«'rau yn gwlyeilm ei :gi'ud<Viau, er gwae'th- af psib ymdrcch i'w eadw yn ol. "Pi.m rydaeh erio, MedVyb chj, d'dim yn lecio'r spot, ohwaitli?" ''N.-yg yd-w, "mac.hgen i. ond do<'« mo'r hedp an. da.nynt." "Ond pa bi*vd yr a'u ntliw j ffwrdd?" "Cyn y dof vn oC o La.ndudno." IT NN-e, D iiio, iavvn fydd C:1d pwcld eich gwyno'b eto yn He srweJd spots." AT '.hyn dheth Nurse Parry Ïr ystafei.l i ddweyd fod Airs Rhys eieiera gwc'led Gwen, a thr.niliwy.I aw.r fythgohadvvy ga.n y gyf- edlles hyn—vr awr obf cyn Gwer. a Nurse Parry L'cl! I), joeroh," oedd goiriau oJüJ Airs Rhye cyn cer- hyd eu audio 0'1' polwg.

EXnrXEER LIELT. D. R. TON EH Deivj J;> it [> :• ol 37 ndynedd vng ngvvjisan:ud.h Cwmni y L. and N.YV. Raiiwav. 30 >nl:ynedd fel pi if beirieaiyd-d a.r y lloiiigau sy'n orocsi rliwn g C-aci gybi ymneiilduodd I.csjt-. Dd. Rowland .T<i,<-s, ;.e de wedi cyrraedd c-i ÍJE- miiv>«j. Yr oedd yn ad»taibyd<lu« iawsn i deith- wyr. Bu mewn en-bydi w;yddi d.roioiv a ehafodd Inciiadau rbyfedd a.r v dyfrafo* dig Dymuna pawb "BjveIuiwii dc." iddo ar ol .srwiosaneath. mor hir.

A 1, A I YN RK01 CLOD. Y mac tegweii ]d«ai.gefni yn ei gw-aith yn rhoi clod llo y it.iic clod vn ddylcdw yn cael ei <l'iia:cos yn eg'.ur yn y tyvt-ielaethau >a gyhoeddir o 0 i wythnos gan drigo'lion d'diydedus am eu ii1 fiia i Bewenaii noan, ikit!i eliid gael yn dacr.oh na'r r.iyne-tgiad ean- Jynoi 1 liibrill 16cg, 1914. dvwnl.-i Airs J. Mcjr'.s, 10, Bridpc-stiWi, l^angjfi.d :—" Ai-fervui gael fy mheeni giyn lawer gau boon yn fy v..g!iefnk a ichesid trwy fod yr eiw.od allaji o diefn. Yr oedd v -poim-n hyn yn bur ajiifvr, a chafed oedti gorfed gwvro o g-wmpas y ty. Toirnlwn _gur tiwm ar <lrawB fv sudiau, a, denvvn- yn bur ben- ysirafn. A than v Hygaid ecid e'r.v;\<!diada.r.. "Digwyddais ddarllc-n rhyw ddiwrnod am Doan's backacihe kidney n deu-ais ar draws aebo4: oadd yn irnion fci fv ou-ium oedd wed-i ei weiilu gan y p:-l< rid. Aufomi.ii- ar nnwaith am fiychaiii, gwna:t-lwrit les uiawr i mi yn union- -CWII, .Y I Cjhcdd S p-}{).tk1J1.1 .) tÜIl 0 ja, (('u ni p-t n. ac vr h yf yir teirnlo fel dynes newydd byth wedyn. Nis g-vilaf siarad yn rliy u-ehel am bolsnni Doan.—■ Arwyddivvyd) J. Morris." lortawi" 2 Sain, fl'/uxhl ft—dywedai Mrs Mcuis: Yt- wyf yn awbi iaoJi yn awr, Bu pefenni E)car. yn cffcifhiol yn fy ackos i, a da gotinyf roi a;i" o'u pEaici Pan y mae'r elwle<l yn wa,:i y mae'r corlT n cael ei araf wenwyno, ao nid yiv'r gr:fd, ¡¡n. nhrefn y U'edren, crydeyma'au, y gy-malws-t. a'r dropsi n&myii rhoi o'r anhwylder-au sy'n cyflyxn ddiiyn. Y mae uric acid yn ymgaledu yn y ge-wynau a'1' cnmalau, a eh'-ir mater ntwcidiol \:i erynboi y O'u oymryd mewn p;*yd y mre peler.ni Doan yn HAv.yd-uianr mawr mewn aehosion cr fath. eanvs wrth gryfhau'r < hwod' y mac-nit yn sym.ud aelics yr lioll anhv.yldcrau hyn Gan gyffcnvvr. neu 2s 9e v blweh, oddiwith Foeter-Ale'Oleillail Co.. 8. Wells-street, Oxford- st-reet., Jx;«doii, W*. Peiddweh «>of.vu «-m helenni at, born, yn y cefn a'r olwlo-.O-yn hytraeh gof- ynowclh yn hlani ;m yr oiudo £ >ec:H, meg: y rhai a ;g.ifodd Mm Atonic.

E20,000 I GOFFHAU GWRON- IAID. HAELFRYDEDD TYVs'Y.<OGAlDD AIR H. J. CAERGYBI. Yn yc!iwan-?goi at ei rocldiou t.ywys<)gaidd blaenorol, ceir Mr R. J. Thomas, Garreg Lwy\l. Cae'gybi, wedi ianysgfilio £ 20,000 i'r amraii o godi oron.fa i goffhau glewion Go-gledd Cymrll sydd wedi ewympo yii ytic y m-ae wedi datgan ei tldym llniad i'r gofeb gymeryd y ftur-f o ad.eiladau addas i ddysgu gwyddoniaeth. a darpariaeth arbenui.ig ar gyfer amaetihyddd-aeth, yff?r ynglyn a Choleg y Bi- I,fyigi)], Bangor. Dec Hi r fod y Ilrendn a'r Prif Weinidog WCtLi eymer- adwyo yr amcan mewn, g-olwg, a tiircfnir pwyli- gor eryf i gario'r bwriad i ben. ARTAN MEWN BEINTIIYC- ION RliY FEL. Gir na fwriedir dceliren «dei!adu cyn diwedd y rliy fei. di«;ilir Cod yr £\I,OOU a gyfraiwxid Mr R. J. Thomas eu ibuiddsocld.i yn y benit-hye- ioci rhyft:1I. ao y buddsoddir xmasr'hyw 8wm pellaeii a gylrennir i'r ut; -amean.

YSPEILIO .MTLWR 0 GAEUGYEI Aeth Robert WilOtm Pritoliard, 5, Swift Square, Caerg.yibi. i Wrcxliam, i yrnuno a'r fydd, in. Gam rad ooddl yn addas aeth am dro drwy'r dlj-ef, a yng nghwmni amryw lihvyi'. Odydd Alerthes-, yn vnadly'B Wrexham, cvhuifdwyd Pri- vate- JSiiae Caenvoll a Prrvato Herbert C, Green o yepeilio Pritcl:e..rd o tldeg pant a Trhim aur. T.rst. iodd Pritehard idtlo fed mews; amryw dafarnar, yn ddoita. Aed a(.; ef i hcaU dyweli Be yftpciliwvd d, a ihonid i Ckswell iwicili ei fraieh am oi wddf a'i law yn ei logcll. <iohiriwyd yr achos hyd ddlydld Gwtnm nesitf.

CYXLLe GWASANA.ETII CEXEDL AETHOD. n. na rai o aweddanl y cynllun h-wn sydd dan ofa.] Mr Neville Chamiberiadn -A.r ycyntilf byd'd y oyiii.lim yn wirfcdldo!, ac os yn fethiant davV yn orfodol. Cofarstrir dyndon n 18 i 60 mhvydd oed i weitbio amsea1 ]llln" Ni roddir gwad.h i rai fydd ekoes mewn gweithfeydd o bwys c^ncdkethol. Kb a id aixdio am vvaith yn G.yifnewieiifa, Lafur lieol. Giail rhai yai dymuno cael gwiaiith roddi manybo^i am eu cymwyalera u ar ga-rdki cdlir yn y llyUryrdai. Rhoddiir eyflog safono< ei waith i lrab dyn, a 17s 6o yr wythnoe yn rha.gor i odynion priod a fyddbn* yn g^weithio oddaeartre/.

DYMUNO YN D A., Po bydJai genuyoh aitli o gael inewm blynyddcil o iill o bunnau yn y liwyddyn ILI byd-dwli. v.rt ddiau, yn harod i dyr.gu y gall- ech fod yn 1)0110) hapus. Y nT.a<e'u anffodus, oivid yw, na allaa rha^ror honom drcio'r i;roiifd am flwyddiyn o leja.t? (hId fol y pavb rds glll a nan yn uni., ddwyn lia r, rwydd eyfiawn. O bpsibl y eybunein po dywed- em fod arim yn heCp er cyrraedd lrynn.y. Dy- p,ro,[- iad yn tjisrtio hynny niai ieehyd yw be,ii, dith bennaf bywyd Mwyaf yn y byd. o reewm dvtyla.i fod gennym dros odrydi ar 01 ieehyd. Dvlem felly gymeryd gafael mewn ieehyd gyda dwy Jaw, can ei fod fai hwallt i Rtyfoeth. Ar Kyier j yr anhwyldfcrau diyddiol sydd yn oJFithco arnom 1 o bryd i bryd, nid oen <lim fel Mother Seigel's Bvruin at cjcIi gwc-.Ka. all y toirie r'hyfedidol J Jiwn .ar gyfer y cyfla a'r afu eieh lielpu i ad-> ennill ieehyd c/i ¡r,.rdw, Oe na edrychar ar of y poen yn y pan, bydd id<io »nwaiin i anhwykleb gwtioth.; liwyra<{l y dilyim biliousness', yr hyn sydd yn arwydd scr nad yw popotli yn iawn Kydti'eh orgem-u treuluwk*1. Y potih priodol, Tflyw gfwcithn-edu ar ufn.waith, a gwneud int"tt, Tflyw gfwcithn-edu ar Ulllwaith. a gwneud fel v mall y miloedd wedi giwnsuel—oym-cryd ewrs o MctJuBr Se-'gyefs Syrup, a'í Riadw ar 01 hynny yn eioh C.[j,f fei meddyginiaetlh oicdi teulu.

I 0 FON I'R INDIA. JL/LYTIJYR ODDIWRTII MISS J. HELEN ROWLANDS, B.A. Sylhet, Assam, I.edia, Ivhag. 19eg, 1916. Erbyn hyn yr ydwyf wedi cael amser i weicd y foixiuith o Gymi u i'r Lidia yn ei He a'i Lnv priod- ol Y mae fy nhroed wedi sangu nr odreon eyn- tivf Jkyiiiiaa Caersalem breuddvvydion a dyhead- au blynycMottid, a "Tn,i,)]1 yr yrfa Yn i laiw fy mryd." A Jveipw] hyd yrna. O dawe'lweii a diogr-lwch tu hnviit Caf cdryjii ar stermydd ae ofnau, Ac angeu Jyoh-rynliyd a'r bedd," oh.erwydd dacth t roion yr yrfa a. nii trwy ganol pethan 11: d'lymunai Aliss A ran wen Evans a mÎ1:nnn JH1. neb eihonom fynd drwyddynt yr ci.ic.ln), a mclus yw meddw'l On bod yn ddi- iv.,Ilgol O'll Y Nefoedd fawr de>st.urio with y rlhwi eydd a'u gordhwyl ar y dyfrotdd pisyigihis y (.ydidiau hyn. "Tybio ond minio i'r mor, Y t'rawfswn wrth bob trysor." oedd syndad yr hen Domos Prys, o Bias 10\11, ers taevvm, end tairo with olwyth Gehenna y JJlOW0 ¡]ongau Ixb dydd yn awr, (1 r mor yn eu dàbyn îw gol :mfcd.1 Wi-t-ii yti rha.id fu-aoai bed vn bcrtfaitb ddia.U i lieidio gwel- ed mor rhyfedd fu'r gofiui mawr ar hyd y daith dedhreu cliwe»iil. Euahom i gaatoi storm ddydirynl'lyj yn y werydid, ond erbYlI cyrraedd GibmtUu* yr oedd yno le tawei iawn. Ond serch teeed y dwfr, odditonodd fe wibiai y eubmarir.es sydd Dirr ohwim ag ystlum rlivvng dsa Oilau. A thra y clyvveni am Joiwrau yn oael eu suddo yn fuan ar en; holai^, rhywfodd yr oeddym ni yn uöl1 i notio o hyJ, Yr oeddym yn cychwyai i lawr aJ-on Lerpwl mewn oerni gae^ifol ncs Lun, Hydref 23ain, ae erbym y <9ydd o'r mis yr oed<lym yn Mar- seilles, "Tan awyr lae a haui y do Caw.^om didciuldydd yma. Yr oedd yn ddydd yr lioll Saint pan lamaeom, ac yr oedd oryn raw- er o fynd a dtod i'r egiwysi. Ao with fewfyX ar 1-i-dau rhyw fglwiys a gwyiiio'r dyrfa yn tyrru i Ú, wn, t-ara,wy<! ni yn fawr gan Y nifer fawr o f-orched iyii c.u du. Y niaent yn nyddiau he«Jdwcli yn Finable yn afi-aci iawn o wdssgoetkl ti uon i alar-i am eu hanwyliaicf, ocd trwy led n.fer mor fawn- yn synihdo yn awr, doedd odid ifoi-J na*! oedd mown gwds,x o alar. Dyma Fframc fwy triofc ne.g a adhabum e.rio^d. Diau fod gweddiau taerion am derfyn y rhyftsl itg*lialon p.c,b un oedJ." yn yr y dydd ar- beiiuig hwn o weddio drotj y mi'twy-r by w a meirw. i!a tiKu- d<Jiddk>rol bymKHsr fai gweld Maaseijleu ar adeg .gyit'J'din, yr oedd gbaiwaith mwy ci':èd. oi-(,t. ad'o.- fel lioll, VYrth gerdued ar hyd yr hooilyxld anc-dd oedd peidio a-roe yn stondv ac cdryoh, ac cdrych, ac edirych ar y dyr/a yn my nd heibio. Dyma wisg-ryfel llr.wer* eenedi. Dyma unifoim lashvyd swyddog o Fi'raiuc- ei innian yn ymyil khaki rlia-i o'n ewyddogion 11I, or-.d niil y rl.eina sy<ld yn nynnu ein eylw fwyaf z)ai-tivii N- d,u c,i x-iitait mewn khaki. (Jwisg amryliw iawn ydlyw eiddo'r Zoi.ays. i mae gaaiddyuit lqdrau ll'iamgoeh iiydain a dliot for las a brodiv.iaiith o edau mr.iyn drosts. a ohia-mp o dy^ban uchel liydan am eu pennaiu. G-olwg luardid sydd ar yr Itidiaid, ae osgo ao -edrydiiad ymladdwyr arnynt o'u sawfli iw eoryn t.y^baaoj. byrioji ydvw'r mil- wyr o Japan, cm! trocdianf, yr lieol yri, dalog fel pc n dvveyd, Gvvlad fiaeli;" :ei "ond gwy.well e. sarnio. Ond pwy yw v rhai hyn, cryn ugain obonynt, sydd yn dod heibio inni, ixib un ei gaib a'i r;nv, a'u hwynebau yn guehicjg, a inilwr yn eerdded o'n hoi, aj iidÛT ar ei wn'i—"German A at hwy-ihau iit-ibio. Gadawsom Alarsidl'les yn y fyvryEw^h,. Taeh- wedid yr 2il Gwyddem wrth droi cljan ein bod yn Avd i'r darn i>eryglaf o'r siwrnai i o-vd, isef l'hwnff Alareeiiles a Port Said. Gweiem oi^-di- wrt-h y papyiau gaw;-om yn Alarseillc-' fod llong ol i!e.?>g n mC": ei suddo yn hallol ddirybudd, a ehiyvv em. am rai craill nad oedd cu houv^ au ar gyfyi y papymu. 01111 prin ceddiym yn sv.'wedd- oh y ])r.'ryg,'b;i nes y gvvclsoni yr "Arabia" druan yn cael ei dymod ar^ewol. Ceisiwyd ein goddii weed yd gan ^.ibmarine fwy nag; m.waith, a" tJiaii- lwyd aMi.oim. on<i metinyvd a-n ^ro. Ac yn yr-Tod y dyddiau hyn yr owid- y me-r mor dawei a r mor gwy;Ir a'r 'iKinl with ed fodd yn eodi I'(u .c.u a phob gem disgl-acr ohono wrth ddawn- AID yn ei gynclin rodfeydd. "Pwy ft ddyfalai fod O' Jiechadur ar wync-b d.aear?" Ond y fxehaJnriaJd sydj dan y mor sydd fwyaf oubydi's ar j:\ Jl 0 bryd, ar wyneb dacar, ao yr üedldiYCllj gaei profiad o hyn cyn peji ne- mav\ r e> dii.y ddiau. vr otcid y Jicditerranean yn y boie Put ttliwai-wuai'r awe] mor .V.-ga^i a crwydro dt wy arckl Disau Bran; «;ida r nos pan elai'r hauj i wclv'r h-eli fell cerbvd ;U:e, » -a'itoll gech wrth .-vrthio otidiar vs- gwys^au r i.-ioihvyd vet gwrido nef da ear a nn r. A phnn dtdcuai'r iloc-r wylaidd i ariannu'r lii yr occ<t fol Intrrjdthvyd aiigel ieuune. Ac ar hyd bwybr gwyr. y Hotr ar y dwr vr hrdai r mcddyliau--«,vp mawr ohonvnt hen a new meddylian am ganref a Ohymrn, a-r.i Tudia a r nywyci rcwydd a. mdnnau h-annor fl'oi dcl i i-. ii'g y ii.v.iil .a r i'.ai1. L.auer sgwrs gawsom r fachigeti Oymrae«r sydd yn qur,rt.er- masteie ar v "City of Marseilles.1' scf David Evans, 0 Nefyn, a J. E. Williams, o Rostrvfan. j. n an»; ya- ondtl goiriau Eiiicsi Wyji 'ar v ivefus:— "O m hoj yr oedd fy V, nvc. Wen A r mor o i cJiyleh vn gnn i gyd. O'm blocn yr oodd yr LI" mae yr haf yn haf o ljyd. 0'01 hoi yr (icdlil ciyfflndiV byw, (Jyfiuxhr bywyd newydd dyix, O'm b.aen yi oedd yr Aifi' mor hen Na wy.r yn lawn .pi hoed ei iiun. (-I .l I' j n, lIT, a. dHl lx:, h It dä 'L:l:ii' r baJ'(: i II i \nth iyni! i o: il wy.s. (wvijoin cun cadw rhag pi y^lcr of Ii yn r.uyieddol dawn, a cdr^weom daweiwe'h i pstdu iod popefh yn iawn bcth byn- nag cidigwy cidai, no l'o<i popeth yn c.vdwcithio or dyjcr.i: yn y i;cn di aw pa mor anhoby.g bv nnsa^ ,y bo'r goiwg arnynt. On or borc-uau tawel, tM-tatv hyn, }ieulv\en ar y oedd dydd t.. J., paai did.acthom cr dra'.vs yr AiK-bc.-i." (Jan fod vr basiee wedi hod yn bur gyflawn yn y ••StatcBmam." ni raid i mi ofni ei edrodd vma, I,«.ong liardd yn penhvn P. and. O. y-do?di;J yn dudo mÜI; i.rymic?a a gwerih- a. clKinnoedd lawer o deithwvr o Awstraiia a i- India i Lumbin. Gwe.lem ar y gorvvel y fam-r a eSiiyn ddwsin o frydaau 'ar'y dwr, a vv-'l' bac:i era.Ji yu troe-lli. o gwinprf. t'Ri dood yn gvvelem ma.i cychod v P and • y bryehau; mai trawlers oeekl y llon^au l y (,.vaMy ao fod v liner ei Imn yn dvehre.ii euddo oi Wrth ddod yfi r.e-r. fytiliywelem ferched a pUUuu. a ci.viuon yn 7cychod, a piftob tu;a'i li.fe-lx-it ".111 (hino. Dynto d; i o'r oyched yn cyfeirio atom Li byn fiyn yr o.-tisl paivb oh'runun niimaii yn ol gorchymvin y L[0-1)<:):; am d-anorn a rnauo ar v dco. Rhyfeddwn at cWtlwh y 1)(.b "n v .c ve-hod, doedd iie-b yai gnvaoddi na m l yn wvlo. jcr ordd hyd yn ood y ph-jif yr, ;!C i -vnu TVraS a'r tk n-i vn !galvv do'>vn-hea>d?" .< diaeth vr atcb yn ol No yn g;Cew, ond nid fe,-yf. Am f. odd tm ..ong j.» ae urhoeodii. Y*r €edd tair sub- manr.0 yj, y f,)n a r l-Vy un wrth yr "Arabia" 'fi « m ar!l'V'n 01 fu "c'ud :;m dbatom ninnau, .)!.«! nt..i weld y cy^liod yn do«l am diatom ar- licwdd y cad ben. a <han aRv amvnt 1 frv«y> a j.-ht-i«iio cc.« niuu^'d rhoed ysgol ndi' 1 lav- ;*r o.yrwon a .uoouyd y merchcd i/r plant i'Viv 0 r oyd,<x ti-wy r!,xfT 0 eu oesoslia, iVtl 5C.C<)r,lr trueinkud-134 ohonvnt faothnyd torpcttb arnom, ond trwv dniKaredd n^thodd m. Anfxld peddio ^fnyctdio g-oir.^n <■ <K-tn wrth ie*k*ni iim <>rchylkha v feth we;<h- ibr long- oedd yn tühuù bywvda.u y ^re-d. Apdiai im 0 1 '> > r k j- <MK'U >,u un o r ^oIkkI- am i V caoiaj-u besdio oroe i'w eodd, y mcdrcnt ].wv Wiricud v trQ am gryp ddwyawr eto, ac y un or trawle.rs i'w nhoi rhvw'bryd. '"You're a fo,d to .tfop .captain; think of your own passen- gers. J1 or God s £ don't etop." "] can't leave ye,:v' oedd ateb.iad Captain Ifevye, "but I'urrv nip.Erbym hyn yr oedd .y submaiine oedd o gwniipci« yr "A:«nbia" wedi ihoddi tor- i), do vroddk, ac v.-jrdi eodii i fyny yn svth li* ar ei plicn, yn union. V\ed'i oodli'r lx»b^ o'r cweSi oilaf fly ma roi jx>b gew.yo oedd! yn yr hon lea)(g nr waith, a ehyn bo h r yr oeddym tilltiiX)d(r lawer o'r lie. Dyddiau anifyr iaw>i oedd y rliain i bob £ yr "Araibia," er fod pope't-h aiUeBtd wnieud S n oael ci wncud 1, I 0 I' I 4

I 'V"l | The Popular Half-yearly SALE! | I wsr. O. | I -Hjc MANCHESTER HOUSE, BANGOR, | ) IS NOW ON, where Great Bargains are offered. f S — Costum1 e■ ■■ s ■' in Black, Navy, Gr■ ey1 "■ at 30—— and 40/- Eiderdown Sat— in Ouiits, 27.* 6- — ( j > Few Assorted Tweeds and Serge?, ditto, at 20/- Large Size White Embroidered Bed Spread, 7/6. | Lot of Ladies'Coats at 10/- „ c „ _0^ C rurfeets, Collar ana Aaiff, verv s:uart, 34; •»,- Musquash Pur Coats, £ 6; £ 10> and £ 13 13s. £ < Coney Seal, ditto, £ 4. 0dd aud Neclclels, marked do.vn tc half *A > prices. c Smart Blouse Lengths at 2/3- i 100 Smart Blouses at 3/- Saiart U™breUas- 5!; 8**<2 12/- lU^c-d fi Silks and De cheue, ditto, 7/6. Worth double tl:e .n the £ i b | price. Ladies'Underclothing much reduced, See., Sec. j -1. J PLEASE SHOP EARLY. V I 348 to 350, High Street, j Ttlepho- 74' | vJ"'wf"VV "V'v.ri'

TTIIBUXLYS 3ION. Llangefni, d^dd Ian. Prcseiinol: Alia J. H. Daviee (yn y gadair), T. Willidms, W. S. (h\[> Hugih 'PiioniG?, T. Iduir, a W. G. Owen. Wtde r" dvfarndadau ar vr acho&eon fn ererbron i— Riolx-rt Owen Roberts, 4, Alma-temuv. g,»fiii.—Gv- i'iiiodwvd, end ni ehvir cyn Cnweiroi 3ydd. J. W. Griffith, Fel in Graig, Liargefni. — G w-.rthodwy d. < d C David Jones, Bryn Ifor, A'oei !iraw.—Kl'.vi'iir odwyd, ond i-liotldir un yn; ei le. Mioliael Roberts, MinSfordd. Llanddona..—Hvd Mai 13eg. Owsan John Wi.lliamK, Taibirion. Ponlractii. —Gwrthwdwyd, ond jhoddir dyn yu ei le. John (). Thomas, Ty'npvOI, L'anddanlel. — Hyd Alai 13eg. (,w "t Gwrthodwyd, ood rdioddir arall yu ei le. Jonep, Tai'ifelin, Llan-goed. — Ilyd Aiai 13eg. 13, Gwrthodwyd. Richard Jor'0", Bryngoll-en, LIJ.Iy¡,chyn,e3J,- Ni el wir cyn O'nvefrol 28ain. 'Thomas Glyiwie Jones, Oliuix-h-terrace, Cacr- Ta(i amodol. (j,iffith Jones, TY'l,yreithi1J, Boilor-gai:.—Hyd Cliwefrol 28aiii. Hagih Thomaf. Ty Mawr Liu, —Gvvrthed.'vyd. W. II. Hugi lee Llythyidy, Cemaes. — Hyd Mai 13eg. J. C. Fidward-s Nan-iglyn, Rhosgoeh.—Gwrth- odwyd, and ni ehvir evii Mai 13eg. Richard Owen, Prysowsin Bach, Llaneroliy- metld.—Hyd Mawrt.h 3Iain. John Evaixs Cefmlderwen, BiyivsieiK-yn.—Hyd Mai 13sg. W. J. Lkónl. 'iy'ijiddol, Lian-fairneubwll. — R-hydlfiihad amodol. t'homaa Parry, Dahrn Dirion, Lianddyfuon. — Hd.y c'deiad arno-dol. Jolui Griffith, 15, Per.trefebln, Amlwch. —T fed lit ahnld yr uwdiirdodau miiwrol i weiihio ar ll'e-rm.

RIIIWMATIC AC ANHWYLDEB V KIDNEY. Y inao Rhiwmatie yn ganlyniad uric acid cr i/sta 3 yn y llywethau a'r c,ymø.-hu, effaith gor- j-iixl o uric acid yn y cyfansciddiad y methodd yr clwlod (kidneys) ei symuct fel y bwriadodd natur; gyda. hynny y cyÜm pob meddyg graddedig. A'r acid hwn yw r aohos o boon yn y cern, lum- bago, sciatica, gout, anhwyldeb y dwr, carreg, graft 1, a dropsy. Mac llwyddiant- Ta-bledi Estora at drui Rhiw- matic a ftnrfiaa eraill o anilwyldeb yr elwdod Ïr; briodoli i'r ffaith eu bod yn adferu yr elwJod i weithredu'n naturiol, a t.hrwy y symudtr achos yr anhwyldeb, yr hyn o angenrheidrwydd a symuda'r effeitlaau drwg-a ddenha ohono j ac mao wedi iachau achosioii ciirifedi gw-nii metlnant meddyginiaethau eraiH. yr hyn sy'n cyfrif am dan- YIlt, yn prysur gyrneryd lie'r meddyginiaethau hen ifasiwn a wertlnr am brisiau sydd alian o gyrraedd pawb ond y .-yfocthog. Alao Tablc-di Jietora yn llawn deiiyngu y des- grifiad obonynt — meddyginia^t.ii on esc am bris gones — Is 3c y blwch o 40 dabledi, neu eh we' b'.ychaid am 6?" 9c. Ar werth gan Ffeiyllwyr vmhobman., neu'n rhad drwy'r post am y prisiau hyn, oddiwrth Est-ora Co., 132, Charirjg Cross- road, London, W.C. _M_-

Y PIUF WElNlDfX; VNG N OIIA ER N A R F 0 N Hywbysir yn pwyddogo! f(" y Prif Weinidog {M;r Lloyd (ic-onge) wetia t.reinu i annerch eyfar- fod vng Nghacriiarfon, ddydd Se.dwru, Chwef- rol 3ydd, am ddau o'r gloclu —■j. —■ ip j

AT Y GOLYGYDD. (Nld ydyni gy'rifol am syniadau cin gohe-bwyr. Xi chaniateir i neb aieb clan ffugenw os lnJd onw, ]niodo! wedi ei rcddi gan Ö ysgrifemiytid ar ddcchreu irafodaeth.—Gol.) BRAWDLYS MON. S'\r. '1.:1' oedd v tyHioiaefhau yn rfiv any- munoi g",myrn eu eyiioeddi." Dyita adrodd- iad eich gobebydd am un aclioa fu gwbron Brawdlys Mon, gyruhaiiwyd ym Moaumaris. ClyWTiis feddyg yn dweyci pan y bu yr acnos gerbron A'nadon Caergybi ei fod drwycido yn ui o'r rhai aflanaf a fu mewn imrhyw iys. Eio, &ivedir fed yn y FA^vdiys ie; '"er & aeiod- { «,« orefyddoi yn wir, ::f-& iaid, rha-i Had oedd u'n cucrydeckwydd wladol yn galvv arnynt i fod yn breeennnol, yn gallu eistedd yn iiamddenol i wraixlo iieithiau yr iianes aflan Iiwn. Ni-s gwn ai gwir hyn; os yn ii'aitn y mae hi yn iiii prudd, a, yn dangos > n lied glir chwaeth ein g'4'lad mewn adeg ltel hyn. Po 1wii pobl fel hyn i pyfiii, gwyckiom eu haieb, mai rhyw edmvgedd ydyw o aitu v ba-rgyfreith- wyr i drin actios*on, ond osgus 81d: ydyw, oblegid nid yw talent yr olehwraig yn rhes-wm dius fod yn dyst natur y golchiad Ac y mae eu hesdainpl hwy yn berygius a dinystriol i eiaiil C,d fy- ti ("1 syniadau a'u chwaeth, a. yn rhoddi trvvydded i a.elodau arunanniol i fod yn dysrion o bob d. Tybed, na ddylai y gwahanol gyfundebau orefyddol alw syl v iii, filter fei hyn, a phusio eondemndad arno. oblegid y mae yr arferiad ar gynnydd, a pliolo liys lie y trinir achos fe! hwn yn brawf o hyinny'r Y mae sefyllfa- ein teyrnas yu eitiiaf difrifol, oDd pan y gwelwn y fath i-nvstyriaerh a ch na wdol rwy da yr ydym yn golidio mwy, ac yn dod i deimio fod sefyllfa foes- j oi Men a sdroedd eraill yn fwy prudd nag eiddo v d.tyni«as. Vr ydym yn barod i gondemmo Germany a'i "'da.rluniau byw," gan ddweyd eu bod y piouiau duaf a ddangosir mewn unrhyw wlad. Gall hynny fod, ond ni fu d<arlu.n mwy du a. arc ga»fn« G-ermany nag a ddango?- yvyu yn llys Beaumaris yr wythnos ddiweddaf ac wele rai o aelodau mwyaf paivhus em cynuil- eidfaoedd n>i yn bresennol. os nad yn ed fvvyn- hau. TeimUv n fed y mater hwn yn uix prudd a difrifol. a hyderwn y gwm ein cynuHeidfaoedd sylw ariio, os 1lad p8sio barn condemniad ar bob; oedd yn gailu eki-tdd yn dawel yn y futli ie.—A'r eiddoeh, GWLADGAIOA R.

TIND11B Y t-l AAIAETHWYR. Syr,— T'dmlaf ar fy ngalon cto ar ol h:r tawrwydd 1 ebaeiliu yehydig er galw sylw arn- aethwy» Al-on at- yr angenrheidrwydd i tidal breichiau vr 1. nricb uehod i fyny. Hhatd c., d l1!aoo(l mai yniysg v dosbarrh yma y oeir vr an- iiawsder mwyaf i gael oefnogaei.h ac un;).eb cr lies cyffredinol cymdeithas, ae ofnir mai yniysg y elosbai-th yma. y tcir y rhai I-a,-otaf i fradvehu egwyddor a chyiiawrieier. Er hymiy nid Judas laid yiv-r oil. Nid wyf yn gallu" Jiyrwyddo y syinudiad gymaint ag a ddymunwn yn bresen- nol, ond niae fy i:g-alon gyda'r symudiad, a pbe byddai yn bosiul cael mwy o und-i-b a cliydweith- rediad ymysg yr amaet-hwyr eu liumin, gelhd ci wn.?ud yn fwy o lawer o ddvUmwad yn y eytch- oedd llJLaf. a lie hefyd y dylid met mwy o ady- lanwad? I'vetia amryw- wrtiiyf y dylent ar bob cyfrif ddod yn aeiodau o'r undeb a rhoddi cefn- uiddi, am y rlicswm mai ¿sma'r unig gyfrwng y cydgyfarfod i ddadlenu cwyn- ion ae auliavs sdecau y byd a-inaer-hyddol. Wei, hai ati, gyfeii'lon; rhowdi eich ysgwydd wrth yr olwynion i yrur oerbyd \n e-i fiaen. -N d v,,V yr undeb wedi gwneud y gwan-'i a ein. nag liefyd a ddylai wneud, am y riieewm, fel y dywedais o'r blaen, nad ydyw yn cael (ligon o gefnogaet-li. £ G. d. v dyv.- nofl eithaf nliai; os na fydd yn dod, fel y dywedir, a gris-t. ïr felin, neu mewn geiriau eraill. budd i'w pocedau hwy yn ber- sonol, nid vdynt am dkrafTerthu yn cu cyioh; ond rhaid coilo fod egwyddor a chyfi a wilder yn bethau gwerthfawrocadi nag aur ac arian yn fyny.-h, ac mewn rhai arngylch,iada-u mae yn otynol a-bertliu llawer. Mae n dda genaiyf v.eied fod Mf D. Lloyd Jones, Farni.ysgrjfemiydd oar.igan Llangefni, yn elwyn mawr dros yr umdeb. R:- o boeibl na fydd yn galw cyfai'fod yn Llangefni yn fuan. lie y gall y rhai a ddy- muiiajit lino, ,1..(0 hefyd bydd amryw o aehosuni evdd yn blino. a'r cWynion hefyd svdd ïw chwi bo aihin, i gael en irafod. Bydd rhyddid i btivvb d'Jvmuna eldexf yno.—\ r eiddof^i. C. P. GRIFFITH. Bryji Hyfryu, R.;nx«go: j]

YR ENETII YN D1SGWYL EI THAD. Ale-,vn bwtiiyn- Iienafol yng nghanol y wlad 'lU.-edd -geiR'th faell annwyl yn disgwyl ei chad; Alo-ii.rvvyeg wallt melyn addurner ei phen. A gleeni ci lly^aid oedd gles-i.-i y neiu "Ro-cdd wyn bach yn thwarae ar iet-hwedd y bryn, A'r brithyii vn fywiog yn r.yfroedd v Wyn; <)r: .l ealon v fedum oedd lawn, o dristliatl. A vhreiglai ei dag-ruu with dciisgwy! ei thad. 'Roodd oorau v w ig yn telori eu can, A lib yr anid" yn ei gwemvisg mor lan; Y gwai^wvn dlyssn yn lldvvio v csoed-, A cliiuon yn icri ar ÚIJ nilwydd oed. Er Illiwsig yr a la-r a phraiwiau yr wyn, A hwddwcli y gwaievyn. thai ynddyni ddim y I frou lawn o hlraeth wnai dim roi mwynliad, Ei gruddku oedd wlvbion yn disgwyl ei t.had. Hygaid y fc-dmn tivaii yn A throes ei theg tuddiau gaii hiraeth yu wyn Yr adar yn tiwnio felysed ell caine, A'i thad yng n-ghaiedi y ffosydd yn Ffrainc. Alachludai yr haul, a chysgodion y nos Ddiegynent yn dawe-1 yn Ffrainc Glroi y ncc. Lie yyrthiodd i lawr rhai o ddewrion y gad, Ac. viio yn dawel yr hasia; ci thad. Aeth dydd.iau'n wyUinosau, a'r eisetfi gadi gu Mewn pryder ddisgwyliai ei t.iiad at y ty Gan hiraeth hi wywai fel dail sr y toed. A thorodd ei cha'ion cyn cyr-rae<ld ehwech oed. Pan eyrtshiodd y Uii yn wyw yn yr ardd, Fe wywai un arall o€<Jd ganjml mwy hardd; hiraeth i'w llethu. g"c.¡¡.cr¡ angeu ei brad. Ei c'udon fulh durodd 'rol ceiii ei thad. MEGAN GELE. Gorp]iwysfa," Ocmace

LLAI 0 GWRW. MWY 0 YMBORTII. Y mae'r. cyflenwad a iverthir o gwrw, gwin- (wdd, a gwi-r-ixly dd i gael ei leihau 30 y cant. Y nuie Pdieolwr y Bwyd wedi tJoJ i'r prnderfyn- iad hWll ar 01 gwneud ymchwiliad gofalus i ad- nodd.a.u bwyd y wlad. Y mae'r Cyngor Rhyfei wedi cvmeradwyo'r bwriad, yr hwn a dda.w i rym Eltriil laf, a ohyflwyntir Me-sur yn ystod y &eB.»C:dd-dymor nesaf. Yr oedd y rhybudd swyddogol a gyhoeddwyd noe Fercher, fel y Cal 'Ivi.):- Y niae Rheolwr y Bwyd, ar ol gwneud ym. chwiliad gofnlus i adjioddau bwyd v wlad. wedi Jod i'r 1 casghad fod yn aii^enrheidiol cyfyngu ar y diiefnyddiau a ddefnyddir i gynliyreim cwrw." Yn uiioi a hyn, y mae'n oynnyg fod cynnyroh y üwr-w, o Eibrili laf, 1S17, i gael, ei leihau 70 y cant, ar gyfartalcddu yr hyn a. gynhyrchid am y flwvddyn aiiaiiaiol yn terfynu Mawrth 3lain. 1917. Ganiyniad t cyfyngiad hwn fydd eyn.hyddu y.r hai.'kl, edwgr, a defjiydfiiau bwyd c;-a.iil, a dd^hiydd-ir i fragu, ac hefyd, fe gynhilir gyda'r dado fit y ffyrdd haiarn, liongau, llafur, dbÜ- yddiau tan, eoto.

1 el AP WEL.LHA BESWCHacANWYD g -da Poteli l,3 a 3; .g G-AM OLL FFEKYLLWYRA <!J* A !tea', Lever- IsdjrrJOLO WMOHi oJlmuLatu;m jb Ml g E V E see fsar lines of E; S| missing letters so A Bthat e?rh line spells V- ^»Jf IB a Weil known town H in ti e world. A V"N: ivfag.-iifiseut Watch, g|\suarantecl five years), will be sent frea of Echarge U, leaders of. this paper who 'olve ffi ihis puzzle and conform to oar one condition. git costs you nothing to try. Send your ■ answer together with stamp, that we rnr.y §§ send you reSlilt. A'I fai!inc: fo do this will H ba disqasilnea. SBND SOW I BJ O _garr WATCH 00.. ( M S' S -!$' í;i-=- "DoLh T&e{JnrMed I !Keatings JQzenges LL -— •* LL -— •* Yob Can Rely Oh Reir.edj-, i either Sex. for 61i Ac-iuiro^ or C^.nf.titi-tiotjal rissst?.rs«-s from Crlcary Organs. Gravel. Tains ti- the ttack and kindred complaints. Over <0 Years' Success. Of 1 OS F* C- i!!Che:tjibts, ~JB p-rbo*. or U 1 1 sent iiirsct, post free. for Sixty Pe::r.y Stamps by the A "f "O 111 C Proprietors — Th€ I.incj'.n JL JL and Midland Counilcs Drug Co.. LiU.oia. i1 site from Mercury) LADIES FREE. IF YOU ARE WISE before parting with your, money ior useless remedies, write to me for a FREE SAMPLE, sufficient for a cure of my renowned treatment for ail irregularities No nauseous drugs. No yseless injections GUARANTEED ABSOLUTELY EFFECTIVE* # unde:' one hour. Acts line magic in the 111018 obstinate atid cases. Failure impos- sible, so why worry? SEND NO MONEY, r.ibil- elli wl Sample. "THE MANUAL OF WISDOM," am interesting book, Sworn Testimonials, guarantee^ genuine under penalty of £ 5000, sent ABSO>, LU'l'ELY FREE. —'The Id AN AO EE ESS, LJ$. BRASSEUR SURGICAL CO., LTD. (Dept. N T.), GEOFFREY BUILDINGS, JUIU¡ ItRIGlIT-STREET, BIRMINGHAM. Tel. Not Alidland 2598. Telegraphic Addrc-ssee: "Ardee, hir, Paris," and" Surgical, Birmingham. £ Works: Passy-Paris, Franoe. FREE TO LADIES. Irregularities, etc., removed by an j6- "p-w-(Iate and certairi method WITH- OUT MEDiCINE or PiLLS. It is speedy, and simple, and a scicnuho system vstuoli has been piactised with wonderful results; does not lnierteie with household duties. MEDICAL SCIENCE knows no better CURE. I have received letters of tnanka i daily testifying tl;at tliey have derived \tio M greatest benetit. I guarantee esery t*se. 1 Bend at once for l* REE particulars ami 4| testimonials, guaranteed genuine unUer a 1 penalty t)f £ 5000. MRS STAKEMAN MORRIS <81 Dept), 9 greatest benetit. I guarantee esery ctce. 1 Bend at once for l* REE particulars ami 4| testimonials, guaranteed genuine unUer a 1 penalty t)f £ 5000. MRS STAKEMAN MORRIS <81 Dept), 9 152, Stoke Newington-road, London, N. ■ Established 20 years 111 Isiingt-un.

BWRDD GWARCHEIDWA]D LDEB CAERGYBI. Dy iki Mawrth, yn y Ya Hey, liywyddai Mr B R. Hughes, AMI., droe y Bwrdd hwn.—Taiwytl elue-en i 172 o dlodion yng Nghaergybi, 76 vn Aberffraw. a 103 yn o dlod- ion yn y t, Mrs Pearson, Soldier's Point, (Auilladau cynes i'r hen wragcdd yn y, tIoHy, a diolchwyd iddi.—S.vlwodd Mr lll omsuj Rowlands, Gwalchmai, y dylat y G warcheulwaiil ddarparu dill ad clyd i'r rhai taii eu goial, ac nid dibvnu ar haelfrydcdd neb tu alian. Mynegid y ct-id ovetal ymbortli yn v ilotty hwn ag unrhyw un yn y wlad er y taecid chwedlau i'r gwrtinvyneb.

SET I LADD TYRCHOD. Y, rIfenna John Pryce, Maesyi^jrdi ^h "BJinid ni acw gan dyrchod. cynyudei.v bob biwyddyn, fel yr oedd y t-ir a gob.: iXilfrifol arno, ac yr oedd arnaf gywilydd oiiono, end clywais fod Air Hugh Davics. Oher.u ynlieth, wedi dvfeisio pet-h i'w Ja.i.i y.\ dm- ilrafTerth iawn. Ei enw vdyw ''Molrav mcwn packets Is to yr un. Prynais backet a rhoddaic of yu o] y cyfarwyddyd am Ixon pinfaid gear yvair, a rhoddais y rhai hynny yn liwjbr 3 twrdi Ni chododd y twrch mwy." 4

cvmito l:.ymgr<>ddu. Yr oc-ddynt wedi colli J rcpeitii ond eu bywyd, ac yr oeddym liinnau yn n.yaid a hwy yn ol i Fort Said, a j'haid oedd iddyiy, fynd dros yr un ran bervg. l;-s_ unvvaiih vTO ciyn pon neinor o ddyodiau. 0 hyn i ddiwedd y tlaith yn 01 gorcthymyn rluwd oedd oiudo y I iifc-btit i bob man i fwy.a ac i orJIwys.. dim end y dim i nin-nau fod yn yr un cyflwr a hw¡thc;u. Prynhavvn M-Oreher, blu gwaaaneeth byrr o ddiokth In Tad am ei Driwai-edd fawr tUètg- atom —tu-atg atynt lnvy fel tcdtnwyr yr "Arabia' yu cael dianc t'it bywyd'au yn ddioccf., a tua.g atom I nmnaij yn cael v (Ay flo j'w haeiiuio hwy. heb dder. by.n ni wed cin h una in. Nid aughoifaif fytii y t\>farfod hvninw yn v diuii;g falcon. 06 bu diohh pur crioctl yma y bu. YmhMth y r'nai a acimbwyd yr oedd cfipJm BgCwysi? o'r enw \1r Robins, a chymerodti yntaiu gyfra.n o'r gveas- ckiau geniiadwr A.-gotaidd oedtd seamym ni yn barod ur y iloug. Na nid angheliaf y <anu a Tjwrdwn y <gvecdci;a;i. Diolc-h am y waredigaeiili fawr a -fit, ymbii am ras i .■ nig'.vsogiu rha-gdaw. Mown ga:r .o anerc-hiad dyvveclodd Air Rubins ein bod yn <<-< c-h i Dduw a 0.yn; fod son yn yr Ysgrythyr urn ryw ddyn nad aeth yr oeiir arall h,ih:o, olld a arosedd i Wiifti ymgff'edil. Y S'.marit-an 'i'rugarog o-cdd 1.v.nr.iw, a rAi-Y rod aerh yt oellr arall lieibio oedd ciad'ben v"Cltv of Alyn?.g'.vvd dioiehgarv.'eh ipaw.b i'r .rubor, dewr am ei ofci- ,,an r-.ii o'yi iii 'till Rhoddwy d alien? hi ad :l:á;. wedi ei harwyd-do gan fcawb y lioniT hebxiiv a'tirheg. Gwell aranddo oedd i'r arian fynd gyMid y cymd*n"thasc-u sydd er c.yn- erthwyo gweddwon ac arnddiiaid morwyr. Tcim. ;1 pawb fod yma cWyn. Y mao wedi suddo dwy I gi.'bma.idne yr bircd, ac y mae'r geiyn ar ci warthaf or's taiwm. Cyrhaed'd'.vvd Port Said vn d'j-ioget nos I1 ercli- I', T;:{,h\V('hl vJ' Bf:d, :un ho.lIn:]' IX", virr rlO'Gl !VIl y'køuad. JDvrna fy r.ghrp cyn taf ar y l>wyi-ain a pihorth y bywyd iH-wydd. Diolc-h am gao' dod yn ddioRol oyn bc-llcd. Yr wyf easieu. diach i baw'b ohonocli am i chwi ein ediyn ar hyd y claitti a'ciit g^veddiau. A ehv ith-au yn ctydw-.dthio mown gweddi fu'r hanes. Gwyddem vj dda fod llawer iavvn o goho rm (latiarii beiuviydd, ber-nof'. "Icdndaf pp. ba.i rhywun yn cr.veddio dro:of. medoai Aiartiii Luft'icv rhyw dlro. Dyria'.n pi'ofiad ninnau yn ai- n, T,i-.ii eviitia-f vn v nl*;z. Arr < odd eich gwHUdiwon yn darjan :ic yn a.«talch a y dydd a dyt4iryn y nos. A chan i oliwi ymbil <tvmaiiii ar em diogelwch. a wueweh chwi ddiolch 'in^f>< oh.erwydd fod prnwf ar o! prawf vii dod i chwi a rn in nan mai ca.on 2,1 r.ieviii STwiriondd sydd gan Ly \vodnaethwr v 1-yd. Onilxu fod dedtlf i weddi a. brairn ddwyfol cldi- naead. Bvih. ni <;dyngai'r Ie«u i ddynion ar eu deulin 'E.in Ollibn,i fod gwed^ii gywir yn eL o lian mtun. Y'n cae) drwp. y nof yn agcr, ofer Iocs v ..aoron dur;t.ln. AI