Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
15 articles on this Page
Rhy I Dafydd Sy'n Deyd-
Rhy I Dafydd Sy'n Deyd- I IP vmni v noeon o r bl1 gy far fod mewn ty illd uol i ferwi cyflath. Me -i v dynion oedd wedi cymeryd y contract. He i ddynt, ferwi a borwi a pliroli a phrofi nes r x y cyflath yn siwgr. .iddynt wedyn fyned a.g of i dv arall I'W aid ieorwi, a'r oairlyniad ydoeikl iddynt ei 11i. Y buasai'n ganmil gwell iddynt gymeryd cyng- or v wraiff bitch gall yn lIe gwneud cyflath yn eu dull ffasiwn newydd eu hunain. Mai nid um fod prinder siwgr yn y wlad y bu iddynt droi v cyflath yn siwgr, it' I fod of (Rhys) am (kliiiifua at a/wdurdodau v Llywodroeth yn LluiwJuin i dd,f-v i am y difrod. Fod stamp y G.P.O. yn amlwg ar y cyflath ddifethwyd, ao y dyLesid ei iireiwrio gun fod Bwydclog mor fedrus yn bresennol. Alai tro gwae] oed^jl i'r brawd hwnnw fenthyea y hadipo ddydd lau wrth fynd i'w ginio rhag prynill un ei huran gan y merched siriol. Mai dyma gaii ddaeth i J aw o ardal BryntCig: Fe gly.vodd pa wh yng Nghymru am g-an y mochyn du fit farw ao a gladdwyd er gaiar mawr i lu, Olid pawb gaiff heudyw g'ywed am gan y mochyn coll, ei hanes sydd yn rhyfedd a haedcfa'ch sylw oil. sy Uti dydd aeth ffarmwr doniol. sy'n gwybod lot am foch, i 'mofyn Mistar Pjg>g-i i ardal Capel Ooch; oyrhaeddodd yn liaiiid(leiiol--y mac'ii rhy h&n am ras—a'r bacon byw a lw.vthw. d yng ngherbyd smart y P.as. Cyohwynwyd Lua chartref a'r celly] branciai'n cbwim, am trolled nac am anffawd doedd neb yT., meddwl dim; dan sgwrsio'n bi-af a hyfryd y tei^hieiit yn eu blaen heb ddim ond nodio'n Biriol ar bobol gall y Macn. Cyruaeddwyd Uaiiiiorma liet) oedi ar y daitn, olid y/io fe'u iarawyd a syndod—dyna'r ffaith; fo aod > 'mofyn moehvn. fe'i 'llwythwy d, gwydd- ent hyn, ond rhywfodd fe ddiflannodd o'r car, a'r ddau yn syn a geid yn methu dirnad betli ddwieth OhOlIO da aeth o'r tar mor sydyn hcb godi gwioh na lief. Yn ol ar garlam asthant, a phnder yn eu col, gati holi pawb am Pi'd a cnwilio claudd a dol; difiaunodd mepis yspryd o'u oyiTaedd yn ddietvvr; ni welw.yd tio mor drwstim ym Moil Orioed yn H wr. Yn ol i r Maen y daetliant a gwedd v ddau yn wyn, a d«l i lioli'r oeddynt yan dd we yd yr Ixcnes eyn; wrtli wrando ar y stori caid )x>bol fawr a bach bron torri yn eu OUIlO: fian faint y phwei-thin iacli. Qud yii y Maen daeth diwedd ar bryder dwfn y ddau, y mcchyn yn ddiogel mewll cwL oedd wcdi ei gall; os crwydrodd yn afradlon fed llawer mochyii ffo!, eadd ^roe-so mawr ym rnreichiau y ffarmwr ddaoth i'w iiol. Mae moch y Oadarcniiaid yn enwog am eu h.vnt. ond yn y nior f#U boddwyd a chollai'r oil eu erwyiiit.,ond moclivn coll y ffaimwr a gaiff ed ofIa n hir—a. gollwyd ac a ftafvvyd oodd Vanes hwn vn wir. <
LLVsAPELMOiN
LLVsAPELMOiN llythyr TEILWG 0 sylw AMAETH- WYR. Cyhhaiiiwyd y Tribunlye Swol yn Llangefni, ddydd Jau, pan y dyfarnwyd at NT achosion can- Jjnel. Gwrtlhodwyd t ganlyi), ond anfonir dynion yn eo Ile: Owen Mcrric, Llaindrogqtii Llanddeuiel. John IloiVrts, RhoS, Lla^jeetyn- John Thomas, Cseteilior, Portbac,tn*fv. Robert, Hu^hefi. IWiasgyn, Pofthaetlnvy. Evar Parry, Ca-pel F&rm, Llajigristiolus. J.p.hu Roberts, 21, Upper B^ptist-etreet, Caer- '^G-wrthoiWyd apel Gciner ^onee. Bod GwiJ. KBQ, Gaer'-veiij ond elwii" aaftc hyd Chivefrol Apeliodd y Cynryc<hiodydd Milivro.1 yn erbyn J-vfarniad y 'i'ribun 1 vt^eck.1 lleol yn yr achosion wlnlynol, ond ofer fn ei trais, a ttiuduri'bawy,] y ^yfarniadau Heol:— Richard liobcrte, 27. Kingaland, fa^vbi. Ernest. Garbutt. 10, William-streR,, Caerpybi. Arthur Owen Edwaids. Talbot flovuse, Caer- lj. Yr uoliod i gael cu rh.yddhau hd gawrth Je<l- Heaiiry Robeiis. 9, Cecil-street, Cergybi. Robert Jones, 18, Upper Mouiitair.oaCaer- fyln. Samuel Thomas, 1, Penrhoe View Caea-pf.ybi. Owen TlroniEB Joi.es, 4, Thomas-set, Caer- fybi. Yr uchod vn rhyd(! hyd Ionawr°^d, Yr oedd achoi Wm. Henry Robrte,Gwydryn, ijlanfair P.G., 23 red, eenprl. ao :n ^Vsail; ar y 'heetr, ond par. alwyd arno darllW.V< y llythyr ganlyn oddiwrth ei dad: t LLYTHYR TEILWNG (SYtW. Gwydayn. P.G., RhagfyjISfed, 1916. Annwvl Syr,—Gan fod fy mab or awyduiis i I ymuno a'r fy,ddin, d.ymunaf dynn'n 01 fy apel an,. e.i ryddhad. Yr wyf yn ar«1 eddiedig fod an,getn rlia-goi, o ddynion. ac y drv dynion ieu- aino ymuna o flaeli y g-YT prio^Da gennyf ddweyd fy mod wedi sicrhau hen /n yn ei Ie i'm helpa gyda'r defaid adeg bv.'r^yn, fel na raid i mi Kymeryd y dyn oddiwr .y ceffylaiv, ond ei Jf,adw i a-redis. etc. Ofnaf 1 ydym ni. y ffcrmwyr, eto hob eylweddoli s&ifa ddifrifoi ein gwlad o Lerthynas i ddefnydm ymborth. Yr wyf am blarm mvy o bytatwe yrnor nesaf, a hyderaf y bvdd i ffeimwyr eraill vad yn gi-ff. elyb, ac y bydd cynnyrch Mon y fl'lkiyn neeaf yjn uwch nag erioed, ac yn uwdh »%iddo'r un tir a-ral yng IVKhymru, fel y bydd y eilwng o'r hen enw sydd arni—Mon Main C ru—yn y eyfwiyr nreseniiol.—Yr eiddoch, yiFvddiavvn. R. R. RtkRTS. An.ly^od l y Oadeirydd a'r Cynryelydd Mil f Krol eu bod yn Kwerthfawrogi yr hy, draethid t yr. y llythyr, nc yn hyderu y byddai »aethwy r I I air yn cydweled ag ef.
mk fANADL-WICH Y BAIN.!
mk fANADL-WICH Y BAIN. BRONWST GAETII WEDI EI GiLLA GAN yENO'S LIGHTNING COUGH RE. Dyma ddywed Mrs Moyle, 55, Bcaxt-road, Bt. Thomas, Exeter Mile V ella's htndng Dough Cure wedi llwyr weU-a. fy ma bach. Yr oedd yn dioddef yn drwm oddiwj-tli onwst J a gwich, a phrin y yalJai gael ei anadx and. ( Ni wnaeth. dim lee iddo hyd nee y rhodchrawf ar Veno's. Wedyn oafodd adferiad i ddol. Bydd i mi argymell Veno'e bob amse-r. GeMwoli ymddiried yn Veno's i wella^yd, peewoh, catarrii, caethdra, y fionwet, y :,ydc yvst, a'r pas. Prisiau, ll^c, Is 1c, a 3s^iob- plan- X
[" 6YLW PERT. t --'€
[" 6YLW PERT. t € ■. Pan oedd Duw cisieu Cread, y cwbl a 11 pedd dweyd, "Bydded!" wrtho'i htin >A haw bach, a dyna'r haul a'r holl bJaned^^ Seidk/n ehwap i'w lie yn y gwagle gks. 1M I ddim meddwl urrvraith am alw comiti, Dhwi. Ni rown i ddim botwm corn am gre Wr na "wel o byth ddim Kw-alth heb i rhyw., p gemiti baoh ei ddangos iddo fo. I r
NOFEL NEWYDD NWYFUS AM FON…
NOFEL NEWYDD NWYFUS AM FON YR AMSER FU. GAN MRS PRESTIDGE. PENNOD XVI. Yr oedd yn brynihawn Sul. Bigtkdkiai Hugh Owejig a liaufom yn yr a.r.dd o flaen y ty3 ac yr oedd Ncra. yn toiii blodi&u. Ni dL!-v%N-,edN-vd gair am broodafi Nora- buallan i'r Myjwichdiv. Ni wyddai Eldn Owens, Naimeir, ddim am dami, ciaaiye nid oedd Ianltio wedi l:ma.l¡. y.c3iiu'r gyf'iinadii. Ond yr oedd yr holl dre.fn rndau wedi eu gwiveud. rlVamvoetli gwaliodda&id niifeir o 6-yfolllion i fyned i'r Skewrdee i wcled v goleudfy newydd oe<ld vn caiei ei adeiladu trwv haelfrydfdd RaTikSoin nydd Mawnti'ii yr oedd y'r hall gymydogioji yn Ctlel cu gwaJiodd i g.ijuo'r (lynhoeaf, ac air ol y wledd yr oedd Mr Thomas, fices- Cemaes a I ..Ian bod u'ig, i ddyfod i wednyddu y briod'as. Wedyn vr oedd Ransom a Nora i fyrted mewn cerbyd I (jacrgybi i ddal y goacih fawr oedd i'w cludo i Ivundain. Yn v lloflt CHieni vr oedd gwisg priodas o satiin gwyn. CHieni vr oedd gwisg priodas o satiin gwyn. llliowch ycii lhet, Nora, ao mi awn am dso," meddia-i Ransom. Drwy y gilug yr aethaiit, ao at Ian v moir, lie yr oedd oi furmur tawel yn swyixol (xliacth. "Ydi'l' moir yn ddwfn iawn yma, Nora?" gofynai Ransom, "Ydii yn ddigoai dwfn i'n boddi." "O toes dim peiryg y daw y f&tih dynged i'n nlian." "Nag oes. Yr wyf yn cam y mor, ac wedi eJiwaieu gydag ef er paik oeddwn yn blentyiK Mi fu'm mewn llawec perygl wntli rwyfo ynddo, an yn awr yr wyf moir Itapus fcl y oredaf fod y tonau yn dweyd eu bod yn fy j),gliaru." Ngiia^riad annwyt, mi hoffwn i'r mor a'r oreigiau a'r gwynt ddweyd gymai-at wyf yn eioh ooaxi." "MW) pob pcth yh dweyd eidli bod yn fy j»gharu," metklui Nora, gaJL bwvso ei plien ar ei vsgwydkl Buont. yn eoetedd felly ta'wy'r pryn- aa iKiwn, ac ni thybiai nseb y ga,ti "r mod- oedd mor dawd y nsawn liwnniw fod nlOir ffyniiig adeg arall. Pan oedd yr haul ar faihlud, tacssofnti tuajj adref. Aethani t.rwy yr ank! lie yr otvld y lili yn ei gogoniant. Torrodd Ransom duew ohonynit. gun eu gosod yn ei gwieg gan ddweyd, Mi hcffwn i oliwi wisgo y blbdeu yma. ar ddydd ein prioda.«." Dydd LlulI yr cisdd yr awyr yn fyigytiiiiol, a tluNanilu heb fod i),c, li. Am dceg o'r gloch daedi y oymydogion i'r Mynaolidiy, a ohyrohwyd tua'r Skcnnes, a phawb yn olodfori Ran- som aim .goui'r golemdy fel cyd;rsabyddiat'th o'r dxl-lu.n,,gfa wyrtlhiol a ga.fodd yno. Adgcfid llawer stioinm a llorhg-du'ryIliad. Rhoes ErJin Owen ei braich ym mrauih Nora, gaii wybod mai hi oedd yr arwein.ydd diog^laf ar y Skerries. Sonia-i IawiCA- am Ben oedcl yn abfceinu»i. CenJdodd Rantom a,r y blatu, ac wedi iddo fyned, meddai Elin. Owens n-rth Nora: "Ydi'r So-j gvfoethog iawn? Riiaidi ei fod i bryi.M y Skicuries—hen graig nad yw'n cilia i neb. Mae, nhw'n dl,¡d ei fod yn ddyn ffe-ind Lefyd, ac mi klywaw Catrin Pritchard yn ih''ud ddote ftxl o wtdii prynu gown newydd) id'di fynd i giii'io'r cA JihaiEa yn y Myraachdy." y d,i, ma.e o'n ffeiivd iawn," meddai Nora. Maa Ianto'n deud ci fod vn niyned i ffwrdd foi-y i Ga.ei:'gybi, ac o fan boinno i Lundain. Ali fydd yma le rhyfedd licibddo." Daetiliaikt at ddisgynifa .ed¡!I, ac ofnai Elin Owens fyroed l lawr, gan ofyn i Nora al'08 gyda hi, ond ar hyn clybu his Rttisirmn yn gwaeddi. Nona, dowch yma am finiiuid. Mae gen i eisio danger rhywbcith i chwi." A(.,Jl hitliuu dan chwerthin, a dweyd, I'icliarvl, does gynoth chwi ddim i'w ddangos i mi." "Oes wisr." meddai yi,tau. ar yr ogof. Beth wtiiwdh chwi?" "Mi welaf y niwl wedi casglu, ac yn ediryeh fel mvnncli gwyn tal a'i freicliiau tua.'r mor." Ar hyn cod-odd v niw], a chlywid rliuad taran- au draw yn y pellder. Rhoeis Ran com ei fraich am y ferch a garai, a chu'sar.cdd hi, "A ydiych yn hapus, Nana?" gofynai. "Ydwvf, yn berfiaith liapus," oedd ci liateb- iall. Cuisianodd hi dirachefn, ac 37iwa aetJI at y ewmni. Mawr oedd braw Elin Owens o gael ei dal yn y storm, ond toe gwelld ei gwr yn dyfcd i'w nhol. Ni fynai No-ra fyned gyda hwy, ac ni tdioinilai yr arewyd Ueiaf fr fod yr elfenau yn ymgynhyrfu. Pryeuixxld y owmni t'.ia'r Ian, Ianto oedd yr oJai, a chix-t'odd ar Nora i frysdo gydag ef. Ond ni fjnai fyned. Ardhodd" Ianto iddi gysigodii yn ymyl oraig. Yr eiuu-u tribal yi c*idd y Skrèil[lC" "n 3Jglo> Jail gyn- ddaredd y storm. Gwelodd Hugill Owens a Rainsom eu peryg!, a gwnaethant ymdiet-h i fyned yn ol atyn/t i'w cyn- orthwyo. Yr ocdliiynrt yn furui mewn enbyd- rwvdd yn v tonau. Gwelodd Nora, eon p^rygl, a 1;htllI101!d o afael Ia.nto i gieisio eu haclmb. Olid dialiodd Ianto ei afat-i yiuldi, a ha'thau yn gwaoddi "Gollyngwch fi—grifLtwc-h i mi fynd atyn-T." Dai el afael wnoi Ianito, ond JMUI Ranisom o'r golwg yn y tonau llwydidcdd Nora i fynd yn rhydd, a thanodd ei hun ar y llawr, a holl ohwerwcW bywyd yn oi ohalon ar y pryd, Nid Ot2dd hi na,g tanto yn sylwi dim ar y storm ga,n fed rayder ac andbaith wedi eu mcddiama. Oyn hir aeth y clyme<sfcl heabio. EiEteddodd Koona. gan wthio y gwalit lia!th o'i gwynie<b. meddai. "le." Ewoli chwi i lawr i'r tiuiicfth—ir.ao'r Manw n lhede.g ffcwfkl luon^o, hwyraeh y oawn hyd itkJo. 11 meddui Junto, "mi wilpf lx>peth a. ddiyxnuuwdh, ond fvddai ddim gwell i chwi fyned admef gan eich bod mar oer a. gwlyb?^ Na, mae- rhywbeth yn dwcyd y oawn hyd iddo yno." A«tlha,nt i lawr gan edrydh rhwng y creigiau. Toe gollyngodd waedd inigol, a. pliadyswyd Ia.nto gan vr olygfa. r Gwelai Noiva ar ei gliniau gra* llyn o ddwfr., ri bre.ich.iau o nmgyleh coi-ff ei ohaiuad. Nid oedd Uti, briw na. clilaie arno; yr oedd gweii ar ei wyrueb, ac yr oedd yn hardd yn ei furwolaeih. '"Ianto," nreddai Noma, "ewch i'r Mynachdy i nol dynion i'w gario athef." Eedra i mo' ell gadael viiia eioh hunan." Gwniowoh fel yr wy f yn gofyn." O'i anfodd ufuddho/odd, ond taiiai ed'rychiad yn 01 yn fynych. "0, na fedrwn rich cusaiiu yn ol i fywyd," meddai Nou-a. Cofleidiai y c"i-ff gan ei gusanu a'i alw wrth ei enw, drosodd a, thixjeodd dradiefn. Ond ni .ddaeth atebi^id, dim ond cri wylofus y gwylanod a murmur lleddf y touau. Pan ddyohwelodd Ianto yr oedd Nora yn gor- "wedd yn airynnvybodol yn ymyl ooufl marw Richard Ransom.
PEN NOD XVII,
PEN NOD XVII, Cludwvd corff Richard Ransom i'r Nlynaclidy, a. fchreuliwyd gweddill y dydd yn chwilio am gorff Hugtli Owens, ond or clmilio ar hyd glaii y moor i Oerna^s 111 ehaexi. hytl iddo, canys gorweddai mewn agem mewn oraig o'r golwg. Yr ofxld yn hwyr pan gyrhaeddodd Ficer Cemaee a Llanbadrig i'r Mynachdy, ac yr oedd lienor y oynluieaf yn ddi&glaeir yn y nen. Oal. odd holl faifylion y tirydhineb g<i« lai,to, ac wedyn gofynodd am weleJ Nora. "Nid yw wedi oolli dieigryrj," meddai Elin Owens. Mae i fewn ac a.I,I,aii, ac i fyryy ao i lawr, fedn* hi ddim gorft'wye am hnvud, a fedrwn ni gysuro dim ami. 'Roedd gaiwdi feddwl mawr o Hltgh Oweiw-y fo oedd yr unig dad a adnabu erioed. Daetih Nora. i'r ystafell, ac ai'dhodld i'r Fice'r fyned gydQ. hi i'r pai'lwr. Yr oedd y ffenestri yn a gored a. llewy.rdh v 11 oer yn yr ysbatfoll. Ar y siofia gorweddai corfl Jlichard Ransom, a than ei oona chy Ich ei ysgwyddiau oeid sidian gwyn far a ar ei fymves ceid twsw o lili o'r ardd. "Y ohwi oedd i'n priodi, ynte? Ao vn r rhy,id i chwi ei gladdti. Ryaw i n metldrwl yr hotfai g-aol ei gladdu am ddau o'r gloch yfarjr -dy.nta.'r awr yr oeddym i briodi. Yr wyf wedi rhodtdd fy ii.gwi.&g briodas am dano a blodeu ar ei fynwee. Welsoch cihwi wvneb harddaoh erioed? Ill laid fod yr angylion wedi ei gusaitau pan aeth i Boinadwys." WA.i vr lien FioN" vn hidl. "Wyddai neb fy mod yn ei garu -iiob ond chwi a nhad a Ianto, a does neb aiial] i wybodi." Y na rhiqeB ei 11aw ar daloen y marw. "Maa gennyf eisneu i chwi helpu Ianto gydla'r tirefn- iiidiau. Mlli6 giennyf eioieu iddo gael ei glfeddu yfory yn Llajifcaxlinig." Arweintodd y Fioer hi allan i'r ardd gtan fti chysuro gOlreu medmi. Addawa.i wneud yr holl da-efniadau ynglyn a'r cynthebrwng. Tnannoeth rfioed Sya- Richard Raaiaom i orwedd yn Llanbadrig, ao aetJi Nora wedyn i NsuUnea- gydag Elin Owens. Aeth y dydldiau heibio yn dawel, a deohreuwyd anghofio y fcrychinieb. Aetth Non yn ol i'r Mynadidy, ao yr oedd Ianito yno bob dydki yn riioddd pob help a fedrai. » Un prynlmwn yn Hvdnef loardhogodd Robert Owens i'r Mynachdy. Vr oedd gwen ar wyneb, 1\ a dit^hell yn ei lygaid. C^rddioddl yn hjyl i0J lie yy oedd Nora yn eu>t«ddw t 1 )Z"¡,. "Does gen i ddim ecsae>u eioh gweledi," nieddai 06 oes gennyoh rywbeth i'w ddweyd dfywedwcGi wrt-h Ianto--y fo sydd yn edrych as ol y fl'arm." Ni cthymerth sylw ohoni. Tlaflodd ei het a'i cliAvip ar y bwrdd. "ledra i ddim gwneud fel y dlymunwcib — mae' n bwysig i chwi wrando arinaf." "O'r gore—eiwch ynilaeol." Ma^ent heb gael hyd i gorff Hugh Owens, end does dim amlicuaetli nad boddi ddaru o. Adaw- odd o na m&b nia mercl) mu; ewyllys diiwaitf), a ohan niai fi yw'r pcirthyjTaa agcsa.f mae'r Mynadudty a'r tir i gyJ Yl1 dod yn eiddo i mi." Qyffnodld Nora, ac meddai: rae'r MyimcJidy a'r holl dir wcdi eu pa"ynu ga.ii Syr Riohard Raiio-om, ac mi wyddiodi hyimy. Fe dia-ibdd eiieh brawd }1 ewbl ol(\dl arno i chvvii, a does gynodh chwi ddim bawl pellach." "Omd maie gien i hawl, a fedrwcdi chwi brofi dim. Doe8 gynocili chwi ddim iii-wy o hawl i fod yma nag sydd gan y forwyn acw. Os pryu- wyd y lie gan Richard Ransom, ac yr ydwyf yn amli £ iu hynny, ei etifeddion pia fo, ond 00 na phrynwyd of myli a'i pia." Ni atebodd Nora, oixi edrychodd allan. Aeifali y Rihedtihon ymlaen: Wia)eit9i i ohwi fod yn gall. Toes neb yn perfchyn i ohwi, a does genvch vr un fodfedd o dir nta'r un ddimai o arian. Fe,,iii-we,"i chwi ddim gwjioud gwai..th oaled, a'r tebvg yw y cewcli eioh troi allan oddiyma. Mae'n cfebyg y gWJlkl.iff Mrs Owed Nannett-, gyiuivg caruref i ohwi, ond wraaiff geiaeth fel chwi ddim byw ar eiuscn, ac vr ydycii wedi daiigos i bawb iiad oeddych yn malio yr un botwm jni Ben. Well i chwi anighofio'r ewia a dwad yn WT>aig i mi." "Ryd'vvyf yn dweyd eto—yr arosef ynla nee y gorfodir fi i fyned i ffwrdd." Mi fydid hynsify'n fuan yniue. Rha,;d i chwi glinio cxidiyma ymhen yr wythwos, achos yr wyf yn bwriaxiiu diod yma i fyw, ac mi fydU y,i dida genycili fynd wedyn." "Pan (klowch chwi yma mi fydd yn clda ge.nnyf (vnd, a wtwiwi gennyf pa mor" fuan. Yr ydycfi yn diisgwyl i mi angiiolio y cwbl a'di priodti- ang'lio'iio y boen a'r helynt achoswyd gonnych i Mtwiy Owns a Hugh Owens, a pueri i lien ada«l ciaj'tref. lit- yd'ych we<ii peri i gannoedd o bobl golli eo bywydau ar greigiau y Skeiiriee, ao wedi peri marwolas th ofnadwy i'r hen Farged. Mae papeitih ddywedodd wrthyf wedi dod yn wi,r, ac mae hi wedii eicii mellditSno. Fe dctaw diwnod pa.n y byddweh yn unelidithio dydd eidi genedig- ivetii." Ciliodd y RJieit'luoir yn oj, ae yr oedd cysgod ofn ar ei wedd. "Oes ge'imyeh chwi ragor i'w dd'wevd?" "Nag oes—ddim." _"0'ir gctre. Mi fedma H'orditlio dh\v«rthin ar ciich geinau, ae 06 na ddigwydd rliywboth mi fydklaf yma yr wyfchnoi n^saf." "Fel y myni;ioch. Dyma Ianto, ac fe gaiff ef agor y (irws i ohwi." Pan ddiae'th Ianto i adiroddockl Norn yr halLü3 wrtiho, a pheiiidi rfyinodtl yntau fyi^d i weled y twrnai yn Llangefni. Fe aetli dttiiMiositlli a cW-'ti'i Mr Hughes yn ol gydag ef i'r Rheithor- j (Jy. Bu ra.id i Robcn, Owens gyfaddef nad oedd ) gamtklo hawl o gwbl i'r Mynachdy, fml Syj- Rich- ard Itallome wedi ei brvujsu, ac y gallai ci frawd g>'jii-ae<id yiio uwiiyw ddiwrnod1. TIKI, o'utamc.l mis Tachweild daeth cerbyd a dau cklyai y.'uddo- i'r Mynaohd'y. Aet.li y forw\ ii a liwy i'r pafrlwr. Mr Hughes, y twnniai^ oedd un ohonyn.t. PP"II ddceth Nora i mewn ir ys bit fell bu ugofi iddii lewygu.. EMlieddnvth," IlH:.{OUUl r dieithr-didyn wrthi. Yr wyf yn dobyg iawn i mrawd, a pilau oeddym yn blant fe gamgynieo-kl un ohoiiiom am y lbill.11 "Yr wyf wedli eisbonio y cwbl o'r buiwucs," mesidti i Mr Hughes, ac y inac'n awydxliis i wybod eioh dymuniadau." "Nid cieu genaryf ddim i'w ofyn ar fy rhan fy hiun. i vw'r Mynachdy yn pieirthvn dim i mi, ond ocntaiB grycgod. visa er pan oedtdwii yn fia.Ltiii. Ni byud yn gyegod i mi mwvach." Cixiijdd o'i chadair, a safodd o flaen Syr John Raneomie. "Dau beth wyf yn ddymujio, a pheidiweh meddwl mai mympwy geneth sydd yn peri i mi eu dyniuno. Yir wyf yn crofu ariwch beidio ar un cyfrif wertJra y ilynaolidiy i Robert (hvt-jie, rhioitlior Ll'anifa.hynghoir.rrwy, ac yr wyf yn dym- ui!k"> a modi orflcJi i y go.leiicly a dde chir^uodd eicJi bnawd ar y Skeraiies, a tihrefniu fo«.l goleu i fod yndidb bob nee. Mac'n «»ho«bl ed bui'ohu yn iwy na rihu'wy wnoad hynuiy." "Byddaf yn aicir o barc.hu fidl dymiuiaaciau," medidai. Yna, gan droi ai Mr Hughes, dywxd- odd y ciami fi.ia.rad yn gyfrinaciiol a Nora. Aeth y t.wnnai allan. "Mae gennyf becyn o bapurau," meddai, "ac yr wyf am eu nboddii i cJnYÏ-'dJo.es neb wcdi eu gweiled." CymeTO<id agofriaù bach o'i llogell gaii agoc periitili gear y ffen«r«tr. Goeododvl y papur- «wt ar y bwixld, ond cyn i Syr John ediryeh eamynt gofyintiodd iddi pa foddT y daetlnai ei bcsiv, d vno gywtaf. "Yr oedd yn myud i'r Wwdilon. ac fe aeitii y llcii:,g yn ddryiliau ax y SkenieB. Efe yn unig aohubu'yd." "Oiiwi aohubodd ei fywyd?" "Ie, syr." Ac fo anhceocLd1 yma y r hoM amseir?" Do. Fe acitJi unwaith i Gta,"d', rhyw ddeng niwrnod cyn iddto fo^dtdi. Peidiwdh a fy holi vii,gIL-Ieli hyuny-fe, ddywed laiito yr lwutes i gyd wr thy oil. (ft!" goreti-rni gai amaetr i holi eto 'does gen i arid un cwesiiiwn cito. Os gwerthaf y lie hwn, oes gieniirvioh chwi rhyw foddion i fyw?" Nag Fe, in taflvvyd yma, gan y mcr, ac ar o-l i Hugh Owens farw doc,6 neb i oialu am dta.Tna f." EdrycHiodid arni fel pe am ofyn cwti&tiwn aral), ond i»ev\ridiodd ei feddiwl. Edryciliodd Nora aano yn dxiwye, ac meddai: Y diiwrmod y boddodd yr ocddwii i fod yn wraig iddo." Ni ddywedodd Syr John aiir. Troes i ed.rych ar v paipureu ar y bwrdd, gan ddeolireu cu darllerx. Yn gulwoLkl ami i dtla-rl!en un o'r pafwr- liu. Ewytlya Richard Ransoane ydoedd, ac yr oiedd wedi mjinied i Gaer i'w gwneud. Ynddi gaxlawai y Mynachdy a'r lioll dir i Nctra. Pan welodid Nora. hyn, torrodd i wylo yn liidL PlIyg- odd JoUrn ati, a chan o&od ei law ar ei hys- gwydd, meddai: "Vir wvf yn falch iawn am hyn. Mi gciwdli arlOs yn y lie y ma.gwyd chwi, a'i- lie eydd mor on- nr, ;y-r getmych. Mi hoffeoh fed ar eloh pen each hun am dapyn. Mi af at Mr Hughee, ond mi hoftwn a.ro- yma am dipyn o ddyddiiau." Arlmsodd yn yr ardal am wy.thnots, gan fyned at fedd ei frawd, ac i'r Skenrits. Cyn myned vrruiith, peiiuier fy r.o<l» 1 agúil" cloddfa yn yr ardttl. Pan ffarweliodd addawai ddychwelyd yn y gwan- wyn.
RHIWMATIC AC ANHWYLDEB Y KIDNEY.-
RHIWMATIC AC ANHWYLDEB Y KIDNEY.- Y mae Rluwmatic yn ganlyniad uric acid eryatalt yn y lly wethau a'r cymolau, effaith gor- mod o uric acid yn y cyfan&cxidiad y iiietlio lillvr- elwlad (kidneys) ei symud fel y bwriadodd natur; gvda hynny y cytuna pob meddyg graddiedig. A r acid liwn yw'r aohos o boen yn y oefn, lum- bago, sciatica, gout, anhwyldeb y dwr, carreg, graiel, a dropsy. Mae llwydaituit Tabledi Estora at drin Rhiw- matio a ffurfiau eraill o anhwyldeb yr elwlod i'w hriodioli i'r ffaith eu bod yn adferu yr elwlod i weithrediiii naturiol, a tlirwy hynny symudir aohoa yr anhwyldeb, yr hyn o arigenrheidrvvydd a symuda'r efleitliiau drwg a ddeillia ohono; ac mae wedi iacliau adhesion dirifedi gwedd methiant meddyginiaethau eraill, yr hyn ev'n cyfrif am dan- vnt yn prysrur gymeryd Ile'r ineadyginiaetlhau hen ffasiwn a werthir am brisiau sydd allan o gyxraedd pawb ond y cyfoetbog. Mae Tabledi Eetora yn llawn dieilyngu y des- grifiad ooonynt m eddy gin iaeth onest am bris gones 18 3c y bbwch o 40 dabledi, neu dhwe' blychaid am 6s 9c. Ar werfch gan FferyHwyr ymhobmen., neu'n l'had drwy'r post am y prisiau hyn, oddiwrtih Esfcora Co., 132, Charing Crooa- road, London, W.C.
ELWA AR Y RHYFEL.
ELWA AR Y RHYFEL. MynÐ1 Mr Bopar I^aw yn y Senedd fod 73,699,OOQp wedii e« telu i'r Trysorlya i fyny i Tadhwedd 16e« mewn tollau or e'hv eithriadol wnaed; oiherwydd y rhy fel.
[No title]
BETTBAN JONES AR BOBOL A PHETH- A U.Ar gaie lliaws ofn daffilenwyr, addawa yr (hetn chwaer ddochreu ysgrifenniu bturn aa- bobl » phttha-u i'n u yn fuau.
CYFRES 0 DDYCHYMYGION
CYFRES 0 DDYCHYMYGION Pa 00 ym Almi y rhuid fod mwyaf o nadtoddT —Yn RhoscoJyn. Pa gierdd a diynnodd fwyaf o sylw yn Urtedd- fod PoiTithaet'hwy ?—A-geivi'd (testiun y gadair). Pa loe y bydd poibl Po-rthaeihwy pail nia fyddoni ar dir nac ar didwai?—Ar Bont Menai. PiJiiam y mec Sir Fan fe] pypgxxl.yn ?—Am ei bod bvth a h efyd mewn d^r. Pa betji y mae pawb yn ei wneud ar yr nil ad^? Myned yn lien. Pa beth yw li-iv-jitiw nad yw neh yn hoffi ei gael, ond ei gael nad yw jieb yn caru ei gK>Hi?—Pen moel. Bet31 sydd air fwr Id y brenin a'i ddegmu ax ei Dud;]?-Yrnoviyn. Pa un yw y ty aehai ymhob lIan 1-- Y clocih- d*y. Pa avor yn y flwyddyn sydd oyhyd a mis?- Ion-awr. Paham y mae pobydd feJ clo drws?—Am ei fod yn cadw "pobty." Beth yw hwnnw n hecfa yn udhel, hedla yn isel, yr hwn nid oes gpajiddo draed, ond ea* hynny a wifiga eegidkiu?—Ixhvoh. Pa fodd mad yw t-eiliwr diwvtl byth gartref?—• Am ei fod bob ameor yn torri allan. Betih yw lmnnw nad ydyw bytJl yn defnyddio ei ddanntedd at fivyta? Pa hryd y mae darn o haiam yn debyg i nodyn arian dfrwg?—Pan yn cael ei fforgio. 08 teiflwdh ddyn adon tol"wy'r IVeoestr, yn erbyn pa beth y syrthia ?-¥ n erbyn ei ewyllys. Pa befh a welir yr> ami lie na bvddo?-Bai. Suit, y niae Vly ac ebol vn debyg i'w gilydd?^ Oblbigid nad vdi-w yn wer'th ditn cyn ei (Jocri. Fa ran ymadrodd sydd fwyaf aAiymunmol gan gaciaA-faM- Y trvdycBd person. Betli yw hwnnw y gall pob dyn ei rarnwi, ond nas gall bvth weted ymha le y rhanaiwvd ef?— Dwfr. Pwy sydd bob ameer yn ta.ro am gyt)og?- Y go-f. Dydhymyg, dychymyg mi goliais fy mlilant, Bob yn saLtii ugetc, bob yn tairii g¡u¡t, o-ed ell yn txrlli ei dail. Cib,t fach yn^vaelod nant, Ag>oiiitf un, n oa.uiff cant.—Cneuen. nlloe, cnioc yn y coet4 ligid haiarn am ei throed.—Bwyalt Ty booh haiam a (hrws ar ei dalmii.-Pobty. Beth y cii— Buwoh gocti gediin Yn ikiedleg hyd yr eitJlin?-MdltJ}. Beth ydi- lefvii,n"i wen lefrith Yugihaaiol oae gwenitJl ?-Buwch flith. Betii aiff dø'wy'r afo-n a'i tideiipen yn wlyb, a'i ganol yn sycih?—Hoelen mewn psdol. Betli ydii pliant ba-h ym ma.rw o lienairit, a'u tad a'u mam yn bobl ifanc?—Dail coed. Bebh ydii rhee o waitheg gwynion a buwch gooh yn y canol?—Danne<id a tliafod. Beth sydd mewii iror a mynydd, ac mewn ped- war mil3 o'r flwyddlr- Mawnth, Mai, Mehefin dawel, Diwedd Medi mae'n ymiuiael? —Y llythyren M. BctJi sydd wodi ei ladd ac wedi ei flingo, Y n oario eorff ae enaid j'nddo?—Eegid. Beth welir gan gath ua. welir gan yr un crcculut ar.1 ?-CiIILhoJ baoh, Pa-hani yr edrych y fuwoit drots y muir?—Am iiae gall weled tiTwyddo. Paham y mae defaid gwynion yn bwyta mwy na defaid duon?—Am fod yohwa.nnf>.g 0 lfosiyut. Bebli eydd a'i ben ymhob ty?—Llwybr. Berth gydd a'i dd<p€Mi yn y dwr aï ganol yn sych ?—Pont. Btvfh ydi- Milgi llym, Dde,il l'wdn heb i-edeg din;?— M^i-ien. Be sy-- A thri throed iieb gordided, A dwy gluet Leb gly wed, A gtifn lawr ago-red, He.b fwyta dim?—Crochan. I beth y mae medinydd yn gwi.-go het I gadw M ben yn gy lines. Sat mae dyn bahh yn debyg i afal ?--Am ei fod bob ara yn lkind i-i groen. Mae rfiywbeith yn fy meddiants Defnyddiol iawn i mi, A phan yn ei ,ioefnYfhYo Fy chwys a red yn lli: Nit-, geJIir gwneud ei debyg Hen gael ei fath ei hun. A nheisiwn guel gwybodaeth &uiS gwnaexl y cyntaf un?—Morthwyl. Dyfeisdwuh, dfyfe.'si'A oh, mi gleddnis fy mlilant^ 0 bexiiwoir ugain i bedwar cant: Dyfecsiwoli, diyfeisiwoh, mee mhlant- yn fyw, DYDR chwi bos tea byckloeh byw.—Tatw?. A beth y gwefeom vyneud uwd ?-A 'II llygaid. Beth sydd cyn jramcd a chryman, Cyn uniioned a saethan, A phig o gorn, ac mi gan?—Cta'iog. Clec, olec, yn y ooed Pedwar Uygad ac wytui ticed.—Budcfcu. BctSt tldiaw i'r ty, air drws yngliau?—Goleuni. Both Jxx1:fudd Adda ac Efa i'w plant, na ciiaw- &Zllt eu huna.in?—Rhie.ni. Ymha fis y bydd y me^x-hed yn siarad Iciai?— Ym mia Ohwefrol. But mae 0 yn dlehvg i vnv £ ? Am ei bed ynglia-nol mor. P'P.mi dlryinaf, pwy- o bin ynte pwys o blwrn?— Yr un faint. Beitth sydd gandidi wely, ond nid yw bytili yu | gouwedd ynddo?—Yir afon. Beth aiff i'r mynydd d'-i-w, Ynghynt ]m'}' gvvynghymt na'r gwlaw? Medrl" l BetJ) 'di t.y 00.3., bach, A drws yn ei daloen; Buwch goeli YI. myn'd i fewn A buiwcii dd.u diod allan? Haiem st.'iwcklio. Both sy'n myn'd, myn'd o hyd, ac heb symud dim?—Ffordd. IJUCM wen lan- Yn eietedd VI' l'h y tan, Heb na MigWliil nag aegwrn Y'UùJ.i? —Torth geiic-h. Cist facli felen, a'iHon'd o gnawd u, eegyrn.— Gwniadiur am fys. Pia gariig feydd amlaf yu yr afon? Cerrtg gwlybion. Bütlh sydld km'r} cae, a dim llon'd cwpan?— Niwl. 'Rwy'n adwaeet dau gymydog, Groee-dynmi maent 0 hyd; Croee-diynau yw eu bwriaxl Tia b'Qt}t lm ,y yn y byd On'd ydyw hyn yn rhyfedd YrngiaLwg dynolry w: Pia fwyaf fo'r Well, well maent hwy yn byw? -I)aa lAi wr. Y byw yn y Ham, Y niiww yn y eanoi, A'T oorff a'r enaid ar ol.—Dyn yn axedig. Gwatsn laa lyden yn llawn o didefaid pen- ohwi ban, Morwyn pen-aur, r gwoe pen-arian?— —Y wybren. Os ydynfc yn rlioddi yiedwar a rowe' cheiniog y oant am d«.tws yn Llangefni, beth y maent yn ei riodldii am d&nyaiit yn Llanerdhymedd?- SacSian. Pan oedthvn yn cerddied tirwy'r cao gwenitili, mi godais rywbetfh la i'w fwyta; nid oedd na pihy&god'yn, nac adieryn na cilhg, nag asgwi-n; mi mdivitio ef hyd nlf-b iddo redeg ei hunan. Beth oedd?—Wy. Retih mae bugail yn ei wneud1 pan woel oen cvn- taf y gWllomvyn ?-Edryoh arirKX Bieth yw kdi wen, wen, A than ar ei phen?—Conwy 11 a than ami. Pwy sydd yn gynt na ph ysgodyn ? HWllnw fedt' ei dd. Beth aiff i fyninY yn felyn a.c a ddaw i lawr yn wyn?—Yd) yn y felin. Be' ydi enw'r ferch fonheddig, Nid Gwenlli ac nid Gv%,eiilliaii, Ao fe'i hearwae ddwywaith 'rwaxi?—Ac. Beth aydd bob air.ser yn dilyn y tren, nas gall fyiiied h»bddo, ao nis gellir ei weied?—Swu,
Advertising
| THOMAS'S | t GRBAT I ANNUAL SALE V BARGAINS IN I General Drapery, Men's and Youths' Outfitting. ) } SALE COMMENCED 1 ) FRIDAY, DECEMBER the 15th. i SEE WINDOWS!! SEE WINDOWS!! | ] LONDON HOUSE, BANGOR. ít ..I ¡ f THE WIFE. THE Sailor's Wife will appreciate J (fill a the fact that the Sunlight Ships I Ui// enable her to make a direct saving of ^ne^ half-penny on every bar^of benefit of the new Sunlight enterprise is 11 wi given to the British House 'fe, for the price of SyNUGBT SOAP Sunlight Soap always has been distinctive both in Quality and Sunlight Soap always has been made for the Housewife's profit, for only thereby could the makers hope to profit by Sunlight Soap. £1,000 GUARANTEE OF PURITY ON EVERY BAR. ROYAL I LIFEBUOY SOAP DISINFECTANT I I is REDUCED TO 4° 2° The name Ltver on Soap is a Guarantee of Purity and Excellence. 8826-31 j LEVER BROTHERS LIMITED, PORT SUNLIGHT.
AT Y GOLYGYDD.
AT Y GOLYGYDD. (NjJ ydym gyfrifol am ey madia ein gohcbi-rvr. Ni chaniateir i neb ateb dan flugenw oe bTdd Caw piiodol wedi ei roddi pan y&grifennrdd ar ddechreu tralc^oth.—Ool.J CODI RHENTJ YM MON. Syr,—Gwnriaf fod Oangen Lla;;igefni o Undeb Ccuiir-dlatirtnol yr Amaetiiwvr wedi patio pender- fyniwl yn da.t^an goiiid fod tenanitiaid dwy yirtad wedi defl+xyn rtiybudd i yrriadacl gyda'r amcan o iuUin nnu y rhen.ti. Da gennyf wcled v gangen mor e.ffro 1 fuddia.naiau yr amaetSiwyr ac yn man- teisio af! y cyfle t-yn,taf i geasio afal cwrs a ddichon cktyfod yn iled gyffrediaiol oni bydd ffvrniwyr v wiad yn sefyll yn gadarn ac unci. Y ffaith am doni yw fed pawb yn credu fod ganddo hawl i dynnu cturai o groen y ffermwr, druan, a cheir rihy-vvnai beunydd be-unos yn edliiw iddo ei bw-h- oeup-1, goii ei gyhuddo o fod yn drachwantue, yn giaJed,, yn codii crogbris am ei gynnyroh, ao yn gwneiwl ehv aii-lwg o ^vfyiiigder eu wlad. Rhaid iiKwkiieu i lawer o'r benrniaid a'r (w'nuddwyr hyn, canrys y maient mewn dygn anwylxxiaeth am am- gyLchiadOu yr ama £ itihwyr, ac yn flurtio pviaadtui am danynt" wrth weled y prisiau a reddir am aitifeiliaid a ehynnyrch, heb goho am y tyrniau a-rutilwol raid icfdynt dftlu am bopetili angenrhct'd- ioJ. Nis gwn pa nifeir sy'n aelodau o'r gym- daitiliae uchod, ond da fyddai gweled mwy o gyd- weitliipsdriad ao undeb, a thi vvy yniuno y riorheir hy-iiik—Y7r eiddoch, W. JONES. Sx,r -,Gwc-iais benderfyniad hirwyntog Can gen Llaisgefni o Undiab CeiiedlruMihol yr Amaetiiwyr o b?crtih.yms i wadtai perchenogion dwy ystad yn riioddiL nlrybudd i'w tenantiaid y byddant yn codi cu rh^ntbi. IJawer mwy rliesymol fyddai i'r gangeu o'r umdeb uchod basio.penderfyniadau yn diolch (r tirfeddiannwyr am era liyna.vsedd at ea temantiaid ar l'd y blynyddiau. Dymnnaf gyflwyno y cweatiiynau a gonlyn i aniaiethAvyr Mon:— Ymha Mr yng Nghymnu y ceir t.irfeddia.iiwyr a. stiwaiddaid llawnoch o gydymdeimlad nag a gieir ym Men? Ymha sir viig NgOiymi'u y oelr rhenti mor liliceymol ac amodtau mar deg i ama^tihwyr a soar Ion? Pa gyeamleb sydel rhwng o\vyno am godiad ar anihora.u da, yn y rhe<:vti pan y oaniateir g>cwtyjvg- iad o 15 a '20 y cant, yn y rlK'nti ax ani.-trau à.rw g ? Pa reswm sydd dros rwgnaoli talu yn drg 1 r meieti' tir pan y rltoddir tair, pedair, a plium gwaith yn riiagor yr aoer am dir pori i delimit nag a l-oddir i'r litrfeckhamy<kl ? A.i teg yw i'r mie-itibr tir ddwyn beiohian cyn- liyddoJ oheirwydd y rhy^el heb i'r tenantioid sy'n elwa cvmaint dahi eu rhan deg? Byddad'n ddigan buan i ba«io penderfynaad fd eLdkXo Cangein OSangiefni ar ol ystyried ac ateb y oweatiyhau \4.-Yr HWSMON. CYNRYCH10LAETH MON. SYI\- AI1.yrmmoI i'r eitiiaf yw gvrpled yn aeh- ly&urol enwi ak arall fel ymgeieydd Seneddol gjos Fon. Cwnff-T li-,71, gai. bcisonau anghyfrif- ol lieb ddim ond em mympwy eu hwivain yn eu cymeill. Y mae yn dan anymunol yn WCT i'r aelod anriiydeddus syesd vn ein cymyohioli. ac yn sioi' y mae yn dm aj^riiunrii i rai o'r boneckiv.yr a ci>wir. Nid vw Mr Ellis Joi«ee GriC'th eto w.vii CJlwir. Xid yw Mr Ellis Jm Griffit.1t eto ^h^ddi 'ifriiyw nrwvdd ei am ymddnswy<l,lo ac iiid yw eto wlj dierbyii uitiiij« swvdd sydd yn galw am hvnny. Y mae yr awydd am enwi mor anamiK.ro! ag vw o an^yinuiK>l. ac yn w el- o greu teimlatlau annyfryd. Rhaid mai. c-licydd- iaetli a phwffvddiaeth sydd yn cyfrif am dano. Yn y misoetld hyn, pan y mae un amcan mawr, eef erunill buddugoliaeth yn y rhy fel, yn liawlio eignion pawb. na wneler dim i achosi cwervLon a c?irwg-de-imla<kiu yn ein gwlad ein hur.ain. Y oebyst yw fod pleidiiiieith a Bcetiyddiaeth alnbe! 1 un yn gryfach nü'i wladgarvvC-ii a'i Gristaomog- aeiii a'i "YIIwJr (yffredin. ac y mae n llawn bryd i"lioi pen arnvnt.—Yr ciJtUx-b. GWLADGARWR.
Y DDAU WRID,
Y DDAU WRID, W rt it allo-r serch. dull aden hedd, Ymwridii mcrch mor ddillyn; A dawnsKu bywyd ar ei gwedd Fei pclydr hai ar roeyn; Pob peth o'l chylch mor deg, mor iwyn, Nw gnvel.vyd Mai'n fwy Tixicn, A chan adoryrj yn v llwyr. Yn aiteib can ei chalon. Mae our yr eitliin pigog draw F2 yn oystadlu'ii llt-wen Ag cvur y fodi'wy ar ei lliaw— LJaw WM dun fendith heulwen; iLi .• gwin dicdwyddweh dan ei bron, Al liw ar rudd ey dly6ed: Y dydd sy yn ea lfvgaid lIon, Ai nos fceb (ldcchrtit cerdded. Fe'i gweiais wedyn—er fy mraw, A'r llanw 'n awr yn treio; Yr aur mo! ddisglaer ar ei JLaw, A honno mwy yn givyivo; Ceid ton o ivrid yn hartidu i gwedd, A h lbaii*r, prysur farw Nid coohwnd bywyd—ond y bedtl-- Mo'r gwrid iwyllodrue hwnnw. DMV Mai'n ei dro, a daw i'r llwyn Aderyn bach i byncio; Ond tawrkkl can y leinwen fwyn, A'i tlielyn gadtl ei drylltio; Ei df u-wrid g-ofiaf:-an fel hyn- Yn tEysni cyimea bywyd A'r Hall yn city en i oer y g!yi\, Gan roddi loee a thriayd. AP HUWCO.
:.= Y PLA".,-. T A'R SPECTOLS.
:.= Y PLA" T A'R SPECTOLS. Buasai yn beth rhyfedd iawn gennym weld meddygon yn aichwilio i gyflyrau lechydol plant yr yegclion dyddiol drigain miynedd yn oJ. 004 dyna yw y ffaith heddyw. Mae pob un a orchy- mynir i wiago spectol yn sicr o fod o nerfau gweimaid. G^lJir pnodoli hyn i dri o achosioru Y cyntji yw y dylar.wad etiieddol; yr aii, diffyjp ryiiliabaeth briodol i w hoed ao yn dryds-^d ana .ea Doa y*. --&-el eu cadw >n r)>r e.i "n :1. yegolion dyddlul. (10'1 lJL'lIl y mae gwendid 7 golyfcoii y ei arwyddo ? Golyga wendid t neri- au, Y mae plant ar cu tyfiant yn yniddatb'vgw ymhob rhan o'u cvfansodd.ad, ao ymhob rhai; ya cryfnau. 0& na tydd iddynt «ya-gryfhau ymhob rhan bydd gwendid j n v rhan ddiffygioi. Aa DleWll plant a phobl mewn cedran y digwydd hyn. Gwelwyd llawer hen wraig wedi rllwdi el apeotol of neilldu pan yn bedwar uga!n; yr oedd ei golwg fel wedi dod yn ol iddi, ond arwydd sicr o wendid yw hyn. Y mae yr arwydd yr un mor sier mewn plarit; ac oe na chant feddygimaeih briodol mewn prvd ni byddant byw hanner eu dyddiau. Geiil rhieni plant a orohy- mynwyd i arfer spectol gymeryd y ffaith yn rhybudd, ac os na wnant byddant yn euog o eageulu-o iechyd eu plant. Rhowch iddynt lai o de a mwy o fwyd liaeth. Ond y feadyginiaeth an- ffaeledig ydyw y Gwin Coch Tango'a Cod Livw Oil. Dyma y reddyginiaeth a gryfha eich golyg- on. Y mae gwlad o dystiolaeth iddo am ei rin- weddau iachaol a chryfhaol. Cymerwch ofal otol, plant mewn prvd—dyma i chv, j gyngor na ddyleoh er dim ei esgeuluso. Gwn hefyd fod mf«r mawr o athrawesau mewn yegohon tref a gwlad mewn llwyr angen or Gwin Cooh Tango a Cod Liver Oil. Dylai y rhai hyn fod yn gwybod am hanfodion iechyd. Gw.ell cyngor na'i feddu. Ys- tyriweh y peth droeoch eich hunain. Prisial1: 3s 6c; ail, 2s 6c; trydydd, Is 9c—gaa Lake and Co., Marchnad, Bangor; D. Roberta and Co., Porthmadog: Mr Charlton, Llanrwrt; Mr W. Williams, Harlech; Mr Pritchard, Eben- ezer; Mr Williams, druggist, Caergybi; Mr W. Owen, druggist, Pwllheli: Mr E. Owen, Bethesda; Mr David Owen, aruggiet, Amlwch; Mrs Owen, King's Head, Llanerohymedd; Mrs Williama. Market. Vaults, Llangefni; Mies Thomas, Holland Arm; Mr Hugh Davies, Llanfair P.G.; a Ma David Williams, Dolgellau.
YSPEILIO MILWYR MARW. -
YSPEILIO MILWYR MARW. Gofvnwyd yn y Senedd noe Fawrth i Ypgrifcvb nydd Rhyfcl ai nid oedd yn ffaith fod cwyr lawer wedi eu gwneud fod eiddo gwerthfawr yi cael e'.1 Hadtrata ockliar gyrff swyddogio»> a niii wyr a laddwyd neu a c Iwy fwyd yn y rhyfel.- Aidbwyd fod v Maes-Lywydd yn rnoddi eyi*. persor.o] i'r cwynion hyn, a hyd&rid j blcldlti Itai o KWi iion yn y dyfodoi.