Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
30 articles on this Page
Advertising
SALES BY AUCTION- Messrs. WM. DEW & SON, Auctioneers, Valuers & Surveyors, House & Estate Agents. CAXTO BUILDINGS, BANGOR (Head Office) AND TRINITY SQUARE, LLANDUDNO. Telegrams: Dawson, Bangor; Telephone No 13 Dew son, Llandudno; Telephone No. 47 Mr H. T. Owen. ALTERATION OF DATE OF SALE AT NEW SMITHF1ELD, LLANGEFNI. ME n. T. OWEN will hold his FAT STOCK SHOW and SALE, ou THURS- DECEMBER Dth, 1j03, instead of Monday, itli, as previously advertised, when &lo in Cash Prices will be offered for Com- petition in all Classes, and Specials. Early ntri()3 invited. Judging at Eleven o'clock. Robert and Rogers Jones. IMPORTANT TO BUTCHERS. LLANGEFNI SMITHFIELD. CHRISTMAS PRIZE SHOW and SALE WEDNESDAY, DECEMBER 15th, 1009. 150 GRAND PRIME FAT CATTLE. 250 RIPE WELSH and CROSS BRED SHEEP. The property of Messrs R. H. Williams, Fro- gwy Bach; O. Parry Jones, Plas Llechylched; E. W. Parry, Lledwigan; Wm. Jones, Pandy Treban; Thomas Williams, Ynys Groes; Mark Chambers, Nantanog; William Thomas, Hirdrefaig; Owen Roberts and Hugh Ro- berts, Myfyrian; E. J. Owen, Bryngwallen; Thomas Evans, Maelfa Boston; and other well known feeders. THIS SALE promises to surpass all pre- vious Sales, and is well worthy of the attention of all those desirous of obtaining the best quality to meet the demands of their Christmas Markets. Catalogues are being prepared, which shall be delivered in due course. ROBERT and ROGERS JONES, Llangefni. Auctioneers. TA.LYCAFN MA.RT SALES FOR THE YEAR 1910. 1. Monday, January 3 2. Monday, January 24 3. Monday, February 7 4. Monday, February 21 6 Monday, March 7 6. Monday, March 21 EASTER SALE. 7. Monday, April 4 8. Monday, April 18 9. Monday, May 9 WHITSUN SALE. 10. Monday, May 23 11. Monday, June 6 12. Monday, June 20 13. Monday, July 4 14 Monday, July 18 15. Monday, July 25 AUGUST BANK HOLIDAY SALE. 16. Monday, August 8 17. Monday, August 22 18. Monday, September 5 19. Monday, September 12 RAM LAMB SALE. 20. Monday, September 26 21. Monday, October 10 22. Monday, October 24 23. Monday, November 7 24. Monday, November r 21 25. Monday, December 5 CHRISTMAS SALE. ARIANCL. DIM TALIADAU YN MLAEN LLAW. Benthyg Arian yn Gyfrinachol YN SYMIAU MAWRION NEU FYCHAIN (heb fod dan £10). AR PROMiSiSOUY NO IE YN UNIG. MAIL yr hoii Syrniau fentiayciwyd ya ystod yr 1., ugain miynedd dmooJa1, gan yr uu sydd a'l tnw isod, yu cvrtiaedd UWCHLAVV £ 1,250,000.. ApeLier am Vrospectua a Theierau, un ai yn beraouol ynte trwy lythyr, at George Payne a'i Feibion 3 Crescent iioad, KJiyi, SEFYDLWYD 1870. JE20 i 1,5000 r NFONIR gan iUlYVR PREIFAT, XX ir dderbyniad Nodau Addawol- Ni chymerir Bihau' Arwerthiant, a gwarentii anghyhoeddusrwydd. Caiif y llythyr cyntaf yn gofyn cynorthwy y sylw blaenaf. a gel wir gyda Benthycwyr gau Gynrychiolydd sydd yn alluog I gytiawni trosgiwyddiad Amodau a gyd-drefnir. 0 Ni ofynir TAL os na wnair Buoiea Llawn. Amodau arbenig am bychajn Ysirifener yn gyfrinachol, C. WELLS. CORRIDOR CHAMBERS. LEICESTER. Bentbycion Cyfrinachol o 5p. i iooop. AR Aduewid Ysgrifeaedig Syinl i Ad-dalu, at ua rhy w angeu uuionjfyrcnol neu dd-jtiiyad preit'at Anfonir yr Arian gyo;¡a'r postos dymuuir. cewch arian yn anghyhoeiid yma, ac y mae yuiddyddaniou yn ddiangenrnaid. Ni wrtnodir bytn geisiadau gwir. Gellir talu benthycioa yn ol yn fisol, clawarterol, neu hauer-blynyddoi, neu os devvisir gall y bentbyciad aros aui bum' mlyncud trwyditlu ilug yn uriig. Nid yw pcilder yn gwueud uurhyw wahamaeth. i llogau a'r ad-daliad..u isaC yn Lloegr. (jwarentir y ceawir cyfrinach ac y gweithredir yu wyncb-agored. Gofynir i fenthyowyr yn talu teierau afrebyoioi mewn lleoedd eraill i apelio atom fel y gellir tala y benthyoion byn a chael bentliycion mwy ar logau llawer llai. i cyst ddim i yinliali, ond geilir arbed punnoedd trwy apelio yn gyfrinachol am deierau rhad oddiwrub Y NATIONAL LOAN SOCIETY, 11, Corporation Street, Manchester (Tel. 2GO x 5), neu yn eiii swyadfa Dosoartk, HI, Dean street, Uangor SEFYDLWYD 1887. A NFONIR NODAU ARIANDY LLOEGR (gyda'r Llythyrdy) am £ 10 i £ 1000 ar eich Llaw-nodiad eich hun am yr ad-daliadau ssmwyth a ganlyu.- ICIO yn Fenthyg Ad-daliad 12a yn Fisol £20.. t.1 29a „ JE50 tt M 50a £ 100 „ „ Ms „ Nid yw pellder yn un rhwystr i fenthyca. Gwarentir y cedwir y gyinnach. Manyliou yn rhad.—H. KAY a'i UWMNI, 92, Market- street, Manchester. CASH ACUOMMQDATIOM £ 20 TO £ 1,000 Interest 2.s 8d in the £ for agreed period L20 repay J322 10a.-» £ 50 repay JE56 5a. £ 30 repay £33 15a. £100 repay L112 10s. W JACKSON. 70, Plymouth Grove. Manchester-
--Mr Artemus Jones Eto'n Enill.
Mr Artemus Jones Eto'n Enill. Fe gofir i Mr T. Artemus Jones gael 1750p o iawn am athrod oddiar berchenogion y "Sunday Chronicle." Aeth y diffynyddion a'r achos i Lys Apel, ond taflwyd yr apel allan. Codwyd yr achos wedi hyny i Dy'r Arglwyddi, a dydd Llun rhoes yr Arglwydd Ganghellydd gyda'r Arglwyddi Atkinson, Gorell, a Shaw, ddyfarniad eto yn erbyn y newyddiadur.
Ffyrling o lawn.
Ffyrling o lawn. Dygodd Mri Cadbury gyngaws am athrod yn erbyn y "Standard," a buwyd yn ei wrando am ddyddiau yn Birmingham. Yr oedd yr hyn y cwynid o'i herwydd yn nghyfeiriad y papyr at gyflwr caethwasaidd honedig y brodorion yn San Thome, lie y der- byniai Mri Cadbury eu cocoa amrwd. Dy- farnwyd ffyrling o iawn i'r gofynwyr. I
Advertising
bightning COUGH CURE Y meddyglyn puraf a sicraf ellir gael at ANWYO TOST ANWVDWST PESWGH PARHAUS PtSWCH Y PAS BRONCHIT!S CATTABRH FFROENAWL CAETHORA PARHAUS YSGYFAINT GWnNIAIO AlBKr.T SMITH, YSW., M.S.B.SC., 7 dadansoddwr ENWOF? O Lnndain, a ddywed :—" Cyfansoddir VENO'S LIOHT- NTRG COUGH CURE O clfcnau pur, ac y raie'n fediyglyn e»mpu3 at bronchitis, caethdra, a jnob drwg ar yr ysgyfaint." Pris 9c., Iiii a 2/9, gan bob Fferyllydd. SALES BY AUCTION- Mr John Pritchard. MENAI BRIDGE SMITHFIELD. THE TWENTY-EIGHTH GREAT PRIZE STOCK FOR THE CHRISTMAS MARKETS. MR JOHN PRITCHARD begs to announce that his ANNUAL SALE will be held or;. MONDAY, DECEMBER 13th, 1909, and will include 125 Head of FAT BULLOCKS, HEIFERS, COWS, and BULLS, all excep- tionally well fed; also, 4IJV FAT SHROP- SHIRE, CROSS-BRED, and WELSH EWES and LAMBS, A'15 15S in Prizes offered by Messrs Bibby and Son, Messrs Silcock, and the Auctioneer. up The Auctioneer begs to draw special attcn tion to this year's Sale as the Stock is of a very superior quality, having been fed by some of the principal feeders in Anglesey and Carnarvonshire. Judging at 9.30 a.m. Sale to commence 11 a.m. prompt. Bodhyfryd, Bangor. • Mr Charles P. Sheffield. FRIDAY, DECEMBER 17th. In Bankruptcy. Re F. and J. Heath cote. CHAS. P. SHEFFIELD, F.A.I., has been > instructed by the Trustees—Messrs S. M. Hughes, Wreiham, and John Williams, Flint,—to SELL by AUCTION, without re- serve, at THE VICTORIA MEWS, RHYL. 6 TOURIST COACHES, 5 CHARABANCS, NEW WASHINGTON HEARSE, STATION 'BUS, 8 LANDAUS, 2 GOVERNESS CARS, etc., together with the Harness and Clothing and Stable Utensils, suitable for a Stud of 70 Horses. Also, a lafge Midden of Farm Manure. Catalogues may be obtained from the Auc- tioneer, at his Offices: Bodfor-strcet, Rhyl (Tel. 60) and High-street, Mold (Tel. 20). PUBLIC NOTICES. RHAGBARATOAWL. Cymdeithas Arddwyn Llanerchymedd. CYNHELIR YMRYSONFA AREDIG Dan Nawdd y Gymdeithas uchod, mewn MAES PERTHYNOL I V OEL BACH FARM, Yn Mis IONAWR, igio. Ceir y manylion eto. H. HUGHES (Ynysgoed), Bee Hive, Llanerchymedd, Ysgrifenydd. NADOLIG LLAWEN. OS AM WYDD NEU DWRCI HEFO CINIAW NADOLIG COFIWCH EI FOD YN BETH ARFEROL I GYMERYD SAUSAGES fcYDA HWY. Os yw eich awydd yn troi at GIG, mae yn siwr i chwi maiy mwyaf blasus o un- rhyw Gig yw PORK wedi ei Stwffio." Ond cofiwch yn neillduol fod Y PORK A'R SAUSAGES GOREU YN Y WLAD, l'W CAEL YN Y KEVNY PORK SHOP, a 12, Bridge St., Llangefni, Yr hon sydd yn awr dan arolygiaeth 0. E. ROWLANDS.
" |I ©lovianyfrfr."
|I LLANGEFNI, RIIAGFYR 9, 1909. GWYS I'R GIlD. Nid cynt y gohiriwyd y Sencdd nag y gwel- wyd ein prif wladweinwyr yn esgyn y llwyfan i ddatgan eu syniadau ar weithrediadau di- weddar Ty'r Arglwyddi; ac yn mysg yr am- ryw areithiau edrychid ar eiddo Arglwydd Lansdowne ac eiddo Mr Lloyd George fel yn seinio gwys i'r gad ar ran y ddwyblaid wrthwynebol. Hynod ddyddorol yw cyd- maru'r ddwy araeth, a barnu dull a dawn y ddau wleidyddwr. Buan y canfyddir dir- fawr wahaniaeth rhyngddynt. Ceir jn araeth Arglwydd Lansdowne frawddeg- au pwysfawr, ystyrbwyll, teilwng o wladweinydd. Nodwedd yr araeth yw cywir- deb a difrifwch, ac apel gan un sydd wedi etifeddu ac yn gosod urddas ar draddodiadau mawr ac aruchel y deyrnas. Siaradodd y pendefig galluog ar y Gyllideb a Diwygiad Tollawl, y ddau bolisi arianol sydd yi y fan- tol; am hawl beiddgar Ty'r Cyffredin ) ddwyn i rym fesurau chwyldroadol na chafodd y wlad gyfle i ddatgan barn arnynt; am y dewisiad anocheladwy rhwng cyfundrefn o ddau Dy neu un Ty yn hawlio'r holl allu iddo ei hun, gan ofyn i'r genedl a oeddynt yn awyddus am ddeddfwrfa nad oedd ond ffug heb ganddo nac awdurdod na dylanwad. Ar yr oil a draethodd, ceid argraph gwladwein- ydd mawr a difrif yn gweithredu oddiar yr ystyriaethau uchaf o ddyledswydd. Ond beth am araeth Canghellydd y Trysorlys yn y Clwb Rhyddfrydol CenedlactLol? Ymddi- grifai efe mewn gwawdiaeth, a chaed o'i enau frawddegau nad yw'r wlad wedi arfer eu disgwyl gan un o Weinidogion y Goron. Ymroddodd i draethu geiriau fel a geir yn gyffredin gan gynhyrfwyr anghyfrifol, ac i fychanu rhai o oreugwyr blaenaf y deyrnas. Nid oes amheua ei allu, ond wedi darllen ei araeth ddiweddaf bydd dosbarth mwyaf deall- us ein gwlad yn bur amheus am ei ddoethineb, ac yn synu na fuasai pedair blyncdd o wein- yddu yn y safleoedd uchaf wedi ei ddysgu i barchu y rhai y mae parch yn ddyledus idd- ynt. Nid oes ond Mr Winston Churchill ddaw'n agos ato am watwareg isel, a rhy- fedd os yw etholwyr y deyrnas am roddi (;U hamgylchiadau i'w rheoli gan wyr na fedrant reoli eu tymher a'u hiaith mewn cyfwng bwysiced a'r presenol. Ond, megys y dywed- wyd, y mae araeth Arglwydd Lansdowne yn brawf clir mai yn ngofa'P gwyr o gyffelyb athrylith wleidyddol ag ef y bydd amgylch- iadau'r deyrnas yn ddyogel, ac o ddal ei ar- aeth wyneb-yn-wyneb ag eiddo Mr Lloyd George gwelir yn glir y gwahaniaeth sydd rhwng gwladweinydd a chynhyrfwr. Nid anmhriodol i bobl y wlad hon wybd i'r fath ddyfnder yr arweinir hwy 0 ddilyn y cynhyrf- wyr i'r eithaf; ceir hyny yn ngholofnau y "Nation," prif newyddiadur y Rhyddfrydwyr. Gan gyfeirio at y sefyllfa a gynyrchid "pe byddai i bobl Prydain Fawr benderfynu gosod eu rhyddid wrth draed yr Arglwyddi"—hyny yw mewn iaith blaen, pe byddai i'r Rhydd- frydwyr a'r coiialiaid gael eu gorchfygu yn yr etholiad—dyma'r bygythiad a gyhoeddir gan y "Nation: "Ni byddai i'r Rhyddfryd- wyr dalu trethi yn uniongyrchol i unrhyw allu tuallan i Dy'r Cyffredin. Gwrthodai Rhyddfrydwyr aalu'r trethi cyhyd ag y bydd- 'ai'r unig allu i drethu a fedd y Ty Cynrych- ioliadol yn para mewn amheuaeth." Gwelir yn y brawddegau eithafol hyn ddatganiad o'r polisi newydd yn glir a digamsyniel. Mae ystyr y ffurf newydd hwn o wrthsafiad goddefol yn eglur i bawb. Myn y Rhydd- frydwyr daflu dros y bwrdd bob parch i gyfraith. Nid oes ddeddf i fod os na wneir hi gan Ryddfrydwyr. Os gorchfygir hwy yn yx Etholiad Cyftredinol, cymer Rhyddfrydwyr arnynt eu hunain i herio y Goron, y Uysoedd, y Senedd, a'r bob!. Ni thalant arian 0 gwbl. Bydd iddynt droi yn dorwyr y gyfraith. Ond bydd y ddeddf yn ddigen gall'uog i ymwneud a'r fath ymddygiad plentynaidd. Da, fodd bynag, yw eu bod wedi gwneud eu bwriadau yn hysbys. Mae'n brawf o'r syniad sydd gan- ddynt am farn y bobl ac yn dangos beth yw eu meddwl o wladgarwch. Carant y bobl gy- maint fel y gwrthryfelant os na bydd y bobl yn cydsynio a hwy. Mae rhag-rybuddio yn gyfystyr ag arfogi mewn pryd, a bydd i'r bobl yn ddiau gadw mewn cof y bygythiad hwn, COLLI 50,000p MEWN CYFLOGAU. Y mae argyfwng difrifol yn y faanach a!an oherwydd effaith Masnaoh Rydd. Ofer yw i neb geisio dweyd nad dyna'r achos, oblegyd oeir tystioJaethau uniongyrehol i'w broti- A dyinaV diwodd^raf:—Mewn cyfarfod o weithwyr Mri Riohard Thomas &'i Gwmni ddydd Sadwrn-ao y mao ganddvnt rai milo-edd o ddyruon yn eu gvrasanaeth yn Sydaiey a Ll^ntlli—dangoswyd ein bed. fel gwlad mewn peirygl o goili yr oil o'n masnach IDewn nwyddau alcan gyda Canada a Gc-rmani, ao mai'.r unig ffordd i arbed trychmeb codd mabwysiadu Diwygiad Tol'awl. Eglurcdd un O'iI" cyfa>rwy<Ldwyr fod y doll oeododd Mc- Kinley wodi difa un ran o dair o fasnacli aJcan Prydain, yr hyin a olygai goiied anhraethol i'r gweithwyr. "M.a.e'x Unci Dalaethau," meddai, "yn anfon nwyddau alcan i Canada am 3p y dunell yn llai nag a ofynwn ni gartref. Oher- wydd hyn bu i'n cwmni ni golli ardfob i gyf- lenwi 80,000 bcceiad o nwyddau i Canada, yr hyn ood-d yn goted o 50,000p in-own cyflogau i'n gwoithwyr." Ni feda-ai'r Unol Dalaothau wmeud hyn ond <2rwy anfon eu nwyddau i Canada lawetr dan bis-wedi iddi yn gyntaf gyflonwi ei maroo- nadoedd ei hun. Dywedwyd hefyd ein bod yn cyflym gclli ein masnaob a Germani, ac nad oeddym yia gallw masaaoh-u ag Awstraiia ond ar bwys y ffafr-doll a roddid i ni. • • • • YSGUBORJAU LLAWN. Y mae hoil brif lywodraethau'r byd yn cy- hoeddi ystad'ogau airaethyddoJ erbyn hyn, ond ni ddlaw'r oil i oleuni hyd ddiwedd Tachwedd, a'r pryd hwnw y gel'lir rocsux a chydmhrru cnydaju gwahanol wle-dydd. Ymddengys na bu metkiant ar y cnydau yn yr un wlad elcm, nao mewn rhan ychwaith ond mewn ychydig betliau dibwys. 0 berthynas i'r gwonith, y path mwyaf nodedig yw'r modd y cynhauafwyd ef yn Canada. HaAMr y gwenitrh yno bron i gyd yn y gwanwyn, ac eJtcaii rhedodd y gwanwyn yn bur didiweddar. Ond er na. chaed rhoddi'r grawn yn y d-daeax hyd ddiwedd Ebrill, toreithioig fu'r cynyrch. Y mw'r cyfanswm 21,048,250 o chwarteri gymaint deirgwaith ag a gcdir yn y Deyrnas Gyfunol. Rwsia hefyd, y mae hithau wedi rrvcdi'n helaeth o'r holl gnydau a dyf, ac y mae yn barod yn ailforio ei liafraid i wledydd eraill. Yn yr Unol DaEacthau bu'n gy^ffelyb, a chry- bwyUir yn yr adroddiad "fod y doe bar th amaeth- yddol yn myned yn gyfoethocach bob blwyddyn." Er hyn oil, ceirch yw cnwd mawr y flwyddyn. Ni fu yn oe.3 y byd, mae'n ddilys, gymaint cyf- lenwad o geirch ag a geir 'heddyw. Pan y mae gwlcdiydd byd fed hyn wedi cywam i'w hv,-PU-b- oria.u y fath doca^tih. Dared fydd llawcr i ymson ar ddrudaniaeih y dorth ao ax gwpbwrdd gv/ag Jlawer g-weithiwr tlawd, ac i ymholi pwy ey'n oael y budd ex elw. • • • Y BWRDD A'R CYNGHOR. Y mas aelodau Cynghor Sirol Mon y dyddiau byn yn pryderus ddisgwyl pend'exfyniad Bwrdd Amaethyddiaetb o berthynaB i dir Trefoilwyn. Yn ngwyneb y cynygiad a basiwyd gan-ddynt byibefnea yn oJ, y mae'n amlwg fod gweinydd- wyr Ileal Deddif y Man-ddaliadau wedi gosod < u hunain mewn safle feiddgar yn eu perthynas a'r Bwrdd, canya ceid yr awduMod hwnw yn lled- fy-gwth "rhoddi mewn gi-ym y galluoedd sydd eiddynt," cr yn da.tgan cu hwyrfrydigrwydd i gymeryd y cwrs gorfodol hwnw. Ond y mae'r Bwrdd yn ei lythyr yn cymeryxl mantais ar yr achlysur i roddi ergyd axall i'r Cynghor pan yn gofyn "pa gwrs fwriadant gymcryd er gwneud eu cyoiiuniau i brynu tiir yn fwy effeithiol." Yn ughyfarfod diweddaf Cynghor Sirol Arfon sylwa.i un o'r aelodau na ddymune^it hwy ddilyn esiajnpl eu brodyr dros y Fenai, gan awgrymu mai oamgymeriad mawr y fam ynys cedd prymi tir yn He ei brydiesi/l. Wrth gwrs, y mae'n rhydd i bob Cynghor farnu drosto ei hun; a diebon y daw Cynghor Arfon eto i weled mai polisi gwyr Mon yw'r doethaf- Nid yw'n cyng- horwyr ychwaith uwchlaw cael eu barnu yn eu gwlad eu hunain am y modd y gweinyddant y ddeddf- Yn ein rhifyn diweddaf cyhoeddwyd Uythyr oddiwrth un o wyr blaenaf a mwyal profiadol y sir—ac y mae o'r cyfryw y tu allan i'w Chyngho.r-yn yr hwn y ma,e'n daiogan meth- iant gweinyddiaeth dir y Cynghor, a gofyna, "06 yw tyddynwyr Mon, lawer o honynt, yn metbu cyfarfod a'u gofynion, er cael eu tir am 25j yr erw, pa fcdd y gall y rhai sydd yn cymeryd man-ddaLadau gan y Cynghor fyw a thalu o 35a i 40a yr env?" Yr ystyriactia ddi- weddaf hen oedd yn airwain meddwl mwyafrif y Cynghor Sirol, ao hefyd y porygl a godai i adfaethyddiaefh y sir yn gyffrodinol trwy dalu gormod am y tir yn NhrefoJlwyn, er y ceir eradill a ddadieuant nad OCB 1c i'r fath brydcr.
Pris Bara dan Ddeddfau'r Yd…
Pris Bara dan Ddeddfau'r Yd Mewn erthygl yn y "Times," dywed Mr A. H. H. Matthew^: — "Mae gwrthwynebwyr Diwygiad Tollawl yn euog o gram'-uaio llawer ffaith, rhai yn fwriadol, eraill o am- ryfusedd, ond ceir un camsyuiad nad wyf eto wedi gwelod ei wrlhbrofi mewn uiirhyw gylioeddiad cyf- rifol. Cyfeirio yr wyf at y camluniad bwriadol o'r ffaith fod Deddfau'r Yd wedi achosi bara drutach.' Adeiladwyd anwireddau synfawr ar y cam-fynegiad liwn, a cheir celnogwyr Masnacii Rydd wedi eysLadlu a'u gilydd yn eu cais i ddenu pleidleisiau trwy son am y 'flynyddau'r newyn.1 newyn oherwydd nad allai'r bobl gael digon o fara, yr hwn, meddent hwy, a wneid yn ddrud trwy Dddeddfau'r Yd. Ceir amryw- ioeth diderfyn o'r ehwedl hon, a'r oil wedi eu sylfaenu ar ^gelwydd. aau ymwneud a'r cyfnod rhwng 1771 a 1875, noda Mr Matthews mai y pwynt uchaf gylfyrddwyd gan wenith yn y cyfnod hwnw ydoedd yn 18i2, pan yr oedd yn 155s y chwarter; yr oedd y eyfartdedd am y flwyddyn hono yn 12ts 6c, a chyfartaledd y pris am dorth pedwar pwys oedd 18c. Ond nid cedd y doll ar atforion y flwyddyn hono ond 6c y chwarter. 0 1812 hyd 1822 yr cedd y duedd at ostwng yn gyscn. ao eithrio y flwyddyn 1817, pan oedd y cyfartaledd yn 96s 11c yn rhydd oddiwrth doll. Yn 1822 y cyfar- taledd oedd 44s 7c y chwarter, bara 8 1-2{)Q er gwaeihaf y doll, yr hwn y flwyddyn hono oedd yn cyrhaedd 1Zs y chwarter." Amcan Deddf Treth yr Yd ddiweddaf, a basiwyd yn 1823, oedd cadw i fyny gyfartaledd pria gwenith i 74s y chwarter, ond medd Mr MaUhews, "methodd yn hollol wneud hyny, ac yn 135 gcetyngodd cyfariaJedd y pris i 39s 4c y chwarter gyda bara yn 6 3-oc y dorth bedwar pwys; eto yn y flwyddyn hon yr oedd toll o 47a Be y chwarter. D}-ma'r doll drymaf osodwyd erioed dan Ddeddfau'r Yd, eto yn y flwyddyn hono yr oedd pris bara yn is nag mewn unrhyw flwyddyn er 1792. Yn 1843 aeth yn is wedyn, canys aeth cyfar- taledd pris bara i awr i 61c y dorth, a chyfartaledd pria gwenith yn 50s Ie, gyda tholl o 3uc Sc y chwar- ter. Yn 1855, amryw flynyddau ar ol i'r tollau gael eu dilen, cododd pris gwcnith i 74s 8e y chwarter, a bara i 9 3-10c y dorth bedwar pwys; yn 1867 y cyfar- taledd oedd 64s 5c a bara yn 8J. Wrth gwrs,esbonir hyn gan y ffaith fod Deddf 1828 wedi gosod y doll ar lithr-raddfa ao amrywiai 0 wythnoa i wythnos fel yr oedd pris y farchnad yn codi ac yn gostwng; felly po isaf y farchnad, uchaf fyddai'r doJl-y gwrthgyfer- byniol yn hoUol i'r hyn a ddywed Masnachwyr Rhydd bob arnser. Noda Mr Matthews fod y rhan fwyaf os nad yr oil 0 aelodau cyntaf Cynghrair yn erbyn Deddfau'r Yd yn dal cysylltiad a'r fasnach gotwm, ac wrth gymboil dilcu y Deddfau Yd dylanwadid arnynt nid yn gy- maint gan ystyriaeth am bris bara y bobl, ond "er mr/n gwneud i ffwrdd a llafur amaethyddol, er gyru'r bobl i'r trefi ac ardaloedd y ffactrioedd, ac felly, trwy gynyddu y cySenwad o lafur, ostwng graddia y cyf- logau."
A oes genych Qyfeillion yn…
A oes genych Qyfeillion yn Mangor ? Darllenir y canlynol gyda llawer o ddydd- ordeb gan y rhai hyny o'n darllenwyr fedd- ant gyfeillion yn Mangor. Bu'r achos- yn destyn siarad yn mysg ein cymydogion yno. Proflad Mrs C. Hughes, 17, Belmont-street, Euston-road, Bangor, ydyw, a dyma ddywed: —"Rhyw ddwy flynedd yn ol yr oeddwn yn dioddef gan anhwyldeb yr elwlod, ddygwyd arnaf gan anwyd. Yr oedd genyf boen ar- swydus yn y cefn, a bu'm orweddiog am gryn dair wythnos. Ychydig a weilhiai VT elwlod, ac yr oedd yr hyn ddeuai drwyddjmt yn an- naturiol ei liw, ao yn rhoddi poen i mi megys pe yn fy llosgi. Deuai penysgafnder hefyd arnaf ar brydiau. "Bu meddyg yn gweinyddu arnaf, a dywed- wyd wrthyf mai wedi cael anwyd ar yr elw- lod yr oeddwn; etc, ychydig les ddeuai i mi o'r physig a gen. "Anogodd cyfaill fi gymeryd Doan's back- ache kidney pills. Gwnes, ac yn mhen ych- ydig ddyddiau sylwais fod gwellhad yn fy iechyd. Deliais i gymeryd peleni Doan. a gwellheais yn gyflym. Yi wyf yn awr yn nolliach, a gallaf gyda phob hyder argymell Doan's backache kidney pilla i bawb yn di- oddef gan yr ll elwloi. — (Arwyddwyd), Catherine Hughes." Mac Doan's Backache Kidney Pills yn ddau swlIt a naw ceiniog y blwch* neu chwe' blwch am dri swllt ar ddeg a naw oeiniog. Gan bob fferyllydd ac ystordy, neu yn uniongyrch- ol oddiwrth y Foster-McClellan Co., 8, Wells- street Oxford-street, London, W. Gofalwch eich bod yn cael yr un peleni ag a gafodd Mrs Hughes. CMS—I
[No title]
Tn ein cesaf.—Cynghanedd y Oonman, gan Wil Ifan; Dynion Nodedig. Aelwyd y Gan, Ç".
APEL AT Y WLAD.
APEL AT Y WLAD. TREFNU Y RHENGAU. ATEBIAD TY Y CYFFREDIN. Yn Nhy y Cyffredin, ddydd lau, dygodd Mr Asquith yn miaen ei gynygiad, sef "Pod gwaith Ty yr Arglwyddi yn tallu allan y Gyllideb yn groes i'r Cytansodd- iad, ac i iawnderau Ty y Cylfredin." Dyvvedoda yn mhellach fod y Llywodraeth wedi cynghori y Brenin i ddadgorphori y Senedd, a bod ei Fawrhydi wedi datgan yn mhlaid hyny. Os y dycuwelid y Rhyddfryd- wyr eto, eu gwaith cyntaf fyddai ail osod holl drethi y Gyllideb a wrthodwyd. Yr oedd yr Arghvyddi yn euog o gymcryd arnynt eu hunain i wncud tro tra-arglwyddiaethol iawn. Byddai i'r cwrs gymerasant arwaill i ddiffyg mawr yn y cyllid cenedlaethol, ac arnynt hwy y gorphwysai'r bai am y dyryswch i gyd. Anmhosibi oedd mabwysiadu'r awgrym i ddwyn yn mlaen Gyllideb i ioddio Ty yr Ar- glwy Trwy y cynygiad hwn byddai i'r Llywodraeth oiyn i'r wlad ddatgan mai drwy ei chynrychiolwyr ctholedig yr oedd hi i si- arad. Wrth ateb, dywedodd Mr Balfour nad oedd efe o'r un farn a'r Prif Weinidog ar y ewes- tiwn cyfansoddiadol, a gofidiai fod aelodau y Llywodraeth yn myned i lawr i'w beddau poli- ticaidd dan y fath gamsyniadau. Nid oedd gan Dy'r Arglwyddi ormod 0 allu, ac yr oedd efe yn argyhoeddedig fod y ceisiadau wneid yn awr i leihau'r gallu hwnw yn groes i fudd- ianau uchaf y wlad. Credai fod y wlad hefyd yn edrych ar y cwestiwn yn yr un goleu ag yntau, sef nad oedd yr Arglwyddi wedi gwneud mwy na'u dyledswydd. Yr oedd ym- gais i gael ei wneud i berswadio y bobl eu bod dan gamwri mawr, ond nid yn y cyfeiriad hwnw yr enillid poblogrwydd yn y pen draw. Wedi i Mr A. Henderson ddatgan y byddai i'r Blaid Lafur gefnogi y Llywodraeth, ym- ranwyd, a chafwyd dros gynygiad Mr Asquith 349, yn erbyn 134—mwyafrif 215.
GOHIRIO Y SENEDD.
GOHIRIO Y SENEDD. Brydnawn Gwener, eisteddodd Ty yr Ar- glwyddi i roddi'r cydsyniad Brenhinol trwy ddirprwy i fesurau oedd wedi pasio'r ddau Dy. Am 5 o'r gloch daeth y pum* Arglwydd-ddir- prwywyr i mewn, sef yr Arglwydd-Ganghell- ydd, Is-Iarll Althorpe, Arglwydd Macdonnell, Arglwydd Pentland, ac Arglwydd Haversham. Nid oedd ond rhyw ddeuddeg o aelodau eraill yn bresenol. Yn mhen ychydig, archwyd i Lefarydd ac aelodau Ty y Cyffredin ddyfod i glyw y dirprwywyr. Pan ddaethant, dywed- odd yr Arglwydd-Ganghellydd: — "Yr ydym wedi cael gorchymyn y Brenin i gyfiwyno i chwi ei Araeth yn ei eiriau ei hun," ac acth yn mlaen i ddarllen yr Araeth o'r Orsedd, yr hon a gyfeiriai at y ffaijth fod heddwch yn ffynu cydrhwng Prydain a Gallu- oedd eraill; y diwygiadau yn India; undeb De Affrig; y gynhadledd rhwng cynrychiol- wyr y Trefedigaethau a'r Llywodraeth ar gwestiwn ein hamddiffyniad; ac at y diwyg- iad gwladol yn Twrci. Yna anerchid "Boneddigion Ty y Cyff- redin," a diolchodd iddynt am ddarpar mor rhyddfrydig a gofalus ar gyfer yr ychwan- egiadau trymion yn y treuliau cenedlaethol, mown canlyniad i anghenion llyngesol a di- wygiadau cymdeithasol; ac ychwanegid, "Drwg genyf na thyciodd y ddarpariaeth hono." Ar derfyn yr Araeth hysbysodd yr Ar- glwydd-Ganghellydd ohiriad y Senedd hyd ddydd Sadwrn, Ionawr 15fed. Wedi hyny dychwelodd aelodau Ty y Cyff- rediji i'r Ty hwnw, lie eto y darllenwyd Ar- aeth y Brenin, ac wedi hyny gohiriwyd hyd y dydd a nodwyd.
DIWYGIAD TOLLAWL YN ENILL…
DIWYGIAD TOLLAWL YN ENILL TIR. Wrth siarad yn Plymouth, nos Wener, dy- wedodd Arglwydd Lansdowne nad oedd ar yr Arglwyddi eisieu i'r wlad gael ei rhuthro gan y Llywodraeth. Yr oedd y Rhyddfrydwyr wedi sylweddoli fod Diwygiad Tollawl yn enill tir, a chan hyny ceisient ddwyn yn mlaen gynygion y Gyllideb er ceisio gwrthweithio'r polisi hwnw. Y pwnc mewn dadl oedd pa un ai Diwygiad Tollawl ynte'r Gyllideb oedd oreu ar les y wlad? Ond cwestiwn arall o fwy o bwys fyth yn y cyfwng presenol eadd, a fyddai genym ddau Dy yn y Senedd? Yr Arglwyddi oedd ar hyn o bryd yn ymladd dros ryddid barn y bobl, ac ni chredai efe y byddai i'r wlad teddwl yn is o honynt am gofio, er nad oedaynt yn ddylcdus am eu seddau, i'w phleid- leisiau hi, fod ganddynt eu dyledswyddau tuagat y wlad.
ARAETH MR iLOYD GEORGE.
ARAETH MR iLOYD GEORGE. Agorodd Mr Lloyd George yr ymgyrch ctholiadol dros y Rhyddfrydwyr ddydd Gw.ener, pan y traddododd araeth yn y Clwb Rhyddfrydol Cenedlaethol yn Llun- dain, Arglwydd Cairington yn y gadair. Dyma bwynt- iau araeth y Ganghellydd — Os cleddir y Gyllideb gwncir hyny yn y gobaith sicr o tfdgyfodiad gwynfydedig. Mae ei Iladd wedi codi pwyntiau mwy difrifol, a rhaid dal y llofrudd. Cyflawnodd Ty'r Arglwyddi ei weithred olaf 0 ysfa dinystriol. O'r diwedd mae'r cynghaws cydrhwng yr Arglwyddi a'r ixibl wedi ei osod i lawr i fyned dan brawf yn mrawd'ys fawr y gened], a daw y dderfryd yn fuan. A yw y genedl hon i fod yn rhydd ac yn fwy rhydd eto neu a yw i gael ei chadwyno gan dollau a ""trusts," a monopoli, a breintiau? Dyna'r cwestiwu mawr, ac nid yw'r Rhyddfrydwyr yn ei ofni. Ni pliarhawn yn aelod o Wednyddiaeth Ryddfrydol am foment heb i mi wybod fod y Weinyddiaeth yn benderfynol na chymer swydd ar ol yr Etholiad Cyff- redinol os na fcddent y gallu i gario allan fesurau. Mae hawl Ty'r Cyffredin i ganiatau cyuenwadau yn feddiant drud i Brydeinwyr ac nid wyf yn credu yr aiff yr ysbryd cenedlaethol eofn a enillodd y rhyddid hwn mor ddinerth fel y rhoddant yr hawl o'u naw wrth alwad yr arglwyddi heb daro dyrnod diids un o'r breintiau tecaf o ryddid a enillwyd gan ein henaf- iaid. YR YMGYRCH YN MWRDEISDREFI ARFON. DeTchreua Mr Lloyd George ei. ymgyrch yn y Bwr- deisdrefl hyn ddydd Ia.u nesaf trwy gyfarfod yn Nghaernarfon. Mynegir fod Plaid Annibynol Llafur am ei gefnogL SIR E. GREY A'R ARGLWYDDI. Yn Leith, nos Sadwrn, sylwodd Syr Edward Grey fod Ty'r Arglwyddi wedi bod yn gwylio ei gyfle i ddy- fetha Ty'r Cyffredin. Nid oedd cyfle iddynt edifarhau y tro hwn, ac ar ol y frwydr byddai i Ryddfrydwyr hawlio am byth mai Ty'r Cyffredin oedd i reoli cyllid y wlad ac ni ddalient swydd ond ar amodau teg a chyfartal. Yn Rawtenstall, dydd Sadwrn, sylwodd Mr Lewis Harcourt na wnai'r Llywodraeth yn hwy ddal Bwydd heb allu, ac os na chaent ef ni chymerent y cyfrifoldeb am ani^ylchiadau'r wlad. MANIFFESTO CYNGHOR YR EGLWYSI RHYDDION. Ar ran Cynghor Cenedlaethol yr Eglwysi Rhyddion, cyhoeddwyd maniffesto ddydd Sadwrn yn galw am ddyblu ymdrechion er "mwyn argyhoeddi'r genedl ein bod o dtlifrif calon ac na chaiff yr un ymgeisydd ein cefnogaeth os nad yw am gefnogi rnyddhad addyag oddiwith enwadaeth." PLAID LLAFUR. Oyhoeddodd Tlaid Llafur maniffesto ddydd Sadwrn yn datgan mai y pwnc mawr i'w benderfynu oedd pa un ai y pendefigion ai'r bcbl oedd i reoli y wlad.
|Undebaeth yn Sir Gaernarfon.
Undebaeth yn Sir Gaernarfon. YMGEISIAETH AM BOB SEDD. Yr ydym mewn eafle, medd y "Liverpool Courier," i ddatgan yn bendaint y bydd brwydr yn Mwrdeisdiefi Arfon a'r ddwy etzhoLaoth strol -A,rfc,n ao Eifion—yn yr etholiad ag-haol- Deallir fod amryw foneddwyr yn barod i wrbh- wynebu Canghellydd y TrysocriyB, ond rhaid. aros rhai dyddiaiu cyn y gwnel y gymdeithas ekol ei detholiad terfynol. i Mewn cyfarfod lluceog a brwd o aeiodau dwb Gweithwyr Ccid-wadol Caemaxfoai, nos Lun, mynegodd Mr Nee, yn n^hamol cymeradwyaeth, y byddai'r ^tiiol-aeth yn Jtuajn' yn jyvvybod i aicr- wydd pwy fyddai gwrthwynebydd Mr Lloyd George.
YMGEISWYR GOGLEDD CYMRU.
YMGEISWYR GOGLEDD CYMRU. Y mae'r ymgeiswyr canlynol yn barod ar y I mass yn Ngogiedd CymruI Mon:—J- Griffith (It-), R- O. Roberts (U.). Arfon:—W. Jomes (R.), Alfred E. Hughes (U.). Eifion:—Ellia W. Daviea (R-). B^vrdeisdrcfi Atrfon:-D. Lloyd George (R.). Dwyrain Dinbyoh: — E. G. Hemmerde (R-), David Rhys (U ). Gorllewin Dmbych:—Syr J. EEea-bert Roberts (R-), Sam. Thompson (U.l. Bwrdeiednefi Diabych :—CSkiment Edwards (R.), Anrh. W. Ormsby-Goire (U.). Sir Fflint:—J. Herbert Lewis (R-), MilWiiad Howard (U). Bwrdeiscbrefi Faint :-J. W. Summers (R.), H. A. Tilby (U.). Sir Feirionydd :—Haydn Jones (R.). R. Jonos- Morris (V .). Sir DrofaJdwyn :-D. Davies {R.}- Bwrdeasdipefi Trefaldwyn:—J. 1). Rees (R.), Mflwriad Pryoe-Jcmea (U.).
YR ETHOLIAD".
YR ETHOLIAD". Totrir y Senedd i fyny yn fFurfiol dydd Sadwrn, Ionawr 8, a chyhoeddir y writs i ethol Senedd newydd yr un diwrnoct. Bydd mwyafrif yr etiholiadau yp y bwrdeiadrefi dydd! Sadwm, Ionawr 15. Yn y wlad bydd y pikfldleisio yn debyg o gymeryd llo o'r 1ge.g ø Ionawr hyd ddiwedd y mia.
Y Pentref lie Ganwyd fy Mam.
Y Pentref lie Ganwyd fy Mam. Ffux ohwedl yn goacd allan fywyd pentrefoil yn w 1 110 Mon. Gwobrwyedig yn Eisteddfod Gadeirio'l Mon, 1909. Cyhoeddir drwy ganiatad Cym- Deithas yr Eisteddfod. (Gan Oliver Don, Lerpwl). PENOD IX. (Parhad). Hyd yn hyn nid oedd y-tciliwr wedi siarad pr; una yn awr ymwrolodd, ac meduai, "Wei, tyùv. i 'rioed wedi gncud peth felly, na fuaswn i dro a'u set-:o nhw." Ae nieddai y captc-n, "Tydw ina ddim chwaith; ond mae gin i dri o foch bach rwan, ae yr ydw i am drcio fy llaw ar y rheini toe; ac wedyn chem-h chi ddim diodda o eisio cymwynas fel yna." Yr oeddwn i ar fin ducyd y gwnawn i cu modrwyo nhw; ond daeth v barhgen yn ot, ac nieddai, "'Kydw i wedi ca'l r.hw i'r cwt, ond mae'r liach gwta (heb gynffon) yn tyrchio 0 dan y wal." A dyna Mrs Daviea yn cipio crempog ac yn rhoi brechdan o bob tu iddi, ac nieddai, "Il,-da, Ncu bach, a dos y munyd yma i'r Gwyngi, a go;. yo ddaw Sion Roberts yma i fodrwyo y ddwy hwch." Gwelais ar unwaith fod hwyI yn ein uarcs. Toe dyma John Roberts i'r ty, in; meddai, "Wei ar y fengoch i, bobol, yfad te ydach chi bob amser. Wel, ma n ddi-wg gynddeiriog gin i, rydw i wedi strcinio fy llaw OPde, a rhaid i mi ci chario hi mewn ffunen fel hyn. Ond liidiweh befo; beth ydi dwy hwch focha rhwng giang fel hyn? Mi ddanghosa i sut i neud, ac mi rydd Tom Tomas y modrwya'i i inewn—toes dim ond eisio 'i gwthio nhw fel bydd o'n gwthio nodwydd ddur drwy ffestion, ac yna troïr blaena hefo'r goriad ma. 'Rydw i wedi dwad a.hwn hefo mi'n barod." "Na, wir, mae na i ofn niweidio'r hychod," ebe'r tCJi i w r. "Leiciwn inna ddim treio'r tro cynta ar hychod pobol ei-ill," meddai'r capten. Ac ebe John Roberts, "Twt, gebyst, mae pob un o chi weill modrwyo dwy o wraged<l, ac yn eitha parod am un arall bob un 1" Gan dybio fod Joihn Roberts wedi catio'r hwyl yn ddigon pell, dywedaia, "Cyn belled ag y mae dodi v rhaff yn nghegau'r hydiad, a rhoddi): modrwya'n iawn, gwnaf fi hyny gyda phleeer. Yr wyf yn ddigon cynefin a'r gwaith. Ac yr ydw i'n siwr y bydd eraill yn ddfgon parod i gynorthwyo o dan gyfarwyddyd Mr Roberts." Wel, wir, dyna fendith fawr 0 le heb ei ddisgwyl," meddai Mr Davies. Ac ebe John Roberts, "Mi gi-mi-a i fy Ew nad oes yruzi yn y wlad 'ma sicrach o'i afael na Capten Owen. Ac mi rown ni Torn Tomos a'r mcrch-ed i ddal ar y rhaff." Ac ni fu erioed nifer ymddanghosent yn barotach at eu gwaith. "Mi daclwn ni'r fenga gynta, ebe John Roberts; ao felly gollyng-nyd yr hynai allan o gowrt y cwt, ac fel y rhuthrai hi heibio, "Dyna i chi hwch ffit i fod yn frenhines Babilon," meddai'r gwr castiog o'r Gwyngi. Trefuwyd i Capten Owen a minnau fynd i'r cabo i ddiogelu'r hwch a alwai John Roberts yn "Ymerodres China," am mai hwch felan oedd hi. Rhoddwyd pen y rhatf i ni dros y wal, a Tom Tomos a'r ddwy ddynua i ddal ar y pen arall i'r tenyn. A rfcocs John Roberts iddynt gyfarwyddyd cyfrinachol, sef eu bod i ollwng y rhaff ar amrantiad pan roddai ef yr arwydd. Y foment y cydicdd y Oapten yn y clustiau, dodais inau y rhaff am drwyn yr hwch, a dyna hi'n eithaf diogel. "Rwan, Capten, rhowch goes o bobtu iddi, a thyn- wch yn ei chlustiau hyny fedrweh chi, i godi 'i phen hi," meddai 'meistr y seremoui ac ufuddhaodd y Oapten ar unwaith. Yr oedd traed blaen yr hwch eisoos ar gafn oedd a'i wyneb yn isaf, fel rhwng pobpoth yr oedd ei phen oyn uched a'm c'esail i, a ohyflawnais inau fy rhan mewn tua haner munud. Gwyliai John Roberts fi, a phan gyffyrddai y fodrwy, i fod yn siwr nad oedd rby dyn na rhy lac, amneid- iodd John Roberts ar y tri a ddalient y rhaff. Gollyng- asant hwythau mor sydyn, fel rhwng y sydynrwydd a gwaith y Capten yn tynu ar y clustiau, dymcliwelodd yr hwch yn wysg ei chefn, a'r Capten yn isaf; ond daliai ei afael fel pe buasai wrth lyw Hong, a bywyd mil yn dibynu arno Ac nis gwn i pa sawl tro roes yr hwch ac yntau cyn y medrais roddi ar ddeall iddo ein bod wedi gorphen hefo hono. Ac nid hawdd fuasai penderfynu pa un ai ysgreehiadau'r hwoh ai chwerth- iniadau y teiliwr oedd amlycaf. Onwedi cael deall- twriaeth rhwng yr hwch, y Capten a ninau, nis medrwn lai nag edmygu ei afaelgarwch a'i dymer rowiog, wedi y drimaeth led anghyliawn a gawsai. Ac meddai John Roberts, "Dyna fo, fyn dialen i, yn Gapten bob rnodfedd 0 hono." Ao meddai'r teilwr yn wawdlyd, "Ond piti garw na chawsa fo i-ywini gwoll na hwch focha i roi rownd ami"—ymddygiad a bsnderfynodd dynged 'marchog y nodwydd' yn meddwl John Roberts, os nad oedd hyny wedi digwydd yu flaenorol, ac meddai fo, "Mi .elli di fod yn ddistaw, Twm Tomos, fasa naw o horia ti ddim yn dal yr hwch am ei'iad." "Faswn i wedi dal hona heb y merchaid, oni bai fod fy nwylaw mor dendjar. Cawn i y rhaff yn aro am fy r.ghanol, mi ddysgwn i wors i Sion y Gwyngi a'r hwcflj," meddai'r teiliwr. "Ddali di mona hi'n solat am haner munud, pe caet td Harriet Davies am ncLKI," ychwanegai'r en44 o'r Gwyng-L i "Ga i dveio?" gofynai'r tdliwr gydag awch barodd i Mrs Davies chwcrthin nes dychryn yr hweh. "Wei, cei, mor sailed i; rhwymweli y tennyn am 'i ganol o, Cupten Owen," meddai John Robeits; ac telly fu. Ond erbyn hyny nid oedd yr un golwg o'r hweh gwta. Toe dyma rywun jn gwaeddi ei bod hi wedi coai'r Kidiart oddiar ei bacliau, ac wedi mynd i'r Ion ae yiio a ni, a minau yn tywys y teiliwr fel mwnci "organ grinder." Wedi cael i'r Ion, dyna Harriet a'i warn yn dechreu gwaeddi, "Pic, pie, pic," north eu peuau. Ac yn wir, dyma'r hwch yn dod yn ol dan hochian yn rhodregar, fel pe yn deyd na fuo hi ddim ond am dro bach. A dyna Harriet yn dechreu siarad wrthi hi, a Mrs Davies yn cosi ochr ei bol hi, a'r hen hweh yn boldordd fel pytase hi'n dweyd ei gwers wrth d-orllwyth o berchyll. Rhois inau dro ar y teiliwr wrth y tenyn, fel y byddant yn parotoi cray] i neidio. Yna euthum yn ddistaw at ochr yr hwch, a'r teiliwr yn dilyn m hyd y tenyn. A chyn bod y "Gv.ta"' wedi gorphen canmol Mrs Davies am gosi, llithrais y ewlwm rhedcg i'r geg agored, a dyna'r Oapten a'r merched yn cyddo yn y rhaff, a mod- rwyaås inau mewn munud. A chan fod y rhaff yn go hir, a'r hwch yn llefain, yr oedd y teiliwr yn rhy bell i glywed John Roberts yn rhoi orders i bawb sefylJ yn glir, a gadael rhwng yr hwch a Tom Tomos. Ar yr ysgwydiad cyntaf bu agos enbyd i'r teiliwr golli ei draed. Ond dyna'r hwch yn dechreu ysgytio wrth un pen i'r rhaff, a Tom Tomos yn ym- droelli fel esgyll melin wynt wrth y pen arall iddi. A dyna lle'r oedd Harriet a'i mam fel pentyrau 0 ddillad gwlybion, wedi ymollwng ar wal yr ardd flodeu, a IIuw Davies wrtb y "Giat Bach" wedi llwyr anghofio ei waeledd. Sion Roberts, yntau, weai anghofio ei fod wedi streinio ei law, yn euro ei ddwylo gan waeddi, "Hwi ati hi yr hen hwch gwta 1 Wel dyn, Twm Tomos I" Safai'r Cepten ychydig o'r neilltu, a ehyda dwrn ar bob Ilygad i ffugio speinddrychau, gwyliai y dymhesU, a gwaeddai'n forwrol, "Hig-a-hoil Hig-a- hoi!" nerth esyrn ei ben. Ac yr oodd mwy na haner pob] y pentre' wedi dod allan i'r Ion. Ceisiwn inau a'm holl egni gan y teiliwr fyne-d ychydig yn nes at yr hwoh, fel y mcdrai hono gael y rhaff o'i cheg. O'r diwedd medrodd yntau waeddi, "Na, na; os marw raid, marwaf lawn hyd y rhaff oddiwrth yr hweh. Gan nad oodd obaith am ddatgysylltiad ffordd yn y byd arall, eymerais fy nghyllell a thorais y rhaff. Can sydynrwydd y rhyddhad cwympodd y teiliwr ar y Ion, a rhuthrodd gwraig Ty'r Dapel i'w gynorthwyo i godi: ond meddai yntau, "Tei^iwch, peidiweh, Neli Morus Peidiweh a gneud sio thana i. 'Rydw i wedi colli pob botwm oedd ar fy nhrawsus i I" Ac felly yr aeth o i gegin allan Llain Deryn, fel y dywedai Huw Davies ,"i fyfyrio ar y buddioldeb 0 wnio botymau yn sownd." Ac i&ly y terfynodd helynt modrwyo'r ddwy hwch heb fawr 0 arwydd y cai y Capten TIcu'r teiliwr yr anrhydedd o fedrwyo mcrch Llain Doiyn. CI'" barhau.) A
Marwolaeth Lady Florentia…
Marwolaeth Lady Florentia Hughes. Nos Sul bu farw priod Mr H. R. Hughes, Kinmel, Abergele, Arglwydd Raglaw Sir Fflint. Yr oedd yn gorwedd yn wael er's peth amser.
Advertising
If your baking is not always quite successful—if you find it takes too long-try the certain and quick method of home baking with 'Paisley Flour' (Trade Mark) —the sure raising powder- The "Paisley Flour" way is- to 8 parts of ordinary flour add I part of Paisley Flour," then follow with the other ingredients as usual. Paisley Flour is the economical raising powder. In 7d., 3d., and id. packets. The 7d. packet will raise 7-lbs. of flour, making the cost of the mixture but a little over 2d. per lb.
Betsan Jones ar Bobol a Pethau.
Betsan Jones ar Bobol a Pethau. (Gyni Hi ei Hunan). GNEUD PWDIN DOLIG. Peth cas trybedHg ydi colli chwartar, a mi fydd Huw yn ddrwg ei dempa.r am Cs os digwydd iddo fo a (ina gysgu han-er awr yn hwyr. Toos dim byd hawsaoh ci ncad na hyny pan mae hi mor d." wyiI yn y boireua a phan fydd gan bobol gyd wy bud da wal eu bod yn 4:far igfeud ê- dy/eds^dd, un fcily ydw i. Ond nid colli chwartar end oolli vl-micls g-yfa ddaru fi, fel mac mwya'r riti, a rydw i wedi cael wn i ddim faint o lythyra yn holi ydw i'n fyw neu ydw i wodi marw. Wn i ddim ooddan nhw'n dusgwyl i mi afcob tasa ffash' wn beth a hyny wed-i digwydd. Mi glywis fed rhyw ddyn cl;f&r tua LI-LL n dtwi yn cam radal i bobol wedi marw fyw yn dawcl. Mao o'n aflonyddu arayn nhw ac yn eu hoJi bedi eu ba,rn ar y peth yma nezil pcrth arall. Mi Íélswn yn lc;cio gwvbod ydii pobol wedi marw yn fwy byw i a dydd na rhciny 6y'n dar- .c ,in y "Cicrianydd." Beih sy wodi dwad i bc.bol, dciadwoh, rwan ? Tyd.i mund i'r North Pol ddiim d^.gon—rnao'n rha:d iddyn nhw gael mund i dra- gw^ddoMcg. Mae'r cos yma wedi mund yn f«n- triis ofnafean, a mae nhw'n bownd o golirr ffordd a tl:-ysu os na wa.tsian nliw- Roeddwn i w-sdi arfar ii- '.e,a.dwl fod oodi sprydion wedi dar- fed o'r wlad, ond m¡w'r Stead hwnw—dyna ei enw fo-wrth: 0 hyd ddyliwn. Fasa wa.eoth iddo adDJ llonydd iddyn nnw. Tydw i'n ailla dim nad ydan nhw'n gwybod Bawer—yn gwybod mwy o beth direiwm am danom ni nag ydan ni yn wybcd am danyn nhw Mii. ofyixxld gwraig Dafydd Rotlant y Bala i.ddo ryw dro ocdd o'n mcddwl y basa nhw'n nabod eu gilydd yn y nefoedd, a 1111 ddcudodd ynta wrthi fel ergyd o wn: "Wyt ti'n meddwl, dywcd, y bydd'wn ni'n wirionach yno nag ydan ni Ond prun bynag am hyny, toes gan neb ddim busnes i fyn d i r byd rdeisa i ofyn barn pobol am beth-a'r byd yma. Ond rydw i'n crwydro run fath a'r ddafad heno yn y ddamog. Colli wsnos ddaru mi, ac am hyny roeddwn i'n son. Toedd gen i run lein yn y "Clorianydd" dwoutha, a mi ddylswn sponio pam. Tyd:i'r bai na'r cyfrifoWeb ddim arna i. Dalkwch hyny bod yg un. Huw ydi'r troeeddwr —y to, ran hyny, ydi o bob amsor, a mi Iasa mywyd i'n liapus iawn tasa. posib daliit IIuw. Ond er gw-ell ac er gwaeth y cymes i o, &0 os o«s mwy o'r gwaith nag o'r gwell ynddo fo y fi raid ddiodda, a rydw i'n gneud hyny yn ddifi- taw. WeJ i ohi rceddwn i'n bwylio atii fel arfar i sgwonu yr wsnos ddwaotha, 9 dyna Huw yn rhoi cic i'r gath ac yn taflu ci esgid ar ei hoi. Mi ddalltas mewn munud fod o'n cael un o'r FFITIA STERICS fydd yn ei bceni'n amlach nag y basa nob yn meddwl. Yn mhen sped, dyna fo'n deud, "Bet- san." mi wvddofit o'r gora fod y Bcibil yn deud mai nid ar fara yn unig y bydd byw dyn, ond ddyliwn nad wyt ti ddim yn eoelio hyny." "Co^lio," ebra fina, "yd\v, deby, iawn, ac nid ax fara yn unig yr wyt ti'n byw-rwyt ti'n cael te, a llaeth, a thatws. a chig hefo fo, a fedra i gael dim ohwanag i ti heb fund i ddylad, a wna. i mo hyny i ti na neb araJl." Ac modda fo: y I "Tasa ti'n sgwenu llai ac yn stydio mwy mi fasat yn gwybod mai bara ydi'r cwbwJ ddaru ti emwi yn ol y sponwyr gora." I I we], be sgynat ti eisio?" medda. fina. "Pwdin Dolig," medda fyn.ta- Nid dyn i ymresymu a fo ydi Huw, ac felly rhaid oedd mund ati i'w arg-y- hoeddi mewn ffordd arall. Mae na rai pobol .yn y byd wn.dr siarad mo'r tro, waeth heb apelio at eu pena, ao feily toes dim i'w neud ond apelio at eu stumog. Un f-ally ydi Huw ni. Faint bynag o ddiffyg sy ar oi ben cbvrvncdd o rioed fod o'n mifi-o'u byta, a thasa fo'n nieddwl na chawra fo bwdin Dolig unwai.th yn y flwyddyn mi dora ei galon, a fasa waeth gyno fo heb fyw. Gneud y pwdin anhehgorol angcnrh'eidiol hwnw felly y bum i yn Ile sgweniu yr wanoe ddwaetiha. ao mi zewoh yr hanr-s gyntad y ca i'r tees oddiar y mj-tr-add- Hyn yn fytr ao yn fler.-B.J.
Llythyrau at y Golygydd. --
Llythyrau at y Golygydd. [Nid ydym yn gyfrifol am syniadau ein Goheb- wyr.Gol. ] 0 LANGEFNI I RHOSFAWR. Syr, Yr wyf yn ddiweddar wedi gorfod teithio hyd ffyrdd plwyf Llanddyfnan, a'r ewestiwn ddeuai i fy meddwl oedd, a glywodd Cynghor Dosbarth Twrcelyn son am steam roller" erioed! Mae plyg o geryg mawr, nid dwy ond pedair i chwe' modfedd, o ochr i ochr o Twynysgo i California, a chosb ar geffyl a char neu drol yw myned hyd-dd-" Clywaf fod pobl yn myned i Langefni hcibio Bodgyndaf a'r Ddreiniog,-cylch o ddwyfilldir, a rha'i drwy Capel Coch, yn htrach na 1 iyn id hyd y ffordd a nodais. Posibl y daiieuir fod y ffordd yn rhy gul i ddod a'r roller livi- ddi; os felly gellid gwneud y gwaith yn y nos. Ychydig bunoedd fyddai'r holl draul. ac arbcdid canoedd. "Penny wise, p una foolish," ydyw trin ffyrdd yn y modd yma. Y mae digon o arbrawfion wedi eu gwneud, a dangosir yn eglur fpd ail-wneud gwyneb y ffyrdd gyda'r roller yn arbediad mawr. Y mae Cynghor Gwledig Valley yn cymeryd roller er's blynyddau, ac y mae eu trethi yn is am hyny. Gofaled y trethdalwyr yn yr etholiad nesaf am gynrychiolwyr fydd o blaid ffyrdd priodol i ddyn ac anifail.—Ydwyf, etc., TRETHDALWR.
Y Ty y Trigwn Ynddo.
Y Ty y Trigwn Ynddo. Wedi darllen yr ysgrif ar "Ddyn" yn eich rhifyn cyfoethog yr wythnos ddiweddaf, cofiais fod genyf finau rai ffeithiau dyddorol yn nghadw o barthed y corph dynol. Ceir ynddo 206 0 esgyrn a 522 0 gyhyrau. Mae'r gwythienau gwaed manaf yn "rhy luosog i'w henwi," ond y mae oddeutu 1000 o-rai mwy y rhed y gwaed trwyddynt dan lywodraeth y galon. Gwneir y gwaed i fyny o ddwy elfen, a ddesgrifir gan anianwyr fel gronynau coch a gwyn, a rhifant rai miloedd o filiynau. Mae'r ty y trigwn ynddo hefyd yn cynwys oddeutu 600 o fan wifrau, sef y nerfau, wedi eu cysylltu a'r ymenydd a llinyn y cefn, ac y mae'r gwifrau yma bob amser yn fyw o negeseuon yn cael eu dwyn i'r brif swyddfa -yr ymenydd. Mae'r "gyfundrefn awyrol" -i ddwyn awyr iach i'r ty-wedi ei wneud gyda defnydd mor hynod deneu fel y gellid, wedi lledu y defnydd hwnw, guddio darn o dir gydag ef fyddai'n ddigon mawr i adeiladu palas arno. At yr ysgyfaint y eyfeiriwn; sy'n cynwys canoedd o filiynau o awyr-gelloedd. Yn mhob modfedd o'r croen sydd am y ty ceir 2500 o dyllau chwys. Trwy y rhain daw allan Iawer o ddrwg sy'n dueddol i fod yu muriau y ty; ac y mae esgeuluso ymolchi yn achosi i'r tyllau gau. LI.L.J.
Ynadlys Porthaethwy.
Ynadlys Porthaethwy. Cynhaliwyd yr 'Ynadlys Ewn ddydd LIuD, gerbron Mr Bulkeley Price ac ynadon er- aill. Cyhuddwyd Wm. Humphreys a George Humphreys o drespasu mewn ymchwil am helwriacth ar dir Mrs Morgan, Plas Coed Mor. Erlynid gan Mr Tciornton Jones. Honid nad oedd y ddau gyhuddedig yn agos i'r lie, a rhoed iddynt y budd o'r amheuaeth oedd yn bodoli. Gwrthodwyd ail-wrandaw'r achos. Gwilym Jones, Bull's Head Inn, Pentraeth, a gyhuddid o ganiatau meddwdod yn ei dy, a chyhuddid Richard Jones o fod yn feddw yno. Dirwywyu R. Jones 53 a'r costau, ond taflwyd allan yr achos yn erbyn y tafarn- wr.
" Pasio Heibio " Prif-Gwnstafel…
Pasio Heibio Prif-Gwnstafel Mon. Ysgrifena gohebydd i'r "Police Review" i gwyno oherwydd y modd y dyfernir Medal Heddgeidwadol y Brenin, a dywed:- Fel engraipht o argymhellion yr Ysgrifen- ydd cartrefol cymerer achos y prif-gwntabl- iaid. Y mae'n agos i ddau cant o honynt yn siroedd a threfi Lloegr a Chymru, ac y mae dwy ran o dair o honynt wedi codi o'r rheng- oead. Eto i gyd, y mae'r chwech prif-gwn- stabl yr argymhellir yr anrhydedd hwn iddynt gan yr Ysgrifenydd Cartrefol o fysg yr un ran o dair, sy'n cynwys boneddigion na fuont erioed yn yr hcddlu cyn cael eu penodi yn brif-gwnstabl." Ychwanega'r gohebydd Ahwybyddir Prif- gwnstabl Mon, yr hwn a ddechreuodd ei yrfa yn yr heddlu fel cwnstabl 48 mlynedd yn ol, er ei fod o bosibl yn ystod tymor ei hir was- anaeth wedi ymladd brwydrau caletach, ac yn sicr wedi gwneud mwy o aberth arianol vn achos gwirionedd a chyfiawnder, a thros wein- yddiaeth heddgeidwadol lan a gonest. Ond y mae'n cael ei basio heibio, tra yr anrhyd- eddir un sydd 20 mlynedd ieuengach fel swyddog."
TELYNEG.
TELYNEG. Pan ai i mhriodi. mi fynaf own gwya 0 d'dail y lilicd ey'n tyfu'n y llyn. Mi hlethwi 0 gwxmpas ei odrau lliaes Y milfyo; bach melyn sy'n tyfu'n y maea. 0 amgylch fy ngwddf mi rolf g'wrel ooch I woddu fy ngwrid fydd yn lliwio fy rricch; A ch'lyrnaf fy ngwasg gydag iorwg gwyrdd Yn gymysg a gwyddiid bach ochffiau y ffyrdd. Mi hl-et.haf yr h,aulwen yn xAornnau fyngvvallt, A ohorotn ar hyny o lasdfdail yr aJlt; Caf bcrla.'u y ivawrddydd yn adcburn i hoti, A rhosed ynrhcsi o gwmpas fy mrctn, I guddio y fan bydd fy ngha-lon bacfti i Yn euro mor gyflym a d wndwr y Hi. Mewn eiuraidd' sandalau mi gerddaf yn lion At alloT yr eglwys ar ochor y fron; Tan hono bydd rbywwn yn die-gwyl fy nglham, Ei freichiau'n a.gorooa'j galon yn fflam; A minnau, mi fentraf, i'w fynwes heb fraw, A rhoddaf fy mywyd i gyd yn ei law. Ben bo.Teur dydd hwnw bydd awel y de Yn cbwifip bane mi: o bali'n mhob Ho; A'r haul mawr ei hunan gan chweirthin yn ga Oneura y Uwybr o'r eglwys i'r ty- AWEN MONA.
[No title]
YD. LERPWL, Dydd Mawrth (Rhagfyr 7fcd).- Agorodd marchnad Lerpwl yn sefydlog i wenith heddyw, ond gyda galw tawel, yn ol prisiau dydd Gwener; gwcnith Manitoba, o 7s ll|c i 8s y eanpwys. Galw araf oedd am flawd, ond heb gyfnewidiad yn y prisiau. Prisiau ceirch a blawd ceirch yn gadarn, ond y galw In dzwei. Ffynai galw gweddol a.m i:^ira.Wn Americanaidd; mathau eraill yn dawel, yn ol prisiau diweddar. Indrawn Galvaston, o 5s lO.Jc i 5s 11c y eanpwys, ind- rawn Gogleddol newydd, o 5s Sc i 5s 8|c; ind- rawn Plate melyn, goreu, 0 5s 51e i 5s Gic; indrawn Odessa, newydd, o 5s 5c i 5s 5e; a phys Canadaidd, o 7s 9c i 7s De y can- 2 YS- Ffa Chineaidd, 0 29s i 29s 3c y chwarter. ANIFEILIAID. BIRMINGHAM, Dydd Mawrth (Rhagfyr 7fed).—Cyflenwad bychan a galw ta wel oedd yn Birmingham heddyw. Gwartheg Hcn- ffordd, goreu, o 7c i 7ie y pwj-s; eto, byr- gorn, o Gc i 7c; teirw a buchod, 0 4^c i 51c; myllt, 0 Glc i 7e; mamogan a myherin, o 41e i 5Jc y pwys. Yr ocdd galw bywiog am foch, a'r cyflenwad yn fwy. Moch bacwu, lis 4c yr ugain pwys; cutters, lis Gc; pyre, lls 9c i 12s; a hychod, 10s yr ugain pwys. SALFORD, Dydd Mawrth (Rhagfyr 7fcd). —Yr oedd nifer gweddol dda yn y farchnad heddyw, a phrisiau gwell yn cael eu talu na'r wythnos ddiweddaf am wartheg a defaid, a gwnaed masnach weddol. Nifer yr anifcil- iaid oedd yn y farchnad:—Gwartheg, 2309 (lleihad o 73); defaid, 9305 (Ileihad o 2043); lloi, 102; dim moch. GWLAN. BRADFORD, Dydd Llun (Rhagfyr 6,ed).- Tawel oedd y farchnad i wlan y Trefedig- aethau, ond y prisiau yn sefydlog. Mae cneifiau Seisnig mor gadarn ag erioed, ond y mae yn cael ei brynu yn benaf at wasan- aeth cartref. Mae prinder mawr am wlan hesbyrn canolig a rhywiog, a gofyna rhai Do am wlan myllt Lincoln. Mae "fellmongers" yn y wlad yn gofyn peth mwy am wlan crwyn.
BANGOR MARKET.-
BANGOR MARKET. MEAT, BUXiiiK, AKD KUUS.—Fresh buitev Is 3d per lb.; fresh egfs, 6 for 1B Irish, Danish and Canadian butters, Is Id to Is 4d per lb. beef, 5d to lOd per lb.; mutton, 6d to 9d per lb.; lamb, 7d to lad per lb.; veal, 8d to lid per lb.; pork, Sd to 10d per lb.; ham, Sid to lid per lb.; bacon, 8d to lid per per lb.; fat pigs, 41d per lb. FISH, POULTRY AND GAME.—Chickens, 4s d6 to 51 per couple; fowls, 11 9d to 2a 3d each; hares, 2s 6d to 31 6d each; rabbits, 6d to 9d each pigeons, 9d per brace; pheasants, 4s ód to 5s per brace; partridges, 4s 6 per brace; wild ducks, 4s bd per brace; dUCKS. 2s 9d each; geese, Is per lb.; smoked salmon, Is Sd per lb; soles, Is 2d to Is 6d per lb. I turbot, 1& 2d per lb.; brill, Is per lb.; halibut, 9d per lb.; lemon soles, 9d per lb. plaice, 4d to 6d per lb. whiting, 4d to Gd per lb. gurnets, 3d per lb. hake, 4d per lb. mackerel 4d to 6d each; skate, 4d per lb. cod, 3d to 6d per lb. haddocks, 4d to 5d per lb. lobsters, 2s each; whits bate, 6d per pint; prawns, Is per lb.; shrimps, 5<1 per pint. FRUIT AXD VEGETABLES.—Potatnes, 121bs. for 6d;; carrots, BIbs. for 6d; turnips, Id per lb. parsnips, Id per lb.; cabbages, Id to 3d each cauliflowers, 2d to. 4d each; celery, 2d to 4d per stick; leeks, 1d per bunch; grapes (English), Is 6d to 21:1 per lb. grapea (foreign), 6d to 8d per lb. tomatoes, 6d to 9d per lb. }> apples, 2d to 4d per lb. pears, 3d to 6d per lb. LLANGEFNI, Thursday.—Butter, Is 2d per lb. eggs, 8 for 1%; beef, 6d to Sd per lb.; mutton, 7d to 9d pexs lb.; lamb, 9d to lOd per lb.; veal, 7d to 8d per 'b. pork, 6d to 8d per lb. fat pigs, 4id to 4|d per lb, ;I fowls, Is 3d to Is 6il each; ducks, 28 3d eacb; potatoes, 5s per sack; oats, 15s to 16s 6d per quarter. CARNARVON-—Fresh butter, Is 3d per lb. J fresSh eggs, 14s per 120; beef, 2d to 9d per 1b- mutton, 7d to 9d; pork, 5d to 9d; veal, 5d to 9d; lamb, 9d to 10d; fat pigs, 4^d to 5d f cr lb.; potatoes, 3e per cwt.; ducks, 2s fd to 3s 6<l eacdi; porkets, 18s to 22s each; bacon p ^d^ BOWS, 3id perlb. PWLLHELI, Wednesday. Butter, Is 2d; ducks, 4s to 4s 6d pea- couple; geese, 5a to' 7a each; fat pigs, 4jd; porkets, 17s to 21s; fowls, 2s per oouple; mutton, 7d to 9d; beef, 6d to lOd; pork, 6d to 9d.
Family Notices
Cienedi^aethau, Priodasau, a Marwolaethau. r — —— GENEDIGAETHAU. Jons.-Taohwedd 2&n, yn 64, High-street, Rhyl, i Mr a Mrs Allen Jones, inab. Rob.rts.T-ach-Ncd.(i &fed, priod y Parch J. W. Roberts, B.Sc., Syihet. ar fab. Thoniaa-—Ar yr 28ain, yn Bryn Tiiricn, Ca.e- llte.ppa, Bang-or, 1 Mr a Airs Sam 'Lnomas^ merch. PRIODASAU. Francis—Jones.—Rhagfyr 7, yn Smyrna, Uan> gefni, gan Mr \Y in- Edwards, Cofrcetrydd, Mr Jorm Francis, penllam, LlajiaUgo, a Miss Mary Jarua Jones, Criinaoh, llanfair M.E. MARWOLAETHAU. ol CON, r 4ydd, yn llhydychain, Elizabeth, pirioct y Paroli J. P. O'Connor, a mch y diweddar Robert Pric-hard, Llwyd- iarth EsgOb, Mon. Williams.—lachwedd 23ain, yn 55 mlwydd oed, Rioe, anwyl briod Amy Bulmeir, 0 Newlyn, Ennerdale-road, New Brighton, a mab hynaf y diweddar Rioe Wiliiaans, Pwllheli.
ER COF
ER COF Er serohog gof am John Owons, oyn-swyddog yn s-s. "Galtoa Moore," Oatirgybi, yr hwn a fu farw: Rhagfyr lleg, 1908, yn 72 dd oed, ac a gladdwyd yn mjmwfciit I.iajideig.au Rhagfyr 15fed. II A'u gwthredçeùd sJdd yD eu oanlyn hwynt."
Nyddwyr Cotwm Sir Lancaster.
Nyddwyr Cotwm Sir Lancaster. Penderfynodd nyddwyr cotwm Americaa- aidd yn sir Lanaster trwy fwyafrif mawr barhau i redeg eu melinau am amser byr hyd ddiwedd mis Chwefror.
Teulu yn cael ei Ryddhau Oddiwrth…
Teulu yn cael ei Ryddhau Oddiwrth Atiechyd. ZAM-BUK YN RHODDI YMWARED I BUMP 0 BLANT. MEWN UN TEULU, o FRIWIAU DYCHRYNLLYD AR GROEN Y PEN. Ceir yn achos Mrs M. Goldsmith, 28, Deg- ford-road, Canning Town, Llundain, esiampl nodweddiadol o'r meddyginiaetbau anghyffredin ddygwyd oddiamgylch gan Zam- Buk yn ddiweddar, mewn rhanbarthau sengy, lie yr oedd "eczema" ac afiechydon ar groca y pen wedi myned yn bethau cyffredin. De- alla gohebydd newyddiadurol a ymwelodu a hi fod pum' plentyn Mrs Goldsmith,—Ernest (14), George (12), Arthur (10), Fred (7), a Daisy (5),—yr oil yn dioddef am lawer o fis- ocdd oddiwrth friwiau dychrynllyd ar groen, y pen. "Cychwynodd Arthur gyda gwreinyn ar ei ben," meddai Mrs Goldsmith. "Trodd 11 gwreinyn yn friwiau cas, llifeiriol, y rhai a' ymledasant dros yr oil o ben y bachgen. Caf- odd plant eraill, y naill ar ol y llall, yr afiechydon, yr hwn yn mhen ychydig wythi nosau oedd wedi bwyta yn mron yr oil o'u gwallt i ffwrdd. Yr oedd yn rhaid iddynt, wrth gwrs, aros adref o'r ysgol. GorchudcU iais ben pob un o honyiit ag enaint rhad a. gefais gan y fferyllydd, ond yr oedd hwn fix hollol ddifudd. Yr oedd y plant- druaixij mewn poen parhaus, ac yn mron a'm syfr- danu trwy eu wylo a'u hocheneidio. Ychydig iawn 0 gysgu oedd i'w gael yn y nos i un o honom, ac yn y dydd nid oeddwn braidd yn cael gorphwys o gwbl. "O'r diwedd cymerais y pedwar bachgen J. Ysbytty Cyffredinol Llundain, lie y cawsanB bob sylw. Ni chafodd enaint a meddygin* iniaethau yr ysbytty, modd bynag, ddint effaith dda; ac ar ol hir brawf, dywedodd 55 meddygon wrthyf nad oedd un gwellhad yn bosibl oddieithr trwy X Rays. Ni wyddwi* beth i'w wneud, ond nis gallwn weled dini arall ond gadael i'r plant fyned o dan ye X Rays. "Un diwrnod daeth fy ngwr adref, a dyw. edodd iddo glywed fod Zam-Buk yn betij rhagorol i wella afiechydon ar y croen. Siari adasom y pcth drosodd, a phenderfynasom, cyn cydsynio i driniaeth yr X Rays, i roddi prawf ar y balm hwn. Gwyliem yn bryderua i weled pa effaith gawsai Zam-Buk, a bodd- hawyd ni yn fawr wrth sylwi ar welliant' buan yn yr oil o'r plant. Darfu i mi, yuf gyntaf, olchi eu dwylaw a seuon meddygin- iaethol Zam-Buk, ac wedi iddynt sychu taen- ais Zam-Buk dros yr oil o'r lleoedd dolurus.^ Cafodd y plant esmythad drwy Zam-Buk, a rhoddasant i fyny wylo. Yn y nos, hefyd, yr oeddym 011. yn cael cysgu da. "Nid oedd unrhyw bryder wed'yn yn fy¡: meddianu gyda golwg ar i'r plant fyncd o dan law-weithred feddygol, ar ol i mi gych- wyn gyda Zam-Buk. Yr oedd y balm ang- hyffredin hwn yn gwneud rhyfeddodau C Sychodd y briwiau ar ben pob un o'r plant, a philiodd y cramenod oedd wedi ymffurfio yn rhwydd i ffwrdd. Ymddangosodd croerf newydd, a thyfodd y gwallt. Cafodd yr oil o'r plant eu gwella trwy y Zam-Buk hynod i hwn, ac y mae yr oil wedi myned i'r ysgol gyda chroen penau glan, a phenau rhagorol of wallt. Y mae y cymydogion yn gwybod nt. y meddyginiaethau hyn, ac yn synu fod dina: wedi gwella y fath achosion drwg." Y mae Zam-Buk, y balm rhyfeddol a ddygx odd ddedwyddwch annisgwyliadwy i gartref Goldsmith, yn cael ei werthu gan fferyllwyS am Is ljc, 2s 9c, neu 4s 6c y blwch; neu gelliu ei gael yn uniongyrchol am yr un bris, oddk wrth Zam-Buk Co., 45, Cow Cross-street, London, E.C.