Y Clorianydd

MEN AT BRIDGE. SMITHFIELD. TO BUTCHERS. CATTLE DEALERS, AND OTHERS. MESSRS JORS PRITCHARD AND PORTER 1f.. beg TO announce that their NEXT SALE will be hold ut the above Smithfield on MONDAY if EXT, November 4th, 1901. commencing at One p.m. prompt, and will include 25 Head of Prime Well-fed Bullocks, Heifer and. Cows, two in OaIf, Milch Cows, about 90 Well-fed Mountain and Shropshire Em? and1 Lambs. Bodhyfryd, Bangor (Teleplbone 47). PEXCYW, GWRED* KJ, AMLWCH. Bydd i'r MELSTRI PRITCHARD a PORTER. Bangor, lf a-SOD AR < >GSIWN CYHOEDDUS, yn y lie, mewn lotiau (-vii-etis i siwtio cynuerwyr, ddydd Gwener, Tachwedd" 22ain, 1901. .am DdJau o'r gloch y prydrwwn. yr oil o'r 1TR FIORI rhaporol hwn, un a ystvrir y Borfa, fwyaf cyfoefchog yri Mon. Hefyd, Dan GAE ARE DIG (IS o Aceri), yr Had! a'r Gwr- taith at ba. rai a gvfteuwir gan v Landlord. .2215 COUNTY OF ANGLESEY. TY'NYCOF.D. LIANGADWALADR. IMPORTANT' TO FARMERS, PARTIES FURNISHING. &c. MESSRS HUGHES AND JONES HAVE BEEN favoured with instructions by the Executors of the late Miss Lloyd to SELL BY PUBLIC AUCTION on the premises as above, on WEDNES- DAY. N'.riT. 6th. 1901. the whole of the Farming fcifcock and1 the Household Furniture and Effects, -m-h-Leli briefly comprise:—Two Prime Fat Cows, One Milch Cow, Ycarting Bull, Severn Fat Sheep, Dog Car, Plough. Harrow, Turnip Slioer, ChaS Gutter. Churn and Dairy Utensils, Mahogany Hair- eovered Suite of -eight pieces. Mahogany Sidieboard, Overmantel, Occasional Table. Mahogany Hall Table aad H it Standi, Mahogany Glazed Cupboard, Mahogany Dining Table, Six Maliogauy Dining- room Chairs, Ovat Mahogany Table, Leather- oovered Sofa, Two Pembroke Tables, Settle, Deal Cupboard. Oak Leaf Table, several Arm and Single Oak Chairs, Fenders and Fire Appointments, Para- ffin Cooking Stove, Six Brass and Iron French Bed- steads, Mahogany Half-tester Bedstead, Six Feather Beds, Bolsters and Pillows'. Carpets, Linoleum, Mahogany Marble top Washstand', and Swing Mirror. To iet Table with Jewel Side Drawers, Bedroom Chairs, Towel Rails, Toilet Sets, Night Chair, Wardrobe, Wash-stands and Dressing Tables, Oak Gent's Wardrobe, Di<esser, Cheese Press, Crockery. China and Culinary Utensils, etc. and a Ruidge-Whitworth Lady's Bicycle. Sale to commence at. 11 am. prompt. Furth-er particulars of the Auctioneers1, Boctorgan and Amlwch. 2211 ■ ■ ■— CYNGHOR DOSBARTH AHTHWY. PLWYF LLANDEGFAN. MAE y CynghoT uotojd yn barod i DDERBYN jYi CYNYGION (TENDERS) am wneud GwAL NEWYDD ar ochr fforxM ger Maldwyn Stores. Manylion ond ymot'yn a mi. Cvnygion (Tenders) i'w hanfon i mi ar neu. cyn TACHWEDD 12fed. Nid yw y Cynsghor yn ymrwymo i dkferbyn y Tencfer isaf nao unrhyw Dendler. Trwy Ordhvmyn— EDWARD JONES, Surveyor. I'LWYF TRKFDRAETH MAE v Cynghor uafood vn barod i DDERBYN CYNYGION (TENDERS) am wneud GWAL NEWYDD with Chwarel Ty Pigm. Manyiion ond; ymofyn a nú. "1 erideivj i'w hrmfon i mi ar new cyn TACHWEDD 12fed. Nid yw y Cynghor yn ymrwymo i ddlerbyn y Tender Isaf nac unrhyw Dender. Trwy Onin-myn- WD WARD JONES, Surveyor to the said Council. Rhydydelyn Fa.wr, Pemitraeth. 2199 VALLEY RURAL DISTRICT COUNCIL. INSPECTOR OF NUISANCES AND SURVEYOR OF NEW BUILDINGS. THE above-named Council will, at their Meet- ing to be held on TUESDAY, the 12th day of November, 1901, proceed to the APPOINT- MENT of an Inspector of Nuisances and Surveyor ■of New Buildings for their District. The Salary for the Combined Offioew, whioh is in every respect inclusive (except stationery and postages) will be at the rate of £ 75 per annum. Preference will be given to Candidates under 35 years of age, able to prepare and execute works of drainage, etc., take levels and sections, and I possessing a good knowledge of building con- struction. Particulars of the Appointment and Duties may be obtained on application to— JAMES E. HUGHES, Clerk to the Council. Brvncuhelvn, Llanerchymedd, j2th October, 1901.. 22071 TREWALCHMAI U. D. SCHOOL BOARD. SCHOOL ATTENDANCE OFFICER. APPLICATIONS are invited for the appoint- ment of School Attendanoe Officer for the United School District of Trewalchraai, which com- prises the Parishes of Bodwrog, Oeirohiog. Hen- eglwy. Llanbealan. Llandrygarn, Liangwyllog, Llechcy nfar wydd, and Trewalchmai. Salary (to include travelling and all other ex- penses except the cost of books and stationery) will be at the rate of P,15 per annum. Applications, 1 stating aJ. present and past occupation, and ac- companied) by copies of three testimonials of recent date (which will not be returned) to be delivered to me at Brynoubelyn, LLanerchymedld, not later than Thursday, the 28t.h day of November next. JAMES E. HUGHES, Clerk to the eaidl School Board. October 26th, 1901. 2209 W-A-LIA HOMIJ"- and REGISTRY for WELSF C-T SERVANTS. -YN ETSIEU, MORWYNION par chits i leoedd da. —Ymofyner a r Arolyges, Mrs Griffiths, 2, Hope-place, Liverpool. 2214 ~N E JSliEU. APPRENTICES" i'r ",IOL- Y LINERY." Ymofyner yn y Bee Hive, Llangefni. 2213 VTTANTED a WoVking HOUSEKEEPER for a W bachelor, able to milk and make butter of two or three cows and do ail the general work of the house. —Apply, E.H.S. '8Clorianydd ANTED, at term^ PLAIN COOK wash, bake country: threw in family; g*>°c!; ^v^es' Country woma.n preferred.—Apply, "Z. ''Clo-r- ianydd" Office. Llangefni. R WERTH7 MERLYN rinwng 11 a 12 dyrnfedd o uchder conolandi mewn cyflwr da; Spring Cart a Harnis i'w siwtio heb fod fawr gwaeth na newydd; hefyd Can Liawth yn dial o bobtu 15 galwyn, hoefo talp ynddo.—-Ymofyner a "H. P. "Clorianydd" Office, Llangefni. 2212 A R WERTH, OASEiG Gref, tuag un dyrnfedd ar f\ bymtheg; hafydi, Pedair neu Bianp o FYCHOD Da, un ar" ben ei haimser; a Thri o LOI chwa mis oed, ac amrvw o NWYDDAU FFARMIO.—Ymofyner a John Williams, "Tre- gofisai," Cfciryaes Bay, Anglesey. 2CQO FFERM AR OSOD yn n^hymyd ogacth gynyddol Rhosneigr; mewn cyflwr rhagoroi. Ty a Thai Allan da a, helaeth. Cyflewdra nodedlig. Medidiant dioe& -Ynlofyiier Y. Z., Post Office, Llanfaelog. 2002 SIR FON. AT DYDDYNWYR, GOFAINT, SEIRI, AC ERAILL. AR OSOD, FFACTRI perthynol i Pandy Cefn Coch, Llanfecheil, yn ngnyda Ty newydd a lerydd idilynt-. Un Ystafell yn mesur dros 17 llath'o hvd a chwe' llath o led. Yn lie manteisiol at Weithdy i nnrhyw Grefftwr. Hefyd, Pum' Acer o Dir rhagorol (neu heb Dir). Yr oil mewn cyflwr da, yr. c\-f!ens at ddechreu busnes, ac yn nghanol priVaraaethwyr Mon. — Am fanylion pellach ym- ofyner a Mrs' Roberts, Pandy Cefn Coch, neu "Mr R Williams, Auctioneer, Bull Bay, Amlwch. 2178 5 H I G H S T BEET, LLANGEFNI, • 30, Thomas Street, Hclyhead. AMR VW SETIAU 0 HARNIS AT GERBYDAU YX BAP.O)"• MEWN LLEDR DU A BROWN. Dymuna El AN WTLLTAMS, •w^^ud yn hvsbys fod ganddo GANOEDD o CH^VIPIAU o BOB MATH am BRIS TEG. Cyn prynu yn unlle arall, talwch ymweliad a'r lleoedd vchod, a chewch fwy o ddewis nag yn nnlle arail yn Nghymru. 2041 BRYN MARCTTOG, PORTHYFELIN, HOLYHEAD. HIGHLY IMPORTANT SALE OF HOUSEHOLD FURNITURE, ETC. MR H. PARRY JONES has been favoured with instructions bv the Representatives of the late O. JONES, Esq., R.N., to SELL BY PUBLIC AUCTION at the a.bove Residence on FRIDAY. the 1st November, 1901. the whole of the VaJuable Assemblage of HOUSEHOLD FURNITURE, being the Appointments of Dinksg-room, Drawing-room, Study, Four Bedirooms, Kitchen, Pantry, etc. The following is a brief summary :—Mahogany Hall Stand, Mahogany Carved Hall Chair, a Magnificent Solid Mahogany Telesoope Dining Table, 8ft. by 4ft.. with Carved Legs; a Fine Gilt Frame Pier Glasj, a Very Substantial 6ft. Spanish Mahogany Pedefrital Sideboard, Mahogany Frame Couch, Six MaJiogany Dining Chairs in Leather, Two Easy Chairs, a Complete Walnut Frame Drawing-room Suite, Nine Pieces, in Utrecht Velvet; Four Tier Whaltnot, Two Magnifioeant Gilt Frame Pier or Consol Glasses, a Verv Hancfeome Sheraton Maho- gany Inlaid Car(I Tabte, Mahogany Knee Hall Ttable, Smoker Chairs, Several Steel Bar and Brass Rail Fenders. Wicker Chairs. Rocker, Oval Inlaid Loo Table, Two Brass Window Poles, Complete; Oocajsional Tables, Mahogany Pembroke and other Tables, One Massive all-Brass Half-tester Bedstead, with Curtains, Compete; Three Iron Bedsteads and Palliasses, Two Very Substantial Mahogany and Deal Chesst of Drawers, One Mahogany French Chest of Drawers, with Carving; Three Spanish Mahogany Marble Top Washstands, Several Toilet Glasses, Dressing- Tables, Towel Rails, Bedroom Chairs, Mahogany Commode Chair, Bed Linen, Blankets, Quilts, Table Linen, etc. Four Prime Goose Feather Beds, Hair and! Wool Mattresses, Toilet Ware, Seveorai Engravings, Photograviures. etc. a Fine Dinner Service (about 70 Pieces), Two China Tea Services, Table Glass, Odd Lots of Platte Oubfclery, etc. the Appointments of Kitchen, Wash- house, and Pantry, including a Wringing and Mangling Machine, Kitchen Dresser, Tables, Fendters, Cooking Utensils, Flour Bin, Culinary Utensils, Contents of Greenhouse, and several other Sundry Lots also, a Very Sweet-toned Full-compassed OOTTAGE PIANOFORTE by Henry Tolkien, of London, in Walnut Case. ( Sale to com.menoo at t ELEVEN eum. Catalogues may be had on application after OCTOBER 28th, 1901.—For further particulars, apply to the Auctioneer, Old Market-place, Holy- head. 2001 TYDDYN GYRFA, LLECHCYNFARWY (Distant about Three Miles from Llanerchymedd Station), ANGLESEY. IMPORTANT SALE OF LIVE AND DEAD FARMING STOCK, IMPLEMENTS, PRO- DUCE, etc. MR H. PARRY JONES has been favoured with instructions by the Rev. H. R. Cadwaladr (who is giving up farming) to SELL BY PUBLIC AUCTION at the above Farm, on MONDAY, November the 4tflx, 1901, the whole of the Valuable LIVE STOCK, IN and OUT-DOOR EFFECTS, etc., comprising Eight fine young Milch Cows (three to calve dluring the month of Nevember, the remainder at an early date), Six strong and! pro- mising Yearling Bullocks, One two years old Bull, Ten Calves, Three Store Pigs, One very useful strong Mare nine years old (in foal to BodsuTan Horse), One Mare three years old (by "Vulcan VI."), One four years old Hackney Gilding 15 hands, a very useful Harness Horse (quiet to ride and drive), Three strong Carts and Frame (one i new}, strong Dog Car, Two Sets Harness, Four Sets Cart Gear, Two Leading Gear, Two Sets Plough Chains, One Double Plough, Two Single Ploughs, Three Iron Harrows, One Chain Harrow, Stone Roller, Scuffier, Two Chaff-Cutter, new Turnip Pulper, Turnip Drill, Steel American Rake, Three Heel Rakes-, Grinding Stone, Feeding Cages, Avery's Weighing Machine and Weights, Joiners' Bench, Harness Box, Corn and Flour Bin, Win- nowing Machine, Iron and Stone Pig Troughs, Churn and Appliances, Dairy Utensils. rAlso, about Six to Seven tons of very good Up-to-date Potatoes. Household Furniture: Parlour Suite Mahogany Frames in RePD, Occasional Tables, Mahogany Hall Stand, Pembroke Table, Three Iron Bedsteads, One Spring Mattress, Wood Bedsteads, Dining Tables and Wash Stands, Mahogany Frame Hair-Seated Sofa, Mangle a.nd Wringer, Kitchen Utensils, large Deal Kitchen Table, Mahogany Loo Table, Bed- room Chairs, Kitchen Chairs, Crockery, China, Glass, Pictures, and several other Sundry Lots. Safe to commence at 10 for 10.30 a.m. For further particulars apply to the Auctioneer, Old Market-plaoe, Holyhead. PLAS, LLANFAELOG (Distant about 11 Mile from Tycroes Station), ANGLESEY. ATTRACTIVE SALE OF LIVE AND DEAD FARMING STOCK, IMPLEMENTS, FARM, PRODUCE, ANTIQUE HOUSEHOLD FURNI- TURE, etc. MR H. PARRY JONES has been instructed by Mr R. Williams (who is giving up farming) to SELL BY PUBLIC AUCTION at the abovd Farm, on TUESDAY, November the 5th, 1901 the whole of the FARMING STOCK, HAY and STRAW, ROOT CROP, IMPLEMENTS, and a. Large Proportion of the HOUSEHOLD EFFECTS. The following is a summary of the above:—Nine fine Milch Cows (some to oalve in December), Three Heifers (to calve about the middle of December), One two year o'd Bull, Eight Yearling Steers, Two Yearling Heifers, One Yearling Bull, Eight strong healthy Calves, 17 Breeding Anglesey Ewes, Five Store Pigs, Two Breeding Sows, strong Cart Mare Magget" (five year old, 16 hands); the heavy Cart Mare "Lofty" (nine year old, 17 both miares are stinted to "Cae'rddiol Horse"), three year old Gtvrt Mare "True" (1 hands), a. promising two year old Colt, also a showy Yearling Colt, and One Mare suitable for Harness 15 hands, eleven year old (in foal). implements. Horse-power Chaff-Cutter, Two Cart and Frames, Three Single Ploughs, Hornsby Digger, Double Plough, Scuffler, Two Harrows, One Chain Harrow, Turnip Scraper, Turnip Slicer, Avery's Weighing Machine and Weights, Winnow- ing Machine, Turnip Drill, Two American Rakes, Two Heel Rakes, Grinding Stone, Two Wheel- barrows, Roller Stone and Iron Pig Troughs, Feed- ing Cages, Three strong Dog Cars (two in good condition), Set of Car Harness, Three Sets Cart I Gear, a. large quantity of Smithy Tools (including Bellows, Anvil, Screw Plates, etc.), Churn and Appliances, and all the Dairy Utensils. Produce. — Twenty-five tons (or thereabouts) of well-harvested this year's Hay in three lots, 20 Tons (or thereabouts) of good Out Straw in six lots, about 2i acres of Swedes and Turnips, about One acre of Mangle Wurtzel, about Four tons of good (Up-to-date) Potatoes, and all the Farm Yard Manure, etc. Household Furniture. A very Antique Solid Black Oak Welsh) Cabinet (Tridarn) in trood state of preservation, Two high-back carved Oak Chairs, Three Queen Anne Chairs in dark oak. Comer Cup- board, Two Eight-days' Grandfather's Clocks. Two Antique Bureaus^ One Mahogany ditto, Oak Blanket Chest, the above are very old, and of Antique pattern. Several Wood and Iron Bedstead, Chairs, Pictures, Tables, Sofas, Deal Dressers, Brass and Copper Goods, Bedding, several other sundry lots, together with a. rare and valuable collection of Old China, Pewter, etc. Sale to commence at 10 for 10.30 a.m. For further particulars apply to the Auctioneer, Old Market-plaoe, Holyhead. 2217 GARREG LWYD, PENOARNISIOG (Distance about One Mile from Tycroes Station), ANGLESEY. IMPORTANT SALE OF FARMING STOCK, IMPLEMENTS, HOUSEHOLD FURNITURE, etc. IV'I R H. PARRYr JONES has been instructed by »l Mr Jones (who is giving up farming) to SELL BY PUBLIC AUCTION at the above Farm, on FRIDAY. November the 8th. 1901. the whole of the. FARMING STOCK. IMPLEMENTS, ROOT CROP. and a Large Portion. of the HOUSEHOLD FURNITURE, etc., comprising Five very fine Milch Cows (two to calve about the 15th of I November, the remainder before Christmas), Four two years old Heifers, Four promising Yearlings. One Sow with Ten Litters, One very useful Maze (aged) 11 about 15 hands, strong Dog Ca.r and Harness, Sundry Cart Gsar, Iron Plough, Iron Harrow. Ohaff-Cutter, Turnip Pulper, Ladders, Churn. and Appliances. Dairy Utensils, Scales and Weights, Wat-er Casks, Cucumber Frame, Sundry Tools, about One Acre of good Swedes, about Half an Acre of Mangold's, together with about. Two tons of splendid UP-TO-DATE POTATOES, etc. HOUSEHOLD FURNITURE.—Kitchen Dresser, Mahogany Frame Leather Sofa, Mahogany Dining Fenders and Irons, Rippingilles Oil Conking Stove, Iron Bedstead and Palliasses, Window Poles ar.i Rings, large I-eat Safe, Oak Arm Chairs. Bed- room and Kitchen Chairs, Pictures, Mangle and Wringer, Set of Dish Covers, Whatnot, Ladies' Bicycle, a large collection of Sundry Ornaments, Crockery. Cooking Utensils, and several other Sundry Lots. I Sale to commence at Twelve o'clock prompt. For further particulars apply to the Auctioneer, Old Market-place, Holyhead. 2216 1 r CYFARFOD Llenyddol a Cherddorol FENTBAETH, Ddyd Gwener, Rhagfyr 27ain, 1901. PRIF DEGITNAU: 1.-Tra.ethawd, "laen Owerin" ("Folk Lore"), o fewn cyloh pum' millddr o Bentraeth. Gwubr, lp., gam yr Anrhydeddus 0. H. Virian, T.R. 2. —Unirhyw wxawd. Gwobr, lp. 3.-Unawd. "Y Oartref Dedwvdd Fry" (Tenor). Gwobr, 10s. 4.-Eto, "Can y Perorin" (Baritone). Gwobr, 10s. 5.—Adroddiad, "Araeth Llewelyn" ("Camiadan Elfed, ail gyfres). Gwobr 10s. Beirniad Llenyddol: Dr. W. EVANS, Y.H. Beirniad Cerddorol: Mr D. Pryse Jones, L.T.S.C. Beirniad Adroddaadau: Y Parch EVAN JONES, Llangiistiolus. AMRYVf 0 DESTYNAU ERAILL. RHESTR gyflawn am "stamp" Ceindog gan yr Ysgrifenydd— R. E. THOMAS, Ty Fry. Ty Fry. PRAWF GifNGHERDD MAWREDDOG Yn y NEW HALL, Llanerchymedd, NOS FAWRTH, RHAGFYR 24ain, 1901. Y CYSTADLEUON. UNRHYW UNAWD (i unrhyw lais), agored i'r byd. Gwobr Gynbaf, B2 2s a Thlws Aur neu L3 3s; Ail Wobr, Cl ls. Beirniad, R. Madoc Davies, Ysw., A.R.C.M., LIundain. UNRHYW ADRODDIAD (agored i bob oed ac i'r byd). Gwobr Gyntaf, RI Is a Thlws Arian (gold centre) Ail W ohr, 10s 6c. Beirniad1, R. R. Parry, Ysw., Brynala, Valley. POB manylion pellach i'w cael oddiwrth yr iL Yogrifenycld- WYR YR EOS, LI anerohyrnedd. AT Y OYHOEiDD. DYMUNA W. JONES, GEORGE & DRAGON HOTEL, LLANERCHYMEDD, wneud yn hysbys ei fod wedi pwrcasu ELOR-GERBYD (Hearse) ysblenydd i wasanaethu mewn Angladdau. Hefyd oedwir ganddo GERBYDAU eraill cyfaddas at Briodasau, etc., am brisiau cymedrol 2208 IMPORTANT OFFER BY OGG BROTHERS, PAISLEY-ROAD TOLL, GLASGOW, S.W., OF MEN'S CLOTHING FOR AUTUMN & WINTER WEAR. Carriage Paid on British Orders ef 21 Value and Upwards. CALL, IF NEAR! WRITE, IF FAR! Whether Far or Near you are Safe in Dealing with OGG BROTHERS. Special for Men exposed to wet weather. OGG BROTHERS' COMPLETE LIST OF OIL- SKIN CLOTHING WILL BE SENT FREE ON RECEIPT OF NAME AND FULL ADDRESS. LOT 0 750. Large Purchases of MEN'S TWEED AND NAVY SERGE TROUSERS made to sell at 5s 6d per pair. OGG BROTHERS are offering this Lot at 3s 6d per pair; Postage, bd extra. Stock Sizes only (See Note below). LOT C 690. Another Big Delivery of OGG BROTHERS' Famous ALL-WOOL REAL IRISH AND SCOTCH TWEED TROUSERS in a Splendid Range of Patterns. OGG BROTHERS off-or these Haaxi-Wearing Trousers for 7s 6d per pair Postage, 6d extra; or Two Pairs for 14a; postage, 8d extra. Special Sixes made to Measure, Is per pair extra. Extra Large sizes, over 42 inch Waist, Prices on Appli- cation. NOTE.—When ordering Trousers state size re quired. The Stock Sizes of Trousers are: Size 3.—32 inch waist; length of inside leg, 30 ittobes. Size 4.—34 inch waist; length of inside leg, 31 inches. Size 5.—36 inch waist; length of inside leg, 32 inches. Size 6.—38 inch waist; length of inside leg, 32 inches. Size 7.—40 inch waist; length of inside leg, 31 inches. LOT C 870. MEN'S HEAVY CORDUROY TROUSERS, in Brown and Black. OGG BROTHERS' Special Prices are 5s lid and 6s lid per pair; Postage, 6d extra. LOT C 550.—MEN'S MOLESKIN TROUSERS for hard, rough wear. These may be had in Black, White, Drab, or Printed Imitation Ttweed, at 4s lid and 5s lid per pair; Postage, 6d extra. NOTE.—The Stock Sizes of Corduroy and Mole- skin Trousers are the same as those for Tweed Trousers. (See above.) LOT C 980. MEN'S SUITS. TW OGG BROTHERS for honest value. OGG BROTHERS hold an immense Stock of Men's Suits in a large variety of TWEEDS and NAVY BLUE SERGES. The Prices are 21s, 25s, and 30s per Suit; Car- riage Paid in Britain. These may be had in Stock Sizes only. NOTE.-The Stock Sizes in Men's Suits we:- Size 3.-Fou-ncl chest, 36 inches; round waist, 32 inches; inside leg, 30 inches. Size 4.-Round chest, 37 inches; round waist, 34 inches,, inside leg, 31 inches. Size 5.-Round chest, 39 inches; round waist, 38 inches; inside leg, 32 inches. Size 6.-Round chest, 40 inches; round waist, 33 inches; inside leg, 32 inches. Size 7.-Rmmd chest, 42 inches; round waist, 40 inches; inside leg, 31 inches. Special Sizes of Men's Suits made to Measure, from 35s. Patterns and Measurement Forms sent on Application. LOT 0 1070. MEN'S SHIRTS. OGG BROTHERS' World Renowned GRANDRILL SHIRTS, in Beautiful Striped Patterns, guaranteed Fast Colours, Price only 2s 6d each, postage 4d extra; postage on Three, 7d extra. This Shirt will wear like wire. LOT C 1165.-BUY YOUR WHITE SHIRTS UN DRES-SED. OGG BROTHERS' Famous "PARKHOUSE" UN-DRESSED WHITE SHIRT is made of a good Long-doth Body and Linen Fittings, and may be had either with Open Front or to button behind. Stock Sizes, from 14 to 17 inch Neckband. OGG BROTHERS will send a Sample One for Is 11M; Postage, 3d extra. LOT C 1240. OGG BROTHERS' UN- EXCELLED UN DRESSED WHITE SHIRT. Would be good value for 4s 6d when Dressed. Sample sent for 2s ll^d Postage, 3d extra. Three for 8s 10d; Postage. 5d extra. Six for 17s 6d; Postage, 7d extra. All Sizes in Stock, from 14 to 17 inch Neckband, made either with Open Front or to button behind. When Ordering, give your Name and Full Postal Address. Enclose Postal Order or Cash in Registered Envelope. ADDRESS YOUR ENVELOPE: OGG BROTHERS, SCOTLAND'S GREAT TRADERS AND LETTER ORDER SPECIALISTS, PAILSEY-ROAD TOLL, GLASGOW, S.W. MENTION "Y CLORIANYDD."

Ni ddaifu i unrhyw ddyn erioed fyned ar goll ar ffordd union.

Nodion Amaethyddo), Ike. Yr wythnos ddiweddaf sylwasoni yn fyr ar yr ariandai behthycol cydweithredol. Cyxnei- wn y fath ddyddordeb ynddo fel y maddeuir i ni am gyfeirio atynt eto. Nid oes dadl na phrofai y cyfryw ariandai o les dirfawr i'r wlad hon fel y maent wedi profi i'r Iwterddon, sydd mor amaethyddol dlavrd a Mon, os nad yn fwy felly. With gwrs, mae rhai benthyewyr arian yn cario eu busnes yn mlaen yn ddigon gonest, ond y mae y rhan fwyaf o honynt o'r un gwe- belyth ag Isaa<AGordon, un o'r lladron mwyaf a welodd y wlad ag eithrio efallai y cyfiawn (?) Jabez Balfour a'i g'ynghreiriaid yn y "swindle" felldigedig a adweinid wrth yr y "Liberator." Fe gofia ein dajllenwyr am bemaefch twyllodrus a rhagrithiol y gymdeithas hon, a r trueni a achosodd i filoedd yn ein g-wlad. Yn wir, gellir dweyd ei bod wedi lladd llawer trwy dori eu calonau, rhai oedd wiedi ymddiried yr oil a feddient i'r gymdeithas, ac yn eu henaint yn cael eu difrodi o bob dimai a fed-dent. Wrth gwrs, y mae ariandai yn ein gwlad a roddant echwyniadau ar delerau rhes- ymol, ond y mae rhai eraill a godant grogbris am roddi benthyg ychydig bunoedd i greadur tlawd yn methUi gwneud i ddau ben y llinyn ddyfiod at eu gilydd.

Beth pe byddai i'n hamaethwyr mawrion ddyfod i gynorthwy y rhai yTi. eu plith sydd heb eu breintio a chyfoeth ? Byddai hyny o fantais anhraethol i'n hamaethwyr bychain & thyddyn- wyr. Os yd'yw yn bosibl sefydlu y banciau hyn yn rhainau, gwledig yr Iwerddoji paham nad ellir gwneud yr un peth yn Nghymru, pe byddai i'n tirfeddianwyr mawrion yn Mon, a sir Gaernarfon hefyd, o iam hyny, yn nghyda'r prif amaethwyr gymeryd y mater i fyny ? Mae llawer i symudiad o lai pwys .wedi ei gycliwyn a'i gario allan yn llwyddianus. Dywedir fod y diweddar Ap Ffarmwr wedi gwneud HaweT dros y llafurwyr amaethyddol, a phell imwn ydym ni o amheu hyny. Ond, ein pwrpas ni yn y nodiadau hyn ydyw cael help i ddoabarth sydd lawn mor deilwng o gynorthwy a'r llafur- wyr. Pa faint o dyddynwyr sydd yn ymladd1 rhyfel bywyd a hyny hab .ddim Haw o gyn- orthwy iddo? Ond dyma gyfleusdra i wellaei ran ef a llawer o ajnaethwyr sydd mewn cyni y dyddiau hyn, oherwydd y prisiau. isel am anif- eiliaid ao anhawsderaui eraill. Os oes rhyw- beth yn deilwng o sylw difrifol dyma ef wrth ein drysau. Pwy ddyry gychwyn?

Mae y gwynitoedd' cryfion wedi chwythu i lawT lawer o fes cyn iddynt aeddfedu, a phan y digwydd hyn mae perygli mawr o wenwyno gwarth-eg. Bu yr un peth y llynedd', a bu nifer anghyffreklin o achosion oi wen.wyniad. Tra yn anaeddfed mae cwrs o fater gwenwynig yn ddynt, ond pan yr aeddfedant diflana y gwen- wyn hwn. Y mae y fesen, er yn hollol aedd- fed ar y dderw, heb fed felly pan ddisgyna daw yr aeddfedrwydd yn araf ar ol eu casglu, yn union fel y mae ffa a cbeirch yn gwella ar ol -eu cadw am lawer o fisoedd. Yn y dyddiau hyn nid ydyw mor gyffredin i redeg moch ar I yr adloddau a'rmaes, eto Hey mae llawer to fos mae y n ddoeth i adael rhai "store's" hyd yn nod fel moddion effeithiol i glirio y cnwd en- faivr o fes. Lie y ma9 y coed derw yn niferus mae y borfa mor beryglus fel y gadewir i'r gwelltglas dyf-II yn fynych. Mewn gauaf o "keep bychan" fel y mae yr un sydd ar ein gwarthaf yn debyg o fod', mae yn angexrheid- iol cadw y teisi gwair yn gyfajn mor boll ag sydd bosibl, a ffidio i la.wr ar laswellt.

Os ydyw dyddiau gwlybion yn atalfa ar hau gwenith maent wedi gwneud lies diamheuol yn y gwely hadau," yn enwedig ar y braenarau, y rhai oeddynt yn bur ysgafn a sych ychydig amser yn ol. Tyfa gwenith yn oreu ar had- wely cadarn, a saif yn erbyn ymosodiadau y gauaf yn well oherwydd y caiff y gwraidd well gafael. Mae yr adeg bresenol yn un pan y mae yn angenrheidiol cadw y ibraenaru i fyny yn glos i'r "driIl." Pan yr oedd y tir ond braidd I yn gydmarol laith nidl,oedd, hyn mor hanfodol, •ond gyda mis Tachwedd wedi ein goddiwe'ddyd I nid oes lie l ni d'disgrryl illawer o dywydd sych ac y mae yn bur hoslhl ar dir gwlybog lie fydd y llyfnu yn cael ei wneud yn briodol adeg dr-lio ni fydd yn bosibl eiw-iieuddraehefn hyd yr Hydref fel na fydd yr had wedi ei orchuddio yn briodol. Mae hyn wedi digwydd yn fyn- ych. Fel y dw Tachwedd i mewn y mae yn ddymunol hefyd cadw yr hau i fyny yn glos y tu ol i'r aradr neu gall y tir fod yn: rhy laith gan wlawogydd os y gadewir iddo.

Masnach Yd yr Wythnos. Parha yr hin I fod yn bobpeth y gallai yr amaethwr ddymuno ei gael at ei waith yn y maes ond, yn rhy laith A thyner at ddyrnu a ° j ? fyddent yn peidio dwyn cyflen,wadau newydoion i'r farchnad hyd ddechmi mis Rhag- fyr, pryd y gellir di%-wyl am awyr rewllyd. Y mae mwy o wenith wedi ei hau nag a fydd ar- ferol ar yr adeg hon o'r flwyddyn; ond gyda'r prisiau mor isel ag" y maient yn awr, nid ydyw yn debyg y gwelir chwaneg o dir yn cael ei osod dan yr yd h.wn nag oedd dano yllyriedd. Bydd y gwaith drosodd yn gynt nag arfer-dyna y cwbl. Y rhyg a hauwyd yn Medi a ddechreoo ddyfod allan, ac a edrycha yn nodedig o dda. Ymddengys fod chwaneg o dir wedi ei osod dano. Yn Ffra.it)c y mae y gwaith o hau gwenith a rhyg drosodd gan mwyaf, a rhoddir ar ddeall fod chwaneg o ychydig o dir wedi ei osod dan- ynt. Yn yr Almaem ceisia y Toriaid gael cod- iad yn eu tollau dadforawl ar yd ac os llwydd- ant, gaBai nifer yr erwau eu os-odir dan wenith I yn hawdd gael e'i gynyddu yn fawr. Nid ydyw yii bosibi gwybod yn awr pa obaith sydd am i'r amser newydd hwn gael ed basio, am fod y j fantoll rhwng y Rhyddfrydwyr a'r Toriaid yn yr Almaen yn cael ei dal ar hyn o bryd gan y Blaid I G-anol, yr hon ,syd-.l wedi gwystlo ei hun i a.m- ddiffyn crefydd. Defnyddia; y blaid hon ei. phleidleisiau ar faterion cyffredinol i sicrhau pleidleisiau ar gwestiynau orefyddol. Un bon- eddwr Ailniaenaidd sydd yn byw yn nghanol y wlad, mewn llythyr at gyfaill, a. ddy,wed nad yw efe yn gwybod digon am dduwinyddiaeth i ra.g- fynegu dyfodol amaethyddiaeth yr Almaen. Eglur yw fod y tollau diffynol presenol yn yr Almaen yn a-nnigonol i aHuogi yr amaethwyr i godi gwenith na rhyg er -e,lw. Gwerthir gwenith yr America, a rhyg Rwsia yn is na'r hyn a godir yn y wlad ei hun. Yn yr Eidal, yn Awstria a Hungary, ac yn Yspaen, y mae hau gwenith wedi ei orphen erbyn hyn; ac yn y ddwy olaf mae chwaneg o dir wedi ei osod dano, ond llai yn yr Eidal. Prysur gasglu yr indrawn i mewn y maent yn Roumania; a chynhauaf rhagorol ydyw hefyd. Roumania; a chynhauaf rhagorol ydyw hefyd. Ar yr ochr arall, cvnhauaf gwael a gaed ar indrawn yn Unol Dalaethau yr America. Ind- rawn Canada a ganmolir am ei ansawdd, ond ei fod yn fychan. Dylai y Llywodraeth Brydeinig gyhoeddi ys- tadegau am yr had ootwm yn yr Aipht, canys yr ydys yn prynu miliwn o ciuwarteri yn flynyddol o hono. Eto ni cheir cymaint a ffigiwr am dano un amser. Cesglir y cynhauaf hwn yn awr, a.c erbyn hyn gellir disgwyl gweled peth o hono yn cael ei anfon drosodd i'r wlad hon.

Cynghor Sirol Mon. Cynbaliwyd cyfarfod chwarterol y Cyno-hor hwn yn y Neuadd Sirol, Llangefni, ddydd lau, dan lywyddi-aeth Mr J. Rice, Roherts. I ICYDYMDEIML-AD. Ar gynytriad Mr W. D. Jones, ac eiliad Mr David Williams, Oaergybi, cydymdeimlwyd a'r 11 Henadur John Rob-erts yn ei waeledd. Gahvodd Mr Samuel Hughe.s sylw hefyd at farwolaeth Mr John Hughes, Frondeg, a chyn- ygiodd gydymdeimlad a'i deulu. Ediwyd hyn g.an Mr W. D. Jones, a chariwyd) y cynygiad. ARIANOL. ^y^y^wyd adroddiad y pwvllgor arianol gan oJ ? rS Evans. Cymhellid benthyca lo,lo<2p oddiar Mri Charles Seymour Taylor a'i Cryf. LIundain, ar log o 3,- 1 y cant i dalu dyled- lon I r banc. Eiliwyd ga.n Dr. E. P. Edwards. Gofvnodd Mr Lewis Hughes a oedd raid idd- ynt benderfvnu y mater y diwrnod hwnw oblegid ymddangosai 3J- y cant yn llog pur fawr i'w dalu am gynifer o flynyddau. Dywcdodd y OLorc nas gallent arm ddiwr- nod. Nid ioedd efe yn beio yr un dyn neillduol am hyn, ond, beiai y pwyllgor arianol am gael eu harwain gan un dyn. ° Derbyniwyd yr adroddiad. Y FFYRDD A'R PONTYDD. Oyflwynwyd adToddiad y pwyllgor yma gan Mr Edmund Roberts, ao eiliwyd gan Mr R. L. Edwards. Oymeradwyid ta-lu 25p i G-ynghor Caergybi am gadw y ffordd fawr mewn trefn. Oymeradwywyd hefyd dalu swm neillduol i Gynghor Llangefni am godi potit y Bacsia, ao i Gynghor Twroelyn am godi pont Brwynog. Rhoddwyd caniatad i Gynghor Plwyf Llan- fihangel i osod pwmp yn y wal getllaw Holland Arms, a galwyd sylw at dwll mawr yn ,wai y rheilffordd geirllaw Valley. Ceisiwyd: gan Mri William Owen, S. Gardner, a J. N. Thomas gyfarfod, a'r arolygwr yno er gweled beth ellid wneud iddo. Derbyniwyd yr adroddiad. ADDYSG GELFYDDYDOL. Ar gynygiad Mr David Roberts, yn cael ei eilio g.a.n Mr W. D. Jones, derbyniwyd adrodd- iad pwyllgor addysg gelfyddydol. Rhoddwyd caniatad i Fwrdd Ysgol Ca:ergybi i gario yn mlaen ysgol nos am flwyddyn, a phenderfynwyd anfo-n at Fwrdd. Addysg i ddweyd nad oedd ond un ysgol nos yn y sir. OWN YN LliADD DEFAID. Darllenwyd Uythyr maith .oddiwrth Fwrdd Amaiethyddiaeth yn dweyd eu bod wedi ystyr- led y gwytl fod own yn lladd defaid. Gwnai y cwn yma ddifrod mawr ar eiddo ffermwyr, ac nid oedd yn hawdd rhoddi terfyn arnynt. Oym- hellid rhoi ha.wl i Gynghorau Sirol i ofalu fod pob ci i wisgo coler .ac arni enw ei feistr, fod cwTi crwydrol i'w dal, ac fod man-ddeddfau i'w mabwysiadu i rwystro cwn igrwydro wedi'r nos. Nid oedd yn bosibl deddfu ar hyn o bryd ond I galwai y Bwrdd sylw at y gallu oedd yn barod yn nwylaw y Gynghorau Sirol. Pe defnyddid1 y gallu yma gellid lleLhau cryn lawer ar y difrod wneid gan gwn. Darllenwyd llytlivr hefyd oddiwrth Gynghor Plwyf Bodedern yn ceisio gan y Oynghor Sir wneud rhywbeth. Dywedodd y Cadeirydd fod nifer luosog o gwn yn Mon heb neb yn eu hawlio. Mewn atebiad i Mr Harry Clegg, dywedodd y Olerc nad oedd gam y Cynglior hawl i wneud man-ddeddfau i reoleiddio cwn, nae i OTchymyn eu safnrwymo oni fyddai cwn cynddeiriag yn y sir. Cynygiodd Mr R. iL. Edwards anfen :a.t Fwrdd Amaethyddiaeth i ofyn iddynt basio Mesur Seneddol ar y pwnc. Eiliwyd gan Mr Lewis Hughes. Dywedodd Mr Harry Olegg y dylent gymhell rhywbeth i',w osod yn y mesur. Yr oeddynt yn barod wedi awgrymu y dylai cwn gael coleri. Dylent wneud mwy, a sicrhau y gallu fyddai ganddvnt pe byddai cwn cynddeiriog yn y sir. Ni fyddai yn galedi ar neb i'w gorfodi i gadw cwn yn rhwym dros nos, neiu eu gosod dan ofal rhywrai cyfrifol, neu eu safnrwymo dros nos. Awgrymai iefe mai'r peth goreu allent wneud fyddai penodi pwyllgor a dTi neu bedwar o amaethwyr ymarferol i ystyried y cwestiwn. Dywedodd Mr 0. F. Priestley mai yr hyn ddylid ei rwystro oedd y crwydro cyifredinol air hyd y nos. Oredai Mr Lewis Hughes y dylent basio man- ddeddfau yn Theoli ewn. Yr eddynt yn tinc- era hefo'r mater yma ers blynyddau, ac yr oedd yn hen bryd gwneud rhywbeth. Awgrymai Mr W. Edmunds y dylid rhoddi hawl i ffermwyr i saethu ewn a- grwydrai ar hyd y nos. Credai Mr Gardner a Mr Nicholls Jones fod gormod ogwn yn cael ysgoi trwydded. Yr oedd yn Mon ganoedd o gwn y dylid codi trwy- dded a,u drostynt. Daliai Mr W. Prytherch y dylid rhoddi yr hawl i drwyddedu yn nwylaw rhywrai heblaw swvddogion y cyllid. Wedi ychydig rhagor o siaTad penodwyd pwyllgor i ystvried y mater, a phenderfynwyd ysgrifenu at Fwrdd Amaethyddia,eth i ddweyd1 fod y Oynghor yn cytuno q'ti hawgrymiadau ond yn dal y dylid pasio Mesur Beneddol ar un- waith. RHEILFFORDD GIJL GYNYGIEDIG. Daeth Mr Bennett (Mri Bennett a Ward Thomas, Manceinion) gerbron y Cynghor gyda chynlluniau rheilffordd ysgafn fwriadedig o'r Valley i Amlwch, a cheisiai gan y Cyn.gh'oi ys- tyried y mater fel y gallent basio pendenyn- iad yn y cyfarfod nesaf i allucgi y cwmni i fyned geTbron y dirprwywyr. Gofynodd Mr Harry Clegg a oedd Owmni y London and North-Western yn barod i weithio y rheilffordd newydd, a oedd y tirfeddianwyr yn barod i werthu *eii tir am bris amaethyddol, ac a fwriedid y rheilffordd at gynorthwyo am- aethwyr i ddwyn eu nwyddau i'r farchnad. Atebodd Mr Bennett y byddai y rheilffordd o fudd dirfawr i'r ardaloe'dd gwledig. Sylwodd Mr Lewis Hughes fod y mater yn dyfod ger eu bron bob blwyddyn braidd, ac yr oedd yn bryd iddvnt wn:eud rhywbeth. Dywedodd y d-erc nas gelled gwneud dim hyd y Oynghor nesaf a phenderfynwyd gadael y mater yn llaw pwyllgor y rheilffyrdd ysgeifn. MANION. Ar gynygiad Mr Owen Le'wis, Aberffraw. rhoed y cwestiwn o godi lie i bolio yn mhentref Aberffraw dan ystyriaeth pwyllgor, gan fod rhaid i'r etholwyr yn awr gerdded pump a. saith milldir i bleidleisio. Gwna.e<l cais at Fwrdd Llywodraeth Leol am hawl i fenthyca 935p er ta.lu am ddraenio Gwall- gofdy Gogledd Cvru. Pe-nodwyd Alii David Roberts, Hugh Thomas, a. W. PTytherfh yn rheohvyr Ooleg y Gogledd. Ar gynygiad Mr WilHnms, Llanerchymedd, yn c8.el ei eilio gan Mr lewim Hnghes, pa,siwyd penderfyniad yn ceisio gan y Llywodraeth racidi hawl i y nad on i wrthod caniat?..u ac adnewyddu trwyddedau i siopwyr i werthu diodydd meddw- oI.

Henadd Newytld i Goltcr Aberystwyth. Dydd Mawrth aig-orodd yr Arglwyddes Wil- liams yn fTurfiol y neu add mewn cysylltiad a, Choleg y Brifvsgol, Oaerdydd. Yn yr hwyr yr oedd. yr Examination Hall yn orlawn, Syr Lewis Morris yn Uywyddu. Oyhoeddasid yr Ar?lwydd Vaughan Williams i ddarllen papyr ar Dcleddf- wyddoriaeth. ond analluogwyd ef i fod yn bres- enol drwy afiechyd. Darllenwyd ei bapyr gan y Prifathraw Roberts. Dywed!ai ei arg'lwydd- iaeth nad oedd un efrydiaeth yn deilwng o gael ei galw yn wyddonol nad yd oedd yn gyffredin- ol a chynvddol, yn yr ystyr fod, yr efrydiaeth yn cyfadda.su yr efryd'ydd ifafod amgylch- iadau a chysylltiadau newyddion fel y digwydd- ont godi. Y fath efrydiaeth yn unig a gyfiawn- hki sefydliad cadarn iddi mewn IVifyegol. Rhaid i'r Brifysgol ddysgu gwyddoniaeth gwyddor gyffredinoi cyfraitli.

Lladrata Honedig yn Mangor, CYHUDDIADAU" YN ERBYN GWRAlG BRIOD, Yn Heddlys Bangor ddydd Ma-wrth, o fiaen Mr Thomas Lewis ac ynadon eraill, cyhuddwyd gwnaig ieuano o'r enw Catherine Morris o lad- rata. Mr S. R. Dew, yr hwn a erlynai ar ran yr heddgeddwaid, a ddywedodd fod y ddiffynyddes yn cae'l ei chyhuddo o ladrata cloak boneddiges rheilffordd Bangor ar y 19eg cyfisol; ac hefyd, ar yr un diwrnod, o ladrata ewpan arian o dy Dr. Eugene Clarke, deintydd, High-street, Bangor. Yr oedd hwn yn achos yn mha un nas gallai y Faipe ymwneud a ef y diwrnod hwnw; ac yr oedd efe yn myned i ofyn iddynt, yn benaf er lles y gyhuddedig, i alw tystiolaeth- au dan Ddeddf y Meddwon, 1898, er dangos fod y person a gyhuddid yn feddwyn parhaol, modd ag y gorphwysai ar y Barnwr yn y Frawdlys i ddelio gyda hi mewn ddliag a fyddai yn llesol iddi hi ei hun. i Catherine Ashton, un yn cynorthwyo yn ys- tafell weitiad y boneddigesau yn Rheilffordd Bangor, a adwaenodd gloak a ddangosid fel ei heiddo hi. Dywedai ei bod yn werth 12s 6c. Daeth y gyhuddedig i ystafell weitiad yr orsaf ar y 19eg cyfisol. Bu galw ar y tyst i ad'nel yr ystafell, a gadawodd y gyhuddedig tumewn yn darllen ar ei heist-edd. Pan ddychwelodd hi (tyst) yn mhen tua deng munud', yr oedd y cloiak wedi diflanu a'r gyhuddedig wedi myned' ym- aith. Railway Detective W. A. Hughes a ddywed,- odd iddo gael hyd i'r gyhuddedig yn Caelleppa am haner awr wedi dog nos Sadwrn, y 19eg cyfisol. Aeth efe a, chwnstabi i mewn i'r ty, a chymerasant hi gyda hwy i orsaf yr heddgeid- waid. Mr R. Llewelyn Jones, cynorthwvwr i Dr. Eugene Clarke, a ddywedodd iddo, tua haner awr wedi tri prydnawn y 19eg cyfisol, weled y gyhuddedig yn ystafell weitiad Dr. Clarke. Wedi iddi ymadael yr oedd y gwpail arian (dangoswyd) wedi colli oddiar y "sideboard." Aeth y tyst ar ei union i'r pawnshop i wneud ymholiad, ac yno gweloddl ygyhuddedig: yno hefyd efe a ganfu y gwpan arian, ac a'i hadnabu fel eiddo Dr. Olarke. W. M. Williams, gwas yn siop Mr Robert Williams, pawnbroker, Bangor, a brofodd i'r gyhuddedig ddyfod i'r siop hono a cheisio gwystlo cwpan arian. Police-Sergeant Jones a ddywedodd iddo, ar yr 21ain cyfisol, gyhuddo Catherine ^forris o ladratta y gwpan, mewn atebiad i'r h^n y dy- wedodd hi: "Do, yr wyf yn addef hyny. Ni fuaswn yn gwneud y fath beth oni bai fy mod tan ddylanwad diod. Mae yn bur ddrwg genyf." Dangosodd y Dirprwy Brif Gwnstabl Harris bapyr yn profi i'r gyhuddedig gael ei chospi yn flaenorol yn Rhyl, ar Mawrth 16eg, am lad- rata. Yr Arolygydd Griffith, Llandudno, a ddywed- odd ei fod yn adnabod y gyhudde-dig ers blyn- yddoedd lawer. Yr oedd hi, cyn i'w chartref gael ei dori/i fyny, wedi ymroddi i yfed, a myned ddarfu o ddrwg i waeth. Did dadl mai'r ddiod fu .ei dinystr. Wrth ei chyhuddo yn ffurfiol, dywedodd y ddynes na fuasai yn cyflawni y trosedd onibai am y ddiod-mai y ddiod oedd yr achos. o'r c,wbl. CJrefai ar yr ynadon ddeliOl a'i hachoa yn derfynol yr adeg hono. Dywedodd y Cadeirydd na feddai y Fainaallu i ddelio gyda.'r achos, a bod yn rhaid iddynt draddodi y gyhuddedig i sefyll ei phrawf yn y Brawdlys. Yn v Frawdlys a gynhaliwyd yn Nghaernar- fon dydd Sad;wrn, dedfrydwyd hi gan y Barnwr Phillimore i dri mis o garchar gyda llafur caled; a10 hefyd (er jlles hi ei hunan) yr oedd i gael ei chadw am flwyddyn yn mhellach mewn State Reformatory JDeu Gartref i Feddwon.

Gwallgofdy Gogledd! Cynhahwyd cyfarfod chwarterol Pwyllgor yr Ym- welwyr yn Ninbycb ddydd1 Mawrth. Yr oedd yn bresenol: Mri P. P. Pennant (cadeirydd), W. Jones, W. Elwy Williams, a Dr. Easterby, o sir Fflint; Dr. Lloyd. Mri T. Williams ac A. Ffoulkes, dros sir Ddinbych; Mri H. Clegg ac S. Hughes, dros sir Forv; Mri J. T. Roberts ac R. Jones Morns, dros sir Goernarfon; yr Anrhydeddus C. Wynn a Dr. Roger Hughes, diros sir Feirionvd'd; a'r Mri P. E. Story, W. Parry ac E. A. Ffoulkes, dros y tanysgrifwyr, yn nghyd-afr clerc (Mr W. Barker). Dangosai crynodieb y cyfrifon o'r laf o Orpbenaf i'r 30ain o Fedi fod y derbyniadau yn 4621p 18s 9c, a'r taliaduu ym 4334p 100 Be. Cost y gadwraeth, ar gyfartaledd, yn wythnosol yn ystod y chwarter ydoedd 9s. Y gweddSll yn fEafr y gwallgofdy yd- oedd 5409p 2s 2c. Yr oedd yna swm gormodol wedi cael ei achosi mewn cysylltiad a,'r nifer o wallgof- iaid oedd dros y nifer penodol fel y canlyn: Sir Fflint, 82p 14s lie; sir Fon, 29p 9s 2c; a Meirionydd, 14p 15s 10c. Hysbysodd y Oadieirydd mai nifer y gwallgof- iaid ar y llvfrau ydoedd 747, yn erbyn 744 yn Medi a 751 yn Gorpbenaf. Nifer y gwallgofiaid am yr un chwarter y llynedd ydoedd 748, un mwy na"t, chwarter presenol. Y Cadeirydd, mewn ateibiad i Mr W. Parry, a ddywedodd fod 559 o wallgofiaid yn y prif adeilad, dd, yr hwn nad oedd yn cael ei olygu. i ddal ond! 500. I Mewn trefn i gyfarfod a'r gorlenwad' hwn gwnaed trefniadau i symud rhai o'r gwallgofiaid i Mkldles- borouighi, ond nid oedd! y trefniant hwnw wedi cael borouighi, ond nid oodd y trefniant hwnw wedi cael ei gario allan hyd yma.. Hysbysodd yr Arotlygydd) Meddygol y cawsai. y symudiadau eu cario allan yr wythnos hon,. Mr W. Parry Pa mor fnan y bydd1 i'r cyf- newidiadau a'r helaethiadau presenol gael eu ctanbl- hau? Y Cadeirydd: Mater i'w ystyriecT mewn He arall ydyw hynyna. Mr W. Parry Ond carwn gael gwybod am faint o amser y gellir goddef y sefyllfa hon ar bethau? Y Cadeiiydd Bydd yn rhaid ti ddioddef am rhyw gymaint o amser; ond yr ydym yn gwneud/ ein goreu i gyfarfod a'r galw sydd1 arnom. Cafockl drodi y cadeirydd ar gwestiwn yr adeiladau ei fabwysiadu; a. bydd iddo yn fuarn gael ei gyflwyno i'r Cynghorau Sirol, er iddynt hwy ei gymeryd o clan ystyrlaeth. Wedi hyny cyflwynwyd1 y penderfyniad1 canlyn- 01 o Gynghor Sirol Sir Gaernarfon i'r cyfarfod:—■ Yn ng-w-_vme-b dviveisdad' yr amser pan y byddai yn rhaid nelaethu y gwallgofdy yn Ninbych yn mhelilach, fod yr aansar presenol yn uiii cyflens i Gyngb,<)ra,.i,Sirot Sir Gaernarfon a Sir Fon ystyried, pa un at nid oedd gyfaddlas i'r ddwy sir dori eu I cysylltiad: a'r uiwieb ac adeiladfu gwallgofdy i sir- oedd Caernarfon a Mon. »Vlr Elwy Williams a ofynodtl1 pa fodd yr oedd hyn yn dyfod o fewn cylch ymwelwyr y gwallgof- dy. Yn ol ei farn ef nid oerld gan y pwyllgor ddiim i'w wneud a'r penderfynia.d o gsvbl. ö Y Cadeiiydd a, ddywedodd i'r penderfyniad, trwy iddo gael ed basio gan, Gynghor Sirol Caernarfon, gael ei anfon i'r pwyllgor; ond yn sier, ni byddai yn ddoeth iddynt gymeryd unrhyw weithiediad arno yn bresenol. Mr S. Hug-beis a ddywedodd fod y mater wedi bod o flaen Oynghor Sirol Mon, ond fod y corph diweddaf wedi gwrthod gwneud dim ag ef." Ni chynygiwyd un penderfyniad yn noglyn a'r cwestiwn; ac aeth y pwyllgor yn m-laen at v busnes nesaf. Darllenwyd llythyrau oddiwrth Gynghoraui Sirol Sir Gaernarfon, Fflint, a Meirionydd yn cadiarnhau y rliodd o 30p i gynrychiohvyr y ddiweddar Mrs Anne Nicol, gweiny-ddes (attendant) yn y gwallgof- dy a chytunwyd fod 7g yn yr wythnos yn cael ei ganiatau fel folwydd-dal i Robert. Evans, gweithiwr yn y sefydliad hwnw. Mewn perthynas i flnvydd-d-abadan penderfynwyd, ar gynygiad Mr H. Clegg, yn cael ei g-efnogi gan Mr Story, o hyn all an, fod manylion liawn yn cael eu rhoddli o berthyntas i feithder y gAvasamaeth. eyflogau, etc., y cyfryw bersonau pan y gwneid1 ar- gymhelliadau o'r fath. Hysfoysodd yr Aroiygydd Meddygol fod 58 y cant o gyfanrif y gwallgafiaidi yn gweibhio, o'i gyinharu < 56 v cant am y chwarter cyferbyniol y flwyddyn ddiweddaf. Yr oedd yr adrodidiad o'r gwallgofiaidi tlodion, fel y canlyn.Sir Ddinbych 193, o dan y nifer, 9; sir Fflint 157, dros y nifer, 32; sir Fon 86, dtos y nifer, 8; sir Gaernarfon 183, o dian y nifer. 9; sir Feirionydd 81, dros y nifer, 6. Safai gweddill y trysorfeydd, fel y camlyn: Trysorfa oad'wriaet'n, 4354p 16s 5c; trysorfa helaethiad, 37241) 18s 3c trysorfa y cvflenwad 0 ddwfr, 224p 13s 2o.

Llywyddiaeth Coleg Caerdydd. Yn mysg yr ymgeiswyr am y swydd anrkyd- eddus hon, deallir fed yr Athrawon J. E. Lloyd, Bangor; E. Anwyl, Aberystwyth Griffiths, Caergrawnt; O. M. Edwards, Rhydychain; a Thomaa D&rlingto-n, axolygyd y«go]ioo.

Cronfa Cynorthwyo y Clerigwyr. RHODD FARDD ODDIWRTH Ma ASSHETOtf SMITH. Y mae Ysgrifenydd y "Bangor Clerical Augruentation Fund" (Mr D. O. Daries, Lloyds Bank, Beaumaris) newydd ddterbyn rhodd1 o bum cant o bunau tnxa-g at y gronfa hon oddiwrth Mr G. W. Duff A«hett.n Smith, Vaenol Park, ger Ban- gor. Fe gofir nad oes rhyw amser niaith er pan y cyframoddl^Mr Assheton Smith fil o bunau i'r ten gronfa. Cydnelmld yr Ysgrifenydd gyda diolch- garweh gwresog dderbvniad y cyfrandadatti a'r addiewidkon canlynol .—Mr B. T. Ellis, Pwllheli, 50p Mrs McCorquodale, 25p Mrs Dobbie, 5p 5s: 1e Mrs Jane M. Ffoulkes, 5p 58; Miss F. E. Wytme. 5p; casgliad Eglwys Aberdaron, 2p; casgliadf Eglwys Djdife, 10s.

Ymohwiliad gan Fwrdd Llywodraeth Leol yn Mangor. Dydd Mereher cynhaiiodd y Milwriad W. Langton Coke, M. Inst. C.E., ymohwiliad yn Mangor i dri chai:s gwahanol wnaed) gan Gorphor- aeth Bangor am (a) gania.tad i fenthyca. y swm o 2032p i d'dybeuion goleuni trydanol a lOOOp at am can ion eu "refuse destructor; (b) enaiiatad i fenthyca. y swnx o 625p tuag at bwrcasu tir ar Ystad y Friars, ac aiTno adeiladu tai i'r dosbarth gweithiol; a (c) chaniatad i fenthyca y swm o 8000p tuag at bwrcasu tir adeilada yn Saokville- roadi, a chodi arno dai i'r dosbarth gweithiol yn mghyda gorsaf i'r tan-frigad, a 4500p i ddybenion goleuni trydanol. Y cais cyntaf yr ymwnaedi a.g ef oedd cailietad i fenthyca y swm o 2032p at ddybenion goleuni trydanol, a gynwysir JTU Adiran A. Mr Rodwav (is-glerc trefol), mewn atebiad i'r Arolygydd, a ddywedodd ei fod wedi amcangyfrif y buasai swm o 13,500p yn ddigon i ddarpar gogyfer a 400 o oleuaoou nerth dwy ganwyll, a benthyciwyd y swm crybwylledig er gwmeud, T gweithfeydd, gyda'r swm ychwanegol o 400p aim dir. Yn Mehefin,. 1899, caÆwyd caniattd i fenthyca y^ swm pellach o 2000p tuag at "mains," "services, etc. Y swm wariwyd yn weithredol dros Lork, y eyfanswm hafn o 15,900p oedd 3373p, ond yr oedd 1341p o hyny yn gynwysedig yn un o'r apeliadau oedd yn aavr o flaen yr arolygydd, ao felly yr oedd! y swm a wairwyd dros ben yr amcangyfrif gwreiddiol yn. cael ed ostwng i 2Q32p. Yr oeddl rhif vr "8-candie power lamps" yn awr wedi eu cysylltu yn. 6200; a phan dderbyniat y Oynghor gamiat,ad i fenthyca y 4500p a apeliemt am dano yn awr, fe fyddent yn affuog i gynyrchu digwn o nerth i gyflenwi 12,000 o 8-candle power lamps. Qid;irnhawyd mynegiad Mr Rodway gan yr Henadur Dr. Grey Edwards cadeirydd Pwyllgor y Goleuni) a'r Cynghorydd William. Bayne (aelod a, Bwyllgor y Goleuni). Nidi oedd dim gwrthfwynebiad, a chauoddl yr ymahwiliadJ hwn. Yna agorwyd yr ymchwiliad i'r cais am ganiatad 1 fenthyca 2000^ i'r dyben o bwrcasu "dynamo etc. (cynwysedig yn y swm o 4500p a gn-bwvllir yn Adran C.). ° Eglurodd Mr Rodway yn fanwl pa fodd y gwneid y lgwnl i fyny. ,Nid oedd dim gwrthwynebiadi i'r cais hwn ychwaith. Deliodd yr Arolygydd yn oosaf gvda'r gwecDdilB 0 4500p (grybwyllir yn Adiran C), set 2509p oedd yn eisÍJøu at "main services" ychwanegol, y rban fwyaf 0 ba swm oedd wedi ei wario eisoes. Nidi oedd dim gwrthwynebiad: felly, hefvd, gyda r cais am allu i fenthyoa y swm o lOOOp i amcamion. "refuse destructor." Aeth yr Aroiygydd rhagddo yn nesaf i ym- wneud a chais y Cynghor am ganiatad i fenthyca y swm o 8000p tuag at bwrcasu tir yn Sackville-roadi i godi tai i weithwyr arno a lie i gadw tan-beiriant; ao hefyd -an ganiatad i fenthyca 6250p tuag at bwr- casu tir i adeiloxiu Üw i weithwyr ar Ystad v Friars. Cynghoxydd Bayne a wrthwynebodd!, amyrhes- "vvm fod: y tir bwnadedig yn gysylltiedig aJr properti gwaethaf yn y dref, fod 42 o dai yn ormod i'w codli ar y lie, mai tir wedi ei "wneud" oedd; cyf- ran o'r tir, ac fod yr Afon Adda vn rhedteg d'rwyddo, felly yn ei gwneud yn angenrliieidiiol, os defnyddid! yr oil o'r tir, i newid 0Wrs- yr afon. Dywedodd yr Aroiygydd1 y cymerai efe ofal) fod y pwyntiaui -godwyd gan Mr Bayne yn cael eu cosod gerbron yr awd'urxiod ymoLlU<D.ol-;b. Yr oedd hyn yn terfynu yr ymchwiliad a. phasiwyd pleidlais o ddiolch'ganrch i'r aroiygydd.

Gweithrediadau yr Undebau Crefftol. Gwneir cryn yh-, ehai yr "Irish Times," o'r drafodaath. gyme-rodd Ie ar weithrediadau yr Undeibau Crefftol yn nghyfarfod y Gymdeithas Brydeinig, ac hefyd yn Nghyngres Gymdeithas Geredlaetliol Llafur Rhydd. Yn nghyfarfod' y corph diweddhf a enwyd fe basiwyd pfenderfyniadi nnfrydol o gydymdeimiad: ag Arglwydd Penrhvn yn yr anghydfodl sydd rhyngddo a.'i chwarelwyr: desgrifid ef fel meistr o feddtwl teg a haelfrydig, a cliajimolid y gwerthwyr a d'derbyniasant ei delerau. Y mae hanes anghydfod Chwarel y Penrhyn mor wybyddus fel nad oes un angen ei "ail-adroddi; ond gellir dweyd cymaint a hyn, na allasai Cymdeithas Llafur Rhydd ddewis esiampl fwy tarawiadol ar ba nn i ddadleu yn ffafr yr egwyddOrion orwedSdlant dan eu cymd-eita-as. Haera llafurwyr rhydd! nad yw yr ymdrechfa hirfaith hono ond canlyniad union- gyrchol ymynad o'r tuallan, a datganant hwy na nuwent yn cymeml eu rhwymo gan benderfyniad yr Undebau Crefftol. Bu i'r gymdeithas amddiffyn Arglwydd Penrhyn yn yr hoil bwyntiau ar iba, rai yr ymosodwyd mor ffyrnig amo; ac, fel beirniad- aeth ar ystiywiau y j-hai fuont yn achos o lbarhad yr anghydfod, darfu i'r gymdeithas ddatgan ei fliolchgarwcn am yr ammddiffyniad heddgeidwadoi a milwrol a estynwyd iddynt. Mynych y tarewir pobl ddeallus a'r rliai gymerant ddyddordieb yn Mwydidiant y dosbeirth gweithiol fod y diweddaf yn rhy aanl yn caniatau iddynt eu huna-in gael eu gweithio i sefyllfa anniSynadwy. Y trefniedvdd1 fel riieol, yw yr Undeb Crefftol. Mae efe bob, amser uwchlaw [Xxb ystyriaeth o gyflenwad' a galw, ac yn gwawdio pob egwyddor o drefnid'edd wladol. nacanlJniacL anocheladwy Undebiaeth Grefftri ydyw hyny. Byddlai yn anhawdd, er engmIfft, dyclimygTi am fasnach, wedi ei gwasgjur trwy amryw sefydliadau mewn dinas fawr ac yn cael ei gweithio ar linellau cwbl wahanol, yn galla ffurfio nifer o reol-au er ei hamddiffvniad ac yn ueu cymwyso yn gyfiawn at hob un o'r dynion Eto, os myn dynion gaiel Undeb Crefftol, nis- gallant ei ga.el ond trwy wneud i'w rheolau weithio. allan, cyn belled ag fydd bosibl, er y daioni mwya.f i'r nifer luosocaf. Pe buasai gan- y dynion eu. hunain i ddadrys y cwestiwn anhawdd hwn, yn ol pob tebyg fe doeriynid y streic ar unwaith fel cyf- rwng rhyfel weithfaol; ond yr anffawd ydyw, mai y trefnuedydd taled-ig, yr hwn yn gyffredinsyd4 yn dibynu ar yr ychydig aelodau gyda. chwynion a. fciLafodau liithrig, sydd yn rheoleiddio y cyfryw bethau dibwys dros yr Undeb. Cyn bod corph mawr yr aelodau yn gwybod fod unrhyw beth allan o r cyffredin yn digwydd, fe fvdd tiwn ° egwyddo-r wedi ei ddyfeisio, a bydd yn an- mho?bl i ae odau y gymdeithas' aclael eu "pLaeth- i £ ud heb abertnu rhywbeth oedd ganddynt mewn OT' "7n Lla',ver ° &ngreifftiau diweddar H I" I er 1118 gellir gwadu fod Undeb- laetn Greail ol wedi enill corph y gweithwyr med!rusr ac nutent yn glynu wrthi er gwaethaf amryw hel'- bulon y mae wedi eu dwyn arnynt. Erys i'w weled pa un a barha yr Undeb Crefftol i lywodraethu gweithrediad a galwedie-aeth r cretttwr. Me'gis ,ag y pwyntiodd Mr T. "S. Cree allan yn y Gymdeithas Brydeinig, "Nis g,alias fod gvvac >th 'economics' na'r syniad rtrespmol r» osod, yn lie gweithrediad deddf d yner ae oll- dreiddiol natur, weithrediad unedig ffyrnig ao ansicr,wedi ei seilio ar ffeithiau a ffigyrau dethol- edig; ac ni allesid dychyniygu am gyfu-ndiefu fwy peryglus na hono ciJluoga gymdeithas, gan nad pa mor gref a dylanwadol, i anwybyddu y ffaith bwysig ac anwrthwynebadwy mai y farch- nad sydd yn pennu y pris y dydd heddyw, ac nas gall meistr fforddio talu mwy 0 arian nag a eniila, ac na all efe gael gweithwyr j am lai." Fe dclywedwyd gan awdurdod, o safle y Proffc-,s-,vr Cynningham fod gweithrediada,u yr Undebau Crefftol, o'u barnu dros gyfnod o 75 mlynedd, wedi gwella cyflwr y dosbeirth gweith- iol. Gall hyny fod, ond rhaid cofio fod Un- debiaeth Grefftol, pan yn ei fabandod ac yn y blynyddoedd y gwnaeth fwyaf o gynydd, yn bendant anymosodol. Mewn amseroedd di- weddar, trwy rhyw achos neu crilydd ae, i radd- a.u yn ddyledus i weithrediad etholfraint estyn- edig, y mae wedi cymeryd arno'i hun lawer iawn mwy nag sydd dd-a. hyd nod iddo ef ei hun. Y mac ganddo i ymgodymu, modd bynag, gyd- ag amodau eeonomaidd anmhlygadwy, a rhaid iddo roddi hamddem hyd nod i'r Undebwr Crefftol mwyaf brwdfrydig i wrandaw ar aw- durdod mor uchel yn datgan ei gred "fod dysg- eidiaeth economists diweddar, yn y g,ofnogaeth roddasant i Undiebau Crefftol. wedi bod yn niw- eidiol yn gymdeithaKol, gwleidyddol, a threfn- idol." Yn ngwyneb y fath ddatganiad croew a digamsyniol o farn, hawdd y gellir madden i'r sylwedydd cymdeithasol os bydd iddo, gydat dyddordeb a. phleser. ddarllen gweithrediadau v fath corph a Ghymd-eithas Gienedlaethxil Llaftir Rydd."