Y Clorianydd

Cronfa Cynortnwyo y Clerigywr. Y mae ysgrifenydd y Bangor Œerica.1..Augmen- ppl^ojy uu piAiappe uXqjep xpaAv (suBurn'B,^ Esgob Bangor am rodd o bum' cant o bunau (500p) i'r gi-onfa hon. Y mae Arglwydd Penrhyn hefyd wedi addaw rhodd bellach o 500p i'r gronfa. Oydnebydd yr Ysgrifenydd y tanysgrifiadau a'r addewidion canlynol: — Tuag at y Gronfa Gynorthwyol:—Parch W. a Mrs Edwards, Vicarage, Bangor, £30; Captain N. P. Stewart, £10; Mr M. L. Lewis, Aber- tation Fund (Mr D. C. Davies, Llovds Bank, dovey, £5 5s Mr E. E. Buxton, £2 2s Mr W. Lloyd, Bryndyfrydog, S2 2s; Mrs Williams, Hengwm, Sl Is; Mrs Sargeant, Conway, Sl Is Rev. H. W. Jenkins, Newboro', Bl Is; Llan- elltyd collection, JB1 6s; Llanbedrycwm, 7s 6d. Tuag at y Queen Victoria Clergy Fund —Mrs Cle'gg, £5; Mrs 2s; Mr M- L. Lewis, Aberdovey, £1 Is Mrs Davies, Gordon- terrace, Bl Is; Rev. H. W. Jenkins, Newboro', £1 Is; Mr D. C. Dayie* £1 Is.

Cyhuddxad o Gelcio Arian yn Mangor, Yn Llys yr Ynadon yn Mangor dydd Mawrth, o flaen Mr Harry Clegg (cadeirydd), y Maer, Mr J. E. Roberts, Dr. Langford Jones, a Mr W. Lester Smith, gwrandawyd yn mhell- ach y cyhuddiadau ddygid yn eibyn Rdclia-rd Chambers, Farrar-road, Bangor, o gelcio symiau neillduol o arian, eiddo ei feistriaid, Meistri Thomas Lewis a'i Gwmni, yn ngwasaair aeth y rhai yr oeddi wedi bod am amry.w flyn- yddau yn y City Steam Mills. Erlynid gall. Mr Hindley (Mri S. R Dew a'i Gyf.), ac amddiffyn- id y carcharor—yr hwn, trwy yr oil o'r gweith- rediadau, yn mron, oedd yn eistedd a'i ben i lawr—gan Mr W. Huw Rowland. Eglurwyd ga.n Mr Hindley fod y carcharor yn ymddangos yn awr yn y ddalfa mewn cysylltiad ag un cyhuddiad, ond fod dau arall i gael eu dwyn yn ei erbyn. Am ddegneu unarddeg o flynvddau yr oedd y carcharor wedi bod yn glerc o ymddiriedaeth yn ngwasana'eth y Mri Thomae Lewis a'u Cwmni, a'i ddyledswyadau yn benaf ydoedd codi'r cyfrifon i'r ledger, agor y llythyr- au yn y boreu yn abseoaoldeb y meistriaid, ys- grifenu llythyrau, a ar deithiau masr nachol achlysurol yn absenoldeb y teithwyr rheqlaidd. Byddai yn derbyn arian yn y swyddfa ac ar ei deithiau. Yroood cyfanswm yr arian oedd yn ddiffygiol, fel y darganfydd- wyd gan y Mri Thomas Lewis a'u Cwmni, yn 899p 9s Ie, ond ni byddai i f.wy na thri o gyhuddiadau artenig gael eu dwyn yn mlaen ar hyn o bryd, yn cynrychioli y swm o oddeutu 60p, a byddai i'r Fainc glywed gan l1J1J o ben- aethiaid y ffirm fod y cyhuddedig wedi gwneud cyfaddefiad, ac wedi rhoddi rhestr, mor bell ag y gallasai, o'r diffygion. Y cyntaf o'r cyhudd- iadau ydoedd un yn yr hwn yr oedd ydiifynydd wedi casglu y swm o 46p 6s oddiar Mr Seth Evans. Ar y 6ed o Orphenaf diweddaf rhodd- odd i fewn bapyr arianol am y swm o 16p 16s, a chafodd hwn ei ddodi yn rlieolaidd yn yr arian-lyfr .a'r ledger, ond yn unol a'i gynllun o d,wyllo gadawodd y dyddiad Gorphenaf allan. oherwydd yn mhellach yn mlaen byddai iddo ddodi i lawr y gweddill yn y ledger er mwyn gwneud iddo edrych yn wastad, a. dyna y dydd- iad yr oedd wedi derbyn yr arian. Pan yr edrychwyd i'r arian-lyfr, lie y dylasai yr arian fod wedi eu rhoddi i lawr, nid oeddynt i'w gweled yno. Yn yr achos nesaf anfonodd Mr W. E. Rowlands, Talsarnau, arian-r.ixlyn am bymtheg punt, yr h.wn a ddaeth i ddwylaw y diffynydd, yr hwn a roddodd dderbyneb am y swm o lyfr a gadwai yn ei dy ei hun, ac nid o'r llyfr derbyniadau rheolaidd yn y swyddfa. Ni roddwyd y swm i o gwbl. Oadwodd y daleb yn ei feddiant hyd nes yr aeth ar ei daith i Lanberis, a.c ar ei ddyehweliadoddiyno rhoddodd y daleb i fewn fel cyfran o gyfrifon o Llanberis. Yr oedd y cyhuddiad arall yn ym- wneud a'r swm o 13p 19s 5c a gasglwyd gan y cyhuddedig oddiar J. R. Parry, Coedyparc, Bethesda. Yr oedd yn arfeTiad gan y diffynydd i adael y llinell olaf o'r arian-lyfr heb ddim arni, byddai yr arian-lyfr wedi hyny ynooel ei wneud i fyny a.'i archwilio, ac yn yr achos prerenal gosododd y diffynydd y swm i lawr ar y diwedd, yr hyn nas gellid ei ganfod heb gyfrif y swm ar y dechreu. Dywedodd Mr Thomas Charles Lewis, aelod o ffirm y Mri Thomas Lewis a'u Cwmni, ei fod wedi i van fod, ar ol gwneud archwiJiad i'r llyfrau, amryw ganoedd o bunau, heb yr un cyfrif wedi cael ei roddi ohdnynt. Gwnaethai y cyhudd- edig gyfaddefiad ei fod .wedi bod yn twyllQ y ffirm, a chynorthwyodd y tyst i wneud i fyny rtT o'r diffygion. Mewn atebiad i Mr Rowland dywedai y ty&t fod y twyll yn ymestyn dros flwyddyn neu ddwy. Yr oedd ei gyflog yn bymtheg swllt ar hugain yn yr wythnos. Mr Rowland: A wyddech chwi ei fod yn pres.wylio mewn ty, ardreth yr hwn oedd oddeutu wyth 'bunt ar hugain?—Y Tyst: Na wvddwn. Mr Rowland:: A wyddech chwi ei fod ef yn adeiladu?—Yr wedi clywed ei fod yn .-frtieiladu. Hyd o fewia; y deunaw mis diweddaf yr oedd wedi bed ym .was da i chwi 1-Oedd, ac yn Yr ydych yn gwybod ei fod yn warden Egl-wysig, al bod é ymdrechion ar wahan i'r pefihau yma, wedi iMd i geisio gwneud daioni ?— Yr wyf yn credu hyny. A bod ganddo wraig a saith o blant %—Oes. With gael ei ail-lioli, dywedodd y Tyst fod y diffynydd wedi dweyd wrtho ef fod pob ceiniog o'r arian wedi eu gwario mewn hap-chwareu yn nglyn a rhedegfeydd ceffylau. Ar ol hyn ihoddwyd tystiolaeth gan y per- sonau oddiar y rhai oedd 3 diffynydd wedi ca&glu yr arian ag y cyfauddid -ef o fod wedi eu lladrata. Wrth anerch y Fainc dymuna:i Mr Huw RfflV- land argraifu arnynt y priodolde'b o ymwneud a'r aehos v diwrnod hwnw, ac un rheswm dros hyny ydoedd fod Bangor yn meddu hynodrwydd ar gyfrif y ci-osbarth yma o drosedd, a byddai i fwy "o gyhoeddusrwydd' ga«l ei roddi iddo< pe y trosglwyddid yr achos i arall. Pan y deu- ant i ystvried cymeriad 'a. bywyd blaenorol y diffynydd canfyddent ddyn ag oedd wedi cano cTmeriad 00, wti 31 oedd wedi bod yn ddyn defnyddiol. a-; ynddyn o dueddiadau crefyddol. Ymneillduodd yr ynadon i ymgynghori yn gyfrinachol, a phan y dychwelasant, hysbysodd y Cadeirydd fod' y mwyafrif ohonynt wedi pen- derfjTiu trosiglwyddo y diffynydd i sefyll ei brawf. Y Rhingyll D. M. Jones a roddodd dyetiolaeth iddo eymeryd y diffynydd i'r ddalfa. Mewn atebiad i'r cyhuddiad'dywedodd y carcharor wrtho, yr wyf wedi cael tair blynedd, ac ni charwn gaI tair blynedd ørall tebyg iddynt. Y mae hyn oil trwy gyngwystlo." Traddodwyd v diffynydd, yr hwn a ohiriodd ei amddiffyniad" i sefyll ei brswf yn y frawdlye chwarterol. Cymerwvd nmcM&faetil am ei ym- 4qosiad yn y Jlya hwnw.

AMLWCH. Penocliadou.-Da. genyf hysbysru. fod Mr W. H. Gibbon, mab Cadbrai W. Gibbon, Wesley-street, wedi ei ddewis gan y Bwrdd Ysgol i lamw lie Mr R. Pricliajtf ao fod Misa Jennie Mostyn, merch hynaf Mr W. Mowtyn, Brythonfa (gynt "tobacco manufacturer"), Amlwch, i lanw lie Miss Edwards. Pob llwyddiajit iddynt. Da genyf glywed am y Cynghorwr Lewis Hughes ei fod wedi d'od a',I,wl. yn gyhoedduB fel pregethwT i gynortihwyo achos-ion mewn lleoedd gweiniaid gyda'r Methodistiaid, ac yn rhoddd ei wasanaeth am ddim, fel ei gyfaill, Cadben Hughes Jones, Fagwyr. 1fa.e yn rhaid fod Siloh yn athrofa. dda. IhTchweliad. -—Mae Mr Thomas Jotr^s, genedigol o Ainlwoh, milwr wrth ei aJwedígath., wedi d'od n eto yn fyw o faes y gwaed. Yr oedd yn. filwr er yn facligen, ac wedi dysgu fcrin y cl-eddyf.

BANGOR. Llys yr Ynadon.—Cynlialiwyd y llys uchod ddydd Ma.wrth, o fifwn Mr Harry Clegg ac ynadon eraill.— y -dd- H. Owen, gyhuddwyd gan yr hedd- geidwaid o fod yn feddw mewn ty trwyddedag; a chyhudidiwyd Francis Rivers, trwydded-ddaliwr y Bulkeley Anns Hotel, Aber, o wertihu diad. i ddyn meddw. Bhoddwyd tystiolaeth ar ran yr erlyniad gan y Rhjngyll; Owen. y Cwnstabl Evan Owen. (18), y Cwnstabl R. Thomas (65), a'r Cwnstabl Thomas (40); a thros yr omddiffyniad gan Francis Rivers, W. J. Rivera, Henry Griffith, Thomas Mor- J gan, a John William Roberts. Mr Hindley oedd yn erlyn,a Mr Lloyd Carter yn ammiiffyn.—Y Faine, wedi vmgynghori, a ddirwyasant H. Owen, 2s 6c a'r cm-ta.u, a gorchymynwyd i drwydded ddaliwr y gwestdy dalu y costau.—Dirwywyd William Ellis, WeM-street, i'r swm o 2a 6c a.'r coefcau. am fod yn feddw mewn ty trwyddedig. Marwolaeth Un o Hen Drigolion y Thlina. Prj-dnawn ddydd Gwener. yr lleg cyfisml, bu farw Mrs Esther Morris (men fel y'i gelwid, Nurse Morris), 32, Well-street-, yn 82 mlwyddl oe<L Yr oedd wedi mwynhau iechyd rfuagorol ar hyd ei b., ac yn hynod sionc a heinyf hyd o ftUTi rhyw dair blynedd yn ol, pryd y cafodd oerfel ac y eollodd vr hoermsrwydd berthynai iddi yn fiaenoroi. \r cedd yn hynod barchus, ae yn admabydd'us i gylch inawi- o brif drigolion Barigor a'r anagvlchoedd, oherwydd y gwasanaethi mawr a gofalus a wnaeth. am gynifer o flynydda.u i denluoeddl yr ardal fel niamacth. Prydn;Mvn ddydd Mawrth, y 15ed cyfi- 01 cafodd aiigladd hynod burchus, yr hwn, yn. ol ei dymuniad, oedd yn bollol weifat, prvd yr hebryngwvd ei gweddillion i igladdfa Glanadda. GwaisaiifieVbwyd gan y Parch Edwin Jones, Si. Mair. Y mae wedi gadael pump o blant ar ei hoi— un ma.b a pliedair o ferched i deamlo colled a chwithdod' ar ol mam garedig a hynod ofaluE. Un isel, dawel a -diAvyd—oedd m- Hedd hoff lanwai 'i hy:pr:rd'; rn gwa.«anaet'bu bu ei bywyd— Rhois er y bedd wp-r,-i i'r byd. Cyhuddiad1 o Gaffael Edxlkfo Trwy Dwyll-honiadau. — Ann Owen, gwraig briod a drig yn 15, Britannia- Ktreet, Upper liangar, a gyhuddwyd o flaen ynadon Bangor ddydd Mawrth o gaffael siaced, trwy dwyll- honiadau, o eop Mr G. J. l'homws, Victoria, House, Bangor. Erlynw^'d gan y Dirprwy Brifgwnstabl Harris, tra yr oedd' Mr W. Huw Rowland yn am- d di if yn. -—Thomas Griffith Jones, gwas yn Victoria House, a dulywedodd i'r ddiffynyddes alw yn y slop, ar y laf cyfisoJ, a gofyn am weledi eiaced serge er cael cymeradwyaeth ei g\vr iddi, yr hwn y dywedtai oedd yn gweiliadi yn y ty. Rhoddodid y ty-st iddi s'ia-ced gwerth 4s 6c. Ni fuasai efe yn rhoddi y siaoed pe gwybuasai ei bod' yn byw ar wahan oddi- with ei gwr. — Mr Robert Williams, pawnbroker, Bangor, a ddywedodd fod y ddiffynyddes wedi dyfod i'w S'iop hwy i wystlo siaced serge dyn (dangoswyd). Rhoddodd y tyst Is iddi ar y siaced. Yr oedd v ddiffynyddieis wedi bod1 yn gwystlo amryw bethau yn ei siop ef.-Y Cwnstabl Griffiths a ddy- wtdodd fod y wraig yn byw ar wahan oddiwrth ed gwr.—Cydnabyddodd Ann Owen iddi gael y siaced trwy dwyll-honiadau. Mr W. Huw Rowland a briodolai yr achos yn hollol i ddiod. Yr oedd v wraig wedi addaw myned i gartref i feddwon am ddeuddeng mis ac awtgrymodd ar i'r achos gael ei ohirio am bythefnos, er rhoddi cyfieusdra iddi fyiied, i'r cvfryw gartref.—Cydsyniodid y Fainc ar cwrs hwn.

BETHESDA. Marwolaeth a Chlad-dooigaeth Mr John Williams, Green HiJJ, Llanllechid. Bu farw y gwr ad- nabyddus uchod oddeutu un o'r glocb boreu ddydd Llun, y 14eg cyfisol, yn 66 mlwydd oed, wedi bod yn wael ei iecliyd ers tua dwy tlynedki. Y r oedd Mr Williams yn adnabyddus iawn fel Ceidwadwr ac Eglwyswr selog, a bu yn aelod ac yn cymerj-d rhan flaenllaw yn Nghor Llanllechid1 am droe 40ain mljTiedd, ac adnabyddir ef drwy yr ardaloedd liyn fel Joim, Llan." Efe oedd tad y tenoryddion adnabyddus William, Hugh, ac Owen Lleohud Wil- liams, ac hefyd y soprano enwog Llinos Llechid ac inae. Mr Eias Williams, Rhyd Lanfoir, Bettwsy- coed., goruchwyliwr Ystad Arglwydd Penrfoyn yn y rhanbaith hwnw, yn frawd iddo. Dydd Ian di- weddaf cyme rodd ei angladdi le ,yr hwn oedd yn hollol anghyoedd) yn Mynwent Eglwys Llanlleciiid, pnTd y gAvasanaethwyd gan y Rheithor (y Parch E. Davies). DIaIneu y teimlir chwithdod a cholled yn y gymydogaeth ar ol iben gymeriad mor rhag- orol. Pleecrdaith Ddifyrus i Farchna-tawyr Bethesda. Y mae wedi bod yn arferiad ers amryw flynvddau gan y diweddiaj Mr David Williams, Llangollen Hotel, i .roddi "treat" blynyddOl i'r gwxagedd hyny fydd yn myned i lawr i "farebnad Bangor yn ei gerbyda-u bob ddydd' Gwe-ner, drwy fyned' a hwy i wahanol leoedd yn ei gerbydau' am daith. diwrnod a. da genyTO ddeall fod' y cwmni presenol (y Mri David Williams and SOILS) yn diangos brwriad, i ddiljTi llwybrau eu diwedidar dad mown caredig- rwydd, gan iddj-nt, ddydd Iau diweddaf, roddi "-treat" i oddeutu 25ain o wragedd yn un o'r "brakes" mawrion. Gadawsant Bethesda yn y boreu yn ngofal Mr R. Jones, y Coach and Horses Inn, gan fyned drwy Fa.ngor ac i Gaernarfon, lie y mwynhasaint eu hunain hyd' ynhwyr yn y pryd- nawn yn y modd mwyaf difyrus. Bydd yn ddla gam y gymydogaet-h ddeall fod y meibion yn bwriadu efelvchu eu diweddar dad mewn bod yn gymwynasgar, yr hyn oedd rinwedd amlwg iawn yn y diweddar Mr Williams.

BEYNSIENCYN. Sefydlu Teml.—Nos Sad'wrn daeth nifer fawr i'r As?enibly Room i wrardaw ar y Parch David E. Davies a Cadlten G. B. Thomas, Gaernarfon, yn tmethu ar ddirwesst. Llywyddwvd gan Mr Robert Jones, Oapel. Sefydlwyd Cyfrinfa y 1enilwyr Da, ac ymunodd tua thriugain. Enw y deml fydd "Teml Til swyddogion dewiswyd y brodyr a'r chwiorydd canlynol — Dirprwywr, Mr Row- lands, Ysgol v Bwrdd; Cyn-Bd-Dtmlydd, Mr Da^id Williajme, Old Post Otiice; Prif-i)emlydd. Mr Robert Jones. Capel Hendref Is-Damilydd, Miss Jones, Pont Diàk; Ysgrifenydd, Miss M. Jones, Glan Braint; Yro"rif(-ny,(Idl Cynorthwyol, Mr W. R: Jones, Post Otiice; Ysgrifenydd Arianol, Mr R. G. Hughes, Boston-terrace; Trysorydd, Mr Robert Williams, fai Newydd Caplan," Mr Owen Williams, Pemrhos Goed'en RhingyII, Mr Edward Evans. Tai ,\7 ev- Newydd1; fe-Ringyll, Mr H. Pritdhard, BrynbeEa; Gwyiiedydd Mewnol, Mr Moses Oweni, Llainidelj'n; G"\vvliedydd Allanol, Mr Hugh Williams, Ty'r CapeL

BEALTMAIIIS. Diolbhigarwch. am y Cynhauaf. NeiUdiuodd gwafaanol enwadau y dref uchod ddydd Llun i gynal gwyl diolcihtjarwch am y cynhauaf. Cafwyd ,cj-far- fodydd gweddi am ddeg. dau, a chwech, a chynull- iadci-u da. Ltliol;ii>d' y Cynghor Trefol.—Nid1 oes sicrwydd eto y bydd yma. etholiad yn cymeryd lie eleni. Mae llawer yn cael en henwi, ond rhywfodd nid ydynt yn tueddu i sefyll ethol iad. Yn wir, mae colled i'r drref am y "village politicians" fyddai yn gweithio mor rhagorol ac yn tynu ymgeiswyr axd&.Tvli.og allan. Mai-wol.t^th.—Yr wytthnos hon mae penyf i g,Æ- nodi am farwolaeth Mrs Mary Stanley, priod hoffus Mr Lewis Stinlev, llythyr-gludydd', New-street, yr hyn a gymerxdtll le ddydd Iau, wedi byr gystudid, yn 65 mlwydd oedi. Prydnawn ddydd Llun, am un o'r glnch, cludwyd ei gw¡e.:tdidio'l\ marwol i'r "cemetery" gan dorf lluosog a pharchus. Mae. cydj-mdeimlivd eang a'i pliriod a'r teulu i gyd yn -solli mam' ofahiis a gweithgair. Gwasanaethwydi yn hynod o dteimladwy gan y Parch D. Johns (A.) a gwnaed yr aJYl., yr hwn1 oedd wedi ei ordhuddio h Ij}lùet.l¡dorch.a,u. gan Mr E. Thomas. Raglan-street. Na fydded i IIn l oer chwythu uwchben ei hargel ■aiely.—lYefwr.

CAERNARFON. Herwbela yn y Nos. Yn yr yna-dlyo ddydd Sadwrn, o flaen Mr John Menaies ac ynadon eraill, cafodd Thomas Joneo a'i fab. William Jones, v ddau o Baptist-street, a David! Lewis, Pen'rallt, eu cyh-uddo o h&nvhela yn. v nos ar dir pertihynol l Mr Lloyd Hqjghes. Erlynid gan Mr H. O. Vincent. Dirwywyd hvry 20s a'r oostau bob un, neu, yn uiffyg tal u, pyt hefnoft o gaxchar. Anrhydedd Oerddorol.—Y mae Coleg Cerddorol Llun.dani wedi dyfarnu givo-bi- sd-rol Arfon am ch^-areit'r bcrdoneg i Miss Doris Bishop Itutler, Glasfryn, East Twthill, yr hon yn ddiweddar a Ixjsifxld yr arboliad gydag anrhydedd ac a. enill. odd y nifer uchaf o hrcim yn y BIT, Nid yw Miss Butler ond deng mlwydd oed. Addywyd hi gan Miss Agneos Morris, yr hon -wdd i'w llongyfarch ar lwyddiant ei disgybl ieuanc. G-da Phlasteri ar ei Wyneb.—Yn ynadlys y dref uchod, dydd LIun. gwrandawyd a-chos anghyffrecbn yn mlia un yr oedd dyn o'r enw John 0. Roberts, WeU-stre-et. Caernarfon, yn gwjo dynes o'r enw Elizabeth Jones, Well-street, o'r un lie. (ITOIR yr hon yr vmddiangosai Mr J. T. Roberts, am ymosod arno. —Dywedodd vr Erlynydd, yr hwn a. ymddangosai yn y llvs gyda phla.steri aT ei wymeb, iddo fyned adref ddydd Llun cyn y diweddaf (y 7fed cyfisol), a gwelodd y ddiffynyddes yn Mountain-st-reet. Dy- wedodd y tyst ychydig eiriau wrtGÜ. a dechreiuodd gwe.ryla ag ef. Daeth y ddiffynyddes ar ei ol, a tbarawodd ef yn ei wyneb gyda, phar o esgidiau oedd gandidi yn ei Haw. Daeth y ddiffynyddes drachefn ar ei ol, a lluchiodd fwrjed yn cjoiwys dwfr a-to nes y tarawyd ef yn ei da-lcen, groi achosi niweidia.u difrifol.—Mewn atebiad i Mr J. T. Ro- berts, dywedodd y Tyst fod y ddiffynyddes yn. perthyn iddo. Nid oedd ef yn feddw ar y dydd- iad dan sylw ac ni chieiodd y ddiffynyddes. — Dadleuai Mr J. T. Roberts mai yr erhTiydd oedd w-edi adiosi y cynliwrf. Yr oedd ychydig eiriau we.di bod rhyngd-dynt. ac yr oedd yr erlynydd wedi gwneud cyfeirindau pers-onoll at, y ddaffynyddfes. a'i galw lii yn amryw exiwau o fliten y bobl yn yr heol. Mae'n wir ddarfod i'r ddiffynyddets ei daraw gjda bwced ond ceisicdd yr erlynydd wneud yr un modd, a. cheisiodd ei chicio hi.—Dyvvedodd y Maer y dymunai alw sylw y parti on na ddylent- g^Tiieryd y gyfraitin i'w dwylaw eu lnuiain. Mae'n amlwg fod y ddiffynyddes wedi taraw yr erlynydd, a diau fod ganddi resymau droe hyny. Yr oedd y FaIDc yn tatiu yr acl10s all-an. ac yr oexld yr erlyn- ydd i dialu y costau.

GAE RAVEN. Oyfaifodydd Diolchgarwch am y Cynhauaf.— Cynlialnvyd y cyfarfodydd hyn eleni yn eglwys St. Mihangel, ar nos Sul, Hydref 20fed, a'r dydd Llun canlynol. Nos Sul popegethwyd gan y Paxch G. W. Griffith, D.G., rheith-o-r y plwyf, a llafarganwyd y gwasanaeth gan y Parch T. W. Griffiths (curad). Dydd Llun drachefn, am ddeg o'r gloch yn y boreu, llafarganwyd y gwas- anaeth foreuol gan y Parch R. Eyans, Llanidan. a phregethwyd gan y Parch O. B. M illiams. Menai Bridge. Am haner awr wedi dau y pryd- mwn, llafarganwyd y litani gan y Parch W. D. Roberts. Llanddvfnan, a phregethwyd gan y Parch Ellis H. Griffith, Uaiigadwaladr. Yn yr hwyr, am haner awr wedi ohwech, cafwyd y gwasanaeth olaf, pryd y pre-gethwyd gan y Parch T. Edwin Jones, ficer St. Mair, Bangor, llafarganwyd y gwasanaeth gan ein parchus reithor, a darllenwyd y llithoedd gan y Parchn. W. Jenkins, Llangristiolus, a R. Hughes, Llan- gefni. Yr oedd y cynu 11 eid faoedd yn fawr, y casaliadau yn dda, a'r pregethu yn rymus. AddurnAvyd' yr addoldy cysegredig yn hardd ac yn flasus pan Mrs Ribton a Miss Ewing, y Rheithordy, a Mrs GTiffiths, Bronheulog, yn cael eu cynorthwyo gan y Parch T. W. Griffiths, a chafwyd blodau, etc., tuagat ei haddurno gan Mr Priestley, Hirdrefaig, ac amryw eraill. Ar ddydd Llun, yn absenoldeb anocheladwy Mr Charleo Roberts, Fourcroeses, yr orgtanydd, chwareuwyd yr harmonium gan Mrs T. W. Griffiths, a cha^vyd canu- bywiog a da.

LLANDDEUSANT. Cymdeithas Lenyddol.—Nos Wener diweddaf cyfarfyddodd aelodau y gymdeithas uchod, a daethant yn nghyd yn gryno. Llongyfarchwn y gymdeithas ar yr olwg lewyrchus sydd arni eto e'le-ni. Y testyn dewisedig y tro hwn ydoedd, "Y pwysigrwydd o iawn ddefnyddio ein horiau hamddenol." Agorwyd y pwrac gan Mr R- Jones. Bryn Elim, a dilynwyd ef gan y brodyr ca-nlynol:Niri H. Thomas, Oae Crin; Lewis Jones, is-lywydd T. Williams, Ty Mawr; W. Williams, Ty Oarriwr; J. R Parry, Tyddyn Blawd a G. J. Williams, Gorphwysfa. Llyw- yddwyd gan Mr J. 0. Jones, Oiwchdeyrnog, ac ni bu yntau yn ol o wneud ei ran yn anrhyd- eddus. Cafwyd anerchiadau tra rliagorol.- Deusant.

LLANSADWEN. Cvfarfod Adloniadol. Yn Ysgcl y Bwrdd nos HaJwrn. y 19eg cyfisol, cynhaliwyd ean cyfarfod adloniadol cyntaf e,' -eiii, pryd y eymerwyd y g;tdair gan Mr Owens, Gefn Ooch. Hefyd cawswm arweni- ydd dihafal yn mberson Mr Chambers, Cae Uchaf. a. oliyfeiliwyd gan iii- Owens, Llyis Myfyr. A g .,m oedd safle y cvstadfeuAvyr :—Cerddoriaeth "Blue bells of id," cyfyngcdig ir plant. Lizzie Owen ac M. R Owen yn t "Codiad vr ehe-lydd Miss Nellie Jones, Pcnst Office. Am- rywiaeith Araeth ddifyfyr, "Y cloc: Mr H. Williams, Gadlvs. Rhaff we.lt-: Air, R. Jones, Rhandir, iic O. Owens, Cefn Coch, yn gn-fartal. Traetbawd ar "Mvfyrdbd:" Mr H. W illiams, Gad- lvs. Llawysgrif i'r pltuct: 1, Amiie W' iLiams; 2. Elien Williams; 5. Annie Owen. Darllen dam heb eii atalnodi: Mr David Owen, Penucheldref. Am y darilemad goreu: John Owen ac Annie ^1'" liams yn gyfartal oitu, ac Annie Owen yn ail. na, cariwyd yn mlaen gan y cyfeillion hyn Ad'odd, "Y modd i drmlio diwrnod," Miss A. Hughes, iy Capel; can, "Y gwew yn y fedwen." Miss N. Jonesv Post Office; adrtxWiad, "William ar cl. W. Owen; adiroddiad* <4Slion Jos ar cloc, W. Williams, Trevor Isaf can, ifaii ungoes, Owen lihomas, Brynteg; adroddiad, "Y train," W. Owen; can, "Y bwthyn y'm ganwyd,Da\nd! Owen; adroddiad, "Croeifo gwraig y ty," John Owen. Penucheldref. Hefyd cafwyd anerchiad gain Mr John Owen, cadeirydd y pwyllgor. Yna terfyn- wyd trwy ganu y don .1 Grenedlaethol. "God save tiie King."

"LLANGEFNI. Y Dclyiws Newyd<l" "-Tr-ad-dodokld Mr W. O. Jones, Aber, ei ddarlith ddoniol ar y te-^yn uchod jn ysgoldy y Weslq^aid, euc fel arfer rhoddodd y txxldhad mwyaf i'w wrandawyr lluosog. Diolchgarwch am yCynhauaf.—Cynlialiwyd1 cvfar- fodydd did chgarwch yn ngwahainol gapelau Ym- neillduol y dref ddydd LIun. Cedwid y diwrnod1 yn wvl yn y sdopau, a, da oedd gweled rhai o'r tafarn- dai yn ca.u yn ystod- y moddion. Cymdeithas Lenyddol Moriah.—Nok Wener, dan ivwyddiaeth Mr Henry Jones, daidltenodd Mr W. Williams, Moriah House, bapyr ga,!Iuog ar y "vSabboth." G-wnaed sylwadau ar y papyr gan y Mri R. Davies, Ellis Jones, T. Edwards. G. 0. W illiams, J. R. Williams, J. Davies, Owen Jones, E. M. Roberts, a'r Parch John Williams. Camgymeriad.—Yn rhifyn diwe'ddaf o'c.h neiwyddiadur hysbysir fod Miss Florence E. Parry, Tyddynywaen, Llangefni, wedi pasio yn llwyddianus yn yr arholiad ac enill y gradd o A.C., rhoddedig gan y Tonic Sol-ffa College, yr hyn sydd hollol anghywir. Amlwg na wyr eicb gohebydd nemawr am y coleg hwnw a'i raddau. Yr arholiad y bu Miss Parry yn llwyddianus i fyned trwyddo ydoedd yr un am yr intermediate theory certificate: wedi cael hon gall Mise Parry, dTWY danysgrifio haner coron yn flynyddol, gael ei Thestru ar list yr "Associates." Rhaid cael rhywbeth mwy na. "chanu yn y teulu" tuagat gyrhaedd y gradd o A.C., ond hyderwn y cyrliaedda y gradd hwnw yn y man.ol-ffaist.

LERPWL. Y Gymdeithas Genedlaethol Gymreig. — Cynhal- iotld v gvmdeithas ei chyfarfod eviitaf am y tymnor nos Fawrth. Ar wahoddiad Mr Cowell. y llyfrgeLl- ydd. ym'g)"llullwyd yn y Llyfrgell. William Brown- street, ac w-di tamed. a llymed o de. dangoeodd Mr Cowell gywre.inion gwerthfawr y llyfrgell. rhai llyfrau mawr fel llidiard, eraill mor fychain a chledr llaw gwr, ac amryw ohonynt a,r gyfrif eu prinder yn werth canoedd o bunau. Ac am haner awr wedi wyth eisteddodd pawb i lawr i wrando ax Mr Cowell yn darren papyr ar hones argraphu, o'i ddargan- fyddiad cyntaf "gan Gut-tenburg ttui 1^54 i lawr hyd ieuengtyd' yr alwedigaeth yn Lloegr, yn nyddiau Caxton' a' I oh-nwr. Yr oedd yn hanes nodedig o ddyddorol, ac yn cael ei ddweyd gan feistr ar ei waith, ac un a wyddai gymaint am ei b wii,, ac odid i d-dryn sy'n fyw. Hwyrach y cawn hamdden i ddyfynu ychydig o'r papyr vn mbellach yn mlaen. Y ca^ieirydd ydoedd Mr J. Hturnson Jon-es, C.C., cadeirydd newydd y Cynghor. Ar gynygiad I\lr R. W. Jones, yn cael ed eilio gan. y Piuch AethwA- Jones, a'i gefnogi gan Mr William Evans. Y.H., rho-ddwyd diolcl^rarwch caionog y cynulliad Iluo-nog i'r darltthydd. MT Robert Roberts a. Mr E. 8. Ro- berts, wrth gvnyg y diolchgarwch i'r cadeirydd, a alwent sylw at yr arddangosiad o tkliwydianaui Cjrm- reig a gyrdielir yn George's Hail, yn nghanol mis Hrdref nesaf, ac at y riixgolygon am aiddangosiad llwyddianus.

"NIWBWRCM. Cyfarfod Adloniadol. Nos Sadwrn diweddaf CA-niialy-vryd' cyfaldod adikmuidol yn Ysgoldy St. Thomas, sef y cyntaf o'r rhai a firriedir gynal trwy dymhor y gaun-f. Ai-weindwydi gan Mr William Hughes, Mona House, a. gwnaeth ei waitih yn elda. Emllwyd am ctmrareu y don "Moab" gan Miss Jones," Bron He-dog. Mr Samuel Evans, Tyddyn Abercyn, ydoedd y goreu am y traethawd Am y l'ythyr cam y goreu ydoedd Mr Henry Jones, Llanddwyn. "Neck-tie:" Goreni, Miss Kate Wil- liams, Fair Vue. Miss Maggie Jones, Talybraich- terraoe. ydoedd yr oreu am y "patch" work." Caf- wyd cystadle-uaeth fjrwiog ar y canu, a gwasanaeth- wyd yn ystod y cyfarfod gan Mri William Roberts a John Roberts, Tyddyn, a Mr Robert- Roberts, Pwll Gro. Y beirniaid oeddynt Oadben Jones, Baron Hill; Oadben Evans, Bron Derwydd; Mr Hugh Evans, Chapel-street; Miss Roberts, Board School, a Mr Josiah Hughes,

RHOSNEIGR. Ymadawiad yr yr ymdroch- le hyfryd uchod yn awr wedi gwaghau. Eleni bu ymll fwy o ymwelwyr nag erioed, ac fel can- lyniad i'r gofyn mawr am anedd-dai mae yma gryn lawer o adeiladu yn myned yn mlaen. Xid oes yn awr yr un amheuaeth nad oes dyfodol disglaeT i Rhosneigr. a dydd Llun ymwelodd y Mri Dent a Mr Dawson a'r gymydogaeth ar ran Cwmpeini y London and North-Western Rail- way. M'ae si ar led ers peth amser fod gorsaf mwy cyfle-us i drigolion y lie ar droed. Enwir dau Ie fel y lleoedd tebycaf i gael yr orsaf, sef gerllaw Brynteg, yn agos i eglwys Maelog, yn mha Ie y mae gan y cwmni dir, ac hefyd ger Melin y Traeth, oddeutu haner milltir yn nes i orsaf y Valley na'r blaenaf. Yr unig fai ar y lie ynia ydVw fod llanw y mor yn gorchuddio y lie yn nghyda'r ffordd sydd yn arwain i Rhos- neigr ar adegau. Tipyn o ddyfalu a phrophwydo sydd ar hyn o bryd.

PENRHüSGARNEDD. (Banger). Gwyl y C^-nliauaf.—Dechreuwyd yr hen "vI flyn- yddol uchod nos Sul. y 13eg cyfisol. pan yr oedd tyría. fawr wedi ymgynull yn nghyd i glodfori Duw am ei roddion rhad a gwerthfawr. Boreu dranoeth. am 10.30. darllenwyd y gwasanaeth gan weinidog y lie, a phregethwyd gan yr Is-ganon Owein, all gor. Am 2.30 yn y prydnawn darllenwyd y litani gan Mr H. M. Wdl iams, Porthdinorwig, a phre- gethwyd. gan y Parch M. Roberts, Pen-machno. Am saith yn yr hwyr darllenwyd y gwasanaeth gan y Parch T. L. Jones. Glanaddal a. phregeth- wyd drachefn gan y Parch M. Roberts. Digon yw dweyd fod y ddau bregethwr mewn yspryd a theimlada-u arddercihog yn traddodi yr hen wirion- eddan melus am Dduw a'i ras, ac yr ydym yn ddiolchgar o galon iddynt- am eu gwasanaeth rhag- orol. a gobeithio y gwelir ol eu llafur mawr yn ein plith mem ffyddlondeb, gweithgarweh, a newydd^deb buchedd. Addumw^sd yr eghrys yn hardd iawn gan foneddlgesaiu a boned dig ion o'r gynulleidfa. yn cael eu cynorthwyo gan nifer o'r plant, gwasanaeth pa Tad oedd yn dderbynaol iawn. Cafwyd gwyl ardderchog o'r dechreu i'r diwedd. Yr oedd pobpeth yn dda ond tm, sef prinder lie i'r dyrfa fawr nos Lun y tywydd yn dBa. y canu yn y pregethu yn dda, y cynulliadau yn dda, a'r casgliadau yn dda—pobpeth yn "dda ia.wn. ac yn arwydd sicr fod yr Arglwydd gyda ni. Hefyd, y mae y diolchgarwch mwyaf yn ddyledus i Mr a Mrs Vinoent, Bronydd, Treborth, am gmoesawu y gweinidOgion am y dydd.—R.P.

PENSA~RN. Marwolaeth.—Dydd1 Sadwrn cyn y diweddaf bu farw y bra.wd da ac anwv1 Mr William Henry Wil- liams. serchog briod Mrs Anne Williams, merch ei pliarchus rieni, Mr Edwa.rd a Mrs Lewis, hen waith Ceryg y Bleiddiau, yn 36 mlwvdid oed. Yr oedd yn gyfaill calon i hawb, a phawb yn iddo yntaiu. Ni chlywyd cymaint ag un gair gwael ganddo erioed am neb. Hefyd, meddai ar synwyr mwy na'r cyffredin mewn rhai pethau a siaradai. Yr oedd yn hynodgaJl a doeth yn ei ymddiddan bob amser. ac yr oedd yn FedvddSwr i'r cam, ac yn aelod1 ffyddlon yn eglwys barchus Carmel (B.), Pensairn. Heddwch i'w Iwah anwyl i orphwys yn dawel hyd nes byddo yr udgorn yn canu. a. phawb yn d'od allan i dderbyn eu gwobr, a byddied i nawdd y Nef fod dros'ei briod hoff a'r teulu oil yn eu dwfn alar gallnogi i ddwevd: "Yr Arglwydd a roddodd a'r Arglwydd a gymerodd ymaith, Bendigedig fy-ddo Enw yr ArgiwydJ." Ffarvvel, William, ni chaith. weledJ Tra. b'wyf'r ochr lion i'r bedd, Hyd nes byddaf wedi landio Atat byth i wlad yr hiedd; Yno cawn mewn hwyl gyd-daro, Ar delynau aur y nef. Anthem fa/wr y P-iynedigaeth— Mawl ogoniant- iddo Ef. —Minyim"nydd.

RHOSYBOL. Cofgolofn.—Da genyf wded y gofgolofn ar- dderchog sydd yn Mynwent Gorslwyd. Rhosybol, ar fedd y diweddar ddiacon parclius a charedig. a rodldwyd gan dteulu Brynti.i-ion irw tad, Mr J. Owen.

TYCROES. Gwobr am Rwdins.—Derbyniodd Mr Thos. Owen, Fferam Fawr, Tycroes.. y wobr neillduol am y tair rwdan, drjTtnaf o hadau perthynol i ffirm o Lerpwl. Pwysai y tair 462 pwys. Llwyddiant.—Yn mysg enwau yr ymgeiswyr llwyddianus yn arholiad meddygol rhagbarotoawl y medicaJ preliminary yn Edinburgh Univer- sity, y dydd o'r blaen, da genym weled enwau Mr Ted Lewis, Cwirtai, a Mr O. Herbert Wil- liams, Rhianfa, Rhosneigr (sef nai y milfeddyg adnabyddus o Bodrwnsiwn). Mae y ddau gyf- aill ieuainc wedi dechreu yn dda, gan fod safle y coJeg uchod yn cael ei gyfrif yn un pur an- rhydeddus. Dymunem iddynt bob llwyddiant yn y dyfodol fel efrydwyr yn y coleg hwn.

RHYFEL Y TRANSVAAL. CENADWRI ODDRVKnH KITCHENER, Ar wahan i adroddiadJ wythnosol Arglwydd Kitchener, ychydig iawn o newyddion a dderbyn- iwyd o faes y rliyfel ddydd Mawrth. Yn ol y ffigyrau a rydd y Pencadlywyddi, ymddengys fod colledion y Bweriaid yn lleihau yn barhaus yn ystod' yr wythnosau diweddaf. Nifer y personau a roddasant eu hunain i fyny neu a gymerwyd yn garcharorion 11 ystod yr wythnos oedd yn diweddu ar y 14eg or mis hwn ydoedd 42 a 194, wrth eu eymharn a 60 a 244 am yr wythnos flaenoroL Nifer y rhai a laddwyd ac a glwyfwyd ydoedd 26 ac 8, yn erbyn 50 a 26. Dyma fel y dywed Arglwydd Kitchener yn ei frysr.eges o Pretoria, Hydref 14eg: "Er y 7fed o Hydref adrodda y colofnau i 26 o Fweriaid gael eu lladd, 8 eu dwyfo, i 194 gael eu cymeryd yn garcharorion, a. 42 wedi rhoddi eu hunain i. fvny. Hdyd, eymerwyd meddiant o 108 o reifflau, 68,250 o "roionds" o gad-ddarpariaethau by chain, 40 o wageni, 2200 0 geffylau, a 3250 o wartheg. Ataliodd gwlawogjdd t-rymion cryn lawer ar yr ymgyrchoedd a'r cymundieban. "Ar derfyndir Natal y mae colofnau v Oadfridbg Kitchener o Paul Pietersburor ac Utreot yn synwid yn erbyn cryn nifer o'r gelyn, y rhai a adroddir sydd rhwng Slangerpiesberg a Pongolaboch- Y mae Bruce Hamilton yn gweithredu yn agos i Ngome Forests Ciiria Methoen nuibairtb ilanco. Y mae Delarey a. Kemp wedi ymr.eillduo. yn lighyfeiriad Lindley Poort. Bu oodofeau Elliott yn gweithio yn erbyn pleidiau o'r Bweriaid yn Draiaensberg. "Adrodda French fod catrodau Scheepers wedi end eu tori i fyny a'u gwasgaru o gwmtpos cymydog- aeth Groatfontein a. Blood River, a bod catrodau bniuts wedi cael eu rhanu i ddiaju aliu-un i'r gogledd o Aberdeen, yn symud ir gorllejwin a'r Hall i'r deheu-orllewin o So-mers-et Eiasit, ac y mae pob un o. lionynt yn cael eu dilyn yn agcrs gaii gc-lofnau. Yn y cwr gorllewinol pellaf gwne ir vmudiad i'r deheu yn nghyfeiriad PiCquetberg gan y Cadfridog FreTich."

LLYTHYR ODDlWRTH DE WET. Dywed un gohebydd fel y canlyn — Y mae Swisisai-ctd, yr lion sydd vn eLros yn Lancy, cATiiydogaeth ger Geneva, wedi derbyn lht.fcyr oddiwrth y Gidfridog De Wet. Y sgrifen- "yd y llythyr o Modderfontain, Awst 18fed Bu y foneddiges yn aros vn. y Transvaal am fJTIlvd-d ac yr oedd yn igydnabvddus a. De Wet. Yn y llythyr dywed De Wetw: Duw yn unig a wyr pa bryd y terfyna y rhyfeu. Yr wyf fi am milwvr yn benderfynio! o. ymladd hyd y diwedd. Gwelaf oddiwrtli y frapyrau a anfonwcii I mi fod y ddwy ochr yn cyhiuddo eu gilydd o greulondcib. Peidiwch credu adroddiadau y newyddiaduron y maent yn anwireddus. Y mae y naill blai-d fel y Hall yn ymddwyn at eu carcharorion gystaj ag y gallant o dan- yr am- gylchiada-u. "Y mae genym bob peth sydd yn angeniheidao; ar gyfer ein hanghenion syinl. gan i ni gael digon o ysbaii i barhau am beth amser. Ein ceffylau sydd yn dioddef, wrth orfod teithio am ddeg neu ddeud-deg awr. "Dewiswyd fi gan Dduw i arwain fy mwxfyr, a chyflawnaf fy ymddiriedaeth hyd y diwedd."

Agorwyd y Llyfrgell Rydd a'r Ddarllenfa a sefydlwyd gan Gynghor Trefol Abergafenni yn y dref hono nos Fawrth, gan Mr R. W. Kennard, Llyndu Court, Abergafenni.

Cymdeithas Helsethiad yr Eglwys yn Esgobaeth Bangor. Y mae Arglwydd Esgob Bangor wedi anfon i'r Parch Llewelyn R. Hughes. M.A.. ticer POTth- madog (ysgrifenydd y gymdeithas uchod). cheque am bum'oant gronfa arbtiiiy sy n cael ei clia-sglu tuag at y gymdeithas Y mae Arglwydd Penrhyn hefyd wedi pddnw rhodd o 500p i r gronfa. Gwaith a "u «ii:■ Cymdeithas Helaethiad t-r Eglwvs ydMéä y mater cyntaf y galwodd vr Esgot>^lw cleiitrvvT a lleygwyr yr esi'obaeth ato vn Ajjcrck: id Bugeiliol a anfonodd allan yn ddiw«^datT

Marwolaeth Amheus yn ITghoedTJoeth- RHEITHFARN 0 "LOFRCDDLETIí G^TRFODDOL." Nos Fawrth ail agorodd Mr W, Wynn trengholydd Dwyreinbarth sir Ddinbych. ymchwiliad i'r amgylchiadau c.ysylltiedio- "a marwolaeth plentyn, o dan a-mgylehiadau dybus, yn Coedpoeth. gc-r Gwrecsam. Galwodd y trenghcjydd ar y tystion oedd wedi rhod<ii eu tystiolaethau yn yr ymchwiliad cyntaf, ;>0 holodd hwy yn fyr. Yr oedd y dystiolae-th lior<-o j'r perwyl i ferch ieuanc. o'r enw Mary Jane Griffiths, 22ain mlwydd oed. mc-rch i lava, ya byw yn Ffordd y Nant haf, Coedpoeth, roddi geneaigaeth i hlentyn; ae. ar ddychweliad mam ca-ed ei bod yn bur sal. Gwadai yn ben- dant iddi roddi genedigaetli i blentyn." ac r. is gellid gweled un. Anfonwyd am Dr. GiiSith, Coedpoeth, ond gwadai yr en-eth vn barhaus iddi roddi genedigaeth i blentyn. Ar ol hyny ym- welodd yr Heddgeidwad David Jones". yn nghwmni y Doctoriaid Griffith, a Mulholland. a'r ty ac yn y be-ud v yn ngTracdod yr ardd daethant o hyd i gorph i,c-neth ne-vydd-anedig, wedi i orchuddio a jIu-Jw. Gwnaed aicliwiliad ygol ar y corph ol hyiiy. gan Dr. Davies, Gwrecsam, a.'r Dont-oriaid Griffith a Mulholland.: ac yn ol eu bain hwy yr oedd y plentvn wedi liod yn fyw. a bod y farwolaeth i'w phriodoli i fygiad, yr hyn a arhoswyd trwy iddo gael ei orchuddio a lludw. Yr Heddgeidwad JonelSaI ddywedodd iddo weled eneth pn-dnawn dvdd Llun, ac iddi gydnabc-d darfod 'iddi roddi y pjenn-n yn v geudy. gan ei orchuddio a lludw. Ni wvddai ddim beth a ddaethai ati i hyny. Gfilwyd yr eneth. MKry Jane Griffiths, a hysbyswyd hi gan y trengholydd nad oedd y rhaid iddi roddi tystiolaeth. os nad oedd yn dynamo. Dymunodd hi. modd bynag-, roddi ei thystiolaeth. a dywedodd nad oedd yro neb yn y ty gyda hi pan anwyd y plentvn, ac y-r oedd arni gymaint o ofn fel na wrddar lieth i'w wneud. Pe- yn gwybod heth oedd hi yn ei wneud. ni wnaethai hyny, gan ei bod yn hoff iawn o blant. Yr oedd wedi colli ei syn- wyrau ar y pryd. Rhoddodd y plentyn yn j geudy, a gosododd ludw arno. Y Trenghoivda. wrth symio y tystiolaethau i fyny, a ddy^-edodd nad oedd yn bosibl dychwelyd ond un rheith- farn sef. un o lofraddiaetii wirfoddol Tn erVra Mary Jane Griffiths. Cytunodd y rheithwyr ar hyn, ond argymhellent yr eneth. i drugåedd. lna traddododd y trengholydd yr eneth i sefyll ei plirawf yn y frawdlys.

NODI ON O'EDEHECDIE. Agoiyvyd gorsaf newydd ar linell y Greci- Western yn Blaenaf<m yr w;tlmos ddiweddaf. Y mae I'wyllgor Heddgeidwaid Abertaw-e wedi penderfynu i ddeg gael ei chwanegu at yr heddlu. Derbyniwyd cynvgiad y Mri J. Morgan ai Feibion i wneud cyfnewidiadau ar Y 8601 y Pare, Aberdar. Yn nghyfarfod Bwrdd Gwarclieidwaid Peny- bont-ar-Ogwy, codwyd cyflog Mr E. R Evans y rheidweinydd, o 80p i lOOp yn flj-nyddol. Penderfynodd Cynghor Dosbarth Aberdar, dydd Gwener, wneud cais am allu Se-neddol i wneud tramffoadd drydanol a gweithiau goieuriL Mae Mr H. Humphreys wedi ei benodi yn feistr porthladd Aberystwyth yn He y diwed lar Cadben Thomas.. Ail gychwynwyd Gweithiau Platiau AJ,aTJ, Llsngennech dydd Mawrth, ar ol iddvnt fod yn segur am gyfnod o tua phedair blyneia. Amlygodd y Bwrdd Addysg ei fwriad wrth Gynghor Trefol Abergafenni o roddi archeb allan er ethol Bwrdd Ysgol i'r fwTdeisdrcf. Y mat y trethiad newydd ar undeb Meithvr yn rroddi y gwerth trethiadol yn 609,940p '?s 4c, yn erbyn yr hen un o 539,719p 15s—codiad o 70,220p 12s 6c. Penodwvd Mr A. Williams yn rheidweinydd dros ranbarth Llandeilo. Talybont. yn i.ghyfar- fod Bwrdd Gwarcheidwaid Abertawe. ddrdd Iau. Cyfarfyddodd dyn ieuanc. o'r enw Williams, A damwain yn Nglofa y Graig. Abertileri, ddydd Mawrth. a drodd yn angeuol iddo boreu Mercher. Mae Mr John Evans, Aberhonddu. wedi t'i, benodi yn athraw chwanegol mewn hanesiaeth eglwysig yn Ngholeg Coffadwiiaetliol Anmbyncl y dref hono. Godir trysorfa tuag at gadwraeth ac addysg yr eneth Phillips, yr hon, yn ddiweddar, a redodd' o'i chartref, ac a gaed yn gweithio mewn glofa fel "bachgen yn y pwll." Enillwyd cadair eisteddfod Dyffryn Ebhw, ddydd Llun, ar v testyn Y Fam," gan y Parch E. Isaac, gryeinidog y Wesleyaid yn Mertlij—, allan o 45 o ymgeiswyr. Agorwvd nodachfa mewn cysylltiad a chapel y Wesleyaid yn Clydach, dydd Iau, gan Mrs Herman Morgan, Abertawe. Yr oedd y cynull- iad yn lluosog, ar gweitlirediadau yn dra llwyddianus. 'fIIIt yr oedd Thomas Evans, Pyle, dydd Sad- wm. yTi prysuro oddiwrt-h y tren, er bod yn hol yn nghyfarfod Bwrdd Gwarcheidwaid Penybont-ar-Ogwy, syrthiodd abu farw yn mro.n yn union. Cymerodd etholiad achlysurol Ie er ethol aelod dros Ward Ganolog 'Cynghor Dosbarth Unoi Maj-gam, dydd Sadwrn. Yr oedd y ddau ymgeisydd yn sefyll fel y canlyn:—William Dalies, 25 David Davies, 213. ^fnir i godi tysteb i'r Parch Eynon Lewis. gWfitoidog yr Annibynwyr yn Brynm enyr_ Y mM Mr Lewis wedi bod yn y gymydogaeth hono am 14 o flvnyddoeid. gan gymeryd "rhan flaenllaw ar amryw Fyrddau lleol. Cafodd saer maen, o'r enw Daniel Davies, ei daraw gan lesmair tra yn gweithio yn ia.rd Llan- daf, Caerdydd, prydnawn dydd Mercher a syrthiodd oddiar "ysganoJd" uchel. Pan giud- wyd ef i'r yspytty gwelwyd ei fod wedi marw. Dyddiau Mercher ac Iau cynhaliwyd cyfarfod haner blynyddol eglwys Soar, Merthyr. Pre- geth->vyd i gyn-ulleidfaoedd lluo&og gan y Parch H. Elfed Lewis. Llundain, a'r Paxch T. Nichol- son, Bromley. Y mae y Parchn. O. L. Roberts a. Tovryn Jones wedi bod yn dra llwyddianuis er eu taith i gasglu at Gronfa Ugeinfed Ga-nrif yr Annibyn- wyr. Nid oes ond ychydig wytlmosau er parrt aethant allan, ond llwyddaeant i sicrhau 1200p yn Mynwy yn unig. Cynhaliwyd Cymdeidi^fa Chwarterol Metln- distiuid Calfinsidd Dehe1.1dir Cymru a Mr Fynwy yr wy-thnos ddiweddaf yn nghapel Clifton- street, Caerdydd. Dyma y waith gynuif i'r gymdeithasfa gael ei chyriai mewn eglwys Sanig. Tawel ydyw glo agf yn Neheudir Cymru, s'r prisiau yn is. G lo tai Yl sefydleg, ac y m galw bywiog am losglo. Cedwir v gweitiiydd haiarn a dur lawn waith. ond heb gyfnewidia-d yn y prisiau. Y mae nrisiaa platiau alcan yn gadarn am yr hyn a gyflenwir yn fuan.