Y Clorianydd

i French yn Ysilid Botha: BhedegfaJBoeth. CYMEIRYD NIFEK, MAWE O WARTHEG. oSvdl T "Standard" yn Pretoria a bellebrai"' ddydd Gwener:—Yr oedd Louis Botha ddoe yn parliau i encilio o flaen gwahanol gwlofnau Prydeinig. Mae efe yn awr islaw Amsterdam. yn amlwg yn ei gwneud hi am lei fyndir Swaziland gerlLaw Peitretief. Bwriad-a French ddal i ymlid hyd yr eithaf mewn trefn i rwvstro i Botha ddyfod yn o Yn Ross efe a. gyinerodd un fagnel 00 andwyodd un arall. Meirchfilwyr gan fwyaf ydyw y corphlu ymlict- iol, a thebvgol v dilynir hwy gatn erall. Eisoes y mae nifer mawr o waitheg a defaid wedi eu cynaearyd.

"VfEDDIANU MODDERFONTEIN GAN Y CELTS': AMDDIFFYNIAD DEWR. Goiiebvdd rhyfel arbenig y Press Association, ynpellebru o Krugersdorp, Ohwefrotr 211, a Ar y 13ef o Ionawr darfu i fyddin o 1500 or Bweriaid wneuthur ymosodiad penderfynol ar safle Prydeinig yn Modderfontein, ugain milldir eir lie hwn. cynwysedig yn toenai or South Wales Borderers. Durwyd y gelyn yn o. drachefn & thrachefn. Yr oedd y Bweriaid wedi tori eu cyflenwad. dwfr vmaith, ond ymladdodd y gwardilu bychan yn ddewr hyd noson y 31ain, pryd y garfu iddvnt roddi eu hunain i fyny i mfer or- lethol fwv o'r geiyn. Ein hanffodion ni oe dd-naw o swyddogion a dynion wedi eu liadd, a dau-ar-bymtheg wedi eu elwvfo. Mae yn anmhosibl rhoddi amcangytrii o goliedion y gelyn, oadynol pobhanesgeir rhaid eu bod yn drwnx. Bu i'n dynion ni andwyo gwn Maxim cyn ymostwng. Adroddir i Dr. Walker, yr hwn oedd yn mlilith y lladdedigicn, dderbyn tair ergyd bwlet; ond gan Dad oedd wedi gorphen marw, gorphenwvd efan un o'r Bweriaicl trwy falurio ei benglog gyda chareg.

De Wet Wedi ei Leoli i'r Gogledd o'r Afo- Orange. AIETHUEX YN YiGADD GBRLiLAW YRYBURG. DALFA FAWR 0 WARTHEG Y GELYN. Cyhoeddodd y Swyddfa Ryfel y we&eb a gan- )yn oddiwTtjh Arglwydd Kitchener ddydd Gw e,.ier "Pretoria, dydd Iau, Ohwef. 7. I "Adroddir fed De Wet yn pai-hau i'r gogledd o Smithied, ac yn symud i gyfeiriad dwyreimol. Mae y corphlu a groesodd y llinell ger Pompi J Siding yn a'r Philippolis. "Bu i golofn o'n milwyr ddinystrio cyflenwad- I au rhyfel yn Petrusburg* a dwyn i mewn 3500 o geiffylau a gwartheg y gelyn heb ddim anlwc. Bloemfontein, dydd L un. Y mae llawer o ganlyn^-yr De Weft yn ei adael. CJapetovm, dydd Gwener. Cafodd corpblu Bweraidd a ymwa.sgent tua'r dehau eu gcrthrechu yn agos i Reddereburg gyda cholled o ddaai wedi eu lladd. 0

GNM, TUGiRwcH METHUEN. Dydd Gwener rhoddodd y Swyddfa Ryfel y wefrob ganlynol aljan eddiwrth Arglwydd Kitchener: — "Pret,oxia, dydd Iau. "Methuen rt cdrydd o Lillefont-ein, i'r dwyrain o Vryburg, ddarfod iddo wasgaru y gelyn yn a chipio deuddeg o wijgeni a d, -1 fjnnt o warthetg. Tr cclofn FreT-hi yn agoe i Ermela

Arglwydd Kitchener yn Gofyn am Adgyfneithion. 50,000 0 WYR MEIRCH I'W HANFON ALLAN. Mewn canlynia! i gais oddiwrth Arglwydd Kit- chener am ra.gor o Tilwyr, mae y Swyddfa Ryfel wedi penderfynu rheddi iddo <ŒJeng mil ar hugain o wyr meirch yn ychw^negwl at y rhai sydd eisoes wedi glanion yn y Tmn^va-il. Bydd iddynt gael eu gwneud fvny yn y duli a ganlyn:- Deng mil o Yeoiruinry, mil o'r rhar y galwyd am danynt yn ystod mis Ionawr. Wyth mil o Heddgeidwail. Pum mil o Drefedigwyr. y rhai, fodd Ijynag, sydd yn unig i grTneryd lie y rhai sydd yn gorfod dych- welyd. Dwy fil o wy-r Meirch a G-,ryr Traed Marehogol sydd yn awr ar y ffordd yno. Pum mil o NVvr Meirch a Gwyr Traed Miarichogol ychwanegoL Cyhoeddodd Swyddfa Ryfel yr hyn a, ganlyn nos Feroher:—Mewn can'yniad i arddangosiadau o brysiirdeb ar ra y Boeriaid yn ddiweddar, mewn amrywiol gyfeiriadau, mae Llywodraeth ei Fawrhydi wedi pendorfyn^i adgyflenwi Arglwydd Kitchener, yn ychwanegol at y corphlu mawr a ffurfiwyd yn ddi- weddar yn Neheudir Affrica, gyda. 30,000 o fil wyr marehogoi at y :hai sydd eisoes wedi jn Gajx> Colony. Mae yr ymrestru i'r Imperial Yeomanry wedi cymeryd lie mor gyfiym fel y disgwylir y bydd deng mil ohonvnt yn barod i fyned allan yn fuan. Gellir dybynu y bydd Heddlu Marchogol Deheu Afirica, yn cynwys y rhai sydd wedi ymrestru yn y I Trefedigaethau, yn cyrhaedd i fynv i wyth mil. Bydd tr CorphluooJd Trefedigol, y rhai sydd yn gorfod dyehweivd, yn ol pob tebyg gyrhaedd pum mil. Bydd i'r gweddill o'r corphlu gael ei wneyd i fynv gyda Gwyr Meirch a Gwyr Traed Marchogol o'r wlad yma. "N I Mae ymre.-triud cwuuiiau o Wirfoddolwyr gymeryd lie y rhai sydd wedi gwasanaethu blwyddyn yn Ncheu Atfiica yn myned yn mlaen hefyd. Mae trefniadaa wedi cael eu gwneyd i arfogi, dilladu, a chludo y corphlu ar unwaith. a bu i'r gyfran gyntaf hv.y'io yn yr "Aurania" ddydd oSadwrn {f- y diT7eddaf). I

?arh:.d y Ehyfel. I> \RN Y 3IUAVRIAD OW THOMAS, BRYNDDU. Dvwed Milwrkil Owen Thomas, Brynddu, JVion, yr hwn a ddyrchafwyd i fod yn llywydd ir "Gwyr Ysgeifn Tyw;> Cymru" yn Neheudir Africa, mewn ilytliyr o pe Colony, dyddiedig Ionawr 17e^, fod yn snhxwdd ffurfio batn. am faint y parha y rhyfe., coid gwna ef anic-an- gyfrif bryskfg o chwe' mis. Efe a chwanega, modd bynag. "•oddkithr ein bod yn cael adgyf- nerthion, a rhai miloedd o geffylau, y bydd iddi barhau lawer niwy. Y mae y gelyn yn awr wedi caoi ei wneivd i fyny o ddynion ffyrnig; ymladdant yn dda, ac y maent yn benderfynol y mae ganddji^t geffylau a-hagoxol, wedi eu partlii yn dda; ao y mae ganddynt, o leiaf, o 20,000 i 25,000 yn y maes. Yr ydym wedi gwneud amearigyfrif rhy isel bob amaer o'r gelyn mewn pob modd, a chymer amser maith i ni jeylweddoli both eydd g"nym i'w wneud."

E1 FAWRHYDI Y BRENIN EDWARD VII. YN MYNED I AGOR Y bl^NEDJJ. YN CYRHAEDD AT DY YR ARGLWYDDI YN NGHERBYD Y WLADWRIAETH.

Y Brenin a'r Ymherodraetb. CENADWRI AT EI DDEILIAII). Yn y "London Gazette" am nos Lun cyhoedd- wyd y llythyr caoilynol oddiwrth y Brelnm. Derbyniwyd y llythyr gan yr Ysgrifenydd Car- trefol, ac niiws yn darlLen fel y canLyn "Castell Windsor, Ohwefror 4ydd, 1901. "AT FY MHOBL. "Yn awr, gan fod yr olygfa olaf wedi cau yn mywyd arddercliog a byth-ogonedduf> fy anwyl- af fam, y Frenhines, yr wyf yn awyddus i cryflwyno i'r boll Ymherodraeth fy nwfn ddiolch- "arwch am y gwarogaeth.au serohog a chalon- gyrJiyrfiol a dalwyd i'w choffa yn mhob man. "Dymunaf hefyd ddatgan fy nghydnabydd- iaeth o'r mynegiadau cyflredinol o'r hyn y gwn sydd yn gydymdeimlad diffuant a theyrngarol gydat mi a'r Teulu Brendiimol yn ein trallod gorlethol. "Y imae mynegiadau o'r fath wedi fy nghyr- haedd o bob rhan o fy Ymhexodraeth eang, a dhartref y mae y brwdfrydedd galarlawn, paichus, a diffuant a ddangoswyd ar for a thir wedi fy nghyflwrdd yn ddwfn. "Y ma-e yr ymwybyddiaeth o'r ysbryd caredig a ffyddlondeb a theymgarweh yma yn mysg miliyruau fy neiliaid, ac o'r teimlad em bod yn cyfranogi o alar cyffredin, wedi fy ys- brydoli a nerth a gobaitih yn ystod y dyddiau pwysig a aafchant heibio. "drwv gael fy nerthu a'r ymddiriedaeth o'r cariad a ddangosodd y genedl at ein diwedd- ar Deyrn, bydd i mi yn ddifrifo. ymgais am rodio yn ei llwybrau, gan ymdrec.hu, hyd eithaf fy ngallu, i gynal a hyrwyddo buddianau uchaf fy mliola, ac i gyflawni yn ffyddlawn a selog y dyledswyddau mawr a chysegredig y gelwir arnaf, drwy ewyllys Duw, i vmgymeryd a hwy. "EDWARD R.I." Gorehymynodd y Brenin ar fod i'r gemadwri ganlynoi gael ei hanfoai i'r hoF. drefedigaeth- au: — "iCSastell Windsor, Chwefror 4ydd, 1901. "AT FY MHOBL TUHWNT I'R MOROEDD. "Y ma.e-'r afrifed genadwr inotliati a dderbyn- iais o bob rham o fy nhiriogaethau dros y xnaroeild yn tystiolaethu am y galar cyffredinol a ddangouir gan yr holl Ymherodraeth ar far- woliaetli fy anwylaf fam. "Oymerai y Frenhines y dyddordeb mwyaf yn liwyddianit ei deiliaid yn Allirydain Fwyaf. "Canfu gyda diolohgarwch y cynydd cysoin, 0 dan hunan-lywodraieth, a wnaed yn ystod ei theymaisiad. Yr oedd yn gwerthfawrogi yn wresog eu teyrng^rwoh difeth tuagati hia'i gor- sedd, ac ymfalchiai wrth feddwl am y rhai a ymladdasant mor wrol ao a fuont feirw yn Neheudir Affrica-aw ran yr Ymherodraeth. "Yr wyf eisoes wedi dan mai fy ymdrech cyson fydd oeisio dilyn yr esiimpl fawr a ddaeth i fy rhan. "Yn yr ymdreohion hyn bydd genyf ymddir- Ledaeth yn tfyddlondeb achydymdeimlad y bobl a'u iaynlydiiolwyr drwy fy Itoll dh-iogaethau eang. "Gyda'r fath gefnogaeth bydd i mi, gyda ben- dith Duw, weithio yn ddifrifol er hyrwyddo llwyddiant cyffsedin a siarwydd yr Ymh-erodr- aetli fawr y gewir arnaf i devmasu drosti. "EDWARD R.L" Anfonwyd y llythyr canly-nol gan y Brenin- Ymhearawdwr atdywysogion a phobl yrtndia:- "Castell Windsor, Chwefror 4ydd, 1901. "AT DYWYSOGION A PHOBL YR INDIA. "Drwy farwolaeth fy anwylaf fam, yr wyf yn etifeddu gorsedd sydd yn dyfod i mi drwy lin- ach hir a lienafol. "Yr wyf yn awr yn dymuno anfon fy anetroh at henathiaid y Talaetbau Bodorol ac at dri- goli-on fy nhiriogaethau yn India, gan eu sicr- hau o fy ewyllys da a'm seroh diffuant, ac o'm dymuniadau goreu am eu Lwyddiant. "Fy rhagflaenorydd ardderchooaf oedd Teyrn cyntaf y wlad hon i gymeryd y gwaith o weinyddu dros amgylohiadau yr India, a mabwjTsiadodd y teitl o Y mheroores er mwyn dyfod i gyfatlira-ch agosach a Llywodraeth y wlad £ ang hono. "Mewn pob peth. perthynol i India, dangos- odd y Freaxhines-Ymherodlres ddyddonieb personal, ac yr wyf yn gwybod am y teimlad yma yn amlwg drwy y gefnogaeth a roddwyd gan y tywysogion yn nglyn a'r rhyfel yn N eheudir Affrica, ac heifyd drwy ddewrder y fyddin frodorol merwngwlad tuhwllt i'r eiddynt hwy. "Gyda'i dymuniad a'i chymeradwyaeth hi yr ymwelais ag India ao y gwnaethum fy hun yn bersonol gydnabyddus a'r penaethiaid, y bob!, a dinasoedd yr Ymherodraeth henafol ao enwog hono. "Ni hydd i mi byth anghofio yT argraphiadau dwfn a dderbyniais y pryd hyny, a cheisiaf ddilyn esia.m.pl fawr y Frenhines-Ymherodrea i weithio er budd fy neiliaid yn India, o bob grardd, ao i geisio haeddu, fel y gwnaeth hi, eu tevrngarwch a'u serch difeth. "EDWARD R.I."

Llwtddiant Bachgen o BantTef-ths YN DRYDYDD ALLAN 0 1553 0 YMGELSW Yll. Mewn rliestr gyhoeddwyd yn ddiweddar o ymgeisiwyr llwyddianus am benodiad yn y Civil Service, llawenyad oedd genym weled enw Mr George W. Cameron, Pentrefoelas. Yn Llan- rwst yr addysgwyd Mr Cameron, yn yr Y sgol Ramadegcl, o ba Ie., fed un o'r vsgoCorion mwyaf addawol, v dyfarnwyd iddo ysgoloriaeth i fyned i'r Ysgol Sirol (byw i mewn) ac i ragoroldeb yr addysg a dderbyniodd yno y mae i'w briodoli ei waith yn enill y fath,safle anrhydeddus yn awr yn arhcliad y Civil Service, yn mha un yr ymddengys ei enw yn diydvdd ar leeta- cynifer a 1553 o ymgeiswyr. Yr ydym yn l.ongy-farch Mr Cameron yn galonog, yn nghydmg Yfsgol Sirol LLanrwst, ar ei lwyddiant nodedig, ao yn dymuno iddo bob llwyddiant yn ei yrfa ddis- gl.K-f.

n RAS Y DUO 0 WESTMINSTER. MISS SHELAGH WEST. PRIODAS Y DUO 0 WESTMINSTER.

[Nid ydym yn gyfrifol am syniadau ein gohebwyr yn y golofn hon.] AT AP DAFYDD. SSTT,—Da genyf each hysbysu ein bod ni yn yr ardal htun, Llandyfrydog, yn myned yn mlatan yn ardaercliog hefo'r casgliad tuag at gofgolofn i A Ffarmwr, er fod y symudiad wedi disgJD dipvn yn stdyn arnoan. Ond y mae yn blaser gecyf ddweyd fod, nid J'll. unig ni fel gweithwyr ond hefyd bawb, megis yn fadoh cael bwrw eu cyfran i'r drysorfa tuag at wneud oodfadwriaeth am un motr deilwng o'i edmygu- Dj'Liswn ddweyd hefyd fod yma ambell i un megis yn gwingo yn erbyn y symudiad da hwn, ao ambeLl i un arall yn dymuno pob llwJddIallt i'r achos, ac yn bairod i ddweyd yr un fath a'r hen wraig hono, "Aled Efengyl ar adenydd dwyfol wynt," ond ddim yn balo-d i roddi dimai yn y ladal tuag atci chychwyn. Ond oofiwdh mai ychydig ia.wTi yw eu nifer-dim gwerth i son am danynt. fel y oewch ehwi a'r wload weled, gobeitihiaf, pan ddaw y "list" i'ch dwylaw.Yd.wyf, ere., CAKlWxu

AMLWCH A HELYNT Y "REPORTIO." yn jrmiddeuigos fod Mr D. J. Griffith wedi cicio y nyth ca.cwn" am beidio anfon halles rhyw fan gyfarfodydd i chwi. Yr wyf yn methu deall pa rwymau sydd arno ef, mwy na rhywun arall, i wneud hyny, oherwydd bydd digon o ahebwyr i w cael os y bydd rhywbeth at eu mympwy hwynt i'w anfon. Gyda golwg ar y cyngherdd yn Nghapel yr Annibynwyr nos Nadollg fe ddylasid diolch idd^ am beidio gwneud. Mae yn wir fod Gutyn Eifion a'i briod a'i gyfaill yn cajiu yn dda, er, feallai, fod sawyr go hen ar rai o'u caneuoni; ond ai nid oedd y lol am "Captain So and So" yn tailu diflasdod ar y eanu goreu, ac onid yw wedi myned yn ddifla.s wrth ddweyd mi fuaswn i a hwn a hwn yn canu ers talwm, a 101 arall (chwedl Dyfed) wedi myned yn ddiarhebol o (idiflas9 Hefyd, yr c-sdd peidio anfon hanes y cyngherdd yn taflu tipyu o orchudd dros y cor undebol, trwy eu bod yn rhy gnu yT un pethau byth a hefyd, nes maent wedi myned yn ddiflas, yn enwedig trwv fod corau da wedi bod yn eu canu yma. Ai tvbed nas gall y cor ddysgu dim oni bydd rhyw gymanfa ganu wedi bod yn ei ddysgu, neu rai wedi bod yn ei ddy&gu mewn lleoedd eiaill. Gyda golwg ar lythyr yr "Hen Gadben Ax-ail," mae ef yn esbonio ei hun mai erlidiwr ydyw ef.—Ydwyf, etc^ GASWALJ />N LAW HIR.

AMLWCH A'R BWRDD LLEOL. Syr,—Byddis yn oanfasio yT ardal eto ddydd Ian yn erbyn y "Local Board." Arferwyd pob diadl, deg ac anbeg, wrth ganfaeio y tro diwedd- of, a dim ond gelynionl y cliwygiad yn traetliu eu lien, yn llanw y lliyfrau, ac > u cadw y cownt. A gelwir y ffwlbri plentynaidd hwn yn chwareu teg1 Wel, nid ydym yn symi dim pan gofiwn pwy oedd wrth. y garchwyl. A fydd i bobl ddylanwadol Amlwchi ddangoe fy drws iT ymyr- wyr dibwys hyn y tro nesaf y gaiwont i'w trwhiio1 Mae i ddosbarth fel hwn geisio dyclnynu ein pobl, a bygwth aafnlyuiadau arnrnt, yn fater ag y mae yn bryd rhoi sbop arno. Dvna amcafn) fy llythyr, syr. Mae gormod o Iwag-siarad ym. cymeryd lie, a speitio llawer iawn gweli dynion na'r rhai sy'n oan- fasio. Nid oes odid un o honynt a wariodd ddim moed yn ffordd Amlweh. A wnaiff y rhai a erlidir, neu a fygythir, anfon yr hanes i mi 1 Cedwir yr enwau yn ddirgel a saff, ond yr ydwyf am gyhoeddi gweithredoed4 y gwrthwynebwj-T. Oyfeirier i R.W., swvddfa'r "dorianydd,"

AT OHERYDD AMLWCH A'I GYFEILLION. Mr Gol.Gan fod cymaint o ysgrifenu wedi bod yn eich papyr, gof y "Olorianydd," o bertiiynas i ohebydd Amlwch, a chyhoeddiad cyngherdd yr Annibynwyr y Nadolig, a hefyd j fod gohebydd Amlwdi yn iteimlo «a bod yn wyl rhy gysogredig i gynal cyngherddau arni, carwn gael gair o eglurhad ar y cwestiynau canlynol gsBiddo ef neu ei gyfeillico: —Pa -bryd, a pha le, a chan bwy y dachrouwyd cadw y /ioaui o Ragfyr yn wyl? Pa'm y gelwir ef Nadolig? Bet;liJ yw ystyr y gadr Nadolig ? Ai yr un ystyr sydd iddo a'r gair "Gthristmas ?" A yw y gair Naddig yn gyfieithiad cy.wir o'r gair "Ghris^- mas F Betli olygir wrtlh y sill olaf yn y gair "Christmas," a beth yw ei wreiddyn? A oes genym barnes yn y Testament Newydd fod yr Apostoliosn neu rai o'r eglwjysi Cristionogol cyn- taf wedi csdw Nadolig fel y'i gelwir? A yw yn orchymyn neu osodiad dwyfol ei fod. i'w gadw ? Byddaf yn dra, diolchgar am eglurhad i'r rhai hyn, a bydd genyf ragor pan gaf esboniad i'r rhain.—'Ydwyf, etc., OWAIN.

DENSARN. Syr,—Mae yn ymddangos i mi fod yma iui dipyn yn "ddig wrthyf am ddweyd hanes bechgyn Pensarn yr wvthnos ddiweddaf, ac yn bsrod im cyhuddo yr wvthnos ddiweddaf, ac yn bsrod i'm cyhuddo fy mod vn 'd'«eyd celwydd danynt. Ond, atolwg, chwi bleidwyr drygioni, ai celwydd yw hyn Fod yna rai yn eieh mysg a'u gwadtJi penaf yw hela ar hyd v poneiau ar ddydd y Brenin Mawr? Na, gj'feillion, dyma. wirionedd a. saif, ac os y bvdd yn rhaid i mi ei brofi mi a'i profaf, gan nodi i lawr enwau y rhai hyny ar goedd y wiad. Nid wyf yn siarad heb sylfa-en gadarn o dan fy nhraed. Cofiwch hyny yn Mheaisam..—Ydwyf, etc., DULAS. O.Y.— Bydd i mi nodi enwau y bechgyn hyny sydd yn tvngu a rhegi yn y golofn hon cyn bo hir. -D.

OOFGOLOFN AP FFARMWR. Syr,—Gyda'ch caniatad carwn ofod fach o'ch newyddiadur clodwiw i wneud sylw o'r mater dan sylw. Cynhaliwyd cyfarfod yn Malltraeth nos Wener diweddaf i'r perrwyl uchod, dan lywyddiaetli Mr Roberb Morris, Ty'nllain. AJed yn mlaen yn y drefin ganlynoi: —etholwyd Mr William Hughes, Gwna. Fawr, yn drysor- ydd a Mr Joon Owen, Glan Menai, yn ys- grifenydd. Yna dewiswyd casglyddion, sef y Meis-tri Thomas Parry, William Humphreys, Richard Jones, Edmund Jones, Hugh Roberts, Owen Roberts Hugh Hughes, a Jdhn Roberts. Dewiswyd y rhai oanlynal yn gynrychiolwyr: sef Meastii Tliamas Jones, Ty Pigyn; William Roberts, gof; Wi'lliam Hughes, Gwna Fawr; John Owen, Glan Menai; Thomas Parry, stone- mason; ac Oweon Roberts, High-street. Da genym weled focI, y cyfartfod mor gynhes gyda'r mudiad.—Ydwyf, etc., UN OEDD YNO.

AMLWCH. Syr, Mite yr ctholiadau newyddion oil wrth y drws. Etliolir eleni am dair blynedd. ac felly mae o gryn bwys pwy a ddewisir i'n gwasanaethu. Ac ni fu, ycliwaith, nemawr ao-gyfwng pwysicach yn ein holl Iranes na'r un presenol. Mae yn weddol dabyg im chyflehwyd un plwyf yn ghymru a salach Cynghor nag un Amlwch. Y mae fel coiph wedi ei barlysu o'i àop. i'w waelod. Y mae eisieu troi pob aelod o'r cwmni ifawydd a diwerth a'i ffurfiant i'r borfa am o leiaf dair blynedd. Pa. gyfnewidiad bynag a gymer le, nis gall fod er gwaeth. Gweler y fath drybini ibixwydiLs y mae y plwyf a'r dref ynddo oberwydd eysgadrwydd a diogi ein Cynghor. Nid oes dim wedi ei wneud i'r eart-h- ffosydd mae y dref mewn tywyllwch bob nos drwy y gauaf; yn nghydag amiyw bethau eraill a allcm eu nodi. Yn enw rbeswm, siifed y Cynghor an- heilwng hwn oddiar y ffordid, i wneud lie i d-lvnion amgenach.—Ydwyf, etc., RETIRED.

YR ETHOLIAD SIROL: RHANBARTH BODWROG. Syr,—Oaniatewcii i mi ychydig o'ch gofod i alw sylw1 ethiolwyr dosbartli Bodwrog, Hen- eglwys, a. Llandrygam at lyr etholiad sydd ger- liaw. Dair blynedd yn ol, o flaen yr etholiad, pasiwyd yn unfrydol mewn tri chyfarfod—un yn mhob un o'r plwyfydd uohod—fod y tri phlwyf i ddewis aelod ar y Cynghor Sirol bob yn ail tair blynedd, i'r d^yben o geieio cael gochel cost a thrafferth etholi &0 hefyd cael dyn i'w cyn- rychioli a fyddo o lywfamt a anrhvdedd i ni fel etholwyr. Yn yr etiioliad diweddaf cafodd Heneglwys gynyg i ddiorseddu yr hen aelod, a I dant o fewn chwocih pleidlais i wneud hyny —Ties' nag y buont erioed o'r blaen. Y cwestiwn sydd yn codi ydyw pa un o'r cldati blwyf- Bodwrog neu Ifuneglwyer-sydd i ddyfod yn mlruen eleni. 'Rwyf yn tybied, fy hun, ond yn barod i syrthio i farn y mwyafrif, wrth gwrs, mai Heneglwys sydd i ymladd. Onid oedd y penderfyniad a basiwyd o flaen yr etholia.d diweddaf yn golygu dewis cynrychiolydd yn hytrach na cheisio ethol un ? Fel y¡n;a, y deallais i y mater. Yn enw pob rlieswm pa'm y caiff Llandry-garn- yr anrhydedd o'n c.vnrychio,:i ar hyd iyT amser ? Deffrewdi, e-tholwyr Heneglwys a Bodwrog, at eich gwaith, a pharotoweh i ym- ladd fel ag i orchfygu, gael i ni setlo y mater hwr1 yn foddhaol yn ol penderfyniad y cyfarfod- ydd dair blynedd yn ol. Olywais fod Mr O. Parry, Ty Gwyn, yn barod i ymladd jy tro hwn eto. Os ydyw gadewch i ni roddi pob help iddo fel y caffo fuddugoliaeth derfynedig.—Ydwyf, eto. ETHOLWR.

PERYGLON LLANERCHYMEDD. Syr,—Gran fy mod. wedi teithio drwy sir brydiferth Mon uxjwaitih bob deufis am dros ddeuddeng mlynedd, a chan fod genyf nifer o gyfeillion da yn ac o amgylch Llanerchymedd, tybiiwn y byddai yn eithaf jjethr ynof ysgrifenu atoeli ac egluro profrad yr aethum drwyddo nos Fa wrth diweddaf yn y ciref uchod, fel, efallai, v gellir rhoddi pobl ar eu gwyliadwriaeth. Ryw haner awr cyn i'r Ileliad wneud ei hymddangos- iiad yr oeddwn yn cerdded i lawr prif heol Llanerchymedd, ac yx oedd gan dywyl'-ed a'r fagddu, a dim math o lamp i'w gweled. Yr oeddwn wedi myned haner y ffordd yn nghyfeir- iad y Sgwar, piyd, heb foment o rybudd, llithrais megis i'r aer, ac. yrii, oanfyddwn fy hun i fyny i'm gliniau yn y ffrwcl gjferbyn a'r Menai Bridge Inn. Yn ddilynol, clywais mai myfi ydotedd y pedwerydd i fyned drwyddi, a phe biiaswn wedi ceisio ymgripio i'r ochr arall y buaswn i lawr twil tair neu, bedair txoedfedd o ddyfnder. Teimlaf yn pier, pe buasai i ddyn, wedi caiel "gormod," syrbhio i'r un. lie, a pha buasai ynddi gymainto ddwfr a.g a oedd ddydd Mawrth, byddai yn sicr o fod wedi boddi. Beth ar wtvneb v ddaear, syr, y mae yr awdur- dodau yn ei wneud, i beidio gosod rhyw "rail" neu rywbeth oyffelyb fel amddiffvnfa, nisi -all-if wneud allan. Un pdth a wn, sef nad YW'T He fel y mae yn ddim gweli na thrap ac mewn unrhyw dref arall, dyweder Oaer, nil adewid iddo fcA, yn agored, ac moor ■■ beryglus, am wythnos. Hyderaf y gwelaf, adeg fy ymweliad nesaf yn EbriCl, fyt bydd rhyw well. iant wedi ei wneud, ac na fydd y 1 lythyr hwn wedi cael ei ysgrifenu yn ofer.—Ydwyf, etc., B0WERS-NICH0L80N. Shv.ibliands, Caerlleon, Ohwefrotr 7fed, 1901. O.Y.—Onid Oynghor Gwledig Twrcelyn sydd i edryoh ar oV pothati fel h.yn ?-B.N. KITCHENER A'R "CHRISTMAS BOX." Syr,—0 dan y penawd hwn yr wythnos ddi- weddaf gwelais lythvr gan un a eilw ei 1nm "Marsnachwr." Yr wyf yn cydweled ag ef ar y bwno yr arian parod yma, a. gresyn fod neb yn peidio a thalu eu dyledion, h.y., cyn belled ag y ma.e hyny yn eu gllu; oheirwydd yr ydym wrth beidi.) tnlu i'r masnacliwr yn atal cyflog y cyfryw un, canys dywed y Beibl wrthym "mai teilwng i'r gweithiwr ei gyflog." Gweithwyr i ni ydyw y masnachwyr, ac yr ydym yn rlrwym i raddau mwy neu lai i roddi iddiynt eu cyflogau. Ond wrth ddarllen ysgrif "Ma.snacliv.r" yn eich rhifyn dir/eddaf, methwn yn glir a gwybod suit yr oedd wedi gallu byw am 25ain o flynyddau a "phawb o'r bron a gyfarfyddai ar yr heol" yn ei ddyled, ac eto yn addef fod ei stoc a'r dodrefn yn ei eiddo, ac yn gallu l :yw wedyn, meddai ef. Ond wrth ddarllen ei ysgrif yn fanylach, can- fyddais y dixgelwch trwy iddo ddweyd fel hyn, fod yno rai eraill "y rhai sydd yn dal enaid a thorph y masnachwr wrth eu gilydd rhai yn talu am 'bobpeth wrth ei gael. Ie, Mr Golygydd, talu am bobpeth wrth ei gael, a thalu dyledion pawb bron a gyferfydd y masnachwr hwn ar yT heol. Synaf ei glywed yn dvrevd ei fod yn fedd- i-anol FuT stoo a'i ddodrefn, a-c yn gallu byw wedyn a chynmint yn ei ddyled. Gyfaill, sut y meiddiwah ddweyd trwy eicli bod yn gallu byw a thalu eroll ffordd ed bod yn galedarnoch 1 Sut hefyd y meiddiwClh ddweyd v lmasoch yn werth tipyn o arian wedi eu henill trwy ffordd on est onibai teulu y scor 'yma? Hefyd, carwn wybod sut yr aeth siopwr neillduol oedd yn yr ysgol gvda mi i'r safle y mae ynddi yn bresenol nid ce(id ganddo ond ychvdig a eiddo i ddechreu a hwy, ond cyn pen pum' mlynedd yr oedd yn gallu dal ooIled o 300p ac yn myned yn mlaen yr un fath hefo'i siop; ao erbyn heddyw y mae wedi ymneillduo i fyw ar ei arian, tr-a yr oeddwn ina.u bron yn yr un sefyllfa ag ef pan yn dechreu, ond yr w'yf fi yn gorfod gweithio yn galed am fy nhamaid, heb obaith am ddim ond cymynrodd feohan y phvyf pan.oddiweddir fi gan hen ddydd- iau.—Ydwyf, etc., UN YN CARU CHWAREU TEG I'R MASNACHWR,

CYFARFOD LIjENYDDOL LLANEROHY- MEDD, Y NADOLIG. SVT,—Wrth ddarllen ysgrif "Hogyn o'r Llan" yn eich papyr am yr wythnoa ddiweddaf, medd- yluiis ei fod yn myned i fy nvrnu fel y dyrnodd "Belanydd," er ei fod yn gwadu hyn, vsywaeth. Cynwyrsa ei litih ychydig o wir, ond. nid y eyfan. Yn y lie cyntaf, cedsia anelu saethau, ond sicrhaf chwi, Mr Gol., ei fod yn anelu saetlxau at y "wrong man." Nid wyf yn gwybod i mi yngan yr uri gair am yr adroddiad na r beirniaid wrth neb. hyd nes y gwelais sylwadau fy ngwrthwyn- ebydd yn eich papyr, a chredaf ei bod yn hwyr bryd iddo ef a minau roddi heibio sylwadau per- sonal. Nid ydwyf wedi bod yn rhyw bersonol iawn fy hunan, ond a "Hogyn o'r Llan" yn waetih, waeffi! Diolch nad yw yn brophwyd, na mab i brophwyd. Pa hawl oedd ganddo i bwyso "Belanydd" yn ei glorian ei hun? Onid oedd yn foddlawn air y feirniadaetli ? A pha un anrhydeddusaf ai i "Belanydd" waeddi anghyf- iawnder yn ngwyneb v beirnitid ai i'r beirniad hwnw lefain ar g'oedd y cyfarfod wedi ei ffromi yn aruthr "Mai o dostur1 y rhoddwyd y wobr iddo?" Atebiad i hyn a'm boddha yn ei ysgrif nesaf. Hefyd, mdtha a chydwel'd a mi gyda. golwg ar fod a.drodd i raddau yn bwysicach na chanu. Nid oes genyf help am hyny. "Rhydd i bob dyn ei fain, a phob bArn ei llafar," ydyw y dywediad Oymreig. Pa angenrheidrwydd sydd am i ganwr fod yn adroddwr? Oi4id y cyfan- &oddydd ddvlai fod yn meddu ar y gallu hwnw ? Gwaith canwr ydyw gweithio allan yr hyn y mae cyfansoddydd wedi 'bod yn ymboeni gorph ac enaid uwch ei ben yn flaenorol. Un gair eto, Mr Gol., ac yna rhoddaf fy miiwyntil i lawr fy mhoced. Carwn gael gwybod gan "Hogyn o'r Llan" am ba hyd yr erys y teimlad a'r dagrau pan wedi eu heffeithio dan ganu da? Sicr wyf fod ami i adroddiad wedi aros fwy yn ein meddwl na thon. Gwir yr eff-aithia ton ar y pryd ar y dyn, ond am ychydig y bydd. Hefyd, dylai "Hogyn o'r Llan" goflo fod amrywiaetli mewn chwaethau. Os canwr ydyw'r dyn, dyna effeitlv ia gyntaf arno fe; os adroddwr ydyw'r dyn, dyna'r hyn effeithia arno yntau, etc. Rhag blino eich gofod, terfvnaf gyda dymuno pob llwydd- iant i "Etogyn o'r Llan," ac heb ronyn o ddigter, cliwedl yntau.—Ydwyf, etc., 0 CHWAREU TEG.

LLANDYTRYDOG. ,Syr,-NV,di anfon tipyn o gwyn i'ch papyr mewn perthynas i'r "jxiachers," meddyliais y buasai fy nghyd-ffarmwyr yn cydymdeimlo a mi oherwydd eu gormes, ond wele y "keeper" yn dod yn mlaen i'm cyhuddo mewn modd tra ffyrnig. Nid wyf wedi cyfeirio dim ato ef, fel un yn cysgu ao yn hepian, ac yn esgeuluso ei ddyled- sw.ydd fel "keeper," gan gymeryd ei fyd yn dawel a Honydd. Yr wyf yn gweled fod y "keeper" hwn ynl heriwr heb i mi weled ei fath o'r blaen. Beth yw ei amcan, tybed ? Fodd bynag, nn- ddengys i mi fod ei wybodaeth ef am V plwyf wedi eij gyfyngu i gongi feehan o hono. Dywedaf wrth y "keeper" fy mod wedi gweled "poacher" ganol dydd yn myned drwy fy fferm, gyda'i wn, ac wedi clywed «aethu dro ar ol tro, ao wrth edrychi yn gweled v mwg -a'm hanifeiliaid yn ffoi mewn dychryn, ond nid oedd y "poacher" i'w weled y pryd hyn, ac ni wnaethum inau yr un ymgais i'w ddat, ac nid wyf yn bwriadu gwneud, er htYny, buasai yn dda genyf pe buasai yr awdur- dodau yn cymeryd cwrs i roddi terfyn am byth < ar eu gormes. Nid peth dymunol genym ni, fel fferrawyr, ydyw gweled gwartheg trymion o loiau yn cael eu dychryn gan y "poachers,"heb son dim am eu gwaith yn tresmesu air y caeau a thori y cloddiau. Dosbarth lied anwaraidd, fel rheol, ydyw "poachers," ac nid gorcliwyl dymunol a diberygl fuasai i rhyw un ffermwx fyned at y gwaith o'u dal a'u "reportio." Gwyddom fod rhai wedi eu lladd, eraill wedi eu c-lwyfo yn ddifrifol wrth y fath orchwyl. Felly, nid wyf finau yn bwriadu myned at y gwaith o gwbl or mwyn boddio y kipar. Yr wyf yn ys- tyried fod y wasg yn llawer mwy gwerthfawr gwasanaeth na gwneud yn ol cyngh orion doeth (?) neu anoeth y "keeper." Gyda golwg ar fater y milgi, fe,allai ei fod ef wedi deall pa sawl mil- gast sydd yn y plwyf, ac heb fod yn gwybod am bob milgi. Pa fodd b^nag, yr wyf yn barod i gydnabod ei fod ef yn fwy cyfarwydd yn myd y cwn na mi, ac felly nid wyf am wneud un ym- gais pellach i'w wneud ef yn ddim doethach yn y mater. Y mae y "keeper" wedi myned yn ddrwgdybus o honof fy mod yn "poacher." Gallaf ddweyd wrtho, er fod pheasants, petris, ysgyfamogod, etc., i'w gweled ar fy fferm nid wyf eto wedi dal yr un o honynt, nac wedi gwneud yr un ymgais at hyny, er pe yn gwneud na buaswn trwy hyny yn tresmasu dim ar neb. Dyna le am her eto i'r "keeper," a dyma iddo eglurhad faint o "poacher" ydwyf. Nid y fi yn unig sydd yn cwynol oherwydd y "poachers." Y mae amaethwyr eraill wedi bod yn cwyno wrthyf oherwydd eu gormcSt 'u beiddgarweh yn tres- masu hefo'u gynau ganol dydd ar eu ffermydd. Y mae yn eithaf eglur, mi gredaf, mai nid fy amcan ydyw pardduo neb yn y "plwyf tawel," ond yn hytrach cael ymwared i'r holl amaethwyr oriuiwrbh ormes y "poacliers." Hawdd fyddai i mi, Mr Gol., anfon rhagot o ffeithiau, ond gwell ymatal rhag iddynt dynu gorm,od o s!ylw y "kecpc-r," a pheri iddo esgeuluso ei ddyledswydd, ac i hyny fod yn fantais i'r "poachers'' gynyddu a my nod yn mlaen hefo'u rnaib.—Ydwyf, etc. BENJAMIN.

Jleiityn wedi ei Newid- FFEITHIAU RHYFEDDOL. Oyhoedda y "Glieltenhaan Mercury" hanes anghyffredin gan rieni plentyn yn 20, Duke- street, Cheltenhtam, He yr ymwelodd gohebydd a hwy. "'Rwyn credu," deuhreuodd y gohebydd wrth. Mr a Mrs Andrews, rhieni y plentyn, "fod un o'ch plaint ohwi wedi cael profiad synfawr?" "0, oes," atebodd y' fam, "cyfeiriwch at Flora faCJh. Deuwdl i fewn, syr, ac mi ddywedaf wrthych am dano." Yn eistedd yn nghanol ed theulu o Kant ieu- ainc, dedhreuodd Mrs Andrews: "Yr oedd yr emeth fach yr wyf yn mytned i, ddweyd wrthych I am dani yn blentyn cryf ac iach hyd nes yr oedd yn daii blwydd a haner, pan giv fyngwvd hi gan dwymyn y crydcymalau mewn ffurf ddrwg iawn. Er gwneud yr hyn a allem iddi, methai y pIentyn vsgwyd effeithiau y dwymyn i ffwrdd, .a.o am ddeuddeng mis bu dan driniaetih dan feddyg medrus, ond elai; yn waetih waeth, ac yn. ddiweddaf arctlwyd ei symud hi i Cheltenham General Hospital. Arosodd yn y sefydliad hwn am bum' mis, 00 ylla dywedodd y meddygon yvtrfcliyf nad alleait; Wneud dim iddi, a daeth aillan yn 'anwelladwy.' Ni ddaliai y meddygoin un gobaith y byddai iddi fjyw rfiagor nac ychydig wytihnosau. Gorweddai mewn cadair cefn-uchel, yn gloiffy-n badh perffaith digym- horth. Ni wisgwyd hi aim dros un mis ar ddeg, ( ac am ddeuddeg mis bu yn analluog i godi ei I dwyl-aw at ei geneu, ao yr oedd yn rhaid ei I phorthi fel babaai mle,vml t-wirionedd," el)ai y fam, "yr oedd ei cihoirph a'i chluniau wedi tynit i fyny Jyn mhob llun, a'i dwylaw bychain wedi troi fed y gwelwch ddwvlaw paentiwr pan yn dioddetf oddiwrth v goluddwek Bu nain y plentytn ynfy ng)hy-lighori ers rhai misoedd i drei'o Dr. WiJiams' pink pills for pale people, ond ni wnaethwn hyny, oblegid meddyliais cs oedd y meddygon yn methu gwneud dim, y llyddai pills JIll ddiwerth." "Fe defnyddiasoch y pills yn ddiweddarach ?" gofynodd y gohebydd. "0, do daeth o amgylch fel hyn. Dangosodd Mr Alfred Fennel, plymydd, bmpyr i fy ngwr yn cynwtys adroddiad llawn am wellhad rhyfaddol I bachgen bychan o'r row Dodd, yr hwn breswyl- iai yn Tewkesljury-ro.xd, Cheltenham. Yr oedd y lhne bychan hwn wedi bod am flynyddau yn ddigymhortih ar orwedd-fainc neillduol: bu dan operation lawer gwaith, ond heb im' cyfnewidiad. Yr oedd yn achos perffaith anobeithiol. Gallu- ogodd Dr. Williams' pink pills ef nid yn unig i gerdded, ond gvvnaethaint ef yn fachgen bywiog a ehryf. Ni chanfyddodd neb crioe<.l y buasm yn ddim oind cloffyn drwy ei fywyd. Fel pe yn gweled pelydryn o obaith, penderfynasom dreio blych-Aid qfel yr ymgais ola.f. Anghodiais ddywedyd wrthych, y darfu i ni gael darian a Flora wedi ei dynu pan ddaeth allan o'r yspytty, ac yn y fan yna, (gan ddangos y darlun i'r goheb- ydd) gwelwch y plentyn yn ed ehadair yn fwy marw na byw." Ao ydyw y pCentyn yma yn awr?" gofynadd y gohebydd. Ydyw, dyoia hi," atcbodcl y fam, gan bwyntio at enetihi iaohus a bywiog, gyda:-rhco yr oedd yn anhn wdd cymharu y ddioddefes faali yn. y dax- iim. Yr cedd yr eneth fechan. hapus mewn gofal dan neu dri o'r plaJlt; ieuengaf, yr oedd ei gwynel) lywiog yn siarad: eyfrolau am icehyd (La ei chyfainsoddiad. "Dechreuais," ycliwanegodd Mrs Andrews, "i roddi haner pelen ddwy waith y dydd i Flora, ac yn mhen ychydig ddiwrnodiau dangosodd ei hai'c'mvaoth arwyddion e welliant, a gallai yn awr gydal bias fwyta, yr ymborth. y byddai yn lia.enorol yn -ei wrthod. Yr oedd hyn yn -ef Mehefin, 1899, a ehyn bod Fl-ora v.ïedi cymeryd y blychaid cyntaf yi oedd yn aliluiog i ddefn- yddio ei dwylaw. Yna. deohreuodd fy rnhriod a minau goleddu g")haith y byddai i'w bywyd gael ei arl)-ed, a pharhasoan gyàå'l' pills. Daetli y lliw yn raddol i'w gruddiau, deohreuodd ei chorp'h. ten.ni' ddangos arwyddion o gryfhau, ao enillodd gnawd TO gyflysm, nes ar ol cymeryd naw blychaid yr oedd ein llawenydd yn fawr wrth weled Flora, wcdiadenill defnydd ei chluniau, a safodd hi unrwaith eto yn gryf ao iach." "A gymelYxld hi yw feddyginia-eth arall?" gofynodd y gohebydd. "Dim o gwbl, ond yn unig Dr. Williams' pink pills for pale people," atebodd y fam. "Ao yr lydycli y-D priodoli ei hiaehad gyvyrthiol lu i'r feddyginiaeth honio, a hono yn unig ?" "Ydwyf, y-r wyf yn hollol itr o hyny, ac yr wyf yn falch fod aøhot,; Flora i'w gyhieddi yn y nc,wyrddiaduron, oblegid credaf fod Dr. Wil- liams' pink pills yn alluog i iachau llawer achos tel)'yg i un fy inerch fechaai. Yr wyf yn ddiolch- gar fod bywyd fy mhlemtyn wedi ei arbed, a theimlaf y byddwn yn ffaelu yn fy nylcdswydd pe na clianiatawn i bobl wyhod y modd yr achubwyd hi. Y mae y cylmydogjon o amgylch yma wedi eu synu yn hollol gan y gwellhad, ac mae llawer o honynt nad ydynt yn siarad ond ychydig am ddim Tall. Y mae yna, eneth fach arall ax ben yr heol. yr hon sydd wedi hod yn barlysedig drn"y ei hœ;i, a'i mam. \vedi clywed am adferiad fy merch, wedi decliren rh.c;,d(li iddi Dr. NI-illia m-s' pink pills for pale people, and er ei bod. yn rhy gynar eto i ddweyd llawer ar yT achos, y mae y fam eisoes wcdi dweyd wrthyf fod y plemtyn, yn yr yspaid byr o wythnos wedi dangos gw-elliant sicr. Y mae un digwyddiad bydum yr lioffwn ei adrodd i chwi. Pan ddaeth Flora, allaot o'r yspytty, dywedodd un o'r jnjvrses? wrthi yn bur sraredig, mewn trefn i gad,w ei hysbi-yd i fyny,, VA)fiweli, Flora, bydd yn ihtidd i ohwi ddyf«xl' i'n Quistmas-tree.' Wrth gwrs, ni freuddwydiodd erieed y byddai y plentyn bj-yy ir Nadolig, ac yT oedd syndod yr toll yn yr yspytty yn fawl" pani gerddodd Flora yn iaci'isis i fewn i'r yspyitv gyda mi, a chymcirfxhl ran vn v Chrijstma.s- tree. CadairnhaorJd y tad yr oil ag oedd ei wraig wedi ddweyd. "Yr wyf yn ddiolchgar i fod yn a,Euüg i roddi ty^stiolaeth i'r daioni a, wnaed i mh fechan gan HI'. Williains' pink for paJe people," meddai. "DC yn golw.nthio y bydd o ddefnydd i ddioddefwvr'eraill." Ychydig betihau sydd yn fwy inodiedig III", r modd calonogol yn mha im y daw y rhai liniy r.vd(i wedi derbyn Iles, rl r;w Dr. Williams' p.nk pi'llf? yn mlaen beunjydd i adrodd eu protiad er budd dioddefwyr ereill. Y mae cymeiiad y pelt-nau hyn yn mhob gradd o fywyd, yn CyTl- wys y dosbarthiadau udhaf, yn cyfrif i fesur am barodrwydd persnnau uohel a pharchus i ymgysylltu eu hunain a liwy ond mae teyrnged yn ddyled us i yspryd anlhunanol cyhoeddus y saaradyyyr. Nid oedd gan Mr a Mrs Andrews un cymhelliad ond yni unig yr awydd naturiol i fuddio eu cydgreaduriaid. Gwerthir Dr. Wil- liams' pink pills fcr pale people yn ol dau a naw ceiniog y blwch: a lIe gwthir diiprwyaethau, bydd yn wertii y drafferth i anfoini yn uniongyrcliol at Dr. Williams medicine company, Holborn- viaduct, London, er mwyn dyogelu. rhag- tiwyll. Yn mMith afiechydon eraill y maent wedi iachau gellir crybwyll anaemia, cryd- cymalau, parlys, St. Vitus' dance, darfodedig- aeth, geri, diffyg treuliad, ■ a'r annlirefnau oddi- wrth ba rai y di,oddefa boneddigesau mor fynlych.—^Advt.

MarcLnadoedd Diweddaraf' YD. LERPWL, Dydd Mawrth (Chwefror 12fed). Yr oedd gwenith yn bur sefydlog yn Lerpwl heddvw (dydd Mawrth), a galw cymedrol am daiio. Gwenith Califforniaidd, rhif 1. o 6s 2c i 6s 3c y canpwys. Yr oedd galw cymedrol am flawd, a thoa y fasnach yn sefydlog. Indrawn yn gweTthu ychydig yn well yr Ame-rictnaidd, cymysgedig, hen, 3s llAc i 3s ll|c v canpwys eto, newydd. o 3s 10^c i 3s lOAc Afon Plate, o, 4s 30 i 4s 6o; Galatz ac Odessa, 4s 7c i 4s 8c Cinquantina, 5s 2c i 59 3c pys Canadaidd, o. 5s 7c i 5s 8c y canpwys. Ffa Saidaidd, o 29:;¡ 9c i 30s y chwarter. ANIFEILIAID. LLUNDAIN (Smithfield), Dydd Llun (Chwefror lleg).-Yr oedd llai o wartheg yn y farchnad dydd Llun, ond yr oeddynt. yn gwerthu yn gymedrol fywiog. Biff Ysgofaudd, o 4s Be i 4s 9c yr wytb pwys eto, Devon, o 4s 6c i 4s 8c. Yr oedd llai o ddefaid yn y farchnad hefyd, ond yr oedd y gjdw am fvllt a, inamogau yn ol oddeutu y prisiau di- weddar. Myllt Doyras goreu, 5s 10c yr wvth pwys. Dim gwerth o loi yn y farchnad. Y fasnach mewn moch yn sefydlog. Pyre bychain da, o 4s 4c i 4s 6c yr wyth pwys, a sincio'r offal. Anifeiliaid yn y farchnad Gwartheg, 1200; defaid ac wyn, 8446; Hoi, 5. a. moch. 40. DINBYCH, Dydd Mawrth (Chwefror 12fed). Ychydig iawn o ystoc a ddangosid yn y Ifair hon, oddieithr bustych tewion. Yr oedd y defaid yn hynod brin, ac nid oedd ond ychydig o wartheg yn cael eu dangos, oddigerth yn yr arwerthfeydd. Nid oedd y bv.chod llaeth yn gyvneud cystal ag yn v ffeiriau o'r blaen, a gwerthai y rhai goreu o i5p*i 18p, a'r ail-raddol o lOpi 15p y pen. Gwnai y defaid tewion oddeiitu 4c y pwys, a'r biff o 6c i 6c y pwys. BIRMINGHAM, Dydd Mawrth (Chwefror 12fed). -Ma,mach wael a wnaed yn Birmingham heddyw dydd Mawrth), a bychan oedd y cyflenwad o anifeil- iaid. HefTrod Hereford goreu yn gwerthu o c i 6io y pwys; eto, byrgom, o 6c i c; teirw » buchod tewion, o 5o i 6c lloi, o 6c i 9c myllt, o 7c i 85C mamogau a myherin, o 6c i 7c y pwys. Moch bacwn, o 10s i 10s 3c yr 20 pwys pyre, o 10s 6c i 11s; hychod, o 8s 9c i 9s yr 20ain pwys. SALFORD, Dydd Mawrth (Chwefror 12fed). Yr oedd cynydd o 468 yn y gwartheg ddaagotwyi heddyw o'u cymharu a'r wvthnos adiweddai, oiid d;uigosai y defiiid leihad o 333. Y niferi ydoedd Gwartheg, 3055; defaid, 6628; lloi, 147, a moch, 68. Y prisiau a reolent v farchnad fel v eanlyn Gwartheg, o 5c i 643c y pwys; defaid, o c i 9c; lloi, o 5c i 9c y pwys. Moch yn gwneud o 10s 5c i 10s 6c yr 20ain pwys.

Marchnadoedd Oymreig AMLWCH, vSaturday.—Fresh butter. Is 2d per lb. fresh eggs, 14 to 16 for Is; Irish, Danish, and Canadian butters, Is to Is 2d per lb. beef, 7d to 9d per lb. mutton, 7d to lOd per lb. beef (foreign), 4jd to 8d per lb. mutton (do), 5d to 6d per lb. pork, 6d: to 8d per lb. fat pigs, 3-jd to 3^d per lb. potatoea, 9s per sack of 220 lbs. or 20 lbs for Is; carrots. Id per lb. cabbages, Id each grapes (Eng- lish), 3s per lb. tomatoes, 8d to 9d per lb. apples, 3d per lb. chickens, 3s to 3s 6d per couple; fowls, Is to Is 2d) each ducks. 2H 6d each plaice, 4d per l.b; haddocks, 4d per lb. crabs, 4d to 6d each. CARNARVON, Friday. Fresh butter. Is d to Is 6d per lb. pot butter, Is eggs, 12 to 14 for Is fowls, 4s to 5s per couple; ducks, 3s 6d each beef, 2d to 9d per lb. mutton, 7d! to 9d; veal, 5d to 9d; pork, 5d to 9d; potatoes, 9s pea- sack. LLANGEFNI, Thursday.—Fresh butter, Is 4d per lb. fresh eggs, 15 to 16 for Is; boof. 6d to Bd per lb. mutton, 7d to 9d per ib. veal, 7d to 8d per lb. pork, 6d to 8d per lb. ham, 8d to Is por lb. bacon, 5d to 8d per lb. fat pigs, 4d to 4 £ d per lb. porkets, 16s to 2Ua each potatoes, 7s to 8s per sack oats, 16s 6d per quarter fowls, Is 6d to Is 10d each ducks, 2s 6d to 3s each. PWLLHELI, -Fresh buttei. Is 4d per lb. fresh eggs, 16 for Im Canadian outtcr. Is 2d per lb. beef, 6-d to 8yd mutton, 7d to lOd pork, 6d to 8Jjd fat pigs, 4d to 44d; poriceta, 16s to 21s each potatoes, 6d per 9 lbs., or 4s 6d per cwt. carrots, cl per lb., or 4s per cwt. turnips, d per lb. cabbages, lid to 2d each; oelery, 2d and 3d per stick leeks. Id per bunch tomatoes, 8d pii>T lb. apples, 3d to 4d chickens, 3s and 4s per couple; fuwh Is and Is 2d euxib hares, 2s 6d; rabbits, lOd and Is; ducks, 2.. ;w j 2s 3d. "I_I'

Y BRIODA5 FREXHINOL IS-ELLMYNIG Y FRENHINES WILHMLMINA AR Due HENRY 0 MECKLJ-INBURG-SCHWERIN. a.

-I. 0enedic..tétheu Priodasau, a .iar\;fwoaeth.aU. GENE DT VrA iJTHAU. Brook. -Cb %vef'ror 5, yn A!>srtawe, priod Mr W. F. Brook, F.R.C.S., ar fab. 1'RJtI U ,\A U Jones—Jones.—Ionawr 30. yn Nghapel Armenia, Caergybi, Mr Diunei Jcihn, mab Mr Thomas Jonee, adeiladydd a contraciov, Tudno Villa, Llandudno, gydag Agnes E. W. Jones, merch Mr William J. Jones, Fair View, a Forgehill Foundry, Caergybi. Owen—Jones.(—Chwefror 5, yn Ngjhapel Carmel, Amlwch, gan y Parch T. Evans, Mr Evan Owen, TanyrhaJd, Pensarn, a. Miss Mary Jon-, Dinor- ben teiTace, Pensarn. MARWOLAETHAU. Griffith.—Chwefror 2, yn 6, Menai View-terrace, B;wigor, j-n ei 83ain mlwydd, Maiw Grace Grif- fith, gweddw Richard Morris Griffith, diweddtor reolwr y National Provincial Bank yn Maiigor. Jolies.fonawr 30, yn Ty Mawr, Aberffraw, MOil, ,Miss Jones, ac a giaddwyd yn Liandysilio, Porfch- aethwy, ddydd Llun, y 4ydd cyfeol. Roberts.—-Chwefror 1, yn 5, William-street, Caer- gybi, yn 82 mlwydd oed, Ellen, anwyl briod John Roberts. on

'!¡\:>:i g. CARNARVON. Arrivals.—Prince Ja Ja (s.s.), Syrnes, Liverp-xil. CSnnstiana (»•»•), Griffiths, do.Elizabeth, Will tarns, Bangor.Wm. Edwards, Griffiths, Dublin Sarah Ellen, Thomas, Belfatt Caxew (s.s.), Hocks, Liver- pool Cr-,tignLir (s.s.), Williams, do.Prince Ja. Ja (s.s.), Symes, do.Midway (a.s.), Jones, Point. of Ayr.Velinheli (s.s.), Williams, fto. Sailings.—Eliza Bond, Roberts, Morectni I)e- Belt, Owens, Silloth.Witch, Byrene, Belfast., -Elizabeth, Williams, Dublin John Parry, Williams, Cardiff. Prince Ja Ja (s.s.), Symes, Liverpool.Carew (s.s.), Hocks, do.Craignair (8.S.), Williams, Penmaen- mawr.Menai, Williams, ewcaatle-on-Tyne. Argraphwyd a Chyhoeddwyd dros y orth Watex Chronicle Company. Liriii,eit..giii David William*, yn y"North Wales Chronicle" a'r "Gwaiia" Fritt- ing Works, Carton Hous* High-street, Bangor, Mhlwyf Bangor, yn >Sir <: lernarfon ac yu iSwydd fa y Clorianydd." Br:<c-'treet, Llangefni, Y8 Mblwyf Llangefni, Sir fi. ¡f!¡n John WdliaBuj Dydd Iau, Cliwefror J.1. 1901.

60,000 0 .L\iD DAN A]SIDDT"FYNIAD PRYDEINIG. Pret-orirL, Ohwefror 7. Rhifa r ffoad. jriaid Bweraidd sydd dan am- ddiffpiiad Prydeinig yn agos i 60,001.