Yr Herald Cymraeg

GWEINIDOG .MEWYDD MOnTIAIf, GA(ERiN'L\RC^O(N. Yn Moriah 01.C.), rCaernaiÑon, nos Sul, dariiianwyd Iiythyr oddiwrth. y Parch, David IR,cek,ing, Ffestiniqg, yn dteribyn ya* 4dwad i'w 'buig'eiHo.

HUiNACslLA'EiDIAD YN NGtBONWY. Yn kwyr ncs fweneir dea.Mwvd fod aelod- o'r Fvddin Dir, Adran Lancashire, sydd yn jgwersyli'u ax FoiU'a Conwy, wedi saethu ei irnn. Eli. enw ydoedd J-a,-n-eis Seddon, èlIQ yr -oedd yn byw yn Hokx-oad,, iLerpwl. Yr oedd yn k"'C:! ei feddwl er's dyddiau1, ac liyabysir idrio ddealbyn llytihyr oddiwr.th ei rieni yn ddiwadd'ar.

Caernarfon PENODJAp.—Yr ydys wedi etholl Mr Jefaxd Davids yn gaxi^uydd TheUIWYX yr Yit\gial Six aan eleni. CWYtM'P AiNIGiEUCKL.—Yr wytimos ddi- wedidalf bu JMI* Pentir Willdaois (crwner) yn xjynnal cwest ar gorp.h. Mary Ann Tegarty, 17. TJioffnas-si-reet, 7e mlwydd oed, a xu ifarw mewn cajilynnad i niweidiau dde,ribyn- aodd trwy gyirhhio i lawr y gTisda::i..Bwr- liwyd nheitihiarn o "(FarwoJaath cxiamwein- iai." Mr uniaak oedd -bluelior y xheitliwyr. YISSGHGlLi NiEWYIDD AR ALL.—Mewn cy- lar.fad o Bwyiigor Ad'eoiladu yr Awdnrdod, Addyeg Sirox, oarlleiiwycL llytJxyr oddiwrth xeci-wya- Ysgol y P'aibyddion yn hyebysu rie,d ^idarfod iddynt ystyried adroddiiad y Bwaxid Aooyeg yn ogystal a g0iyxujon y pwyuigoi1. I)aath y xhjeolwyr i'r pendemiyniad mai gwell fyddai codi yogw o'r newydd, ac yr -oeèid iliain o dir wedi ei sicrhau i'r pwrpas, ac fe gyliwynid cyniluniau iw pwyllgor i'w vyjOtenadwyo. Y OOIR ETO.—[Mate Mr John Williams, •rweinydd cor yr iEiiateddiod, wedi dex^byn lia-wer o lyithyrau o wiedydd tramor yn ei lot'igyfancib ar iwyddiant y cor. Derlbyn- ioou un oddiwrth -NILR Lewie Roberts, ysgrif- euydd Cor Mfcilhion Oymru Vlanoouver, yr Jrwi. gor Bydd yn diairparu gogyfea* ag Eia- teddifod Seattle yn iniha un y bwnada naw o eorell America (gystadlu. Mae Mr Roberts yn ifab i Mr W. Lfoyd Rdberte, cynoorc,b.en.- <6 y "Rhiede,gydd." YNAD,LYS.-Dydd Llun, cyhuddwyd Ro- bert Williams, Tynewydd, Waenfawr, o yru ar feisic? heb olea. Addefodd y trosedd, a dirwywyd ef i swllt a'r costau. Am feddw- dod, dirwywyd Owen Jones, Ty'nllwyn, Waenfawr, i 2s 6c a'r co&tau. Am fod yn feddw ac yn afreolus dirwywyd David Ed- wards, James Court, Caernarfon, i 2s 6c .'r costau. Kid oedd yn bresennol. CfYHOEDDlADAU CAERNARFON. Engedi: S. Prydderch, London. Moriah J. Roberts, Colwyn Bay. Beulah: R. D. Rowlands. Shiloh: J. E. Hughes. Castle Square: D. Hughes. Salem: J. Rhvddercb, Pwllheli. Pendref Bryniog Roberts. Caersalem Richards, Amlwch. Ebenezer: E. Koberts, Penisa'rwaen. Castle Street: D. R. Rowe, Bangor; H. J. Chapman. Cyssegr: Mr Evans.

Ffestiniog a'r Cylch LLiAiWOPEDSDYiGAETH. Mae mab fcychan y bardd Bryffdir wedi myned i Ler- pwl o dan lawieddygaeth. ATTAL GWATH.—iMae yn ddrwg gnym fod miter nxawr yn cWarel y Wrysgan wedi cael eu hattat, ac olfniir mai dyna. fydd Jranes yr oil yn y cliwarel. PiLAID IffkWUR.-Y mae Plaid Llafur w,adi pasio polb yimddiriedaetli yn y Cynig- horwr T. R. Dalies iel eu qynnrychiolydd ar y Clynghor Dinesig. YN DE1NMAIRK.—Y mae Mrs Silyn Ro- berts, B.A., yn rhoddi cyfres o ddarlithial1 &1 yr iaiith Saesneig yn mghyda'r modd goreu. i gyifranu; addyag, yn mhrifysgohon Den- marJk. Bu yno o'r blaen amryw weitniau. Y FYIXDIN DURIOiGAETHOL. —^Boren 8adwxn yr oedd adtran lea]. o'r fyd din wchOO J71 myned aim Ibythiefnos i Albergaenni, Deheudir Cymnx, i wersyllu gyda iioll ad- ranau Gogkdd Cymru. U,,N-EDE,B YR ANNIIBYNWYR-—Y Parch hn Hug.hes, Jerusalem, oedd y PlK ycgxif- enydd am eleni, a gwnaeth ei waiith fed arier yn rhaigorol. Pregthwyd gan am- ryw o weixxidogion yr ardal a.'r cylch yn yr Undelb. YSGIOíL GA,N-OLRADDOL icyf arf u y rheolwyr dklydd Jlercher, cadeirydd, Parch John Owen, M.A.—iDewdswyd Miss Jane Dayies, M.A., Porthaethwy, yn athrawes; cyliog 153p.—Pasiwyd i gyfranu tair gini at Lyirgell Feantihycdol Llundain, er mwyn cae-1 menthyg Ilyfrau at wasanaeth yr ysgol. --Caniauwyd cais y fyddin i igael dod i goo yr YSogol .i fyiiod: trwy eu hymarferiadau. DEWIS S|WYDDO:G10N.—Nog Fawrth ymwelodd cynnrychiolydd dxos y Cyfarfod Mipol ag eglwys Miaenofferen i dderbyn eu llak am yicliwanegiad yn y iswyddogaeitJh. J>ewiswyd .pedwar: Mri W. W. Jones, Meir- jon-terrace; Ritohard Daviee, J. W. Wil- liams, 9, Wymn's-road, a Owen R. Owen, N ewooroogh-street. Y GYMANFIA GANU.—Dyma drefniant y pwyUigor:—Arweinydd y Gymanlfa fawr, Mr W. M. Wjlliatmo, A.C., Tanygriisiiau. C^'mamfa y Plant, Mr E. Bu Morris;. Ar- I holwyr oerddoroT, Mr Morgan E. Phillipe, J).Sc., a John LJoyd Edwards, A.C. Vy- tfeilwyr, Mass Jennie Owen, Garegddu, a Mr J. H. Evans, Rethesda. Cyman;fa y Plant, Miss Mary Lloyd Edwards, Trefeini. RlHSYDtDlFRYDiDL.—Qynnaliwyd cyfarfod o Ryddfxydwyr do^bartix Llan Ffestiniog, nos lau, dian lywyddiath y Parch H. Tailor Phillipe, i enwi ymigeiswyr iSeneddoi droe y sir. Y ddia-u a exxwyd i ddod i anerch yr etholwyr oeddynt H. Haydn Jones a T. Axiemus Jones.—Yix rhanbanth y Bowydd a. Glanypwll, Fawrth, nid oedd ni'ieir di'gonol wedi doa i biendex%nu dim, felly gohirrwyd anx dair wyithnoe. LLW!Y(DDIANT. Llawenydd jgenym ddeaJJl fod' Mr Evan Ermrys Hughes, ail fab y Parch John Elughee, JermaaJem, wedi ei benodj i wasanaetlx ariandy yn iiae&fceig.— Mr Gwilytm Erne&b Owen, flig.hTsbreet, a dtYgyb.1 o'r Yfigpl Uwchraddol, oedd ar ihee'tr yr ymgaiswyr am fynediad; i'r YfegoJ GanolraddoJ1, ate eaiiilodd y wobr o gini g} dag yeigolox-iaeth. Y'mgeieiodd 196. — llwyddodd MLss Edith CL Jones, Bryn- offe ten, i (basio yr arholiad .erddox.ji (theory), a clxafodd SO « farciaii allan o 100. .MAiNiION.—lib Mr Cad^aladr Roberts, Bodlondeb, yn !beirnia»du yn sir Fiflint yr wytJxnos'ddiwed.daif. Daliodd Mr Hugh Ed- wards, Cambrian teriaoe, Tanygrisiau, ddxiaenog o'r math mwyaf. — Bydd holl ysgiÜlion y dosb arith yn cael gwy liau am wyibhnos.—.Mao Mr Wnx. J. Owen, arweinydd ^'eindonf Oakeley, wetdi ei ddewis i feirniadu mewn cystadleuaeth T senidyrf yn Elarlech.—(Bu Mr Lewis J. Thomas, yr hwn i-ydd yn paa-atoi ei bun i fyned, i'r maes oeiiacol, yn preigathu yn Bethania y S'ul. —CJaddwyd Mr Richard Jones, Ty Canol, ddydd Gwener.—iDydid Sadwrn, aetih Ysgol Sui y Bowydd ar ei gwilbdaith flynyddol i Bwllheli.

Nantlle a'r Cylch G'VVŒiBDAITH.-J)ydd Sadwrn, aeth fcwitliiu ieíon, Tlalys-'am, am wibdaitih, i Ddinas mewn oei'byda-u, ac ymunodd Jlawer nxewn oeeL gyda Invy. \\edi cyr- haeddgtlan y nior, 'cafwyd .gwledd yn y Mavjne Cottage, wo yna awd i bon y Diixa&j pxyd y cafwyd ajiirywdaetih mswn oanu a. chwareuon, dan lywyddiaieth Mr Thomas R. Wliliaims, ^cation-road. Gaxiofld y plant, dan arweiniad lrr Wlm. T. Saralx, ao ar cidiwedd y cyfailfod cytiwynwyd anrheigion i'r plant igan Miss Mary Kin,g frarah, Maxy C. fWbex-ts, Magaio M. Wiliiame, Dora E. Jonee, Annie M. H'L!im,phre..s.

Bethesda aIr Cylch RiHAiGOiLYGOiN WAlTE.—ilaa y cynilxiiiiau i beia&tixu yr Yejgol Sir wedu dodj idaw, ac wedii bod dan ystyriae-th fanwl y llywodraethwyr. Cyfrifir y bydd y draw xb.ywlie tua 500Up a phan benodur y cymer- wyr dechreuir yn ddioe-d. Bydd i hyn, yn ngihydag e&tyniad y nwy gan y Cyngbor Dvnesi.g i Rachub a, 'Braiciimc.lyn, roddi gv.altlx i nifer Ifawr. MARW YN OH..TXA. — Mae'r, newydd am farwolaeth Jolrn Wjii. Jones, 2Pued, yn China. IMab ydoodd i'r diweddar Edward a. Jones, Carneddi-road, ac yr oedd yn wyr i'r diweddar adnaibyddus John WilLiaaia i(Bont), JPenyhryn. Bu yn teacher yn Yf^gol y Carneddi hyd nes pas- iodd i mynediad i Goleg Prifysgod ledd Cymru. Llud-diwyd elf i fiy-rred yno ftai; afiieclxyd, a ch'yn;ghorwyd ef gaxx y meddo'gon i fyned i Dde Affrica. Wedi cyr- haedd yno ymunodd a chatrajwd y CadifriclDg (BiJ'ilar feJ' etore keeper. Wedi gorpihen gyda'r gwaitlli hwnw cafodd le fel olerc i'r consul yn Bcira, ]fe y dddo gael ea Mruddw lEillmynwr yn y Wedi hyny dyrchafwyd. ef i'r swydd o v'io..<>o- consul yn ,Be £ ra, ac arhosodd yno tua dwy fiynadd, pTyd y pymudodd. i Melbourne', A \Hltralia, ac wedi hyny i China. Dychwe<l- odd i Bethesda tua dwy fiiynedd yn o!, a-q ail)Oi=ai .gyda'i xxain, Mrs (Mary Williams, yn Penyibryn. Yn nxhen pedwar mis dychwel- ooi i China, He y bu fiarw. iBachgen am- ddtiad o dad a, mam ydoedd, wedi llwyddo drwy ymdrech igaJed i ymddyrchaiu, hyd nes itorwyd ef i lawr.

Abererch OERDDOROL.—ivfae Miss Jane E. Wil. liams, mcrch Mr a Mrs John Williams, Penydon, wedi pasio .arholiad mewn cerdd- oriaeth yn nglyn a'r Coleg Cerddorol Trinity, Llundain.

Pentrefelin CYFLWYNO ANRHEG.— Deallwyd yn ddiweddar fod Miss Alice Noel Jones, ath- rawes yn yr ysgol uchod, yn paratoi i briodi a Mr R..Stephen, M.A., Pontypool County School. Dydd Gwener, bu y plant, eu rhieni a rheolwyr yr ysgol yn cyflwyno anrheg briodasol i Miss Jones. Mwynhawyd gwledd ragorol ar yr achl^iur ar drau- Mrs Fowden Jones; a chafwyd cyngherdd yn yr hwyr, y Parch J. W. Ffouikes yn y gadair, yn absennoldeb Mr D. Fowaen Jones.

Criccieth Y MAE JONATHAN ancr CO., wedi dar- paru yn heiaeth ar gyfer y tymhor bwn Defnyddiau Dresses, Blouses, etc, em Y prisiau iselaf. LLYFRGELL RYDD.—Cyfarfu pwyllgor yr uchod nos Lun, Dr Livingstone Davies yn llywvddu. Yr oedd 744 o lyfrau wedi eu benthyca yn ystod y chwarter. Pasiwyd cyfrifon y flwyddyn. Pasiwyd i anion dio'ichgarwch y pwyllgor i Mrs Lloyd-George a Capten E. E. Jones, Ivy Leigh.

Bottwnog YR YSGOL GANOLRADD. — Cyfarfu rheolwyr yr uchod dydd Mawrth, Mr Grif- fith Jones, C.S., yn y gadair. Pasiwyd i roddi vsgoloriaethau i'r pump canlynol — Kit-tie Jones, Deunant; Ellen Jones, eto; Jane Evans, Sarn; John Bellis Owen, Llan- engan; ac Albert L. Jones, Bryncroes.

Dyffryn PRJODAS.—Prydnawn Merchcr, yn Iwys Llanenddwyn, priodwyd Mr Griffith D. Evans (gwit'r beiiriannydd), Llundain, ail fab y diweddar Barch David Evans, M.A., Ah ex-maw, a Miss Jones, unig Mr a MTA David Jones, King's Mill, Dyffryn. Gweinyddwyd gan y Partdh D. R. Lewis (rheithox). Yr oedd yr anrhegion yn Jiuosojg a dirudifawr. Ymadawoud y par ieuanc yr un diwrnod am Gaerileon ar eu itordd i dreuiio eu m:is mel yn yr Alban. GAL WAD.—Dfywedir fod y Plarch Roger Wiiliamsi, Rehoboth (A.), wedi cael galwad l fugeilio eglwysx Penarth, Jerusalem, « Canaan, yn sir DrefaJd wyn.

Llanrug LLWYTDDIANT. — Daeth William Wil- liams, Gorsedda, Ceunant, allan ar ben y rhestr yn arholiad elusen Dr Morris, a W. J. Lloyd. LJys Awen, yn .sefyll yn un o dri am y drydedd ysgoioriaeth—y ddau o Ysgol Bryneryr.

Penisa'rwaen ANGLADD.—Gwasanaethwyd yn angladd Mrs Jane Jones, Cae Howel, gan y Parchn John Pritchard, B.A., B.D., Cesaroa-, ac R. M. Jones, Glasgoed. CYMANFA GANU. — Ag eithrio Bryn Menai, y mae ysgolion ereill dosparth Din- orwig Isaf, wedi ymuno eto i gael cymanfa ganu Y tro nesaf yn Nghwmyglo y bydd. Hyderwn er yr ymraniad fel hyn y cawn gymanfa ragorol. O'R AMERICA.—Yr wythnos ddiweddaf, cyrhaeddodd Mrs Ann Thomas., a'i mab bychan, yma o South Poultney. Ymwelcd a'i hen gartref a'r ardal y mae, wedi dros ugain mlynedd o absennoldeb. Merch i'r diweddar Mr John Evans, Rhoswian, ydyw.

ftantgwytheyrn MYN'D I'R DE. — Y mae'r Parch W. Arthur Jones wedi penderfynn derbyn J r alwad i fugeilio eglwys perthynol i'r Corph yn Merthyr. Bydd colled Lleyn ac Eifion- ydd yn enill mawr i dref Merthyr yn ddi- ddadl,

Lianbedrog LLWYDDIANT.—Diwedd yr wythnos, derbyniwyd y newydd fod Mr Emrys iI. Evans, mab Gwenogfryn, wedi pasio ar- holiad teriynol fel cyfreithiwr gydag an- rhydedd.

Fourcrosses DAMWAIN.—Fel yr oedd geneth fach Mrs EUen Griffiths, Rhosfawr, yn chwareu ar yr heol, aeth deurodwr i wrthdarawiad a hi, gan daflu ei braich o'i He. Mae yn gwella yn foddhaol. Y DEM'L.—Cynnaliwyd nos Lun, y Brawd John Williams yn llywyddu. Cafwyd ad- roddiad gan y Chwaer Ellen Roberts, ac an- erchiad gan y Chwaer Ceridwen Peris, ar y pwysigrwydd i bobl ieuainc ddarparu ar gyfer y dyfodol. Cymerwyd rhan yn mhelI- ach gan y Prif mlydd, y Parch William Jones, M.A., a'r Brodyr Richard Williams, a Robert Williams, Henllan.

Pwllheli CYFLWYNO RH0D1). Prydnawo Gwener, bu athrawesau Ysgol y Babanod Troedyraiit, yn cytlwyno liestri arian i Mrs A. Jones, un o'r athrawesau, a, briododd yn ddiweddar, MARW HEN DRIGIANNYDD—Bydd yn chwith gan lawer glywed am farwolaeth Mr T. R. Davies, Beaumaris, un o gyeb wyn- wvr thrm Davies and Jones, Madog Build- ings. Bu yn drigiann.ydd yn y dref hon aoi iiynyddau. YR EISTEDDFOD.—Ni bu golwg mor lewyrchus am Eisteddfod erioed ag sydd eleni. Saif y cystadleuwyr fel y canlyn — Cadair, 13; hir a thoddaid, 13; teiyneg, 15; pedair Uinell', 20; englyn, 30; traeth- awd, 6; cyfieithu, 17; adrodd, 40; unawd soprano, 12. t-enor, 22; baritone, 23 unawd cyfyngedig, 35; unawd plant, 2o; deuawd, 13; canu tan au) 7; corau, 18; sein- dyri, 3; drawings, 12; celfyddydwaith y merched, 50; eto y meibion, 21. MARVvOLAETH SYDYN.—Nos Wener, yn y Llythyrdy, South (Beach, bu farw Mr Thomas, Blackburn Roberts, 52 mlwydd oed, yn dra sydyn. Yr oedd aiian yn y pryd- nawn yn mwynhau 'awelon y mor, a mwyn- haodd swper fel arfero], ondhu farw yn ddilyncl o fethiant y galon. Ymddengys ei fod yn cwyno er's tro gan yr afiechyd, a. galwyd Dr R. Jones Evans i'w olwg. Meistr tloty yn Stoke-on-Trent ydoedd. Dydd I diweddaf y daeth i'r dref am ei wyliaú. YR ORSAF.—Nos Wener, yn Xgwesty y South Beach, rhoddodd Mr E. R. Davies swper i tua 40 o weithwyr a swyddogion y rheilffyrdd er dathlu agoriad yr orsaf new- ydd. Cymerwyd y gadair gan Mr Maurxce Jones, ac wrth anerch rhoddodd drem ar wasanaeth y rheilffyrdd i'r wlad a manteis- I ion yr orsaf newydd i dref Pwnlheli. Caf- wyd gair o hanes yr hen orsaf gan Mr RI- chard Williams, a thipyn o'r pethau digrif a phrudd a gvnxerodd Ie yno. Yn nesaf cafwyd anerchiadau gan yr Arolygydd Parry, Porthmadog, a Mr E. R. Davies. Caed adroddiad gan Mr Preston, y clerc, a thro ar y phonograph gan Mr John Morgan. Gwasanaethwvd wrth y byrddau gan Mr a Mrs E. R Davies, Mr a Mrs Caradog D:1- vies, a'r Parch D. E. Davies. Mwynawyd noson hyfryd.

Ebenezer A:\IR,YWIOL. Dydd Gwener, ymadaw- odd Mrs Jane Jones, priod Mr Robert Jones, Helen Villa, am rpwl, i fyned o dan law. feddyginiaeth.'—Llongyferchir Mr Robert LI. Roberts, Dinorwic Terrace, ar ei waith yn enill tystysgrif ysgolfeistr yn Man- g0T.—Mae y Disgwylfa Glee Parti a'r Cynti Brass Ba.nd yn paratoi am yindrechfa yn Mhwllheli Gwvl v Banc. CYNGHERDD. — Nos lau, cynnaliwyd cyngherdd Ysgol Deinio'.en, dan arweiniad y Parch Hugh O. Edwards, Clwtybont, yr t'lw tuagat gael offeryn i'r ysgol. Aeth y plant trwy wahanol berfformiadau yn ardderchog, ac yr oedd ol disgybliaeth dda arnynt. Miss Mem Roberts oedd wrth yr offeryn. Yr oedd yr adeilad .yn orlawn. Ni fu erioed y fath annhrefn mewn cyngherdd, a'r nos hon bu raid tori y cyngherdd i fyny ar ei ganol. Y mae angen neuadd gyhoeddus yn y He hwn i gynnal cyngherddau. Traethed arall ei farn pa fodd i symud yn mlaen at gael un. BOY SCOUTS.—Dydd Sadwrn, aeth dau barti ar orymdaith gan gychwyn o'r Scout- room i fyny Galltyfoel a thrwy Dinorwig a Cherrigynyth a'r Fawnogygof. Arhosant i wneud eu bwyd yn null y scout, a gwnaeth nawb gyfiawnder a'r danteithion. Ar ol bwyta aethant trwy en "flag and whistle signalling," ac yna rhoddodd y capten or- chymyn trwy i bib i gychwyn tuag adrei. Cyrha-eddwyd y Scoutroom tua. chwarter i ,saith, ac wedi awr o seibiant, cafwyd des- grifiad ymarferol pa fodd i amddiffyn eu hunain rhag ymosodwr, achub dyn yn boddi, ac achub dyn o dy ar dan. BUDD-GYNGH'ERDD.—Nos Wener, yu YTsgol Deiniolen, cynnaliwyd budd-gyngherdd i'r brawd Morris H. Morris, Dinorwig, sydd gartref er's amryw flynyddau bellach oher- wydd gwaeledd. Llywyddwyd gan y Parch Wm. M. Griffith, Dinorwig; cyfeilydd, Mr Thomas O. Hughes, Mona House, Ebenezer. Cymerwyd rhan gan y Cynfi Brass Band, Mrs E. S. Roberts, Dinorwig Terrace; Mr J. E. Jones, Ysgol y Cynghor, Caernarfon; Miss Mary Jones, Galltyfoel; Mr Tom Lewis, Victoria Terrace; R. M. Rowlands, Caradog Place; Richard 0. Thomas, Bwlcn- gwynt; Mr Griffith Thomas, Ajltddu Cot- tage; a'r Disgwylfa Glee Parti. DarJen- wyd llythyr o ddiolchgarwch oddiwrth y brawd i bawb oedd wedi ymgymeryd a i helpu yn ei waeledd.

Abergynolwyn PRIODAS.—Boreu Sadwrn, yn Nghapel y Wesley aid, priodwyd Mr Thomas Chidlaw, Idris Temperance, a Miss Blodwen Owen, Wesley Terrace, nith i'r diweddar "Yr Hen Idris." Gweinyddwyd gan y Parch Rees Jones, Aberdyfi, gerbron Mr John Jones, cofrestrydd. Y gwas a'r forwyn ydoedd brawd a chwaer i'r priodfab. Croesawyd y parti yn nghartref y briodferch.

Niwbwrch I POLITICAIDD.—Nos Wener, yn Ysgoldy St. Thomas, cynnaliwyd y cyfarfod cyntaf o gyires o gyfarfodydd sydd i'w cynnal yn Ngwynedd er hyrwyddo yr amcan o enill "plexdlais i fercbed" Llywydd y cyfarfod ydoedd Mr R. P. Jones, U.H., Bron Menai. Anerchwyd y cyfarfod gan Misses Broad- hurst ac M. Farquharson. Pasiwyd pender- fyniad un frydol o blaid y symudiad. Cyn- nygiwyd diolchgarwch i'r boneddigesau am eu hanerchiadau gan Mr Hugh Williams, Penygamfa, ac eiliwydgan Mr D. Pryse Jones. Cynnygiwyd diolchgarwch i'r Llyw- ydd gan Capt. J. Jones, Baron Hill, yn cael ei eilio gan Mrs Dr. Willi anus, B.A. Dwy- ran.

Portdinorwic iGWIYILYlR YISlGOLiHOlN.—(Dydd Gwener torwyd yr yS|go*iiion i gael fioibianit o bum wytluKM. iHydd amryw o'r a-thrawon yn myixed ar eu gwyliau. i Dreiriw, JLiandrm- dod, a Rhyl. "GWAiatRl DWIR CERRIG-YR-AFON. —Cwestiwn sydd yn oael ei Qfjyu t-n aanl yn yr aidal y dyddiau hyn yw pwy sydd yn ,gyih\iiioil am y coeita-u mawr ion &ydd yn oael eu rho-i yn Cerrig-yr^Afon ar draul y trethi. Ofii fuaeai dwy rod haiarn yn ateb cystal pwrpas a'r wal ddrudtfawr sydd yn CSlel ei oliodi oam;ayk'h y ffynnon ddwfr? CYNGR^AIR. YR EGLWYSI RHYDD- IO,N.-œ lau, yn Moriah, cynna-lxwyd oy. farfod yr E-glwysi Rhyddion, y Parch J. E. Hughes yn gadeirydd. Yn- gynnrychiolwyr i fyned .i gyfarfod blynyddol yr Eglwysx Rhyddion, a gynnelir yn Ngwrecsam yn H)dref, dewiswyd Mr John W iilxams, Auiguata-place; Mr Thomas Roberts, painter, a'r Parclx J. E. Hughee, liryix Menai. Darllenwyd rhybudd o eiddo y Parch Tecwyn Evans, y bydd yn cynixyg yn y cyfarifod. nesaf, fod y Cyjaghrair yn tymud yn mlaen yn ddiymdroi i sicrhau tir, eq- mwyn cael mynwent anenwadol mewn 1Je cyfieus ac yn ajgos i'r pen tref, gan fod y tfynwent bresteMiol yn myned yn llawn ao yn bell o'r pen tref.

8AETHU BISLEY. Enillwyd gwobr y Brenhin eleni gan Cor- poral H. G. Burr, aelod o'r London Rifle Brigade. Y mae Burr yn saethwr da iawn, ac wedi enill y wobr unwaith o'r blaen. Enillwyd yr ail wobr, sef badge a 60p gan Gymro, Lance-Corporal T. Hopkin, gynt o'r Gatxaw4 Gymreig.

GWADDOllADAU YR EGLWYS Syr,— Y mae fy ngwrthwynabwr, Mr Jonee, Penmachno, wedi gofyn amryw weithiau gwestdwn neullduol yn ei lythyrau. diwedoa»r. Nid anfoesgarweh a ibarai i mi oedi a,te,b. /Yn hytrach distgwyiiwn am ragor o olteuiu ganddo ef ar ei ofyniaa'. Ed. rychwii a <oedd arvtfgrym y ,cwestiw.n yn rirwyibeth mwy na i-h'wyd i'm dala. Yn awr rhaia i mi dclweyd fod yn ymddaingo& i mi ynddo "suggestio os naa q "sup. preseio veri. Y mae yn awgrytmu yr hyn nad yw yn ffaith. Dyana y cwestiwn, "Os yw y degymau sydd yn eiado yr eglwys. yn eictoc cenedlaefchol, onid yw y degymau eydd yu mieddiant yr Ymnieilliduwyr yn eiddo r Ac yna. tyn gasgliad odaV wrth yr hyn sydd eisieu ei brofl. A dolarfu iddo roodi gronyn o sail i'r haeriad foci f degymau gan yr Ymneuillduwyr fel gan yr I Eiglwyswyr? Difyr yw "ymrtesymu" 1^1 hyn,. "Oe pohl yn trigianu yn y blaned Mawrth, paham nas gaill y Ueuaå fod wedi i ei phablogi. Profer i ddechreu fod tng- ianwyr dynol yn y gyntaf a enwyd. Yr atesb siymi ac unioMgyrchol i gwe^tiwn y (Rheithor yw nad oes unrhyw eglwysi Ym- neullauol yn derbyn deigwm yn y ffordd y mae Eglwys Wlado]) yn gwneyd. Gotynaf i fy mrawd graffu ar y geirau diweddat. ohlegid yno y maa cnerwyjllyn y ddadl. Ond yr wyd" yn mfeddwl fod yn hysbys i mi at beth y mae y :gwr parchedig, yn oyfedrio. Y mae un tiugi'aifit, gall foo rhagor, fod elw yr hyn a adnabyudir fef "deigymau lleygol." yn cael' en defnyddio i gynal eglwys Ym- neullduol, gan ymddix-iedoiwyr ar ba rai y gorphwyea y gwadth. Yr engraifft yw Little Mapiestead yn sitvydd EEsex, lie y anae trustees' Cymunrodd Davies mewn meddaant o 400 acer o dir, ac hefyd yn nawdd,agwyr yr eiddo. (Ylr unig beth nad oes sicx-wydd am dano yw a brynwyd yr eidd,o yma gan Davis mem gan y trustees. Ond fe aeth trwy b'ryniad eiddo i'r naill ncu y Jlall. Aa y mas y tru^ees phenol I yn yr un fetfyllfa yn union a rhyw gymun weinydoiwyr lli&ygol "erail'l. -Gwyr Mr Jou^« I yn ddiameu fod y cymun-weinyddwyr byo o dro i aro wedi pryniu a gwerthu degymau byth adeg y Diwygiad Proteetanaid<l». Felly y ma/s yr leid<i:o ar hawi yma yn Little Maplestead yn fnve^iment masnachoi— y fath ag sydd yn mynd ymlaen yn y byrf gwladol yn feunyddioi. Graifwn ynte- A yw y degwra yma yn un gwrrfodaol? Pwy all amhou. A yw yr awd urdod ar Qdu & gwyn? Wrth igwrs, geLLir chvvilio yr haw] pan fyaer ond ymholx a'r awdura'odau priodol. A oes rhyw beth yn gyffredin i'r j eiddo yma ac eiddo a. hawiia yr Eglwys yn ng'rym ei chysylltiad a,'r Wladwriaath ? 1 Ychyaig neu ddim — ond yr enw. Nid "hynafiaid duwioi'' Bydd yma yn hanu o'r oesoedd tywyll pan yr oedd gwirfoddolrrwyod y rhoddion mor dywyll a'u creifydd. Nid- gweinyddiad yn y ffordd o dreth gan gyf. I¡' raith y wlad ar bawib yn ddiwahaniatb- pa un a oead yna fuddiant a'i nad oedd- I Ychydig, os rhywun, a gyfarfyddais yn gwrthwynebu gwaddoliad ar egwyddor gp yn ho-llol. Beth fyddai security unrhyw sefydliiad heib hyn? Yr hyn a wrthwynebir, a barheit i'w wrthwynebu, yw camddefnyddiad' o edddo a dxogeliad' o eiddo cyifredinoi i gyfoethogi un sect sydd eiEues yn gyfoethog am mai ynglyn a hi. y ma.e toraeth cyfoothogion y devrna-s. i mae y fFanmWT yn iNghynu-u yn talu yn ddyblyg i gynal crefydd. (I.) Y mae yn cyfranu yn wirfodool i'r enwad y fperthvn iddi; (II.) Y mae yn talu fel treth orfodol i gyna.1 enwad na pherthyn iddi ac nad yw J yn credu ynddi. A fu yna ryw homad gwylltach tu allan i Bedlam na. hon, fod v taliad olaf yn iawn o safbwynt moesoideb a Chrifetionogaeth'( Nid yw yr enwau urddasol a ddifyna Mr Jon-esi yn syflyd dim ar fy ngoisodiad i. Gwyddai pa.wb mad Egjwyswyr rhonc oedd Belden a Brougha/n a Seliborne. Y Selbome nWIII a bairodd i"r mynydd esgor ar lygoden, yr engraifft a godwyd gan Mr Jones am yr eiddo yn Hay, Sir Frycheiniog, ac am yr hyn y mae y gwr parchedig yn hollol ddl&- taw yn ei lythyr dxw>eddaraf. Y mae y gwyr uohod yn daitigato eu barn fel awdurdcaau cyfrcithíol yn unig ac nid ar dir uniondeb. Nid oes neib yn barod i wadu fod y degwm, ar dir cyfreithiol, yn eiddo i'r Eglwys wyr. Ond beth yw Jiangs y gyfra-tth ar hyd yr oesodd ond noddi- y oyfoethog ar draul y Hyn a barocVd i un gwr enwog alw y gyfraith yn "asyn," yn ddigçn dibarch. Y maa genyf finau sgwestiwn i'w ofyn. A oea rhyw awdurdod Eglwysig yn dal a. phroli mai nid trefniad gwladol trwy dd yw y degwm yn y canritoed^o adeg gorucix. afiad y NcrmaniaJd ? Yn awir nis gall fod yn orfodol trwy dreth ao yn wirfoddol yr un pryd. Yr wyf yn barod i atab y cwiestjwn. Ysgrifenodd .Seiden Jyfr ar y Degwm pydo1 yn awdurdod. Dyma ddywed ef, fod y dfegwm a roddwyd yn Hay a llefydd eraall wedi: ei rhoddi wedi gjormchatSaeth y Nor maniaid pan yr oedd y ddeddf yn ei hawlio. Diengya ef fod1 gan y tik-feddianwr yn yr hen amser, nid rhyddid i dalu degwm neu Ibeddio, ond yn unig rhyddid i ddweyd i ba. 1>1 wyf y dymuna. ei roi. Y mae Selborne a Stuhba he-fydr nid yn cytuno yn hoilol ar y dyddiad!, yn addef yn gyndyn—ond e j yn addef, mai gwaddoliad yn cacl ei oriooii j gyfraitli yn adeg foreu y CSaxoniaid oedd yr eiddo a hondr yn; awr i'r Eglwys. Gofynais i Mr Jones si wyddai am "Lyfr Llandaff." 'Ceir cipolwg yno sut y 131icr. hejd y degwm< Nid oedd' y mynachod yn colli unrhyw gyfieustra i gajel ychwanegol, ac S estyn eu. terfynau. Weithiau iechyd enaid y cyfranydd' oedd yr esgus tybiedig, neu faddeuant am beochodu am bris arianol, noell penyd am wieithred afrad'. Dilynodd y iNoxTnaniadd y dulj hwn o gasglu eiddo gwirfoddol nes tuag adeg y Diwygiad J Protestanaidd yr oedd yr Egwys y tir- feddianydd npiwyal yjj y jvlad- Wedi fleithiau fel hyn nid yw dyfynxad o farn bersonol amnion fel Selborne a Brougham, yn Cajrio neonawr o rym i'r aneddwl dilyfethair. Yr eirfdoch, J. T. PRITOHARD.

) CWRiW YWTIE GWAED1 I Yn Ynadlys Sirol Caernarvon, ddydd Sadwrn, cyhuddodd Griffith Owen Jones, iCoed Pare, Peni&a:rw*aem, H. Roberts, Waenhowel, (Pontrythallit, o ymosod arno. 'Erlyiiai Mr J. h. Allanson, ac amddiffynai Mr M. E. Nee. HOini yr aciiwynydd e'i Ifod ef a chyifaill yn dyc|lxwel|yd deurod'uroai o Lan- igefni nos Sadwrn, y 17fie>d 'qyfisol, ipciix y ciyfa-rfuasant a'r d'iffynydd ac ereill tua naw o'r gioch ibont rheilffordid1 PontrfhythalJ't. Bu yiehydig o ymddyddan rhyngddynt, ac yn ddkymwth tarawodd Hugh Rldberte Grif- fith Owen Jones heb unrhyw reswm o gwbl J dros iddo wneyd..Nid oedd cweryil o igwbl rhyngddynt. iiodd yr adhwynydd i iawr, a derbvniodd friw i'w lygad irvewn icaislyniad i'r ddyrnod a gafodd. Croes-holwyd Yr oedd: ganddo IboteT o gwrw yn ei loglell, a thorodd hono wirth iddo syrtihio, ond ni ddanfui gamgyaneiyd y evvrw am y gwaed oedd yn lii-fo o'r bri wrth (ben. ed lygad. Dywedodd y diffynydd mai oeisio rhwys- tro yr aohwynydd ac erexlil fyned i ymiladd a'u igilydd yr yd oedd. Yr oedd' yr achwyn- ydd yn feddw, a syrthiodd wedi i'r tyst ei wthio. Effaith y godw-m oedd y briw. Taflwyd yr adhos allan.

Y!R ETHOLIADAU. Oyhoeddwyd canTiyniad etholiad Dumfries dydd Mawrth. Ca'ii'odd Mr J. W. Gutland (Rh.) 11377 o bfeidlteisiau, a Mr J. B. Dun- can (U.) 1,585; mwyafrdf Rhyddfrydol, 292. Achoewyd yr etholiad trwy i Mr Gullland gael ei beaodi yn Chwip Ysigotaidd. 633 oedd mwyafri.f y Rihyddfrydwyr yn etholiad cryiffredinol 1906. Dydd lau, bu etholiad yn High Peak, a chafodd yr ymjgeisydd Rhyddfrydol 347 o iwyafrif. Weile'r iffgyraxt: Mr Partington, 5619: Mr Profumo, 5272'. Sedd Doxiaidd ydceddi hoax tan, y flwyddyn 1900. Y GyJli- deb yw testyn yr aireditihiau yn mhob ethol- iad y dydfdiau hjyn, ac nid oes yr un Tojri ( wedi ed ddychwelyd i'r Senedd ear pajj gjyjf- nl' X GyJliideb i'r gejwdd,

PWYLLGOR ADOYSG SIR GAERNARF0N DIRWE3T YN YR YSGOLION. YR YSGOLFEISTR A'R PWYLLGOR. Oynnialiwyd cyfai-lfod- o Bwy.'Jgor Addysg Sir Gaenxarlon dydd lau, yn ghaern, dan lywyddiaeth Mr D. P- W^'iarns (cad- eirydd). Mewn cyfarfod o Bwy'lgor yr Atiirawon, pasiwyd i roddi 20 o ysgoiuriaethau o 30s yr un i aithra-wooi ddymunent dduyn cwrs o adidysg ar ddirweet a, phynciau cyffelvb sydd i gael ei gyfranu yn Hillyi ddeichrsu Avrst. Darparodd y pwyllgor ar fod Ull athra-w ac un athrawes d'oob un 0"1 deg dc^barth yn y sir yn cael eu dewis. ) Myjiegodd Mr W. George, Criccieth, fod cynnadledd o gynnrychiolwyx- sirùEdd Mon, Arfon. a Meirion i gael ei chynnai yn fuan i ethol athraw mewn >ddrwest ar gyflr y tair sir. fed: cynnrych-iolwyr Sir Gaernarfon yn cael ca-niatad i gyfranu 75p y flwyddyn tuag at dalu ei gytlog. Yr oedd Mr. Issard Davies o'r farn eu bo<i yn difetha. achos da trwy ddarparu yn an- nigonol ar ei gyfer. Yr oedd tair yn ormoxi o lawer i un dyn am danynt, ac i wneyd y gwait-h yn' eft"it;hl:01 fe ddylent gaea a.thra.w i Sir Gaernarfon ar ei phen ei Ihun. Fe ddylent g-cno hefyd mai nid dar- ilithydd, oeddamynt. ^isieu. Otfnai y Parch. Ce'diog Roberts nad oedd gan lawer o athrawon awydd cryf am roddi addysg mewn dirwest. Awgrymodd Mr Jones Roberte. Bangor, ar fod "Oecrwiredd a Gonestrw,ydd" yn cael eu <\ynnwys fel materjon haddysgu. Yr oedd Qawer iawn o blant yn cael eu dysgu i dd'weyd anwiredd. Mr Abel Williams Eu dysgu? Mr Jones Roberts: Arfera rhai rhieni ddweyd anwiredd wrth eu plant, ac mae'n well o lawer dygu plant i fud yn eirwir a gonest na'u meddwi ar ddirweat a dirwegt yn barhaus. Y Oadeirydd Yr ydym oil yn cydymdeim- 10 a Mr Jones 'Robeo-t^ ond y cwe.-t.iwn ger- bron y pwy^gor yn breeennol ydyw dir- west. 'Eglurodd Mr J. R. Priifchard fed o 140 11 160 o ysgo'Jon yn y sir honi, a buasai yn cymeryd amser maath i un athraw alw yn holi ysgolio-n y tair sir. Gw-cll fyddai iddynt dderbyn awgrylmiad Mr DaTics. Cariwyd cynnvgiad Mr George. YSGOLFEftSTR A'R PWYLLGOR. Yr oeddis wedi ymweied a phrifathraw yegol y bechgyn, Bettwsycoed. a. chymerad- wyodd Pwyl.igoT yr Athrawon ar fod iddo ysgrifenu i'r newyddiadur He yr ynxddang- osodd ei-lyt-hyrau btJamorol vn tynu yn 01 ei honiadau yn erbyn yr aro'ygydd ac yn dat- gan gofid o'r herwydd, ao 06 byddai y pwyMgor yn foddlon ar yJiiddilxeurad Mr. Roland, cymeradwyai PwyEgor yr Athraw- on yn mhel'iach. ei fod yn cael ei ail-ethol am flwyddyn. Ymddengys fod Mr Roland wedi gwrthod xihoddi ci bresenxxoldeb mewn c^lfarfod o Bwyllgcr yr Athrawon a. gynnal- awyd Ebrill 22, ac yr oedd yn diibynu yn holM ar benderfyniad basiwyd yn y cvfar- hwnw, set el fod yn ei atal hyd nea y gwneid Hwyr j^mchwiliiad i'r mater oedd wedx codi yn nglyn ag ymweliad yr arolygydd a'r ysgol yn mie Hydref. Rhoefi v mektr ei bresexmoldeb mewn cyfarfo^ o Bvryllgor yrAtlhrawan a gynnaliwyd Mehefiu 29, a gwnaeth ynxddiheurad dros beidio ym- ddangos gerbron y pwyllgor, a rhoddi Cj" hoeddufrwydd i'r mater. Nid oedd y pelli- au hyn yn wert-h Siyiw, ac yn mhell o fod yn ddieagxxs dan yr amgylchiadau. Fodd byn. ag. yr oedd rlho.-i aelodau o'r pwyEgOT wedi rhoddi Hiw gwaeth ar bethau. Yr oedd Roland yn barod i M'r.teyd ymddlheurad "lawn i'r arolygydd pan y prodd fod yr hyn. grifenodd yn ed iytlxyr Rhag. 22. yn do isail ac yn anghywir. 0& 11a wneid ymchwiliad. yr oedd ef i'w gyfia-wnhaa dros gredu fod yr hyn a yiegnifenodd yn hoBol: gywir. Cofir intoifr honiad ydoedd fod adroddiad yr arolygydd am yr ysgol yn ajiheg. Ar argymhelliad iPwy.'ilgcr yr Athrawon. peTKxlwyd pwyligor o dri i fyned i weled Mr Roland o bertTnynae i'r mater. (PRESENOLDEB Y PLANT. lOjunygiodd Mr J. R. Pritchard eu bod yn nmbwysiadu adroddiad y Pwyllgor Pre- eennot'kieb, yn mha. un yr adroddid fod yn- adon Pwilheii wedi gorc.hymyn anfon dau fachgea o Ysgol Troedyraiit i ysgo. hyffordd- iadol. Yr oedd hwn, nieddad Mr Pr^tchard2 yn rhywbeth newydd yn banes ynadon Pwllheli. Mynedodd Mr Mlauirice Jones ddarfod i ynadon Pwilheii gyflawm eu dyiedswydd o hyd yn y gorphenol. Digwyddai yn tynych gattai plant fynedl i'r ysgol oherwydd ■O.tdi, ac yr oedd rhai ohonynt yn blant anig- lliyfreitlifivjn, ac wrth gwrs, ni fu.a.s.a.i y Gwarcheidwaiid yn estyn cymhorth iddynt. Awgrymodd fod y pwyllgor hwn yn estyn cymhe-rth i bilant felly. Mr AHaneon Pict/on: Nid oes gan y Giwarcheidwaid hawl i daflu costau ar y pwyllgor hwn. Dytwedodd Mr Jones Roberts fod liawer o blant angyfreitMon, fel rhai cyfreithion, yn ami iawn yn newynog, ac yr oedd hyny yn beth difrifol. Hy-sbysodd Mr J. T. Jones, Criccieth (cad- eirydd Bwrdd Undeb Pw-lheii) ddarfod i'r Bwrdd Uywodraeth Leol roddi cantatad iddyntl o dro i dro i gynnorthwyo plant ang- hy.fre'iithloji, ond aciaanl iawn y digwyddai hyoy. PLANT MEWN OYMANFAOEDD.- Adroddai yr un pwyllgor fod gwaith rhai yisgolion yn caei ei dad yn oiL, oherwydd y ceuid yr ysgolion er mwyn i'r plant gael bod ynbresennol nxewn cymanfaoedd a chyimuil- iadau cyffelyb. Cymeradwyodd y pwyligor fod plant unigol yn oael caixiatad i absen- noli eu hunain ddwywaith yn y flwyddyn, er bod yn bresetnnoo mewn cyfiarifodydd o'r natur uchod. I sicrhau hyn, fodd b'11ag, yr oedd yn anghenrheidiol i ddau o reolwyr yr ysigol arwyddo y cais, ac oe canilateld y cyfryw, ni byddai i hyny eecy.'l yn erbyn plant pan y cyixierid eu pregeomoldeb i y&tyr- iaeth. Os oeddi6 yn myned i esgusodi y plant o gwbl, yr oedd Mr Issard Davies o'r farn y dy-i-'d gwneyd hyny pan fyddontt yn wael yn unig. Cynnyg;odd fod y pwyllgor yn dileu ai-gvn'heiiiad yr i.s-bwyl.'gor. Eiliodd Mr Maurice Jones. Dywedodd Mr J. R. Pritlh.ar<J fod plant j' yn awyddus i fod yn brtts-e nnoli yn nghymaJl- fa oedd eu enwad, ac fel yr oedd yn wybyddus ti bawb fod gan bwyligorau y cyfryw symud- iadau ddeddfau eu hunain, bu Taid iddynt hwy yn Nghaeimlanfon gau yr ysg"oi'ion ar fwy nag un achlyeur eleni. Cyfeuriodd at 'le yn. y gymydogaeth. lie yr oeddis yxi. cynbJaJ cwrdd pregiethu. ac fe gau wyd yr ysgol er mwyTi rhyw hanner dwsin o blant. Wrth gwrs, yr oedd ganlddynt i gau yr ys- golion, ond yr oedd bet-hod iddynt er mwyn rhyw ddau neu dri pkntyn. Ar gynnygiad Mr Jones Roberts gohiriwyd y matter, BECHiGYN YN GOG-YDDION. Cynnygiodd Mr Robert Roberts fod trefn- iadau yn cae eu gwixeyd i roddi addysg mewn coginiaeith i fechgyn yn mynychu yr ysgolion yn nosparth Llandudno. Credai digon o leoedd fel cogyddion cael yn y draf a'r cykJii, ond yr oedd tTamofwyr yh eu llenwi ar hyn o bryd. Eiili.odd Mr Fisher, nid yn gymaint am fod gdlw am fywol.iaeth i rai personau, ond gan y byddai addysg o'r natur yma yn lies dirfawr i rai, fel ef ei hun, a- dau neu dri o'i gyd-aelodlau, nad oedd ganddynt wVIleb a chalon i briodi (chwerthin). Nis gallai Mr Wm. George gefnogi y cynnygiad, gan fod ganddynt eisoes ddigon i'w wneyd. Gweiil fyddai i'r pwyllgor, oe oedd yn awyddus i wneyd rhywbeth, gefnogi y bechgyn mewn cyfeiriadau ereill. Nid oedd arnynt- eisieu cenedl o gogyddion, ao yr oeddis yn cwyno eisoes eu bod yn gwar-io llawer. Cariwyd y cynnygiad, er fod l.awer o'r aoDodau yn anmharod i'w gefnogi. IECHYD Y PLANT. Yn eu hadroddiad. datjganodd y Pwyligor fVesennodeb eu gwerthfawrogaad o adroddiad rhagorot' y swyddogion meddygol, a gyflwyn- pyd gan Dr Parry iEdwarde^ I Mynegodd Mr RaJph Fisher fod Dr Parry Edwards wedi arolygu mwy o lawer o blant gyd-swyddogion. Ymddengys hefyd fod I y salon ychydig yn .wahanol gan y meddy; I on. a hotfaa ef fod AT un salon vn cael O1 nmbwysiadu jran y tri tnteddyg. Mynegodd Dr Parry Edwards ddarfod iddo üf wneyd ei adroddiad yn hoÛol unoi a gofyn- 2031 y Bwrdd Addysg. a. chyt-unai y dy ata: yr holl adrodd :-ad fod felly. Cynmwyd. iod i Dr. Parry Edwards, fe. v I pr:f swyddog, drefnu gogyfer a. chael un safon o arhcliad trwy'r holi sir. Syhvood y Gadeirydd fod adrodd iad Dr. 'Parrv Ewdards yn un boddhaov iawn. a-c os gwneid gwaith cyffEJyb trwy'r holl sir. yn scr fe fyddai pethau yn anrhaethol we'1. CYiFLOGAU YR ATHRAWON. Adroddodd y Trysorydd Sircl- i'r Pwyllgor Ar.anol fod cyfanswm y cy-flogau am y t.ri I m;1:j ynd.weddll, Mehefin 30. yn 13,175p yr hyn oedd yn 0,1 52,702p v flwyddyn. pryd mai; 52;5C»0p oedld yr amcjangyfiiif anx y ilw yddyn. ADGYWEIRIO ADEILAD AU. Derbyniwyd cymerjad Mri. R. a J. Wil- Tiams. Bangor, am 68op i gar;o. allan we'lian- nau yn ysgol y Garth. Bangor; cvmeriad .Mh D. a R. Jones, R'hydiios. am 794p i ganio ailan weiliannau yn nghlyn ag yegol Deunant. Aberdaron ac yn afthos ysgol St Paul, Bangor, derbyniwyd cynierjad Robertr; ac Owen, am 95p. YSGOLGRIAE:THAU SIROL. Dyfa-mwyd yr ysgcloriaethau sirol o 20p. set bp y flwyddyn am bedair blynedd i Ivor Lloyd, mab y Parch. W. W. Liovd, Bethes- da., a May Wjl'^m^. o ysgol iir Sant. JiMgor, sef y bachgen a'r enet-h eafasamt ucliaf yn yr arnoliad am fynediad i mewn i'r ysgo] ion sir.

DYFODOl POfJTHOINLLEYM Y^fiGOiM GYDAIR CY*X»GaORWR IFOR PARRY. a welir llongau mawr v Wervdd yn gaiw yn Mhoithd'iixileyn ry wbryd ? Cod- wya y nia-ier i eyJw .gan Air A. lior Parry, Pwijiheix, vn y Oynghor fcir diweddaw, a c-iyllwyxivvyd ei bwyilgor i gael ystyriae-Ui loeiLac^h. Yn dduynoi gwelwvd Mr Parrv gan gyimrychioJydd yr "Her-ald," ac yn ateb x ymoyniad pa. bryd y gaiwyd 6Vlw gyntai at Poithdinlieyn fel JJe i ion-gau alw oywedoda- fod Ty'r Gyffredin yn lbOS wed'x dewis rhwng, hawliau PorthdiniiByn a Chaer- gbi, a. chafodd y duvoddtaf fwyafrif o un. uax-parwyd adroodiad i DVr Oyffredin ar gCrmiy:g]ad Mr W. A. Mad-dock, A.S. "iBeth oedd y ffeithiau fu ger eu "Dywedodd Air Thomas Owen (dirprwywr i'r POBl'feistr Cy-ffredinol yn Mftorthiadd AA aterford) fod y pellder o Gaergybi i Lun- dain yn 280 o filitiroedd, ac _> Portihdin- Jleyn yn. 244 o filldiroedd, gwahaniaeth yn flair o 36 miildir." "Beth am fanteision cyffredinoi y "Cyflwynodd Thocnas Rogers (peiriannydd ei F^awrhydi) adroddiad pwyllgor a bennod- i edryoh i'r mater, fod PorthdinJLeyn yn fan dyogel, ac wedi dyogelu llawer* o longau a. yrwyd ar y gJanau peryglus hyn. Awst meddai Rogers yn 1806. gwelads 21 o Jonigau yn aros vma. Pan clnviliaie vr harfbwr cetais ddyfixder da vn mhob man, hyd yn nod o fewn ychydig Vr lan, heib greigiau na lJeoedd has. IJl mn-ell- ach "Y mae y tir yn un da i angori yn- ddo (clad garw), y mae rhediad y ilanw yn axaf, a u cwrs yn fanteisiol. ac hyd yn nod yn yr ygtonmydd mwywF bydd y mor yma yn gymharol da we], fUeu- prawf o hyn wrth. sylwi fod y t-ai a.r y lan wedi eu hadeiladu bron yn ymyl marc dwfr uchel.' 'Fe ddywed yr .un boneddwr, ychwaneg- odd Mr Parry, "y geliir adeilad u glanfavma- am ewm cynxhajol f.yohan." Yohwanegodd Mr Paory mai mantais fawr i'r holl wlad fyddai gwneyd y portihladd yn un cymwys i longau mawr alw ynddo. Gallent fyned" i'r mor f-ut bynag y byddai y iiairw;, a,c yn mho. igyfeiriad bynag- y byddai y gwynt. Nis gellid gwneyd hyn 0 unrhyw harbwr arall ar hyd y glanau hyn. Yn y flwyddyn 1804 igolwodd cynifer a 656 o longau yn Mhorth- Gtsffynodd ein cynnrychiolydd i Mr Parry a oedd rhywbeth pellach wedi ei wneyd yn y mafter er yr adejg hyny. "0, oes," meddai. "Gwelaf fod adrodd- iad pellaoh wedi ei wneyd yn 1838 ar gaits Ty'r Cyffxedin yn gosod allan fanteision y porthladd." "1Bth oedd cyflwr yr harbwr yr ad eg hvTIo?" "Dywedodd yr adroddiad:—'JTy-sbysir fi fod lie da i longaxi mawr. Geilir cae] dyfn- der o 30 troedfedd ar ddwifr isel, a'r ffordd fy raif i'r Iwerddon yw o Borthdinlleyn i Wkkkrw.' "Beth aifti bwno y xiheilffordd o B-wllheli i Borthdinlleyn?" "Y mae yn anhawdd dyweyd il lawer ar y mater yna yn awr. Y mae. tri nei>bedwar CW1. yn ago red. Yr hyn sydd yn glir yw fod Poirthdinlieyn yn meddu a.r well man- teision na. Chaergyibi. Rlliaid i bwno y rheilffordd gael ei ystj^ied gan y Oynghor Sir cyn y gallaf fi wneyd unrhyw fyne,giad- au pelJach."

YSGOL Y SIrt BETHESDA Cynnaliwyd cyfarfod' rhanu gwoibrwyon Ysgol Sir Bethesda, ddiydd Gwener, rhodd- odd y prixathxaw (AlrD. J. Williams, ALA.) adrodcLiad calonogol o waith y flwyddyn. Yr oedd y rhil yn awr yn 176. Bwriedir gydhwyn y mis 11af ar y'chwanegiadau syl- weddoil a.t yr adeilad præenno1. Enillodd Fi ran con -RolbeDts-, cyn-ddysgybl o'r yegol, y c-oe'bartli flaienaf mewn fferylleg yn Nghaer- grawnt. Bu John Parry eieiil hefyd yn dra lilwyddianixus yn. Mangor. Rhanwyd y gwoibrwyon gan y Parch W. W. Lloyd, cadeirydd y llVwodraiethwyr, a rhoddodd gynghorion sylweddol i'r plant. Yn y pTydnawn rhoddwyd gwJedd o de i'r plant, a ch/wareuwyd oricet, ac yn yr hwyr cynnaliwyd cyngherdd o dan lywyddiaeth Mr Llbyd. Dyma. restr y gwoibrwyon :—(Safon Via. J. Parry, Vema Crorwther. Vib. H. L. Broc:k, J. A. Hughes, Grace Pritchard, Myf. Williams. Va. D. Thomas, Gfl-ace Davies. E. Griffith, Annie Owen, Eiffio Williams. Vb. Wyn Williams, Gladys Hughes, Appie Edmund, and J. R. Morgan, J. Alan Jones, Annie BI. Ro'b'erts-. 1VU. R. Williams, Kate Thomas, J. Williams, Grade Wil- li ame. QTVnb. Elia.«; Jonas, J. H. Jones, Elphin EOliis, Glriffitth Hughes. Ilia. EfLla Jack, W. H. WiMiamf?, Annie G. Roberts, Jenniie Dennis Jbnee:. HTb. Graxiie Tho- mas, Lloyd Roberts, Gladys Parry, Jennie Roberts. 11a. (Upper) Sallie McCartei', Adeline Fussard, R. Edwards. LI. Jones. lId. (Lower) R. Jervis, G. Williams, Mag- gie Roberta, Sallie Jones, B. Williams, Mar- garet. Edwards. lib. (Upper) Glyn Eiis, W. E. Jacques, P. Williams, F. Pierce. IFd. (Lower) .A. Williame, D. A. Jones, LI Jones, M. Jones. He. T. A. Hughes, Jennie A. )forr:Ï6, T. W. W. n. Hid], Owobrwyon arbienitg: J. Wx'iliams, W. H. Williams, Ll. Jones, W. E. Jacques, T. A. Hughes, Kaitie Thomas, Grade Thomas, iBlodwen Thomas, "Martha J. Hughes a Jennie Morris, Meg. Roberts. Proffwmol- deb D. Thomas, J. R..Morgan, Grade Williams, W. H. Williams, Wheldon Wil- li iams, J. H. Hughes, D. Evans, Marianne iPrjchard, Margaret E. Edwards, Harriet J. Williams, J. O. Morgan, Maggie Davies H. Williams, W. Evans, M. Jones Lladin: H. L. Brock, Grace Davies, Wyn Williams, Gracie Williams, Richard Wil- liams. Efranca^g: R. Williams. Gwydd- oniaeth Elias Jones. Cerdidoriaeith P.ritcha.rd a Alatilda Thomas, D. A. Jones, Dilys Elu,gh*», LydLa. Humphreys, J. I, GnxfFydd.

GORSEDD LLYDAW 1909 iCynnelir Goirsedd Beirdd Llyda.w ar gopa Mynydd iBre, plwylf Pedemec, bro Breger, ar y 14 o Fedi, am 10 o'r gloc-h yn y bore. Ar igrib ty ibTyn hwnw y cynnaJiwyd cynghrair cyntaif Eisigobion Llydaw, yn yr Vilified ganrif, dan l:ywydd;ia<eth Herve Slant, taaxxld dalil, awdwr iEmyn y Baradwys yn Llydawaetg. Adeiladwyd oapej bach i'r Bant l&r y jnynydd. TAJJXEt*

LLA! YN MARW YiSTADEGAU UXJHIYDOL GOGLEDD CYLMRIUI. YiSiBY'TTAI A HHAJ GW1ELL YN iEISHEHT. Mae cyfml drwchus newydd ei chyhoeddi yn uynruwys adrodd iadau am 1908 Dx s I Pairv [Edwards, Travis, a Lloyd Owen, swyddogion meddyjgol dan AwduTdod, Iech- ydo! rhanlbarth Ogledd-Orllewiinol Oymra. Dr Parry Edwards yw y priif swyddog, a.c mae yn ed adroddiad eylwadau pwysig dawn ar y setfylMa- ieahydol yn y rihamibarth. uchod. Amcantgyfrifid y boblogaeth yn haf 1908 yn 161,822, oof cynnvdd o 1230 ar y flwyddyn cynt. A chymeryd y ffigiwr hwn yn safon yr oedd nifer y genedigaieftliau a'r marwoJ- aetlxau y fil fel y canlyn: — G wledig Trefol: t i ■ £ i ° a o 2 Llanrwst .230 J 5*9 Ynysc'nhai'rnig.O 16 7 Geirionydd. 16-1 17-7 Cnccieth 12-8 9-9 Deudraeth v->s 15-J Pwllheli 21-9 18 7 Glaslyn 20-4 14 o Caernarfon 22 2 16-7 Lleyn 20-4 14-5 Bangor 21-4 13-5 Gwyrfai 20-7 15*5 Bethesda 26-2 20 3 JUwyran .27-9 17-8 Ll'nfairfech'n21-5 94 Ogwen 1:41 18'9 P'maenmawr 23'2 12 5 Aethwy 21-2 17*5 Conwy 15-6 11-8 Conwy 21*2 12-9 Llandudno. 16*7 9-3 Glanconw,y 240 13-3 Llanrwst 21-1 15'T Bettwsycoed" 17-7 6 6 Cyfartaleid.211 15*4 Cytartaledd. vJ0"4 14-7 Geni. Marw. Y Dosbarth Unedig 20 9 161 Cymrn a Lloegr 26-5 14* 7 Cvfarteledd 1698-19,18 yn y Dosbartk Unedig 24 7 17 3 Pxiodolir y nifer ise) yn y gemedigaethau yn benaf i',r ffaitih fod llawer o wyr ioixamo Y:1 gadael y gwahanol ardaloedd oherwydd dn wasgiad. masnachol. Mae nifer y mar- wolaeithau yn y rhanbaath yn foddihaol iawn pan gymerir i ystyriaeth y ft'aith nodwyd ucliod o bterthyna6 i'r gwyr ieuainc. Mae rhif v maxwol-vetliau yn 2.2 y fil yn Uai na';r hyn a, fu am y doemg mlynedd blaenorol, ao nid yw ond ydhydig iawn yn uwch na'r ffigiwr am Llgr a Ghymru, 14.7, y lleiaf y gwyddie am dano yn hanes y wj ad. tSylwa mai darpariaeth waeJ. sydd yn y doe-'Darth o y^byttai neillduedig, ac a-liian o 23 o ddoebarohiadau yn y rhanbarth nid oes y^bjv'ttai neillduedig ond mewn tri dodbartth yr. unig, stetf Bangor, Caernartfon, a Lian- dudne. yn noebarthiadau Gwyrfau a Llandudno ySbytJta.i neillduedig at achosion o'r r-ech wen. Mae'r diffyg yma yn y ddar- pariaeth yn peru anlhawsder nid bychan, ac mae'n fater dd'ylai gaeil sylw dy-itldwy gall y pwyiilgor unedig neu'r Oynghoran Sir. Mae ar hyn o hryd rai Ojmghoraiu nad ydynt yn cyl-ann dim tuagat godi ysbyttei oom- dxiedig—xhai ohomynt oherwydd, rheeymau arianol ac ereill oherwydd anghydw-elediad ar rai materion. Y canJyniad ydyw fod y cyhoedd yn gyffredinol yn dioddef. Yn mhlith balbanod dan flwydd oed bu farw 394, neu 117 y fil o'r geoediigaethau gofrestrwyd. Yjr oedd y cyfajtaledd am y deiig mlynedd cynt yn 136 y ill. Yr oedd y nxarwolaetliau yn mhlith y babanod: yn Lioegr a Chymru yn ystod 1908- yn 121 y fii. Yr oedd 9 y cant o'r boll farwolaetfliau yn mhlith (babanod dan flwydd oed yn gylf- xyw nad oeddynt wedii caeJ syiw, ac yn marn Dr Edwards ddylai pob un ohonynt gael sylw un ai gan feddyg neu g^-wner. Dymunai alw rylw Cynghor Aethwy at y nifer fawr o ac;hosion o'r natur yona oedd wedi dugwydd yn y doeJbfejrth. Y'r oedd rnarwolaemhau yn aidnlith babanod yn uchel ac yn ise' yn y dosbathadau cenlyn.(A:- Pwllheli, 236 y fii; Caernartfofi, 176; Con- wy, 172- LLanfa-irtfochan, 60; Griccietlh, 55; Beitwsycoed, 47. Yr oedd' y nifer vn uchel mewn hen drefi lie nad oedd' y tai wed: eu toetSnu. yn briodol o saifbwynt iech- ydol, ac yr oodd y nifer yn itMtlaf mewn. trefi wedi eu. codi yn gymharoj ddiweddar a'r tiefniadau iechydol yn well. Sylwai Dr Edwards hefyd fod, nifer y babanod aIlwyd cyn eu hamser yn 16 y caunt yn uwch yn y wlad nag yn y trefi, ac yr oed(' 'hyn yn anhawdd i'w egluro. Ed reeymau dros fod Hawer o flabomod yn marw oedd fod y ma/man yn gwiego dillad an- mhriodol ddffyg do.n o ymarferiad i gadw'r coxph me-wn cyflwr iach yled gor- mod o de, yr hyn oedd yn gwneyd niwaid mawr i'r plant. Cymeradwyai fod srwyddog; pxofiadol yn cael ei benodi i gyngbori mam- all, a gallai v goarchwyl hwn gaok ed gyflawni gan fammaethod llecl. Os oerid yr awgrym- aadau hyn allan (buiaeai llawer iawn llai o fabanod yn marw a. buaedd yn dadwreiddio llawer o lbethaa salw sydd yn aanlwg iawn yn nghy.rph Jlawesroedd. 0 berthynae i jblant anighiyfimthlawn dywed y meddyg fod v nifer yn y rhambarth am 1908 yn 206, nou 6.2 y cant o'r hofil eneditgta^i'ahau. Yr oedd y nifer yn 19CX7 yn. 251, neu 6.5 y cant. Yn .y wlad y;■ redd y nijfer yn 106, neu 6.e y cpni:, a w y irefi, nen 6.1 y cant. Yr oed-iiv D'lj xeu. f1 y oanlyn. :De.udraeth, 11.0; Lieyn, 9.3; Aetihwy, 8.7; Conwy, 7.3; TKvyxan, 6.0 Gwyrfai, 4.4; Glaslyn, 4.1; LLaxiiwst, 4.0; Geirfcn-vdd, 3.2; Og- wen, 1.3; Conwy, 11.£; l ander, 8.2; Y".r.ye<ynihaiarn, 7.6; Pwillhtli, 6.7; Caer- narfon, 6.0; Penmaenime.vr. 5.1; iblam- dudno. 4.8; Lia-nrwrt, 4.0; BcttlitGda, 1.5; Llanfairfechan, 1.5. .Siylwa .heftrd ..od rhv ychydifl o de i'r dda. ry w gysigu \TI y rhanau -itse'.ai o'r trefi, yr oedd a wnelo hyny Jawer ac an/oeeoikieb.

Y CHWARELWR AC UNDEB Cynnaliwyd eyfLdo4 yn Mlaenau Ffes- tdiiiog, nos Wiener, o dan nawdd y ganghen led o Blaid Anniibynol Llafur, pryd y C'Y- merwyd y gadair gan y Oynghiorydd T. R. Davies. Y siaradwr cyntaf oedd Mr Bond Hodd- aelod o'r Gymdeithaje Faibiaidd, sydd- ar hyn o bryd yn troulio ei wyliau yn Lileua- b^dr. Y-na ewlwyd anerchiad. gan y Parch Rhys J. H:UWIS, B -,da, Dywedai fod Sceialaetih yn lanach yn Nghymru nag mewn run wlad y gwyddai el am dani. Ai rhai mor bell a dweyd fod Crist yn Soeiialydd, ond yr oedd Elf yn anfeddrol rhy fawr i berthyn i unrhyw bHaid, a. pheabod a chalbd edd oedfd rhoddi enw plaid ar Geidwad byd (cyineiradwT}-aeth)'« (Llyiir y Dotguddiad oedd y Jlyfr goneu a welodd ef ar SosiaLaeth, 11 y darlunid y Ddinas Sanctaidd, y Jeru- I eaiem Nefol, a'r Ddaear Newydd—dyn yn arglwydd y greadigaeth, a'i gyffyrddiad yn ddigon glan i wneyd gwas o bob g"u-y ddaear yn rhywbeth amgen na. pharadwyo y cyfoeithogion a phurdan y tlodion (cytnerar dwyaeth). Ylr oedd (gwenin y byd yn ) defh-o; Lazarus yn igoifyn a oedd y gwr goludog wedi cael ei sidanair yn onest, yn gofyn a ordeiniwyd iddo elf fod' mewn caiv- iau. ac a ddylaj ga.eù g^rell meddyg na thafod ci (cynxeradwyaeth). Cyfoeth oedd y galla mawr yn 1 lywodraethu y wlad. Y dys. pwysicaf i Fjegtiniog oedd fieirchencg- y chwareli. Yn amil iawn, yr oedd aannaid ur dj-n yn diifodi ardal gyfan. 0 iber- thynas i .gyfalaf a llafur dywedai Mr Huws fod pedair neu .bump y cant yn llog digon goneist i bob cyifaJafwr, ond yr oedd eisiem hanner coron yn y bunt ar gyfeor yr antux- iaeth, ac nid oedd dim eon am antnr o du r gweithiwr o gwibl. 1000irl, oedd polb chwarel- wr. yn anturio ei fywyd bob dydd? :Nåd oedd dim yn y gyfundredn breeennol ar igyfer anturiaeth -y gweithdwr ed hunan. Yr oedd y cynnyroh oedd yn eiddo dau yn mynoo yn gwibl eiddo i m. Ond' peidied neb a meddwl y gwnai JSoeialaeth y bvd yn wastad. Yr oedd genym dawer i'w wneyd gyda chynnrych iolaeth. Yr oedd y chwarel- mlynedd ar ol y glowyr mewn ystyr N,!id oeddym ni wedi dy gafae' yn nwylaw ein gilydd, na. dycgu taju yn gyson aIr undeb. Nid oedd dim yn well nag allf-on poibl wyddent am gyni y ehwarel i'n cynnrychiolii yn y Seaiedd (cymerad'wy- aeth). IRihaid anfon hyawdledd1 y chwarel i'r Senedd, a dynion vn gwylbod am galed- wehy cneigiau a'r cyflog- bach a delid. A cedd yn boeiibl i fargyfreithwyr a thirfedd-

TOO LATE FOR CLASSIFICATION. TO be Sold, mLK FLOAT, in splendid condition. Latest style. Suit 14 or 15 high. Will sell at reasonable x>rice. -Apply, Roberts. Glynafon. Waenfawr. BAitMOL :ii CUGXIT CHOOL. NOTlOE IS HEREBY GIVEN that the 7h Yeariy Statements of the Accounts of the above School, together with the Books of Account, Ycuchers, etc., for the year ending on the 31st day of March. 1909, duly audited and certified as correct by Hum- ?rrJ7 of the London Citv and Midland Blank, Barmouth, are now open to be xnspecied at the undermentioned address therof1 the en £ Uing £ even da3's from the date Dated this 29th day of July. 1909 R. LLEWELYN OWEN, T1 T1 Clerk. Llys ^lewciyn, Barmouth. y385 MERIONETH COUNTY COUSCIL. LIGHT RAILWAY" ACT, 1896. RE MAWDDW3T RAILWAY". "VTOTICE IS HEREBY" GIVEX that a .Mee.t>nZ of the Merioneth Gounty Council wul be held in the Police elation at Barmouth, on Wednesday the l&t day of September, 1909, at the hour of "0.30 in the forenoon, when the Council will consider and if so resolved pass the follow- ing Resolution — That this Council having considered the proposed arrangement for the reconstruc- tion and working of the Mawddwy Rail- way as a Light Railway under the Light Rai-ways Act, 1896, agree to advance to the Mawddwy Rai'way Companv a nun.: not exceeding L2,000, and toe take from the said Ccmpany as security for the .aJd advance 3 per cent. Debenture Stock of the &aid Company, and that the necessary application to the Light Earilway Com- missioners under Section 3 (2) (a) of the Light Railways Act, 1896, be made 2C- cordingly. Dated th;> 21st dav of Julv, 1909. DAVID "bre-ese, y324 Clerk to the Council.

SI"f¿L Mi AWYKLQNG FFRANCVVR YN ENILI, Y GAMP •' ■LATHAM YN WY'LO. O r diwedd. yr ydis wedi iiwyddo i groe^i y iiiauel iSeknig mewn awyrloi.g, a i; 1 rano wr o'r enw Blenot sydd wedl eniii y gamp gyntaf, er fod uau al-all, a awoyct y uexat weai ceisio gwneyd. Cychwynoad Bieriot o Ffrainc bore ddoe- Yn fuan aeth or go-wg, ac wedi tHe-cleg am dIj myxiyd a'r hugain, cyrhaeddodot Dover, a giamodd yn dd^ogei. cL Yr oedd Latham, y gwr a gsisiodd groesi vi- wythnos ddiwedaai, a'i tryd u- ireisio eil waith yr un ad eg a- Bieriot, a phan giyw- odd fod yr olai' wedi liwyado wyiodd fel plentyn. flysbysodu B- £ xiot Pb j wyddai uÜham i groesi yr ua diwraoa J riiaaai y wo-br gydag ef.

YSSULUBiML I HAU U;i [ViOHhiS Dydd Sadwrn dyl'arnodd yr ymddniedot-: wyi yr ys^-Joriaetuau aan eieni iel J canlyn ;¡ CAiEirLNARii?X)N, j s-goioiiaaii o 8p y flAvyudyn am dewy -iiadd yn Yj Sir lotion: 1, Jon6&7 3, ooula square, y y Oy::0^ 2, liewis Owen,, lij, Aortn-pen xaiit, .5, John. Wiijliamp, 1, ij.ndre-stirect, Genediaethoil. i.1.A!RIUG, ysigo;v.astih o Sp 6b 8c y fhvydctiyn 001 dau* :oii^ncad yn y tSttr, Bxyn'reifail: 1, Wm. WiilxaiaiB., Gorseddan, Yt-gjol y iCymgiw, Brynenyr; 2, E. O. Jooee, tSarn, Pontirug, Y y Cynigihor, Gtan-, moeilyn; 3, John Jones, Disjgwylfa, itsgwS G-ianmoelyn; William Jones, Bodgwyiiedd, Ysgoi y Gynghor, Cwmyglo; W. J. lJoyd, Lays Awen, iegol y Oymgixor, Bryneryr. 'jjydd yn otfyuoJ i'r Uu oiaf eistedd vw i' ihar'iioli. Dyfarnwyd rhodd o 3p yr un i'r bechgyn. tsanJynod: O. J. Ellas, 18, Palaoe-etreet 'Henry Parry, 62, Pool4iill; Waiter iMomrie, 39, bridge^noet,; Edwin Jonee, 22, Banfc Quay W. M. fLand. 7, Priory-terraoe, yr odl o G-aeraajtion ■ a. David Evans, T=irbaw, IJaurug.

GbNI tRiUUI, A MARW GENEDl-jA'lilHAL-. CAiRDER—Goitphenai 20, i Mr a Mre lEwart V. Caruer, Berwig, ALinera, gt'J\ Gfwrecsam. merch.— JONES—Gorphenaf 21, yn Central LiJlrary, Llanfairfechaii, i Mr a JVJrs LreweJyn Jonee, mab {cyntaf-an)ed%).— PRIOD ASAD. IROB'ERTS-rnOM.AB-Yr wythnos ddL weddaf yn Llundain, Capt-en Hixmpbmv, »R(Oib,etrt|su •GlandwrJ^ Port(hyg4bt/ A Miss Phoebe Thomas. WILLIAMS—ROBERTS—Dydid OwetoeJ", Mr W. lIt. Williams,, 11, Bowydd Road, Pfestimog, a Miss Magigie Roberfts, l'y, Capel, Llanberis HUG-HiEiS—RO W LANDS—Gorphenaf Zl, yn Eglwys Goffadwriaoth-ul Stow-ell, ISAA; ford, Robert Llewe.yii; mab hynolf y di- wedaa^i- Robert a AIM Hughes" Berwynfa,, LLatogoLe. ag Eleanor Jane, march hynaf y diweddar John Rowlands aj Mrs Rowlands, Walton House, Llangolieuj, WviiRMSLEY—iL4iRLO W—Gorphenaf 19, yn Eglwys Efengyiaida iSt. loan, "Wait-on. on-iffill, Lerpwt, Henry Leonard, unig fab R. T. ao F. VVarmaliey, "Bryn Tegid," Prestatyn, a Hefrmia pumed ferch J. J-. J. C, ,1\(arj() "Sunæt," Pnektatyn. WILLLAMS—ROBEPxi'S — Gorphenaf Z6" yn nghapel Wesley aid Llanberis, gan X Parchn O. Madoc Robeirte ac 2 £ van Iberts, a J. R. Jones., cofredx-vdd- NIX William WiiliaimB, 5. Thomas »^treiet4 Llaniberis, a Miss Maggie t Hiigh (Staieet, Llanberis. DAVIES—JON ES Gorphenaf 23, yni nghaiped Engedi, Caernarfon, gan a- Parcsk D. J. Lewis a M.r' J. R, Jones, cotivstrydcL, D. G. Davies. Hugn Rhiwlap. & Miss Eil en Jones, Halford Houpe, Waen- fawr. MARWOLAETHAU. JONES — Mr William Jones- -M^nsvdd Uydan, Penrhyndeuw-aøth, dydd Jaij, yn 60 mlwydd oed. HIND—Gorphenaf 15, Cat Vi]]a. GiaH Conway, yn 35 oed. Jane lE'iizabetfc, anwy] briod Walter Hind. I JONES--Gor.phena.f 22, yn 20 mlwydd oeU, Lewis John Jones, anwyi fab John a MSrs Jones, Pant Coch, Rhostryf^ Dymouir ar i'r papurau Americanaia^J gofnodi yi\ uchod).

MONUMENTg. HAVE IN STOCK LARGEST STOCK \\ALE5. Before Baying Call at HUGH JONES, MARBLE WORKS, CARNARVON. The Trade supplier] with sawn Anglesey Stone-Curbing, &l Slate Lintele up to 12 feet long- MONUMENTS. LargA Ft,ek. RICHARD WILLIAMS LLANFAXRFECHA N AND LLA N GEFNI* EVANS 4 JONES, ROW (Quay), !EstÏIn.1.tee gii-en fOIl Stone Dre&inø oa lJui1 d:iJ1g15. fonumenta.l Granite and 8tœ fiteoai IkneatA