Yr Herald Cymraeg

GWAITH vSEiMEDD Y DDADL Ail Y GYLLIDE3. Dyad Llun, yn -Cyfiredin, a.ed i tv»yj.^i- ar oeud-e.iiyuia.ciau y Gyiudab- UWLvawvnebai A. Lhanib<.r,ain 1 r jhou dollau gael ta crynhai mewn un pen- derfyniad. Cynygioad Mr J. F. Hope weiliant, yn 1 cytyiigu y pendtri yniad i dollau as iaw- ¡ jv ntutmurwyr. W tdi rii\ vv gyniA-lit o Qdacdeu, caiodd 2/ gweiuiui ei wriiiva u-vy lba o bleidleisiau ya eruvu 71. Gwi-cndy^tiodd b T. P. O'Connor yn erbyn v raddia gyiiydciol -ar gjfer trwydd- edau 1" cnwegnw^tiuwyr, am y bydaai 1 doLau newydd svithio yn d-win ar leoedd ) b/ouain yn yr Iwerddon- Dvwedodd Mr Roberts nai daylai y ^astKi-vh gwyao QIi gelwir axni i wneyd rhyw ad-daLaa i'1" w .d.e. <\W yr anioesoiiad oedd •va ei hachasi- Cwvnai Syri H. Kimber oblegid ahsenol- deb CangheJydd y Qrysorfa, achynygiodd C L, LLII, i adrodd cynydd, fel gwrthdystiad. ¡ Distil Mr Llüyd George 1 mewn rhyw iunyd ad ol hyny, ac ejluiodd mai I Jausnes yn YT adran yr oedd Ha yn ofaiu am dini oedd wedi ei gadw. G wi-ihcdwyd y bieidlais i adrodd cynydd trwy 224 o bleiaieisiau yn eitoyn 90. V\ edi hyny, .siaradodd Syr H. lUmber ar affaith y to.t.,u ar yr Liotel'ecil', yn yr, iiou yr oedu eie yn gyiranadaliwr. Atebcdd Uin-ier.yud y Dry&orfa ei tod ef yn. YMv led awgrvmiadau neillduoi gyda lwa- "ar" weta.i. a Ynrwyddeaau enw eg- nwycTawyr, .c y byddai iddo hysbysu betn oedd dyfarniad y Llywodraeth pan gyr- haeadid yr adroddiad. Dywadodd Mr LyttelW>n nad oedd gwestai suawnon yn m^idu un • «■«» «<«• fu ""J11 IT y ^yifafon hwnw, ac ms gei-^ dyweya eu tvd yii eife^hio yn mweidiol.. J Dywedodd Ma Herbert Samuel mai teg ydoedd i'r fasnach danyagrifio tuag at, 7 SldgSi Mr F. E. Smith tod y toltau uehel ar drwyddedau wedi cael eu gqsod yn wto-pedigaeth ar T fasnach am ddinystno mZuv Trwyddedau y tlwydayn ddiweddat a dyiynodrl o M^ithiau aalodau o'r Llyw- ockaeth, yn ngbanol eeradwyaeth yr jWrthblaid, er proti yr haeriad hwu. Am chwurt-er i halier,, cOKlodd Caaagh^liydd V Dryaorla i gynyg y ^oadur. Owuthdyi&twxid Mr iiulifour yn erhyn \m- gads i roddi y cioadur ar waith pan yr odd Cangheilydd y Drysona heb rodcli atebiad digonol i'r ddadl. Dywadodd Mi- Lloyd George iddo ateb dau gwaifch yn ohgwra y adadl ar y pen- dertyniad hwn i'r amrywiol gwestiynau- Yr oedd y L-ywodrateta wedi amddiffyn pob satie yr ymoeodwyd ariHJ. Oafodd y cynygiad i roddi y cloadur ar ■»«iitii ei gario wedi hyny, Asd ymi'aen gyda r ddadl dyddl Mawrth pan gynygiodd Mr Lloyd George bender- fyniad yn goaod toll ar gwrw fyddai yn cael ei ddadforio i'r wiad hon. Dywedodd Mr Youager nad oedd y dad- tozwvr Almaenaidd yn myned i godi pris y cwrw, hyd yn oed ar 01 i'r doll gaal ei gosod. Ar ol daal-eru pellacb, cytunwyd ar y ipenderfyniad.. Bu dadleu hefyd ar y penderfyniad i cjxt toV o 3c y bunt ar wervaiiant gwirod "wn clybiau- Av.'grymodd Mr W. W. Ruther- ford y byadai yn hawddach gasod tol. o 60 46a \rircdydd poethion a gawsai eu pv/reasu g&ii glybiau; ac ni chawsai y swyddogicn leliy y drafferth o roddi cof nod iad o bob tniodaeth feehan. Dywedodd Mr Uoyd George fod y medd- ylrych yn un da; ond awp-ymodd ef 4c ya lIe 6c. Air ol rhyw gyrnaint o ddacKeu pdl»ch» dwedodd Mr Balfour y dylai y Llywoo- raeth ddyweyd wrthynt beth oedd y I»ertliyna3 rhwng y planiau er ymwneyd a swestai. tafarndai. a chlybia'i. Awffrymodd' y dyLai y penderfyniad gael ei ohirio aim tfdiwrncd. a bod mynegiad yn cael ei wweyd ar y pwyntiau yr oedd wedi cyfairto ^•Cedodd Mr Herbert Samuel »ad wdd angen am hyny o gwbl, gan fod Warodai ar saflf hollol wahanol i giybiau. CynygiodcU Mr Baifour aodrodd cynydd, ond c&fodd y cynygiad ei wrthoo trwy 2 o bleidleisiau yn elbyn 93-mwyafrifJ 195- Yna cvnygiodd Mr Dioyd George y pen- devfyniaa' nesaf, yn go-od tollau ar dfr (1). Toll ar werth cynyddol, ar ol Ebfiil 30ain, 1909. yn or ip am bob Uawn 5p o'r srwerth hwnw, y doll i gymeryd He ar drow- tjlwyddiad, neu ganiatau pnydlea ar y tir hwnw. tkmi ar aCíllysnr o farwolaieth; 12). toil ar wertih unrhyw fudd a daerbyn^: prydlesw? trwy benderfyniad prydles; (3), ar werth gwirioneddol tir heb si ddadblygu, a mwnau heb en sicrhau- ;C:aed eryn ad ad leu ar y cynygiad hwn. Dywedodd Ms J. F. Maoon nad oedd dim gorfaeliaeth mewn tir. Dywedodd Mr Dundaa White y dylai un- rhyw un oedd yn rooddwt fod tir yn rhad wneyd c.»is i'w brynu. Cyhoeddai Syr V- Magnus y Llywodmeth o fyned i bartneriaeth gydag anturiwr mew-n tir, i ranu ei enillion. os byddai iddo iwyddo; ond tybiai y byddai yn MihaTMid gosod prisiad ..11 fwtian oedd neb gael eu sicraau, Dadleaai Mr PretNtman y bydd&i i'r baich naawT syrtJiio ar be^chenOgion bychain. Yr oedd t ir iredi cael o-i a'rethu eisOea yn ormod- ol. o'i srvmharn a fFurfian erail'l o oidd<> Py-redxiil Mr Keir Hardie y byddai i blaid Llafur roddi ei chernogaeth i'r pcndorfyniadan. -Ar arvnyoriad Mr H^arold Oox, sdrodd- w'd evirydd. Cododd y Ty am dri munyd cyn haner nOs. ■MTE3UR LiLEFRTTF. DyoT-I ^.rerdher. vn -N-bv'r Oyilredin, vedodd' Mr Burns'wrth Mr Stanier ei fod yn hydeirtt dWyn i xevm y MeeuJ Lleifrith. yn ivan. G<WTILIArtS!TJILO WYN. D).\1i Marcher, yn '11v'r Cyffr,,d..n, JV- wedod-d j P1' V\ "•ennidog yn atab, 1 Sv-r F. iPoWf.2T, caw-seTit ddarlleniad cynta.f y .u-r -k srbyn dydd lercher, 26ain cvf. awgrvin.aa fod y ty yn g'oihirio aT ddydd la IT. 27a:ii cvf.. oxn v.7,4iau y Sal^wyn, hvd v d:<d jatt retn-lvnol '^waeddiiiadau o TOLLAU Y TIB. DyJd Merc-iar, yn Nhy'.r 'Cyffr&din. pwnaed i ff'.vrdd a'r rheol un ar d-deg o'r |!ocii, ac a«th v Tv i bwyll^or, pan yr ystyr- iwyd f+'nderfvniaj y Gyilideb ^ydd yn dar- par rhodtdd tollau ar ychwajiagiad gwerth tir, prvdleso^dd vn cael eu rhoddi i lyny, ¡ a'r -2011 ar dir heb e: ddiadblygu a mwnau I Iheb eu oloddio. C,A rthwynebai Mr ffarOid Cox i'r hoil ^vnny gitm hyn, gap. ddal fod tir ar ;.T un. ¡ eifle "*n. union ag unrhyw fath arall o e:ddo,ac. ni ddvlid rhoddi bei-hiau; arbenig arno. Dywedodd Mr Wedgwwood ei fod yn bryd tori yioaith y breintiou henafol gyda'r tir. Yr c-c-d, I y ffladth fod oyn Ueied o dir ar gael yn gyfrifol am lawer o ddiifyg gwaith Yn ateb i'r ifeimiadaeth ar y tollau dywed- odd Mr Lloyd-George ei fod yn deg tolli y math yma o « £ d<io, dlldd. yr oedd yn caai ■ei nid igan fuddsoddiaid y per^ienog, na'i ddiwydrvrydd all fentar, ond QroQwvd ef ,gan ddiwydfwydd) mentruis y Wiadwriaieth, Xid oedd arian gaffai ei fuddeoddi mawn tir arr,aeLhj.<kkxl yn cael ei doli. Gofynai y boneddwr anrhydaddue i'r Ty lynu -wrth eigwyddorion cyffredlinpl y dygid y meaur i uiewn. Mewn perthynas i fwnan heb eu cloddio, dywediodd y Cangheiilydd bod, y lily wodraeth wedi gorfod tadu 17,000p lam y posibilrwydd fod mwnau i'w oael tan y tir oeddiis yn gwneyd yr orsaf filwrol arno yn Rrgyth. Weidi i 1&-iamll HedmsHey wrthwynebu y penderfyniad, ccdodd aanryw Geidwadwyr i isiarad, ond cynnygiodd Mr Lloyd-George tod y ddadl yn cael ei therfynu. 'Protestiai yr WrthMaoid, ond cariwyd cynnygia-d y Ganglhellydd, a mabwysiadwyd y penderfyn- idd trwy 530 yn erbya 120. TALU I AELODAU. Yn e-jsteddiad yr iwyr, noo Fercher, yn hy'1" Oyffredin, cyrmvgiodo Mr Higham ben^^rryniad yn galw am ddeddfwrLaeth i merlhau tad 1 aaPodau Seneddol. Kilifxid Mr Fenwack. lthi>3a Mr Hawouxt geifmoigaeth lyffredinol i'r Tynnyg, gaii ddyweyd nas gwydd-wi pa- ham mai gw>idyddiaeth^>edd yr nnaig alwed- igaetil oedd yr. cael ei harfer gan weithwyr èi-dal. Yn arflnrtnnus nid oedd oan y Llywodrocih zomer nac; arian, aa nia gailai sddaw deddfwriaeflh ar y mater. Gofidiai Mr A. Henderson nas gaEai y Llywodraeth wneyd addewid. GwntJff.vvnebai Syr Wm. Bull y pender- fyniad, gan ddyweyd fod y gwaildi goreu trwy y byd) yn cael ei .wneyd o gariad ao nid am arran. .Rhoed cefnogaeth i'r oynnygiad gan iM* TvV H. Leretr, Mr Macneiil, a Mr A. B. Duim. Gwrthwynebai Mr J. D. R«o, ond Zlr- iwydJ y ,penderfyniad trwy 242 vn erbyn J2 o ibleidleieiaTi. Dydd Iau. yn Xh!'r Cyffredin, aethp Tvd i bwyJhgor ar Amcangyfri»fon y ^.yasamafMh gwLadol, ac ar y Weddlais 0 j,&O,oOp i ilwydd-daliadau i'x he-n. ^Owynodd Mr Kettle oherwyd-1 g"»'einydd- iad y d-deddtf yn yr Iwerddon, a chefnog- wyd. ef gan aelodau Gwyddelig N 1".¡:, T rlia; a vchwanegasant gondemniad o'r ffigyr^u fydd wedi eu cylioeddi gytJa' amclin o ddangofl if<)d y Gwyddeiodi n c:l1 eu blwydd-daliadau trwy dwyll. Dywedodd Mr Bdrrell fod dros lO.Cf'O o bawliau am ftwydd-daliadau vred,i ca g»vrih- od yn yr Iwerdidon. Oho-wydd nad oeuais yn oofrestrui gonedigaethau oyn 1364 31* oedd yn anhawd-d iawn pend^r fvnu (d nmryw, ao yr oedd yif ddiaimheuoi Jod cam- gymeriiadaa weda en gwneyd Liown rh.ii .Tiohosion. Yr oedd y Bwrdd L,yvoi-ra-th Leal yr igwneyd ei ore-a i ber.d^rfjna pob caiis ar egvryddiorpan eang ac hetA "unrhyw swvddojaetih. Parha-odd. amryw o'r aelodau Owy('}rllig i ,,wyno oherwydid gweinyddiad y Ddeddf. ac ani :un ar ddeg o'r gloch gohiniwyl y ddadl, a' adnoddwyd cynnydd i'r Ty. ANFANTEMDON Y PABYDDXON". Dydd Gweibei^ yn Cyffredin, trajfod- wyd ail ddaxvieniad Masur (Symud ArJan- te.cion Pabydddon. Cynnygiodd itr Wrm, Redmond yr ail dGairlLeniad, late eiliodd Mr Kavanagh. Khoas y Prif 'Weinidog ei igymeradwy- aeth i'r meaur, ond awgrymodd fod pwyil- gor o ymcthwiliad yn cael eti benodi. iGynnygiodd Mr M'Arthur wrthod y inesur. Yr ood'd y mes-ar ynamcanu at gryi- liati sails y Pabyddion yn y wiad. Gofynent a.n oddeifgarwch ar law yr aelodau, ond ty bed a roisant hwy odid-efgarwch i neb ? Yr oedd yr Eglwys Balbaidd nid .yn unirr yn eeiSydliad crer:yddol, ond hefyd yn allu gv*l- evryddol. Tra yr oedd'ym ni yn iloahesu amryw a'r Je«aiiLiard yr oedd gwledydd ere.i! yn eu hailtudio. Yr oedd y meElur hwn hefyd am gyfrekMoni pennodi Pab- ydd ya Arglwydd-Raglaw ac yn ArgilwyJdd Ganghiellydd.. Paham na ofynent om i'r cyfj'ngjad igaei ei dymi oddiar y Goron ei !hunan? Gan fod yn rhaid i'r Brenhin fod yn IBwtestant, yr oeddi yn angenrheidiol cael y ittiai oedd yn ei gynmrycihioli a'r rhai oed'd agosaf «to yn Broteetandaid heifyd. Eiliodd Air 'Boolton y gwrthodiad, ond. wedi i amryw gymeryd rhan bedlach yn y ddadB, pasiwyd yr-ail ddaTilleiaiad trwj 133 yn erfbyn 123. deg o fw'yairif.

Mae Cadfridog Enwog Yn ArgymiieH Dr Cassell's Tablets fel adinewydd'WT cyflawn YNl XEHFOL A NERTH CORiPHORGL. crrifena. Major-General (wedi ymneillduo) Syr John W. Oampbeill, Bar., C.B., arwr adnabyddus y RhyleJ AfEghan fel swyddog or Royal Artillery, o'r Primrose dub, 4, Park Place, L'i und-ain I y ilythyr cymeradwy- 01 caniljynol:—"Mae yn beser igenyf fynejg'u fy mod y»edd denbyn 'budd mawr oddi-wrth lh- Gaasal'a Tablets, ac wedi ei gael yn hyIJlOdl effetttihiol i adnewyddu ynni nerfoi a neilh oorphorol, yr hwn y. mae henaint yn anmharu arnocfh yn naturiol. Y maent yn gymhwya iawn i mi ac y mae gem f vr ym- oddriedaeth inwjyaf i'w hargymhell fel1 ad- newydd-wr oorphorol dyogel a ddibynol." At leegedd neitfol, diffyg gwaed, g wend id arrhwyklerau'r ystumog, parlys y njerSau, gwendid y galom: anhwylderau'r elwflod, & bron pab ffurf o wendid nerfal a chorphorol, y mae Dr Cassell's TaJbLeta yn d'digytnhafr Eu pris yw dim and 10^c (mainiijoli prawf), ,1s Q a 28 9o y blwch, gan unrhyw fferyll- ydd.

"Darfu i chwi fwynhan eicih ymweliad ag arddangosiad yr anifeiliaid, do fe?" ebai bachgon jeuanc wrth chwaer fach ei gariad. "0, do; a gwyddoch chwi Ibeth, mi wel- com gamel yno ag oedd yn gwneydi pob math o luniau. o'i ena/u, ao ym troi ei lygaid yn ofnadwy, a d-wedodld fy chwaer ei fod yr un fath i'r dim a chwi pan fyddwoh yn gwneyd barddoiliaetli. Y chydig o garn a fu y noeon honQ.

Imparts a Brilliant ff !FURNITURE. FLOORS! LINOLEUM, BOOTS, &c. 1 g In Tins, 3d., 6d., Is. and 2s. Everywhere. I RONUK," Ltd., Pcrtslade, fir. Brighton, I and Manchester.

YR ELFEN WIRFODDOL (Gan y "GWI-ADWP,) Taswn i'n 'sgrifenu y peth sydd ar 'y meddwl, owyno fod i3io glaw neuthwn i. 'Does dim ond rhyw wythnos neu ddwy yn y Hwyddyn na bydda i n gweiddi am dano to. Us ydi'r tywvdd teg yma'n well ar !es I y nghrydcyrnala, dydir cymala 'i hunain, druain, ddim gwell o'i herwydd, wrth y mod inna'n gorfod rhoi mwy o bwys arnyn nhw. Dyna sut yr ydiw i mor ddidrefn efo'r sgrii'a ma. Mae 11awar iav.'ii o betha wedi digwydd y basa'n lies i'r wiad gael f'arwein- iad pwyl.og i arnyn nhw. (-N-tI fydda i'n teimio mor gall a Modlan i hun efo pawb ond Y hi !) Dyna yr hen fewltan (Abdwl I Hamid, druan, o felldisedig goltadwriaeth!) wedi gorfod anion i miawn i ymddiswyddiad, a hel i hen hegla i flivrrdd. A dyna r llall, i frawd o, na choiia i mo'i enw fo ond fod Mahomet yno fo yn rhwla, wedi i or- eeddu yn i le £0. Mae o'n frawd ffeind na fu 'rioedsiwn beth. Mae o'n erbyn pob gor- mas, ac mae o am neud chv.ara teg a pflanvb, yn inffideiiaid (dyna mae o'n yn cyfri ni, medda'r Sewi 1) a gwir gredinwyr—sef i blaid i hun, beth bynas ydi rheini—Mahom- etaniaid, mae'n si.wr gen i. Does arna i ddim isio deud dim i ddigaiani y Tyrciaid y rwan, sef plaid' "Twrci Fydd," fel y 1bvddwoh chi yn i galw hi, ond xasan nhw wedi ymgynghori a mi, mi faswn i'n deud wrthyn nhw am beidio ymhel dim a neb o'r teulu brenhinol yna, pa mor deg bynag y bydda fo'n laddo. Mae'n peri i mi feddwJ am Joseph a Mair yn clywad fod Archelaus yn teyrnasu yn Judea, ac felly yn dengyd i Nazareth. 'Doed gynyn nhw dryst i neb o frid Herod. Fasa'n well gen i wel'd carthu pob man o deulu'r hen Saltan, a thanu calch ar i hola nhw. Dydw i'n gwbod dim am y Swltan newydd ond i addewidion 0, a dwn i ddim oes neb arall yn gwbad dim mwy. A dyna fesur Dadgysylltiad y buo ni yn gweiddi Hwre uvrch i ben o. Dyna beth od mor debyg ydi o i beta oeddwn i'n ddeud y basa fo Mae o mor ddiniwad o, dydi o'n gneud cam a neb—a dydi o'n gneud fawr o les i neb ychwaith. Mi rydw i wedi cymodi a Mistar Evans eto. Mae o'n deud nad oedd gyno fo ddim help am y petha oeddwn i'n cwyno o'u herwydd, ac felly mi fentris 1 ddeud iwTtho fo fod yn rhaid iddo fo gyf- adda fod mesur o Ddadgysylltiad wedi i ddarganfod o'r diwadd na wnai gam a fo na neb arall. "Welwch chi cyn lleied y mae nhw'n i gymeryd oddiar yr Eglwys?" medd- wn i. Ond 'does dim rheswm ar Mistar Evans, a does gen i ddim amynadd efo fo. Taeru 'roedd o nad oedd dim aohos myn'd a dim, mai'r Eglwye oedd bia'r cwbwl, a bod y VVeinyddiaeth i hun yn cydnabod hyny dtfwy beidio myn'd a'r cwbwl oddiarni hi. 'Da i ddim i ysgrifenu i ymresymiada to, 'roeddan nhw mor afresymol i igyd- 03 dudwn i wrtho fo fod y Llywodraeth yn myn'd a phob dim yn y ffordd dynera ac esmwytha, fel na theimla neb ddim, 'roedd o'n myn'd i neud rhyw hen siarad gwirion i fod o am ddwad bob nos i nol y glo o'r sgubur, a myn'd a fo bob yn glap, fel na weliwn i mo'i isio fo Dyna sut betha ydi r Eglwyswyr, argyboeddwch chi monyn uhw yn ych byw I A dyna'r Gyliideb, mi rydw i'n barod i guro cefn Lloyd George. Ond mae bai mawr 'nt ar rywyn am adael i'r wlad fyn'd i gymaint o daylad. Mi ddychrynis i i feddwi am yr holi tiliyna yna o dditfyg. Tasa arian gen i yn y Post, mi faswn i'n i codi nhw yn y fan ar ol clowad peth fel yna. Ond mae'n dda gen i fod Lloyd George wedi ffeindio rhyw ffordd allan o'r dryswch yma eto. Ond pam na fasa'r Llywodraeth wedi llunio'r gwadan i atab i'r troed i ddechra? Mae wedi bod yn dda cael y blwydd-dal i'r hen, ond tybad a oedd angan i cychwyn nhw cyn hel yr arian ar i cyfar? Mi fydda i'n aros heb ddillad mwddion nes bydd gen i ddigon i dalu'r teiliwr am i gneud nhw. Mi fedrwch gasglu felly na fydda i ddim yn i cael nhw yn amal, ond mi fydda i'n cadw o ddylad, ac mi fedra wisgo siwt newydd heb gwilydd- Dydw i ddim yn meddwl traethu aro-yr holl drethi yn y fan yma, dim ond deud fod Lloyd George wedi bod yn llwyddiannus iawn i beidio fy hitio i druan. Mae o wedi myn'd am arian lie mae'r arian i'w cael. Mae o'n gwbod tipyn am beth fel yna, wrth i fod o'n gyfrjeithiwr, a mae rheini fel gelod, fel y gwyddoch chi. Ond debyg gen i y gwyddoch chi fed Uawar o anfoddlonrwydd yn ffynu o achos i gynllunia fo i godi arian, a does neb yn medru deud yn iawn o ble y basa nhw yn i codi nhw, heb law unr blaid sydd yn deud y cai y Tramonvr i ta.u nhw drostyn nhw. Chwara teg i'r blaid hono, mae hi gystal a chyfadda yn onesfc na thalith hi ddim trethi os gall hi beidio. Does ar neb isio i taJu nhw. Dydw i ddim yn rhyfeddu dim fod yr Iuddewon arstaiwm yn casau ac yn ffieiddio'i' publicanod. Mae nhw yn deud mai'r achos oedd am i bod nhw yn myn'd a mwy na'u siar, mwy nag oedd yn ddyledus iddyn nhw yn gyfreithlon. Dwn i ddim o ble mae nhw wedi codi'r cyhuddiad yna, cs nad Saceus yn i fyrbwylldra ddeudodd rw- bath y gellid i gymeryd i olygu »hyw gam- chwara, ond mi wn i wrth 'y Meibil Bjiml i bod nhw yn casglu y trethi, a mae hyny yn ddigon gen i i egluro pob dim. Ond meddyliwch chi rwan fod Ymfaerawdwr Rhu- fain yn anfon rhodd o ddeng mil o buna at ysgolion oanolraddol Judea-os oedd yna ral-fasa yna ddim diwadd ar y imoli a'r canmol awio fo—gan bobol Judea. Mi raw Galilea yn dechra gweiddi am beth iddyn nhwtha hefyd, a Samaria i'w canlyn, ond fasa neb yn holi o be bydda fo wedi cael yr arian. Mi fasa'r petha dwl yn meddwl i fod o wedi i hel nhw i gyd yn Rhufain! Mae talu trethi yn groos hollol i'r graen. Galwch hi'r trethi y peth a fynoch, yn dreth eglwys, yn ddegwm, yn dreth ieol, lIeu yn dreth ymherodrol. Dadleuwch chi fod i hegwyddor hi yn newid, -waeth gen i na neb arall am i hegwyddor hi, mo'r llawar, os cawn ni osgoi i thalu hi. Beth ydi troth? Arian a godir oddiarnon ni yn orfodol. Dydi'r caegLwr ddim yn dwad fel casglwr y iFeihil Gymdeithas, a rhjyw obeithio. os gwelwch chi'n dda, y rhowch chi dipyn y flwyddyn yma eto, ond mae o'n mynu i ar- ian. Dydi o ddim cvmaint a gofyn i chi ddeud at ba betha y carach chi iddo fo'u cymirwyso. Gorfodaeth ydi'r cwbwl. Mi weiwch felly mor dramgwyddus i deimlad dyn haelionus ydi dangos y fath anymddir- iedaeth yno fo nes myn'd a'i arian o'i bocad o heb roi cyfla iddo fo i hun i hestyn nhw. Felly mi rydw i am i'r Llywodraeth adael ar anrhydadd pob dyn i fwrw i hatling i'r drysorfa, pan fo'r aangylchiada'n caniatau, a "phan deimla fo ar i galon. Dyna'l' eg- p wyddor wirfoddol. Mi rydw i'n darllan fod yr Eglwys dan gryn aufantais am i bod hi'n derbyn c'ymaint yn orfodol. I hyny'n parlysu haelioni naturiol i haeloda. Felly gyda'r Llywodraeth yn union. Tae hi'n peidio gofyn yn frwnt am yr arian, doe? wbod faint fasa hi'n i gael o bresanta gan hwn ac arall. Mi deimla pawb fod gwaith y deyrnas yn pwyso ar i sgwydda fo, neu ar Tat i gymydog. Ond mi saen arbad talu Uawaf o swyddogion. Fydda dim ooP. isio rhywyn i dderbyn yr arian yn Llundain, ac anfon gair i'w cydnabod. Mi fasa bachgan am goron yr wythnos yn medru gneud y cwbwl yn rhwydd. Neu mi gaen dalu i miawn i'r Post pan byddan ni'n digwydd bod yn patio. Mi fasa'n well gen i roi rhyw danysgrifiad Dychan yn awr ac yn y man na thalu am y stampia fesul un. Ydach chi ddim yn gwel'd mor esmwytb y bfwsa'T ",Jfe wirfoddol yn gw-ithio? Rydan ni wedi rhoi prswf ami yn y capslydd, ac mi rydan ni'n £ rv-bo<! oes dim o'i bath hi am gv- m--Il Dvna sut y mao yr ho'l j gymdeith !?-a, rt,:>wrion yna wedi dechra, fel y Feibil Gymdeithas, a'r Genhadaeth yn Mrvnia Cassia.. Gadewch chi ar anrhydadd y bobcl gvfranu, ac mi wnan nhw-;in gofian nhw • • • Ac with son am y Genhadaeth, gadewch i mi --on am genhadaeth sydd gan y Batis. Mi rydw i wedi cael y Seran—i Gleuad nhw, dal'twch chi, er nad ydi hi'n gleuo dim llawar, hyd y gwela i. ond da cael pob j ilygedyn o ola pan fydd hi'n nos I Mae nhw'n cychwyn rhyw genhadaeth newydd yn Haiti, rhyw ynys draw yna yn ddigon pell, wrth be mae nhw'n i ddeud. Wei, mae nhw am arian—rhoddion gwirfoddol, wrth gwrs, ac felly mae nhw yn rhoi cym- hellion, a dyma un:—"Y mae i'r Genhad- aeth hon y rhago'ygon mwyaf disgiaer a go- goneddus, ac os casgla pob eglwys yn Nghymru, er cynnal y cenhadono sydd eis- oes yma, a dyblu eu nifsr. bydd yr holl ynya yn fuan ac yn ymarferol yn eiddo y Bed- yddwyr!" Hwre! Gwawried y dyddiau dedwydd. Onibai am Modlan mi faswn i'n cychwyn ar adnod svd* yn dend rhywbeth am deyrnasoedd y ddaear. Ond Modlan sydd yn i lie, chwara teg iddi hi, ac mi fydd meddwl am dani hi yn rhwystro i mi ddeud LLAWAT peth anweddus, ond wir-ionadd i, mi fasa'n well gen i glowad am y blacs yn myn'd yn eiddo ymarferol a llwyr Rhvw- un heb law y Bedyddwyr. I ba maa cen- hadaethau da, dudwch? Mae curo arnon ni yn bod ni yn gulion, ac yv. gneud ffafiiaeth a'n gilydd, ond dydan ni ddim yn agos mor gulion a'r Batie, ag ystyried yn fail a fel yr enwad pwysica yng Nghymru. Does neb ohonon ni fasa mor haer'lug a -on am gael un cwr o'r hyd yn eiddo ymarferol i'r Methodistiaid er y hasa'n fendith i bob cwr fod felly. < < Ond dyna bet,h da hefyd yn yr elfen v.ir- foddol, mae dyn yn cael i ddewis at beth y cyfranith o, ac felly yn cael gwerth i arian. Batis yn cynyg bargan fawr ryfeddol am bob swilt anfonweh chi i Haiti. Dyma mae nhw yn i ddeud "Gwna l.OOOp y flwyddyn o Gymru yn Haiti gymaint a. 5,000p yn China, India, etc." We! pwy yn i s'nwyra fasa'n para i wario ar y g^led- ydd hvny, pan v mae o at i ryddid i anfon I Haiti, lie ceith o fwy o log ar i arian— hyny vw, yn yebrydol, wrth gWT's? Felly codwch ych arian o bob cymdeithas. ac an- fonweh nhw i Haiti, a. mi gewch wel'd dechra'r Mil Blynvddoedd, ac un ran o'r byd •wedi myn'd yn eiddo ymarferol i'r Batis.

AM GYMRY AR WASGAR Hysbysir am farwolaeth Mrs Mary Ro- berts, Randolph, ["Vis., igweddw Lewis Ro- berts, Proscairon. lEi henw morwynol oedd Maty Jones. Meroh ydoedd i John a Sarah Jones, Doloobychan, Llanwrin, a'r Drefaid"- wyn PERSONOL. Dywed gohdbydd o W" Pawlet haeddodd RieTiry J. Williams yma o Gar- mel yn Arfun. Alae yn frawd i John a Tom J. Williams, sydd yima er'a blynyddoedd; ac hefyd yn adroddwr da, fel y profodtd ti-wy gipio ygad-air am adaxxld "Carwn ein Gwlad-" Yt oedd wedi ei dd'yegybJu aaf gyfer yr ymdrechfa gan un o aditxidwyr goreu Gymru, sef Lsaao B. 'Williams {LI Deulyn), Nantlle. Gan ei alod yn ieuanc ao yn feddiaimol ar lais da a swynol, diegwyl- •lwn iglywed ei enw vn cael ei swnio yn ami ar y maeisi adxoddiadiol. MA RfW CYBIRAES. Yn Carroll, Neb., bu tfarw Mre Morris. (Ganvvyd a magwyd hi yn Llangolben Ei henw morwynol ydoedd Jane Pool, Q Jum- iad Seianig. Yumbriodlodd a .Wm. Morris, genedigol o Benygroee, Uanilyfni, ond oedd yn gwedthio ar y pryd yn 'Llangollen, ao liei Won. Morris, LlangiQllen, yr adwaenid ei yn mlilith ei gydweithwyr yn Penygroee a -Ileoedd, ereill. Aethant i America flynyddaiu iawer yn ol, gan ymsefydlu yn tSla/tington, Pa. oddiynio symudaeant i Middle Uxun- ville, N.Y., ae yr oed-dynt yulo yr un axnøer a'r iParahn Saanuel Jonea--wedi hyny o Car- roll, £ eb., a Jbhn Jones, ar ol hyny ° Emporia, Kas. Dychwelasant i'n Hea Wlad gan wneyd eu oartref yn PanygroeB aim rai blynyddali; ond oroeeasamt y Werydid dm- chefn ao aethant allan i Blue Springs, Neb., lie bu LN11- Morris mw. Ganwyd iddynt wyth o blu-nt-pedwar ohonynt wedi rhaig- flaenu eu mam i'r byd ysfbrydol a phedwar yn artos, oeif MJJS Elliaa (Roberts, Penygroes Siarah yn (Middle Graffmllo, N.Y.; Garadlog yn Alberta, Canada, a John W. Morris yma yn Carroll, Nietb- (Pan aeth Caiadog i Cana- da taeth ei fam gydag etf, a bu yn ffvnwyd ei chasrtref gydag ef a.'r teulu hyd ryw )M- ydiig ,gyda blwyddyn yn ol. Y æ AJRIOH W. SMRiDJIVtAiL. Dywoo gohebydd o Pittaibung, Pa. — Loes i gy fail lion Iluotttg jr Paroh Wm. Sur- diy^, Lromer, O., tr'yod y newydd fod «i iechyd yn parhau yn eiddiL Y gian sydd alian o gywair, ao y mae y meddyg wedi ei rybttddib na ddaw ddam a hwynlo i drofim ond gorpihwyedra )oddiw{rth lafur. Pam wniawd y newydd hwn yn hyiabys i'r eiglwysx pendeatfynodd yn ystodi ei absennokfeb ibythefnofi yn oi i eatyn iddo dnri mia o aeib- iant, yr hyn sydd ibrawf fod y bugadl gweith- gar hwn wedi ymsuddo yn ddwfn yn serh- iaodau paM ei braidd. y: mae wedi pender- tl'ynu gwoithtedu yn unol la tohynghor y meddyg, ac arlTaetiha hwyiio P Etfrog New- ydd tua diwedd mia Mad, gan dreiililQ fcri m;6 yn Nghymru. (Gan y bydd yn cyr- haedd yno imewn pryd i fod yn hreaennol yn Eisteddfod Genedlauethol Liundain, 'n dra thiebyg o fod yn yr nuchjelwyi hono., Gwyr ed igydnabod ei fod yn eis pvbyr, ala wedi dyfod i fri fei arweonydidt eisteddfkxM a beirniad. Os bydd igw^gle yn rh-eng tarweinwyr igvryl Llundain, nid an- noeth fyddai i'r pwyUgor iroddi prawf ar y C)niro iglwya ihwn i ddiangos ei ddawn, canys siterhawn hwymt na. fydd ganddvirb achos i edifarhau, oblegid llenwa y gadadr .gyd.ag anrhydedd aw usrddae. BRODOR O GAEBNARFON. Gan mai 'un o iblant trejf henafiol Gaernair- -fon yw IVLr Surdival, bydd yn dra tihebyg o dreulio y rhan fwyaJÍ o dymhor ei sedbdamli ar lethrau brynilla mynyddau ei enedigol air, awelon pur y rhai fydd yn eior o fod yn adigyfnerthiad iddo. Yohydiig o drigolion ▼ dref uchod sydd yn gwybod mai cynnyrcn, sir Gaearnailfon yw y lienor coeth a'r bardd- bregethwr amryddawn hwn, a 1 lawer Uaii ohonynt sydd gyfarwydd a hanes ed rawd, a'r ymroddiad! a'r dyfalbarhad a arddaingOs- wycl ganddo yn ngwyneb anhawssderau digon digalon i gyfaddtasu ei hun ar gyfer y waim- deg aeth. O fod yn was bach yn y tlotty, yn rybelwr dinod yn Chwarel LLanberie, ac yn weithi-wr yn mhyllau glo America, y mae wedi dringo i fod yn run o futgedliadd eglwysig mwyaft J.'l.wyddian.nus Cymry America. Mae Oymry y wlad hon yn aixklangoa oared%- rwydd didrai tuagat 'bragethwyr o Gymru pan ar ymweliad a'T Amerig, a bydd yntau yn sicr o fod yn wrthdd rych cyffelyib serch- ow,grwydd odd'iar law Cymry yr Hen lWlad, canys y mae yn gwir haeddu hyn. D 0 TWfM O'R NANT. Dywed gohebydd o Sian Francisco --4Pan ar ei hynt ycihydig amser ynol yn nhretf j Stockton, daoth y brawd Hugh J. Lloyd '(Llwyd 'Iilanrug) ar draws hen Gymro teym- garol o'r enw Buooks, hen gapteoi Rang, wedi bod yn hwyiliro ar y glama-m yma cyn tgenL neb ohonom ni sydd ieuanc. Brodor o sir FfLinit ydyw, ond beib gael oyfleusdra. er'ø Us-wer iawn o flynyddoedd i wybod dim am Gyimry glanau y Tawelfor. Wrth ymddyddan ao ymholi, pan iglywodd am Gymdeithas y Cymrodordon, elOO efe wrth y Llwyd, "Y mae geaiyf ddariun yn fy meddiant o Twm o'r Nanit, ac as boddlawn gan eioh cytn- deithas, af og ef at yr arlunydd i'w helaethii a' ddodi mewn ffram, ifal y byeddo yn gym. wys i gadw yn fyw o flaen llvgadd a meddyl- iaii eioh pobl ieuainc yn goffadwriaeth dedl- Ving o un o Gymry mwyaf talentog ad athrylithgar yr oes yr oedd yn byw ynddi."

Cookery is an open BOOK foall users of 0% |DORWICK3J %BAKING POWDER# THE MOST SATISFACTORY r, J -1 llfr.BUOY 'lip "'¿ THE: c ti p f- ,pi. OF GOOD h 1(. c.- For the users of wlilJ Lifebuoy Soap. nOPC Keeps home and body free from Lifebuoy Soap disease. cleans and disin- fects at the same time, thus saving W WU trouble H h and expense. I $ LEVER BROTHERS, LIMITED, PORT SUNLIGHT. TRE RABE LEVER OR SOAP IS A GUARAR7EE OF PURITY m EXCELLENCE. L ri -_4-

Y PRIF FARCHNADOEDD YB. LERFWiL, Dydd Gwaner.—tAgonodd gwenitth yn diawel. Awstradaidti 9a 2c; Rosa Fe 9s So; Basusao 8a lie, Agonodd Indrawn yn dawal. Galveston 6a 8c if NktAhern nowydd 6s 3^c i 6« 4^o yn ol yr anssawdd, Ffa a pya heb newid. Ceirah gwyn 5s Xot Jawd heb newld. ANIFMHAID. BIRiMlNGHAM, Dydd Iall.-Cyflenwad gwftddol a th<m ydhydug yn well.. Gwartiheg Hem ffordd goreu 7c y pwys; byrgyrn 6^c i p W; fieirw a budhod lijc i 5^0; lloi 7c i 9o mytit yn eu gwjan 80 i 8io; wedi ou ctneifio 7^a i 7toiõ lamb 9c i 1O0 y pwya. Galw bywiog am fooh baown yn ol 108 9cmoch pond lOa lOo; a hyohod 89 3o yr ugadn pwys. CBOESQSWALLT, Dyddl Meroher.—Qyf- Idnwad mawr o stoc a ohidjiwyd yn rhagarol. Biff 6c i 70 j. :rea;1 7c i 8q myton 7Q i 8c laanib llo i la y pwysj moab. pore 9s 6c i lOta 6c yr again pwys; modh baewn 9s 6Q i 108 6c yr again pwys. SALFORD, Dydd M&wrth.-iNl"naeh i wartiveg yn &00, and oadarn, yn ol pri^iau dydd Ma wrth diweddaf. Gwartheg bydha-n de 74a j butftych da a heffrod c i 7c r- gwartheg ea a bUJOhodj ieuakuc cIa. W i 610; gwartiheg geirwon fyc y pwys. Yn oodd y galw am ddefiaid hefyd yn traaf, oher- wydd y tywydd cynnes, ond gwerthwyd yn 01 y priaiau d'nweddlaf. Yr oedd cyunydd mawr yn nifec wyn oedd yn y farohnad, •'r pnaiau mtwD oanjyniol ytn is. Defaid bytdm.'n dawieediig North eoumtry 80; rhai tsymion 7c i 7^g diafaid byohain Gwyddelig (c i 7 o; rhai trymuon 6ic i 6Jq mamogau 5fa i 6io;i wjp lOo i Uo; lioi 6a i 8 55 IDULYN" Dydd Iau.—Crwartheg 1,710; dfeiffhid 7y546 7 Uoi 58. GwarKbeg yn diawel- 8Ch a nhwyddacb y aroeai liawer heb eu oivria ev dfeatfjjn y laaxshnad; bifl 46s i 66a. Dettaid ac wyn yn araf, a 2s yn rhatach, ga.n fod y cyflenwad yn fawr; myton 4!to i 7e wyn 20a i 40B yi un. Cyflenwad gwedd- W o roob; y nhaii tryimriiofci yn gadarn, a'r mathau ysgafnatf yn xihatacih; :1 rhai goreu 46e i S4* y oaDIt. I 0ORK, Dydd Iau.Cyflenvrad arferol gyda galw bywiog a phr'sdau aafydlog. Farsti fflB, seooindi 81s, tihirdta 70s, fourths 60s. Miid •uredFine 84s. Ymenyn flres 959. ClAWS. NANTWICH, Dydd le.u.-Yr oodd cyÍ- nwad o 61 tuneil yn y fanohnad, a chmd buanea rhagorol gyda'r liotiau goreu. Clir- iwjed yn ol y lkrimisu canJynol: Y phai goreu 60b i 660 r caart,, eanojog « Me i a mathaTi isTjadd i lawr i 50s. OWLAM. BRADFORD, Dydd lau.Vaed priaiau uwchi, ond nsi oedd oymatiint o fusnes yn xiewid dwylaw. QWAIR A GWELLT. LLUNDAIN, Dydd Iau. Cyflenwad gweddoJ at phrynu gwell, ClQfer a gwel'.t 8' I yn gadarnach. CSofer goreu 759 i 80a 5 is- radd eto 66s j 7es. Offatiq cI.8 srbenig TIs;. gwair da 68a i 75agwaii; is-radd 50s i 63a; cymyag a sainfoin 67s i 78s; gwetft 25s i 308 y llwyth. iQORK, Dydd lau.-Cyflenwad gweddol o waiir a gvweli't, galw da, yn o¡t pu:»iau da. GwiaLr 70s i lIZa gwout 608 i 75s. f MAlUCHNADOEDD CYMREIG. BANGOR, Dydd Gwener.—Ymenyxi ffrea Is 2c y pwys; wyau 15 i 16 am Is; dofed- nod 2s 30 i 2s 6c yr un; myton 8c I lOc y pwys; moch,t;ew-ion 4.tc y pwys; bifl To i 10c y pwys; Lamb Is i Is lc r veal 8c i lie; pore 80 i 100 y pwys. OAERNARFON, Dydd (Sadwrn.— Y^n- enyn fires, la Tc, y pwys j wyau, 16 i 18.a.m I Is; biff, 12^c i 9c y pwys; mutton, 7c i 9c pore, 5c i 90;- veal, 5c i 9c ? moch tew, .;3ic y pwyia; pytatws, 71s y sachaid hwyaid, 2s 3c i 3s yr un. DINBYCH, Dydd Merchor.-Dofednd 6s i 7s y cwiplhwyaid 53 6c y owpl; wyau I 14 i 15 am la ? ymonyn ffrea la i Is Ie y PWYB 1 ymenyn ha/lt, tybiau bach, 11 y 1 pwys; biff 6c I 9o y pwys; miyton Be :100; Olamb Is y pwys? Mach tewion, yn fyw, 3-kc i 4c j pwye; pytaitwa 3c y ph'iolaid, a 10c J pecaid; gwJan Saesaiiig 80 i 9c y pwys; 1. gwlan Cymreig 5o i 6c y pwyo perchyll 14a 1 i 16s y pen. ¡ IT,T,ANGEMI, Dydd Iau.-Tmenyn ffres Is y pwys; wyau 18 am Is; moch tewion 4c I Eb 4{k3 J pwys perohyiE. 16s i 20s yr un; diofedaod 3a i 3g 8cJ 5 31 hwyaid 2s 3c i 1 2« 6c yr un; bitff 60 i 80 y pwys; myton I ■. 7e i 9c; ports 6c i 80; r«al 7c i 10c; lamb la i Is 2c; hen byitatwg 6s i 6 6c y sa.oh; I ipytatws newydd I 1 2o y pwys; oeirch 15s 60 Ij 1be 60 y chwarter. PWLLHELI, Dydd Memher.-Tnlenyik Is Oka y pwys; wyau 6a yr 120; cy w'an 4s 6c i 5s y cwpl (ga,lw mawr) biff 51 c i 9c y I pwys; veal 9c i 10c; lomib 100 i la myton 8c i 10c; pore To i 9c; mooh tewion 3|c y pwys; moch bychain 17a i 20s yr un. ItAu. I I A gynnelir yt wiyttJhnos hdn: I Mai 16 Iifentgiernyw, PortihaetKwf. ,,17 Cerygydru'dion, Gwreesam, Tra- Uwm, Maiahynlleth! (oeffylaiu), I Rynailltsitone, Lilamarthnesi, Tretf- y-clawdd, Trelettert, 10 Cor wen, Bodedern. Llandyasui, IiSangadog, Tref-y-)rfjawdd. I 19 Abergele, LjaneTChymedd 8i. Nioholae. 20 Llangerfai, Porthmadog, Ma«hyn- llefch (defaid) LlanfiaweL 91 liandegla, Piemygroes, Uanyboidy, TrefcassteU, Kglwyswrw, 22 Nefyn, PwlIheSi, LlankHoes, Llany- boidy, Rha'adr, Maenclooivc^.

Gofynodd cyfaill uniwaith i Shon y Prvd- ydd «a ffordd elai i ffermdy o'r enw Pen- meilat. fpryd yr atebodd Shon fel hyn:- Ar hyd y plu yn groes i'r graen. Gan ddechreu'n mlaen y gynffon: Na thro ar dde na'r aswy l'aw- Ti fyddi yno'n union.

I- Cynnygia Lemco y Gostrel hon i chwi Rhad: Y mae cannoedd lawer yn barod wedi manteisio ar y cynnyg neillduol yma-ar cyfrif ni ddylech CHWI ei Ca mam- mau, gweinyddesau, teithwyr, cleifion, a ben bobL immmr y Gjstrel Lemco-Thermos yn anmhrisiadwy. jjj& jW Y Gostrel Lemco-Therm os ft rw- Ceidw Lemco, Lemco-a-llaeth Jap neu un wlybr arall yn booth Esffi Jgf am bedair awr ar hugain. 1 ISiMi £ 5r pwnid oes eisiau gwres, methylatt lyM* MS spirit, nwyddau fferyllol, sylw na Ffel9ajL gBf thraul 0 unrhyw fath BBj* vmr Mae yn ysgafu, hawdd ei gludo, gyda "W M gorchuddgwydr o'i fewn, wedi ei or- W if pbeii yn ddestlus, ae yn dal un peint. mr Nid yw yn bosibl iddo fyned allan o drefn i Mffl — a chyda gofal cyffredin, pery am oes. B&g W Cyst 21s, ond cynygtr, drwy drefmant gyda fij} j 1 j; j j jfcjm Thermos, Cyf., i arferwyr Lemco yn Rhad! | Lu^jj "I; Nid oes De Biff yn gystal a JIR £ 1M T T7* it 7T m m LEMCO -E 1VI O K3- i«J| THERMOS Lemoo yw y ffurf gyflawnaf a rhataf 0 biff ffres,. pur. /jjj 7 FLASK Swt .4 Oa,«l. y Gowfcrol J KXEPS TEMCO HOT •« Tn unig cadwch y Lemco Weight Coupons a geir gyda bob "B| 24 dt^'r P0St CyB Bùmls Office, 4, Lloyl's Avenue, London, E.C.

CHWARBUON C0LEG BANGOR. Qpeevodd J aawfed #wrdd b'ynyddol e'r jchod le ddydd Meroher. -Wel« y canlyn- i-4 -.¡ 120 Yardo Landioapt J. D. DarfBis, 4 yanda, 1; W. E. Griffith, 5 yands, 2; CL A.. T. Jones, 4 yards, 3. Long juIDlp r Ffow<) Will«ftn«, St 11. Wright, 2; A. Simadley, 3. 440 yards handicap: B. F. Afmitage, floratch, 1; Donald Rowlands, soratch, 2 • J R Danes, 15 yards, 3. Throwing cricket bail.; Wf J. Jones (0; EKK JRoflbdnisan, 2; J. Lloyd Jones, 3. 100 yards hurdle race A. Smedley, 1 • J. E. Mathews, 0; E. Wright, 3. Putting the shot: R. D. Welhb, 1; J. E. Mathews, 2; J. G. Roberts, 3. 22G yards haoolicap: W. E. Griffiths, 8 yardis, 1; J. R. Daries, 8 yards, 2; Claude Da vies, scratch., 3. 680 yards handicap: B. tF. Alroitage, scratch, 1; R. D. Webb, soratdh, 2; J. R. Diaries, 20 yards, 3. High jump: tFlfowc Williams, 1; Donald Rowlands, 2; Traff. Griffiths, 3. Mile open flat race: B. F. Armitage, 1; L. Williams, 2; P, D. Webb, 3. Obstacle race: Trafford Griffiths, ;1; W, J Jones, 2; T. J. Jones, 3. .100 yards efaratdh race: Claude Davies, 1; Donald Rowlands, 2; Wm. BiackJock, 3. V ictor Ludorum B. F. Armitage. At the close of the sporta the prizes wiete presented by Mrs Phillips. During the afternoon the band of the Welsh (Carnarvon!) !Royal Garrison Artil- lery, undler iBandmaeter S. H. Mturphey (by permission of Major Whialdn, C.O.), played seiootkms .of music.

0WYLLGOR ADDYSG DOSP ARTR YR ABERMAW. --=r- Ojmnaiiwyd y cytfaolfod misol yn y Dy- ffryn, ddydd lau, dan lywyddiaeth y Paroh D Davias, Hiarleoh. IPaeiwyd i ai-gymhell pennodi Miss Maggie Jones, Towyn, yn athrawes gynniorthwyol ■yn Yejgol Uanbedr, yn lie Miss Mary Tho- miae, sydd yn yanadael. Pasiwyd i wneyd cytiundab o'r newydd a manyiach a Mr Riohard Morris, Llanibedr, fel golfalwr amgylchoedd yr g'ol. Gadawyd achos Wm. ',P-ugb, Buiarth MAI, Arthqg, yn ngofal Mr Wm. Wynne a Mr Williams, H.M.I.S. Paisiwyd fod, i'r altere allw yn n'ghyd relol- wtyr ileal y Dyffryn ar .aohos neilllduol. Pasiwyd fod yr ysgolion na dhawsant ond wythnos o wyliaui y Nadolig i doril fyny am wylriau y Sul'gwyn ar yr 28aim cyfisol, ao 1* agOr ar y 71fed o Fehetfin. Cyflwyniodd sWydkiog y presennoldelb at adrodd iad misoi, yn damgos fod y presea- noldeb y cant yn y gwaihanol ysgolion am y mils fel y cartlyn:-Arthcg, 89.8; Aber- maw, 94.9 iBontddu, 94; Gfwimnantool, 79; Dyffryn, 85; Harlech, 93; Ll&ntfadr, 80.2; ILanibedr, 85.2; Llwyngwril, 93.3; cyfan- SWIll, 90.8, o'i gymharu ag 87.2 yr un adeg y llynedd. Babanod uwohlaw 5 oed Artihog. 89.6; Abermaw, 91.4; Bontddu, 89.2; Cwmman&col, 100; Dyffryn, 82.2; Harlech. 88.2; Iilanifair, 86-7; Iiianibedr, 88.8; Liwyngwril, 85.2; cylfanswm, 88, o'i gym- haru ag 84.6 yr amser icyferbyniol v llynedd. Pasiwyd i roddii rhyibudd teilfynod a rieni annryw 0 blant yr oedd eu presonncldcib yn yr y^tgolioTi yn ddiffyigiol.

Peswch y Fynwent Oaethdra Bronawl am 30 Mlynedid yn caej ei Wella gan VENO'S LIGHTTMING COUGH1 OURE. Dywoo Alr J. Oiluichill, Dowlish Wake, Ilmmisiter, GW'\d yr Haji :—"Tua 30 mllyn- edd yn ol cefais enyniad yr ys^yfaint, yr hwn a'm jgadawodd gyda chaathdra bi-onawl difrif. YT oedd: fy mheswoh mor ddrwg fel y dywedai pobl ,os erioeid y ol-yv,ant 'be&- wch y tfynweBit' miai geuyf fi yr ydoedd. Dywedodd tni meddyg na. n-eillJi^wn byth, ond o'r diwedd prioifaie Vum's LightniAg Oouigh Cure, ac yn fuan canffyddaia fy mod ar y ffordd iawn •'r diwadd,, ate yn awr, diolck i'ch meddyginiaeth ryifeddol, diiflan- odd y nghaethdra, ac yr wyff yn gweitihio mor :gaJiedI ag erioed." Verio's Lightning Cough Cure yw y deddyginiaeth Ibumf a mwyaf ymddibyaol ailan at besweh, anwyd, a lic-li anhwyideiau y tfreat a'r ysgyfaint. Pris 9c, Is ltc, a 2io 9c,, gan bob fferyiliydd.

CYiNGHOR TRBFOL DOLGEflDLAU. Cynnaliwyd cyfarfod y Cynghor uchod nos Wener4 Llew ]Sl«-iriotn y» kywyddu. Dywedodd Mr. J. E. Fox fod Mr. Roberts, Gwoity'r Llew, wed) addaw cyfrajiu 2p y flwyddyn tuag at y Frigad Dan, ac yr oedd yn gofyn lOp am orsaf T frigadl. Yr oedd rhai. yn tybiio y geliiid cael Le rhatach, ac ereill o'r farn nad oedd modd cael lie agos mor. gyfleus. Pasiiwydi1 trwy fvvyafrf i godi y tal i lOp. Yr oedd ir. Richard Edwards wedi gwtneyd cais am ychwaneg o gyflog am ei waith fel surveyor. Dadieuai rhai maL nid caia am godilad oodd, ond am ychydig gyd- nabyddiaeth at ei gyflog; ond dywedai ef mai gwell fuasai1 ganddo gael ooddad yn offi gyfloig. Ar gynnygiadl Mr J. E. Fox, a ch,afniagia,d MriI R. J. Meredith,, pasiwyd ychwanegu 5p (y swm a ofynai) at eii gyflog. Tri oedd yn erbyn, sef(Mii. James Lewis, Wm. Allen ac A. E. Hughes.. Yr oedd cynllun wedi dod gerbron gpra y surveyor i wneyd y garthffos. Yr amcan- gyfrif oedd 2,000p. Pasiwyd 1 argraphu y cynllun a'i ledaenu i'r swyddogion ac aelodau fel y gellid cael sylw eto arno.

I rian I i.ooop. I LLOG 2s YN Y BUNT AM GYFNODAU PENODOL. I P. P s. c. P. P. 6 i ad-dalu 5 10 0. 30 i ad-dalu 33 0 0. 10 „ 11 0 0 50 55 0 0. 20 „ „ 22 0 0. 100 110 0 0. THE MANAGER, 31, EGERTON STREET, CHESTER. A RIAN I'W FENTHYCA. 5p I l,000p. LLOQ 2s YN Y BUNT AM GYFNODAU PENODEDIG. P. P. s. c. 5 o fentbyoiad, ad-dalu 5 10 0. 10 „ 11 0 0. 20 H" 22 0 0. 301, 33 0 0. 50 » » 55 0 0. ioo,, 110 0 Q. 200 „ „ 220 0 0. 500 11 550 0 0. Anfonir Forms i wneyd ymofynion arnynt yn Rbad gyda Throad y Post. Anfonwon at y Manager, 10, Dean Street, Bangor. BIJNTRYCA ARIAN YN BiREIFAL LltOO 2s YN Y BUNT. Is. YN Y BUNT AM GYFNODAU BYR. D. P. s. c. 10 tBecthyciad Ad-dalu 10 10 0. 15 15 15 a. 00" 21 0 0. 30 31 10 0. so 62 10 0. 100 io5 0 0. 500 525 0.0. 1000 „ 1050 0 0. Cyfnodau helaethach trwy drefniant. Ceir Forma gwneuthur ymofynia.dau yn rhad trwy'r Uythyrdy. Galwch neu yegrif- enw eh at y» Arianwyr adnabyddus, Y NATIONAL LOAN SOCIETY, 41, COR- PORATION STREET, MANCHESTER. S&fydlwyd 1887. Telephone 260x5. "gENTHYCA ARIAN TN BREIFAT. lOp I 1,000p. LLOG Is 6c YN Y BUNT AM GYFNODAU PENODEDIG. Ad-daliad: t lOp arian am 15s. 50p arian am 75s. 20p arian am 30s. lOOp arian am 100s. Ysgrifenwch at y Manager, 19, Queen Street, Gwrecaanw r Arlan DIM BLAENDAL. KHODDIK BENTHYG ART AN YN BREUbWr iniewn symiau mavrr nel fach (dim Has D8 Op) AR MODYN ADDAW Y BEjbQTHSCk lwli YN UNIG. t^ydiwyd or's 40 zniynecU. y° yn rho&ii benibyg dace 70'00^P y» flynyddol. nnWi^ manylxon, teleraa benthyg M nurfiyw wybodaeth angenrheidiol TO dS dad ond ymofyu y. bersonol DCta -7 a1; UiiOEGE PAYNE A'l FEIBION 3, CRESCENT ROAD, RHYii, Qefydhryd 1870. 1- B ENTHYCIA-D ARIA.N.- 1'0(% aE y T«lerau Cho- igpioi am gyfnadaa byr. 10 tain P* £ • *• o» yn ol 11 K A 15 il1 7 A° JS «0 0 0 20 s £ 1 n n 600 648 10 0 30 S J? J ™ » 675 0 0 99 99 W 15 0 700 *7A £ 1A fk 50 „ „ 66 5 0 800 2^ DIM EISIEU MEIOHNIWR^A SICRWYDD. ond &ufon o&ifl AMI /jn*, lf y useOB 8naD."oiS £ nS!Bf: M' ——————— 7265a BENTHYCA ARIAN YN BREIFAT 0 10p I 1000p AR ADDEWID YSGRIPENEDIG SYMt. I AD-DALU, p«ifThT„f"I^n ?eiUduo1 «» ddefnvdd preuat. Anfonir arian trwv'r llTtW,; dewlser. G.allwch wl arian yn breifat gellir ei f«nthyca am bum' mlynedd heb dalu dim ond ilog vn oJ, Nid »w in^u 1 0 uwhy- Y n^ v c r £ J.»da„ y tiai M fod y buwiea yn cael ei gario allan vn breifat 3 »^neb-agorocL Qofynw i f9Sh«ww S S,0Jalu S2 £ eredl ymofyn » ni, gan 7 uji, fenthyewyd, a benthjoi^ «WJ o log w o W Ni uhysi ddun i .hwfy^ toll, and gaftweh arbod Punno»dd, trwy ymofyn yn gyfrinachol am «in rhaelen 3 1 r 1NATIONAL LOAN SOCIETY 41 COR- PORATION STREET. MANGHB9TER: Safydlwyd 1887. N a. Telephone 260x5. IJ] j\ TO £ 6000 LENT PRIVATELY al S/Av/ Any Distance to Householder*, rradewnen, Farmers, Hotel Keepers, AU Classes, foar Business or Private Pur- poses, on Note of Hand. No Security Be- quixed. Lowest Interest, on the foliowina Repayments: £10 Lean from 3s Weekly. R.90 Loan froga 58 Weekly. JS50 Loan from 12s 6d Weekly. £100 Loan from 25s Weekly. Monthly and Quarterly repaymeuU arranged. Before going elsewhere you will save Pounds by dealing with an Old Established Firm, where you can rely on Privacy ud Straightforwaxdness.-SAM-UF-LB and CO. 5, John Dalton Street, MANCHESTER. f|H A K i M G-O-BOSa BANK v ESTABLISHED 1870. LIVERPOOL BRANCH: 8, DALB STREET. Head Offices: 28, Bedford Street, Strand, London, W.C., and 39, Biahopsjrat* Street Within, Loadou, E.C. Branches: Cardiff, Leeds, Bradford Dublin, Eto. Assets, £ 1,607,949; Liabilities, £ 1.236.8711 Surplus, 2371,078. LOANS of L30 to L2000 granted at a few hours' notice in Town or Country, OD personal security, jewellery, precious stonee, stocks, shares, and furniture, without re- moval. Stocks and Shares bought and sold. 2i per cent. allowed on Current Acooanfc Balanoes. Deposits of 210 and upwaids received Subject to 3 months' notice of withdrawal. 5 p.c. per annum. Subject to 6 months' notice of withdrawal, 6 p.c. per annum. Subject to 12 months' notice of withdrawal, 7 p.c. per annum. Special terms for longer periods. Interest paid quarterly. Owing to th* nature of our investments, we are able to pay rates of interest on deposits that will compare favourably with dividends paid oa almost any class of stock or sharenoldina insuring the safety of capital. We hava been established for 39 years, and our poai. tion in the banking world to-day testifies to the success of our business methods, and to the satisfaction of our customers. Wiita or call for prospectus. A. WILLIAMS and H. J. TALL, Joint Managers. (iI 10 TO £ 1,000 AT THE FOLWWIL%%A X* TERMS. £10 repay all 5 0 £ 20 „ JB22 10 0 £ 50 „ £ 56 5 0 And upwards. Distance no object. Ftut particulars free. H. KAY and CO., 9SL Market StTeet, Manchester. Tel.: 6846. Oih | TO £ 5,000 ADVANCE# by Pri- dU &VJ vate Lender on yimple Promia- sory Notes. No Bills of Sale taken and aha solute privacy guaranteed. First letter ot application receives prompt attention intending borrowers are waited upon by m representative who ie empowered to com- plete transaction on terms mutually ranged, NO CHARGE being made unleu. Business actually completed. Special Quotations for Short Loans. Write in confidence to C. WELLS, Corridor Chambers, Leicester. IT DOES NOT MATTER WHO OU JL ARE OR WHAT YOU AIM As long as I consider your position tory, I will trwt you with a strictly Private Loan, FROMi £ 10 TO, £ 1000 on your own andertakingto repay by mmW* weekly, monthly, or quarterly payments. Business transacted in any part of tha United Kingdom. Call, writs, wire, or 'phons. c HARLES CROSSLEY, 60, LORD STREET, LIVERPOOL, Tel. 4505 Bank. Telegrams: "Finanee. MOWEIY LENT AT SHORT iNOTICHi ADVANCES of lairge or small A (from 210 upwarda) granted WITH- OUT DELAY on Proznissory Note only. NO BILLS OF SALE TAKEN. MODERATE TERMS. NO APPLICATION FEES. Business Conducted Straightforwardly. Full information supplied, eitlher pw- MNiaIly or by post, free of cost, and all evi- quiries TREATED WITH CONFIDENCES Repayments arranged to suit borrower's 000- venitmce.-Appl, to GEORGE PAYNE &SONS i. CRESCENT ROAD, RHYL, Established 1870. J35 TO £ 1,000. INTEREST 2s 6d IN THE £ YO. JL AGREED PERIOD. B5 repay £ 6 12 6..£20 repay £2a 10.. B10 Tepay Bll 5 0. J350 repay jB35 1ta. W. JACKSON, 120, Brook gtraet, ChiiUv