Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
38 articles on this Page
[No title]
W-— —— — Ceisiwyd «an Iarll Carrington <ho yn ol, drefnu fel Llywydd Bwrdd Amaethyddiaeth, Ie filU e ,f il' 'd na bo rhyddid i rai fyddo'n -Anion anifeiliaid j boTi ar gyttir mynyddig anfon vstahvym merliod yno heb ganiatad eu cymydogion. Mae brid y merlod Cymreig wedi ■gwaet-hyg-u cryn lawer yn ddiweddar oherwyldd fod pobl ysgafala yn cymeryd gormod o ryddid a hoyt- dra. Anfoddhaol iawn oedd atebiad Iarll Oarrington. Otfnai efe dresmasu ar bawhau cyd-ddeiliai 1: ond y gwir yw mai gwir hawliau y < oimnoners" yw y peth sydd mewn perygl yn yr a-nnhrefn presenol. Gdbeithwn y caitf T Iarll hamdden at astudio'r mater yn mhelUhch,
[No title]
Caed tywyda hyfry? iawn at wyli»u'r PMg; 3, mwynhawyd hwynt gan filoedd ofiloedd mewn nirioldeb. Ceir newydd hoen y gwanwyn yn awelon mor a mynydd, ac y mae trigolion y redi mawridn, tyn. ^treulflo toraeljh eu bywydau mewn dwndwr a lIwch, ffwdan a 'drygsawr, yn gwybod hyny yn dda. Pan gaitf gyfle dylifant yn finteioedd gyda'r llongau a'r cerbvdresi, ar ddeurodau, ac mewn ceir motor ¡ I froydid hamdden a iechyd. Daw lluoedd I lawer i Gymnl er mantais i'r trigolion ac i'r ymwielwyr. 'Pa nifer sydd yn cofio ac yn eylweddoli arwyddair Lerpwl, "Deus nobis hsec otia fecit" (Duw a wnaeth y seibiant hwn i ni) ?
[No title]
Y mae pleidwvr Achos Llafur yn ddau cnwad-yr "Independent Labour Party" da n arweiniad Mr Keir Hardie, a'r "Social Demo- cratic Federation'' dan arweiniad Mr Earnest Lowthian. Y mae'r naill enwad a'r HaJI yn cynnadledda y dyddiau hyn. Dywedodd Mr Keir Hardie fod 300 o aelodau Llafur i fod yn y iSeniedd1 nesai. 'GSwrthdystiodd yn gryf yn erbyn rhoi 'gwaith. i blant yn y melinau I ootwm. Sosiaiaeth. medd Mr Keir Hardie, yw "crefydd yr ugeint'ed ga.nrif." Nid yw- wedi podi neb i fod yn Weinidog y Goron ond y mae wedi codi dosiparth o bobl i sa.fle y gal lent oddiarno ediych i lawr ar y Cabinet. Ac felliy I' yn y blaen.. Yn nghymanfa'r enwad! arall," dylorni John Burns oedd prif waith yr aTeithwyr. Dywedasant wmbredd o ynfyd- rwydd.
[No title]
O r bon i'r brig, y mae agps holl drefniadau gwladol a chymdeithasol Prydain a'u tuedd at gyfocthogi'r cyfoethog, a t-hlodi'r tlawd. Os myn boneddiges gyfoethog yn mhen draw Ysgotland gael copi o'r "Queen," fe'i cludir o Lundain iddi drwy r post am ddimai. Os bydd nifer o weithwyr yn Mhenmachno neu Aberdaron am gael yr u pwysau o "Bapur Pawb" o fJa-ernarfon, rhajd fyddai talu pedair oeiniog. syhv'r Post Feistr Cyffredinol at y camwri hwn yr wythnos ddiweddaf gan Mr Ellis Davies, A.S. ond ysywaeth ni chaf- odd ddim ond yr ateb ystrydbol disynwyr. Hywsut y mae swvddogion y LIythyrdy yn ddiariiebol am eu dallineb. Onibai fod rhai o'r tluallan wedi gwasgu ar eu gwynt, buasai raid ialu swllt iddynt. am gludo pob liythyr hyd ddiwedd y byd. Fti y BourSons, nid ydynt. yn dysgn dim, nac yn aughofio dim.
[No title]
(Mae rhai o bobl Caerdydd yn chwilota am air Cymreig i ddynodi "iMusasum," gan fod y Sefydldad iCymreig a ddynodir a'r gair hwnw i'w axleiladu ar lan Taf, yn Morganwg. Dy- ivedir for "creirfa" ac "amgudfa "1 I VI1 eiriau Thy drwyegl. Bhaid addef eu .bod..Beth ynte am air a faft.hwyd gan farchogion Bord Gron Ca«rnarfon—sef "Awenfa." Dyna air digon Cymreig a phersain. Cofier beth oedd y "Mouseion" cyntaf yn Athen. TemI yr Awenau ydoedd a chan hyny, Ysgol yn mhob celfgain a dysgeidiaeth uchelryw. Cydnabyddid naw o'r Awenaoi, nid amgen, Clio (yn noddi Hanes), Euterpe (Cerdd), Urania (Seroniaeth), Erato fBawldae), Thalia (Digrifwch), Calliope (Hyawdledd), Melpomene (Dramodau), a Poly- hymnia ICerddi cysegredig). Os dywed Caer- dydd, gyda Milton, "The meaning, not 'the ] name, I call," ac oe darperir yno, nid ydSorfa o hen bethau llychlyd a dienaid, namyn athrofa mewn pob diwylliant clodfawr, onid gwiw enw arni fydd Awenfa Cymru ?
[No title]
CythrybJug iawn yw llwythi anwar Morocco. •Prin y talant sylw i'r Sultan. IBraidd na ellir dweyd fod pob llwyth, os nad pob dyn, yn gwneyd yr hyn a fo'n uniawn yn ei lygaid ei hun. Par hyn i dramorwyr anesmwytho. Pe Yspaen yn wlad gref, mae'n ddiau y ceisiai hi drechu a llywodraethu Morocco. Mae gan Ffrainc wladychfa. eang ar igyffin dwy- j reiniol Morocco, sef Algeria. Gan fod AlgejflSi yn wlad heddychol a ffrwythlon, a Morocco yn wlad dlawd ymryeongar, mae helbulon parhaus yn digwydd. Yn ddiwatddafr, lladdwyd Ffirancwr o'r enw Dr Mauchamp yn Marrakesh (tref yn Morocco), ac yn awr y mae'r Ffrancod yn hawlio iawn a Cofruc^d. Pan ddigwyddodd rhywbeth tebyg o'r blaen, ymyr- odd; Oexmani, a bu llawer o chwyrnu. Yn awr, y mae'r Galluoedd, meddir, yn foddlon gadael i Ffrainc "ddysgu gwers" i bobl Morocco. Mae'r Ffrancod wedi anfon bytddin o bedair mil, gyda magnelau, ac wedi cymeryd meddiant o ddinae gaerog Oujda. Ni ddaeth y diwedd eto. Y newydd diweddaraf yw fod Ymher- awdwr Germani yn dechreu chwyrnu eto:.
[No title]
Yn (Llys Brenhinol Awstria, bob dydd 1au cyn y Groglith, cyllawnir er's canrifoedd sere- moni hynod er cof am waith Iesu'n golchi tfaed. ei ddisgybJion. Y ddefod yw fod i'r Ymher- awdwr olchi traed deuddeg o wyr oedranus a thlawd. a bod i t Ymerhodres wneyd yn gyffelyb 1 ddeuddeg o hen wragedd. Er marwolaeth yr Ymherodres Elizabeth, nid eir drwy'r ddefod yn ei chyfanrwydd. Cludir yr hen bereTinion —rhwng 90 a 100 mlwydd oed—i'r palas yn ngherbydau y LBrenhin. Wedi gwasanaeth crefyddol, rhoir gwledd hen bobl, yr Ym- herawdwr at hunan yn gweini arnyntv. Yna, clirio'r byrddau. Penlinia'r Ymhexawdwr ger- bron pob un o'r henafgwyr, a thira (bqjfr ajrch- esgob yn darllen yr hanes o'r Efengyl, gylch yr hen bobl. Yna rhydd i bob un gardod o 30 darn o arian mewn bag lledr yn nghrog am ei wddf. Dywedir mai amcan y ddefod yw dysgu gostyngeiddrwydd i fawrion, megie y mae gwaith Ymherawdwr China yn tori cwys bob blwyddyn yn arwydd o barch i amaeth- ydddaeth. Ond. y mae dichon fod yr amcan yn yr achosion hyn fel mewn achosion ereill yn myned, rywsut, o'r golwg.
Advertising
Mae nifer o amaethwyr yn Sir Drefaldvvyn yn credu y byddai tyfu beetroot" at wneyd ffiwgr yn orchwyl enillfawT. Nodir fod llawer o ffatnoedd ffwag yn y sir, a digon o ffrydiau o ddwfr at diioi eui hoil'wynion pe troid hwynt yn weithd'ai siwgr. Deallvvn fod Adran Amaethyddol Colee Aberystwyth yn bwriadiu <:eisio tyfu "bootróot" fel prawf.
ABERERCH.
ABERERCH. CYXGHOR PLWYFOL —Xos Eawrth, vy- farlu y Cyngjhor i baratoi adroddiad o'u gweithrediad.au am y tfwyddyn ^ddiweddaf. Cymerwyd y gadair gan Mr John (iinffith, ac wedi gorphen y gwaith daeth yr etholwyr yn nghyd. Bu trafod ar waith y Cynghor ar iwybrau, a chaed apeliadau oddiwrth etholwyr at y Cynghor am ddiwygiadau. y rhai a wnaed gan y Cynghor Plwyf yn uniongyrohol. Yn jntgJyri a,'r lynvve-iit, dajtjganwyd mai mater dyrys iawn oedd hwn, a,c fod y Cynghor wedi symud or,u allent er sicrhau darn o dir er cael claddfa gyhoeddus yn v plwyf. Pasiwyd yn derfynol na byddo i'r Cynghor ymyryd a cihae Hafodlon ;1' y telerau a osodwyd yn nglyn a r brydles, neu1 yr bawl a ofynid gan y tenant, a y.styrid yn airesymol. o ucnei; na byddo i r Cynghor svmud yn mhellach nes y daw y Cynghor newydd i rym. C^odwyd yr holt faterion o flaen yr etholwyr yn deg, a gofyn- wyd a oedd ganddynt rywbe-tli- neu lyw bethau i'w cynnyir fel gwelliannau, fel apeliadau at y Cynsrhor newydd i'w ca.rio allan yn mhymhor eu at heisteddiad, ond datgattiwyd nad oedd.
ABERIVAW |
ABERIVAW YNAD'LYS AKBi'XK!.—Dydd lau, cyinnal- iwyd ynadlys arbenig g'erbron :R. tprys Owen, Ysw., ac ynadon ereill. Achosion o ol-ddyled- ion gyda'r trethi fu yn unig gerbron, a gwnaed archeb yn a\fOS' yn mho'b achos.. CYMDEITHAS LEN YDDOL PARK-ROAD. -D'vgwy-d- eyfarfodydcl wyt-hnosol y gym- deithas uohod i derfyn am y tymhor ddydd Mercher diweddaf. Yn y prydnawn darpar- wyd te, etc., i'r aelodau, a ehafwyd cyfarfcd amrywiaethol yn yr hwyr dan lywyddiaeth y Parch Afonwv Williams. DIRiWKiSTOL.—Nos. Pawrth, yn Xghapei iCaeJ'saJem (M.C.), cynnaliwyd cyfarfod dir- westol undebol dan lywyddiaeth Mrs Morgan, Bdlymacorra. Pasiwyd i anfon deiseb yn ffafr y imepur i attal pta:fit dan 14 oed i gyrchu diodydd meddwol, a, deise'b hotyd yn ffafr mesur i wneyd i ffwrdd a merchfcd fel barmaids. Cydymdeimlwyd a theulu y diweddar Mr Lewis Lewis, U.H., a datgaiiwyd y golled i'r achos dirweetol o golli cefnooaeth, un a, fu mor ffydd- awll i'r achos am gynifer o flynyddoedd.
ARTHOG.,
ARTHOG. ARIWIEIRTHIAXT. Dydd Mawrth, yn y Dkteldre, bu gan Mr John Parry Jones arwerth- iant hynod o lwyddiannus ar stoc, yn cyn- nwys 26 o wartheg, am y rhai y caed prisiau rhasoTol.
BANGOR !
BANGOR OlRIGAN XlvWYDD. — Dydd Gwener y Groglith yr oedd is yn aigor organ newydd yn Ngha,peJ Mj.C. Benea,, (Glanadda. lOaiwyd gwasanaeth yr organydd medrus, Mr Harry Evans, F.R.C.O., Lerpwl. FESTTRIi.—Prydnawn Iau, yn !yr Egl'wys Gadeiriol, cynnaKiwyd festri, a rhoddwyd ys- tyriaeth i gwestiwn lled"n floi'dd Hendrewen. Pasiodd y Cynghor Trefol beth arnser yn ol i ledu'r ffordd, ac yr oedd y Bwrdd Llywoo"- aettti leol yn fFafriol iawn i hyny, ond' dydd Iau pasiwyd i ohirio y mater am ddeng mlyn- edd.-C-%vesit-im,-n arall gerbron oedd- cais o eiddo y Cynghor i gael troi hen gladdfa Tanyfyn- went yn ardd i ymbleseni1, ond gan nad oedd amser i drin y mater yn briodol, gohiriwyd. YRYSGOLTON SIRDL.—Cynnaliwyd cy- farfod o'r rheolwyr mos Fcrcher, dan lywydd- iaeth Mr Henry Lewis.—Pasiwyd i yswirio y gweinidogion vn y ddwy ysgol.-Parthed y rhan ychwanegol at ysgoil y gjenethod ihysbys- wvd nas gallai Mr Harold Htighes, oherwydd gwaeledd, gyflwyno ei ailrofidlad, a phas.iwyd, ar gyimygiad yr "Athro Phillips, yn cael ei oilio gan Mr J. Evan Roberts, ar fod i'r pwyllgor barhau eu KyniclJwiviad, ac hefyd fod i Mr Harold Hughes ddarparu cynlluniau a'u cvflwyno yn y cyfarfod nesa^
BENLLECH, LLEYN.
BENLLECH, LLEYN. DAMWAIX AXGEIUOL.—Dydd Iau, cyfar- fu geneth fec-liaji ddwy flwydd a. banner oed i M'ris ^Roberts, -Plasyvin-benlic-ch, a dam-wain angeuol drwy gael gwasgu ei phen. rhwng polyn y gwaith corddi a'r pared. Ni bu bywyd ynddi ond yoaydig oriau a.r ol y ddam- wain. Cydymdeimlir yn fawr a Mrs Roberts.
BETHESDA A'R CYLCH
BETHESDA A'R CYLCH AiR Y FFORDD I FOD YN DWRXE. -Y iras Mr J. Edwarde, Gordon-terrace, wedi mynea yn llwyddianmis drwy ei arholiad canol i fyned yn gyfreithiwr. Gweithiai ei ffordd, gyda Mr D. G. Davies, cyfreirt/hiwr. CYMDEITHAS LEX YDDOL Y GERILAN. Terfynwyd tymhor y gymdeithas hon nos -F r er iFercher, yn unol a'r 'arferiad gyffredin, sef drwy gyd-wledda o ddanteithion bksus ar- hvywyd gan chwioryid y gymideithas. Caf- '\vyd aT y diwedd :gyfarfod doniol a difyr, ac y mae dyhead am weled derurreli tymhor eto. DATXOD BHWYiMATJ.—Am ddeng mlyn- edd ar hugain v bu. v Parch T. P. Davies, Bryn Villa, yn bugeilio dead;ell) y Tabemacl, | ynddiymllongar a distaw, w, y mae, er dechrea y mis hwn, wedi ymddattocf oddiwrth y rhwymau hyny, ac yn bwriadu cefnu ar yr ardal a throi ei wyneb i'r Deheudir, i'w he garfref. ° OYMANFA BREGETHU.—Y Pasg yw uchel wyl bregethu yr Annibynwyr y broydd hyn ac eleni eto cafwyd gwa'sanaeth cewri y pwlpud Cymreig yn ystod "yr wyl, neb amgen na.'r Parchn II. Elf edi Lewis, M.A., LIundain D. Lloyd Morgan, Pontardulais; D. Stamley Jones, Caernarfonj H. J. Jacob,Peniel; R. Rees, A'.ltwen T Davies, Llandudno; W. J. jXiicholson a D. J. Williaans, PbrtlhmadOg. Pregethwyid! o nos Sadwrn hyd nos Lun yn nghapelau Bethesda, Salem, Treflys, Saxon, Chwarel Goon, a Bethania. CY.MANFA GA'NU.-AT Wener y Groglith, eleni, fel arfer er'e blvnyddau "^ellach, cyn- naliodd M ethodistiaid Calfinaidd y cylchi eu Cymanfa Ganu yn Jerusalem. Yr oedd wyth neu naw o wahanol gynnulleidfaoedd yn ym- Ily gynnull yn nghyd i gadw'r Gymanta, a chan- wyd yr un tonau a'r anthemau ac a fwriedir en canu yn Nghymanfa Ganu yr enwadi yn Me- hefin. Yr arweinwyr lleol gafwyd' i arwain y ganiadaeth oeddynt Mr W. Owen, Carneddi; R. J. Parry, Peiiybryn, a Mr Rowland Hughes, Gerlan, a gwnaethent eu rhan i foddlonrwydd. Cynnaliwyd y cvfarfod cyntaf yn y prydnawn, dan lywyddiaeth; Mr Daniel Lloyd, Douglas Hill, yr hwn hefyd1, gyda illaw, sydd wedi ei ddewis yn flaenor fel olynydd i'w hybarch dad' yn Hermon. Yn nghyfarfod yr hwyr, llyw- ydd'ai v Parch W. R- Owen, B.A., Jerusalem. Cyfeiliwyd y cyfan ar yr organ gan Mr R. R. Griffith, or gan y oil Jerusalem. CYMDEITHAS GORAWLI BETHESDA.— Y mae llawer blwyddyn bellach wedi Ilithro ymaith er pan y cawd cvngherdd fel yr un gaf- y I wyd nos Fercher diweddaf yn Neuadd y Fardh- nad; gan y cor uchod. Dyma r cor fu yn cys- tadlu yn Eisteddfod y Paisg, Caernarfon, ddydd Llun (ddoe), ac er mwyn paratoi ar gyfer y igyStadleuaeth ihonjo, Cynnaliwyd cycn|gherdd yma, pryd y dat^anwyd y dlarnau cystadleuol. Yn ychwanegol at y rhai hyny, canwyd "Difyr- 1-icli, iGwyr piarlech," itire'fniad D(r Rogers. Canwyd unawdau, deuawdau, etc., gan aelodau y cor, sef ".Nant y iMynydd," gan Miss M. Owen Davies; can gan Mr David Rowlands, deuawd, "In the dusk of the ttwilight," gan Mrs Davies a Miss M. A. Davies. Canodd Mr iWilliam iGriffith ("Blow, iblow tjhou winter wind," a) MT Da.vid Daviiosi "Illie Mighty Dieep;" yna cafwyd unawd ar y erwthi gan Miss Maggie Hushes, Ren,clurnpike, achanodd M A. Davies "Tad yr Amddifad." Yn jiesialf "caed deuawd, iSteunier yr Udgorn Grymus," san Mri Omeo Hughes a Joseph Humhies; a chanodd Mr Rcfbert Hughes "On the" rolliiig Waves." Yna canodd Mr Joseph Hughes; a chanodd Mr [Robert Hughes a'i barti yr wythawd', "Ti 'wyddost beth ddywed fy nghalon," as wedi cae! can gan Mr R. Jervis, afwyd "Merch y Cadben" 'gan Miss A. C. Hughes; deuawd gan Mri Bob Davies a R. Pennamt Williams, a ohan gan Mr W. Grif- fith, jG-lan Ogwen. Y llywydd ydoedd Mr Owen .owens, Cefn Cwlyn, a'r cyfeilydd, Mr H. Jones, A.L.C.M., E'lfed-t-errace.
BETTWSYTOED
BETTWSYTOED Y CLEIFIIO-N.-Dat yn wael y mae y Parch R. Jones; yr un modd Mr Thomas Williams, Muriau. CARTKFFOS.—iMae Mri Hughes a Row- lands, Colwyn 'Bay. wedi dechreu ar y gwaith o wneyd ca-rthifos 'Pentredu.
CAERLLEON.
CAERLLEON. f GWYL DF, -Cvnn,alio,d*d ICymiry Saltney Ferry eu gwyl flynycTdol nos Wener Groglith: itrwy roddi te i'r plant. Cynnaliwyd cyng- herdd llwyddiannus hefyd dan lywyddiaeth Mr C. IH. Deeley. Cafwyd gwasamaeth am- ryw gyfeiUion dieithr, Cyfeiliwyd gan Misa Hughes a Mrs Dulyn Davies. Gwasanaeth- odd Mr Roberts, yr ysgnfenydd, yn egniol er tsiora&u .gwyi Iwyddia-uiius, u cnoronwyu ei ynxdi-ech.
| CAERNARFON. "
CAERNARFON. CAPEL Y TLOTY,—Agorwyd y capel new- ydd ddydd lau, pryd y pregeihwyd gan nifer o weinidogion lleol. Y lil,,D,)LDi)vv"Yli.Dywedir fod eymudiad ar droed i gychwyn achos newydd, ac y bydd i Bias Llanfaglan gael ei wneyd. yn lie i addoli ynddo. Y LLYTHYRJDY.—Hysbysir fod yn mwriad awdurdodau y llythyrdy i kelaethau y swyddfa leol, a'u bod wedi pwrcasu dau dy yn Chapel- street. tua" at yr amcan hwnw. PEX^ODIAUAU.—i maeCMr J. Issard Davies wedi ei benodi eto yn igadeirydd y Pwyllgor Athrawon (Sirol), a iMr J. R. Pritchard yn gadeirydd Pwyllgor Preeennoldeb (Sirol). j WEDI DYCHJWEiLYD.—Yr wythnos ddi- weddaf dychwelodd y Parch J. E. Hughes, M.A., i'r dref ar ol bod yn igauafu oddicartref. Edrytha yn llawer gwell. Eiddunwn iddo ad- feriad buan i'w lawn iechyd. CYFARIFOD PENDREF.—X"os Wener y Groglith cynnaliwyd 55am gyfarfod cystadleuol Cymdeithas Gwvr Ieuainc Pendref, yn y Guild Hall. Llvwyddwyd gan Dr Tom Roberts, ac arweiniwyd gan Mr Berialv G. Evans. Wele rhestr o'r prif enillwyr :—Darllen dernyn heb ei atalnodi, Mr Ted Evans, Twthill-square. Unawd ar y berdoneg, 1, Master Willie Brad- wen Jones. Darlun o Fynedfa y Castell, 1, Mr 1. Hughes, Greengate-street; 2, R. H. Lloyd, Eleanor-street. Prif adroddiad, Mr D. D. Owen, Pisgah. Adrodd (ii rai dan 16 mlwydd oed), Miss Nellie Wood Griffith, Penygrces. Unawd soprano, iMiss Alagigie Morton Jones, Caernarfon. Unawd bass, Mr R. R. Thomas, Xiwbwrch. Corau plant, Cor Menai (dan ar- weiniad Mr R. Roberts). Canodd y cor hefyd y darnau cystadleuol yn Eisteddfod Lerpwl y Pasg, a hyny yn rhagorol. Parti o dan ar- weiniad Mr Hugh Daniel, a enillodd ar ganu "The Conji^ee iSong of Hop- lAdrodd Moto'r Plentyn" (i blant), 1, Hamilton Jones; 2, Nancy Williams, High-street. Beirn- iad y canu oedd Mr J. W. Roberts, L andwrog yr adrodd, Mr H. Isgajr Lewis; celfydd- yd, Mr Henry Thomas, pensaer, Caernarfon, ac ereill. Cafwyd cyfaTfod rhagorol, a chyn- nulliad da.. Cyfeiliwyd gan Mr R. Prichard, a'r ysgrifenydd ydoedd Mr 0. Jones, Priory- Cerrace. CYN,C,HERDD.-N.os Iau diweddaf, ymgyn- nullodd nifer fawr o rieni ac ereill i'r Guild Hall i fwynhau cyngherdd godidog a drefnasid ar eu cyfer gan nifer o ysgolorion Ysgol y Cynghor (adran y bechgyn). Yn aboeiinoldeb Dr. Parry, oherwydd afiechyd, llywyddwyd gan y Cynghorydd T. H. Edwards, y Maes. Canodd y plaiit amrvw alawon Cymreig vn swyno'. U11 o'r pethau goreu yn y cyfarfod oedd gwaith dosparth y plant yn canu penillion -yn rhagorol, ac mewn Cymreig diledryw. Cafwyd, hefyd, adroddiadau a dadleuon. Aeth y plant, hefyd, trwy amryw o ymarferiadau corphorol ar y Uwyfan. Y peth diweddaf ar y rhaglen oedd i oddeutu pymtheg o blant '(wedi ymwisgo felnegroaid; aduoeu gwynebau) ddyfod ar y llwyfan, a chanu a dawnsio. Cyf- eiliwyd yn ystod yr holl gyngherdd gan Master Willie Bradwen Jones. Ar ganor v cyngherdd cafwyd igair gan Mr J. R. Pritchard, U.H. Sylwodd mai amcan y cyngherdd oedd cael arian i brynu perdoneg, ar gyfer yr ysgol. Dylai fod perdoneg yn mhob ysgol fel ag i gynnorthwyo y plant i ganu ac i ddysgu cerdd- oriaeth. Yn yr ysgol ddyddiol yr oedd gan blant y gweithwyr yr unig fantais i ddysgu cerddoriaeth. Gobeithiai y bvddai i'r blaid Ryddf'rydol cyn pen hir edrych fod yn mhob ysgol weithdy i'r bechgyn a chegin a golchdy ar gyfer y genethod. Os na wnai y Rhydd- frydwyr hyny, yn ddiau fe wnai y blaid Lafur i fyny am y diffyg(cymeradwy:;h). Ar gyn- nygiad y Parch Ellis James Jones, M.A.. yn cael ci eilio gan Mr S. Maurice.Jones, A.R.R.C.A., diolchwyd yn gynnes i'r llvwydd ac i bawb gymerisant ran. Cydnabyddodd Mr Evans (y prifathraw) y bleidlais, a chyfeiriodd at lafur mawr Mr J. R, William^ (un o'r ath- rawon), yr hwn a ddysgodd y plant. i ganu ac a'u harweiniodd yn y cyngherdd. Terfynwyd cvngherdd penitramp trwy ganu y ddwy An- them Gen-edlaethol.
CLYNNOG.'
CLYNNOG. • C1lVTtr)'I> PLfYF B'LYX.YT) D OL. —C V n na I iwyd hwn nos Iau dan lywyddiaeth Mr Hu 'h Pennarth — Darllenwyd cyfrif elusSn Mr 'Xanney. Hhanwyd' v deg sfwll't ar hugain cjdrhwne tri-ar-ddeg yn synnau o 2s* a 2s 6c. Heiyd darllenwyd cyfrif tiroedd y tlodion. Rhanwyd 3p 15s cydrhwmr ued'war-ar-b-vnitheo o bersonau, oil yn ferched, yn svm'iau vr", amryw 10 o Js 6c 1 4s 6c yr un.'—(Yr'cedd der- bvniadau y Cynslnor Flwyf, vn cynnwys yr hi"n mewn Ilaw er y flwyddvn o'r blaen vn 72p 10s 5c; taliadau. 60n lis 3c.—Dar- envvyd cyfrif yr Overseers. *Yr oed-1 newn ilaiw ddechreu y ilwyddyn 18p 17s casgl wvd o r trethi ynvstod y flvvyddvn, 1030p 6s 7Ac cyfanswm, 1049p 3s 74e Talwyd at wawnaeth y Oynghor Sirol, 348p; y Gwarcheidwaid, J 44«p; y Cynghor Dovlbarth, 157p.
CONWY
CONWY wythnos ddiweddaf arddododd Esgob (Bangor ei ddwyiaw ar ben- nau 48 o ymgeiswyr a gynnygiwyd i'w sylw yn nau 48 o ymgeiswyr a gynnygiwyd i'w sylw yn yr Eglwys 'Blwyfol, gan glerigwyr y dosparth I a r cylch. r <^WELLA.—^Wedi bod yn dioddef tan ymosodiad iwm o'r anwydwst, dywenydd genymddeall fod Mr J. P. Griffith, arweinydd y Cor Undebol, wedi gwella yn rhagorol. v,C £ XTu Oor Plant Capel Seion yn rhod^i perfformiad o'r gantawd "Joseph yn y Neuadd Gynnull, nos Fercher, Mr John R0- bertsoeddynarwain. Yr unawdvv-vr oeddynt Mr Llewelyn Hughes, "Joseph"; Mr W. E. Jones, "Jacob"; a Mr Robert Roberts fel "Pharaoh," gyda Miss Sallie Foulkes. Miss J. W. Roberts. iMiss Olive Jones, Mr T. 0. Whal- ley, a Mr Tudor Menai Francis. Cadeiriwvd gan Mr Owen Huighes (Gyffin), a gweithredodd -Miss Sallie Edwards fel cyfeilyddes.
* FFESTINIOG A'R CYLCH.
FFESTINIOG A'R CYLCH. YMFUDO. —-Wedi yr )al yn y Graigddu, y mae oddeutu 50 wedi ymfudo i'r De ac America ar unwaith. PIJEIDLEJSIO.—JY nifer bleidleisiodd yn e the bad y gwarcheidwaid oedd oddeutu 2300, yr hyn oedd yn anarferolo uchel. DAMWAIN WHTH CHWAREU Y BEL.— Dydd Llun, torodd Mr John E. Jones, 14, Cwmbowydd-road, Fourcrosses, ei glun wrth chwareu'r bel droed. I TORI Y FRAICH.—Yn ganlyniad codwm poenus yn Ngorsaf RheilffoTdd y L. and N. Western, torodd Mr R. E. Roberts, llvfrwerth- wr, High-street, ei fraich. ANRHEGU.—Yn ngwledd a chyfarfod ter- fynol Seion '(IB.), anrhegwyd 'Perorfryn, yr ys- grifenydd gweithgar, a desc hardd. Gwnaed y cyflwyniad gan y Parch Moses Robeifos. ARBENIG.—Dydd Mawrth, o flaen Dr W. Vaughan Roberts a J. Vaughan Williams, Ysw., dirwywyd John Robe^s, Ffoirddgroes, Traws- fynydd, i 10s a'r costau, am fod yn feddw ac i afreolus y dydd blaenorol. j O'R AMERICA.—Nidi oes ball ar Iwydd oerddorol y Ffestinogiaid yn y Gorllewin. Par- oerddorol y Ffestinogiaid yn y Gorllewin. Par- heir i roi galwadau arbenig i Gutyn Erfion, Ted Lloyd, a J. O. Davies. Yr oedd y tri i was- anaethu v Groglith a'r Pasc. SYMUD.—Y mae Mri Hughes a Byles, gorsaf-feistr a chlerc, yn Ngorsaf y L. and. X< Western, yn symud, y naill i Orpaf Dinbych, a'r llall i Orsaf Penygroes. Yr oedd y ddau yn dra chymeradwv yma. BETH I'W PWYT A ?-Dyma oedd testyn darlith ddyddorol Dr Richard Jones (Isallt), nos Fawrth, yn y Kelladd Gvhoeddns, -pan y cad- e.iriai Dr G. J. Roberts, U.H. Diolchwyd gan y Mri. Morris Evans ac R-. OJ. Lloyd. IJLWYDD OEFERVNWR.-Y mae Mr W. J. Owen, o Seindorf Freiniol Oakley, wedi ei ddewis yn solo baritone vn Seindorf enwog y Wingate Temperance, enillwyr yr her CTwpan yn Belle Vue, Manchester, a'r her darian yn y Palas Grisial. PERSOvOfT.. Mr Pe^v T-T TJi-h- trppt, svld. wedi ei ibpnc>di vn nthraw7 Y sgoI Raid T'oha.f fG'^l'ilvdanV yn olvnvrM i Mr E Morrnn Williams. "P..A.-— Dvdd Tau aeth v Dr T. J. Care^- Evans. M.D., i ddecbreu ar i waith V11 ei <iylch newydd vn y iRouthern Hosnital. Termvl.—Y mae y tri adraahvdd'ws a. aeth orldivma i America wedi il eorrl:] o vnTddiried^eth. Mpp Mr J. O. Thomas. F.T.C. v" n+hraw e<»rddorol. a Mri Ted Tlrwd a R. G. Willjoms. T'our^roasfs. mewn sefvdlindiau —"Socrates" oedd te",tyn darlith Mr Dodd, M.A., yn Xghtilfaria y nos o'r blaen. DAMWAIX.—Dydd Iau. yn Chware' Uch af Oakelev, anafodd Mr John Williams Can- ycoed, Maentwrog (Penlan, Tanygrigiau, gynt), ei fraich yn ddifrifol. Yr un dydd disgyn- odd careg ar ben Mr William Williams (Mor- fa Bychan), a derbyniodd yntau archoll ddofn. O'R "MAEX."—Bu gan Mr John Davies, arweTthiant. llwyddiannus yn Xgwesty Tany- bwlch.—Graddol dawela pethau ar ol cyffro yr etholiad.—Heb fynegi dim am y iGwarcheid- waidl ne\vydd, teimlir gan lawer chwithdod am yr hen aelod. fu yn ffyddlawn iawn, sef Mr J. R. Jones (Gerallt). Un bleidlais yn unig gafodd Mr Vaughan o fwyafrif arno. RHLW A (! LA X'DWK.—Xos Luni a nos Fawrth bu cyrddau cystadleuol y Methodist- iaid ten Jywyddiaefch y Parch Thomas Hughes a Mr Samuel Evans, ac arweiniad Bry-fdir. Yr oedd y cystad'leuwyr yn Jliosog iWWTh. 1. prif enillwyr oeddynt :—Corau, -Glandwr prif draethawd. Ben};unin Williams, Glandwr etc i ferched, Mrs Bryfdir Jones pennillion. loan rhvyryd. Adroddodd Mr 'H. E. Hughes a chanodd Mr E. Ffestin Jones. Cyiei 1 iodd Mrs Bryfdir Jones a Megan Dwyryd, a thelynodd Mr Francis (Y telynor dall). Y GA'RlvuDDU (M. C.).—Yn y ^ystadleu- aeth ll'wyd.dianus 'gynnaliwyd am dfdwy nos- waith tan lywyddiaeth Air W. P. Evans, U H., a J. R. Jones, "Darbod." wele rai o'r. prif enilLwyr :—Cwmni ceixldorol Mr E. R. Morris (euro dan arall) cor plant Miss .Minnie j Williams; prif draetha-wd, Air R. Williams, | Bennar View eto i ferched. Mrs Lewis Ed- wards, Bowydd-street, a Jennie Owen, Bank- place; i Tjai tan 21 oed, J. P. Evans. Air Cadiwaladr Roberts, Tanygrisiau, oedd y beirniad cerddorol. Y 'GWEIXYDDESAU. Yn y cyfarfod blynyddol tan lywyddiaeth Mr W. Owen, V.H., Plaswaenydd, adroddai Mrs Cadwaladr ysgrifenyddes Cymdeithas y Mainm;iethod, v bu yn ystod y naw mlynedd diweddaf cynifer a 2151 o achosion tan sylw v (gymdeithas, ac y trwnaed 0 ymweliadau 46.0C0. l-r y trtwendid masnachol cynyddodd y easgliad 6p 6s 3c, ond yr oedd y tanysigriiiadau yn llai o 3Cp 10s. Caed anerchiad gan Aliss Greaves. Cymerwyd rhan liefyd: gan Air O. Jones, Mrs Dr Jones (Isallt), Mr Andreias 'Roberts, and Air W. Evans. OY.MAXlFA (M. C.) Y PASG.—Yr oedd ar restr y G'ymamfa nchod eleni bedwar o weini- do<z:ion a ataliwyd i ddod neu a- "diorasant eu cyhoeddiadau," sef v Parchn Ellis Edwards, M.A., Bala; J. Williams, Brynsieiieyn G. Ellis, M.A., ac Evan Rees (Dyfed). Caed. yn eu lie y Parchn W. Thomas. Alaestee; R. Roberts, Colwyn Bay; H. Al. Ph, Carmel; a J. Roberts, B.A., IÆlpwl. Y gweddiil ceddv-nt T. Williams Giwalchniai W. Wynn Davies, Bangor; W. Jones, Treforis; Dr Moelwyn Huhes, Joseph Jenkins, Dolgellau; a'r Professwr" Owen IPns, I.A. ( CYMDEITHAS Y Ii) YSGOTWYlR. — Nos I Wener yn Ysg-oi AlaenoiffereJi. cynnaliwyd cyfarfod blynyddol .y gymdeithas uohod dan lywyddiaeth Mr Wm. Owen, FR., a Bryfdir yn arwain. Cymerwyd rhan mewn canu gan Mri E. Ffestin Jones, W. T. Jones, J. D. Jones, a. Miss Sarah Ann Morris, a D. Francis, gyda'r delyn. Chwareuwyd ar y berdoneor gan Miss A. E. Owen Davies. Adroddwyd gan j Miss Gwladys Alltwen Williams, a Miss EJiz. Jones, yr hon mewn gwifig Gymreig- a adroddai "Modryb Sian" yn didoniol iawn. Caed anerchiadau gan y llywydd, y Parch J. Rlhyd- wen Parry, Air D. G. Jones, Rhiw; a Air W. H usrhes, Bethesda. CYMDEITHAS ADEJTiADU FFESTENlOCi. Cynnaliwyd cyfarfod blynyddol y gymdeith- as nos Iau, yn y Greffyn Temperance, o dan lywyddiaeth Mr John Joseph Jones. Darllen- odd yr ysgrifenydd (Air Richard Jones) ad- roddiad y cyfarwyddwyr a'r fantolen, ac ar J gynnygiad y Cadeirydd, a chefnogiad Mr R. T. Williams, pasiwyd y naill a'r llall. — Dewiiswyd Alri Andreas Roberts. W. W. Mor- ris, John Owen, a R. T. Williams yn gyfar- wyddwyr, a Air John Owen yn drysorydd, yn lie y diweddar Mr J. J. Roberts.—-Siaradwyd gan amryw o'r cyfarwyddwyr am sefyllfa. foddhaol y gymdeithas, a phasiwyd i dalu pum' punt y cant o log. ac foy gweddill o'r I elw yn myned i'r drysorfa w-rth gefn. CYNOHIEIRDIDAU. — Nos Iau, yn Neuadd Gynnull y Blaenau, dan lywyddiaeth y Parch Jsfryn IHu'ghes, ac arweiniad Bryfdir, caed cyngherdd rhagorol, pryd y cymerwyd Than gan 'Mrs Williams (Llinos Gwalia), Mr D. P. Davies, Penmachno, a Miss Jones, Gwern I 'Howel, Ysipytty. Caed cystadleuaeth ar her unawd, y goreu o 15, Mr Hugh Roberts, Oak- eley-square. Beirniad, Mr John Edwards, j Gelli Isaf.—Yr un awr, yn Neuadd y Llan, j hefyd, llywydd, All* Evan Jones; arweinydd, lElfyn, cynnaliwyd cyngherdd y seindorf. ] Gwasanaethwyd gan Miss Sarah Lewis, I iBIaenau Ffestiniog; Mr Tegfan Roberts, a 1 Air W. T. Jones. Adroddwr. Mr William i iRoberte. Cyfeiliwyd can Air R. 0. Jones. Cvngherddau rhagorol iawn. | y BRIODAS ARIANAIDD.—Crybwydlasom yn ein rhifyn diweddaf am briodas a.rianaidd Air a Mrs R. O. Jones, eylfreithiwr. a rhown ■sm awr ychydiig o f any lion. Cyfarfu nifer tuosog o 'gyfeiTlioni a Mr a Mrs O. Jone-a, yn ngwestv vrL. N. W. nos Lun. WTedi cyfranogi wledd odidog oedd wedi ei darpar gan Air a Mrs Owen, aed ymlaen 'gyda'r prif orchwyl oedd mewn irolwg sef a^rhegu Air a Airs R. O- Jones. Yr anrheg oedd Solid Silver Bowl. Llywydidwyd y gweithrediadau gan Air Owen Jones Doiawel, ac ysgrifenyddi y mudiad' oedd Air Owen, Llys Dorfif. Darllen wyd tua 40 o lythyrau oddi- wrth beTsonau adnabydd-us, yn datgan euofid a'u hanallu i fod yn bresennol. ac yn anfon eu tanysgrifiad y mudiaid. Ar ran y tan- vsgrifwvr, cyflwynwyd yr anrhez mewn modd hapus gan Mrs Dr Jones. Isallt, yr hon a wnaeth ychydig eiriau pwrpasol ar yr am- eiylchiad. Sia-rad'wvd yn mhellach "pan y llywydd1, ac eraill. Bu Aliss AlLtwen Williams yn dyddori y cwmni drwy ganu ac adrodd. AT ei ran ei hunan a II-g Jones, cydnabu Mr R. O. Jones gydag un o'r aTeithlau mwyaif doniol. Ymwathanodd y cwmni. ac y mae yn sder fod llu yn dymuno yn dda i AIT a Mrs Jones, ac y gwelir hwy yn myned a dyfod yn ein plith nes dathlu ohonynt eu oriodas euraidd. Y DBNESIG.— Nos Wener, dan lywyddiaeth Mr E. M. Owen.—Cafwyd tra- fodaeth fywiog ar argymhelliad y pwyllgor, i godi pris y "coke'' o 12s 6c i 15s y dunell.— Dadleuai Mri Richard Jones a John Cadwal- adr na ddylid codi y pris ar un cyfrif, gan y defnyddid y coke gan y dosparth gweÍthiol. gan mwyaf. ac fod yr amsrylchiadau mor gyf- yng yn yr ardal.—(Alynai y Cadein-dd y dylid edrych ar y mater o "safbwynt busnes." Gan fod pris y glo yn codi. dylid hefyd godi pris y coke.—Caed mwyafrif o blaid codi y pris i 12s 6c y dunell. Pasiwvd i ofyn un- waith yn rhagor i Mri Yale i osod lamn tryd- an yn Llwvnhir, neu bydd raid i'r Cynghor gael eu talu gan y cwmni am edrvch ar 01 y lamn nwy sydd yno yn bresennol.—Madden- "wyd cyfran o'r trethi dyledus ar rai person- j au oherwydd tlodi. etc.—Gosodwyd y gwaith I o glirio y carthion fel y canlyn :—Dosparth 1, O. E. Williams, am 26P y flwvddyn; 2. H. Williams, am 26p; 3, H. Hamer, am lOBp; J 4. E. Jones, am 46o; clirio v celvrnau, H. Hamer, am 85-P.-JAdroclda] y Clerc iddo wario 12p 10s fel ootau wrth fyned i Lundain at Fwrdd y LlywodTaeth er cwblhau y trefniadau yn nglyn a'r benthyciad. Yn awr. gan fod y mater wedi ei orphen. meddyli.a y buasai y Pwyllgor Arianol yn dymuno pael cau v cyfri'f. Deallai fod beirniadaeth "wedi ei phasio aT waith y pwyllgor yn rhoddi mwy nag a ofynai ar dro blaenorol. ac yn wyneb hyny. vr oedd yn eithaf parod i dderbyn Jih) i isetlo y cyfrif.—Cvnnygiai Air Cadwal- adr Roberts, a. chefnogai Air David Williams, fod v costau yr aeth y Clerc iddynt. sef 12ip lOis. i'w talu.—iFel gwelliant. cvnnvqiodd Mr Lewis Richards, ac oiliai Mr Richard Roberts, fod lOn yn cael ei daln.—trafodaeth boetJi ar y ddau gynnygind ond y ewbl ellid gael a Rafael vnddo oedd fod y CleTc wedi talu 32p 10s o'i loeell ei hun. tra- vn srwasnnaethu dros ac er lies v 'Cynghor.—-Pleidleisiodd vr oil o'r Cvnghor dros v cynnygiad rrwreiddiol. ag eithrio cynnysrVdd a che'fnogvdd y gwell- iant.—Wedi v pleidlois-in d'vwedai v Clerc fod yn ofid mawr iddo ef i'r mater "ael ei drin gan bobl v tnallan. heb ddenll y* am- pvlchiadau. Carasai ef i'r Denderfvnind f:t>] ei dynu yn ol, gan na chvmerai 2p 10s J)1"n dadl, am rhywnn bris vn awr. n byddai iddo ddvchwelyd vr arian i'r rvrir* gind Mr n. Lloyd, a chefnogiad Mr J. CacwaiadT. pasiwvd fod v Cynghor vn gwneyd v "bacteria beds" vn Cwm'bowvdd. vn hvt- racli na'i osod i "Vmerwr. -Casglwyd yn wtod v mis 412p: o!-<Hvledion. 9840 qwedill YP. v banc wedi talu v biliau v mis. l^lp;— Pa.«iwvd diolcbcTjivwch i'r Ca.deirvdd a'r 1, Gadeirvdd ar derfvn tymhor eu gwasanaeth. a. chv d n abvd dwvd.
GLAN CONWAY
GLAN CONWAY ETHOIJADOL —Dydd c>-mer<>dd dwy etholiad; le yn vr ardal hon. sef am ddau aelod ar y Cynghor Owladol, ac hefyd am ddeuddeg i -=_ ffurtio j Cynghor 'Plwyfcl. Yr oedd canlyniad yr etholiad flaenaf fel y canlyii :-A.lr Robert Williams, Bwlch, 112; xMr Roger Jones, 100; AIT W. R. Williams, 97; Mr A. T. Johnson, 53. Y ddau flaenaf a hoi wyd.—Ymgeisiodd 20 am seddau ar y Cynghor Plwyf, ac etholwyd i y rhai canlynol:- Robert Williams, Bwlch. 106; David Jones, Groeqffordd, 105; Evan Jones, Alinafon, 100; Thomas Evans, Chapel House, 86; John Williams, Alanchester House, 94; William R. Williams. Plas Isa', 90; Ro- bert Hughes Roberts, Dolwyd, 89; David Jones, Voelas, 86; Robert, Williams, Tany- bryniau, 86; Hugh Roberts, GrugfTyn, 80; James (Burgess, 79; Hugh Ellis Davies, 79.
GYFFJN CONWY.
GYFFJN CONWY. MARWOLAETH HEDDWAS. —Gofidus gen- ym gofnodi marwolaeth yr Heddwas Richard Humphrey Jones (71), yr hyn a gymerodd le foreu lawrth, wedi ond ychydig gystudd. Brodor o gyffiniau JIanbeiiis ydoedd yr ym- adawedig, am bu yn heddwas am tros naw mlynedd. Yr oedd yn heddwas o alhi ac ym- ddiried, a bu yn neillduol o lwyddiannus mewn cymeryd i'r ddalfa ladron yn Llandudno. Yr oedd hefyd yn neillduol o boblogaidd gyda'i uwchafiaid. Nid oedd Mr Jones ond 39 mlwydd oed. a gedv weddw a thri o blarti. Priddwyd ei wreddillion yn Alynwent Gyffin prydnawn Ian. Yr oedd yr Arolygydd Rees a 14 o hedd- weision yn bresennol.
LLANBERIS A'R CYLCH j
LLANBERIS A'R CYLCH j AXRHYDEIJDUS. —Mae Mr A. G. W. Owen, Cambrian House, wedi enill v graddau o M.B. a Ch.B. yn Mhrif Y«gol lerpwl mewn Meddygaeth, ac- hefyd wedi enill v Torr Gold Medal mewn By wVdeg. Dyma yr a.nrhydedd uchaf a all y Brifysgol roddi yn yr adran Feddygol. UvVlltl)n 'BLWYF. — Cynnaliwyd Cwrdd Phvyf nos Fercher yn Ysgol dy y C^mghor Dol- hadarn- Llywydctid gan Air T. Closs Wil- hWli5, Garretr Wen. Cafwyd adroddiad maitb an waith y Cynghor am y tair bl'ynedd' diweddaf. Danqoisai fod amryw o faterion pvysig wedi boc- l o dan eu hystyriaeth. \1 AlRW SYDY'X"—Boreu ddoe (Llun) daeth v newydd prudd am farwohu,th svdyn Miss C. E". Parry, Camlbrian Lodge. gj7nt. Yr oedd wedi myn'd i Bwllheli dydd Mercher am ad- nawyddiad iechyd, ond bu farw prydnawn Sul o'r "pneumonia." Yr oedd Miss Parry yn dd.is^ybl athrawes yn Ysigol y Cynghor Dol- ibadArn. Xid oes nemawr fisoedd er pan ddaerwyd ei mham, ac ychydig gyda blwyddyn er pan gladdwyd ei thad. Y mae ein cydym- deimiiad dy-fnaf a'i chwaer, Mrs W. R. Owen, Rhuthvn. CY .\UHiE,RDiD.jC,)mna,Jiwyd cyngherdd yn y Concert Hall er cynorthwyo y SeindoTf. "Uywyd d-:u v Parch E. -B. Thomas, IB.A. Caf- w^d 'March" gan y Band; can, "Queen of the an Air J. M. Pritchard; unawd ar y crwth., "Home Sweet Home," gan Mri Henry Thomas, Nant Peris; adroddiad, "Yn yr Ystorin," gan Mr D. H. Jones, Llanrug can, Lll'altn _eto n ghymru an wyl," gan Miss Blodwen Jones; can gan y Dinorwig Alale Voice Party dan arweiniad. Air T. Padarn Roberts; pedwarawd offerynoi. "Sleep gentle lady," gan aelodau o'r Seindorf; can "Nant y Mynyddi' 'gan IMr T. Padam 'Roberts; can, O na bvddai'n Haf o hvd," gan MT J. D. Will iains, Blaenddol; Y dernyn cystadleuol gan y Seindorf, "The Heavens a.re Telling." dan arweiniaid Mr Tidswell; adroddiad, "Mr Moody, y Eaun, a'r Plentyn," gan Air O. H. Jones, Llanrug; can gan y Parti, "Don't cry, ma honey"; can, "Pianissimo," gan Aliss: Blodwea Jones; unawd ar y crwth, Coitckoo," "an Mr Harry Thomas: Alarch, gan y Band. fGory\!ndeithiwyd dTwy yr heol- ydd gan y "Fife and Drum Band," dan arweiniad Mr R. E. Williams,
LLANDUDNO I
LLANDUDNO Y CYNGHERDDAU.—Dechreuwyd ar y cyngherddau a gynnelir yn flynyddol yn y Pafiliwn, nos Iau diweddaf. Yr unawdwyr oeddynt Aliss Irene Ain-sley (contralto), a .Mr Denbigh Cooper (baritone). TE A DARILITH.-Cynnaliwyd cwrdd te biynyddol yn nghlyn a Chapel Horeb (B.), prydnawn Gwener y Groglith, a throdd yn Jlwyddiant anarferol. Yn yr hwyr bu Dr. J. Spinther James yn darlithio ar "Cynddelw," yn Nghapel y Tabernacl.
LLANRWST j
LLANRWST Y PASG.—Cynnaliwyd! cyfarfodydd pre- ,ghu blynyddol y Weeleyaid, sydd yn ymgyn- null yn Horeb. Cafwyd cynnulleidfaoedd mawrion, a cbenadwriaethau grymus gan y Parchn Evan Isaac a D. Gwynfryn Jones, Llandudno. Y GROGLITH.-N.-os Iau, a thrwy ddydd GweneT, cynnaliwyd cyfarfodydd pregethu blynyddol y ddiadell Annibynol sydd. yn ym- gynnull yn Ebenezer. Cafwyd pregethau grymus gan y 'Parch T. Talwyn Phillips, B.D., (Bala, a T. Ogwen Griffith, Rhyl. YR ARDDANGOSF-k.-Prydnawil Mawrth, cynnaliwyd pwyllgor perthynol i'r Arddangos- fa Amaethyddol gynnelir yn Awst nesaf i dynu aJlan restr y gwobrwyon er mwyn iddynt gael eu cyhoeddi yn brydlon. Teimlid yn hynod o galonog wrth ddechreu ar y gwaith. ETH-OLIADOL.-Fel y canlyn yr oedd can- lyniad yr etholiadau am fo«d yn aelodau o Cynghor Gwledig yn Llangerniew a Gwytherin Llangrerniew (2) William Williams, 111; Meredith Owen, 100; Henry Jones Roberts, 70; John Owen, 59.—Gwytherin (1) John Davies, 43; Robert Jones, 19. Y GWESTY DMVESTOL.-N.ots Iau cyn- naliodd cyfarwyddwyr y King's Head eu cin- iaw blynyddol yn y gwesty hwnw sydd o dan ofal medrus Air a Mrs Williams. 'Llywydd y einiaw ydoedd Mr 'Edward Mills, U.H. Cafwyd gair gan amryw o'r cyfarwyddwyr, a d'a genym ddeall fod y sefydliad yn dal ei dir yn rhagorol. CYSTADLEUOL.—d>ydd Gwener cynnal- iwyd cyfarfod cystadleuol yn Nighapel Carmel. Enill wyd gwobrwyon fel v canlyn :—Adrodd, 1, Gladys W. Jones, Turnpike Uchaf; 2, Annie Harker. Canu, "Plant bach thn, y, ddaer," 1. Hilda Al. Thomas; 2, Dora. Ellis, Tair torth geirch, Mrs Davies, Turnpike, Canu, "lesu Grist ein Ceidwad," 1, Alary C. Ellis; 2, Hilda 1. Thomas a Cadwaladr (Roberts. Ysgrifenu Psalm, Robt. H. Thomas., Tyn y Fforda, a John, WT. Owen, Farm Yard. Dysgiu y Rhodd Mam, 1, Annie Harker; 2, John W. Owen, Flarm Yard. Menyg, "Gwen o'r Glvn." Bu nifer fawr yn crwledda ar y te a'r ddknteathion barotowyd gan gatedigion, yr achos yn v lie.—IDechreuwyd eyfarfod vr hwyr am ychydig wedi chrwech. Agorwyd y cyfar- fod yn swynoL gan Mrs Henderson' Jones6 Wele v dvfarniadau — F.nelvn, "Hen langc," Mr David Wynne, Athrahv Gosen. Adrodd', Mr Robert Morris a (Aliss Al. Jones, 42, Den- bigh-street. Pedwarawd, "Ti wyddost beth d'dvwed fv Nghalon," Parti o Bethel. Penill- ion. Dewi Tudur, Bettwsycoed, ac Idris. IPrif draethawd. Mr Parry, Ffrftb Arw, a G. JR. Williams. lCafwyd datganiad o "Pam na ddaeth Llewelyn," gan Mrs Henderson Jones. Darllen darn heb atalnodi, iBrodor o Pen- machno. Adrodd. "'Bedd y Dyn Tlawd:, Mr Cadwaladr Roberts, Bryn Ale Hyn: 2, 1.iss .Susannah Davies. Turnpike. Canu Hen Bennill adroddai fy Nhad," Air Willie Jones, Llanrwst; 2, Miss Robertfi. MelIn y Coed. Areithio ar "Y Fellten," Mr Benjamin Thomas. Coetmor, Alelin y Coed; 2, Aliss Lizzie Ervans, Sychbant, Melin y Coed. Wythawd, Parti o'r Glyn. Y Prif Gystadleu- aeth Gora wl—Canodd dau gor, sef Pandy Tudur a Carmel. Dyfarnwyd y cyntaJf yn oreu.
M1NFF0RDD.
M1NFF0RDD. DTWEDDU Y TYLMH0R,—iNos Fercher. dan lywyddiaeth MT Wm. Morris Jones, caed gwledd a chyfarfod amrywiaethol i ddiweddu ■gwaith y gymdeithas am v tymhor. CymeT- wyd rhan gan y Alri Harry Owen, Brynder- wen; Hughie Jones, Osmond-terrace; D. Ed- wards, Tyddyn Llwyn; R. Isaac Jones, J. Morris Pierce, a Richard Roberts. Yn swydd- ogion y gymdeithas at y dyfodol, dewiswvd yn llywydd, Air Richard 'Roberts is-lywydd, Mr Richard Evans; ysgrifenydd Mr R. Isaac Jones; trysorydd, Air J. Morris Pierce; a Capten J. Williams a'r Alri G. Williams a. G. ,1.1. Griffith yn athrawon.
NANTLLE A' CYLCH.
NANTLLE A' CYLCH. TY'NU LLUN Y CYXGHOR.—Prydnawn Llun bu Air R.. Owen. Talysarn, yn gwneyd gwiasanaeth nodtedig i'r Cynghor Plw)1f trwy gymervd darluniau o'r aelodau, a swyddogion eraill) v Plwyf- „ ANlRHYDiF.DD T GY,GHiORWR. — Yr wythnos hon mae Mr J. H. Griffith (Arfonydd), ysgolfeistr Nebo yn cynrychioli C^Tndeithas AtliTawon Dosbaxth Penygroes yn Xchynad- ledd Genedlaethol Athrawon I.loe.gr a Chymru vn ;Rhydvohain. ARHIOLIT.—Dd'vdd Sadwrn. cynnaliwyd yr Arholiad IS'irol yi'iKrlyn ag ysgolion Sabbothol y Methodistiaid Calfinaidd 'yn ngtwahanol' ben- trefi'r Dyffrvn Deallwn i'lu ytmgeisio ymhOlb un o'r canoltannau-Nos lau, yn Llanllyfni, bu arholi ar "Wybodaeth gyffredinol am Ddyffryn Nanitlle," ar gyfer v Gylchwyl Lenyddol gynnelir yn Salem ganol BbTill. A CEIR Y SlAjSSIIWN I BENlYGiROEtS? Xos Lun bu Cyfarfod D'osbarth (AL C.) Dos- barth CJynnog' yn ystyried v mater uchod. Deallwn anai yr hyn benderfynwyd ydoedd' 1 ddixl a'r mater ^erbron holl eglwysi yr enwad yn v cylch i gael eu barn arno. GWAELEDD.—Cwyno ami glywir yma'r dlyddiau hyn, a chyfer'f'ydd iliaws ag angau. Yn ystod yr wythnos ddiwedal bu iarw Mrs Sarah O wen, (Joun'ty-ro^d, Peny^groes; a Air David Rogers, Talysarn. yr hwn a ddioddefodd igystudd neilkmol o faith a thost. Al ARW ïDYSECHLFHOX ARFO'N.— 'Ih'ydnawn Gwener yn Eelingerrig bu fa.rw Mrs Gwladys Jones (Eurfron Arfon) yn ctra sydyn I oddiwrth ymosodiad o'r eisglwyf. Yr oedd yr vmadawedig yn dywysoges yn myd yr adrodd er's anrryw riynyddau, ac wedi cipio llu o wobrwyon eistedci'fodol pki-ysig. Tua chwe mis yn ol y priododd a Mr David Jones, Felin- gerrig. TEAILYDDOL.—Xos Iau cyfarfu y TemJ- | WH Da dan Iwyddiaeth yPrif Demlydd EJlis K- Jones. Cafwyd llith ar y Wraig Rmweddoi ■gan Mrs D. Pearce, a'r Llywydd. Adroddwyd gan Aliss Euronwy SUloberts. Mri John Owen, a James Jones. Cafwyd perUormiad dyddoro) j ican Air D. W. Davies ar hanes ei daith yn yi 1'nys Werdd. ac anogaeth i'r leuenctyd ar pa fod'd i dreulio eu awvliau. CYMDEITHAS LlvXYLDOL TAXR'ALLT. —Xos Iau, dygwyd tymhor y Gymdeithas flodeuog hon "1 derfy'n. Cyfrannogodd: yr vr aelodau o wledd ddanparesid gan \chwior- yd'd, ac yn dilynol, cawd cyngherdd dau arwginiad Mr R. 0. Roberts, gvda Mr Evan P. Grifliih yn v .gadair. Canwyd yn ystod y cyfarfod gan Misses Janet Hugilies, Louie Williams, Blodwen Wiiliams, ac Ifor Aledi. gan yr hwn y cafwyd liefyd adroddiad. Y Duddugwyr yn y gwahanol gystadleuon g -yr oeddynt Alri Alorris W. Jones, Richard H. Jones, Daniel O. Jones. Gwasanaethwyd fel beirniad gan -Gwelltyn, Air Griffith Thomas, Henrv Williams, a D. 0. Jones. 0YrFARIF0D CYSTADLEUOL—Nos Wener, j yn Xelbo, cynnaliwyd cyfarfod cystadleuol i ddiiweddu tymhor y Cyfarfod Plant a'r Dos- barth Darllen. Cymerwyd y gadair gan Air YM (David Griffiths, Post Office, ac arweiniwyd pan Air O. Ellis Jones. Cafwyd cystad'leuon dydldorol a bu y Pwyllgor yn hynod o hael yn eu gwobrwyon. Y beirniaid cerddoiol oed-d-, ynt,: Alri David E. Evans, Fron Diron; Robert R. Roberts, 'Pantyglas; a beirniad yr adrodd, Mr Owen Morris (Owain Aleuirig). Cafwyd anerchiad gan y Cadeirydd ar yr ach- lysur o ddiwreddu tymhor v Dosbarth Darllen. a ehafwyd perfformiad maith a meistrolgar gan y Cor dan arweiniad AIT John Phylip Jones (arweinydd v gan). Car iad Alam oedd y dernyn. Cvfeiliwyd gan Air Al. iR. (Roberts, Ty Newydd. Fercher, yn Neuadd Drefol Penygroes, rhoes y Cor Undebol, dan arweiniad Air T. T. 'PoweTl, berfformiad o Twelfth Al ass" (Alozart). Cadeirid gan! Mrs W A. Daribishire, gan yr hon v cafwyd anerchiad teilwng. Arweiniwyd yn ddeheuisr gan Air D. R. 0. 'Prytherch, LA.. prifathro'r Y sgol Sir vn AflienygToes. Cymerwyd rhan- nau arweiniol yn v perfformiad ,cran Aliss Williams, Talysarn { Miss Ala<gn<ne Powell, Nantlle; Miss Jane A. Alorris a "Mrs Jennie Parry; Mri G. W. Francis, John Al. iParry. R {R.. Thomas, a G. J. Roberts. Y cvfeilydd oed'd Air G. G. Owen. Talysarn. Elai'r elw i gronfa'r mammaet-hod yn Nyffryn Nantlle. Rhoes v cor eu isrwasanaeth vn rhad i'r dyben teilwn<r, a theim'lir rhwymedigaeth~ iddynt yn y Dyffryn yn gyffredinol am eu trafferth.- KÜ8 Sadwrn. yn yr xin man, cynnaliwyd cyn'gerdd ehisenol, i gynnorthww brawd o "Llanllyfni" sydld mewn llcsgedd er's tro. Cymierwyd y is^adadr gan Mr W. M. Jones, ac arweiniwyd gan v Parch W. E. Jones, rheithor. Dycrwyd v cvu'serdd ymlaen ean Misses Annie (Etoberts, Nell W. Griffiths, Mri iR. W. Jones, S. W. Jones, D. D. Jones. W. 'S. Jones, a pharti da.n arweiniadl Air R. Lloyd.
PENRHYNDEUDRAETH.
PENRHYNDEUDRAETH. Y CYXGITOR PLWYFj.—Cyfarfu yr hen ^fynghor yn ei eisteddiad ola-f nos Fawrth. L!ywyddi>4 gan Mr David Griffith, yr hwn, g-yda'r Mri Rees Daniel, Evan Richard, John Pierce, a W,^Jones' (Ffestinfab), sydd yn ter- fynu eu haeiodiaeth.—Hy^bysodd y Clerc y I f^i^iwyd tan ofal ai gweinyddia.d yr hen Gynghor 440p, gan olygu Than o'r benthyc- iad.—Diolchwyd yn gynhes i'r cad'eirydd a'r aBeodau ereill oedd yn -,ynineillduo.-yrtyr- iwyd adroddiadau y pwyllgorau, a phasiwyd lpend-erfyniadau. Yr oeddf taiflen presennol- deb yr oil o'r aelodau am y flwyddyn wedi bod yn bur dda.
PENTREFELiNII
PENTREFELiN II GWLEDD.—Rhoddodd Mr a. Mrs F. Jones wleddfa de rhagorol i blant yr Ysgol Sirol a phobl ardal Pentrefelin prydnawn Ia.u. Mwyn- hawyd y wledd, T,TI neillduol gan y plant. Yn ddilynol cafwyd caneuon difyrus ac adrodd- iadau gan. y plant. EfeTyd cafwyd anerch- iadau gan Mr Ellis Williams,, Roberts, Al- bert House, a Mr Brown, Garegfelan. bert House, a Mr Brown, Garegfelan.
PORTDINORWIC.
PORTDINORWIC. CYFARFOD PItEGEaMT,- ) Y BEDYDD- '^TTR.—Nos jlau a dydd Gwener v Groglith, cynnaliwyd cyfarfod pregethu gan y Bedydd- wyr. Yr oedd v weinidogaeth yn nerthol. POOFEDTGAETH.-Boreu laTi daeth y new- ydd trwm fod geneth" bach Dr a Mrs Edwards wedi marw yn hy-noct" sydyn. Hon ydyw yr I ail i'r teulu ubbod golli trwy flngau. Al ARW OiLAEITH.—Prydnawn. Mawrth, bu farw Missi EiTen Williams. Ychydig amser vn 1 ol edrychai yn siriol ac yn llawn bywyd," a 1 thorwyd hi i lawr yn mlodau ei dyddiau. Bu yr angladd bpreu Iau yn Mvnwent Llanfairis- gaer. Gwasanaethwyd gan y Parchn J. E. j Hughes a Griffith Owen, Post-office I YSGOL Y CYNGHOR,—Nos Fercher gwys- iwyd amryw o rieni o flaen y swvddol,, gor- fodol (Mr Jones) a'r rheolwyf i roJdi rheswm dros absennofldeb eu plant o'r ysgol. Addawyd diwygio yn y dyfodol -an bawb oddigerfih un wraig, yr hon oedd yn hynod ystyfnig. YAIADAWHD Y iP A-ROH W JONES, B'ETHANIA.—Mae y Parch W. Jones yn symud o'r ardal yn Mai nesaf i Gaernarfon. Chwith- genym golli cymeriad mor gryf a Mr Jones. 'Bu yn gwasanaethu yr achos yn Meth- ania am dros 30 imlynedd. Efe oedd ysgrifen- ydd y Fei'bl Gymdfeithas er's llawer o amser. Sibrydir mati ei olynydd fel ysgrifenydd i'r Feibl. Gymdeithas fydd y Parch Griffith Owen.
PORTHMADOG.
PORTHMADOG. HYSBYSIADAU A NEWYDDION.—Dwbynii hysbysiadau, arehebion, a newyddion yn ddyddiol yn Fferyllfa Mr lror J. Jones, M.PJS., yn Snowdon-street, ganddo ef A D TvnELrychioJYdd, Ffestinf ab. AJP HARI.Nos Fercher, bu yr adroddwr uchod yn y Neuadd Gyhoeddus. Canmolid ei allu yn fawr. YR ARDDANGHOSFA.—Y mae Mr John E. Greaves (yr Arglwydd Raglaw) wedi cydsynio i fod yn llywydd yr arddangosfa eleni. COFIER am Eli Croen Celt at goesau drwg, y piles, plorod, exzeiia, etc., 7!c a Is lie. Ifor Jones, Snowdon-street, Porthmadog178 OLYNTJ.—<Mr Alallet, o Aberhonddu, sydd wedi ei apwyntio yn olynydd i Mr Wim. Hughes, PTeswylfa, fel arolygydd Cymdeithas Yiswiriol y Prudential yma. Y PWLPUD CYMREIG.-Dyma oedd testyn anerchiad dyddorol iawn, nos Lun, gan y Parch W. Lloyd Davies, Talearnau, ynEbenezer (W.), pan y Ilywyddai y Parch iE. Jones. OS am Eirst-CIsise jUretses, H. Erana and Co., London Warehouse, yw y lie am danynt; hefyd pob math o d wyd dau drapery Snowdon-street, Portmadoc.4,39. GfOBIEITHiLU Y CAlPlHL OOFFA.-Nawn Alercher, bu gwledd a chyfarfod terfynol yr uchod yn yr ysgol. Air Hugh Hughes, Park- square, a lywyddai. Caed adrodd, canu, a chystadlu. a'r oil vn fvwiog iawn. HANES YR EGLWYS/'—Nos Tau, pan y llvwyddai Mr John Lewis, traddododd y Parch I W. T. Ellis, B.D., yrolaf o gyfres o ddarlithiau rhagorol aT y testyn uchod, a diolchwyd iddo am yr oil gan y Llywydd, a Mr H. Llewelyn I Jones. Y LLONGAU A LLWYTHI.—Y mae Thai I o'r llongau wedi myn'd, ac a y gweddill cyn diwedd yr wythnos hon, yn llwythog o lechi, i wahanol borthladdoedd tramor. Go dywyll 1 ydyw hi am archebion ar ol y rhai hyn, a phar- ha y cronfeydd yTi fawr iawn yn y wharfs ar chwareli. I MYi'D I SAN FTRiAtXlOISCO.—At amryw o wyr ieuainc anturiaethus y dref y mae Mr Hugh Llywelyn, mab hynaf Capten Llywelyn, yn ymfudo i'r ddinae fawr uchod. Yn eglwys y Garth a'r Gymdeithas Ddiwylliadol, bu ffar- welio cynhee ag ef a dymuno ei Twydd yn fawr. METHDALIAD.—Arholwyd A. Kirkhope, pobydd. > flaen y Cofrestrydd {Mr Thomas Jones). Ymddangosai Mr T. Garth Jones trosfo. Yn ateb i Mr Tobias, dvwedai mai 1'wm ei ddyled. oe- d N I p, a 114p ar gyfer hyny. Cychwynod. • ei fugneq hob gyflalaf yn 1893, a bu eolledioi. a gwendid masnachol. Cau- wyd yr arholiad. TERiFYiNU.—lYn Xghymdeithas y Tabernacl a'r Garth nos Fercher, cynnaliwyd cyfarfod- ydd terfynu, tan lywyddiaeth Mr R. Davies, C.S.. a'r Parch W. T. Ellis, B.D. Wedi y gwleddoedd, caed cyfarfodydd amrywiaethol i adrodd, canu, etc. Cymerwyd rha.n yn y Talbernacl gan y Mri R'. Roberts, Tom Davies, Goronwy O. Lloyd, H. G. Jones, J. O. Hughes. David Johnstone, D. 0. 1. Roberts, a Miss J. A. Roberts. Yn y Garth, cymerwyd rhan gan Mrs G. J. Thomas, Gwalia House Alisis Francis (athrawes), Mr Ezra. Lewis, etc. PR IOD AS. —(Dydd Sadwrn unwyd mewn glan brioda.s yn Alhemei, Tremadoc. Miss Laura Ann Williams, 17. Xew-atreet, Porth- madog. a Mr Evan Owen Jones, Bronyfoel, iLlanifrothen. Gwasanaethwyd gan Parch W. T. Ellis, B.D., a'r Parch W. R. Jones. Llan- frothen. Gweinyddwyd ar y par ieuanc gan Aliss Prichard, Ffestniog. a Mr Alorgan 1. Williams. Wern, Llantrothen. Riioddwyd y briodferch ymaith gan A1 r W. R>. Owen, F.I.A., Estates Office, Trelfynon, a; ar ol y gwasanaeth cafwyd gwledd 11 nhy y briodlas- ferch. Aethr a Mrs Jones 1 Fangor i dreulio eu mis mel. !Yr oedd yr anfh-egion Y11 Uuos>og iawn. Y'AIGOAIWEST.—Nos Fercher bu aelodau Cymdeithas Tabernacl yn cynnal ymgomwest, ar derfyn y tymhor, tan lywyddiaeth Mr R. Davies, C.S., yr hwn a roddcdd anerchiad. da. Caed can a chydgan gan Mr R. Roberts a'i gyfeillion, o Hebog-view, a chan gan Miss J. A. Rebels; ae 'adroddiad gan Goronwy O. Lloyd. Cynnygiwyd llwncdestyn Y Gym- deithas," gan y Parch J. J. Roberts, a Air J. Owain Hughes. Bu cystadleuaeth canu can bwrpasol i'r ymgomwest, a Miss Purnell enill- odd. Caed can gan Mr J. Lloyd Humphreys, a pedwarawd gan gwmni o'r aelodau. PERSOXOL.- Y mae Mr John Jones, gynt o'r Cross Key, Pentrefelin, wedi ei benodi i fyn'd i Wlad yr Haf i wasanaethu fel meistr gwaith mewn tloty.—Ar ddydd Gwyl Dewi yr oedd Mr R. Glanrafon Jones, arweinydd y gan yn hen Gapel y Dre', yn arwain cor o Gymru a nifer o wyr ieuainc y dref yma yn- ddo yn San 'Fran cis co.os Fercher darfu i Gymdeithas Ymdrech Grefyddol y Garth, trwy law Mr Hugh Jones, gyflwyno i Mr Hugh Llewelyn, mab hynaf Capten Llewelyn. weithiau Josephus, fel arwydd o'u parch iddo cyn ei fvnediad i San Fi-aiieisco.-Y mae Mr Albert E. Hughes, un o fechgyn dymunol y dref wedi hwylio gydag ef i'r Gorliewin '-Y mae Mr John Parry Williams, Mount Pleasant, newydd basio fel "second mate" yn LIundain. TERFYrNU Y rhyw gant o aelodau Cymdeithas y Garth, etc. nos Fercher, yn terfynu t.ymhor tra llwyddianfHJs ar waith y gymdeithas ddiwylliadol mewn gwledd a chyfarfod amrywiaethol. tan lywyddiaeth y Parch W. T. Ellis, B.D.. Yr oedd y darpax- iaeth yn rhagorol. Cymerwyd rhan gan y beirdd. y Mri. W. Griffith. Edward J. Edwards, Evan Davies, Jones, gorsaf-feistr; Jones, Central Shop, a Williams, y Bank. Y cantor- ion oeddynt: "-NtT-,R jG. J. fThomas} (Gwalia House; Alisa Francis, Mr Ezra Lewis, Mr Thomas Williams, a Miss Griffith yn cyfeilio. Caed dadl pan Miss Lizzie Jones, Penclogwvn, a Miss J. E.Griffith, Greaves Wharf. Enill wyd yn y gvstadleuaeth gan Mr Evan Hughes, Yn- ystowyn, a Miss Jennie Jones, Rhiw House.
PWLLHELI.
PWLLHELI. PWYSIG i rai yn priodi ac yn dodrefnm tai. Does dim amlieueeth nad yn Pretoria Ware- house, Pwllheli (gyferbyn a Train S. Andrews), y ceir y dewisiad goreu yn Xghymru. Dwstuiau I o cwpbyrddau gwydr o bob mamt, na welwyd eu harddach erioed- Pob math o chesta of drawers, byrddau a chadeiriau, sofas, etc. Hefyd, ujgemiau o bedroom, drawing a duuiiug- room suiws; ugenuau o wlAn heiyrn, flocks a phlu, yr oil yn cael eu gwerthu am brisiau teg a goaest.—John C. Jones, Perchenog.—596 PEP.SO-NOL.kr ei ymadawiad, anrhegodd gweithwyr y iborthfa y cyfrifydd, Mr Martin, ag oriawr aur a cigarette case, ac enw Pwllheli yn gerfiedig arno. Cyflwywyd gan Mr A. Blaktt f Thomas. ) EGLWTYr,SI (M.C.).—Difynwn a ganlyn o wahanol adroddiadau yr eglwysi a nodir Nifer aelodau Eglwys Penmount 537, cynnydd. o 15. Caslgwyd 528p.-Salem 529, lleihad 3; casgl- wyd 650p,—Nifer tan ofal y Parch O. Prichard, 272, lleihad 3; casglwyd 296.—Llanbedi-og, gweinidog, y Parch Wi. T. Jones, 171 o aelodau, casglwyd 19p, gyda 79p at y festri newydd. Rhydclafdy, aelodau 179, casglwyd 131p. ) LLAWT-FER.—Y mae cynnifer a thri o ddis- gyblion Air Llew. Davies eto wedi pasio yr1 arholiad uchod, sef, Mri Edgar Davies, Caxdiff- road; Albert White, New-street, a William Griffith. Llevn-street. SWTDDOGION.—Yn swyddogion Cymdeith- as Lenyddol Penmount at y flwyddyn ddyfodol dewiswyd v Parch J. Puleaton Jones, M.A., llywydd, a Mr W. J. Williams, ysgrifenyod. MARWOLAETH YR HENADUR R. P. | JONES.—Un o wyr mwyaf dymunol a pharchus j y dref oedd yr Henadur H. P. Jones (Heilig), II ac aelod ffyddlawn o'r Cynghor Tref er's blyn- yddoedd. Boreu Mawrth y bu farw, yn 74 mlwydd oed. Dioddefodd gystudd blin am amser maith yn dawel iawn. Ye oed-cl yn I swyddog eglwysig yn Nghapel Seion (W.). alS yn cymeryd dVddordeb mawr yn holl symud- iadau vr achos yn y lie. Gwnaed ef yn Hen- adur o'r Cynghor Trefol oddeutu naw mlynedd yn ol. Carai len a cherddoria-eth, a barddon- iaeth yn arbenig.
RHOS A,R CYLCH.
RHOS A,R CYLCH. YAIWE'LIAD. — Dydd MeTcher diweddiaf moriai v Parch R. Jones, Capel Mawr, ai ferch, Miss Annie Jones, ar fwrdd y "Baltic, I am America. DilACONL\TD. —Y Sul diweddaf bu Eglwys Fedyddiol Bethania, 'Rhos, yn dewis pedwar o ddiaconiaid. AT y rhai canlynol y syrthiodid y coelbren: -MTi E. Richards, Heol [1 awr Wm. Jones, .GTaafaen John Davies, Heol yr Eglwys; a Wm. Jones, Pant. GAD ARNHAOL. —Boreu Gwener derb\-n- iodd Mr J. J. Griffiths, ysgrifenydd Eglwys Salean, iPonciau, atebiad cadarnhaol oddiwrtn Air Wynne Jones, o ianrhaiadr-yll,N,iochnant {efrydvdd yn iNtgoleg Bala-Bangor) i'r alwad; unfrydol a anfonwyd iddo i ymsefydllu Y11 esigob arni. GWENER Y GROGLITH. —iBlwyddgwrdd Pregethu Eglwys Annibynol Mynvdd. Sion, Ponciau, yw yr unis? uchelwyl grefyddol yn ardal y llhos ar v diwraod uchod. Y prc- gethwy-r arbenig efeni oeddynt v Parchn. Peter Price, B.A., Dowlais; a D1. iRhagfyr Jones, Treorci. TreoTci. LLOY^D GEORGE.' — Y canlvnol gan Eilin Aled oedd yr en glyn buddugol (allan o 18 o ym'geiswyr) yn Liengwrdd Bethlehem a iSalem", Rhos, y dydd O'T blaen "Llovd.-George ein car g'wlad?aro!-hwn yw bau "pen v Bwrdd Masnachol; Un a,bl a'i iaith—dyn heb lol.- I forwvr, oefn anfarwoJ." AX'EROHI A I). —I deulu y d i weddar AIT Benjamin Williams, Ty Alon, Bhos, y cytiwyn^- odd Pabell Gobaith y Rhos," Urdd V IRechabiaid, anerchiad er cof am ei wasanaetn di-ail fel Trvsorvdd i'r Gymdeithas am un mlvnedd ar hugafn. Cafwyd anerchiadau gan Mri J- Edwards, y Prif-Lywydd Robert Jones (Ysgrifenydd); Parch E. Isfryn Wil- liam's, a-c ereiH." 'Derbyniwyd yr aneTchiad ar ran y teulu tran Air Robert- Jones, Gerddi Mon. TROSODD.—Erbyn hyn y mae Etholiad y Cynghorau tSirol, Dosbarth. a PMiwyfol dros- odd :a diolch am hvnv. Peth newydd yn yr etholiadau lleoli ydoedd' fed ymgeiswyr Llafurol wedi dyfod allan. Aflwydd ia.nai-p fuont yn sicr vn v Rhos—-yn yr etholiad Sirol a Dosbarth. Nid oes lie i synn at hyn tnae I y Rhos er's llawer o flwyddi. bron yn anad un man arall yn INgwynedd, yn 'Bhyd difin-dol i'r earn, ac yn undodol eu barn ar lywod-ddysg. SYDYN. — C^nnierodd marwolaeth sydyn ryfeddol le yn Heol Australia, Ponciau. ddvddi Alercher. ac un arall yn Nhref loan ddydd Iau. Daeth Thomas Evans, 62 mlwydd oed, sengl, o'i waith yn yr Hafod adref i'r Ponciau am 2.40 nawn' Mercher. yn cwyno garr boen yn ei frest. a bu farw vn mhen pum mvnyd wedi cyrhaedd y ty. Yr oedd yn .?d.yn tawel, caredig. a hoffus igan bawib a'i adnabu.— Gal wodd Mrs David Griffiths yn y ty nesaf ) Iweloo ei mha.m prydnawn dydd lau. ac nid cynt yr eisteddodd ar gadair nas v bu farw o trlaf y galon, fel y tybir. Yr oe-dd Mrs Griffiths VI1 un o aelodau ffyddlonaf Wesley- aid yn INhref loan, lie v mae cvdvmdeimlafi cyffredinol a'r teulu vn eu trallod dwfn. COBPHOLI.—X'os Fercher, yn Ysgol y Cvnehor. 'Ponciau. cynnaliwyd oyfaxfod 1 "'Or. pholi Eglwys newydd perthynol i'r Annibyn- wyr. Cymierwvd rhan yn y gweithrediadau gan y Parchn 0. J. Owens. Ponciau a Bhos- tvllen R. RobeTts,, (Rhos; R. Peris Williams, Gwrecsam T. Roberts, Wydd-gri-icr- T. E" Thomas. Coedpoeth E. Evans, Wern; Huw .Parri, Rhos\*medTe. AnThegodd nifer o'r chwiorydd VT Eglwys a llestri Cymundeb newy-dd hardd a chostus. Ffaith ddvddorol yw corpholwyd yr Eclwys ar yr un dvddiad aig y bu farw Williams o'r Wern/' cad- g oddiwr Anmbyniaeth yn y Rhos a'r cylcl Alae yr Eglwys wedi prynu darn o dir vn He, y Frenhines i adeihwi'u arno (iapel newvdd • hyny mor tuan ag y bydd vn bo.ui.
I TREFRIW.
TREFRIW. ANRHYDKDDU CY^AIRO.— Mae Air J. J Thomas, brawd Air Hugh J. Thomas, Ty New- ydd, Trefriw, yr hwn sydd yn oruchwyliwt; chwarel yn Cumberland, wedi ei wneyd vn L'stus Heddwch. A1AR"W OLAETH.—Xos Fawrth. bu farw Aliss A E. Hill, Plas Cae Coch, yn 87 mlwydd! oed. Yr oedd yr vmadawedig 'wedi bod yn ft-rigo yn Nhrefriw am 70 mlynedd, a hi oedd y cyntaf i weithio y gwaith enwog a adwaenir fel Alwn Cae Coch. iPriddwyd ei gweddilliort ynMynwent Eglwys St. Alair, Llanrwst, ddydd Sadwrn. L LI-;XYI;'J)'( My,. ^I)vd d Gwener V Groglith cynnaliwyd gwyl lenvddol a cher dc.oro1 Gobeithlu Ebenezer. Yn v prvdnawi ihoed gwledd i'r plant gan Airs Jone*s. Bee nive, a bu y Parch Henry Jones yn anrhegi /v k a am eu presenoideb yi y Gobeith™. Yn yr hwyr c-a,ed cvfarfod cystadleuol 0 dan lyw^kliaeth v gweinidog, y Parch H. Jones, ac arweiniad Mr R E. Thomas. Hill Crest. Rhoed enwau nifer o'r plant oedd wedi enmll y gwobrwyon am v gwaith wnaed yn ystod y ^amalf. y' ddau gvntaf oeddynt:— Ed. T Roberts, Bryn Afon; 2,Wijfred EJwy House. Wela y dyfarniadau :—Adrodd. BOD amser ar ol," 1. Annie Williams, Uwch y Don; unawd, Annie Charlotte Roberts, Bryn Afon adrodd' emyn, W. Jones Tan y Coed; unawd, Ph. Roberts. Bryn Ysgol; ysgrifenu testynau pre- gethau, M. >E. (Roberts, Bryn Afon eto. i rai dan 16. G. Williams, Uwch y Don; crynhocLeb i rai dan 20 oed, iSamuel Williams. Caecoch; deuawd i rai dan 16. Ben Jones, Y'sgiibor, a | Gwen, Bryn Gelan motor scarf, Huth: W imams, Caecoch; calico patch, A. Williams, Uwch y Don vmarferfed ar y modulator. Ph. tRoberts, Bryn Yssol traethawd ar Hanef iSamuel, iSam Williams. Caecoch, ac Ed. T. Roberts, Bryn Afon unawd i rai dan 16 oed T. Ellis lOwen, Bryn Goleu traethawd, Hanei Bvwyd John Bunyan, Miss M. E Evans Wern arholiad ar Taith y iPererin, James E\ans, Elwy Houee; i rai dan 13 E. J. Roberts. Bryn Afbn; i rai da.n 11 'oed A. Charlotte Roberts, iBryn Afon oorau pliant Trefriw, dan arweiniad Mr Rd. Fvarm; hoiiadau ar Hanes Samuel. Williams, Caecoch: deuawd', Mri R. Roberts, ITyfndle, a P. -Evans, Trefriw-terrace freehand d'raw- T- 'Ellis Owen v prif adroddiad Rd:. 's'' darlien daTn "heb ei -ataLnodi." iSam Williams; araet'h ddifvfvr. Sam. Williams- cyfarwyddo teithiwT. Wilfred Evans- her unawd, Miss Ljzzie Williams. Canol v Pen- tref: canu co.rawl. Cor y Brvniau, dan arwein- iad Mr J. T. Evans, Ribbo.
TOWYN.
TOWYN. ICYFAJRFOJ) -PLAXT YR YSG Fercher, cynnaTIwyd cyfarfod blynyddol plant YsgoI y C'vugh<)r. Ca-deiriwyd gan Mr T. P. Lloyd (B.). Y mae y cvfarfod hwn yn oael edrych yn mlaen ato, a chymerir dyddoi-deb ynddo drwy y dref; ac yr oedd yr Ystafell Gynull yn oriawn o wrajidawyr aeth y plant arwy eu tasgau yn a-rdderchog, ac vn elod i'w prifathraw, Air W. Pryet- Williams, a'i gyd- athrawon. Rhoddw-yd ^t.lysau arian i ddfcu- .,rain o ysgolorion am gadw yr ysgol yn Uawn NEWYDD PRUDD. 'Yn gynnar foreu Alawrth daeth y newydd prudd juia o Lundaia am farwolaeth sydyn Miss Helen Daniel, tryd- odd ferch y diweddar Mr Owen Daniel a Mrs Daniel, Brynhyfryd, a hi yn 58 mlwydd oed. Ymddengys fod Miss Daniel er's rhyw dair wythnos yn ol wefi myned i fyny i Lundain i Yspytty Guy, i gael triniaeth feddygol, ac yr oedd canlyniad v driniaetfi yn llwycUfiannus' ar y cychwyn ond yn sydyn bu cyfnewidiad, jb,d,a cthajvlyniadau marwol nos Lun. Dyg- wyd ei gweddillion yma nos Fercher, a chy- irwrodd ei bar wyl 'fanghyhoedd) le ddydd Gwener. Cydymdeimlir yn fawr a'r teulu yn eu profedigaeth chwerw. yn 4willidulo a'r fam weddw, yr hon gydd yll wan ei hiecliyd.
TREMADOGx
TREMADOGx cynnaliwyd pyfarfod ilenyddol Peniel dan lywyddiaeth Mr henry Jones, arwerthydd, ac arweiniad Mr D. Williams, Ivy House, Porthmadog. Wele y pnf enillwyr Prif draethawd, Mr Owen Jones traethawd 1 ferched, Miss E. Llovd pemll'ion, Air H. Jones, Penrlyyn endyn Mr 1. Lloyd. Tremadog; adrodd, Mr H. "Roberts, Tremtadog; parti o wyth, Parti R. O. Jones; unawd soprano, Miss M. G. Griffith TaJ- sarnau; unawd tenor, Mr J. W. LLovd' Tre- madog; unawd .baritone, Air Wm WiUiame Llanifrothen, a Mr Robert. Jones, Porthmadog deuawd, Lizzie Evans ac Elizabeth Evans' tremadog; cor buddugol oedd Criocieth dan arweiniad Mr Taliesyn Griffith.
LLOSGIAD Y 'CARNARVON CASTLE.'
LLOSGIAD Y 'CARNARVON CASTLE.' DIODDEFIADAU AR Y MOR. -MEWN CYCHOD AM 24 0 DDY.DDIAU. GLANIO YN AWSTRALIA. Y mae manylion pellach wedi cyrhaedd am yr uchod, a'r cUodd-eiiadau ofnadwy yr aeth y morwyr anffodus trwyddynt, dioddefiadau i barodd i ddau ohouynt golli eu bywyda^ Ar ei thaith o Lerpwl i Melbourne, yr oedd y "Carnarvon Castle," llong a berchenogir gan Mr Robert Thomas a'i Gyt., o Lerpwl a Chric- cieth. Ar yr 31ain o Ionawr, yn y Mor Indi- aadd, ac o fewn i ryw 1,000 o tiUdiroedd i Awstralia, gwelodd Capten Jones, gwr o Borth- madog, a Mr Lewis Davies, y prif swyddog fod llwyth y Hong ar dan. Am bump neu chwe awr buwyd gyda r sugnedyddion, etc., yn ty- walJ,tt dwfr i mewn iddi ac yn gweithio yn caled i'w ddiffodd, ond y tan a orfu. Aeth y Hong a'i ohynnwys yn on crynswth lloegedag, ac erbvn boreu tran- noeth, pan dorodd y wa wr nia gellid meddwl am feiddio esgyn iddi. Yn fuan yr oedd y ddau gwch perthynol iddi, tan. arweiniad y ddau swyddog a nodwyd, ar v weilgi fawr, wedi colli pob peth o'r bron, ac yn ceisio hwylio aon y lan, gan ddisgwyl am waredigaeth gan ryw long; ond yn ofer,. Am P4 o ddyddiau buwyd at drugaredd y gwynt. Yr oeddis wedi rhanu y bwyd a'r dwfr ffres rhwng y ddau gwch, ond nid oedd yn ddigon am hanner yr amser y buwyd ar y mor, ac yr oedd dioddefiadau y oynion druan yn ofnadwy, a bn farw dan ohonynt. Yr oedd ereill cyn y diwedd, er yfed dwfr hallt, bron colli eu synwyrau, a by defn- yddio arfau. Bu engTaipht arbenig vn hanea run dman. ond caiodd "lymaid o ddwfr oer i oen ei dafod" a llareiddiodd. Am y saith niwrnod cyntaf bu y ddau gwcK yn cyd-hwylio, ond ar gyfrif tymestl a god- pi y nos, bu ysgar, a chollasant eu gilydd ac mewn dau .borthladd gwahanol v elan- rasant yn Awstralia y cyntaf yn Tremantle, a r nail, yn ddiweddarach, sef un v Cadt^n Jones, yn Point Naturalist*. Dyma enwau y dynipn oedd yn nghwch yr ail swyddog; Mr Lewie Davies, H. E. Higgs, prentis, 17 oed; A. Anderson, Lerpwl, cogydd, 41. A. >Alson, saer o Norway, 42; R. Irvirur tn'K l J' °ray' A B Washing! ton. 25; J. E. Davies, Caer, 84- A W A.B., Gwlad yr Haf. 39; W. N.' Hallon* t> a' 37: J Martin, A.B., jjujl qq' R- A. Beavan, A.B., Torquay. 23. Yn nghwcfc 3 ij •IoT,<'s, sydd yn 60 mlwyd<f oed yr oedd M. ail mate, o Ogledd Cvm'ru • Owen Ellis, stiwart., Poijt-hmadog, 60; B » Saunders, prentis, Manchester, 17. H. TJ. more. prentis, o Bdinbunjh, 16 E. Evans, prentis. o Dublin, 18; a'r rhai cknlvnol 3 forwyr profiadol: Lloyd a Daniel Jones meih ,on y Bhingyll Jone,, rath Tmel Farrow; A. Beswickf hefyTj apt en caredig yn fawr. Ond y maent, oil yto el gofal tyner a dyngaror yn y sefvdliadao fel aTwtr^ ?! ° ^d^ DWdefasant Si m v, ?a mai mk° P^refelin vw Mr M. Roberts, y mate. Croesawir hwv 'oil yn eu cartTefi pan y byddant. abl i ddod ididynt'.
[No title]
Mae Mr Geoiye TudorT^vfreithiwr [Aber- Bu y di-weddar Owen. Jones. Tv yn A chaercrvbi ddydd Sadwrn. y r ™ 0 r amaethwyr nVwyaf Uwydd- lanus yn Sir Fon. Yr oedd yn 72 mlwydd oedU