Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
9 articles on this Page
Advertising
ø "Papur Pawb.' rRIS CEINIOQ. Rrif 709. Mawsrth 30, 1907. MAE SON AM DANYNT— Air E. Oarno Morgan, Ynfysybwl, gyda Bywgraphiad a Darlun. &YR HANESIOX DIEYRUS — Plant y Rhew. Bob a'i Dair Cariad. Hyfrydwchi Dynolryw. Dim Amser—Pain ? Materion Teuluaidd. Arian Llogell i Blant. RHIAN Y RHOS. (Gan Allen Raine.v Penriod VII.—O'r Ffair. TIPYN 0 BOBPETH.; WIL BACH AIR DRAMP VI.—Y Ddihangfa. STON DAFYDD A'I HEN GAR IAD. (Stori fer). FFBAETHEBION, PLANT Y RJREW. (Stori fer). BARGEN DAFYDD WMFFRE. (Stori Fer). BALEDI HANES. IX.—Gwenllian. {Barddoniaeth.) Y TY A'R TEULU, DARLUNIAU O'R FFASTYNAU. BLODATJ BARDDAS. Cyhoeddwr: — DANIEL REES, CAERNARFON. DEUTISOL: PRIS 8WLLT. Y TRAETHODYDD CYLCHGRAWN SAFONOL CYMRU.. gEFYDLWYD YN 1844 Gan y PARCH LEWIS EDWARDS, D.D., BALA. ERTHYGLAU GAN BRIF YSGRIFENWYR CYMRU. CYNNWYSIAD RlHIFYN MAWRTH. Owl ad Machlud Haul. Gan yPareh Evan Jones, Caernarfon. STfurfiad ac Adfeiliad Brenhiniaeth Israel. Gan Mr R. W. Jones, Garston. (Barddoniaeth a Beirniada-eth. Gan Anthropos. Y Diweddar Mr Samuel Smith. Gan Huwco Penmaen. Teml Anrhydedd. Gan Powyeon. X Beibl Cymraeg. Gan Mr E. Morgan Hum- phreys. Dr Edward Williams. Gan y 'Parch H. Elvet Lewis, M.A. Ffydd a Chred. Gan y Parch R. E. Rowlands, M.A. Cymundeb a Natur. Gan y Parch William Hobley. Anfoner pob Archebion i BWYDDF A"R HERALD CAlRNARJTVtf. Y GYMRAES. Y GYMRAES: Dan Olygiaeth Ceridwen JL Peris. Cyhoeddiad Misol Daxluniadol i Ferched Cymru. Yn cynnwys Yegrifau, Bardd- oniaeth, Dadleuom, Coginiaeth, Gwybodaeth dyffredinol, ac Adroddiad Undteb Dirwestol iMerched Gogledd Cymru. Pris Ceiniog.—Cyf- eirier pob Archebion i E. W. EVANS, Ar- praftydd, Dolgellau. Y LLADMERYDD YLLADMERYDD: Cyhoeddiad Misol at t wasanaeth yr Y&gol Sabbothol, dan olyg- iaeth y Pacchn. Evan Davies, Trefriw D. M. Phillips, M.A., Ph.D., Tylorstown, a D. Jen- fens, Mus. Bac., Aberystwyth. Pris Dwy <3einiog. Yn ystod y flwyddyn nesaf ysgrifenir Esboniad ar Matthew,—y Maes Llafur, gan y Parch M. Margam Jones. LLwydcoed, a gofelir 8m i'r esbouiad fod y cynnorthwy goreu sydd yn bosibl ei gael i'r dosparthiadau, ac i baratoi ar gyfer yr Arholiadau. Bydd v Parch ETaa Diaviee yn parhau i ysgrifenu Nodiadau Amryw- iol, yn y rhai y cedwir y darllenydd yn gyd- n&byddus a phethau pwysicaf y dydd mewn bedrniadaeth a. llenyddiaeth Feiblaidd. a. phob darganfyddiad fvdd yn taflu goleuni ar y Gyf- rol Ddwyfol. Yn "Nghwrs y Byd" gan Dr Phillips ceir hanes pob darganfyddiad gwydd- onol o ddyddordeb, a sylw ar ddadblygiad y meddwl dynol ymhob can gen o wybod aeth a chelf. Heblaw y ddwy gyfres fisol hyn, ceir hefyd ysgrifau gan y Parchn. J. T. Jones, B.A., B.D., Lianbrynmair; W. Evans, M.A., Pembroke Dock; Isaac Jones, Nantglyn; H. H. Hughes, B.A., B.D., Caernarfon; W. T. Eillis, B.A., B.D., Porthmadog, a nifer o Bre gethau gan y diweddar Barch David James, iLlanerurwg. Cyfres o ysgrifau ar yr Adgyfod- iad gan Dr Phillips, ac amryw o erthyglau er- aill ?an rai o brif ysgrifenwyr y genedl yn Ne a Gogledd Cymru. Hefyd parheir y Nodiadau ar Epistolau Pedr hyd ddiwedd y Maes Llafur yir ysgrifau ar Daith y Pererin gan ATr R Wil- liams, M.A., BaJa Box Hoelion Dafydd y Gof, &c., &c.—Dosbarthwyr yn eisieu ymhob Ardal, Pentref, a Thref.— E. W. EVANS, Argraffydd Chyhoeddwr, Dolgellau. y211 IMPORTANT TO ADVKBTTSl: 41 Yr Herald Cymraeg" QkMUisW in 18M, and Mtl&rged va 11C9, iMt. 1878, 1887, 1890, IWd 18U¡ M tftM tm8!n, LARGEST, CHEAPTCST, KRJPf If all tfht Welsh Tceldiei, and UI Vy lu THE LARGEST CIROULATIOK H any pxper printed in th. Cymric twitfUb TUESDAY, ON PINNT, asd1 CVwrofpoindieallit tbawificnll lit i^riaeipalsty READ THIS. CORNS! CORNS!! CORNS! FMitiTely and QaicJcly ed withonl fcy tk* Ulr DieccTtcry. SSENCE OF HOUSE-LEEK Tin ONLY INFALLIBIJ5 REMKDY. b «nti«ly New Pr, Not from 4Banctio, or anytliinx t&usixi.? irritation to tfcia. 11M bftea tried by Indy persoai welJ fc Ü. i*Toprietor, aad hut not fuled ta |Am4 ft perfect removal ol Corral aæi Waria. ffiooMd* when all other plantar* .ød oauii* Ian fa. BRYSIWCH I geisio potelaid gan y Fferyllyid nesaf atoch, cyn i'r Anwyd fyned yn waeth. Cofiwch COUGH MIXTURE HUGH DAYIBS, Machynlleth. DAVIES'S COUGH MIXTURE At Ikswch. DAVlliS'S COUGH MIXTURE Allwyd, DAVIES'S COUGH MIXTURE Asthma, DAVIF.S'S COUGH MIXTIUU Oronthitis, DAVIES'S COUGH MIXTURE Pas. Crvgni, < DAVIES'S COUGH MIXTURE tnltuenza. g III! |J|f|"
. -";J' ff.f"'(#.""Wi'"(';'J-…
-J' ff.f"'(#Wi'"('J- i | ■& T U P JL L E N Y T E XJ LXJ AM '>.g;(lt_.¡;W'- DIRGElWGH CRAIG YR HELl PENNOD XVIII. "Wei," ebe Ifan, "yr wyt ti yn un del." Nid wyf yn dy ddeall." Nac wyt, wrth gwrs. Does arnat ti ddim eisieu deall neb." "Cymer ofaJ beth wjjt yn ei ddweyd. Dydw i ddim mewii tymher i smalio a thi." "Diar mi, pwy ydan ni?" ebe ftfan yn wawdlyd. "Wyt ti yn meddwl fod arna i dy ofn di? Dim gwahaniaeth gen i prun sydd arnat ti ai peidio," atebodd Morgan. "Ond gofalu di am beidio mynd yn rhy bell hefo fi." "Pam chdi? Fy roam i ydi Cmai ti eydd wedi myn'd yn rhy bell. Pa hawl oedd gen U i ollwng Isaac a Martha yn rhydd ? Doedd gen i ddim hawl i ollwng Isaac, ac rydw i wedi difaru gwnat7d yn barod." Fe fyddi yn difaru mwy itoc." Falla y bydda i, a f-alla na fydda i ddim. Am y ddynesj mae yn gywilydd i ni ein 6od wedi ei xhwymo o gwbl." Sut hyny ?'' Does dim angen i mi ateb y cwestiwn yn3-1. Rwyt ti yn ddyn, ac fe ddylset wybod." Mae arna i ofn dy fod wedi syrthio mewn cariad a hi." -N- a, dydw i ddim yn meddwl fy mod i, ond mae arna i gwilydd i mi erioed edrych a* ddyneg wedi ei rhwymo heb ei rhyddhau." "Rwyt ti yn anghofio iddi hi Igeisio dy ladd di." Nac vdw, ond a dweyd y gwir i ti, nid wyf I yn meddwl y bwriadodd mwy fy lladd nag y bwr- iadodd Eadd ei hun. Mae llawer iawn o bethau i da yn y ddynes yna." I "Ac y mae llawer o bethau drwg ynddi hi hefyd." Oes, ond dydi hyny ddim yn deyd y dylem ni ei Thwymo hi fel llofrudd." "Tendia di y bydd yn rhaid i ni ei rhwymo hi jfei Ilof.-rudid oc. tGwkAiWi Co ynflyd., a dweyd y lleia, oedd rhoi y ddau bictol yna yn ei Haw hi; yr unig ddlau yn y Hong hefyd. Fe all ein lladd bob wan jac os myn." Oiicl fyn hi ddim. Mi gei wel'd dy fod wedi meddwl yn rhy ddrwg am dani hi." "Na, rydw i yn deall Martha yn rhy dda o lawer i wneyd carngymeriad yn nglyn a hi. Gwaith ynfyd oedd ei gollwng yn rhydd." Ed-rycliodd Morgan ar Ifan yn graff. Fuo gin ti chwaer rhywdro, Ifan?" gofyn- I odd. "Mae gin i dair rwan." "Wei, fasat ti yn hoffi gwel'd johonyn I yn cael ei thrin fel rydan ni wedi trin y ddynes yma." Tasa hi yn haeddu hyny mi faswn." "Na, alia i mo dy goelio di. Tasa di chwaer di yn rhwymedig yn yr ystafell yma j rwan mi fasat yn ymladd hyd farw i'w rhydd- hau hi." "Tasa hi wedi ei rhwymo ar gam mi faewn yn Iladd pob un fasa wedi cyffwrdd >ei fys ynddi." Mi fasat yn lladd pob un prun bynag mai ar gam ai peidio y buasid wedi ei rhwymo hi. Chwaer ydi chwaer, er gwaethaf ei phechodau, ao fe ddyla pob dyn driii pob dynes fel y "basa fo yn trin ei chwaer. Hwyrach fod y ddynes yma yn chwaer i rhywun, ac 03 nad ydi hi mwya yn y byd ydi ein dyledswydd ni i ham- ddiffyn yn He ei phoeni." Wel, fel fynot ti," ebe Ifan. "Ond fe allaset ddweyd wrtha i dy fod am ei gollwng I yn rhydd cyn yr est i fewn." Doeddwn i ddim yn meddwl am ei gollwng hi yn rhydd yr adeg hono, ond pan ddiaeth dagrau i'w llygaid hi wrth i mi siarad a hi, allwn i ddim peidio ei gollwng hi yn rhydd, ac rydw yn siwr na allet titha ddim chwaith tasat I ti yn fy He i." "Falla nad allwn i ddim," ebe Ifan, "ond rydw i yn gobeithio na chawn ni ddim llawer o fyd hefo hi." Na, rydw i yn meddwl na chawn ni ddim llawer o drafferth gyda hi eto. Mae hi yn gwel'd mai goreu po leia iddi hi wingo Ust, be' sy'n bod rwan?" I Mae rhywbeth o'i le," atebodd Ifan. Rhuthrodd y ddau allan, a gwelent Isaac a dau ddyn arall yn ceisio dwyn y ddau bistol oddiar Martha. Tarawodd Morgan Isaac dan ei en nes oedd yn llonydd ar y dec, a gwnaeth Ifan waith cyflfelyi) a'r ddau arall. "Pam na fuasech yn eu saethu?" gofynodd Morgan i Martha. "Xis gallwn wneyd," atebodd Martha. "Dydw i ddim wedi lladd neb eto, a dydw i ddim yn bwriadu dechreu." Dim ond bygwth i geisio dychryn tipyn arnom ni ynte," ebe Ifan yn chwareus. "Welis i yr un ferch eto alia driii gwn i bwrpaft." "Does arna i ddim eisieu trin un," ebe Martha, "ac mae yn dda iawn gen i eich bod wedi dwad yma i'w cymeryd nhw oddiarna i. Taswn i yn gallu saethu un dyn ar wyneb y ddaear Isaac fydda hwnw, ond er mor gas gen i o, allwn i ddim meddwl am dywallt ei waed I o. Ac yr oedd yntau yn gwyfood hyny yn eitha da." Mae yn amlwg ei fod o," ebe Ifan. "Mi gymera i un o'r ddau yna rwan, ao fe gymer Morgan y Ilall. Rydan ni wedi dod i ddeall- I twriaeth i beidio ceisio tyllu ein gilydd, ond 09 gwna Isaac chwreu rhagor o'i driciau fel y daru o rwan fe ga ei synu dipyn. Helo, Isaac, sut rwyt ti yn teimlo? Mae golwg wael iawn arnat ti. Taswn i chdi mi faswn yn myn'd i ngwely." I Caf fyn'd i ngwely pan ddewisa i fy hun," ebe Isaac yn gas, Dwn i ddim beit-h am hyny." ebe If an. Taswn i yn dy oglais di dipyn hefo hwn eto mi fasa yn rhaid i ti fyn'd i dy wely. Ond os byddi di yn hogyn da fe gei lonydd hyd nes y cawn ni dy roi yn Haw y plismyn. Fe fydd rhywun heblaw fi yn nwylaw'r pliemyn," ebe Isaac, gan godi ei het a myned ymaith. "ATos," 6be If an, pwy ddeydodd wrthat ti fod rhyddid i ti gerdded o gwmpas. Dos i'r caban yna a phaid a dod allan hyd nes y cei di ganiatad." "Paid a chyffwrdd ynwy i," ebe Isaac, yn fygythiol. Ond pan aeth Ifan ato, cerddodd i'r caban heb ddweyd gair yn rhagor. III Erbyn hyn yr oedd yn dechreu tywyllu, ac wedi siarad a'u gilydd, penderfynodd Ifan a Morgan rwymo y ddau ddyn a gynnorthwyodd Isaac i geisio dyn y ddau lawddryll oddiar Martha. Ni chawsant fawx drafferth i wneyd hyn, ac wedi gorphen slcrhasant Isaac hefyd. Y cwestiwn yn awr," ebe Morgan, "ydi i ni wybod sut i fyned yn mlaen. Fe fyddwn yn ngolwg y Ian foru oa nad ydw i yn cam- igymeryd. [ "Fe fyddwn yn y lan yn mhell cyn hyny," ebe Ifan. Felly, mae yn bryd i ni wneyd ein meddyl- ai i fyny .h i wneyd a Martha Jones." Beth allwn ei wneyd ond gadael iddi gym- eryd ei siawns fel pawb arall." "Gallwa ei helpu i ddianc." Gallwn, ond digon tebyg nas gall-ai ddianc yn mhell. Does yma ond un cwch, ac y mae yn rhy foriog iddo aros ar y gwtyneb yn (hir heno." Allwn i ddim glanio yn Mhen Lleyn a'i rhwyfo hi i'r lan." Gallwn, ond gofalu rhag rhedeg i'r creigiau. Am danaf fy hun, does arna i ddim eisio gwel' d plismyn, er nad ydi hi ddim wedi fy nhrin i yn briodolv" "Ile rydan ni rwan?" Rydan ni rhyw ugain milldir allan o En- Hi." Wyt fci yn gwybod rhywbeth am y parthau yma Ydw. Rydw i yn gwybod am bob cilfach o Bwllheli i Ben y 'Cil. Yn ymyl Porth Nigwl y ces i (fy magu) ale iawn y gtelwir y lie yn Ngfeiiau'r Diafol. Taswn i wedi fy magu yn rhwla arall falla na fasa cymainfc o'r diafoj ynwy i. Ond rhaid i bawb gael ei fagu yn rhwla, a fata dim gwaeth gen i taswn i yn Mhorih Nagwl rwan. Does yr un craig yno na allwn i ei dringo pan oeddwn i yn blentyn. Pam y dois di ar y mor ?'' "'Dwn i ddim, os nad gwell oedd gea i'r bywyd na thori ffos neu gario eithin. Ond rydw i yn siwr na wel yr un o fy llygaid i ddec llorig ar ol hon." Wel, lie y glaniwn ni Martha Jones?" "Yn Mhorth Cadlan." If Wt ti yn gwybod am y lie?" "Ydw yn ddigon da." O'r gora gadawaf y mater yn dy ddwylo di." 1. "Wel, mi fydda i yn siwr o'i chael i le diogel, ond wedi myn'd a hi i'r lan unwaith fydd wnelo i ddim byd a hi." Na finna chwaith," ebe Morgan. Aros dy rwa4. Rydw i yn siwr mai chdi fydd ei gwr hi eto." Na, dim peryg yn y byd." "Dwn i ddim yn wir. Mae petha rhyfedd iawn yn digwydd yn awr." "Taw, dyma hi yn dod. Beth eydd ganddi i'w ddweyd, 'tybed? Fe fyddai yn well i ti ddweyd wrthi beth ydyn yn feddwl ei wneyd." (I'w barhau).
[No title]
Amaethwr (yn cyflogi gwas newydd) 01 reit, fe ellwch fyn'd i edrych ar ol yr anifeiliaid. Does gen i ond gobeithio y gnewch chi fy giwtio i. Y Gwas: 0, rydw i yn shwr i neyd, syr; rydw i wedi cael lot o brofiad efo moch. -:}o{:- "Shani," ebai tad y teulu mawr wrth ei ferch hynaf, "yda chi ddim yn meddwl 'i bod hi'n amser i chi feddwl am briodi?" Wyddo chi be', nhad Dydw i wedi bod yn meddwl am ddim arall y deg mlynedd di- weddaf ond am hyny. -:jo(:- Meic: Ellwch chi ddeyd wrtha i be' sy'n cadw'r brics 'na wrth eu gilydd? Pat: GaJflaf, wrth gwrs, Meic. Y mortar, onide?" Meic Dim o'r fath beth. Y mortar sy'n eu cadw ar wahan. -:)0(:- Mewn lliawer o achosion," ebai'r daalithydd fe fydd ysiny-g-u yn cael rhyw effaith leddfol ar feddwl dyn, ac yn ei ddofi, megis." "Wel/' ebai Mrs Green, wrth y ddynes a eieteddai nesaf ati, "chafodd y sigars ddaru mi brynu i 'ngwr mor effaith yna." Meistres: A be' 'di'ch enw chi? Geneth Eisieu Cyflogi: Jemima, mam. Meistres: O'r gora, Jemima. Dowch yma Irwsnos nesa, ac fe ro'i dreial i chi. Jemima Na rowch, wir, mam fe ges ormod lawar o dreialon yn y lie diweddaf y bum ynddo. ynddo. ——:).(:—— Y Fam Wel, Nel, pam nad ewch chi yn mlaen gyda'ch gwersi ar y piano gan y mod i wedi deyd wrtha chi y talwn i geiniog yr awr i chi am neyd ? Nel: Am fod nhad yn rho'i dwy geiniog yr awr i mi am droi o gwmpas ar y stol heb neyd tim twrw. :) o ( —— Hysbysebodd Mr George Moon, Derby, Con- necticut, am raig. Cafodd gymaint o atebion fel ag y bu raid iddo roddi y rhybudd can- lynol ar ei ddrws "Dim chwaneg o wragedd yn eisieu." Dywed y cymer iddo lawer o wythnosau cyn y igall wneyd ei ddewisiad terfynol. -:)0(:- "Fe fu'n ngwraig i a finna yn bur wael." ebai Robin Wancus. "Wedi cae] anwyd roedda. ni ill dau, ac fe ddaru'ir doctor ein cynghori i gymeryd quinine a wisci, ond dalla ngwraig i ddim llyncu'T wisci." A be' 'naetho chi?" gofynai eyf aill. "O!" ebai Robin, "fe rois i'r quinine iddi hi ac fy gymis y wisci fy hun." -:)0(:- Puw (gan ochneidio ac wylo) Roedd hi yn foneddiges mor od o gairedig, wyddoch. 0! rodd hi'n ddynes dda. Cyfailil1: Ond ma'n hw' yn deyd i mi nad ydi hi ddim wedi gadael cymaint a cheiniog ar ei 1 hoi i'w pherthynasau a.gosaf, ac mai rhyw berthynas pell sydd i gael y cyf an. Puw le; ond y fi ydi'r peTthynas pell. :)o-( Mae gen i newydd da o'r diwedd," ebai'r cyfreithiwr fel yr elai 1 gell y carcharor ag oedd wedi ei ddedfrydu i farw. "Be? Yd-w i gael byw?" gwaeddai'r car- charor llawen. Nag ydveh ond fe ellwch deimlo wrth farw nad'oes arna chi geiniog i neb; ma'ch ewythr wedi gadael pum' can' punt i chi. ac fe aiff y rhai hyny i dalu i mi am fy nhrafferth gyda chftri." "Y wraig acw sy' gen i adra ydi'r waeth a' am bTvderu welis i rioed—hyny ydi, heb achos," ebai Jones Ty'n-y-Gongl. A finna vn meddwl 'i bod hi yn un fodlon a lion bob amser?" ebai cyfaiH. "Un felly oedd hi nes y ganed y baban acw rhyw chwe wythnos yn ol. Mae'n poenj rwan am y pall o briodi rhywun na fyddwn ni ddim yn leicio," ebai Jones.
Advertising
| ^ISOLD, GOLD." GOOD, HE SAYS. "BUT COMFORT BETTER." | Food that fits is better than a gold mine, ea.va a srrateful man. "Before I commenced to use Grape-Nuts food no man on earth ever had a. worse ip- fliction from catarrh of the stomach than J had for years. "I could eat nothing "but the verv lightest foodi, and even that -vqve me great distress. I went through the catalogue of prepared foods, but found them all. except Grape- Nuts. more or less indigestible, generating gas in the stomach, which intm-n- produced headache PT.CI various other pains and ills. Grape-Nuts food, I found, digested and assimilated ensily. and it has renewed my health and rigour and made me, "a healthy man again. The catarrh of the stomach has (IiiF:ai)?-, entirely, all its attendant ills,"thanks to Crane-Nuts, which now is my almost sole food. I want no better." Name given by Grape-Nuts Co., Ltd., 66. Shoe-lane, London. 'E.C. I Ten days' trial tens the story. There's a Teason.
IWILL BACH AR DRAMP
I WILL BACH AR DRAMP VI.-¥ dmh-Ajjofa. Welist ti hogyn mewn ddiliad carpiog yn myn'd y ffOlxld yla r. ebe, r pliamon pan weiodd ei fod wedi methu ei adervn, fel y dywedir. Hogyn?" ebe'r bachgen, wedi cael braw mawr wrth weled gwr y got las yn gafael ynddo mor svdyn. le, hogyn," ebe'r plisanon, "hogyn tuar un oed a maint a thithe, a dillad carpiog am dano fo ? } <:) Ni welaie i neb felly yn fy mhasio i," ebe'r bachgen, ond mi aeth rhwfun hyd y cae arall acw, mi gwelais o yn mynd gyma.nt alle fo." Y gwir am danj oedd nad oedd y bachgen wedi gweld neb, ond fod arno gymaint o ofn y pIsmon fel y dyfeisiodd stocri rhag blaen er mwyn cael gwared ohono cyn gynted ag y gallai. "Hyd y cae ar y chwith?" ebai'r plismon Yn awyddus. "le. Hogyn oedd o ? "Ie, hogyn tua'r un faint an." A dillad carpiog am dano?" "Ie, go garpiog, faswn i'n meddwl." Oedd o yn mynd yn fuan ? Cyn gynted ag y galle fo, faswn i yn meddwl." "Oes llwybr drwy'r cae?" "Nag oes." "Fedri di ddeyd o ba gyfeiriad y daeth yr hogyn "Oddiwrth y ffordd fawr, fwn i wn medd- wl." "SEIelly. Diolch i ti," •ebe.'r plismon, ac ymaith ag ef nerth ei draedi i'r cyfeiriad a ddanghoeodd y bachgen iddo. Cyn gynteg ag y cafodd wared ohono, aeth y bachgen yntau i'w ffordd cyn gyflymed ag y medrai. Yr oedd yn beth doeth iddo iroi cymaint o bellter ag a allai rhyngddo a dyn yr oedd wedi ei gam- arwadn mor ddychrynllyd. Ond chware teg i'r bachgen hefyd, nid oedd efe wedi bwriadu dyweyd y fath gellwydd wrth, y plismon ychwaith. Mae ofn yn gyfrifol am lawer iawn o gelwvddau pobl, yn enwedig celwyddan plant. Chwaneger at hynny fod cwestiwn y plismon wedi awgrymu'r ateb, a gellir deall paham y gwnaeth yr hogyn fel y gwnaeth. Tra,'r oedd y plismon fel hyn yn mynd ym mhellach oddi wrthi o hyd, yr oedd Wil Bach yn olwyno yn hapus iawn ar hyd y ffordd, ac yn cadw golwg am ei gydymaith John. A thoc iawn, gwelcdd John druan a golwg trisc iawn arno, yn sefyll yn ymyl y gwrych, ya union lle'r oedd yntau Wil wedi neidio trosodd a dianc. Pan wrelcdd efe yr olwg oedd .11' John, bu agos i Wil chwerthin am ei ben, ond ni wnaeth ond rhyw wenti a disgyn oddiar y bisicl. Am John. pan welodd efe Wil yn dyfod mor gysurus hyd y ffordd ar gefn bisicl, ni wyddai pa ôdh i'w feddwl. Ym mha le aT y ddaear y cafodd Wil y bisicl ? Rhaid mai bisicl y plis- mon ydoedd. Sut yr oedd Wil -wedi ei gael? Rhaid pi fod wedi gwneyd Thywbeth i'r plis- raon. Tvbed ei fod wedi ei ladd ? Cafodd John fraw mawr wrth feddwl am y fath beth. Wel, be wyt ti yn i wneud yn y fan yna, yn edrych fel sbur fel na dywed?" ebe Wil, gan ddyfoo a'r bisicl at ochx y gwrych, a phara,tol at fynd at John. Ond ddaru o fy rhwymo fi," ebe John yn drist. "Pwy?" ebe Wil. "Ond y plismon, debyg." 0, wel do, siwr iawn, gan dy fod ti wedi bod yn ddigon gwirion i adel Iddo fo. Pam na faset ti yn neidio fel fi?" Wn i ddim. Mi gee gymaint o fraw ryw- gut fel na fedtrwn i wneud dim byd, fachgen." "Dyna'r drwg. Pan fyddi di mewn rhyw helynt el yna, wyddost, rhaid iti drio gwel'd ar unwaith be ydi'r peth gore i'w wneud, a i wneud o y fumul honno. Dyna'r Linig ffordd i wneud weli di, rwan?" "Gwela," ebe John yn bur dila, ond gan ddirfawir edmygu clyfrwch Wil ynddo ei hun yn ddistaw. Yr oedd Wil wedi dyfod dros y gwrych at John erbyn hyn. Wel," ebe fe, sut mae dy gael di'n rhydd rwan, ynte ? Wn i ddim wir," ebe John, gan edrych' yn ddivmadferth ar ei aTddyrnau yn y cyffion. Wel, ead i ni weld." ebe John, gan edrycH v cyffion yn fanwh Y peth cyntaf ydi torri'r cortyn yma, wrth Igwrs. Mi ddyset fod wedi medru gwneud hynny dy hun, tasa raid iti i gnoi o. Wrth lwc, iti, dyma fi wedi dwad1, a mae gen i syllell dorTith hwna, sut bynnag. Torrodd V^il y cortyn, ac yna edrychodd y cyffion yn fanylach. "Fedra i ddim torri'r rhein," ebe fe, 11 cm na fedTa neud hefo rhai o dacle'r bisicl. ■ "Lie cest ti'r bisicl, Wil?" "0, ar lawr ebe Wil. "Mi ddeyda'T hanes wrthat ti eto. Y'n busnes ni rwan ydi diengyd i rywle cyn i'r hen blismon ene ddwad ar y'n traws ni eto. Rhaid iti ddwad yn dy gyfiion fel rwyt ti nes medrwn ni cael; nhw rhydd. Y drwg ydi fod yn o beryg iti fynd hyd y ffordd. mewn rhai fel yna. Rwan, fedri di ddwad dros y gwrych hefo nhw, wyt ti'n meddwl rwan?" "Mi dreia ngore glas," ebe John, gan (godi ei draed yn uchel a sathru'r drain i lawr i wneud lie iddo ei hun fynd drwodd. "Dyna ti," ebe Wil, gan gydio yn ei fraich a'i helpu i ddyfod lawr. Y irwan, wyt ti yn meddwl y medri di sefyll ar y bisicl y tu ol i mi?" Mi dreiaf," ebe John. Wel, os medri di wneud hynny, mi fed-rwn fynd yn o bell heb i'r hen blismon yna gael hvd i'n llwybr ni. Gad i ni dreio. Waeth i ni heb fynd yn y'n hole ne mi awn gartre, a waeth i ni fynd i ddwlo'r plismon yma na'l1' plismon gartre. Os medrwn ni fynd rhag blaen mi fyddwn yn ddigon buan i fedru troi o'r ffordd yma aT y dde cyn iddo fo'i chyrra-edd hi. Mi fedrwn fynd hyd honno, weldi, a'i hi. Mae yno hen gordd las yn troi ohoni dwyllo fo drwy gario'r bisicl fel na fydd dim o'n hoi ni yn mynd hyd ddi hi, wyt ti yn gweld ? "Ydw," ebe John. Dursw anwyl. wst ti be rwyt ti yn un garw, Wil! "Raid iti fod yn un gaTW pan fydd y plismyn ar d'ol di," ebe Wil, gan edrych o'i gwmpas yn ofalus. Yr oedd Wil! eisoes yn temlo dyddordeb TT NWT yn y dasg oedd ganddo o'i flaen-ca-dw ei hun o ddwylaw'r plismyn. Llwyddwytd wedi peth amser i gael John i fedru sefyll ar y bisicl y tu ol i Wil Bach. Yr oedd hynny yn gryn orchest am fod John yn methu a defnyddio ei ddwylaw fel arfer. Ond y mae llaweT ffordd o bob anhaweder bron, a medrodd dyfeisgarwch Wit eu tynnu ill dan o'r anhawster hwn. Gosododd John i sefyll ar ochr y clawdd, ac aeth ar bisicl i'w ymyl. Yna, wedi amryw ymdrechion, medrodd gychwyn a John i'w ganlyn. Ymaith a hwynt yn Hwyluff, a Wil o hyd yn cadw gwyliadwriaeth fanwl o'i flaen a thros y gwrych ar yr ochr chwith i'r ffordd, lie r aethai y plismon. Yr oedd efe yn mentro na byddai'r plismon, pan ddeuai yn ei of i'r ffordd. yn debyg o ddyfod ond bron yn union ar gyfer v lie yr oedd wedi gadael ei feiscl. Heblaw hynny, yr oedd yn cyfrif nad all-asa-i y Dlismon ddyfod yn ei ol cyn gynted ag y gallasai ef nr y bisicl gyrraedd yr hen ffordd las ar y dde i'r ffordd fawr, ac yr oedd honno ryw dipvn yn nes atyut na'r lie yr oedd y plismon wedi sradnel ei fisicl ipan aeth dros y gwrych ar ei ol ef. Cvrhaeddasant at enau yr hen ffordd las yn ddidramgwydd. Neidiodd Wil i lawr oddiar vr olwyn cyn svnted ag v medrodd gael gan John fentro neidio."vna dringodd i ben y swrvch i edrvch a welaj efe'r plismon yn rhywle. Nid oedd i'w weled yn unman. Rwan," Wil, ?an ddyfod 1 lawr o ben v clawdd, "mi i-eda 1 yn fy mlaen idipyn ar v I, bisicl. n-hag ofn iddo fo "Pan ddaw o i'r ffordd weled fod y bisicl wedi stopio o srwmpae yr hen Ion ag yma heb fynd dim pellach. ac yna.. mi ddof yn fy ol mor agos ag v medra i hyd yr un He, ac mi gariaf yr lien fisicl." Wyt ti ddim yn meddwl y bydde yn we'] iti adel yr hen fisicl yn rhywle. ar ochr y ffoixki. :rhag ofn i ni gael y'n dal am i ddwyn o?" ebai John yn ofnus. Wel, aros di, mae rhywbeth yn hynny hefyd," ebe Wil yn fyfyrgar. "Rwyt ti yn dy le John. Mi af a'r hen fisicl yn i flaen am dipyn ac wedyn mi gadawaf o ar ochr y ffordtd, ac mi ddof yn fy ol hyd y ceue yr ochr ucha i'r ffordd. Dyna hi. Dos dithe yn dy flaen hyd yr hen Ion las nes cei di hyd i rywlte go 'lew' i vmguddio, ac wedyn aros o wmp38 nes do inns i'r golwg, wyt ti'n dallt <r. Yd w. O'r gore, ffwrdd a ti Neidiodd Wil ar y bisicl ac ymaith ag ef, za aeth John i fyny'r hen Ion las cyn gynted ag y gallai o olwg y ffordd fawr. Aeth John yn ei fiaen gryn bellter hyd yr hen Ion heb ddyfod o hyd i ddim tebyg i le hwylus i ymguddio. Yr cedd: y gwrychoedd o bobtu i'r hen Ion yn bur uchel, ond yr oedd eu bonau yn lied dyllog, fel y buasai yn hawdd i rywun weled y neb a fuasai'n ceisio ym- guddio ar war y ffos, pe bua<vai'n ffos hefyd. O'r diwedd, sut bynnag. cafodd le campus, yn ei farn ef. Yr oedd hen onhen fawr wedi svrthio—v srwynt wedi ei thaflu ryw dro neu gilydd, ar ei hyd ar ochr y ffordd, ac yr oedd yr eiddew tew oedd yn tyfu hyd-ddi yn gysgod iawn, fel na fua-sai'n hawdd i neb, hyd yn oed pe buasai'n cerdded hyd y ffordd, weled rhyw- un wedi ymguddio rhwng yr hen goeden a'r gwrych, yng nghysgod yr eiddew. Gwnaeth John ei hun mor gysurus ag y gallai i aros am Wil, ond yr oedd Wil yn hir iawn yn dyfod. Aeth yn nos. ac eto, nid oedd olwg am Wil.
AFIECHYDON Y CROEN A'R GWAE…
AFIECHYDON Y CROEN A'R GWAE D GWAED YW BYWYD, GAD EWCH IDDO FOD YN BUR. Arwydda illynorod ar y corph a.'r gwyneb, manwynam, dduriau. cosi a chcchni y croen, e<-ze-ma a smotiau ar y gwyneb, waed drwg a ehyfansoddiad gwa^l. Os bydd eich gwaed yn bur bydd eich croen yn glir ac yn iachus. Mae anhwylderau croen yn codi o'r gwaed. Purwch eich gwaed ac fe bnrwch y crcen. Mae Tonic Gwymon Veno yn rpuro a gweNa v pethau hyn yn. rhvfeddol. Byddai triniaeth am wvthnos -neu ddwy yn sicr o brofi y ceir gwellhad yn yr achosion gwaethaf. Yr hen cid ull oedd cymeryd brwmstan neu bethau eraill, ond y ffordd newydd yw cpneryd Gwymon, ac y mae yn well. Mae Tonic Giwymon Veno yn puro a chyfoethogi y envaed. Mae yn gweithredu yn uniongychol, yn gwella camdreudiad, ac yn cynyddu maeth. Gofynwch am Tonic Gwymon Venos. Y pris yw swllt a cheiniog a dimai, neu ddau a naw Gwerthir gan bob fferyllwr.
SION DAFYDD A'I GARIAD.
SION DAFYDD A'I GARIAD. Yr oedd Sion Dafydd yn dipyn o hen gyb- ydd, a thrwy lafurio yn ddygyn a byw yn galed iawn ar ihyd ei oes, yr oedd wedi llwyddo i hel cryn lawer o arian at eu gilydd. Hen 'Jane -oedd efe, a dvwedid ei fod wedi rhoi ei gas ar bawb a"i fryd ar hel arian bUth ar ol cael tro sal gan y ferch a garai unwaith. Yr oedd hynny fiynyddau lawer yn ol, pan oedd efe yn ddyn ieuanc. Llafurwr oedd efe, a llafurwr oedd ei dad a'i daid o'i flaen. Nid oedd ihanes y teulu yn wy bydd us ym mhellach yn ol 11a thaid Sion Dafydd, .ond mae'n ddigon tebyg mai J llafurwr ooadynt. ym mhell qyn hynny hefyd. Neu hwyrach eu bod1 yn bobl ariannog ac yn disgyn (i un o bymtheg llwyth Gwynedd. Pwy a wyddiai? Rhaid eu bod wedi disgyn o rywle. Mae un peth yn sicr, nid oedd Sion Dafydd -fjymryn mwy o gybydd nag oedd ys,-wiar yr ardal, ac yr oedd gan-ddo llawer mwy o reswm dros fod. Ond pa betix bynnag oedd y gwir am ihynanaid Sion Dafydd, llafurwyr oedd ei dad a'i daid, a llafurwr oeldd yntau. Pe 'buasai efe wedti priodi a chael .g"wraig w-eddol gynnil, buawi ei fab ef, pe cawsai un, .0 bosibl yn rhywbeth, arall, a buasai ei fab yntau hwyrach yn "wr bonhedd- ig." Yn eu hwyrion neu eu gor-wyrion y mae bonedd llawer o'r bobl lwyddiannus yma, megys. P-byw afrif y gall fod yn y dyfodol iddynt hwy y mae eraill yn cyfrif ei fod' yn y gorffennol iddvnt hwythau. Ond ni chafodd fcion Dafydd wraig i ddechreu, a thrwy dro sal iawn y bu hynny hefyd, meddai'r bobl oedd yn ei adnabod. Fel hyn y bu. Yr oedd efe yn fath o hwsmon neu feliff n*wn ffarm go fawr yn Llanarian, ac yn digwydd bod; yn ddyn ieuanc tal a golygus iawn. Byddai pawb yn cyfaddef yn rhwydd mai efe oedd yr harddaf yn yr ardal. Yn mysg ereill oedd yn cydnabodi ihynny yr oedd mcrch y ffarm lle'r oedd efe yn ,gwasana-eihu. Yr oedd hi dipyn yn hyn nag ef. Yn vIfr, bydd- ai pdbl yn dywedyd eibod eisoes yn hen ferch, ac nad oedd obaith iddi gael gwr. Beth byn- nag am hynny, yr oedd yn ddigon gwir nad oedd hi yn hardd iawn. Dynes fedhan, deneu, a chanddi safn lydan a dannedd breision oedd hi. Ond os nad oedd ganddi ieuenctid na harddweh, yr oedd ganddti ariran gryn lawer. Yr oedd pobl yn dyweyd ei bod hi wedi pen- dedynnu cael Sion Dafydd yn wr am na chae hi neb arall. Peth go gas 'i'w ddywedyd, ond waetfoi gan bobl. Fel rheol, goreu po gasaf gan ddynt y bo'r petBu-u y byddant yn eu dy- wedyd. Yr oedd yr un bobl yn union hefyd yn dywedyd mai am fod ganddi arian yr oedd Sion Dafydd yn barod i fentro cymervd Miss Puw yn wraig iddo. Hi o<>:ld yr unig un bron vn yr ardal he'blaw merch v person a fyddafn cael ilimiss" o flaen ei hemv. cany.s yr oedd ci thadi a'i mam yn ,bobl Uhifol iawn, ac yn byw aT eu tir eu hunain. Pa beth 'bynnag oedd amcanion Miss Puw a Sion Dafydd,. yr oedd yn wir fod y ddau yn canlyn eu gilydd, chwedl po-bl, er's blynyddau ra-i, ahvnn-v Sieb i neb wybod. Tipyn o gamp oedd ï ddau ganlyn eu gilydd am Hyny ddau heb dynnu sylw, mae'n 6rwr, ond yr oedd gan Miss Puw a Sion Dafydd faaiteision. Yr oedd ei tha-d a'i mam wedi mynd i dipyn o oed, 'ac am hynny, Miss Puw fyddai yn mynd i'r marchnadoedd a'r ffeir- iau ei hun, a Sion Dafydd, fel hwsmon, fyddai yn mynd gyda hi i yrru'r ceffyl. Dyna sut y dechreuodd y garwriaeth, meddai pobl pan ddaethant i wybod am y petah. Sut bynnag, yr oedd yn wir y byddai Miss Puw yn mynd i farebnad Llanarian yn gyson bob dydd Mer- cher, a bod Sion Dafydd yn mynd gyda hi. Heblaw hynny, yr oedd y Waen, cartref Miss Puw, yn fferm fawr, ac yr oedd yno gryn waith ;cadw cyfrifon. Miss Puw, o a.n.ge<nIJlei'dl- rwydd, a fyddai yn gwneud hynny, a byddai raid iddi gael help Sion Dafydd bob amser. Gyda'r nos, yn y parlwr bach, aT ol i'w thad a'i mam ifynd i'w gwely, y byddai Miss Puw yn gwneud y cyfrifon, a byddai Sion Dafydd yn cael ei waihodd ati bob amser ar ol cael ei swper. i roi'r cyfrifon oedd ganddo ef i'w rhoi iddi. Mewn gwirionedd, ni byddai Sion Dafydd yn hir yn gorffen gyda'r cyfrifon, ond byddai yn hir iawn yn dyfod o'r parlwr bach. Am ddwy flynedd neu dair, ni feddyliodd y morwynion a'r gweision fod dim ond y cyfrif- on yn y mater. Gan mai Miss Puw oedd yn edrych ar ol pethau, ac mai Sion Dafydd oedd yr hwsmon, yr oedd vn ddigon noturiol i'r ddau ymgynghori a'u gilydd. Dyna fel y fyb- iai y .gweision a'r morwynion. Ond daeth morwyn dipyn mwy craff na'r cyifredin i'r Waen, a honno mewn gwirionedd fcy ddar^an^fu'r garwriaøttl1. Yr oedd hi yn methu deall sut yr oedd cymaint o gyfrifon i'w cadw hyd yn nod mewn ffarm fawr fel y Waen. Diau (ganddi fod yno lawer i'w wneud, ond prin y credai hi ifod yno waith dwy awr neu dair bob nos bron yn gyson. Aeth y for- wvn hon yn amheus, ac fel y mae rhai merch- ed, prin ddeffry eu haaneuaeth, nid oes dim yn ormod ganddyrLt ei wneud er mwyn cael sicr- wydd. Felly, aeth y fox wyn hon at ddrws y parlwr bach i wrando, a. clilywodd ryw bethau 1 barodd iddi deimlo yn sicr mai nid igwneud y cyfrifon yr oedd Miss Puw a Sion Dafydd. Dywedodd hynny wrth y morwynion eraill, a dywedwyd wrth y gweision, a dechreuodd y stori fyndi ar led, ond' nid oedd ihyd yn oed y forwyn newydd yn sicr, laC yr oedd arnti awydd mawr bod yn sicr. Ac ni bu yn hir cyn dyfeisio ffordd i :Q"ael i gweled pa beth oedd yn mynd ymJaen yn y paTlwr baoh. Gwnaeth hi ac un o'r llancdau I gytundeb fod y llanc un noswaith i ollwng rhiai o'r gwartheg yn rhydd yn y beudy, a. chadw swn anfertJh wrth !geisio eu rhwymo drachefn, a'i bod hithau, yn ei braw, ntegys, i ruthro i fewn i'r parlwr bach heb ,guro'r drws na dim i alw ar Sion Dafydd. 'Cariwyd y cynllun allan. Clywodd yr eneth y twrw yn y beudy. a rhuthrodd yn syth i'r parlwr bach gan weiddi wrtAi fynd i fewn fod y .gwartheg yn eu lladd eu gilydd. A phan agorodd hi'r drws a mynd i fewn, yr oedd Si-on Dafydd yn rhoi cusan i Miss Puw. Bu helynt fawr, wrth gwrs, ond yr oedd y forwyn yn sicr erbyn hyn fod Sion Dafydd a Miss Puw yn caru. Aetih: y stori ar led. Cyn pen deuddydd yr oedd pawb drwy'r ardal yn .gwybod. Yn union desr wed' n, sut bynnag, daeth y 11 rhyw Sais i'r ardal yn gapten ar waith mwn heb fod ym mhell, a dechreuodd dalu sylw i Miss Puw, cyn gynted ag y clywodd fod gan- ddi arian. Rywfodd, oollodd hithau ei pheai rhag blaen, taflodd Sion Dafydd dros y bwrdd yn hollol ddiseremoni, a blwyddyn ar ol iddo ddyfod i'r ardal. Aeth y Shis i fyw i'r Waen, a throwyd Sion Dafydd ymaith. Nid oedd Sion Dafydd wedi bod yn feliff y Waen am fiynyddau am ddim. Yr oedd gan- ddo dipyn o geiniog wrth ei gefn. Cymerodd ffarm fechan yn ymyl y Waen, ac aeth yno i fyw rhag blaen, ac felly yr oedd yn gymydog agosaf i'w hen gariad a?i gwr. A throes po- peth i ganlyn Sion Dafydd fel lli'r afon. Yr oedd yn ihel arian ar gerdded. Ac yr oedd y Sais yn mynd drwyddynt ar gerdded yn y Waen. Bu farw yr hen bobl cynliir ar ol y briodas, ac yr oedd pobl yn dy- wedyd mi da iawm iddynt oedd hynny hefyd. A chyn hir, gwelwyd fod pobl yn eu lie. Yr oedd pethau'n mynd o ddrwg i wa/eth yn y Waen. Bu raid gwerthu;r ffarm i gael arian ,i glad,r Saas allan o flachau'r gyfraatlb. Gwerthwyd hi i ysgwier yr ardal, ac arihosodd y Sais yno fel tenant. Ond os methodd a byw yno pan oedd y tir yn eiiddo i'w wraig, lie da iddo fedru byw yno a thalu'r rhent. Yr oedd y diwedd yn agoshau, ac yr oedd y Sais wedi troi i yfed yn erwdn, a dywedid ei fod yn euro ei wraig yn ei ddiod. Byw ei hun yr oedd Sion Dafydd. Byddai gwraig gweithiwr o-r ardal yn dyfod yno i olelii a gwneud ymenyn iddo, dyna'r cwbl. Gwnai boperth iarall ei hun. Un noswaith ys- tormuis yn yr hydref, yr oedd Sion Dafydd! wedi mynd i'w wely ac yn dechreu cysgu, pryd y clywod swn curo ar y drws. Cododd ;aio agorodd. Ac yno, ar hanner ymwisgo, a gwaed ax ei hwy neb, yr oedd ei -hen giariad gynt. Bu agos i Sion Dafydd gau'r drws vn ei hwyneb, ond rywfodd, tynerodd ei galon ar ei wiaethaf. "0 arbedweh fl!" ebe hi. "Dowch i fewn ebe Sion Dafydd. Aeth y ddynes i fewn, a chaeodd Sion Daf- ydd y drws a -boilti-odid ef. Edrychodd y ddau ar eu gilydd yne ngoleu llwyd y ganwyll, ac yn sydyn, taflodd y ddynes ei breichiau am wddf Sion Dafydd, a gafaelodd yntau am ei c'hanol hitha.u. Y funud nesaf. ciliodd y ddau oddiwrth eu g.ilydd mewn dychryn. Yr oeddynt wedi anghofio nod oeddynt yn gariadon mwyach. 'Does yma ddim ond un gwely yn y ty," ebe Sion Dafydd. "Cysgwch ynddo fo, mi af inne i lofft y stabl "Na-" "Rhaid i chii neud!" A chyn iddi allu dywedyd dim yn rhagor, yr oedd Sion Dafydd wedi myndi allan a chloi'r drws ar ei ol. Ac aeth y ddynes a chysgodd yn y gwely yn y siamber, cysgodd yn drwm, er ei bod da.n ei chleisiiau, canys yr oedd ryw- But wedi ten ml o ei bod' yn. ddyogel y noswaith honno, peth nas teimlasai o'r blaen er's blyn- yddau. Cododd Sion Dafydd yn fore ac yr oedd wrthi yn rhoi bwyd i'r gwartheg pryd yr aeth un o weision y Waen heibio yn wyllt. "Helynt ofnadwy acw I" ebe hwnnw. "Bo sy?" ebe. Sion. "Misfur wedi oicio mistres a'i tlhroi hi allan gefn nos neithiwr. Wyr neb lle'r aeth hi. A rwan, mae nhw newydd ddwa-d o hyd iddo fynte yn y llyn wedi boddi!" Ni ddywedodd Sion Dafydd ddim. Ni wybu neb byth Aim mhle y cafodd y ddynes noddfa y noswaith 'honno ychwaith.
I I TIPYN 0 BOBPETH
TIPYN 0 BOBPETH (EI,1u Bengal yw y bau mwyaf yn y byd. Gorchuddia oddeutu 420,000 o filldiroedd ys- gwar. 'Dylai gwragedd gyda llygaid ijweiniaid ddal y nodwydd o flaen papur neu lian gwyn, ac fe ddeuir dros yr anhawisder o roddi'r edau drwodd yn fuan. Yn "Nghapel y Seintiau," oddimewn f Leiendy Ursuline, Quebec, mae yn lloagi "lamp addunol" yr hon a oleuwyd yn 1717, ac y mae yn oleu fyth er hyny. Nid yw o un diben cymeryd eich digaloni yn y byd. Pan fo pethau waethaf, cofiwch y bydd y peth nesaf a ddaw heibio o angen- rheidrwydd yn well. 'Fe elwid trigolion y Werddon yn Scotiaid yn mhell cyn i Scotland (neu'r Alban) feddu ei henw preeennol. Yr enw cyntaf o dan ba un yr adnabvddid y "erddon ydoedd Jernis. Os y bydd i un yisgrifenu llyfr anweddus yn China fe'i cosbir ag ugain dyrnod drom gyda bamboo trwm, ac yna fe'i halltudir am ei oes. Fe gospir y sawl a'i darlleno hefyd. Mae dorn o dir ar draws Gogledd Affrica, gan ddecJireu yn union i'r de o Morocco, ag sydd yn mesur naw can'milldir, ac eto nid oes coeden o fath yn y byd arno. Dynion yw 935 aIL-L:i o bob mil o garchar- orion yn ngharcharau yr Unol Daleith- au. Cyfanfiwm poblogaeth y carchaTau yno yw 86,000. Chwaer Fmvr: Gellwch, Bobi, fe e"veli ranu yr afal, ond rhaid i chi roi yr hanner mwryn.' i n, i, achos ma' mam wedi deyd rhaid i ni beidio bod yn farue." San Marino, yn Nghanolbarth yr Eidal, yw y werin-lvwodraeth leiaf yn y byd. Nid yw ond 22 milldir ysgwar, ond y mae ei phoblog- aeth yn 8500. Mae prif swyddog heddlu Cleveland, Olio, newydd sefydlu corph o gudd-swyddogion y rhai ydynt i ymwisgo mewn dillad gwragedd. Maent yn awr yn derbyn gwersi dyddiol ar pa fodd i afael yn eu gwisgoedd. Mae Mrs Annie Pugh, Baltimore, yr hon ag sydd yn driugain mlwydd oed, newydd gael ei phedwaredd set o ddanneclal naturiol. Cafodd yr un proftad ag a geir yn gyffredin gyda "thoriad dannedd." Mae dyn lleiaf y wlad hon newydd farw— yn Stoke. Er ei fod yn 26 mlwydd oed. nid oedd ond tair troedfedd pedair modfedd o uchder. Ychvdig yn ol gwrthododd 250^ gynnvgid am gael ei "ddangos." Y cer:g-daflvvyr mwyaf cywrain yn y byd yw trigolion Tierra del Fuego. Gall y dynion add anifeiliaid bach pan font hanner can' llath oddiwrthvnt can hawdded fig y gall dyn gwyn wneyd hyny gyda dryll. Cyn y Talle-,id cwneyd un yn ustus heddweh sirol vr oedd yn ofynol fod rranddo dir gwerth can' punt yn y flwyddyn. neu fod ganddo dy o'r gwerth hwnw. Yn 1906, pasiwyd deddf yn did dyn; u yr hyn a ofynid uchod. Pe chwavddem fwy, byddem oil yn hapus- ach we yn i.achach. canys fe gytunwn oil mai chwerthiniid da yw y physig goreu yn y byd. i-Nffie yn cadw'r 1'alon a'r wvneb yn ieuanc. ac y mre y tome goreu'n bosibl i'r ysprydoedd. Mae cerddi te India Ogleddol yn gorchuddio hanner miliwn o aceri, ac y maent yn cyn- nyrchu 190 miliwn pwys o de mewn blwyddyn, gan wnenthur lw o oddeutu ugain punt yr acer. Cwn ng v gellir eu galw yn rhai dof yn unig a allant <farth. Os yr a ci yn wylIt-fel ag y gwnnnf weithiau yn Alaska a lleoedd er- eill—hvdd yn mhen amser yn colli ei allu 1 gyfarth. Gwerth yr holl bvsgod a ddyeir i'r lan yn Lloegr a Chymru mewn un flwyddyn yw saith miliwn o bannau a mwy. Mae dros ddeugain mil o >fh-;yn v- dynion yn gwneyd eu bywol- iaeth orydn'r gorchwvl.
Advertising
BORWICKS BAKING n ft llin c D jr^rUvf Ucll 1 *v>'i O 1 j 4 SOAP. .¡ I I I I I I S3* I I H ¥ I | J' B 1 I 1 <:j— v £ rW\i \1 i v- I | A I w. J.¡\, J Is natures^ specific or a healthy 1 | skin and bright con: iexlcn* You I 1 may not always inhale the breezes | I of the country, but there is a I 1 good substitute always at hand: I | It is VINQLIA SOAR 1 9 a Premier, 4d.; Floral, 6d.; Toilet, (Ottc), IQd. M ARGRAPHU DA A RHAD YN SWYDDFA'R HERALD." CAERNARFON. -z EOR L E PILLS Esiampl o Lythyrau a dderbynlr yn ddyddiol gan Berchenog II George's Pile and Gravel Pills." Patrk House, Saliftfrary Road, Cardiff, Ohwefror 24ain. log, Anwyl gyr,- Mae fy anwyl faro wedi dymuno airmf lawer o weithiafQ i ysgrifenu atoob ] ddØcIa i chwi o waelod ei chaloo am y Heehad y mae wedi dderbyu trvry eich relema. Y. yn 73 mlwydd oed ac y mae yn hapus genyf ddyweyd y mae yn teimlo yn bynod e iaciI a Eoemns. Priodola sefyllfa ei hiechyd i ddau beth, a defnyddio ei geiriao hi, obt yo gymtaf, i dmgaredd yr Arglwydd, ao i'ch PeLeoau chwi yn ail. Dioddefodd boeo ( fawr yn ei cbefn am lawer o flynyddoedd, ond traa thair bdynedd ym ot penderfynodd i, biychiad o'ch Pelenau chwi, a mawr y lleshad a ddeo-byniodd yn union. Mae ei geaam agored wrth bawb am y llee mae wedi deimlo, ao yn parhau » dderbyu o byd. Toimjsl rwymedigaeth ami i gyhoeddi hyn er budd i etreilL Ydwyf, yr eiddoch ya ddififuaot, D. BEYNON, Ooal MetrchanlKv LLYTHYR ARALL ODDIWRTH MR BEYNON. Hydref 213alni, 1ST Anwyl SyT,-Deng mlynedd Yn oj, ar gaia fy anwyl fam, ysgrifenais yn gyaem fawq i ddaolcb i chwi am eidh Pelenai Rhrf yr Ail (No. 2 Pills). Mae mam eletoi yn bedvsr uggia a phedair oed, ao yn mwynhau iechyd da-diokh i'ch Peleni chwi, a thmgiaewiM yr Arglwydd yn benaf, wrth gwrs, ys dywed hatfoau.—Ydwyf, Ac., BEYNON* P<mt-y-QmBiitK! GIAG, Anwyl ,-Dymuna.f eich hjtebysu gyda dioubc-arweh, a hyny er mwyn ereill a ag fi t yn dioddief, fed y bu'm i cyn i mi ddyfod yn adaoabyddfua o'ch Peleoi clodfawr ohwi-^ GEORGE'S PILE AND GRAVEL PILLS. fTynyddan yn ol, pan mewn poenau mawriom, yn gorfod cadw'm gwely gan gefn tWar- as, &0 wedi treio pob peth a allwn i ac ereill feddwl am dano, oes wedi cWlbl anobeitfiio. a chredu nad oedd gwellhad i'w gael i mi, daeth cymydoges i mewn i edrych am dsmf. Pam y gwelodd fy sefyllfa dywedodd -Ddyn I Paham y bydd web faorw pan y mae zneddtvo^ iniaeth yn ymyl Y mae yn rhaid i chwi gymeryd GWROBS PILLS, a hyny *r î waith." Gyrwyd am dainynt; ac wedi i mi eu cymeryd ryw bedaair gwaith oetaia y 11 ryddbad nas dichon neb ei gredu, er drwy boenau mawr; ODd y mae y ffaitii yn NIid wyf byth oddiar hyny wedi cael y fafh boemu; a phan y teimlaf fod y poeamia fti ym awyddue am ail ymaflvd ynwyf, nid genyf ond troi at y blwdb a ohymeryd y dogn arfeawl, &ef dwy o No. 1 wrth fyned i'r gwely, a bydd pob arwyddioo; ohonynt wedi eu hpla ar ffo cyn y boi'eu. Ydwyf, yr eiddoch, &c., X. THOMAS. Gwerthir y Peleni hyd-glodus 'byn yn mhob mam, merwn BlycEau 18 lie a 2a 9c ys I gyd&'r Post, Is 2c a 2ft lOo yr un. Y mae y Feddyginiacth w6rthfamr hen i'w chael mewn tri Ørirf No. l.-OEORGE'S PILE AND GRAVEL PILLS (LABEL WEN). No. 2.-GOORGE'S GRAVEL PILLS (LABEL LAS). No. 3.-GEORGE'S PILLS FOR THE PILES (LABEL GOCH). RHYBUDD.—Bydd web ofalus wrth biycju "PTLiE AND GRAVEL PILLS," eacfc bod we oael j Gmsine Pills, sef PELENI GEORGE. Perchenog: J Eg GEORGE, M.R.P.Sla Hlrwaln, Glam.