Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
52 articles on this Page
PERSONAU A PHETHAU ---
PERSONAU A PHETHAU Apelia Due Devonshire am filiwn a hanner o ibunnau at ail waddoli Prifysgol Caergrarwnt. olio- Mae Eglwya Rydd y Cymry, Caernarfon, wedi rhoddi galwad unfrydol i Mr Hugh Jones, Garth, Bangor, i ddod i'w gwasanaetihu, ac mae yntau yredi ei derbyxv ollo- Dydd Iau, yn Llundwin, priodwyd y Parch Harri Oliver, mab ieuengaf y Parch Dr Oliver, Caergybij a Miss Margaret Lewis, merch Mr John Lewis, Lacharn, sir Gaerfyrddin. -<lgo- Gwnaeth ein gohebydd ymholiad yn hwyr prydna'wn Llun (ddoe) o berthynas i cefyllfa y Parch Tecwyn Parry, a. chaed. telegram yn hysbysuj .fAd¡ y gwr parchedig ychydig yn well., --010-- Mae'r ymryson rhwng Japan ag America yn horwydxi can plant y Japs allan o'r ysgolion elfenol cyffredm yn Califfornia, wedi ei setlo. Mae Califfornia wedi) iMio, a-c wedi agor yr ysgolion, offo Gadawodd y Gwir Anrhydeddus Samuel Smith, -cyn-aelod dros sir Fflint, ystad gwerth 130,000p. Gadawodd arian lawer i amryw, ac hefyd a eefydliadau neilMuol yn Lerpwl, ac yn eu plitb 1,OOOp i Goleg y GoglLedd, Bangor. Bu gwledd fawr yn Mhlas y Brenhin, hos Wener. Yn mhlith y gwaihoddedigion yr oedd Iarll a. larlles Carrington a'u merch, Lady Stanley o Benrhos; y Gwir Anrhydeddus D. LJoyd-George, Mr a Mrs Herbert [Lewis. olo——— Nid yw'r "Spectator", yn credu mewn binvydd-dal i bobl oedranus Os dechreuir, bydd raid gwario 25 miliwn y flwyddyn yn bur fuan. Cred y Spectator nas gellir codi swnr mor fawr heb osod treth ar fara a bwydydd ereilK 0*0 —■ Gadawodd Mr Edward Morgan, Aberdyfi, gynt o Machynlleth, cyfreithiwr, ac archwiliwr dros Ogledd Cymru, yr hwn a fu farw Tach- wedd 9fed, yn 75 mlwydd oed, ytstad gwerth dros 44,053p, yn cynnwys eiddo personol gwerth dros 5,451pi 0H0 Dydd Mawrth, yn 84 mlwydd oed, bu farw Mr Ebenezer Lewis, perchenog glof-eydd ad- nabyddus yn No ICymru. 'Bu ar un adeg yn bartner gyda'r diweddar Mr Samuel Thomas, tad. Mr D. H. Thomas" -II.S. Yr d yn Rhyddfrydwr i'r earn, ac yn Ymneillduwr eelog.
Ynadlys Bwrdeisiol Caernarfon
Ynadlys Bwrdeisiol Caernarfon DDOE. DYDD LLUN. Gerbron y Maer (W. A. Darbiehrre, Ysw). ac vnadon eraill. IAITH ANWilDDUS. Cyhudd wvd Adolphus Lovell, 2, Hardings' Court, o dori'r deddfau lleol trwy ddefnyddio iaith an wed due yn bayg- eiiiniol uin bonea, a dirwywyd ef i 10s neu bythefnos o garchar. Erlynwyd gan Mr R. O. iRoberts. MEDDWDOD.—Cyhuddwyd Dianiel Jones, 6, Skinner-street, o fod yn feddw rpan yn gofalu am blentyn. Addefodd ei euogrwydd a dirwywyd ef i bum, swilt a.'r castau. TAFLU ALLAN.—Cyhuddwyd D. J. Jones, 68. Mountain-street, o fod, fel yr lionid, a owningen yn ei feddiant vn angihyfreditihilon. Amddiffynwyd gan Mr Bacliard Roberts a dangoswyd nodyn yn y llys yji dweyd fod gan y ditfynydd hawl i ddial cwining)o<| ar diir pertihynol i Mr Griffith Griffiths, amaethnvr, Llys Helen, Mandwrog.— Taflwyd yr achos allan.
ABERMAW
ABERMAW OERBYDAU NEWYDD AC AEL-LAW v Werth. Trwedo a phaentio am txrisiiiu rhes- ymol. Madoc Carriage Works, Suowdon Street, Portmadoc.—Advt. PERSO.NOL.-Da,genym ddeall fod y Parch Gwynoro Davies yn cyflym wella wedi'r afiech- yd difrifol a'i goddi-weddodd wytllios yn ol. DARLITH.—iNos Wener, yn yr Yegdl Sirol. traddodwyd darlith ddyddorus ar "Wawr-ar- luniaeth lliwiiedig" ("colour photography") gaor Mr Ei. R. Thomas, IB.Sc.. athraw cynnorthwy- 01. Cadeiriwyd gan Mr D. E. James, fferyll- ydd. Y CYNGHOR SIROL.—Y mae Mr T. Martin Williams (hen aelod) wedi ei ddychwelyd yn ddiwrthwynebiad dros, y rhanbarth, ddeheuol o'r dref, a Mr John Morgan, iBallymacona, dros T rhanbarth ogleddol, y-n, Me Mr 0. W. Morris, yr hwn a ymddiswyddodd .Dychwelwyd hefyd Mr Morris Evans, Bgryn (ten aelod), yn ddi- wrthwynebiad dros Lanaber,
BALA.
BALA. Y DDUWINYDDIAETH NEWYI>D. — Ddeahreu'r wythnos bu y P.rifatlhro EliLis Ed- wards yn traddodi a^rchiad gaumipus i'r myfyr- wyr ar Ddawiriydenaeth Campbell. Nidi yw .n cydolveru1 a'r gWT hwnw. YNADLYS.—Dydd Sadwrn, gerbron John Williams, Yew., gwmaeth John William Jones, Station-road, gais i beidio buchfneobu ei blen- tyn, am y credai yn .j/ydwylxxldl fod buch- fredhu yn niweidiol.—Caniatawyd. GWLEDD.—Nos Weneir, rlnoes y Milwriad a Mrs Burton. Eiryl Aran, wiledd i wucatiaeth- vd'diion lleol y Great Western. Darparodd Mrs Owen, dirwesty y Llerw Glas, -wledd ncillduol o nasus. ac yr oedd dros 50 yn c-ytfranogi ohooio. Ar ol •ffwledda, bu cyngherdd o datn lyiwydd- iaetih Dr Williams, U.H., Tawelfan.
BETHESDA A'R CYLCH
BETHESDA A'R CYLCH Y CYNIGHOR DINEISTG.— Cynbaliwyd owrdd misol v Cynghor nos Wener, Mr W. Owen, Carnecl d'i, yn y gadair.—Hysbyswyd ddarfod i'r tret'hgasglydd; yn yetod y mis gasgiu 1S3ip. Yir c'car gwedlill dytedius o'r dretli jryffredinol yn 396p. Saifai v cyfrif yn y bane yn 95p yn ffafr v Cyngihor.—Hysbysodd v Clerc ma.i dvdd ertlioliad v CoTrghor Dinesig, yw Mawrth 27ain.—Hysbyswyd, v bydd haner trauil yr yegol newydd yn d5egyn ar dreth- dalwyr y doisparth, a chafwyd eglurhad gan y ;ia beth a wnaedi yn y niater yrna ysi I vstod y mtis diweddaf. MjJtHTTHASAU TJLENYDDOL.—Dadt .1 fu yn. un y Gerlan ar a "Dilylid Cymeradwyo ,>\wvlia:u." Cymierwyd eu plaid gan Alri J. S. Williams, 0.Thomas Misg Anne Williams, Post Office, iAli-E D. Jones, G-wernydd acyn erbyn gan Mri J. T. Jones. Gwernydd 0. J. 'I'iioiras. ALiis. M. HIALrhes. Tyddiyn-dn, a Miss M. Jones. Llwynrhaaidir. Yr oedd y mwyaf- rif o braid em cadw. Y Hywydd1 vdoedd Mr E. R. Jones, Aberoaiseg.— Yn nenvrndeitbas Sillonm. darlletrrwyd paipuir Lan Mr R. Jones, Gordon TeiTace, ar "Ddnwinyddiaetlli Girist- ionoirol." Cafwyd gair gan amryw o'r aelodam' Y nywydd ydoedd Parch R. J. Ellis, gwein- idog. YR ytSiGOL SIROL.-Cyfarfu llywodraeth- wyr yr ysgol hon nos Ian, dam lywyddiaeithi y Parch R. Williams. M.A., Llanllec'hid,Cad-, arnhawyd jrwaith v Prif Athraw yn penodi Mr I ELiis Llewelyn Williams, B.A., yn. athraw cyimortihwyoi.—:(ialwyd- sylw at yr anjhiwylus- dod bar presenoldeb plant, yr ysgolion elfenoJ, I yn d'od i'r ysgol i dderbvn eu haddvsg mewn n coTiniiaeth, a fiyriy am fod rhif plant yr vsgo,}: siro! v.edi cynnvddu yn ddirfawr >11 ddiwedd'air. Pasuvyd i hvsbysu Pwyllg-or Addyisg y Sir o hyn, ac i awigrymu y priodoldeb o ddaroaru He ar w'ahan i blant yr ysgolion elfenol.—Pendfer. fynwyd. anfon C'wyn i'r Cynghor Ddnesijg i ythn afler a budr, y ffordd gvferbyn a'r y,<,g.,I.-Hys'byso¿d y .c1erc-lr D. G. DaoVlOs- lod tymhor tri o'r llywodraethiwyr ar ben. CAIPEL Fercher cyn- lialiwyd cyfarfbd amrywiaethol dan lyw- yddiaellii Dr Griffiths. Victoria, Place. Yr arweinydd ydoedd v Parch W. R. Owen, B-A., g\ve,;nidog. Cafwyd gwasanaieth Llew DefUilyn, -e, a rihoes foddhad cvffredinol yn neill- tryda'i adrodidiadict.u. Datganwyd,, dad- .v leuw vd, ac adroddwyd gan v rhai caaulynol: — IslwyiL Roberts, Tanygraig Dtlys Metnai Owen Leise^ter House; Anne Lloyd Evans. High fctrept Ceridwen Jones. G. Maud Griffith Pant -Morfudd Hmghes, Cloth Halil; Gwla%s Enid Jones, London House lily Elias, Jennie Bertie Roberts, Alfred Thomas. Willie J arry. Cae Star: Maggie H. Owen Coetmor Muunt; SaJlie Pritcha.ni3 Kenybryn Idris Griffith, Victoria Piaoe Dore^is IteVKis, Gor- mill; Jennie Ellis, Carneddi. Thomas Alim Jones, Elfed Terrace; iuallv E. (Parny, Cae- star; 0. Meredith Jones, Dilys Wray, Nellie Jones, OwJyn; M. E. W¡]]¡8JlllSi, Mary Kdafh Roberts. A. Jane Pany, Elizabef!1' H. Parry, L. M. Joinee, E. Meredith Jones a W. H. Roberts. Datganodd Mrs Dr Griffith yn t-fi- ei/t'hiioJ i'i;wn. a ohaPwyd igii-odd:iad o hane,s ymweliad' Mary Jioiies »,Mr CharIC3 v Bala gan Mr Evan Parry, C^'lyn, a Miss Vr"es Williams, Bodtfordxl House.
BODFEAN.
BODFEAN. MARW BLAENOR AD AROLYGYDD.— Dydd Limn, ar ol ciyix waeledd, bu farw Mr David Witliams, a fu am lawer o flynyddoedd yn flaenor gyd:a.'r M.C. yn Mhenrhos. ac yn arolygyda tan Gynghor Dosparth Lleyn er's blynyddoedd. Yn mhob cylch nid o&dd neb yn fwy cymeradwy.
CAPEL GARMON.
CAPEL GARMON. Y FEIBL GYMDBITHAS.—Cynnali^vyd cy- farfod yn Nghapel Seion, 110s Fawrth, yn nglyn a'r Feibl Gyrnd^ithas. L;uleiriwyd gan y Parch Llew German, Nebo, a thraddodwyd. ajierchiad gan y Parch O. M. Edwards (Bala). Ac ys- tyried y tywydd tymheBtlog, daeth cynnulleid- fa dda yn nghyd.
CAERNARFON-
CAERNARFON- PICRiSOXiwL. —IDydd lau, jftna^vodd. W. J. Evans, a.il teist-r yol y sir. (mab hvnaf Mr 'Beriah G. j<;¡v<l.ns. a. W. Hatcher, ieu. o Lerpwl am Ca;nary Islands er budd ei 'i: i-e c hv d. ,;v\ EI.iIAiD AG YSGOLION-—Yn. vstod y Ilwyddyji ddivvedouf y'HAvelod.l yr Htnadlur J. R. Pritchard, U.H.. cadehydd Pw'l'llgcr pres- enoldeb v Sir. a 52 0 ysgolion i weJlù, y presenoldeb vnadynt- Y EARCHiNAD.Dydd Sadwrn; Ymenyn ffres, Is 4c y pwys; Ylllenyn hallt, 1&. y pwys dofednod, 4s i 5s y cwPl hwyaid, 3s 6c i 4 6c yr un; biff, 2c i 9c y Pwys nrutton, 7c i 10c; pore, 5c i 9c; yeal, 5c i 8c; Pytatws, 78 i 8s y sach. MARWOLAETH MR j. T. LARK.-Ar ol hir gys'tudid bw farw Mv John Thomas La^€ (brawd i'r Henadur D. T- ati g>'nar boreu Sad- Virn, yn 5o mlwydd oed. Bu yn glerc yn y llythyrdy aim rai "lynydda-u, °.nd er's rhai biymxidau beJlach >"r oedd vJ1 J3ri^ gyfarwydd- WT vn ffirm L:ite dnd Co- Vn cymeryd dyddordeb mawr Vu muddianau v cwmni. Cymer yr anerladd Pre_ifat) le yn Mlaenffos, De Cymru (ei ardal en^digol), t»yuerir v corph o Gaennai-fon )K'ddy w. Cydyj-ndeinilir yn ddwys a'i frawd ac a r teulu 011 yn eu galar.
CONWYI
CONWY p YN GWELLA- Dywenydd genym. ddeall fod yr Heiuidur Hllorh Hughes yn gwella.
CRICCIETH
CRICCIETH Y mae Sale Jonathan and Co. yn parha-u hyd ddiwedd y mis. Y mae yr holl Stock. yn cael ei ail Farcio, iel y mae y ^argeinion oil yn wirioneddol. Hefyd llawer o Job Lines wedi (eu pwrcasu ar gyf y Sale i'w cliiio am brisiau a bar svjidod. Yr oil yn nwycldau newydd a glan.—214.
DOLGELLAU
DOLGELLAU DARIJITHIIAU GILCHRIST-—NOS. Fercher caed un o v da.riithi'Uai paiihacl Gil- -c-hri,st. ftan Owen, Rnoscomyl LCapt. Vaughan, rthoi;. i l'Yi"A;RFOI) P'LWYF.—Cyril^i^yd cyfar- fod Plwyf B'ritlidir ac IslawTclj.^ dydd Mer. cher o tan ly.^ydcl.iae.th Mr John Roberts, Henblas. D-ewrsi Wyd yn gynr!ioi- di sirdl. John Edwards, Tyddyirmavvr • yn gyniolhorydd dosparth- a pf^^cibsidwaid- John Griffith lIeu) CallestTa, William Caertyddyn, a Johii Roberts Henblas.
DOLWYDDELEN.
DOLWYDDELEN. YN Y BRlFi}DlXAS.-rpyiia lIe v bu yr hen gyfaill dyddaai a doniol ivowm-j '(). Roberts, yr wythnos ddlweddar fel cy,n,n'Vchiolydd y Ddol a Denver yn agoriad Senedd Fawr. AR HYMlJD, Yr Wythllos hon, bydd Mi- Hugh Jones, '^thbone-terra-e^ yn isymud oddi- yma ac yn canu yn jacli 1 Wlad y Bryniau, ac vn bwriadu ynisefydlu yr ("thr draw i'r Wer- ydd. Fob hapusrwydd idoo. g, gobeithio y bydd y we.ilgi mewn tymher go dda pan y byddont yn ei groesi- DEWTS DUcONlArD.—liu-r Parch H. H. Roberts, B-A., Capel Gmigi a Mr Evan Hughes, o r Cyfyilg, ar ra^ Qvfarfod Misol Dyffryn Co"wy, yn, cynnoi ti wy0 (jdg-vvig Jia- coniaid i tranghen eglwy6, >' Garnedd. Dewis- w-vd tri, sef y Mri E- ^e5^.Vn Lloyd, William O. Jones. Penrhiw, a Gi Lnith Jones, Hendre. Caed y tn flynyddau 0, ^('hyd i gyflawni eu dvledswyddiay yn y swydd bwysig hon.
DYFFRYN
DYFFRYN DlWYLiLlAiDOL.' GynJ^rj cyfatrfod wyttaxsol Cymdeithas Horeb 3im Fawvth. Mr R. J. Williams yn HYwdJu. Cafwyd. cytfar- fod cystadleHi^ pryd Y (;af wyd yn oreu yn y gwananol adr^u^^ Afri R: NVYW, H-avil Jones, Misses K.at James a K. J. Davies. Terfyn- wyd gyda deuawd gan Mls Ella Williams a Lizzie Jones,.—yr un 11()n cynha-liwyd cyf- arfod wytbiioBol y ^ym^ithas Undebol dan ly,wyddi"teth 1r Lewis Jortes. Cafwyd cyfar- fod cystadleuol y h<fyd. Enillwyd y gwobrwyon ga,n Mrl u- Jones, Kings' Mili, Lew is Jones, R.. Jcaies^ Q Williams, W. Williams, J. DaN-je6, H. Pugh, T. L. EVans, D. H. Pugh; Misee-s kata Williams, Kate Jones. J. K. SimkifB a Mrs Paorj'. Y CYNGHOR SIR'^IA—«Xi enwydl neb yn gynrychiolydd dros ranhaj.^ y Dvffryn ar y Cynehor Sirol y waith hon. Y canlyniad yw- y bydd yr hn aelod (Mr J. R. Jones) yn aros oni ymddiiswvdda. vr t'y^friawr obeithir na wna. MARJ^ HEN BOBIj—.goreu Sadwrn bu f'-rw A'rs Anne Jones. J>entrecanol. wedi byr fMw Mrs An.ne Jones. J>entrecanol. wedi byr gystud, yn 85 mlwydd oed. Perthynai Mrs | Jones } r Annibyrt^T^ ac yr oedd yn un o ragorobon y dda«aT- CJ^yj jdydd Mawrtih yn Lla11 "'ifhreth.—-Bore^ Uuii bu farw Mrs Elizabeth Ellis, We6Ie". House, yn 91 mlwydd oed. Yr oedd Mrs ElJJ yn aelod dichlynaidd gydp.'r Wesleyaid- ClaAd-wvd ddydd Iau yn mvnwent Llanddwywe, daii drefn n-e-%vvdd.- Prvdri^wn ddvdd Gweri^r bon farw Mrs Davies. gw-edd-w y dnveddar Mr Thomas Davies, Cors- y.credol Farm, yn 79 Mlwydd oed.
.FFESTINIOG A'R CYLCH.
FFESTINIOG A'R CYLCH. El DAIU-W.—aeth d.amwain i ran Mr John Jones, Pengeu|an, Dolwyddelen, yn jCbwarel OaJkel«y> t1'l"' gael ei daraw gan gareg a niweidi° ei §efn a'i droed yn boenus. "JAC Y LLAN" YN FYW —Nid cywir y difyiiiad pert -0 gyfoceolyn am farwolaeth John Llan Jones Bu un arall adnabyddlus farw yn yx- un preswyl 'hen gyfaill, ac y mae yn bosibl yr arw-eaniodd hyny i gamhysbysu, gan fod y"o ddau wedl bod yn wael y misoedd di- weddaf. Qafi-ed eto acjfer iechyd' ao estyniad einlop-S. Y'R ANN IB YNW YR —Xos lau bu aelodau Ufndeb Y sgolion Sabbathol yr enwad, yn cyn- nwys yr athraW'on o'r eglwysi a'r ysgolion, yn Methania, pan y Uyw-yddai y Parch J. Rhyd- wen Parry. Gymer^yd rKan yn y eyfarfod gaf y Parchn J- W. Davies, D. Davies, J. Hughes, W. J- Owen, a Miss Jane Anne Wil- liams, Fronoleu. O R "TRAWS.y mae yma ddau Rydd- frydwr swych, y Afri D Tegid Jones a W. J. 'Williains, yn debyg o fyned i gydymgais eth^liadol am yr eistedd'le ar y Cynghor Sir. —Yr mae yma ^yniudiad lied gyffredinol am sefydlu llyfrgell gyffredinol yn y plwyf.—Y maeo. rhagbaratoi at vr eisteddfod a hvsbvseb- [ wyd yn ein c°l°friau. U. Y LLANW YMfudOL.—Y"r oedd 20 yn gadael yr ardal yr wythnos ddiweddaf i Am- erica. Cyfrtfa un ysgi-ifenydd fod 1400 wedi yinfudo o'r plwyf i wahanol fanau er dechreu y KWeridid masnachol. Y mae yn dra, phosibl y ,Iwelir y llanw yn troi yn .jl cyn hir, a, rhyf- e.a.d iawn, yrydis ynadeiladu yn yr ardal yn a-wr. Awgryma hyny rhywbeth. '0 DDOLWYDD^j^Af—Dewiswyd y rhai a qanlyn yn flaenoriaid yn Moriah, (M.O.) Y Mri Evan Bleddyu Lloyd, Gorddinen W. O. Jones, Penrhiw; a Griffith Jones, Hendre.— 'Yn y dadl. "Pa un ai y Ddeddfwrfa ai yr Areithfa oedd yn fwyaf effeithiol i sobri y byd?" pan yr ago^ ,gan y Mri Lewis Owen a John Prvdderch, caed mwyafrif mawr o blaid vr areithfa. 0 "DANYGRlsiAU."—Mewn cyfarfod o'r trethdalwyr, caed cyfrif da o oruchwyliaeth y 'Parch J. Hughes a Mr W Owen fel cyn- nrychiolwyr yn y Cynghor Sir. Unol a fu yr ail-ddewis. SIaradodd- y Parch R. Silyn Ro- berts yn gryf _yn ffafr dymuno os nad gorfodi y Cyngho" Sir i welia v ffyrdd yn Nhany- P'isiau.—Y mae ml oedd o fan bysgod wedi eu cymeryd i'r fagWrfa ar lan afon C'wniorthin.- Bu Mr J- R- Arthur yn Moriah (B.) yn r'hoi Tin o'i ddarlithiau o "Alexadria i Cairo;" a'r Parch R. Silyn Roberts yr eiddo yntau ar I ''Wythnos yn Par;s." Yn y ddwy cynnorth- "'yid a, hndlus.ernau.Bu Dr Carey Evans, yntau, yn rhoi ei ddarlifhiglir ar y "Darfod- edigaeth," yn Ysgoldy Newydd Bethel. Y CYNGHORWYR A R. CYNGHORAU. — Gwrthod. y mae Dr R. D Cvans oherwydd amledd gaiw hyd yn hyn a chymeryd ei ail- I ddewis yn gyngiiorydd sirol. Gwneir cais ar- benig am wldo 0 oarnau fel gwarcheidwad. Y mae y Parch. J. Rhydwen Parry, nos Lun, wedi addaw sefyil yn gynnrychioiydd y Cynghor Sir yn nospartu Be-¡bania.N IS geliir ei well. EiSTE^JJEOD GWYL DEWI. — Hysbysir fod rhagolyKpn gwych am Eisteddfod ragorol Dydd uwyi Dowi. Mae 160 o gystodleuwyr yn yr adraai gerddorol yn umg, yn cynnwys pump o.gorau. meibion, pump o gorau plant, a 150 ar y £ waiictuol unawxlau Hel ac otferyiiol. Ma-ö Z5 wedi entro am yr her-unawd yn urng, ac yn adran yr adrcwldiadui mae 41 o enwau 1 mewn. Dywedir fod oddeutu 300 o ymgeiswyr ar y maes, a chymeryd yr holl deetynau 1 mewu. mae arolygwyr y tlodion tan orfod i gymeryd. cwrs cyfreithiol at rad heb dalu y trethi.—Cyn cychwyn ohono yntau fel lluaws i America, cyflwynodd cydweithwyr Mr Peter Jones, o Dolwyddelen, Feibl a llyfr hymnau hardd iddo yn chwarel isaf Oakeley. —Y mae y Parch J'. Rhydwen Parry wedi cael rhybudd i fyned i Lundain yr wythnos hon i roi tystiolaeth o flaen y Ddirprwyaeth Kjjjlwysig.—Oherwydd gwa-dedd 6to niso ani* ryw o'r ysgolion wedi eu cau.—Yr oedd yr eira mor drwc/ius foreu Iau fel y bu raid attal gweithio mewn dwy o'r chwarelau uchaf. Y CYMDEITHASAU.—Cyngherdd amryw- iaethol oedd yn nghymdeithas Dewi Sant, a darlith ddarluniadol yn Nghymdeithae Bryn- f bowydd gan Mr R. Edmunds, ar "Bunyan;" Mr T. J. Evans yn cynnorthwyo gyda'r hud- luisern.—Mr W. D. Jones, Bodegryn, a lyw- yddai gyfarfod adloniadol ac amrywiaethol yn Methania. Yr enillwyr oeddynt y iri An- arawd Rhydwen, ac Evan Jones, Hafodlas.— Bu Mr Jones^Morris (nid y cyfreithiwr a'r cynghorvdd, etc ) yn rhoddi araeth ar "Yr E«lwys a'r Bobl" yn y Neuadd Eglwiysig, fel un o golofnau amddiifynol yr Eglwys. "MACtHNO."—Yn Nghymdeithas Ddirwest- ol y Merched, tan lywyddiaeth. Mrs R. E Wil- 'liamfi!, High-street, cymerwyd rhan gan y Misses A. Thomas, Amy Williams, Bryn Ivor; Jennie Evans, Bodalaw; aTJaster Glyn Jones, Post Office. Yn y gystadleuaeth yr oedd Misses Evans, Bodalaw, a Bronderw, yn gyd- radd.—Cynnulliad bach ond cyfarfod da oedd gan gefnogwyr y Feibl Gymdeithas yma. Y Parch E. Davies yn llywyddu a'r Parch D. C. I Edwards, M.A., Llanbedr, y cynnrychiolydd, yn siarad.—Yn Nghymdeithas Gwyr leuainc I Salem, pan y llywyddai y Parch T. J. James, datganodd cwmni Mr G. Roberts a Mr F. Ro- berts, etc.—Y11 Nghymdeithas Bethania, pan y llywyddai y Parch E Davies, yr enillwyr oedd- ynt y Mri R. Jones, Cwm-road Powel Ro- berts. D. J. IWilliams, Bryn If a; Glyn Jones, O. Williams, ac R. G. Roberts. PERSONOL.—Y mae y gnveinidog ieuanc gobeithiol, Dr Vernon Lewis, B.A., wedi ateb yn derfynol y daw yn weinidog i Jerusalem (A.).—Yr oedd y Paroh J. Owen, M.A., gyda Ficer y Rhos, yn siarad ar ddirwest ar ran Cymdeitihas Ddirwestol Gweision Llinell y Great Western yn y Bala, yr wythnos ddiwedd- af —Mr T. J. WilHams, Bangor, agyfarchai Gymdeithas yr Athrawon yma. — Dygwyd corph Mrs Williams, gweddw y diiweddar Mr R. Williams, cyn-flaenor yn Methesda (M.C.), a niam-yn-nchyfraith Llinos Gwalia, yma o Ddinbych i'w chladdu. Y Parch D. Hoskins, M.A., oedd yn gweinyddu.—Mr Bevan, Man- od,a lywyddai gyngherdd a gwledd yr athrawon er budd gweddwon ac amdifaid y gymdeithas. O'R "LLAN."—Nid oes yma yn sicr, tra yr ydym yn ysgrifemu frwalrydedd yn yr I etholiad i'r Cynghor Sir, na chyfarfod i ddewis ynmeiswyr.—Yr oedd Mrs Elizabeth Roberts, Teilia Mawr, gweddw y diweddar John Roberts, yn 86 mlwydd oed pan fu farw. Bu tri o flaenoriaid yn gweinyddu yn ei hang- ladd, sef y Parohn Price (rheithor), Davies, y Llan, a Williams, Tyddyngwyn.—Yn angladd y gwr ^uanc, Mr J. R. Jones, 32, Station- road, gweinyddwyd gan y Parchn J R. Jones, B.A., J. E. Hughes, B.D., R. T. Phinips, ao R. Moreton Roberts.—Mr G. H. Ellie a Mr J. Hughes sydd wedi eu nodi yn ymgeiswyr am seddau ar y Cynghor Sir ar gyfer y ddwy eedd yma.
FOURCROSSES.
FOURCROSSES. FFAIR..Ffair luosog o anifeiliaid, ond ych- ydag brynwy-T. Gwexth-wyd bustych yn Ited iwyr am brisiau yn amrywio o 12p i 16p' bustych llaethog, 12p i 16p. Yr oedd budhod parod da yn gwertbu yn dda, ar ceffylau eoreu yn cyrhaedd 40p.
LLANBEDR.
LLANBEDR. FFAIR CHWEFROR.—Cynnaliwyd ddydd Llun. Daeth nifer fawr o borthmyn i'r ffair. ac i'w cyfarfodanifeiliaid lawer. Nid oedd y prisiau gystal a'r disgwyliad. Gwerthid y busJych o Up i 14p 10s. MARWOLAETH SYDYN.— Dydd: Mawrth, daeth Mr Richard Roberts (Elenfab), Penrhyn- deudraeth. i Lanbedr ar ^TnweCiad' a.'i ferch, Mrs Jones, y Ddarllenfa. Dvdd Iau, bu farw yn dra sydyn o arlefyd v ifalon. Yr oedd yr ymadawedig yn 59 mlwydd oed.
LLANRWST
LLANRWST YR ARDDANGOSFA.—Y mae y Milwriad Thomas Gee, Cae'rhun, wedi cydsynio a bod yn llywydd yr arddangosfa v flwyddyn hon, a-e wedi anfon dee gini i'r dryeorfa. Y FARCHNAD. — Cafwyd marchnadi lied fywiog ddydd Mawrth. Gwerthai yr ynjenyn am Is 2c a Is 3c y pwys. Wyau. 10 a 12 am swllt. Dofednod, 4s i 4& 6c y cwpl. Cwning- od Is 6c v cwnl. Tatws, 4s 9c y cant. LLWYDDllNT ADDYSGAWL.—jUongyf- archwn Miss Thomas, y Ffowndri. a Mrr Harold Jones, Watling-street, ar eu gwaith yn pasio Arholiad y Brenhin. Eiddunwn iddynt yrfa addvsgawl dfdisjrlaer a llwyddiannus. GLOWR fEWN HEaiBUL.— Mewn ynadlys arbenig, anfonwyd John Morgan, glowr, brodor o Ferthyr Tydfil, i ^archar am bythefnos gyda. llafur caled am dori drws y srell yr oedd ynddi yn y tlotty. Dywedodd yr Arolygydd Woo 11 am fod ar heddgeidwaid Ludlow ei eisieru. SALE T.AT.YCAFN.—Dydd LIun, cafodd y Mri Robert a Rogers Jones sale ragorol, yn neWlduol ar y gwartheg- tewion. Aeth 70 o war- theg tewion o dan y morthwyl. a chafwyd 22p 10s am danynt. Gwarthe? blithion, 16p 7s 6c; lloi, 3rp 5s moch, 2p 13s be 3 myllt, lpr 1& 6c; a mamoiriaid. Ip 10s 6c. GWESTIWiN DYDDOROL.—"A ddvlai vn- ad'on Seisnijr eistedd ar Fainc Gymreig?'' oedd y cwestiwn air yr ymdriniwyd ag ef yn nrrhvt- arfod diweddaf y Gymdeithas Ddiwylliadol. Agorwydl yr ymddyddan gan Mr A. TJovd Grif- fith. Cymerwyd v gadair gan Mr J. D. Jones yn absennoldeb y Parch H. Jonee Davies. Caf- wyd dadl d'dyddorol. LLAWFER.—Ar ol cyhoedd.i yr adroddiad o dan y penawd uchod vn ein rhifyn d'iweddaf. fe'n hYsbvwvd nad vdoedd yn erv'fla.wn "an fed a canlyn hefyd wedi bod yn llwyddiannus i enill tystysarifau :—'Advanced the^^y Mr iRo- bert H. Morris. 42. Station-rood. Elementary fiss G. E. Williams. Regent Honeei; Miss laryL. Roberts. Avondale: Mr Stanley C. 1 Jones, Riristop 'House: Mr Christmas Jones, I 42. Denbigh-street: a Mr J. IDavies, Victoria- terrace, Cvhoeddwn yr enwau am fod ein had- roddiad diweddaf yn dueddol i c^-fleu v svniad nad oedd ond un wedi llwyddb i basio yr ar- holiad.
NANTLLE A'R CYLCH
NANTLLE A'R CYLCH ANRHYDiEDDU MYFYRIWTR.—Nots Lun, bu Temlwyr Dia Penygroes yn anrhegu Mr Thomas Owen Jone6, air yserifbin ddrudfawr a'i enw vn gerfiedig- arni. Bu efe ar y blaen lryda"r achos dirwestol- ers llawer o amser. AlKLOiDAU LLAFUR.—Cyfarfn Pwyligor Etholiadol Plaid Llafur N-ntl.'ie yn Mih'eny- groes. nos Sadwrn. Mac v rhai canlynol vn ymgeisw^-r ar y Cynghor Plwyf a'r Cynghor Dosparth:—Llamllyfni. Meistri W. Richard Williams: Penvgroes, Griffith Eivan Jones; Talys'im. Owen David Williams. Cgynhor Plwyf:—Llanlilyfni, Mri W. Morgan Jones. W. David Roberts, a Henry Jones: Penygroes. Mri John H. Hug-hes- Da.vid WTillia,mis. David W. Davies'; TaJysarn, Mri William Williams. Blllle Bell Evan" T. Evams. (c:idieirydd presenol y Cynghor Plwyf). a Owen John Jones.
PENRHYNDEUDRAETH.
PENRHYNDEUDRAETH. SYDYN.—Yn annisgwyliadwy y bu farw Mr David Owen, Church-street (gynt o Hafod- talog). Yr oedd gyda'i waith -rai dyddian yn flaenorol yn Ffestiniog, 'ac ofnir yr aeth at ei waith yn rhy fuan ar ol gwaeledd blaenoro!. Yr oedd yn ddyn gweithgar, ac yn aelod yn Gorphwysfa (M.C.). Y FEJIBL GYMDEITHAS.—Nos Fercher, yn Ysgo'ldy Nazareth, lpan y llywyddai y Parch J. Hughes, B.A., caed cyfrifon manwl gan Mr John Jones, yr ysgrifenydd. Oherwydd gwein- did masnach a symudiiadau yr oedd 1 lei had o 3p yn nghyfans.wm y casgliadau. Cynnrychiolydd y Fam Gymden.thas oedd y Parch John Owen, LlanbedT, gan yr hwn y caed. anerchiad ragorol. Cymerwyd rhan hefyd gan y Parchn C. Jones (B.), R. Roberts (M.C.), y Mri T. Ll. Prichard, J. Prichard, a G. Williams. Ngymdeith- as Minffordd, nos Fercher, bu dadl galed rhwng Mr G. L. Griffiths ac R. LLoyd Jon (yn awr o Dremadog) yn erbyn ac o blaid cymdeithasoi- iaeth. Cafodd y diweddaf fwyafrif o ddau yn y bleidlais. Penderfynodd yr un gymdeithas ddonio] Y1Il y ffurf o ddewis aelod eenexklol, mai Mr W. Morris Jones, Hengae Ednyfed, a. fyddai hwnjv, ac yn Rhyddfrydwr, ac nid y Llaf'urwr d.&wr Air Richard Evans, Ty'nycoed, Yn yr oerni hefyd y mae- y gwroniaid y Mri J. Morris Pierce a. Griffith Williams fel Ceid- -wadwyT.
PORTHMADOG.
PORTHMADOG. HYSBYSIADAU A NEWYDDION.—Derby nil nysDysiadau, #rchebion, a newyddion yu ddyddiol yn Ffexyllfa Mr hor J. Jones, M.P.S., yn Snowdon-street, ganddo ef a n -ymirychioiv<l*l, Ffestinfab. COFIIER am Eli Croen Celt at goesau drwg, y piles, plorod, exzema, etc., 7!c a la lc. Ifor Jones, Snowdon-street, Porthmadog—178 LLA\ATER.—Y mae Air Hugh J. Griffith, clerc gyda Mr J, Jones-Morris, a disgybl i Mr Llewelyn Davies, wedi pasio IfLlrholiad llaw- fer. OS am First-Class Dresses, W. H. Evaoo and Co., London Warehouse, yw y lie am danynt; hefyd pob ma.th o nwyddau drapery Snowdon-street, PortmaDoc.-439. FFAIR Y "DRE."—Dydd Aiawrth cynnal- iwyd ffair gyntaf y flwyddyn yn Nhremadog. Anffafriol oedd yr hin ac effeithiodd hyn ar y cynnulliad a'r fasnach. Ceid o lOp i 13p am ddwyflwyddiaid p&rod. Y CYMDEITHASAU.—Nog Lun yn y Garth, pan y llywyddai Mr R. Hughes, Ynystowyn. caed y pedwaredd odarlith ar "Hanes yr Eg- lwys" gan y Parch W. T. Elilis, B.A., B.D.— Capel Coffa: Mr Elias Pierce yn llywydd. Caed papyr ar "Egwyddorion Anmbyniaeth," gan Air John Bristol House.—Tabernacl Air R. Davies, C.S.. yn llywyddu. Caed papyr. a-u "Y Morgrugyn" gan Air LewiiS E. Jen- kins, fferyllydd. ac ar Frysebiaeth" (tele- graphy) gan iMr J. W. Rowlands, llythyr- gludydd.—Salem Y Parch W. J. Nicholison yn y gadair. Caed darlith ar "John Bunyan" gan y Parch J. B. Wi'liams, Tremadog.
PWLLHELI.
PWLLHELI. GWAELEDD.—Y mae holl ysgolion y dref, oherwydd gwaeledd yn mhlith y p'ant, wedi eu cau am bythefnos trwy orchymyn y s wyd dog meddygol. HEN WAS.-Nr oedd y diweddar Mr Mich- ael Evans, bliaenor y fforddolwyr ar adran Pwllheli o Ffordd Haiarn y Cambrian, yn ngwaiinaetJi y cwmni er agoriad y llinell. ac yn dra chymeradwy. ANGLADD.—Nawn Iau, bu angladd Mr Ro- bert Lewis, uard. yn Mynwent Denio. Yr oedd nifer luosog o wei'thwyr Llinell y Cam- brian, y Coedwigwyr, a'r cyhoedd yn bre.sen- nol; ac yr oedd arwyddion o barch cyffredinol a galar yn y dref. Gweinyddwyd gan y Paa-di John Edwards, 'B.A. Y CYFARFOD SEFYDLU —Nos Lun, Y" Eglwys St. Pedr, bu cyfarfod sefydlu y Parch J. Edwards, B.A., y Ficer newydd. Y prif weinyddydd oedd yr Hybarch Archddiacon Jones, yn cael ei gynnorthwyo gan y Parchn. Cynfelin Jones, Nefyn Sheppard Jones, Llan- nor; D. J. Jones, Pwllheli. a D. Jones, Abererch. Mr WT. H. Benskin oedd yn gofalu am yr adran gerddorol ar yr organ. ADLONIADOL.—Y11 nghyfarfod adloniadol y Tabernacl (B.), a lywyddwyd gan y Parch H. Rees, Jcydymdeimlwyd a'r llywyd^ R. Roberts) oedd yn wael. Caed 1&lnerchiad gan Mr J. ILewis, Penrhydlyniog. Yr senilhvyr oeddynt: Miss John, shop ffrwythau, Higih- street deuawd, Misses iL. M. Jones a C. E. Evan6; canu i rai tros 40 oed, Mrs T. Evans; penillion i'r ^ymd'aithojs, Mr R. A. Jones. Liverpool House. PW YSIG i Tal yn priodi AC yn dodrfu. tai. Does dim amheuaeth nad yn Pretoria Ware- ouse, Pwllheli (gvferbyn a Tram S. Andrews), y ceir v de-wisiad goreu yn N hymrn. Dwsinau o cwpbyrddau gwydr o bob maint, na welwyd eu harddach erioed. Pob matih o chesta of drawers, bvrddau a chadeiriau, sofas, etc. Hefyd, ngeiniau o bedroom, drawing a dining- room suites ugeiniau o wlau belym. flocks ft phlu, yr oil yn cael eu gwerthu a.m brisia* tetI a goriest.—John n. Jones. Perchenog.—595 CYHUDDO GWRAIG.—Dydd Llmn, o flaen y Maer (Mr W. Anthony) a Dr S. W. Grif. fith. cyhuddai yr Heddwas Pugh >(31) Sarah Rhodes, o Bodegors Cottage, Efailnewydd, o geisio cytiawni hunanladdiad' tljwy yfed g"en" wyn y nos Iau blaenorol yn^ei tftiy tra yr oedd y gwr allan yn bwydo yr anifeiliaidi. Galwyd Dr Shehon Jones, Pwllheli yno, a. bu gyda. hi am oriau a llwyddodd i'w hadfer' Wwy aTfef moddion arbenig i adweithio yr effaith. Rhodà- odd Dr Evans hefyd dystiolaeth. a rhwymwyd hi drosodd yn y swm 0 5p ami 12 mie, tan ofal ei gw; chwaer, oedd yn byw yn Nghric- cieth, i ymddwyn yn briodol.
RHIW, LLEYN.
RHIW, LLEYN. PRIODAS.—Daw adroddiad am briodae, yn Eglwys St. Aelrhiw, Mr John Parry, Bod- wyddog Fawr, a Miss Catherine Roberts, Ty'n- ygraig, gan y Parch D. Sinnett Jonas, rheithor. Y gwas oedd Thomas Jonefe, nai y priod- fab, a'r forwyn, Miss Mary Roberts, Tyuchaf, cyfeilles mynwesol i'r briodasferch. Ar ol mwynhau'r wledd briodasol yn Nhy ill lan, aeth Mr a Mrs Parry yn uniongyrchol i Bodwyddog Fawr, un o'r ffermydd harddaf yn Mhen Lleyn.
RHOS A'R CYLCH.
RHOS A'R CYLCH. GAL WAD.—I Mr E. Wynne Jones, o Goleg Bala-Bangor, yr anfonodd Eglwys Salem (A.) alwad i ddyfod yn esgob arni, yr wythnos ddiwedaf. Disgwylir atebiad buan yn gadarn- haol neu nacaol. "IMAIANUEL."—O flaen aelodau y Ford Gron, Rhos, y rhoes Mr Michael Roberts an- erchiad p<2iiigamp ar "Immanuel" Gwilym Hiraethog), nos Wiener diweddaf. (Taflwyd dylif o oleuni ar yr adran sydd yn ymwneyd a hanes Moses. Mr WE Edwards, Heol y Plas, oedd v cadeirydd. CYNGHERDD. — Ncs Fercher diweddaf, cynnaliwyd cyngherdd yn Nghapel yr Anni- bynwyr Seisnif, Rhiwabon. gan gor plant Bethlehem, Rhos, o dan arweiniad Mr Jacob Edwards. Y cvfeiiydd oedd Mr Emlyn Da- vies, A.R.C.O., RhCl3. a Gwrecsa-m, a'r cadeir- yda oedd Mr J. R. Roberts, M.A., prifathraw Y sgol y Sir, Rhiwabon. Cyngherdd llwydd- iannus vn mhob modd. GWRTHOD.—Er ho-ll daerineb eglwyr Caer- salem. Caernarfon, i gael gan y Parch R. G. Roberts, Cet'n Alawr, i dderbyn yr "alwad" i wneyd ei "nyth" yno fel ei gweinidog, ei gwrthod a wnaeth. Methodd arian, methodd pobpeth a'i' ddienu i adael eglwys Sion, Cefn. Digon tebyg y gall Mr Roberts ddyweyd bell- ach, "Byddaf farw' yn fy nyth," megis ereill a fuont yn y Cefn Mawr o'm blaen. LII.OSGI.—iBoreu 'Sadwrn diweddaf, aeth gieneth oddeutu pedair blwydd oed, o'r enw Evans, yn byw hefo ei modryb yn 1, Brook- street, Rhosymedre, i dy un o'r cymydogion. Hcb neb yn ei gweled, goleuodd bapyr yn y tan, a rhedodd allan at domen oedd yn ymyl 1 wneyd: coelcerth yn 01 ei thyb hi. Cymer- odd ei d;llad dan, a llosgodd ei breichiau yn dost iawn. Yn flfodus gwelwyd hi gan rai o'r cymydogion. y rhai a redasant ati am y cyntaf, ac a lwyddasaat i w haonub rhag llosgi i farwolaeth. Galwyd y meddyg ati yn ddioedi, ac y mae yn gwella o dan ei driniaethau. SABBATH DYDDOROL. — Ie, "dydd o lawen chwedl" oedd y Sul diwedd'af yn y Tabernacl (B.), Cefn Alawr. Pregethodd cyn- weinidog yr eglwys, y Parch A. J. Parry, D.D., i gynnulliadau lluosog, mor fywiol a blasus ag erioed, a gweinyddodd drochiad i bedwar credadyn yn Nghrist yn medyddfa yr eglwys. Nos Sul etholwyd pump o frodyr "da eu gair" i Jenwi swydd diaconiaid. sef Mri Win. Saunders, Alichael George, Tho6. Francis, Edmund Williams, a Robert Wil- liams. GALARUS.—Yn ein rhifyn cyn y diweddaf, rhoddasom adroddiad o ddamwain a ddigwydd- odd i blentyn dwy flwydd oed i Mr a Mrs J. Ellis, Heol yr Afonig, Rhos .Trwv fod sefvllfa iechyd y fans ar y pryd heb fod gystal ag arfer, efteltlnodd y digwyddiad gymaint arni fel y gwaethygodd, ac y bu farw dydd Mawrth diweddaf, yn yr oed cynnarol o 23 mlwydd. Galarus gweled y fain ieuanc yn syrthio yn yr angeu, tra ei pHentyn yn gwella. Yr oedd ei hangladd yn mynwent newydd Rhos nawn Iau yn lluosog. Gweinyddwyd yn effeithiol iawn ar yr achlysur £ &n y Parch R. Jcnes, Capel Mawr. DARLITH.—Nos Lun, yn y Capel Mawr, Rhos, traddododd y Parch John Williams, Brynsiencyn, ei ddarlith ar "Johu Elias o Fon," y Ficer Pritchard, Rhcs, yn y gadair. Yr oedd yn cynnulliad yn lluosog. a r ddarlith uwchlaw canmoliaeth. Elai yr elw tua-gat gynnorthwyo Mr W1 Hie Phillips, Heol Buddug, Hhos, sydd a'i wyneb ar y weinidogaeth heto y Corph, i gael addysg yn Y sgol Rhagbaratoawi Bala. SWN BRWYDR .—Y mae yn amlwg erbyn hyn y cymer brwydrau poethion le yn ngiyn a r etholiadau agorsaol ar Gynghor y 'Sir, y Cynghor Dosparth, a'r Cynghor Plwyf yn y Rhos. Bydd y frwydr nid rhwng Rhyddiryd- iaeth a Cheidwadaeth, ond rhwng y Gym- deithas Ryddfrydol, Cynghrair y Mwnwyr, y Blaid Lafur Annibynol, y Radicaliaid, ac yn benaf oil rhwng, y gwahanol enwadau. Enwir nifer o bersonau yn meddu ar y cymhwysder- au uchaf i uynnrychioli y Rhos ar y Cyngnor- au a enwyd, a diau yr anfonir hwynt arnynt hefo m,vvafrii mawr ddyddiau yr etholiadau. ADLONGWRDD.—Yn Noddfa (B.), Garth, Trevor, nos Fercher diweddaf. Cadeirydd, Mi- Edward Roberts, Vron Cysylltau; cerddynad, Mr J. Wright, Acrfair beirniad amrywiaetn- ol, Mr E. Berwyn Williams, Cefn Alawr. Ar ganu ton gynnulleidfaol o'u dewisiad, paiti o'r Corph yn y Garth oedd y goreu. Ar ganu unawd o'i ddewisiad, Mr Llew Davies, Cefn, gipiodd y wobr. Enillwyd ar gyfieithu o'r Saesneg i'r Gymraeg gan Miss May Davies, Cefn. Mr Stephen Jones, Garth, oedd yr ar- eithiwT difvfyr o ddigon. Er mor ddyddorol y rhaglen yr oedd y ddalfa yn rhy hir o lawer. TYSTiEB.—Am oddeutu d'eng mlynedd y bu Mr Joseph Dodd, Erwgerig, Rhos, yn ar- weinydd Cor Plant Jerusalem (Capel M^-wr), Rhos. Oddeutu dwy flynedd yn ol, etltolwyd ef yn flaengeiniad y Capel Mawr, iel oiynydd i'r diweddar Mr Mills. Oherwydd mawredd a chfyfriioldeb y swydd ddiweddiaf, rhoes All Dodd i fynv arwain cor y plant, ac apwyntiwvd Mr J. Hartlev Davies (brawd y diweddar Mr W. Davies, Llundain) i gymeiyd ei Ie. Pen- derfynodd cyfeillion ac edmygwyr Air Dodd gydnabod ei wasanaeth gwrthfawr heto y plant, trwy gyflwyno tysteb iddo. Mewn cy- farfod a gynnaliwyd y dydd o'r blaen, dew-f»- wyd pwyligor y cor plant yn bwyllgor y dysteb, gyda Mr Davies, Port-hordy, yn gadeirydd, Mr Rogers, Heol Fawr, yn drvsorydd, a Mr Davies (Ab Cantwr) yn ysgrifenydd. Pa ffurf a roddir i'r dysteb, a pha bryd y cyflwynir hi, nid yw wedi .ei benderfynu eto. CAMPBELIAET,H. —Mae y Parch R. G. Roberts, Sion, Cefn Mawr, wedi ymgymeryd a thraddodi cyfres o bregethau i'w gynnull- eidfa uchod ar y "Dduwinyddiaeth Newydd." Traddododd y gyntaf o'r gyfres nos Sul di- weddaf. Cymerodd yn destyn Eph. x. 6. Pwnc v bregeth oedd "Syniad y Dduwinydd- iaeth Newydd am Dduw." Yr oedd ei ym- driniaeth yn a-lluog, rhesymegol, a chlir dros ben, ac yn tynu adeilad y Parch R. J. Camp- bell i lawr yn deilchion. Gwyr y rhai sydd yn adnabod y Cymro o'r Cefn a'r Sais o'r City Temple fod y blaenaf yn tra ragpri ar yr olaf fel duwinvdd, a'i fod hefyd yn un o r athron- wyr Cymreig goreu. Yr oedd v gynnulleidfa yn lluosog iawn, a'r gwrandawiad yn astud ry- feddol. Pynciau y pregethau eydd i'w tra- ddodi ydvnt: "Syniad y Dduwinyddiaeth Newydd am Grist, ac am y Goruwchnaturiol vn my wyd y Duw-ddyn, etc. CWE-ST.—Dydd Mawrth diweddaf. yn Ys- goldy y Tabernacl, Cefn Mawr, cynnaliodd Mr Llewelyn Kenrick, crwner Dwyreinbarth sir Ddinbych, ymchwiliad i'r achos o farwolaeth gwraig weddw o'r enw 'Elizabeth Jones (58), a gymerodd le yn ei phreswylfod, 22a, Well- street, Cefn. rhwng 2 a. 5 ar y gloch nawn y Sul blaenorol. Oddiwrth y dystiolaeth a rodd- wyd ymddengys fod y drancedig yn byw hefo dyn o'r enw- Thomas Jonas, ac yn ddiweddar yn yfed yn drwm. Ar ol cinio cynnar y Sul, aetii Thomas Jones i'w wely, gan adael y drancedig vn v gegin, o dan ddylanwad diod. Pan y daeth o'r llofft i'r gegin oddeutu pump ar y gloch, cafodd hi yn gorwedd yn ei owol ar y llawr ger y greideTl. Galwodd ar gymyd. oges i fewn, yr hon wedi myned ati a'i cafodd wedi marw. Anfonwyd am y Meddyg Mac- donald, yr hwn a dystiai iddi afrw oddiwrth lewyg wedi dy fod trwy yfed i ormodedd. Rhoes y rheithwyr ddyfarniad unol a thystiol- aeth y meddyy. o AMERICA.—Cynnaliwyd "cyfarfod or- deinio" Air Wm. Williams, gynt o'r Rhos, yn weinidog eglwys y Bedvddwyr Neillduol Lime Grove, Buena Vista, Co. Iowa, ar y 5ed a'r 6ed cyfisol. Yn ol trefn ac arfer Cymanfa Iowa, yr oedd eglwys Lime Grove y.!1 galw "Cynghor," yn cael ei wneyd i fyny o nifer o weinidogion a lleygwyr, i gyfarfod yno er gwneyd ymchwiliad trwyadl hyd y gellir i gymhwysderaui yr ymgeisydd. Bu Mr Wil- liams yn sefyil arholiad yr athrawiaethau ac egwyddorion gwahaniaethol y Bedyddwyr am yn agos i ddwy awr, a da genyrn ddeall y daeth drwyddi yn eithriadol o lwyddiannus. Gwedi yr arholiad cymerodd yr "ordeinio" Ie gvdag "arddodiad dwylaw" y gweinidogion. Yn ddilynol traddodiwyd "siars" i'r eglwys, ac hefyd i'r gweinidog ieuanc. Dyddorol yw y ffeithiau a ganlyn am y Parch W. Williams. Brodor o'r Rhos ydyw, lie y mae ei rieni, a llu o berthynasau iddo yn preswylio. Dechreu- odd ddilynalwedigaeth glowr yn 12 mlwydd, a pharhaodd i weithio yn y lofa hyd nes yr ymfudoddd i America yn mis Mawrth, 1906. Mae ei dad yn aelod hefo y Wesleyaid, a'i fam hefo y Bedyddwyr. Magwyd ef gyda'r Wesleyaid, a chodwyd ef ganddynt i bregeth a rlyw bedair blynedd yn ol. Yn fuan wedi cyrbaedd i'r America ymuondd a'r Bedydd- wyr, a bedyddiwyd ef gan ewyt.hr (o du ei fam), y Parch Joseph M. IJoyd, Ph.D., D.D'. Nid yweto ond 25 mlwydd oed, ac y mao trwy rym hunan-ddiwvllian-t yn aliuog i bre- gethu yn y ddwy iaith. a bydd ganddo i wneyd hyny bob Sul. Dymunir ei hvyddiant yn y dyfodol. GALLU DINESIG.—Cynnaliwyd cyfarfod plwyf yn y Neuadd Gyhoeddus, RJhos, nos Lun diweddaf, i ddadleu y cwestiwn o ffurfio y Rhos yn rhanbarth dinesig. Cymerwyd y gadair ga.n Mr W. M. Jones, prifathraw Ys- golion y Cynghor, Ponciau, yr hwn mewn ffeithiau a. ffigyrau wedi eu casglu yn nghyd o bob ffyni'oneil posibl dyfod o hyd iddynt, a geisiai ddangos y byddai y gost yn nglyn a'r gallu dinesig yn fwy nag ydyw yn bresennol. Ceisiai Mr John Evans, yr hwn a gyflwynodd y cwestiwn c^yntaf i'r Cynghor Plwyf, ddangos yn yr un fel, y manteision a. ddeuai i'w rhan trwy gael Hawl i reoli eu hachosion a'u harian eu hunain, rhagor cael eu trin fe y myn y Cynghor Dosrarth Gwledig yn Ngwrecsam drwy y blynyrldau. Cymerodd dadleuon chwilboeth le ar y ddwy arwedd i'r cwestiwn, yn mha rai y c<ymerwyd rhan gan y Parch J. W. Humphreys, y Meddyg Davies, Morgan o Wylfa, Tvsilio Jones, F. Campbell, R: Ed- wards, Richard Jones, J. Gardner, J. S. Jones, Watkyn Jones, ac ereill. O'r diwedd. cydun- wyd i ohirio pasio penderfyniad terfynol ar y mater ihyd amser Hfnrnhenodol. Apwynt- iwyd deg o bersonau at gadteirydd, ysgrifen- ydd. a Mr John Evans, aelod o'r Cynghor. i ffurfio yn bwyllgor i edrych i mewn i adrodd- iadau y cadeirydd a Mr Eivans. y rhai oedd- ynt yn amlwg wrthddywedyd eu gilydd.
TREFRIW
TREFRIW PREGETHU.—:Nosweithiau Mawrth- a Mer- cher, cynnaliwyd cyfarfodydd pregethu yn Ngha.oel Peniel yn nglvn a'r Cvfarfod Misol. Nos Fawrth, pregethwvd fran v Parchn T. J. James fPenmachno) a D. Charles Evans (Con- wy). Nos Fercher. gan v Parchn Lewis Wil- liams (Colwyn) ac H. 'Barrow Williams (Llan- dudno).
LLYS TRWYDDEDOL CONWY
LLYS TRWYDDEDOL CONWY GWRHOÐ TRWYDDED. Ddoe, trefn wyd- fel y canlyn gan ynadon Conwv. "GEORGE AND DR'AGON.—Cau drws y cefn, ac agor 'un vn v ffrvnt. Y "Cr>A BENCH" LJ.ANDUD.NO-—Trefn- wvd- i Arolvgvdd Ffyrdd v Sir benderfynu gv. "'ill v <lr\vvd:]ed nevvld. OXFOIRD ARMS. LLANDUDNO.—'Gwrth- > wypabid y drwvdded gan Air James Alarks. ohierwvdd trosedd v taiarn-wr. Dadleuai Mr Chamlbenlain ei fod wedi ei gospi ddigon.— G'wrtliodiwyid ad{iewyd<l"u.—R|hrrx>s IYl)I11!dld, o apel. CROSS KFlYS. PENIRiHYNSIDE.—Gwrth- o-dwyd trwydded i werthu gwirodydd.
Advertising
Cheap Printing at the "Herald," Carnarvon.;
IYN GAN' MLWYDD OED
I YN GAN' MLWYDD OED I DATHLU'R AAIGYLCHIAD. NEGES ODDIWRTH Y BRENHIN. lkJ,p, yr oedd y Parch Hugh Pritchard, Di- nanj, L-'anuaffo, yn gan' mlwydd oed, a dath- lwyd yr amgylchiad gan drigolion y fro. Chwifiai baneriamryliw yn mhob cyfeiriad, ar yr oedd gwaith a masnach wedi eu hattal am iY diwrnod er rhoddi mantais i'r bobl roddi "parch i'r hwn yr oedd parch yn dyledus." I Ganwyd yr henafgwr ar y 25ain o Chwefror, 1S07, ac addysgwyd ef yn Ysgol y Friars, Bangor, a Choleg lesu, Rhydychen, lie y graddiodd yn M.A Yn lb30 da.eth yn glerig- T, ond wedi oddeutu deng mlynedd o weini- dogaethu ynnieillduodd, ac aeth 1 fyw i Di- 11am Hall, Llangaffo, lie y ganwyd ef, a He yr ei hynafiaid wedi byw er's dros bedwar can' mlynedd. Pan yn ieuanc ei hoff ddifyr- wch o. dd pysgota a dilyn yr helgwn, a dy- wedir ei fod yn ddiarhebol am ei gyllymder fel )r.hed-egv\r. Cymer ddyddoraeb mawr mewn hyn-afiaethaii, ac y mae wedi ysgrifenu llawer i'r "ATchaydogie Cambi-ensds1." Y mae Mr Pritchard yn nrwynhau iechyd rhagorol, ae cit-hrio oLvg a'i glyw yn pallu. CYFLW YNO ANERCHIAD. Yr oedd vn ddydd o wvl yn yr holl fro ddoe. Yn y prydnawn syfianogodd' y plant au rh.ieni o de- rhagorol V11 yr vsgol GenealaethoJ, ac anrbegwyd v rhai oedd yn bresenol a chwlpnn ar ba un oedd darlun o'r Parch Hugh Pritchard gyda. geiriau nv.'ipasol. Ychydig wedi pedwar o'r gloch daeth Mr Pritchard at- yr ysgol mewn cerbyd. a. rhodd- wyd iddo dderbvn,iad croesawue. Edirvohai yn d'da., ac yn ol peb golwig buasid }*n rhoddi iddo eto lawer o flwyddi ar v ddaear. Darfu i Mrs Wyrrn Grittith. W. Priestley (Hirdrefaig). mr (x..L Roberts (Ti^efarthen). Air R. Joaies (Caer- I iY.ion), y Parch E. Jones (Llangaflio, ac rraill. ysgwyd 11 aw yn galonog ag ef. Dy- wedodd ychydig eiriau o ddiolch wrth bob un cJionynt. Ni ddaeth allan o'r cerbyd fe] v d!figwyl.id iddo. end nis gallai beidio gweled dymuniad. da. v triciolion, oherwydd uwchben fvnediad 1 r vsgol yr oedd v geiriau i'w tnveled Parch 1 r hWll v mae parch yn ddyledus." Ar ran tenantiaid Dinam, y cymydogcn. cyieulion. ac <5wyllyrswyr da., -du.rfu i Mr R. Thomas, Caernarfon (cynnrychiolydd yr ystad) gyflwyno iddo anerchiad goreuredig. Gwneid cyfeiriadau ynddi at ei haelfrydigrwydd a'r tel- eran da oeddl wedi bod rhyngddo ef a'i denant- laid, a r gydymdeimlad ymarferol ag amaeth- yddiaeth. Wrth gyflwyno yr anerchiad, dywedodd Mr Thomas fod neges wedi ei dderbvn oddiwrth y Brenhin yn Hongyfarch yr henafgwr ar ach- lysur dlathlu ei ganfed mlwydd oed. Ddolchodd Air Pritchard yn fyr am y teim- ladau a ddangoswvd ftuagato, a dychwelodd i Dinam Hall yn nghanol bffnllefau y trigolion. I Yn yr hwyr cynnaliwyd cyngherdd, dan lyw- yddiaeth Air R. Thomas, a gollvngwyd tan gwyllt gan y Mri ST. Jones a H. Thomas, Caer- narfon. Wele englynion a gyfansoddwvd gan Berw ar gyfer yr amgylchiad Mae'r dyn mwyn o Dinam 'Hall—yn hen, hen, A'r hynaws orphenol Yn wyn, wyn;—boed iddo'n ol, Dra-w'n ifangc wynder nefol. Itawddamor y dydd yma—i'r henwr Anwyl, heb atalfa Heddvw'n wir ei haeddu wna j hirfaith der yrfa. Ion fu ei ran ef erioed,—ac yn awr Os cawn ef heb gyfoed, Yn Xinam, mewn glan henoed, Dduw yn gan'mlwydd oed.
ICODWM ANGEUOL !
CODWM ANGEUOL Dydd Gwener, yn Llanfairfechan, gerbron Mr Pentir Williams, cynnaliwyd cwest ar gorph Robert Joseph Roberts, chwarelwr setts Ymddengys y cafwyd y corph yn ngwaelod j y?' J'n ^^yg bu yno am oddeutu deuddydd. Tystiwyd y bu y trancedig yn yfed, ac ddarfod idido godi un boreu gyda chur mawr yn ei ben a myned allan i ymofyn peint o ,gwrw. Er hyny nie gweJwvd ef yn fyw. Rhaid oedd iddo ddringo gwal i fyned i'r lie y cafwyd o hyd iddo, ac yr oedd y godwm oddeuui triugam ti-oedfedd. weniol!"yd rheithfarn 0 "farwolaeth ddam- W41 n 101.
; ACHOS HYNOD YN LLANRWST
ACHOS HYNOD YN LLANRWST POBfL Y CAPEL AC YMRAFAELJON. Yn Llys Sfirol Llanrwst, dd{ydd G^'ener Jwwr gan h Cynghorwr T" R- Jones, cyf'- gynghaws yn erbyn Mr Wr. Koyd Ro- berts yr hwn fu un amser yn berchenog new- yddiadur Cymreig, am y swm o 6p 3C fei SUTfy am nwyddau a gyflwynwyd. Air ran yr achwynydd, dywedodd Mr J M Porter mai y prif swm mewn dadl oedd 5p jMm harms a roddwyd i ddyn yn Mettwsy- 7 yr h'arnie 1 feddiant y diffynydd o dan hill of sale. Ar y prvd vr mwyach^6^^11 ^feillion5 ond nid oeddynt ?hWGi0id ,achwynydd pan y mynegodd wrth y diffynydd y buasai yn rhoddi yr achos i?'S' 1 r diffynydd sylwi, "Og g^vnewch, ma a ch gwnaf fel na bydd genych wely i or- wedd arno. Wrthgael ei groes-holi, addefodd yr achwyn- ydd ei fod, mewn anhawsderau arianol v I flwyddyn ddiweddaf; ond fe dalodd1 yr holl ar. ian, a dychwelodd iddo y "deed of assigji- ment, &r j Mr R. O. Davies: A ddarfu i chwi yn sydyn un nos Sadwrn, wynebu y diffynydd o'r tu 01 i fur?— Naddo, yn sydyn. Ai ni dldywedasoch fod genych ddigon ddiinystrio?—Dim o'r fath beth. A roddasoch chwi gyhuddiada.u difrifol yn ei erbyn ?—Naddo. A bygwth ei gyhuddo yn y capel ?—Naddo. (Paham y darfu i chwi awgrymii mewn llyth- yr y buasech yn myned at bobl y capel i set-lo y mater ?—Oherwydd fod anghytundeb rhwng dau aalolli Ai nid yw yn ffaith fod yr oil helynt trueaius yma wedi codi oddiwrth rhyw anghydfod yn y capel?—Na<; ydyw. I Ai nid ydYiCh wedi dwyn yr acbos yma yn mlaen i ddangos Air Roberts i'r byd ?—>N'ac yd- wyf. Yna paham y darfu i chwi gyfeirio y mater at bobl y ca.pel? at bob! y ca.pel? Barnwr Moss: Gwyddoch, Mr Davies. cys- tal a minnau, nad yw hyn yn beth anghyff- redin. Mr Davies: No chlywais erioed am unrhyw fasnachwr yn gofyn i bobl capel benderfynu I unrhyw achos. Barnwr GafJaf fi ddyweyd mai fy mhrofiad ydyw nid un, ond1 dwsinau a dwsinau. I (Rhoddwyd y diffynydd i dystio, a gwadai yr hyn IaJddywedodd yr achwynydd. Aeth yn agos i dair blynedd heibio heb iddo glywed am y cyfrif arianol yma.. IMr Porter: A ydych yn meddwl dyweyd fod I stori'r achwynydd o'r dechreu i'r diwedd yn gelwydd hollol ?—Y'diwyf. Bu eich geirwiredd o'r blaen yn cael ei am- I heu, ai ni fu? A ydiych chwi yn cofio achos yn Mrawdlysi Dolgellau?—Ydwyf. A ddarfu i chwi addef wrth y iBarnwr nad oeddynt yn cfyweyd1 y gwir?—Dim ateb. Ai ni ddyv.-edasoch eich bod wedi gwneyd sylwadau yn y "Rhedegydd" nad! oeddynt yn I ffaith, ac oni ddvgodd hyny chwi i diybini fwy nag1.mwaitr. ?-JXid wyf yn eieh dead. Ai ni ddywedasoch fod gan olygyddion hawl i ddyweyd rhywbeth nad yw yn wir ?—Dim at-eb. Ai ni 6oniwyd am y ddyled yma rhyngoch chwi a Mr Jones yn fynych?—Naddo, erioed. Felly, nid yw fynegiad ef yn wir?—Y mae yn hollol tanghywir. Nid wyf yn credu ond ychydig o'r hyn a. ddywed. 1 Byddeeh yn gweled yr achwynydd yn am] ?— IByd-dwn, yn rhy fynych. Ychydig wyf fi yn ei gredu beth ddywed yn awr. Air Porter: Y ma.e arnaf ofn y buasai yn ad-dalu hynyna (chwerthin). Dywedodd y Barnwr ei fod yn credu yr add- awydi talu i'r hawlydd os methai Mr William Davies wneyd hyny. iRhoes ddyfarniad o blaid yr hawlydd. am. 5p S\S1 heb y costau.
[No title]
Nid yw o fawr o Terth anelu yn uchel os na eaetber yn syth.
CYMRU A'R WERDDON ! -I
CYMRU A'R WERDDON I Yn yr ymiysonfa bel droed rhwin" Cymru a'r Iwerddoui yn Dublin. dydd Sadwrn, Cymru a orfu. Y canlyniad oedd, Cymru 3, Iwerddon
ARWERTHIANNAU
ARWERTHIANNAU AIR HlEXRY ROBERTS, FORTH AI A D OG. Dydd Sadwrn, yn Ngwesty y Sportsman, Porthmadog, cynnygiai Air Henry Roberts gyn- v/eety y Prince of Wales, yn cynnwys 13 o ys- iafelloedd acallan adeiadau, ar werth hefyd, dau dy yn Smith-street. Xi chyrha-eddwyd y symiau a ofynid am danynt.
UNDEB BANGO A BtrtUMARIS
UNDEB BANGO A BtrtUMARIS Nos Fercher, yn Alan gor, cynnaliwyd cyfar- fod i drafod y priodoldeb o dori yr undeb rhwinr Gwarcheidwaid Mon (dosparth Beaumaris) ac Arfon (dosparth Bangor). gan yr Henadur Thomas Lewis, a siaradwyd yn gryf o blaid tori'r undeb gan Alri E{. *0. Hughes, 1 homat; Edwards, ac ereil!. Ar ol I ymdrafodaeth fywiog, penderfynwyd penodi pwyHgor i wney,d ymchwiliad pellach i'r mater, ac i ddwyn adroddiad yn mhen y pythefnos.
YSGOLION EGLWYSIG MEIRION
YSGOLION EGLWYSIG MEIRION TYNGED YSGOL LLANDECWYN. Diwedd yr wythnos ddiweddaf derbyniwyd gan Swyddfa Addysg Meirion lythyr o'r Bwrdd Addysg yn Llundain yn iyweyd fod un yn rhagor o Ysgolion Eglwysig y sir, sef Ysgol Llandecwyn, wedi ei thynu oddiar restr yr ysgolion a dderbynient roddion oddåwrth. v J^lyw^od^aeth at eu cynnaliaeth. Tua dw flynedd jyn oil cychwynwyd yn yr ardaJ ysgol wrth raid, ond cerid yr hen Ysgol Eglwysig yn mlaen dan ofal yr offeiriad, er nad oedd ond saith o blant yn ei dilyn. Y mae yn y gymydogacsth erbyn hyn ysgoldy newydd cyf- Jeus wedi ei adeiladu gan Bwyllgor Addysg I y sir, ac ar gael eti agor.
fCREULQNDEB YN GWALCHMAI
fCREULQNDEB YN GWALCHMAI ANFON LBl I GARCHAR. DDOE. yn ynadlys Llanerchymedd, cyhudd- wyd Catherine Roberts. Wy.!fa'-ter:ace, Gwalch- mai, o greulondeb at. ei phlant. Ar Tachwedd 7, ymwelodd yr Arolygydd Coyle, R.S.P.C.C., Bangor, a'r ty. Yr oedd golwg druenus iawn ar bethau. Yr oedd y ty yn un budr iawn. ac yr oedd yno dri o blant. mewn cyflwr difrifol. Dywedodd yr arolygydd fod y pr&nt ieuengaf fel icypiau o esgyrn. Cafwyd tystiolaethau hefyd gan yr Arolyg- ydd Prothero, Dr Thomas Jones, Gwalchm&i, a Air R. R. Parry, swyddog elusenol. Anfonwyd y fam igaTchar am fisyda Hafur caled, ac archwyd symud y ptant i'r tloty.
ADDYSG YN SIR GAtRNARFON
ADDYSG YN SIR GAtRNARFON GWAITH TAIR BLYNEDD. Y mae Air J). P. Williams, cadeirydd PwyH- gor Addysg Arfon, wedi paratoi adolyg:ad ar weithrediaciau y pwyligor er's pan y mae.mewn bod, sef ychydig dros dair blynedd. Cyferrir at gytlWT anfoddhaol rhai o adeil- adau yr hen fyrddau ysgolion, a dywedir fod y pwvllgor wedi trefnu i adgyweirio 21 ysgol- ion yn 1906, 21 yn 1907, a 18 yn 1908. Y mae hyn yn cynnwys aaith o ysgolion newyddion. Y mae'r pwyligor wedi gwario ar welliantau ac ysgolion newyddion. 8,36&p allan o'r der- byniadau blynyddol, a ^),107p o u cyfalaf. Nifer y plant ar y llyfrau ar y dydd,pen*d- edig oedd 22.313, ond yn awr yr oedd yn 23,000. Yr oedd cyfartaledd y pmsennoldeb wedi codi o 17,781 "1 -20,716. Y hyn yn golygu ychwanegiad o 5,000p neu 6,000p yn tlynyddol yn y gmnts. Dywed y pwyllgor fod gwe'iliant diamheuol wedi ei effeithi-o yn nifer ac ansawdd fyr ath- rawon. Yr oedd nifer yr athrawon tystysgrif- ol wedi cynnyddu o E61, i 285, a nifer yr ath- rawon heb dystysgrifau (Art. 50) o 165 i 223. Yr oedd nifer ,yr athrawon ereill yn aros yr un, sef 294. Yr oeddis, yn gobeithio cael dull i ddarpatu athTawon gweil elo, ac hefyd rhyw dflarpariaeth gogyfer a c-hjTinorthwyo y bech- gyn a'r genethod tkvtaf i fyned. i'r ysgohon sir er mwyn cymhwyso eu hunain. Cyfanswm cyf- logau yr athrawon ar y dydd penodedig oedd 37.200p. ond yn awr yr oedd wedi cyrhaed<t 48,800p. Yn ol yr adroddiad ea:f y dreth addysg fel y canlyn:—Am y flwyddyn orphenodd Mawrth, 1905, lOJfC; 1906, Is 1907, Is Oie. Am- cangyfrif v dreth am y flwyddyn ddyfodOl yd- yw ïlc gogyfer ag addysg elfenol, a 2c gogyier ag addvg ganolraddol. Gofynir am yr ychwan- ecnad oherwydd y rheidrwydd o ddarparu cronfa o 15,OOOp gogyfer ag adeiladau newydd- ion a-gwelliantau, ao felly nid yw y dreth wedi cynnyddu o Ebrili, 1903, hyd yn awr. Dywed y pwyllgor fod treth addysg etfenol yn is.
PYSGOTA ANGHYFREtTHLON ,
PYSGOTA ANGHYFREtTHLON BYXION 0 'FON MEWN HEJiDUL. COSPI PmiP; RHYTDDHAU UN. ACHOS YN LLANERCHYMEDD DDOE. Ceisio dal eogiaid neu gario taclau at hyny oedd! y cyhuddiad a ddygid yn erbyn chwe* dyn yn Llanerchymedd ddoe. Cyhuddid Owen .Lewis Owen. Abe man t, Llantrisant, o fod ag eog allan o amser a physgodyn arall yn ei feddiant; Thomae Owen, Abernant, o gario fcryfer; Owen Roberts, Ty Canol, Elim, o gario ffagl a thryfer, ac 0. J. Williams, Howell- terrace; bachgen o'r enw R. W. Roberts, Ty Canol. lElim, a Robert Roberts (ieu.), Cefn Stryd Bach. Elim, o ddal eogiaid allan o amser. Y'mddangosai Air T. R. Evans, Caergybi, i erlyn, a Mr S. R. Dew i amddiffyn. •Wedi i Mr Evans agor yr achos, tystiodd yr Heddwas Davenport iddo ef a'r Heddwas Tho- mas, nt ?wraith yr 22ain o Dachwedd, 1906, weled goleuni yn ymyl yr Afon Alaw, ger Llanddeusant. Canfyddasant mai ffiamdorch oedd, a drlynasant y golett i fyny at yr Hen Bont. Arhosasant ar y ffordd fawr, ia daeth dau ddyn yn agoe atynt. Yr oedd gan un ohon- ynt ffiamdorch, sue yr oedd y Hall yn pwnio gyda thryfer i'r afon. Canfu y tyst mai Owen Lewis Owen oedd yn cario y ffiamdorch, a chlywodd! y llall yn dyweydi wrtho am ei ddiff- odd, yr hyn a wnaeth. Gwelsant y ddau hedd. was, a diangasant, gan daflu y ffiamdorch a'r d.ryter. Dilynodd y tyst Owen Ellis Owen i gyfeiriad Elim, a phan ddaliodd ef canfu eog YI ei feddiant, ac dl tryfer arno. Yn ddilynol canfu y tyst oleuarall y dywedodd Owen y j gwaeddai i rybuddio y lleill os. adroddai y tyst. am dano. Y Hall oedd Thomas Owen. Yr un noswaith canfu y tyst y lleill yn cerdded gyda afon gyda ffaglau a thryferau. Daliodd Owen Robei-ts. yr hwn a j grefodd arno i fod yn ddistaw. Wedi hyny, daliwyd O. J. Williams, a, cheisiodd R. W. Ro- berts ddianc. Aeth yr Heddwas Thomas i lan yr afon, a chanfu yno eog yn pwyso deg pwys wedi ei wanu a thryfer. Wedi hyny, deuwyd ar draws 'Robert Roberts, yr hwn a addefodd ei fod gyda'r lleill. Mewn croes-holiad, dywedododi y tyst ei fod yn adnabod Thomas Owen ac Owen Lewis Owen fel dynion parchus, ond vr oedd y lleill yn arfer pysgota. Nis gallai ddyweyd fod O. J. Williams yn ceisio dal eogiaid, ond rhedodd ymaith. Daliai Mr S. R. Dew na welwvd 0. J. Wil- liams, R. W. Roberts, na Robert Roberts yn ceiso dal eogiaid, ac nis gallai eu cospi. Nid oedd y bobl yn yr ardall yn gwybod dim am y "tymhor cau." ac nid oeddis yn gwybod fod drwg dal eogiaid yr amser yma o'r flwyddyn. 'Dywedodd y Cadeirydd ei fod am gymeryd golwg dyner aryr achos. Yr oedd y diffynydd- ion wedi tori y gyfraith, ac wedi gwneyd niwed mawr. a chospi yn drwm am drosdedau tebyg yn v gorphenol. Tefiid yr achos yn erbyn R. W. Roberts allan, a dirwyid y lleill i hanner coron a'r costau yr Rhoed canmoliaeth i'r Heddwas Davenport im y dull teg a ohlir y rhoes ei dystiolaeth.
[No title]
Mae mesur wedi ei ddarllen yn y Senedd Is- Ellmynig yn gwahardd i awyrenau a. pheirian- nau Vaedeg lanio ar diriogaethau'r wlad. o dan benyd o dri mis o garchariad neu ddeugain punt o ddirwy.
---------------..----------------------Y…
Y FYDDIN: ARBED DWY FILlWN. (Telegram Arbenig i'r "Herald.") Xeithiwr, yn Nhy'r Cyffredin, ^wnaeth Air Haldane yn hysbys ei ynllun gyda. golwg ar ail-drefnu'r Fyddin. Cynnygia leihad nifer y fvddin r-eoiaidd ac ych-wane.gu at y milisia a'r gw:ri<jddoiwyr Dlsgwyhr arbed dros ddwy filial) 0 di-aul, nynydaol.
.. COMISIWN CREFYDD CYMRU.
COMISIWN CREFYDD CYMRU. Cyferfydd y Comisnvn yfory i w rand-o tyst- iolanh o Esgobaet-h Llandaf. Hou'r Ficer Rhymni, Ficer Tre^ech, a Ficer Cliristchurch, sir Fynwy.
. COLLrR - CARNARVON CASTLE."
COLLrR CARNARVON CASTLE." Pan oedd y "Carnarvon Castle" ar ei ffordd o Lerpwl i Melbourne, aeth ar dan yn nghanol Mor India. Aeth y ca-eb yniaith, a ebyr- Ihaeddasant i Awsiralia. Bu farw'r saoer a phrentis o'r enw Owen, oherwydd yr oerfel.
. ACHOS PORTHLADD CAERNARFON.
ACHOS PORTHLADD CAERNARFON. Dietchi-euwyd lbwranruo apel Mr Asishefcon Smith yn erbyn dyfarniadj iLlys yr Apel yn achos Porthladd Caernarfoii--sef achos tollau Port diii<)nvie-yn -N'.hy'r Arglwyddi ddoe. Disgwylir i'r achos barhau amrtYw tddyddiau.
MESUR ADDYSG NEWYDD.
MESUR ADDYSG NEWYDD. Heddyw, bydd Mr McKemna yn oynnyg Mesur Addysg newydd, y "I Ei amcan iydo darpar na bo dim arian oy. trethi lleol yn myned at gynnal addysg en-i wadol.
. GOSTWNG TRETHI CRICCIETH.
GOSTWNG TRETHI CRICCIETH. Neithiwr, yn Ngbynghor Criccietb, cafodd Mr Watkin gymeradwyaeth fawr, wrth gyn* nyg y "budget," canys dywedai y by.ddai gow. tynu iad o 5c y bunt yn y dreth-o 2s 9c i 2s 6c. —Am gyrchu i gviarfodydd y Cynghor, 31 goreuon oedd Alri R. Davies, J. T. JPones, a W. Wat.kin. Ond fel pwyllgorwyr, nid oedd hafal i Mr Burnell.
.. GWEITHRED GYFLYM GYRIEDYDD
GWEITHRED GYFLYM GYRIEDYDD GWRTHDARAWIAD AR Y FFORDD HAIARN YN NGHYFFORDD LLANDUDNO Ddoe, fel yr oedd y tren 1.48 o LandudnO yn nesu at Gyffordd Llandudno gwelodd 31 gyriedydd beiriant yn dyfod i'w gyfarfod o'fl Gyfforod. Rhoes y gyriedydd y "brake" ar, waith, ond methodd ac osgoi wi-thdarawiado Taflwyd y rhan olaf o'r tren oddiar y Ilir]Clli ond ni anafwyd neb.
PWYLLGOR ADDYSG BANGOIt.
PWYLLGOR ADDYSG BANGOIt. Ddoe, Mr H. Lewis yn llywyddu. P-enotJ- wyd Mr Hugh Rowlands, o Beaumaris, yn atiiro yn Ysgol y Garth am gyflog O 86p—5p yn fwy nag a hysbvsebwyd. Penderfynwyd ceisio trefnu gwleddoedd yr ysgolion ar Sadvmau yn ystcd y gwyliau. Awgrymodd Air T. Roberts gwtogi gwyliau'^ Sulgwyn a hwyhau gwyliau'r haf. I-erd-ei-fyn- I wyd gofyn barn yr athrawon.
I I GWRTHOD TRWYDDED YN INGHAERNARFON.
GWRTHOD TRWYDDED YN NGHAERNARFON. I Ddoe. gerbron y Alaer ac ynadon ereill, apel- iodd Mr Nee am adnewyddiad trwyddekj 3 1 Palace Vaults i Wm. Ramsden Sfith. Gwrthwynebid can Mr J. T. Roberts. 1311 achos yn nglyn a'r ty hwn gerbrKin y Llya Y^iadol yn ddiweddar. Wodi gvrrandawiad maith gwrthod-odd (y Fainc itdnewyddu't drwyddtd. ;O,,yllcda Nee, ar ran M Griffith Daviee., y perchenog, am adnewydd- iad y drwydded i un Mr Laoey. Gwrthwyn- I ebid hyn hefyd gan Mr J. T. Roberts. a gwrt-14 ododd! y Faine ystyried y caie. Adnewyddwyd trwyddedau yr Angel Vault-li, y Drum Inn, a'r Bardsey Island.
,.-METHDALIAD 0 BORTH MADOG.
METHDALIAD 0 BORTH MADOG. Ddoe (dydd Liiui), o flaen y oofre-stryddf, cafodd Joseph Williams, 107, High-street, Porthmadog, ei arholi yn gyhoeddus yn nglyti aTi fethdaliad. Ynddang-osai Mr WilliaaTB George drosto, a Air W. Morris Jones droe un o'r gofynwyr. Hysbyswyd fod y dyledwn wedi cario busnes yn mlaen gyda Hugh Pry- therch Williams hyd Rhagfyr d'iweddaf, M4 y gorfu iddynt drosglwyddo eu heiddo [ ymi* ddiriedolwr ar ran y gofynwyr. Yr oedd ell dyledion dros lOOOp, a'u heiddo ychydig a dan JB200. Yr oedd dyledion Joseph Wil- liams yn beroonol yn 295p. ac nid oedd ganddo ond rhyw dair punt ar eu cyfer.—Gohiriwyd! yr ymchwiliad.
.... HENFFYCH, BOTHA!
HENFFYCH, BOTHA! Y ma.c'I' Senedd gyntaf y Transvaal, dan y cyfansoddiad newydd, wedi ei hetihol. Mae mwyafrif ardderchog vn erbyn plaid y mil- iwnyddion, gan fod llawer o'r Prydeiniaid wedi ymuno a'r Boers. Mae pump o bob dau yn erbyn y caethwasanaeth Chineaidd. Oher- wydd ei chwitchwatrwycld:, ar brif bwnc yr etholiad, method d Syr Richard Salomon gael isedd. Yr oedd yn ei etholaetjh ymryBon rhwng tri ao enillodd Syr Percy Fitzpatrick, y Tori, drwy naw pleidlais, er na. -chafodd fwyafrif o'r holl bleidleiswyr. Pe, llwyddas- al. Syr Richard Salomon, mae'n bur deby" fuasai'r Pi if Weinidog. Ddoe, hysbys wyd mai'r Cadfridog Botha fydd y Prif Weinidog. Bydd ganddo ryw 45 o gefnogwyr a 25 o wrth wyn ebwyr.
ETHOUAD DE ABERDEEN
ETHOUAD DE ABERDEEN Cymerodd etholiad leynNe Aberdeen ddydd ATeroller, er dewis aelod yn Ile Mr James Bryce, yr hwn a benodwyd yn Llysgenadwr Prydeinig yn Washington, America. Dyma fel y ea-fai y pleidCeisio — Air l'slemoIlt ¡(R.) 3779 ,Air 'vt'Neiii (T.) 3412 lr Bramley (S) 1740 Mwyafrif dros y Tori 361
LLOSGI I FARWOLAETH
LLOSGI I FARWOLAETH DIWEDD ARSWYDUS. Oddeutu un o'r gloch forcu Sul, fel yr oedd y Rhingyll Jones, Caernarfon, yn myneki trwy Wesley-street, ar ddyledswydd, clywodd rhyw- un yn gruddfan yn un o'r t.a.i. Gydag agoriad perthynol i'r ty nesaf gaJJodd agor y drws. Aeth i fyny .y grisiau i'r llofft, ac yno canfu hen wra:g o'r enw Sarah Roberts yn gorwedd mewn cyflwr anymwybodoJ. Yr oedd ei chorph wedi ei llorsigi yn arswydufi. abu farw y druanes yn mhen ychydig fynydtm heb allu yngan yr un gair. CrediT iddi Byrthio tra yn cario iluaern yn ei llaw. ac i'w dillad gymeryd tan. Yr oedd yn enedigol o Gaernarfon, a gwelid hi ynamJ yn myned gyda itihrol a tnul ar hyd y dref. Pry'dln-awn dc|te • c^nhaliwyid cwesb v corph- gerbron All- Peaitir WiE'iams. Cafwyd tys:iolaetili:au gan John Roberts. 2, place, perthynas. y Rftiingyll .lone,s. a dynes o Wesley-street. Bwriwyd rheithfarn o "Farwolaeth. ddamiweinioil"' trwy drcti lamp.
[No title]
Gonestrwydd plaen yw'r moesgarwch goreuj a cbymedroldeb y meddyg goreu.