The Carmarthen Journal and South Wales Weekly Advertiser

mm ejMEiiewu mm ejMEiiewu Ffordd troaeddwyr sydd galed, ebai'r Gwr Doeth, y doeth a'r ffol ddywed mai ffyTdd cwn sydd galed y dyddiaa yma. tfherwydd gwelir cwn yn cael *u lladd fel cler gan fodunau yn gyson. Lladdwyd tri vr wythnos ddiweddaf rhwng Felinwen a Chaer- fyrddin, felly lleddir ar y cyfartaledd gi am bob milltir a chvmeryd yn ganiataol fod hyn yn cy- meryd' lie mewn ardaloedd cyffelyb. Lleddir mewn canlyniad rhywbeth yn debyg i W) o gwn o Lundain i Gaerfyrddin yn wythnosol. Pe bai boobl 1 gi deithio'r ffordd ar lun samwn neu ffesant, cawsai x < Dywedir fod yr .l.0J, HEN BROPHWYD MYRDDIN wedi prophwydo y byddai i'r gath a'r *cnci re(JfJ eyda glan yr afon Tywi. Y mae r creadur blaenaf vn nodedig am gnawd, a'r olaf felly am waed. Gwir yw, dyma gnawd a gwaedonide yn myned yn abfrth i erafangau'r modur a r gerbydres. Pro- phwydodd hefvd y byddai i darwx.<xfhJ^ned, 1 twr eglwys yng Nghaerfyrddin. Nodwedd pob tarw oe ca ryddid ydyw ysbeiho a gwabanu 8X5 enaid, a dyma Ddatgy*ylltiad a arwyddlun cywir o'r bwystfil ooch eto, ao wedi dechreu dringo'r grisiau'r twr eisioes; ac nid rhvfpdd fod Mr. Jones, curad Llanegwad, a Mr. Evans. curad Abergwili, y dydd o'r Waen am drwsio bedd yr hen brophwyd ag 4-naint gwerth- f awr. ARCHESGOB I GYMRU. Dyma ferw pob orochan trwy Gymru benbaladr T dyddiau presenol. Os gwahenvr yr Esgobaethau Cymreig oddiwrth Arc'nesgobaeth Caergaint, pwy VL j ArchesKob Cymru? Wei, os bydd teilyngdod /„ oael 'J Cymto tiihwnt i'r cjffredio, »™th,"r „ (yniluoe a gwron dewr di-ildio ar ieusyao y yr Anrhydoddas Arglwydd E-gob Own o'i ysgwyddau'n uwch na neb arall. GWRTHDARAWIAD. Dydd Sadwrn diweddaf, y 9fed, aeth daw fodur ceimo ei adgyweirio cyn oael yr Ni dderbyniodd y te-thwyr niwed, ond bwnwya Kan o frr cwrt yr amaethdy l lawr, a thalodd y rhan o fur cwrtyr j Gi{re Qar. 5 £ "E «f *• »-■' ° ditb i rai. YR ARDDANGOSFA FLODAU. N<" St Lloyd'Terries, «r mal.wj jnxlu rhaglen y ri'dVdd Tf" yr Dewiswyd cantorion poblogaidd o bell ao agos, ao ^"STrha^olygon fe fydd yma fwymanfc a gweledigaethau yn ail l r goreu. T DAEARFOCHYN MEWN CWRDD GWEDDI. Yn yr hen amser yr oedd daearfoch (badger) mewn hri mawr ynglyn a chrefydd meibion Israel, ao yn rtsowbw I' Arglwydd ,r oedd e, P™. fod vn offrwm at wneuthun&d y Babell, a chrwyn daearfoch lawer yn angenr0eidl01 ^L^^hwnt° y peth." S^WioW i S'lt Williams, Tycooh, yn c.dw dylediwydd deuluaidd daeth daearfochyn i'r drws ao a^afodd ^holl'dawel a diniwaid hyd yr Amen^ olaf fel bai angel y goler.n- wedi ei anfon >no. L»y wedk i'r teuiu fSwychu rhyw gymamt, ond hyder- gwSTddal yn ffyddlon wrth yr hen »Uor beth bynag. HYNAFIAETH. Decsember 20th, 1744. Allan o hen lyfr elusen Plwyf Abergw.Uy: Be it remembered that the several names within mentioned are in full for the interest of the several Benefactions due by legacies and otherwise to the Parish of AbergwiUy, and that there are no arrears of Interest due from any of the persons Ijy whom the interest of the said Benefactions are or more payable, and that the within payments are m full 5f Interest to the twentieth day of December, on* thousand seven hundred forty and fourjoxcepting twenty shilling due and owing from ^r. David Donn sec. of Pibwr). Be it also remembered that whereas the Reverend Mr. David Havard vicar of the said Parish of Abergwilly, has pretended to charge the executors of Gnsmond Philippe, Jflulr.e' deceased with the receipt of and owing to the said Parish of A berg willy with the sum of fafty-one pounds. Now it is admitted and allowed by us the Inhabitants of the said Parish that there was and is due from the said Grismond Philipps and his executors the sum of fifty pounds only and that the Interest of the said fifty pounds has been due by and truly paid to the said twentietn day of December one thousand seven hundred forty and f°Rees Price, Thos. Jones, John Nicholb, Thomas Jones, David Nicholls, William Bowen, Thos. Jones. # An account of money paid to the poor of the Parish of Abergwilly upon account of the Bene- f"ti"n.. and the Interest thereof as under-naraed i: a. d. Lady Ann Hamilton, being the Lagacy of $0, Richard Bloome, Esq., Deceased Z U 0 John Lewis, Executor of William Morgan, Clerk, B6, Deceased, the interest of six j o q y Margaret David, Chargeable cm the Estate of Thomas Lewis ab John u lu Christmas Samuel, for the lands 0» his possession oaJled Llygad-y-gatty Jennet Morgan, for the lands in bex possession being Penycnwck £ 20, John Nicholls, by the last will and Testtament of Anne William Harry The Interest of Twenty pounds, being a. Legacy left by Elizabeth Jones of Troed- g Q The interest of Ten pounds left by the wiil of Elizabeth Pryse, Deceased 0 1U « The Interest ef Three paunch left by the will of Richard Lewis ab John .030 Griffith Phillips, Esquire, the Interest of Fifty pounds money recovered by a De, cree in Chancery from Thomas Griffiths, late of Bwkbgwyn I.To LS 19 < At a Parish Meeting, held Decembef 23, 1745. « the dwelling-house of Mr. Lewis LewiB. in the Village of Abergwilly, being the day appointed for receiving and distributing tne several Lepcaes !SJOT <>o°<rf tbe a,,id Pari"h D»t"bu,ed as followeth:— £ » d Wm. Thomas. ■» i i To the overseers of Ystymgw-liy and Village to be distributed to the poor i 11 John Thos. Wm. To the oberseers of Ystymgwuly 1 Thos. Richd. To the overseers of Cricklas and Hengil. 8 « « C7 t < Balance 1 17 "8 Out of the Balance: Pd. Moses Dd. a Pd. Margaret Dd. Lawrenoe To John Georges wd of Carmarthen 0 Pd. Evan the Tanner "j To Mr. Thos. Jones of Ffosvgotta year and a halfs rent for a cot to a poor body ft 7 6 To Griff Thos. John uT To Thos. Morris to buy clothe 0 5 6 sister n 9 n To Lewis David Wm. How el • u c Bill 6 Five and six pence in Mr. Wm. Bo wen's Q g & hands 0 5 få £1 17 0 PABELL Y RECABIAID. .^a< i dSSb^ threuliwyd dydd rhagorol. Bnont yn gwledda ar ddanteithion blasu9 ar grs y llawr, gerUaw ddanteithion bla.su^»r pal W a™ Jni^ hadan. D chwelasant oil yu iaobr. dan arweiniad Er. Y CYNHAUAF. d/ddXydd ^r^Hindt1 Tyllwyd! Sfc.^Qri- f^yUridjn; Vr. MrS'^ee9' A■ hwrw i fewn gnwd toreith og o newyfd, wedi bwrw l Wnol we(k ohldo oyrch wemtn; ac y ^ma y liins, Penvcnwck Mr. i'w hydlanoedd, sef Mr. Ph-Hip., T}yomm Cwm. DanrhLw. Y mae Mrs. Jonts Allty-g, wedi bwrw ei chrym.n i fae« ei bara newydd hefvd. YR EISTEDDFOD GENEDLAETHOL. Llongyfarchwn wvryfen Caerfyrddin, ytfghyd a ,os f r 1:y Bucklev ^m "cldaneos Tr hyd yn Abcrgefm mai" yn hen dref Myrddin mae weiiwd^es B°*e^r hc{yd, am fod y rhai yn haeddu rha MigS Matthews, R AM &vuu" Miss Daniels, Rose Cottage; Sites Bes»i« » F B' M' Harr"' 7 Fe,mw< Jones, Bronwydd House; Miss Williams, Uwyn- pioa, a Miss Howells, y Godor. PRIODAS. Dydd Mawrth, y 6ed cyfisol, aur rwymwyd ynghyti yng Nghapel Elpol AwOoeilfyrdtLn, Mr. Howell Jones, ÐJnas, Talog. a Miss 'izzÏe priodas oedd Mr. T. Davies, Henallt, sef brawd y Davies, Cwmgwili View, ,ger Bronwydd. Y (rwas briodaaferch; y forwyn d Miss S. Jones, Dyffr/n, Meidrym, f chwaer y pr\>dfab. Gweinyddwyi gan y Parch. D. Williams, Abergwili, a Mr. Gwynne Lewis, y cofreetrydd. Dychwelasant yn 01 i Ivy Cottage, Abergwili, i'r aelwyd lie y maent yn dechreu eu gyrfa newydd. Teilynga y par ifano gamfcoliaeth bchel am eu bod wedi trefnu a meddwl byw cyn priodL, Mae llu yn priodi ond erioed wedi meddwl byw mown canlyniad. Eiddunwn i'r ddaa ddymunol yma hir oes ao aelwyd gysurus. CLADDEDIGAETH. Dydd Sadwrn, Gorphenaf yr ail, daearwyd Nma yn mynwent Ebenezer weddillion yr ymadawedi^ Mrs. E. Evans, sef anwyl briod Mr. John Eva--S, Emlyn Cottage, Heol-y-Prior, Caerfyrddin, y: 65 mlwydd oed. Yr oodd yn dwyn nodweddion uchelaf I fel mam dyner a phriod gymwya a duwiol. Gwcvi- vddwyd ar yr achlysur gan y Parch. Dyfnallt OweM, a'r Parch. D. Williams, Ebenezer. Eiddunwn ■ r teulu galarus nodded y nef yn eu dydd ohwerw. GWENYN. Dyma gynhauaf yr ednog mel eto drosodd, oddi- gerth y rhai' sydd yn ymyl y ,grug. Ni chasglant gerth y rhai' sydd yn ymyl y ,grug. Ni chasglant mwyach i'r oruwcb ystorfa, yn byte .i gosodant ef yn y gwaelod, felly gellir sy--t., I yr Yff.<.rl,Jd ac edrych am gwsmeriaid :'r mtl. N;d cut, t":n,r;cl¡J mawr o fel i'w gael, o her vydd trodi; yr hin v-or boeth, nes llosgwyd y tir, d'r meillion iwrthant i gol. Felly ceidw hyn bris y mel pr tltn. Y rhai sydd yn berohen cychod gwellt, gwell fyddai drtifio y gwenyn o honynt y dyddiau yma, o herwydd difa y mel y byddant, yn enwedig os try yr hin yn llaitu. Gofaler hefyd fod brenines ifanc yn mhob cwch, a digon o wenyn ieuainc, fel y byddant byw dros y gauaf, ac i wneyd cyohwyniad da dechreu y gwan- wyn nesaf; dyma y dirgelwch penaf efo'r gwenyn. Dyma'r adeg hefyd i rai garai gychwyn i gadw gwenyn, drwy sicrhan heidiau o lestri gwellt. Y mae rhai yn dal yr hen ffasiwn i fyny o hyd, lladd y gwenyn er cael y mel. Y-sawl sydd yn caru'r gwenyn, ymofyned yn mha le mae y cychod gwellt er safio eu bywyd rhag y pwll brwmstanaidd. Y MODDION CYHOEDDUS. Prethwyd yn yr Eglwya y Sabbath diweddaf gan v Parch. T. Thomas, y ficer. CyfciEwyd gan Miss Thomas y Ficerdy. Yn Ebenezer yn y boreu, gan y bardd-bregethwr, sef y Parch. J. Eurof Wal- ters. M.A., B.D., Abertawe, ar ran y Feibl Gym- deithas. Ac yn yr hwyr gan y Parch D. Williams. C'yfeiliwyd gan Miss Davies, Bwlch Been. j, DWEYNOG.

HWNT AC YMA (Gan "Teithiwr.") Yn ddiweddar, yn y gwanwyn diweddaf, nid oedd dim i, w glywed trwy yr holl gyinydogaeth ond swn pruddaidd, galar ao wytofain. Gwelai yr holl amaethwyr fod angen ac eisiau yn llygadrythu arnynt o bob cyfeiriad, y gwlaw parhaus, a'r oerni blin yn eglur bregethu fod prinder i ddyn ao anifail ar ein goddilweddyd. Pob arwyddion am borfa i'r da a'r defaid, y moch a'r ceffylau, wedi darfod yn llwyr, a'r newyn trwm yn yr ymyl at ein gwneyd yn gyd-wastad a'r llawr. Ond ah! pa dywyllaf yr awr, agosaf i gyd yw toriad y wawr. Erbyn heddyw mae y gan wedi newid, a'r olwyn wedi troi; cyflawnder o borfa yn mhob congl i'r anifeiliaid, cnydau toreith.og o wair, a'r hin yn bob peth ellir ddymuno i'w gludo i ddiddosrwydd; yr ydlanau yn llawnion o'r ymborth mwyaf tym- herus, a'r hwsman yn barod i daro tant a dy- wedyd:— 0 cydnabyddwn ninau Fod rhyw neillduol rwymau. 0 ddiolchgarwoh ar ein gwlad. I Dad y Trugareddau; Mae'r ymweliadau hawddgar, A gaed o'r nef a'r ddaear Yn dweyd mai teilwng iawn i Dduw Gael dynolryw'n ddiolchgar. MRS. MARY EVANS, RHIWDORTH. Gorfodir ni yr wythnos hon irondo marwolaeth y foneddiges uchod. Dioddefodd gystiuld trwm am wythnosau lawer. Ni arbedwyd na thraul na thra- fferth er dyfod o hyd i adferiad iddi, ond trodd y cyfan yn fethiant, fel y canodd hi yn iach i'r frodir yr wythnos ddiweddaf yn 62 mlwydd ood. Dydd lalun daeth tyrfa ynghyd i dalu y gymwynas olaf i'w gweddillion marwol, pa rai a gludwvd mown elorgerbyd i Capel Isaac, yn cael ei1 dilyn gan nifer mawr o gerbydau. Gweinyddwyd yn y ty, yn y capel. ac wrth y bedd gan ei gweinidog, y Parch. W. H. Harries, a'r Parch. J. Davies, Capel Isaac. Bydded hedd i'w llwch hyd foreu mawr agoriad y Ilyfrau. Yn dawel yn y bedd mae hi, Tan glo mewn Uetty llaith; A gwael yw gwedd y gwyneb fu Yn gwenu lawer gwaith. Ond ah! nid marw, huno mae, Yn iach, heb wae na phoen; A'i henaid fry mewn llawn fwynhad, 0 gariad Duw a'r Oen. MRS. MARY EVANS, CASTELLHOWELL, SALEM. Rhaid yw i ni; hefyd groniclo ymadawiad sydyn y foneddiges dra charedig hon. Ni chafodd hi ond oystudd cymharol fyr, ond cafodd ef yn neillduol o galed. Llewygon o'r parlys mawr fu yn achos o derfyniad ei hoedl. Ychydig ddyddiati yn ol pan yn ymresymu a hi, gallasem heb un petrusder y pryd hwnw. gymeryd prydles ar ei bywyl, gan mor iacb, cryf a heinyf yr ymddangosai, ond gostyngwyd ei) nerth ar y ffordd. Bu farw yn 65 mlwydd oed, ac yn ei hymadawiad, oollwyd cymhares ffyddlon, mam dyner ac anwyl, a chymydoges o'r parottaf a'r I mwyaf caredig yn y wIad. Yr oedd y geiriau can- lynol, a, gwnawd sylwadau arnynt ddydd ei chyn. hebrwrvsr, yn gweddi iddi i'r llythyren: "Hi a graffa ar ffyrdd tylwyth ei thy, ac ni fwytty fara seguryd. Ei phlant a godant, ac a'i galwant yn ddedwydd; ei gwr hefyd a'i oanmol hi, ilawee march a weitb- I iodd yn rymus, ond ti a ragoraist arnynt olt." Dydd Gwener cyn y diweddaf, daeth yr boll wlad allan I i dalu y gymwynaa olaf i'w gweddillion marwol. I Man fechan ei bedd oedd yn Talyllychau, pellder o tua. chwech milld-r o ffordd; a'i gorohymyn pendant I hi oedd mabwysiadu yr hen ddull. sef ei chario gydag elor ar ysgwyddau, a gwnaed hyn gyda rfrwyddineb, gan fod cannoedd lawer wedi d'od ynghyd. Dilyn- wyd y dorf hefyd gan ryw 45 o gerbydau, a theiinlai pawb eu rhwymau i dalu y gytnwynas olaf i un o Jfyddloniaid y dosbarth. Yn y ty, yn y fjan, ao wrth y bedd, gweinyddwyd gan y rarohn. J. D. Evans (T.C.), Esgernant; Stephen Thomas (A.), Siloh; Thomas Thomas (A.), Godneammman, Aber- dar; John Davies (A.), Capel Isaac; John Alban Davies (E.), Talyflyohau, a John Jenkin Jones (E), St. loan, Maesteilo. Cysured y nef ei phriod hoff, y meibion, a'r merched, a'r boll berthynasau yn. y dydd blin hwn; a honed ein ohwaer mewn bedd hyd Foreu mawr y oodi. Pwy all fod heb golli dagrau, Wrth wel'd Uu mewn gaJar dwye; Pwy all fod heb gollidagrau, Mam a chymhar tan y gwys. Berthynasau, ymwrolwcb, Syliwoh draw tuhwnt i'r bedd; Mewn dedwyddyd mae'eh anwylvd Gyda'r dorf yn ngwlad yr bedd. ) DAMWAIN. Dydd Mawrth diweddaf, fel yr oedd dau foneddwr ieuanc e gymydogaeth Tyoroes, Llanedi, yn gyru ar ddau fodur ar y goriwaered ger Pentrefelin, dwy filldir tu allan i dref Llandeilo ar ffordd Caerfyr- ddin, yn anffbdus torodd pairiant un o bonynt yn,, dipiau man, a thraflwyd y maroogwr i'r ffordd fawr yn ddidrugarodd, fel y derbynjodd niweidiau trym- ion. Cludwyd ef i westty y Lietty, a galwyd ar unwaith am wasanaeth y meddyw medrus, Dr. W. A. Lloyd, Llandeilo, yr hwn ar unwaith a arddan- gosod y cywreinrwydd mwyaf drwy rwymo yr archollion a thywallt iddynt olew a gwin, a'i ym- geleddu yn y modd goret4 gan ei gymeryd yn y diwedd yn ei fodur-gerbyd i?r dref gyfagos. Hyderwn fod y Uanc erbyn hyn wedi cyrhaedd ei gynefinol iechyd. YSBEILIAD. Yn Eglwys St. loan, Maest-vilo, cawo flwoh ar y bwrdd. yn yr hwn y gosodlr yr offryma*; at wahanol achosion perthynol i'r aohoa goreu yn y He. Ych- ydig ddyUdiau yn ol yr oedd ein parchus ficer, y Paroh. J. Jenkin Jones, wedi cymeryd yr oil o'i gynwys, yr hyn oedd yn 8wm hynod foddhaol. Yna gosodwyd y blwcb yn ei le fel arferol, er derbyn o roddion caredigion yr achoe fel synt; ond yn ddi- symwth collwyd golwg ar y trysor a'r ychydig oedd ynddo y tro hwn. Yn awr, teimlem yn dra diolch. gar am i'r sawl gymerodd ei fpnthyg ei ddychwelyd yn dawel. Nid yw yr awdurdodau yn gofyn yr un tal am ei fenthyg; yn unig dychweler ef i'w le. Nid vdvm yn hoffi cnoniclo unrhyw ysbeiliad heb son dim am gysegr-ysbeiliad. Dyebweler y colledig ar frys. MRS. THOMAS, 67. HEOL-Y-PRIOR, CAERFYRDDIN. Pan gyrhaeddodd y newydd trietv annymunol, y Uanereh hon, am farwolaeth a chladdedifaeth y foneddiges ganodig uchod, nis gallasem un ao oU,, lai na theimlo i'r byw. Acth ein meddwl yn ol ar aden wyllt dychymyg am yr amser y bu yma yn aros ar amryw gyfnodau pan yn dilyn el galwedig- aeth gyda y boneddigesau yn yr ystafell drwsio. Yr oedd y prydiau hyny mor llawen a'r gog, ao nid oedd berygl i'r pruddglwyf ddyfod yn agos i neb fuasai yn ei chwmni difyr. Llawen oedd teulu Llwyncelyn pan dderbynient y newydd am ddyfod- iad Miss Elizabeth Owens, Pendderi, canvs felly yr adnbyddid hi y pryd hwnw. Cydymdeimlwn a'i phriod a'r rhai bychain yn y dydd tywyll. Mae ein gobaith yn gryf ei bod hi wedi dianc ar bob gofid, ao wedi cyrhaedd y wlad well. Dywedwn fel y dywedwyd o'r blaen:- Er rhoi hon i'w hir hunedd-fam anwyl, Yn mynwes y dyfnfedd; Diau wedy'n y daw adwedd, I'w chael i baroh uwchlaw bedd. Huned yn dawel yn mynwent Ebenezer^ • Abergwili, hyd y boreu pan y bloeddia yr angel, 'Feirw, dewch i'r farn."

CAPEL HENDflE A'R CYLCH Dydd Llun, Awst 4ydd, aeth y rhan fwyaf o fech. yn a merched yr ardal hon i dreulio eu "holidays" wahanol barthau o'r wlad, a dywedir mai ar orsaf Pantyffynnon y gwnaeth y rhan fwyaf o honynt eu meddwl i fyny pa le i fyned, a boreu dydd Mawrth vr oedd ein Uythyrgludydd yn achwyn na welodd y Path fwndel o P.P. cards yn ei fywyd. Dydd Mercher, cawsom weled Ammanford yn gyrohfan pleser cannoedd o bobl yn mwynhau eu hunain yn yr horse show, a throdd y show yn Uwyddiant anarferol i'r lie eleni eto, ac yr oedd y ceffylau fu o fewn y cylch yn neillduol o brydfertn. Dydd lau cynhaliod eglwys fach Saron ei gwyl de flynyddol, a bu llu o blant yr ardal yn mwynhau eu hunain wrth y byrddau, ac yr oedd gwenau sirol y gwragedd a'r merched yn brawf eglur fod yr amgylchiad wrth eu bodd. Y mae achwyn mawr yn ardal Gorsddu, ger Penygroes, am brinder dwfr. Grosyn meddwl fod y bobl hyn yn gorfod dioddef, a chymaint o ddwfr yn rhedeg yn ofer a hollol ddiamcan yn ardal Capel Hendre. Nos Sadwrn diweddaf, cafodd Mr. a Mrs. Wil- liams, Saron, lawer o draffertb a phryder o herwydd colli un o'r plant bach yn Ammanford. Cam- syniodd yr un bach yr heol, ac aeth i fyny i bentref Llandebie, ond trwy ystyriaeth Mr. Rees T. Rees, 3, Oak Terrace, Llandebie, ynghyd a'r brawd Mr. Grilf Davies, Banks, Llandebie, cafwyd ar ddeaJl pwy oedd yr un bach, a dygodd y ddau frawd ef adref er llawenydd ei dad a'i fam yn hollol ddianaf. Dywed rhai maj y moddion goreu i wella y dwymyn chwareu oardiau sydd yn y lie fyddai cael y publio hall yn barod; ond yr ydym yn mhell o gredu hyn, am na fydd y pulLo hall yn agored ar y Sul, ac ar y Sul y mae adar y grug Llynlleoh- owen yn gorfod codi' ar eu hedyn er rhoddi lie i'r beohgyn ymguddio oddÍi ar ffordd yr heddgeidwad. .00

PLWMP DIHANGFA GYFYNG.—Nawn Mawrtn, y Sed cyfisol, cyfarfyddodd Mr. Willie Jones, Ffynon Iwan, a damwain ddifrifol, trwy i'w ddeurod, ar ba un y marchogai, lithro a rhedeg i fewn i'r modur gerbyd sydd yn tramwyo rhwng Ceinewydd a Llandyssul. Torodd ei fraich, a thrwy gynorthwy un Nurse Harries, o Lundain, daothpwyd ag ef adref. Da genym allu dweyd er fod yn gwella yn foddhaol o dan law fedrus Dr. James, Ceinewydd. MABWOLAETH.—Boreu Ianu, bu farw Mr. David Jones, gof y Maerdy gynt, ar ol hir gystudd, yn 63 mlwydd oed. Gedy fab a merch mewn galar a i ol.—("Tyssilio").

SALEM, LLANDEILO CYFARPOD A NHH KG U .—N OS Fa wrth, y bummed cyf-' isol, ymgasglodd tyrfa luosog ynghyd i ysgol y Cynghor yn y lie uchod, i gyflwyno anrheg, ac i ddangos eu parch i Mr. H. D. Thomas, M.A., Ys- golfeistr, a'i briod, ar eu hymadawiad i'r Tumble i gymmoryd gofal ysgol newydd sydd wedi ei hadeil- adu yno. Cymmerwyd y gadair gan y Parch. S. Thomas, gweinidog, a siaradodd eiriau pwrpasol iawn, yn dangos ei werthfawrogiad o'r ysgolfeistr yn ei wahanol gylchoedd. Ca llawer cylch ei wasan- aeth heblaw yr ysgol ddyddiol. Bu yn ysgrifenydd Cymnjanfa Gerddorol Annibynwyr y cylch am saith mlyngdd, a thrysorydd Cynghor Eglwysi Rhyddion LIanfynydd a'r Cylch. Bu yn ddiacon ac organydd yn eglwys Salem am flynyddoedd. Yna galwyd ar wahanol gyfeillion i siarad, sef D. Peregrine (myf- yriwr), un o'i hen ddisgyblion, a Mr. D. Evans, Troedyrhiw; Mr. J. Morgan, Maesygroes; Mr. D. Davies, Brynamlwg, ao yna canodd Mr. Evans, Ffynonddeilog, benillion oedd wedi darparu ar gyfer yr achlysur. Ac yna ar ran yr eglwys a'r cyf- eillion oddiamgylch, cyflwynodd y Parch Stephen Thomas "rolled top desk" i'r ysgolfeistr, a gwnaeth yntau, mewn modd tyner a deheuig iawn ddiolch am y rodd a'r teimladan da ddangoswyd tuag ato; a dywedodd ei fod wedi treulio deg mlynedd-ar- hugain yn yr ardal. Dygwyd ef yma pan yn ieuano iawn, a'r cof cyntaf, meddai, oedd ganddo am dano ei hun oedd iddo redeg i'r ysgol rhyw ddiwrnod heb yn wybod i neb o'i gartref, ac mai yma y mae wedi treulio rhan helaeth iawn oddiar hyny. Yna cyflwynodd Mr. Jones. Pantyclai, ffon hardd i Mr. Thomas fel cydnabyddiaeth am ei wasanacth fel yegrifenydd y gymanfa ganu, ar ran pa un y cyf- lwynai Mr. Jones y ffon, am ba un y gwnaeth yntau etto dalu diolch. Yna siaradodd un o'i hen gyfeill- ion, eef Mr. Davies, Bird's Hill, a dangosodd ei edmygedd a'i anwyldeb o hono drwy roi ei bresen- oldeb yngwyneb llawer 9 rwystrau. Dangosodd pob un oedd yn brrsenol barch mawr tuag at Mr. Thomas, a theimlent yn flin i ymadael a chymeriad mor ddisglaer, ae un wedi esgvn mor uohel ar risiau dysgeidiaeth. Y flwyddyn yma enillodd Mr Thomas y radd o M.A. yn Mhrif-yagol Cymru, yr hyn a ddengys y talentau ardderchog sydd yn perthyn iddo. Dymtmwn ei longyfarch yn wreseog am hyn, ac eiddunwn gwenan y nef yn ei gylch newydd. A ganlyn yw y penitlion gafwyd gan Mr. Evans: Anwyl gynulleidfa barctras, ^Rwyti teimlo'n hynod o gyaurus; Mae'n byfryd gwel'd y lie mor frawdol Yn y cyfarfod ymadawol. Ein hamoan yma heno ydy Talu paroh i'r rhai sy'n haeddu, Mr. Thomas a'i briod tirion, Rhai sydd wedi bod mor ffyddlon. Mae'a fachgen o wybodaeth eang, Fe aiff a'r A B C yn gyfan, Y B A. t'r M.A. Ma'. foistr ar y cyfan. Mae Mr. Thomas wedi cyrhaedd Bro a bryniau g-wlad anrhydedd; Mae i'w restri yn y^ oriel Rhai sydd wedi oyrbaedd Bafle Ucftel. Ceit called yn yr ysgol ddyddiol, A choiled mwy yn y Sabbotbol; Fedeimfir y foiled yma ddwbwl, Enifiwyr fyddant yn y Tumble. 'Rwy'8 teimion hynod o hiraetlius 'Rol colli dau fymeriad medrus, A phaa y ea rhai yma gyfie Yvi wastad byddant ar eu goreu. Gobeithio byddant bwy yn iidedwydd Rol iddynt gyrbaedd i'w cylch newydd, Cael iechyd da, a hyny'n gyson, Dyma ddymuniad eu cyfeillion. Vwchlaw y cwbwl, anwyl ffryndiau, Gobeitkie oewoh chwi wneyd eich gorcu I fod ya gyson yn y moddion Er mwyn i'r leso gool y goroo. HF-N DWBGYIFL.

AT EIN GONEBWYR. "Dyn ar Lawr."—Nid yw ein gofod yn caniatau i erthyglau o'r fath » ymddangoe. Newyddiadur" wythnosol yw'r JOURNAL. Danfonwoh ef i gylch- grawn miaol.

LOANS. LOANS. £ 5 to jC5°° ADVANCED promptly and pri- vate en yonr written promise to pay Re|wyments by easy imtatmrnts to suit your income. For agreed periods— JM r4l3ay E6 1.50 repay 955 &to All 4100 Alto JB20 „ £ 22 £ 200 „ £ 220 SPECIAL TEItM TO FARMERS A PROFESSIONAL MEN. No Charge unless business completed. Imnve- diatc attentien given to inquiries tfy Post, 'Phone or personally, and strictest privacy assured. GEO. FRY & Co., 11, Hynevor Place, Swansea 'Pf\ane 381, Docks. Urtder Now Management

i LLANGELER —Dydd Mercher diweddaf bu plant Ysgol Sul Llangeler am ddiwrnod yng Nghei New- ydd. Cawsant ddiwrnod ardderchog. Cludwyd hwynt mewn "brakes." Cychwynaeant yn fuan iawn ar ol 7 o'r gloch e Bentrecwrt, a chyrhaedd- wyd y Cei tua hanner awr wedi deg ar ol ta-th ddy- munol dros Banc'Shon Cwilt. Y roodd y Parohn. E. Lloyd a Dl. Evans yno, gyda Hawer ereill o Lan- geler, yn eu croesawu. Trwy garedigrwydd y Rheithor cafwyd y Parish Hall i roddi1 ciniaw a the i'r plant, a chafodd y plant a'r rhai oedd yn gofalu am danynt eu gwala. Yr oedd ypwyllgor, sef Mrs. Jones y Ficerdy; Mrs. Jones, Post Office; Mrs. Jen- kins, Cross Hands; Mrs. Jones, Well Villa; Mrs. Williams, Oakland; Miss James, is-athrawes yn Ysgol Llangeler; Miss Jones, y Ficerdy, a Miss Florrie Williams, Oakland, wedi darparu yn helaeth ar eu cyfer. Cynorthwywyd y boneddigesau hyn gan y Ficer; Mri. Tom James, arolygwr; Evan Thomas, ysgrifenydd; Daniel Jones, E. D. Jones, ac hefyd gan Miss Louie Jones, Derw M-Us. Treul- iwyd oriau hapus iawn. Daeth pawb adref yn gys-, urus ao yn ddiogol. Yr ydya yn sior fod y plant ya ddiolchgar i'r rhai sydd wedi cyfranu tuag at glirio y treuliau. Y maent yn rhy luosog i gryb- wyll eu henwau. Coronwyd y daith a llwyddiant mawr. Rhaid gofalu am y plant.

BEULAH DARLITH.-Nos Wener diweddaf yn y lie achod bu y darlithydd poblogaidd, y Parch Eynon Davies, yn traddodi ei ddarlith ar y diweddar "William Ewart Gladstone." Y cadeirvdd oedd Dr. Tom Pewell, Adpar. Profodd y darlithydd, fel arfer, yn feiBtr ar ei waith. Nododd amryw werei pwyeig oddiwrth fywyd yr hen wron. Terfynwyd trwy dalu y diolchitadau arferol. Yr oedd yr elw yn myn'd at Gymdeithas ddarbodol y lle.

Y COLOFN-FANDOOL. (Gaa "Talfyaydd.") ) i* "Y LODGER." Ohwi hawddgar gyfeillion, wel dewch nes ym m!U1, Ychydig y gwn am brydyddu; Gan hyny na fernweh yn drwm ar y gan A'r ami wendidau sydd ynddi; Nid ydwyf yn honi fy hunan yn fardd, Er cymaint fy mlys am ganiadau; Er hyny mi goisiaf wneyd penill bach hardd Am fywyd hen lane oddicartre. Fe'm ganwyd mewn bwthyn ynghanol y wlad, Un anwyl i mi ydoedd hwnw; f Ond buan ffarweliais ag aelwyd fy nhad Mewn dagrau tryloewon a ohwerw; Ni fum ond ychydig cyn llwyddo cael gwaith, A theimlwn mor hapus a'r brenin; Ao wedi i'm gcrdded am oriau hir maith, Mi lwyddais o'r diwedd gael Lodgin. Ha! Lodgins, bendigaid anfarwol dy fri, I'th swynion mor hardd ydyw canu; Dy felus fendithion a roddaiet i mi Yn nghwmni serchoglawn y teulu; Mae myrdd o rinweddau yn perthyn i ti Nis gallaf byth nodi eu haner, Ond nodaf rhyw 'chydig o honynt i chwi Er synied am fywyd y Lodger. Prif rinwedd y Lodgins lle'r ydwyf yn awr, 'Rol gwlychu fy nillad yn sopyn; Eu gosod i sychu a chyn pen yr awr Mi fyddant cyn syched a'r corcyn. A rhinwedd fach arall rhaid enwi wrth gwrs, Eu hawydd i ddod yn arianog; A gwenant wrth dderbyn cynwvsiad fy mhwrs Can's diwedd eu can yw y geiniog. Mor felus oedd cwmni y plantos bach man, Rhyw nefoedd i mi oedd eu berw; Ychydig a brofais o riniau y tan, Ond gwelais lle'r ydoedd yn cadw. 'Rol dychwel rhyw noson 'rol bod yn y ffair :Troseddu a wnes braidd heb wybod; A diwedd .yr helynt gwnewcs goclio fy ngair, 'Oedd imi gael pryd bach o dafod. Mae'n bryd imi bellach ddiweddu y gan, Can's tipyn o bwnc yw barddoni, A gweithred lied anhawdd wrth lunio rhyv«r gan, x w cadw y mesur ac odli. A rhag i'm droseddu a gwneuthur rhyw wall, Gwell imi derfynu'n ddiameu; Gan roddi y cynghor synwyrol a chall, "O! peidiwch myn'd byth oddioartre." Cellan, Llanbedr. COYNANT. MYFYRDOD Uwch bedd Mr. John Richards, Bryndeilo, Nant- gyedig, yn mynwent Llangynnor, sef ein hen athraw yn ysgol Sul St. John's. Caerfyrddin. Ar hwyrddydd tesog twyn, o'r gwanwyn anwylgu, Tra natur yn gwenu yn fyrfad ei gwedd, Arosais, yn llawn myfyrdodau dvvysedig, Yn ymyl gorweddfan, man fechan ei fedd; Fy nheimlad yn ddrylliog gan fil o adgofion Am un fu mor ffyldlon dros Iesu a'i groes, Wrth weled yn huno rhwng oer byrth y gweryd, Mae'm calon yn ocrllyd gan drymed y loes. Yn ngardd y gair dwyfol 'roedd ef yn ei elfen, Dadrysai y pynciau oedd ddyrys i ni, Mor rhyfedd darluniau y cwymp gaw'd yn Eden, A threfn ddoeth y cadw y Duwdod yn Dri. Diwydrwydd, -prydlondeb hynodai'i gymeriad; 'Roedd yn ei le'n wastad, yn unol &'i air, A "i hoffus ymddiddan oedd son am y Ceidwad Fu'n faban o dan ymgeleddol law Mair. Ar wibdaith feddyliol, arweiniai ni'n fynych, I wlad Palestina anfarwol o fri, I wel'd y Demi orwycb a'i mawredd digymhar, Fu mor atyniadol un waith ynddi hi; Arweiniai ni eilwaith i Ardd Gethsemane, I wel'd y chwys gwaedlyd dywalltwyd gan Grist, Ac yna darluniai y cread yn crynu, Ao afon fac-h Cedron a.'j murmur yn driet. Ei enaid seraphaidd sydd wedi ehedeg O'r babell ddaearol at Dduw 'rhwn a'i rhoes; Mae heddyw mewn meddiant o wynfydedigrwydd Y wlad nad oes yno farwolaeth a'r bedd, Y wlad nad oes cystudd, y wlad nad oes wylo, Y wlad nad oes yno farwolaeth ar sedd, Ond perffaith ddihangfa am holl tragwyddoldeb, Ac annymunoldeb a thristweh y bedd. 'Rol esgyn aur fryniau uchelgais y wynfa, Ca dremio ar daith yr anialwfch o'i ol; A cynu at ras cadwedcgol Jehofah, A'i dygodd hyd yma yn gynhcs i'w gpl; 'Mhen miloedd o oesoedd, dirif tragwyddoldeb, Fe chwydda ei fwyniant o hyd fel y mor, Yn fur o dan cariad o amgylch ei artref, Eydd noddawl gadernid, oadarnfra:ch yr lor. Caerfyrddin. GLYN MARLBS. PENILLION Cadeirio Gwynenfryn Davitss ar ei waith yn enill Cader Cymer, Porth, dydd Gwyl Dewi, allan o dri-ar-ddeg. Amser medi, had gorphenol, Ddoeth dan wenau teimlad glan, 0 eisteddfod fawr g"iriol Cymer Porth caf destyn can. Am wneyd pryddest dlos farddonol, Llavvn o rinwedd awen bardd Cnwn Gwyneufryn yn fuddugol, Rhoddwyd jddo gadair hardd. Clod i'n hardal yw cadeirio, Un a gurodd dri-ar-ddeg; A gwna' bryddest lan gyfeirio At ffrwythlondeb awen deg; Nid rhyw rigwm llawn o wagedd,— Gwaith a beri byth yn gan- Gwaith yn haeddu cael anrhydedd, Gwaith a gyfyd "Gwalia lan." Yfed hufen llaeth barddoniaeth, A wna'r neb ddarllenai waith; Mae'r brawddegau yn beroriaeth, A'r meddyliau oil yn ffraeth; Cymro ydyw gurodd gewri,- Un o blant y "Mynydd Mawr"- Cn yn llanw oader dderi Yw Gwyneufryn hoff yn awr. HfcAdre. IIED8 D. REES. o

,(" THE THRIFTY HOUSEWIFE BUYS ATOUA Refined Beef Suet. Replaces Butchers' Suet, Lard and Cooking Butter for Pudding's, frying and cook- ing. Goes further, sweet, wholesome. Ask your grocer for ATORA and refuse substituted brands

RAILWAY SMASH.—A serious railway smash oocured on Friday evening at Yeovil Pen Mill* Station on the Great Western Railway, in which three persons were killed an four others were serious- ly injured. The 2.45 excursion train from Padding- ton to Weymouth, which was due to arrive at Yeovil at 5-33, was over half an hour late and was stand- ing stationary at the town platform ait about 6.20, when a composite train from Swindon and Westbury, drawn by an heavy express engine crashed into the rear coach. The force of the impact was so severe that the coach was telescoped up to the last two compartment.. Helpers quickly arrived on the scene, and the work of rescuing passengers from the wreckage was attended by jyxieb diffi culty. The cries of the injured were heartrending, and in the course of an hour one dead body and several injured passengers were extracted.

"TWMLETS" COMPETITION. SIMPLE, INTERESTING, INSTRUCTIVE. MAY BE CONSTRUCTED EITHER IN ENGLISH OR WELSH. The Editor guarantees a FIRST PRIZE of not less than Ll, and to the sender of the attempt adjudged to be SECOND Best will be sent a iaaket of Note Paper printed with his name and address The First Prize will be awarded to the Competitor whose TWMLET" is considered by the Adjudi- cators to be the best. Each attempt must be written PLAINLY in INK on a coupon, and accompanied by 3d. in HALFPENNY STAMPS. Competitors may send in as many attempts as they wish, but each TWO must be on a separate coupon, and in that cam a Postal Order 'may be enclosed to cover the tetal of the entry fees. No correspondence to be enclosed with coupon, and no correspondence can be entered into concerning the adjudication; neither can the Editor be held responsible for any Ooupens lost or delayed, but every care will be taken of them. The Editor's 'decision will be final, and Competitors must accept this as legally binding. The attempts will be judged by TWO independent literary gentlemen, who will only receive the "TWMLET portion of the Coupons, and will not be aware of the identity of the Competitors. Attempts marked on the outside "TWMLKTS," and addressed Editor "Carmarthen Journal," Car- marthen, must reach the Editor not later than tbe first post on Saturday, August 22nd. HOW TO CONSTRUCT YOUR TWMLFZS. Choose any one of the following examples :-Give TWO or THREE words bearing the best relation you can think of to the etampte chosen. The FIRST letters of the FIRST and LAST word must be takea from some part of the example. Thus, say the example selected was Big LegaCy." Taking the letters L and C you make the Twm- let" "Lloyd George Chuckles." Any word «may be used for a middie one. Again. Seaside poLi- days Lojina Hallt," or TaFod MeNyw Ni Flina." N.B.-Please note that TWO attempts may now be sent for threepence. Examples may be selected from the following:- Celwydd goleu. Nerth arferiad. Cydymaith dyddanua. Y morwynion ffol. Y gwir foneddwr. Dwr a sebon. Hen Gadno. A brioda Twm? Minimum wage gweithiwr. Tymor y gwyliau. Calon Shoni Hoi. Dyn hunanol. The Henpecked Husband. It doesn't pay. I Good Measure. The devil's tout. Highway to Heaven. A deacon's qualifications. Preachers imitating preachers. A bachelor's tax. THE COUPON which must be cut out and sent. ——-——————— ———————————.———————,—.———-————.——————<v I JOURNAL TWMLET." SERIES 6. r Closing date—First post Saturday, August 22nd. Example. Twmlet Example Twmlet SERIES 6. I enter this competition subject to the Rules of the Carmarthen Journal Competition and agree to accept the Editor's published decision as final and legally binding. Signed.. Address I Gair bach yn Gwmrag. Yn y pisnin bisneg fe welwoh batrwne o TWMLETS. Cimrwoh p un Enoch o'r Eksampl, a whilwch DDOI ne DRI gair i siwto meddwl yr Eksampl. Ma llithrene CINTA'R gair CINTA a'r gair DWETHA o'r Twmlet i fod rwle yn yr Eksampl. Stim ots am, y gair canol. Skrivenwch y Twmlet a'ch adress yn blaen miwn ink ar y Cwpon, a rhowch e miwn envilop gida TAIR ceinog miwn stamps dimeie, ag adresweh e i'r Editor, CARMARTHEN JOURNAL, Carmarthen, a Bkrivenwoh y gair "TWMLET" ar yr envilop tufas. Mi allwch hala faint fincodi2 e ginigion yn yr un envilop, ond i bob un fed ar Cwpon gwahanol, a gallwch roi Postal Order i govro yr entris i gid. Ma r Goligidd yn rikoi dim llai na SOVREN o breia am y Twmlet geith i barni yn ore. a ffakin a bapir skriveni wedi breinto a i address arno i'r ail ore. Fidd dim o'r rhai sy'n barni yn oal y pishm o'r Lwpon a'r adress arno; ochodin stim chana i neb gat ffavar. Halwch ioh cinigion i fod yn Haw y Goligidd erbyn ne cyn y post cinta bore dy Sadwrn, Awst 22ain.

LLANDOVERY TOWN COUNCIL. The monthly meeting of this Council was held on Saturday, 9th inst., when there were, present Coun- cillors T. Phillips (who was voted to the chair), T. Roberts, S. H. Price, Rd. Thomas, H. Havard, J. Nioholas, and the clerk, Mr. H. Alfred Thomas. An application was received for the use of the Square in front of the monumental fountain from Messrs. Haggar. Mr. S. H. Price said that arising out of the appli- cation he should like to ask if the railings in front of the monument bad been broken by Haggar's workmen on the occasion of their last meeting. The Chairman-Personally I don't know. They were found broken, I am told, three or four days after Haggars' men left the place. We can only surmise they were broken by them. Mr. Roberts was believed to say that he thought they were to blame* The Clerk said without some proof they could not accuse them. Mr. J. Nioholas-It can't be proved, sir. Mr. S. H. Price said that damages of this kind should not be allowed to drop without being care- fully enquired into. The Chairman said they could do nothing unless they adduced some proof. Mr. S. H. Price said somebody might have been on the spot before they left, and made an applica- < tion at the time. They only came to know a few days ago. Mr. Rd. Thomas did not think anyone knew about the matter until about a week ago. It was decided to act on Mr. Price's suggestion, and make enquiries. Mr. Roberts moved that the ground be hired to Haggars. It was stated that they paid £ 3 for the ground. Mr. Rd. Thomas-Do they pay for water as well? The Clerk-That includes it. Mr. S. H. Price- I think we should charge JB4 for the week. This was agreed to. The Clerk said he had written to the various Oouncils with regard to the public lighting of the streets. Mr. Rd. Thomas suggested that the dascussion be adjourned until the Lighting Committee had met. This was agreed to. Bills were certified for payment in respect to tbp supplemental water supply including pipes, &C- The' Clerk said that' Mr. Dd. Davies and other members of the County Council had visited the grounds of the Council School and had promised to send a copy of their report. The Treasurer's report showed an overdrawn balance in the sanitary aooount of JB119 7s. 10d., and a balance in favour of the Council in the Borough Account of 257 9s. 2d. The Clerk aaid the oofllector was away from home, but he had paid about P,50 into the bank since the last meeting. Mr. S. H. Price asked why they did not get the water cart on the road all day during the drought? Mr. T. Roberts said that on the occasion of the bazaar he took upon himself to givi& instruc- tions, and they had it out all day. Mr. S. H. Price-But. we ought to have it out in iSie dry weather every day throughout. The Chairman-I am afraid we can't afford 'the water. Mr. 8. H. Price-We could afford it before the College broke up for the holidays. They could employ another man to attend to tbe water eart. Mr, Roberts said that the attention of the Sur- veyor should have been called to the matter. it was explained that the Surveyor was ill. Mr. Robert,o-Then we could report to the next officer responsible. Mr. Prioe said it was their duty to see that these matters were properly attended to. Mr. J .Nicholas said it would be impossible for the scavenger to go round twice daily. It would be a great expense to engage an additional man. Mr. Rd. Thomas said that the refuse by Thomas Thomas. Bridge, had not yet been attended to. The Clerk explained that the workman had a lot to attend to in regard, to sheen dipping1. Mr. R. Thofffas—Can't you get two days for sheep dipping? The Clerk—The police have to make the arrange- ments in connection with t sheep dipping. Mr. S. H. Price asked "the reason Mr. Harris had no water from Cynant? He had none that day. The Clerk explained that the difficulty ar-o-c in connection with the lay:ng of the new pipes. They had not finished the mains. The engineer was up on the previous day from Cardiff. Ho had given the contractor instructions to put the water on at once. The tenant on Thursday expressed himself thoroughly satisfied. He (the Clerk) had been up himself. Mr. T. Roberts—We have had no official com- plaint. Mr. R. Thomas-Tho Applanation we have now had is satisfactory enough. Mr. S. H. Price—Have we fixed any limit for the specnl of motor cars througoh town? The Chairman replied that they did so some years ago on accourrt of the dangerous rate some of them wont through town. The Clerk said that this was a matter the police attended to. Mr. RDberts-I saw them stop some people the other day. Mr. S. H. Price—It is not the speeel so much as the dust they create. Mr. J. Nicholas—The police are on duty now in the country. How can they be)n the town as well Mr. Rd. Thomas asked if there was any report showing the reason the water was suddenly turned off since the last meeting. Mr. Lewis (engineer) explained that a valve went wrong at the top of Stone-street. This was all tho business.