Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
17 articles on this Page
NODION 0 ABERGWIL1
NODION 0 ABERGWIL1 Nid oes ond ,wn canu Tglywed y nosweithu yma o Tu a chyfeiriad gan y rhyw mmmm yo hwyr y (1ydd L w hwy mmmm y mae T1WIl VD un e'd1iadau hYDaf vr ardal; liet-law hyn y aoR: a cliati- rnolwn Hdd yn 0 lfvddlawri bresen li eu liunain naw hehlaw ten ac y mae olion y daith wedi rhychio eU ruddiau a pheri i'r Witr grymu. Rin deithas felus eto i hwytu-u ein taith, ac > t>you ,liv.edd iddynt hwythau yn ogoneddu^. CYNGHOR Y PLWYF. W- House, Uaj Lfwis Jones, Lloyds-terrace: Davies, LTOSsiiit, \fr G P^vans. ""Tfrf rhai^ir T,l"v'3 i l.v'-h>r oddiwrth rhanbarlh hwnw 0 ddœbarthu lIythyrall gan yr awJurdodau. Y dull presenol yw eU ,waiiij vr &'a (lyinuniad liwvthau vw eu cael y:n ddydaiol. Rhcddodd y Cynglior awdurdod 1'1' clerc i yagrifenu at y llythyrdy yn fvrddin i ddvmuno arno i wneyd 0'], j ewyn. vr«rE„s.a- « cvmeradwyo. A dewi.*yd y tn canl, ol l«n»J v"S» Uj'v pa »Sj '« R'1" "T *"r"1S WSST'rt i blwvfi Llanarthnev a Llangunnor ac ma. anghyf- Hwnder i'w L blwvf Abergwili i fyned i r diaul ei hunan, ac hyderi/ y gv na> cynghor uchod syl^ o hy;i- YMADAWIAD. <vmudodd teulu Mr. a M«. Williams. Penlone, yr wvt'hnos ddiweddaf i Penygroe^ i;(> "u^nv klau barchus iawn vn y He ac wedi treulio biynvUdau lawer vn vr ardal. Yr oeddynt yn bobl sorrbop a c'hymwvnasgar iawn. Dyniunwn iddynt bob llwydd- iana hvd ddiwedd eu hoes. RHODD. Derbvniodd deiliaid Ebene^er good wrth Mrs Morris, Brynmyrddin, er haiddu i lie y maent wedi adcryweirio o pylch y eapel a r aladdta, n hon vw vr ail rodd, a Derbvniol vw'r amrywiol-goed pry«i^rth Harddant fa-P, y marwol; Dall Ddafvdd yn gydunol Blanodd rofid 'gwraig rlvagoro]. Dyniunol v dywedir—am rad Fcndithion dderbynir, o galon clodydd genir Grudd wenau a ddatguddir. Haelfrydic, mwyn a bonedd—yw r wraig 0 Frvnuiyrddin renedd; Hi rvdd gyfran mewn iawn wedd O'i gwir fodd, by" yw rhinwedd. GOHEBWYR Y GOLOFN GYMRAEG u w.'laf vn ymddangos ar droion ac os dig^vy.lda unrhvw uu golli ei ^vrs v mae Mr. <y draed vn union yn eu gahv i gyfnf. cab,- am "Teithiwr, ac yntau ar ei daitli ai > iirvd ac vn digwydd taro'r tannau yn rhagoiol a plnvdferth iawn. Ond yn awr, Biython, cynKj- ofa na welaf dv gynyrchion blasus ar goll eto, or mat un o dv gvd-ddisgyblion gynt ydwyf, nJai a udetn- vddiaf "yv og. Ac y niae tipyn o r "touch yng- ri^livsviltiad a thi y tro dnveddaf; nid oedd v goiotn (;r n r ei.- vn dditron da i ddal dy gynyrchion, ond "Oho inal tu allan i glawdd offa vdwyt yn awr. a i,liat, y dychweli ofnwii y bydd dy datod wtnli rewhau ac amhosibi {ydd dy ddeall. 1 a lo y tuae "(ilantegwen," Brython? A welai.,1 di hon yr «>hr draw? "Gobeitbio y daw i'r golwg a'l charol Xadoli •oto. Welais Tywi wedi ymddangos yng ngwisg yr atlpryn du, ac vn wir yr oedd ei sun yn brydterth a iawn." Tyr'd eto yn l'uan. l.)\ i f in noc.
Advertising
Mae y NWYDDAU canlynol yn haeddu 'OMM sylw arbenig Amaethwyr ac ereill DAVIES' Poultry Powder I amddiffyn Ffowls rhag y CLEFYD. I gynnyddu rhif y WY AU. I wella'r BIG, A chynnyrchu gwres mewn in tywydd gwlyb ac oerilyd. Mewn Tins Mawrion 2s yr un. DAVIES' Horse Powder I ddwyn cyflwr icondition) oodd- haol; i greu anvydd at fwyd; i dynu lawr chwyddi yn y coes- au; i ddwyn y got yn Uyfn a, disglaer, ac i gynnyddu gwerth. Geliir ei roddi i bob math o geffylau, pa un ai mewn gwaith ai peidio. Is y pacyn. DAVIES' Calves' Emulsion. Y FEDDYGINIAETH OREU i IL LOI pan yn peswch, neu yn cae) eu blino gan bryfed, ac i gadw'r corff yn iach rhag Z5 y "chwaren." Is. 6c. y botel Nid oes eu cyffelyb. Peidiwch a boddloni ar rywbeth yn debyg. Yn cael eu parotoi yn unig gan THOMAS DAVIES, M.P.S, IVIAE AGENTS YN EISIAU YN MHOB MAN. — k
NODIADAU.
NODIADAU [GAN Gwyliedydd."] Y mae yr ethohad cytIredinol bellach wrth y drwg. Y mae Ty yr Argl wyddi wedi penderfynu nad ydyw yn gy^n/°isfny gy^fdegaeir ei^ST Len y S^ef mwyn Vr Solwyr ^ddadgan barn arm, a'r cgwyddonon sydd Taflu y cwestiwn ir e^Uv^uy y etholwyr sydd wedi ei wneyd a dim y v'Cvllideb Os ydynt putt debygol y gwnant hyny drwy r cwbl. ^SSSS^SsS§ Seneddol diffrwyth erio-ed yn cin cynrychioli "eg i oTynTni iV dychwelyd eto x'n cynrychioh. Beth am Ddadgysylltiad yr E,,Iwys? Dyna addow- tsusu. ™ ».Rr efhoUad g*Cvmcj ™ daf^wydS^uchel yn j Weinyddiaeth Ryddfrydig bresenol a dim ond Rhyddfrydwyr oedd vn' ewtedd dros "yrirychiolaethau Cymreig yn y ^nedd-ac,^ Sd digon a rhagor o fwyafrif gan v Uywodraeth i wneyd aV a fynai? etc g^aglaw y dycW yr Aelodau •Cymreig tuag yn ol i wynebu eu hetholwvr Y mao Rhyddfrydwyr Cymru wedi cael eu ■tw>lo drwy r Wvnvddoedd yn y cyfeinad hwn. la brvd tynea y as«y«v°f' i' vr aelodau di|Frwyth presenol, bjdd lddyn^ gwared o'r holl dwyll y maent wedi dderbyn drwy r blynyddoedd. Y mae hanes yr Aelodau Cymreig yn ^lyn aj \ddvsg Cvmru yn darllen yn waradwyddus. Gadaw- ent i'w gwlad i gael ei hanwybyddu gan y L1yw9^rj aeth yn v cyfefriad Tiwn. Ysgolion Canolraddo CymJ oedd i ddioddef yn gyntaf, heb *r ae odau Cvmreig i godi llais vn erbyn hyny. Y C-oiegau Cvmreif ar ol hyny gafodd yr ergyd noeaf, a hyny <rln Ganghellydd y Trysorlys, a ™w vn alj Cvmreig ei hunan. A ydyw etholwyr f>mru yn myned i ddioddef hyn yn dawel a dtftaw Os ydynt, y maent yn haeddu caelum twyllo eto yn y dyfodol. ) Bvdd bron pob etholaeth yn NY^hymru yn c l ^i hvmladd. Ysguber ymaith yr hen aelodau ditfrwyfch y'tro hwn, a bydd i Gymru enill 11awer yn y djtodol Jigos.
Advertising
I 0' k I- I & I- 1 BAKING POWDER. jif|l I .11 I
----HWNT AC YMA
HWNT AC YMA [GAN TEITHIWR."] Yn ol arwyddion yr amserau. gwelwn fod y byd yn fyw drwyddo draw. Dadgorfforiad y Sanedd wedi cymeryd lie, a'r etholiad yn dynesu atom, fel llanw y mor. Bydd y rhanbarthau yn effro ar bob llaw, yr Undebwvr yn dweyd eu cyffea yn rhwydd a rhvdd, ac yn wvneb agored, ac nid yn taflu llwch i wyneb yr etholwyr, megis y mae arfer rhai. Nos Lun bu yr ymgeisydd Undebol tros ddwyrcmbarth sir Gaerfyrddin yn anerch yr etholwyr yn Ncuadd Gwirfoddolwyr tref LLANDEILO-FAWR, Cymerwyd y gadair gan H. Peel, Ysw., Taliaris, a chafwyd cyfarfod dvddorol, y lie yn orlawn, a phawb wrtli eu bodd, a Mr. Mervyn Peel, Y.H., C.S., yn traethu ei olygiadau yn holiol deg a gonest, ac er boddhad i bob etholwr ystyriol, Ni fu gair amharchus o'i eneu am y blaid wrthwynebol; adol- ygai weithrediadau y Senedd gyda y tegwch mwyaf, ac addawai gefnogi pob mesur fyddai yn fanteisiol i hyrwyddo masnach a llesoli cymdeithas yn mhob ystyr. A gorchwyl hawdd yw hyn i'r boneddwr o Danyrallt. oherwydd y mac gwneyd daioni yn ail natur iddo. Y mac yn un o'r tirfeddianwyr goreu yn Nghymru, ac yn feistr gweithiwr heb ei ail; a chredwn y byddai cael Mr. Mervyn Peel fel cyn- rychiolydd rhan uchaf sir Gaerfyrddin i ddadleu eu hachos ar balmant St. Stephan yn glod ac yn an- rhydedd iddynt. Siaradwyd hefyd gan Mr. David Davies, Abertawe, yn ganmoladwy iawn. Cafodd yr ymgeisydd amryw ofyniadau hefyd, pa rai a ateb- wyd yn foneddigaidd ac er boddlonrwydd cyffrc- dinol. Wedi y bleidlais o ymddiriedaeth yn yr ym- geisydd, a'r diolchiadau arferol, ymadawodd pawb wrth eu bodd. PRIODAS. Boreu dydd Mercher diweddaf yr oedd pentref prydferth Pcnybanc yn Uawn bywyd i gyd, ao nid yw hyn i'w ryfeddu pan ystyriwn fod Mr. Edward Morris, Parkview, saer coed yn ngwasanaeth y Gwir Anrhydeddus larll Cawdor, i gael ei uno mewn glan briodas a Miss Mary Davies, Parkyllwyn (gynt o'r Langwm). Yr oedd y par ieuanc yn barchus iawn trwy yr holl gylch, fel y daeth nifer mawr ynghyd i fod yn llygaid-dystion o'r amgylchiad dymunol. Cylymwyd hwy gan y Parch. Stephen Thomas, .gweinidog Siloh, ac yn mhresenoldeb y Cofrestydd, Mr. 0. Jones, Llandeilo. Yr oedd nifer mawr o'r perthynasau yn bresenol, a da oedd genym weled Mr. Davies, tad y briodasferch, wrth ei fodd. yn disgwyl mor fyw ac effro mal hogyn deunaw oed. Yn yr hwyr cynhaliwyd gwledd groesawiadol yn nhy y priodfab, a gartref dyfodol y par ieuanc, pryd y daeth nifer mawr o'u cyfeillion a'u hewyllyswyr da ynghyd i gydlawenhau a hwynt ddiwrnod dedwydd eu priodas. Cymerwyd v gadair gan Mr. Thomas Evans, Penyparc, a phrofodd ef "tho right man in tho right place." Cafwyd areithiau hyawdl ac anerchiadau pwrpasol, a chaneuon swvnol tros ben, a'r oil yn canol-bwyntio at ddyfodol dedwydd i'r par dymunol hyn. Boed felly iddynt. Boed Ted y saer yn hapus Yn nghwmni Mary Ion; Dedwyddwch fo'n eu teulu Tra ar y ddaear hon. Mewn rhif cynyddu bvddont, Nes llanw'r hoff Pareview, A phan daw dydd ymadael, Boed iddynt nef i fyw. MARWOLAETH. Byd rhyfedd yw y byd yr y'm ynddo yn byw; yma y cawn y lion a'r lleddf, y melus a'r chwerw; heddvw yn rawynhau ein hunain yn nhy y wledd, ond yforv mewn ty galar; fellr y'cawn ni yr am- gylchiadau yn y White Hart Cottage, ger Llandeilo, yr wythnos hon; galar a hiraeth ac wylofain Bydd yma am un anwyl a hoff, nid yn unig yn y teulu, ond gan v lluaws yn gyffredinol, sef *Mrs. Jane Powell, anwyl gvmhares Mr. William Powell. Yr oedd Mrs. Powell yn un o'r cymeriadau goreu, fel yr oedd iddi air da gan bawb a chan y gwirionedd ei hun. Yr oedd egwyddoroion gwir grefydd a. chymeriad da dilychwvn wedi eu dwfn blanu yn ei henaid hi er yn foreu, fel ag y mae gyda y gwaith da, yr oedd ei bywyd a'i hedd hi bob amser. Cafodd gystudd maith, ond dioddefodd yr oil yn dawel ao amynoddgar, gan ymostwng yn ostvngedig tan yr Alluog law. Am dani y geliir dywedid, "Yr hyn a allodd hon, hi a'i gwnaeth." Aelod hardd oedd hi gvJa y Trefnyddion Calfinaidd yn Heol Newydd, Llandeilo, ac yn absenoldeb ei gweinidog, y Parch. R. Davies, gweinyddwyd yn ei hangladd gan'ei anwyl dad, v Parch. Rhystyd Davies, Brynamman. Wedi y gwasanaeth yn y ty, cymerwyd ei rhan farwol mewn elor-gerbvd i Fachpelah y teulu yn Llan- gathen, yn cael ei ddilyn gan ugain o gerbydau, pryd y gweinyddwyd gan y Parch. J. A. Williams, ficer. Yna gadawsom yn ei hargel wely briod hoff, mam dyner, cymydoges o'r fath oreu a hi yn 58 mlwydd oed. Cysured y Nefoedd y teula a'r perthynasau oil yn y dydd blin hwn, a huned ein chwaer y dawel hun hyd foreu caniad yr udgorn. Hi fu farw'n anrhydeddus, Do, a'r goron ar ei phen; Hi adawodd fyd o ofid. Dringodd fry i entrych nen; Cwmni'r saint a'u gwairh a hoffai Tra bu yma gyda ni; P'le mae heddyw? Gyda'r seintiau 'N canu yn y nefoedd fry. Briod tyner, yn eich trallod, Rhowch cich hyder ar v Gwr All eich cadw chwi aTch eiddo, All oich dal yn ngrym y dwr; All eich tywys adre'n ddiogel Maes o afael poen a chlwy'; A chael cwrdd a'ch priod eto, Hcb raid byth ymadael mwy. Siriol blant a pherthynasau, Heddyw sydd mewn galar trist, Rhoddwch ofal eich cncidiau 'N llwyr i ofai Icsu Grist; Grasol yw, mae'n foddlawn derbyn, Ni wrthododd neb erioed, Fel gwnaeth hi, gwnewch chwithau ddilyn, Tra bo'ch yma is y rliod. LLANGATHEN. Nos Sadwrn, yn Ysgoldy y Cvnghor, yn y pentref tlws uchod, bu yr ymgeisydd Undebol, Mr. Mervyn Peel, Tanvrallr, yn ancreli tyrfa fawr o'r etholwyr, a chafodd y boneddwr caredig wrandawiad astud, croesawiad cyrhen, ac yr oedd sirioldeb yn gan- fvddadvvy ar bob wvnebpryd yn y dorf wdd yn bresenol. Cymerwyd y gadair, a llanwyd hi vn dde- heuig, gan Mr. Dudley Williams-Di ummond, Hafod- neddyn. Afreidiol i ni ddweyd dim am y boneddwr parchus hwn, mwy na phe yr amcanem baentio'r lili neu liwio'r rhosyn. Mr. Drummoud yw cfe, a chaffaeliad gwerthfawr oedd cael y fath deulu i chwyddo poblogaeth plwyf Llangathen. Siaradodd Mr. Peel am fwy nag- awr o aniso- ar brif bynciau y dydd, ac ar ot gwrandawiad aitild a holtol "dirag- forn, teimlem ei iod yn bertfaiih iaeb yn y fiFydd; ao OH na wna etholwyr dwyrainbarth sir Gaerfyrddin ei anrhvdeddu a'r M.P. Seneddol, ni fedrant ei ys- beilio o'r M.P.ydd ganddo er dydd cofrcstriad ei enedigaeth. Siaradwyd yn y Gymraeg hefyd gan Mr. R. J. Richanls. Y",traJgynh:i¡;, ac yr oedd v cyfarfod o'r dechreu i'r diwedd yn ddvddorol tros Iwn. Rhoddwvd cynygiad i unrhyw etholwr osod unrhyw ofyniad i'r vmgcisy<ld, yr hwn oedd yn barod Iwhatel), gyda y sirioldeb mwyaf; ond nid oedd lief, na neb yn awyddu gofyn, ond teyrnasau gwen fodd- ha.o1 ar yr oil o'r ffwyddfodolion. Cynyg-iwyd diolchgarwch i'r Cadeirvdd gan Mr. Clarke. Llan- deilo, ac eiliwyd gan Mr. Peel, a pTiasiwvd gyda lianllefau o gymeradwyaeth. Yna ymwaliariodd y dorf, a phob un ar pi oreu yn hwylio ou camrau i'w cartrefi clnl. Yn y nesaf ymdrechwn vmweled a Tycoch, Pontyrynyswen. Cefngwyn, a Byrgwm Mawr, ar iryffiniau IJanllawddog. Hyd liyny bydd- weh wjcli un ac oil.
AT EIN GOHEBWYR
AT EIN GOHEBWYR Hw^tA'Srwii DA. "-is gallwn gylioeddi eich llith heb i chwi ganiatait i ni i osod eich enw a'ch cyfeiriad priodol wrth ei gynffon. Ysgrifenwch at yr "awdurdodau" o bafi-li v ''camwri dift-ifol" y sonlwch am dano. Daeth "-Nodion o Ddyffryn Cothi" i Jaw yn rhy ddineddar am yr wvthnos yma.
EISTEDDFOD GADEIRIOL LLANARTH
EISTEDDFOD GADEIRIOL LLANARTH BEIRNIADAETH Y GAN I "EGLWYS LLANARTH." (Gan y Parch. Gwilym S. Rees, B.A., LIandyesuI.) Daeth 10 can i law ar y testyn uchod. Y mae yn bur amlwg mai dechreu hedfan mae y rhan fwyaf o honynt. Nid gorchwyl hawdd ydyw canu gyda mesur o newydd-deb ar destyn fel hwn. Nid yw testynau o'r fath ond rhoddi mantais i'r anghyfar- wydd ddangos eu gwcndid; ond, ar y llaw arall, os gellir codi testynau o'r fath allan o wastattir cyffredinedd a'u gwisgo a newydd-deb, mawr glod a haedd y sawl a'i gwnel. Wele'r ffugenwau, a gair neu ddau ynglyn a hwynt bob yn un ac un:— "Awen Glan Dewi."—Pedwar penill cyffredin iawn. 'Does dim lliw yn y gan. Cofied yr awdwr mai unsillafog yw "llwybr," a. gciriau tebyg, megis 'wybr," "llyfr," "dwfr," etc., ao mai "t.ri-slllafol yw "gweddiau," ni ddau. Ymgeisydd ieuano ydyw hwn, yn ddiau; cm felly, darllened fwy ar delynegion goreu Cymru i feithrin ceinder ao ystwythder. A daliod ati. y Don.—Can lan; ei mydr yn ddi-fai; ergyd hapus iawn yn y cwpled diweddaf o'r gan. Dim tarawiadol ynddi, serch hyny. "Nemo."—Nid yw "cynoesoedd" a "dewisodd" yn odli; ac "u" nid "y" sydd yn "Gorucha' a "chwyldroad" sydd gywir, nid "chwildroad." Mao pobpeth ddywcd "Nemo" yn wir am yr eglwys, ond gellir ei ddweyd yn well, yn well o lawer iawn. "Llai na'r Lleiaf."—Mae amryw o linellau yr ym- gleisydd hwn naill ai yn rhy hir, neu yn rhy Jyr. Mae y corfaniad yn gloff hefyd mewn rhai llinellau. Mae'r syniadau yn ddigon dymunol, ond fod y saerniaeth yn ddiffygiol. "Llwyd y Rhos."—Mae mwy o ystwythder a bywyd yn perfhyn i'r gan hon na'r rhai fu dan sylw hyd yma; ond cofied "Llwyd y Rhos' nad ydyw "eg- jwys" a "thwys" yn odli yn briodol—"wys" a "ys." Unsillafol yw "amI"; gwna hyny un o'i linellau Bill yn fyr. Mae "dwyfol" yn gynwysedig yn "Rhi'— yn yr ymadrodd "dwyfol Ri." "Adelphos."—Gwell can eto. Mwy awenyddol na neb hyd yn hyn. Twyll 001 yw "gwydd" a "phridd," "nos" a "Groes." Mae tri sill yn "deffroos" nid dau. Gwna hyn un linell yn rhy hir. Mae yna un neu ddau gwall arall. Mae rhai cyffyrddiadau tlws gan hwn, ond nid oes digon o Eglwys Llanarth yn y gan; gwna y tro i unrhyw eglwys arall, ymron. Gall "Adelphos" ragori fel bardd, dim ond iddo ddal ati. Mao yr awen wir ganddo. 'T'rwtyn."—Nid cystal a'r ddau ddiweddaf. Nid oes nemor ddim am Eglwys Llanarth, fel y cyhyw yn y gan. Rhyddiaith ydyw son am yr oglwys fe! "gwrthddrych fy ysgrif." Nid yw vr ymgeisydd yn gwybod y gwahaniaeth rhwng "ei" ac "eu." Ag eithrio y pethau hyn, mae "Crwtyn" wedi canu yn bur dda. "LIef o'r Cwmwl."—Penillion awenyddol, yn canu yn hapus. Drychfeddyliau da, ac yn eu mynegu yn dda. eglur, a chryf. Mae un neu ddau o fan wallau yn y gan. Ei phrif ddiffyg ydyw gadael neillduolion Eglwys Llanarth allan. Geliir cymhwyso ei linellau at fwyafrif eglwysi y wlad. "Dewi Llwyd."—Can a chydgan ar y don "Mao Robin yn Swil" ydyw hon. Credaf fod gan yr awdwr dalent i gyfansoddi tonau poblogaidd; ond y mae wedi methu yn awr. Ceir amryw wallau eillebol yn ei benillion. "Brodor."—Can dda ac awenyddol, yn dwyn nod- weddion Eglwys Llanarth yn amlyeach nag unrhyw gan arall yn y gystadleuaeth. Mae cystal a gwell ergvdion yn rhai o'r canigau ereill; ond hon yw'r gan lanaf, mwyaf**awenyddol, ao yn cynwys mwy o arbenigrwydd iEglwys Llanarth ar ei hyd. Saif y gystadleuaeth rhwng "Adelphos," "Lief o'r Cwmwl," a "Brodor," ac o'r tri hyn y goreu yw ICBrodor." Gwobrwyer ef. BEIRNIADAETH Y TRAETHAWD: HUNAN- ivuIWYLLIANT AR OL CEFNU A'R YSGOL." Dyma gystadleuaeth gampus. Cawsom lawer o fwynhad wrth ddarllen y cyfansoddiadau oil. Mac'r gystadleuaeth hon yn glod mawr i'r eisteddfod, ao i'r ymgeiswyr. Cymerwn y traethodau fcl y dig- wyddasom eu darllen. "Mab y Werin."—Traethawd maith (34 o dudalen- au). DengJ9 lawer o ol darllen a myfyrio. Mae nodau y myfyriwr dyfal a. thrwyadl yn amlwg vnddo. Mae yr ymdriniaeth o'r pwno yn eang a chyffredinol. Mae ei don hefyd yn iach iawn. Ceir yn y traeth- awd niter o wallau pwysig, ond ei fai penaf ydyw ei arddull anystwvth ac anghymreig. Mae yn rhy debyg i gyfieithiad anystwyth mewn nifer o fanau. Gwendid arall ydyw brawddegu yn rhy f&,th a chym- ysglyd. Terfyna llu o'i frawddegau yn llipa. Gyda meistrolaeth fwy ar iaith gellid berwi y traetha.wd i lawr i'w haner. Hefyd, dylasai yr awdwr osgoi pob ffurf ar fynegiant sydd yn awgrymu anerchiad yn hytrach na thraethawd. Mae cymheHIadau per- sonol yn .gwanychu cyfansoddiad llenyddpl. Serch hyny, y mliC hwn yn gyfansoddiad cryf a meddyl- gar, ond y mae ci arddull yn ddiffvgiol, a'i frychau yn amryw. "Ceretica.Traethawd yn darllen fel pryddest. Mae yn gryf yn y man lie mao "Mab y Werin" yn wan, ~ao yn wan lie mae hwnw yn gryf. Iaith goeth, brawddegau crvfion a gorphenedig ,ac arddull bryd- forc-h ydyw ei ragoriaethau; ymdriniaeth gyfyng o'r pwnc, diifyg newydd-deb a phraffder syniadau ydyw ei brif ddiffvgion. Mae yr awdvr yn fwy o fardd nag o draethodwr. Ceir rhai gwallau bychain yn y cyfansoddiad. "Brysiog" (59 o dudalenau).—Traethawd maith, yn meddu ar lawer o syniadau preiff. Tuedda i ail- adrodd ei hun. Gedy y llinell angenrheidiol ar brydiau. Mantais i'r cyfansoddiad fuasai ci dal- fyru. a throi ei hyd yn nerth. Cymer olwg-eang ar y pwnc, a chynwysir rhai darnau crvfion yn y traethawd. Mantaia arall fuasai gwneyd y cyfan- soddiad yn fwy llenyddol, a llai anerchiadol. Ceir ynddo nifer o wallau o bob math. Traethawd llawn, ac ymgais teilwng. "Cymro."—Traethawd maith etc (22 o dudalenau o "foolscap"). Cyfansoddiad pur rydd oddiwrth fan wallau. Cymer olwg eang ar ei bwnc, a thrinia yn dda; ond y mae genyf gwyn yn erbyn "Cymro" a "Mab y Werin"—mae y ddau wedi bod yn lloffa yn yr un maes, ac wedi rhoddi ffrwyth eu hymchwil yn yr un geiriau yn union. Heb ddyfyn-nodau, nid yw peth felly ond llen-ladrad. "Jonathan."—Traethawd o 35 o dudalenau, yn cynwys llawer o bethau da, ac ychydig wallau. Di- olaf o'i eillgollau. Un o'i wendidau ydyw diffyg cyd-bwysedd. Dyry ormod o Je i ranau arwciniol, a'r agoriadol ei dracthawd o'i gymharu a'r rhan bwysicaf. Mao hwn eto wedi rhoddi gormod o eiriau a. syniadau yr un awdwr a "Cymro" a "Mib y Werin"; ond teg ydyw dweyd fod hwn droion wedi gadael lliw ei fcddwl ci hun ar yr hyn a gymerth. "Rcsurgam.An English treatise, bearing all the marks of a Welshman writing in the Eng'ish language. The idiom is often Welsh. The subj 'ct matter is good, but contains nothing striking or fresh. Considerable acquaintance with Welsh and English poets is shown. The prize challenges a m'ro thorough traeatment of the subject than is accorded it by "Resurgam." "Cyfaill yr Icuaine."—Traethawd cymharol fyr, ond yn cyffwrdd a'r prif gyfryngau a hunan-ddiwyll- iant. Ychydig ydy-w ei wallau. Traethawd pur uda o'i faint, ond yn brin o newydd-deb, ac heb fod n ddigon trwyadl i gyfateb a'r wobr. ""Utilitarian."—Traethawd rhagorol, ymdriniaeth feistrolgar o'r pwnc. Brawddega yn dda a ohyfan. Cyfansoddiad cydnerth a meddylgar iawn. Gafaela. yn ci bwno yn briodol, a dadblyga ef yn foddhaol. Mae rhai gwallau ynddo, ac nid ydyw wedi cyffwrdd a rhai pethau grybwylledig. yn briodol hefyd, gan ymgeisydd arall. Er hyny ,y mae hwn yn gyfan- soddiad gwych iawn, a gorffenedig. "Genetii."—Traethawd maith iawn, wedi ei ypgrif- enu yn llithrig, a chyda angerddoldeb argvhoedd- iad. Mae mwy o wefr yn hwn nag yn un o'r lleill. Mae yr awdures yn cyffwrdd a rhai pethau nns cyfTyr- ddir a hwynt gan y lleill, megis diwyiliant mewn iaith. moesgarwch, celfau cain, etc., 0 leiaf, i radd- au, perffeithiach na nob. Er hynv, nid ydyw yn rneddu ar feistrolaeth "Utilitarian." Iae hwnw yn fwy athronvddol oi feddwl a'i driniaetli, a'i frawddeg- iad yn gryfach. Mae y naill yn rhagori mewn nerth a chyfanrwvdd a threfn drwyddo, a'r Hall yn rhag- ori mewn llithrigrwydd ac angerddoldeb, ac yn nodi rhai pethau na cheir mo honynt gan y llall. Mae gwahaniaeth rhwng y ddau gvfansoddind; a chwyd hwnw o gyfansoddiad gwahanol eu meddyliau, ac y mae v ddau yn dda odiaeth yn eu ffordd eu hun. Mae hon yn crystadleuaeth o radd uchel iawn. Nid œ¡.; gyfansoddiad gwan yn eu nlith; ac wcdi dorianu a. ehymharu yn bwvllog a di-duedd, yr ydym o'r farn cvfiawn ydyw rhanu v wobr rliwng "{"TIU- TARIAX" a "GENETH." Ar air a chydwybod, Gwilym S. Rkks.
CWMAMMAN.
CWMAMMAN. At Olvgydd Y JOGRAL Syr.—Gan fod arwyddion yr amserau ya dangos fod Etholiad Cyffredinol yn agoshau, nid rhyfedd fod yr ymgeiswyr politicaidd yn ddiwyd iawn ar hyd a lied y wlad yn yr argyfwng presenol. Nid ooh (lini i ddweyd yn orbyn hyny, ond rhoddi chwareu teg i bob ochr i draethu eu lien. Y mac yri ddyled-swydd ar bob ctholwr i wrandaw ar bob ochr i'r cwestiwn; nid oes raid iddo dderbyn syniadau un yn fwv na'r Hail, ond dylai ar bob cyfrif "broil pob- peth a dala'r hynsydd dda." Y mae gyda ni ben ddiarob Gymreig- yn dweyd mai "rhvùd i bob dyn a'i farn, a phob barn a'i llafar." y Mewn cdarfod a gynhaJiwyd gan Mr. Mervyn Peel yn Glanamman nog Fercher, y 24ain c.vnfisol, ychydig wireddwyd ar yr uchod, gan fod yna ychydig o bold yn ceisio rhwystro y siaradwvr. Da chwi. peidiwch a gosod ceryg rhwystr o flacn cerbyd diffyn-dollaeth sydd yn sicr o orddiwes pob anhawsderau. yn hwyr neu 'yn hwyrach. Cafwyd cyfarfod rhagorol iawn, a rhaid i mi ddweyd i r ymgeisydd Ceidwadol, Mr. Mervyn Peel, gael der- byniad eroesawgar, a llonvddwch da iawn i draethu ei araeth: ond ni chafodd y Mri. Cremlyn a Shep- herd wrandawiad dvladwy, a, blin genym am hyny, gan v teimlem fod ganddynt genadwri o bwys i draddodi. Gofynwyd llu o gwestiynau. pa rai a ateb- wyd yn foddhaol. Llyvvyddwyd yn rhagorol gan y PiTfh. F. Davies, Cwmgorsc, vr hwn n. fu yn hol101 ddiduedd yn ci lywyd'liaeth.—Ydwyf, etc., U OEDD Yxo.
YMWELIAD AG ABERYSTWYTH
YMWELIAD AG ABERYSTWYTH Mae Aberystwyth yn lie llwyddianus a blodeuog; bum yno banner diwrnod a noswaith ychydig amser yn ot. Yn Aberystwyth heddyw gwelir Coleg y Brif- ysgol, Coleg Duwinyddol y Methodistiaid Calfinaidd, yr Ysgol Uwchraddol, Eglwysi newyddion mawrion, capeli newyddion, tai newyddion, "promenade" godidog, etc. Mae Eglwys newydd S. Mihangel yn gofadail ardderchog i'r diweddar Ficer (yr Hybarch Archddiacon Protheroe); ond rhyfedd mor afler ac anniben yw y fynwcnt yn ymyl, lie mae llu o geryg- beddau o bob lliw a Hun, ystum ac osgo yr ysgrif yn ddarllenadwy iawn ar rai o honynt, ac hefyd o ddyddordeb i'r hanesydd a'r hynafiaethydd Cym- reig; cr enghraifft, wele enw o ddyddordeb i'r hanes- ydd a'r hynafiaethydd ymhlith plant yr Annibynwyr (Independia Fawr}—Azariah Shadrach, gweinidog parchus gyda'r Annibynwyr yn Aberystwyth, yr hwn a fu farw yn y flwyddyn 1844, yn 69 mlwydd oed; ar gareg ei fedd mae'r pennill canlynol:— Bu ci dafod a'i ysgrifell Yn cyd-daonu Efengyl Crist, "Perlau'r Groes" ac "aur Caersalem" Gynygiai i dylodion triot; Mvfyrdodau lu ar g'oedd Un-ar-hugain rhif ei lyfrau, Bunyan Cymru yn ddiau oedd." Dywedwyd wrthyf fod gan y Parch. Azariah Shad- rach barch dwfn i'r Eglwys a'i- hordinhadau, ac na wnai yngan gair yn ei herbyn; pa fodd mae cys- Roni ymddygiad pregethwyr yr oes hon ag ymddyg- iad eu tadau? Wele feddargraff arall o ddyddordeb i'r hanes- ydd a'r hynafiaethydd ym mhlith plant y Methodist- iaid Calfinaidd (Shon Gorff):—"In this vault are de- posited the remains of Robert Davies, Esq., of this town, who died May 17th, 1841, aged 51 years. He was a believer of the Gospel, and his life and being were devoted to God and His service. He was the founder of the first Sabbath School at Aberystwyth. He was for 20 years a faithful deacon at the Cal- vinjstic Connection." Drachefn—"To the memory of Eliza, widow of Robert Davies, and youngest daughter of the late Rev. David Charles, of Carmarthen. Born March 3td, 1798, died January 16th, 1876. She was a teacher at the Tabernacle Sabbath School for 50 years." Dichon y bydd i ryw hanesydd neu hynaf- iaethydd mor hynaws a dweyd wrthym trwy golofnau y Journal, os yw y ddau feddargraff uchod yn cyfeirio at dad a mam y diweddar Barch. David Charles Davies, Prifathraw Coleg Trevecca? Dyma ddwy linell brydferth— "O lanau marwol einioes Aeth i wlad y fythol oes." Ca,rem gael enw'r awdwr; gwclsom hwynt ar gareg-fedd "Jano Nanney, daughter of the Rev. Robert Nanney, late of Llwyn, in tho county of Merioneth, Clerk, deceased; she died 24th day of j January, 1833, aged 50 years." Tybed fod y Nanney ar y gareg-fedd tan sylw yn cynrychioli un o hynaf. j iaid Syr Ellis Nanny, Gwynfryn, Criccieth. 1 Cyn gadael y cervg-beddau ym mynwent henafol Aberystwyth, goddefer i ni ddweyd i ni ganfod yno un beddargraff cywrain, digrif. ao ysmala—"To the memory of Henry Sivitwr"- "Afflicted with a sore throat four months was he, Physicians were in vain, But death at last was kind to come, And ease him of his pain." Codi crug, pentwr, neu garnedd o geryg oedd y dull cvntetig o ddwyn tystiolaeth i goffadwriaeth y marw; os byddai yr ymadawedig yn wr enwog, rhaid oedd i'r pentwr neu'r garnedd fod yn fawr i ateb i w enwogrwydd; dyma yn ddiau yw vstyr llawer i bentwr, neu garnedd yn Nghymru heddyw. Pyra- midiau cedyrn yr Aipht ydynt gofgolofnau i'r meirw. Dywedir mai ar feddau y Groegiaid a'r Rhufeiniaid n. <e r beddargraffiadau boreuaf i'w cael. Cofied y darllenydd mai nid hoffder at geryg-beddau aeth a ni i r fynwent yn Aberystwyth. Yr ydym, a dweyd ein meddwl yn onest, yn erbyn ceryg-beddau, gan ystyned mai gwastraff dibryd ydynt ar arian. Onid docthach, ao oni fuasai yn llawer fwy cydweddol a. phroffes Cristionogion, i roddi'r arian (deg, ugain, deg-ar-hugain, ddeugain punt, mwy neu lai) at y Gymdeithas Genhadol neu gvmdeithas ddyngarol megis y "Waifs and Strays" "Dr. Barnardo Homes neu ryw gymdeithas ddaionus arall, ac sy'n llesoli corff ac enaid. canys nid yw carog ar fedd y marw yn gwneyd lies i'w gorff na'i enaid. Carem yn fawr iawn weled cymdeithas yn cael ei scfydlu i wneyd ymaith a cheryg-beddau, ond nid yr arian, fod yr anam gael eu rhoddi "in memoriam" at rvw achos- ion daionufi. Wrth fyned heibio i fynwentydd a ccmetenea ein gwlad, a syllu ar y ceryg-beddau, rhai o honynt, fel talcen ty mewn maintioli, mae'n anferth meddwl am y gwastraff wneir ar arian ac aur, a hyny gan Gristionogion proffesedig. Dynion mawrion Aberystwyth ddeng mlynedd-ar- hugain yn 01 oeddynt Chancellor Phillips, genedigol oLandudoch, pen uchaf Sir Benfro. ao a fu farw yn Ddeon Ty Dewi ac y mae ei weddillion marwol yn gorphwys yn y "Cemetery" yn Aberystwyth; Princi- pal Thomas Charles Edwards, mab henaf Dr. Lewis Edwards Bala canmlwyddiant yr hwn a ddethlir gan y Methodistiaid y flwyddyn hon; Dr. Griffith I arry, Shiloh tad y Parch. John Hughes Parry, rheithor Rudbaxton, Sir Benfro; Parch. Griffith hyny ,Llundain> ac yn ddiweddaf oil Abertoifi, 1 e y gornhenodd ei yrfa, mab henaf yr hwn a aeth yn offemad, ac sydd yn awr, ar a wyddom ni yn Ilafuno yn esgobaeth Llandaf; a'r Parch. W llham Evans, Pembroke Dock. Er evrthio o r cedyrn a r dref brydferth hon. rhag ei blaen gan ddangos arwyddion o gynvdd a bywiogrwydd mawr. :d yw poblogaeth y dref ond rhyw saith i wyth mil. eto cyhooddir yma yn wythnosol bump o new- yddiaduron sef "Aberystwyth Despatch Directorv," Aberystwyth Observer," "Cambrian News" "County Times," a'r 'Welsh Gazette.' Ap JEPHUXXEH. T" W "III MM,|
YR YSTORM
YR YSTORM DROS DRIUGAIN 0 BERSONAU WEDI BODDI. SUDDIAD DWY AGERLONG. Xos Iau, ysgubodd ystorm ofnadwy dros y wlad, gan greu dinystr ar dir a mor. Prydnawn Iau evehwynodd yr agerlong "Elian Vannm" o Ramsey, Ynys Manaw, am Lerjjwl, Yr oedd i gvrhaedd y porthladd olaf foreu Gwener, ond ni welwyd dim o honi, ac yn mvyrach ar y dydd sibfydid ei bod wedi suddo yn y storm ofnadwy. Fodd bynag, ni chaed sicrwydd o hyn hyd y pryd- nawn, pan gafwyd bag llythyrau a thaclau ereill ag enw y llong arnynt ar lan y mor yn ngenau'r iyrswy. Gyda r nos golchwvd amryw o ddefaid marw i'r Ian, a chan fod nifer fawr o ddefaid ar fwrdd vr "Elian Vannin," nid oedd eisieu mwy o sicrwydd am dynged y llong; Yr oedd ar ei bwrdd ddeuddeg ar hugain o ber- sonau, yn cynnwys y dwylaw, ac vn eu plith yr oedd gwr o Ynys Manaw ar ei ffordd i America i hawlio ffortiwn yr oedd perthynas wedi ei gadael iddo. Daw hanes am suddiad Hong arall, y "Thistle- more." yn Mau Bideford, ar lanau Dvfneint. Per- thynai y llong hon i Sanderland, a chluiai dair mil o dunelli o lo o Gaerdydd. Gadawodd Barry yn gynnar ddydd Iau am Cape Yr oedd ci dwy- law yn rhifo deg ar hugain, a golchwyd cyrph ped- war o honynt i'r Jan foreu Gwener. Ar un o'r cyrph, eiddo v prif swyddog, yr oedd oriawr a'r ireiriau canlynol wedi eu cerfio arni: "Anrheg i Jas. L. Foster gnn aelodau Cgymdeithas Rhyddfrydol Sunderland. Yr oedd yr oriawr wcdi stopio am naw o'r glocli boreu Gwener. Dydd Gwener glaniwyd dwyIaw y llong "Con- gress," Lerpwl, oedd ar fordaith o Gaerdvdd i Brest yn Falmouth, ac yr oedd ganddynt stori ddifrifol i'w hadrodd. Ar lanau Cornyw tarawyd y llong gun vstorm ddychrynllvd. Yr oedd y capten a'r nrif fwydilog yn sefyll ar y bont pan ysgubodd ton ofna- dwv dros y llong, gan gludo'r bont ymaith. ac ni welwyd dim o'r ddau swyddog wed'yn. Achubwyd y gweddill gan long arall."
--------" MARWOLAETH A CHLADDEDIGAETH…
MARWOLAETH A CHLADDEDIGAETH liB, DAVID THOMAS TOWKRIIILL. Mac genym heddyw eto y gorchwyl annymunol o gofnodi marwolaeth hen gyfaill i mi er ys blynydd- lawer, sef Mr. David Thomas, fferm Toworhill, plwyf C'enarth, pan yn 72 oed, ar 01 gwaeledd am amser. YBladawodd a'r fuchedd hon dvdd Sadwrn. y 27ain cynfisol. Dydd Mercher canlynol, daeth torf luosog iawn ynghyd o bell ac agos i dalu y parch tliweddaf i'r rhan farwol o'r ymadawedig. Yn y tv, cyn cvchwyr) Yr orymdaith angladdol darllenodd a gwetldiodd y Parch. Dr. Davies, Capel Iwan ac Ebcnezer. sef gweiniilog yr ymadawedig, a chafwyd ganddo bregeth ragorol, fel arfer, yn Nghancl Iwan, ynghyd a thcrfynu y gwasanaeth angladdol lan y bedd trwy anerchiad a gwoddi. Yr Mr. David Thomas yn un o'r cymeriadau dLsgleiriaf yn y gvmydogaeih. bod yn diwyd a gofalus drwy ei holl fvwvd. nc yn feddianol o sefyllfa gysurus, er wedi dechreu yn saer. ac yn gorphen ei yrfa yn amaethwr parchus. Yr oedd wedi bod yn ffyddlawn gyda yr achos crefyddol yn Nghapel Iwan or nan yn ieuanc, a chadwodd ei arfau yn loew hyd derfyn y daith. Yr oedd iddo air da gan bawb, a chau y gwirionedd ei hun. Yr oedd hefyd yn ddiacon parchus. yn yr eglwys er ys blyn- yddoedd, a llHnwodd y swydd tyny i'r lIis!!w) liaoaa goreu. Cydymdeimlir yn ddwvs a'r weddw yn ei galar n't hunigrwydd ar ol colli-priod ffvddlawn, ond bvdded iddi yin^ysu ro wrtli gofio yr addewid ddwyfol fod Barnwr v gweddwon yn hw, ac i chwithau. plant a'r wyrion, vmddiried yn Nhad yr amddifaid svdd bob amser ;¡,'j ofal, drosoch, !!1I/I iwvr obeithio cy l-g\farfo<l do ar fryniau anfarwoldeb mown haf trairwyddol, He Had vdyw Yr ba,11 n mach- Ind. a chydoesi a. seintiau yr oesau. Yr oc-dil f'11 tyw o afardorchau nws wedi càp] t .1 1')'ldi, ac lwf\ll In gan v tufeddianwr a'r teulu. sef Air. Jones-Lloyd, yd hwn hefyd oedd yn bresenol yn y eydhebnvng. Adre'n myned mae'n cyfeiJlion I gael iwkdda gyda'n Tad, Rhai fu'n cadw'r arfan loewon Cyn nefol wlad; noed ni oIl i brynu'r amser Trwy ffyddlondeb gwaith A ■ bb\g fwyniant nefol gysur PHil yn croesi'r olaf draefh. J.B., Li-.
Advertising
IF YOU SUFFER FROM I ,air INDIGESTION HEADACHES. BILIOUSNESS.* < LANGUOR, PALPITATION, i LOSS OF APPETITE, CONSTIPATION OR < ACIDITY, A course of Mother Seigel's Syrup will quickly /wi IraM set you right. It is a highly concentrated [ j vegetable remedy, having direct action on the I IJ f stomach, liver, and bowels. It aids digestion, I Iff £ regulates the bowels, expels all impurities from I '] I the system, purifies and enriches the blood, P § arid thus imparts health and lone to every part Jmjiizi ¡ of the body. Thou- A sands of men and SI j1 £ women are every year Mrs. H. Bullard of II cured of indigestion 15, Radford Road, West J J I Hoc, I'lvmon'H, savs: "I :3 ana other stomach and liver disorders by NEVER now SUFFER from in- 1 Mother Seigel's Syrup. 1 heir testimony, digestion. If ever I feel ( F X run down I take a dose or j] gi ■, en without ree or reward, ailovds convincing Uvo Qf jxOTHER Seigel's !] proof that Mother Seigel's Syrup possesses Syrep. for experience has 11 r j taught me that it is a sure \i curative and strengthening properties not tour.d cure for indigestion, and I in any other medicine. As & digestive tonic, the best tonic and restor- i i i -i r i-i i ative available." 2/10/08. taken daily atter meals, it has no equal. MOTHER MOTHER i I SEIGEUSYRUr I J The 2/6 Bottle contains three times as much as the Illi size. | Also in Tablet Form, price 2 9. v
LLANSADWRN A'R CYLCH
LLANSADWRN A'R CYLCH PRIODAS. Dydd Mawrth diweddaf, yn Nghapel CannJ, un- vvyd mewn glan briodas Mr. James Thomas, Ffynon- ia.s, a M :ss Margaret Owen, Gorsyrhwch. Gwasan-1 aothwyd ar yr achlysur gan y Parch. E. G. Rees, yn cael ei gynorthwyo gan y Cofrestrydd, Mr. W. Davies, Albion House. Llangadog. Oblegid poblog- rwydd y par ieuanc, daeth tyrfa fawr ynghyd i weled cyflawniad y ddefod briodasol, ac i ddyrouno yn dda i'r ddeuddyn dedwydd. Ar eu hymddangosiad allan o'r capel gorfod iddynt wynebu cawodydd trymion o "rioe" a "confetti," ynghyd a swn y magnelau, pa rai oedd yn distampan yr oll Ile. Ar ol y gwasanaeth, dychwelwyd i gartref y briodasferch, lie yr oedd y wledd wedi ei pharotoi orbyn y dydd. Dymunwn o galori hir oes a phob llwyddiant iddynt. Llongyfaroh wnaf heddyw yn gynhes Y ddeuddyn hawddgarol a lion, Sydd wedi eu huno yn raeol Dan arwydd y fodrwy awr gron; Mae rhodiad yn esiampl i ieu'nctyd, Yr ocddent yn addurn i'w tre', O'u mebyd hwy rodient yn ddiohlyn Hardd Iwybrau sy'n arwain i'r nef. Boed gwenau y nef ar eu bywyd, Llwyddianus y b'ont yn ddiball, A chariad yn rhwymyn tangnefedd Yn dyn am y naill fel y Hall; Mi wn y bydd Margaret ofalus Yn trefnu materion ei thy; A'i phriod yn ddoeth a chariadus, Rhagluniaeth fo'n dyner o'u tu. PRIODAS Unwyd mown glan briodas dydd Mawrth di- weddaf, yn Swyddfa'r Cofrestrydd, Llanymddyfri, Mr. Edward Price, Tygwyn, Talyllechau, a Miss Annie Jones. Aberfydw, Llanwrtyd. Dilyned pob angenrheidiol fendith ar y par ieuanc parchus hwn. I Edward a'i hoff Annio Dymunaf einioee hir, Yn orlawn o Iawenydd glan, A blodau cariad pur; Ac i'w boddloni hefyd Doed tlysion fab a merch; Mae plant i ni fel perlau cain Yn nghoron euraidd serch. Hvsbysir ni mai y Parch. J. Morris Jones, B.A., Llangoedmore, sir Aberteifi, sydd wedi cael ei ap- pwyntio gan Esgob Ty Ddewi i fywiolaeth Llan- sadwrn a Llanwrda, ao ei fod yn bwriadu dechreu ar ei waith yma dechreu lonawr. CYFARFODYDD PREGETHU. Dydd Mawrth, cynhaliwyd cyfarfodydd pregethu yn Nghapel Ebenezer. Gwasanaethwyd ar yr ach- lysur gan y Proffeswr Jones, Aberhonddu, a Miss Rosinal JDavics, Maesteg. Cafwyd cyfarfodvdd lluosog a dylanwadol, a'r cewri yn arllwys eaSthau yr Efengyl gyda,dylanwad argyhoeddiadol. 'Gobeithio y bydd yma ddylanwadau arosol wedi eu teimlo, ac y bydd lluoedd o'r newydd yn d'od yn filwvr mwy ifyddlon nag erioed yn myddin y Brenin Iesu. CYFARFODYDD PREGETHU. Dydd Mawrth eto, cynhaliwyd cyfarfodydd pre- gethu yn Crugybar. Gweinyddwyd ynddynt gan y Parchn. W. Davies, Llandeilo; D. Richards, Moth- vey; D. M. Thomas, Ffaldybrenin, a E. G. Rees, CWrncl. Cafwyd cynutleidfaoodd mawrion, pre- gethau grymus, a moliant. soniarus. LLANGADOG.-LLONGYFARCH. Llongyfarchwn Mr. D. Thomas, Bryncoch, Gwynfe, am ei Iwyddiant yn dyfod aUan a "patent," sef "trap" i ddala dwy o drychod y ddaear ar un gosod- iad. Bydd hyn yn hwylusdod mawr i'r amaethwyr, pa rai sydd yn cad eu blino yn fawr gan y creadur- iaid hyn. G WEIN YDDES. Fel y crybwyllais yn y rhifyn diweddaf o'r Joi r- xal, cynhaliwyd cyfarfod prydnawn dydd Mawrth diweddaf yn Ysgol Backway, gyda'r dyben o gael gweinyddes rhwng Llangadog, Llansadwrn, LJan- wrda, Llanddeusant, a Gwynfe. Cymmerwyd y gadair gan Mrs. Peel, Danyrallt, yr hon a dra- ddododd aracth gref gydag amcan y eymmudiad. Wedy'n galwodd ar Miss Elinor Smith, o Queen Vic- toria Jubilee Institute of Nurses, i anerch y cyfar- • fod. Daeth tyrfa luosog ynghyd, ond ni ddaeth- pwyd i un nenderfyniad yn y cyfarfod hwn, ond bwriadant gynnal cyfarfodydd eto yn fuan. FF AIR. f C'vnhaliwyd y ffair a adnabvddir wrth yr enw "'Ffair Penvlxjni" yma dydd Llun. Yr cm-dd y cyn- nuiliad yn fwy nag arfer, ond tawcl iawn ()('dd y ¡ masnach ynddi. EMHYS.
NODION OR BARRI
NODION OR BARRI [Gan "Tywi."] I Yr wyllmos ddiweddaf traddododd y Parch. E. ( Jones, Llanidloes, araeth odidog ar "Feirdd Cymru." Cyfeiriodd yn frdrus at Dafydd ap Gwilym, Ap Ionawr, j\I,vnyddog, Ceiriog, Glasynys, a nifer ereill o feibion yr awen, ac olrheiniodd eu gweitliiau gyda hwylusder craffus. Cynhaliwyd y cyfarfod o dan nawdd Cymdeithas Cymmrodorion y liarri. yn ystafell y Y.M.C.A. Disgwvlir darlith gan y S. Roberts, Ffestiniog, ar y "Delyneg Gviiirteg" yr wvl hnos nesaf. Xos Iau diweddaf, cynhaliwyd cyfarfod dan nawdd Cymdeithas Llenyddol a Dadleuol y Tabernacl, yn Ysgoldy y Tabernacl, Heol Holton, pryd y bu .ladL "A yw Ty yr Arglwydtli yn angenrhaid i feddianau nwciuvf y Wlall;' oedd y testyn, a. thriniwyd y cadarnhaol yn rhag-orol gan Mr. Thomas Graving, Dock-street, tra cymerwyd yr ochr nacaol gan Mr. Thomas, golvgydd y "Barry Herald." Wedi darllen v papyrau, cafwyd dadleu gan nifer, a ffrwyth y ddadl oedd yn v nacaol. Yn v cyfarfod nesaf bydd D)-. W. Lloyd Edwards yn traddodi darlith ar "Y inodd goreu i gadw iechyd." < "Strike" Cor Sant Alair yw testvn y dydd nlla ar hyn o brvd. Digon tebyg fod darllenwyr y Jouknal wedi darllen yr helynt. Yn v papvrau dyddiol. # C.vfarfyddais a'm cyfaill "Melfod" yn Nghaerdydd yr wvthnos ddiweddaf, ac un o destynau'r ym- ddyddan wdd Y JomxAH ac wedi llawer 0 siaiad, r>end«M-fynodd y ddau o honom i ail-ymofiyd yn ein hyegrifbinau. Lied anhawdd yn dwndwr masnaehol v trefydd mawrion VW cael hamdden i osod pin ar bapjiv
CYFARCHIAD PRIODASOL
CYFARCHIAD PRIODASOL I Mr. Joseph Davies, Tanlan. Llansadwrn, ffc Mis'" Hannah Jones, Pentrecwm, Porthyrhyd, ar eu honiad mewn glan briodas yn Nghapel Symyrca, Porthyrhyd, Llanwrda. Wel, dyma destyn can, Sef dydd priodas, Mae'n ieuane, er yn hen, Parha mown urddas; Y mae yn destyn derch, Sef uniad mab a merch, Gwrthddrychau cywir serch Mcwn rhwymyn cariad. Fe fuodd mab Tanlan Yn dyfal chwilio Er cael ymgeledd gain Yn gymhwys iddo; Bdrychodd yn y fro, Ond methu'n deg wnaeth Joe A gweled un wnaed tro Yn gydmar iddo. Ond ar ei ddeurod daeth I "Borth" y bryniau, Er mwyn cael golwg iawn Ar ferch v "Pentre"; Ei gwen ddiniwed aeth I'w galon megys saeth, Nes iddo fyn'd yn gaeth I'w hoff deimladau. id tywydd teg i gyd Ga'dd ar ei siwrnau; "Roodd llawer glas-llanc 11 oa 'Run farn ag yntau; Yn hyn ni hidiau "Joe," Ond dal yn ddyn wnaeth o, Nes iddo enill," do, Ei chalon liithau. Os oedd v ffordd yn mhell, Nid wrth y mesur Mae serch yn cyfrif ffordd, Nac wrth y filltir; Ghwyrn deithio wnae ar frys, Ond nid heb golli chwys, Ac weithiau wlychau ei grye, Ar wlyb nosyeithiau. Ond mwyach Hannah dloa Sydd eiddo iddo A hithau fel o'r blaen I Yn hoff o hono; Boed iddynt i barhau Yn unol'ga,rio'r iau, A'r llwyl>r yn ddiau Fydd haws ei droedio. Dymnnaf fendith "Joe" Fo<i ar yr undeb, Ac aelwyd glyd Tanlan Yn llawn cysondeb, A gwaith i siglo'r cryd Fo hefyd yn eu byd, A'r daith fo drwvddi gyd Yn llwybr purdeb. Garcgfawr, Llanwrda. REES JONEif.
ODL
ODL Ar briodas Mr. Rhys Llewelyn Evans. Rhyrf- cymmerau, a Miss Elizabeth IVIary Jones, Po-st-o geilog, Llanllwni. Hawddamor, Rhys Llewelyn 0 linach "Cymru fu"; Cyweiriwyd tant dy delyn Gan Lizzie Mary gu; Rhy galed canu'n mhellach Dy unawd, lion na lleddf, Mae dau yn canu'n rhwyddach Dan ras a than y ddeddf. Ti genaist lawer pennill Wrth grwydro drwy y wlad, Yn swn caneuon ennill Y codaist ar dy dra'd; Ti elli mwy gael hamdden I eistedd lawer hwyr, Ac ar dy aelwyd lawen Anghofio'r byd yn llwyr. Os ffawd ddaw ag anrhegion Yn dyner vn ei llaw 0 ferched ac o feibion Yn mlaen hyd wyth neu naw; Rhai diwyd fel y gwenyn Hyd flodau'r byd yn drwch, Pob un fo'n canu eiiiyn Wrth dd*od a'i fel i'r eweh. Preswylwvr glanau Teifi, 'Rhyd (Lwlkrau y ddwg sir, Ddymunant eich daioni A'r undeb baro'n hir; A pheidiweh colli amser Ar ol eich "lleuad fel," Cyn d'od ar gylch fel arfer Yn lion a llawn o sol. D. 1L J.
Advertising
.if$' ..# The delicious table delicacy, has a new and distinctive flavour of oriental fruits and spices perfect! y N blended,that's the secret OF ALL GROCERS.