Y Werin

Nid yw pob Cewey unrhyw Dewey. Flwyddyn yn ol, nid oedd n.wy na rhyw ddwsin o ddynion yn dwyn yr enw George Dewey yn yr Unol Dalaethau. Y mae yno erbyn hyn o leiaf ddeuddeng mil, medd y Llyngesydd George Dewey. Dywed hyn am ei fod ef wedi cael, o leiaf ddeuddeng mil o lythyrau oddiwrth rieni yn ep- hysbysu eu bod wedi galw eu babanod newydd-anedig ar ei enw ef.

Yn ol 1 Rufain. I Wi4Mi bregethu yn Eglwys Franciscan, Up- ton Park, ddydd Sul, rhoddodd y Cardinal Vaughan wahoddiad taer i'r Uchel-Eglwyk- wyr yn Eglwys Loegr i ddyfod trosodd i Eg- lwys Rhufain. Pregethai ar y geiriau, "0 hyn allan chwi a ddleliwch ddynion." Yr oedd yr Uchel-Eglwyswyr, meddai y Cardinal, yn ddynion difrifol, deallus, a choetliedig, n I dysgu ac yn pregethu y dyddiau hyn hen ath- rawiaethau Eglwys Rhufain, yn nghyda'r ffurfiau a'r dull o fyw oedd mewn bri yn y wlad hon dair canrif yn ol.

Y Transvaal a Lloegr. Cynwysai "St. James's Gazette," nos Lun, erthygl yn desgrifio cynllun cadgyrch a dynwyd allan gan y Cadfridog Joubert mewn ymgynghoriad a'r swyddogion Ew- rodeaidd i'w roddi mewn gweithrediad pe torai rhyfel allan rhwng Lloegr a'r Trans- vaal. Dywedir fod y cynllun wedi ei gym- eradwyo gan Mr Kruger. Yn ol fel y cyf- rifa y Cadfridcg Joubert, byddai ef vn feistr Cape Town ym-en, pedwar diwrnod ar ddeg ar ol cyhoeddi y rhyfel; a byddai yn alluog i osod i lawr delerau heddweh.

Damwain mewn Twnel. Digwyddodd damwain yn Nhwnel Cockett, ddydd Llun. a achosodd lawer o anghyfleusdra yn y lie. Aeth miloedd o bobl o'r dref i Abertawe i welod arddangos- fa Barnum a Bailey, a buont yn analluog i ddychwelyd adref y noson hono. Y mae y twnel yn gorwedd rhwng Abertawe1 a Llan- elli. ir oedd y gerbyu/es yn hollol ddi- drefn, a bu raid anfon y llythyrau i Lun- dain gyda Llinell y London and North Western.

Helynt hefo Deurodiau. Fel yr oedd dau ddyn o'r enwau George Shields a Bradshaw yn gadael Dalton am Barrow oddeutu un ar ddeg o'r gloch kgs Sadwrn, ac wrth fyned i lawr gallt serth yn ymyl Furness Abbey, aeth peiriant Shields yh erbyn careg, a thaflwyd y dyn >n erbvn post llidiart, nes agor ei ben. Bu uw \ii y fan. Gadawa weddw ac wyth o blant bych- ain. Yn Lluesty y Meirchfilwyr, yn Windsor, ddydd Sadwrn, cynhaliwyd trenchjliad ar gorph y Rhingyll Norman John Bishop, o'r 2il Gwylwyr Ysgotig, yr hwn a gyfnrfu a'i ddiwedd tra yn marchogaeth deu^ > iwr yn Windsor. Bu farw mewn mynyd. Yn Nghaer, ddydd Sadwrn, cyhuddwyd amryw bersonau o farchogaeth deurodau yn ffyrnig wyIlt drwy'r heolydd. Fe eo^pwyd drwy eu gorfodi i dalu dirwyon.

ETHOLIAD DWYREINIOL EBIX- BURGH, Cymer yr etholiad yma le ddydd Gwener nt'iaf. Yr ymgeiswyr ydynt-Ir George M'Grae (Rhydd.frydwr) a Mr H. G. Younger ^Rhyddfrydwr Undebol). Cynrychiolid yr etholaeth yn flaenorol gan Dr R. W. Wal- lace, Rhyddfryuwr, ac yr oedd ei fwyafrif yn 449.

A GEIR RHYFEL. Dyna sydd yn ca-el ei ofyn, Ai tybed a fydd i Loegr fyned i ryfel a Gweriniaeth Deliendir Affrica ? Nid oes ddadl na charai rhai weled hyn yn cymeryd lie. Oid dywIYlai y Cadfridog Joubert, cadfridog y Transvaal, er fod y sefyllfa yno yn un bur ddifrifol, nad oedd y Weriniaeth am gyhoeddi rhyfel. Dywedir fod pwnc y Transvaal wedi cyr- haedd safle sydd yn llawn o elfenau peryglus. Y mae'r prysurdeb mwyaf yn y cylchoedd milwrol yn y wlad hon, ac nid oes amheu- aeth nad oes darparu yn myned yn mlaen yn y fyddin ar gyfer rhyfel. Os bydd i gadgyrch gael ei hanfon i wastrodi y Boer- iaid yn y Transvaal, dywedir mai y cad- lywydd fydd Arglwydd Kitchener.

YMA AC ACW. Bcreu dydd Mawrth, bu farw Syr Henry Binns, Prif Weinidog Natal. Y mae raaelfawyr Cacrdydd wedi pendcr- fynu codi pris y siwgr—ffyrling yn y pwys. Y mae y Parch J. R. Davies, gweinidog gynt gyda'r Methodistiaid yn Abertawe wedi troi at y Bedyddwyr. Talodd 320 o bersonau ymweliad ag Oriel Darluniau Gyhoeddus Caerdydd rhw:,g dau a phump o'r gloch prydnawn dydd Sul. Yr wythnos lion, daeth General Booth yn 01 i Loegr, ar ol bod ar daith bregethwrol liroe yr lioll fyd. Y Fonesig Eluned Morgan sydd wedi ei phencxli i olygu YDrafod," papyr y Cymry yn Mhatagonia. I fyny i ddoe yr oedd 34 o achosion o'r pla wedi bod yn Alexandria, o ba rai y mae 13 wedi terfynu yn angeuol. Nos Fercher, cafodd James Woodcock, 29 miwydd oed, ffermwr, Camrose, ger Hwl- ffordd, ei saethu i farwolaeth trwy ddam- wain. Prydnawn dydd Mawrth, torodd tan allan yn ngcrsaf LIantrisant, a llosgwyd amryw gasgeni o olew, &c. Credir 1'r tan gael ei achosi gan y gwres mawr. Meddylir y ca Mrs Maybrick, y garchares a ddedfrydwyd i lafur penydiol dros fywyd am wenwyno ei gwr yn 1889-ei rhyddhau yn ystod y mis presenol. Yn herwydd annealldwriaeth, y mae am- ryw o weithwyr glofa, Wyndham, Nantymoel, wedi dcd allan ar streic, ond credir y deuir i gytundeb buan. Mewn cyfarfod arbenig o Gynghor Trefol Caernarfon, nos Fawrth, penderfynwyd gydag unfrydedd i gyflwyno rhyddid y fwr- dei^dref ar Syr W. H. Preece, broder o'r dref. dref. Cafodd llafurwr a'i enw Robert Rimmer ei daro i lawr yn farw gan fellten ddydd Mawrth wrth weithio mewn gardd yn Formby. Yn Pontypwl, dydd Mawrth, cafodd mab Mr Jchn Smith, 13 miwydd oed, ei ladd drwy gael ei saethu yn ddamweiniol ger y shooting gallery. Prydnawn dydd Mercher, darfu i Mrs Owen Williams, 41, Marlborough street, Abertawe, yfed gwenwyn mewn camsyniad yn lie meddyglyn, a bu farw mewn canlyniad. Il'iid fod cwestiynau pwysig dan ystyr- iaeth pan eisteddai y Weinyddiaeth am ddwy awr a haner heb godi, fel y gwnaeth hi ddydd Mawrth. Rhoddir ar ddea.ll mai anhawsder- an y sefyllfa yn y Transvaal ydoedd yn eu cadw cyhyd mewn ymgynghoriad. Am wneyd cyfeiriadau enllibus yn erbyn un "Satanella" dynes sydd yn hcni dweyd t-ynged perconau wrth edrych ar eu dwylaw —gorfu i'r papyr Sei^nig "Society" dalu pum' cant o bunau, a'r argraphydd yr un swm. Dydd Llun a dydd Mawrth, gwelid c lpoedd o frithylli.aid llwvdion meirwon yn ncfio ar wyneb y dwfr yn yr Afon Shannon. Yn Castleconrell, ceid hwy yn bentyrau sr y Ian. Nid yinddangosai eogiaid, a mathau ereill o byserod, wedi eu hamharu yn y grndd- au leiaf. Y cwres a gwenwyn sydd yn cael y bai am y laddfa hon. Nid i feddiant yr Almaen. yn ol yr arwydd- ion presenol, yr a Ynysoedd y Canaries. Dy- wedir, unwaith yn rhagor, fod Llywodraeth Tiriogaeth y Congo mewn ymdrafod a Llyw- odraeth Yspaen er ceisio bargeinio am dan- ynt. Ceir gweled yn fuan pa beth a ddaw o'r ymdrafod hwn. Nid clod i'r Almaen ydvw fed un o'i chyn- rychiolwyr hi yn y gynhadledd heddweh wedi gwneyd ei oreu i geisio atal ffurfiad llys cyflafareddol parhaol i ben,derfynu cwerylon teyrnasoedd a'u gilydd. Mawr ydyw ein hyder na bydd gwaith y cynrvchiolydd rhyfel- gar ei ysbryd hwn yn effeithiol i ddinystrio y synaudiad gogoneddus o blaid llys o'r fath. Dyn rhydd ydyw y Milwriad Picquart, yn Ffrai-ic, yn awr. Dyn rhydd ydyw ei ddad- leuydd, y Maitre Leblois, hefyd. Cyhoedd- odd Llys y Cyhuddgwynion y ddau, ddydd Mawrth, heb ystaen ar en cvmeriadau. Yn naturiol, v maent hwy a'u cyfeillion yn llaw- en. Bydd Dreyfus, hefyd, yn llawen pan glyw efe y newydd. Ysgrifena John Jones i gwyno fod y Cymry Fyddion wedi syrthio oddiwrth ras pan aeth- ant i ddiyn cainrau y Cymmrodorion, drwy gynhal gwleddoedd, cyfarfodvdd te, a gar- den parties! "Nid ar stwff fel yna," meddai Job- "mae Cymreigiaeth i gael ei chadw yn fyw!" Dycu. Mawrth dechreuodd y Frenhines ar ei thrydedd a thriupain mlynedd o'i theyrnasiad. Esgynodd i'r orsedd ar yr ugeinfed o Fehefin, 1837. Ar yr 22ain o Fedi bydd y Frenhines, os caiff fywyd. wedi teyrnasu mwy o dair blynedd na Sior y Trydydd. Mae cymdeithas y llwyrymwrthodwyr wedi rhoddi gwahoddiad i holl faerod y deyrnas i ddod i fyny i'r PaJas Grisial i'r wyl fawr a gynhelir yno y flwyddyn hon. Hyd yn hyn, nid oes yr un o faerod Cymru wedi hysbysu ei fod yn dod i fyny, ond gobeithio mai nid prinder maerod toetotalyddol sydd i crvfrif am hyn. Mewn gwlad mor sobr a Cbymru dylai fod digon o bersonau i'w chyn- rychioli yn mhrif wyl y blaid lesol hon.

Tsgolion Anenwadol yn Ngogledd Cymra. CHmhaliwyd cyfarfod o lywodraethwyr Cymdeithas Y sgolion Anenwadol a Brutan- aidd Gogledd Cymru ddydd Sadwrn, dan Jywyddieth y Parch John Hughes (Caergybi) is-lywydd. Etholwyd y swyddogion canlynol am v flwyddyn Llywydd, Mr R. Lie,vim'vn Jone-s, Rhyl is-lywydd, y Parch John Hughes, Caergybi; ysgrifenydd, y Parch K T. Davies, Rhyl; trysorydd mygedol, Mr Darbishire, Penmaenmawr. Hysbysodd y Cadeirydd fod y cyfrHiiiacIau gwirfoddol yn rhai o'r dosbarth.ndau yn bur isel, ac nad oedd Caergybi wedi cytranu ond yn ol 3Jc y pen ar gvfartaledd y presrrncMeb. 4 Y nesaf ydoedd Llanllechid (Bethesda) lie r oedd y cyfanswm yn Is 4fc. Yn y Rhyl yr 4 oedd yn 9s life, Dwygyfylchi 21s 2c, a y 4 Rhualit 20s 5ic. Dywedodd yr Ysgrifenydd fod Swvddfa Addysg wedi ysgrifenu i alw sylw at v ffaith fod y cyfraniadau trwirfoddol wedi discyn o 1161p 3s 3c yn 1S98 i 850p 10s lc y flwyddyn hon. Cytnnwvd ar rhestr o'r grants i ysgolion, a phenodwvd pwvlltjcr i ddosb^rthu ur.rhyw grants ycli-.vai.egcl a duerbynid.

Ymosodiad enbyd ger Penariag. Ddydd LIun, yn llys ynadol Buckley, caf- odd morwr o'r enw William Starll, tua, 30 mhvydd oed, ei gyhuddo o ymosod ar ddynes ieuanc a'i henw Fanny Price, Red Lion Inn, Ewloe, ger Penariag, nos Wener diweddaf. Dedfrydwyd y carcharor i chwe' m's o gar- chariad.

Y Pab. Yn Rhufain, ddydd Llun, gv. nasth y Pab yn hysbys enwau yr un ar dd-sg o gardinal- iaid newyddion a benodwyd ganddo. Yr cedd yr "Hen Lane," meddir, yn edrych yn dda.

Meddianu Arfaa Rhyfsl. Yn y cynghaws a ddygwyd dydd LIun yn mlaen gan Merchants fIyda golwg ar feddianu arfau yn y Persian Gulf, rhoddodd y Barnwr Grantham ddyfarniad yn ffafr yr amddiffyn- yddion, ar y tir nad oedd yr achwynwyr wedi myned i'r lie priodol. Yn Muscat yr oedd dyfarniad y rheithwyr o blaid yr achwynwyr.

Boddiad Alaethus yn Mhensarn Ddydd LInn, fel yr oedd ymwelydd yn ym- drochi yn Mhensarn, ger Abergele, tarawyd ef gan gramp, a suddodd cyn y gellid rhoi (lim cynorthwy iddo. Bu cwch o Golwyn Bay ar hyd y prydnawn yn ceisio dod o hyd i'r corff, ond yn aflwyddianus. Bernir fod y dyn anffodus yn perthyn i Fanceinion, a'i fod yn aros yn Mhensarn.

Estyit Oriau GweitMo. Nid yw masnachwyr Caerdydd yn credu llawer mewn cau eu siopau yn gynar, yn en- wedig os gallant elwa ychydig yn rhagor ar gefn eu gweithwyr drwy wneyd hyny. Yr wythnos hon mae dwy o siopau mawr y Ile yn bwriadu estyn eu horiau gwaith em fod eraill yn gwrthod cau yn gynar. Hefyd mae y siopau 'baco yn myn'd i ail agor eu lleoedd hwy ar y Sul, oherwydd rhaid i'r Cymro, meddir, gael ei getyn ar ddydd yr Arglwydd!!

Pum' Mil o Bunau! am beth? Dywedir fod rhyw foneddiges gyfoothog o Ddeheubarth AfFrica wedi cael ei chyflwyno i'r Frenhines yn ystod y tymhcr eleni drwy ddull tra anheilwng. Yr oedd y ddynes yn lied arianog, ac addawodd rhyw bum' mil o bunau i'r neb a lwyddai i'w cliael i brasenol- deb ei Mawrhydi; a dywedir fod un o wrag- edd llai arianog yn Lloegr wedi syrthio yn aberth i'r demtasiwn. Y mae yr holl helynt wedi dod i glustiau yr awdnrdodau, a byg- ythir y ddwy wraig a bygythion mawr.

Faint yw Pwys o Be? Yn llys yr heddgeidwaid yn Worship street, Llundaiu, gwrandawyd gwysiau yn erbyn Lipton (Cyfyngedig) am werthu te, i'r hwn y rhoddwyd desgrifiad ffugiol gyda golwg ar bwysau y te a werthid. Dang- osai y dystiolaeth fod y te yn cael ei werthu mewn pacedi, a'i fod wedi cael ei bwyso gyda'r papyr, fel mewn gwirionedd nad oedd pwys mewn papyr yn cynwys pwys o de. Mr Carson, Q.C., A.S., ar ran yr amddi- ffynyddion, a ddadleuai na chyflawnwyd trosedd a galwyd ar dystiolaeth i ddangos mai arferiad cyfFredinol y fasnach oedd pwyso'r te gyda'r papyr. Fodd bynag, darfu i'r ynadon ddirwyo yr amddiffyn- yddion i ddeg punt a phymtheg gini o gost- au. Ar gais Mr Carson,caniatawyd gwneyd apel.

Piti genyf dros Patagonia. Mae'n amlwg, debygwn, nad yw y Gwlad- fawyr yn Mhatagonia yn deall eu meddwl eu hunain, neu ynte eu bod yn rhanedig iawn. Nid oes fawr o amheuaeth nad oeddynt wedi cenhadu Mri Phillips ac Ap Iwan i wneyd eu goreu drostynt gyda Llywodraeth Lloegr, ac eto y foment y pellebrwyd hyny o Lun- dain i Buenos Ayres aeth yr holl Wladfawyr ar eu gliniau o flaen yr Arlywydd Roca. An- fonwyd "ymddiheuriad" iddo hefyd,—am ba beth, nis gwyddom, a hwythau yn pledio anwybodaeth hollol. Gwnaeth' yr helynt beth lies, er hyny. Addawa yr Arlywydd na bydd yn rhaid drilio ar y Sul, ae addawa wneyd y rheilffordd i fyny yn araf hyd yr Andes.

Y Fasnach Alcan. Mae rhagolygon y fasnach alcan yn gwell hau o wythnos i wythnos. Ymddengys fod yr organyddiaeth newydd yn mysg y meistri yn myned rhagddo yn foddhaol iawn. a bod y meistri a'r gweithwyr mewn gwell hwyl nag y buont o'r blaen ers llawer o amser. Ymuna rhai o'r meistri a'r gweithwyr yn yr alwad am wastadhad ar y cyflogau tuag i fyny yn hytrach na thuag i lawr. Am fod y fasnach' alcan yn Nghymru yn gwellhau, nis gall fod amheuaeth; a'r peth mawr sydd yn eisieu ar hyn o bryd yw ffyddlondeb yn y meistri a'r gweithwyr tuag at eu gilydd. Gyda ffyddlondeb ar bob tu, fe ellir eto estyn oes y fasnach alcan yn y Dyw.)g:1eth am lawer o flynyddoedd.

GWYLIAU HAF. "I lan y mor yr awn ar hynt, I gwmni'r gwynt a'r tonau Ac yno yn ei ddyfroedd glan Y dyddan nofiwn ninnau." Ymwelir a glanau y mor, ac a'r ffynonau a manau ereill gan filoedd o'n cenedl yn ystod misoedd yr haf. Mae llawer yn myn'd i geisio pleser ac adloniant yn unig yn ystod eu gwyliau, ond mae v j -vyafrif mawr yn myned er mwyn cael adfywiad ys- bryd ac adferiad iechyd a nerth, y rhai sydd wedi eu hamharu gan lafur, gofalon a phryder, yn cael eu hachosi gan helbulon bywyd neu gan ystormydd y tymhcrau blacnoral. Nid oes amheuaeth nad un o'r moddion goreu i gyrhaedd eu hamcan i sicrhau adfer- iad iechyd a nerth yw newid awyr a golyg- feydd a chwmpeini, ymdrochi yn v mor, ac yfed dyfroedd meddygol y ffynonau, gan fod v pethau hyn oil yn effeithio yn llesol ar y cvfansoddiad. Ond mewn trefn i sicrhau y daioni a'r lies mwyaf oddiwrth y cyfnewid- iad, dylai yr ymwelwyr a'r lanan, ac a'r ffynonau- wneyd defnydd o feddvglyn ad- gryfhaol nc effeithiol fel Quinine Bitters Gwilym Evan'—y meddvtrlyn enwocaf a mwyaf effeithiol er cydweithio a newid awyr er cynorthwyo natur i ymryddhau oddiwrth nychdod, ac i nerthu v cylla, cryfhau v eewynau a'r holl gyfansoddiad, a bwrw allan hob amhuredd o'r cyfansoddiad. Dyblir y lies Q|geir o'r gwyliau os gwneir defnydd prioool o Bitters Gwilym Evans pan yn newid awyr. Gwerthir tran fferyllwyr yn mhob man mewn poteli 2s 9c a 4s 6c yr un, neu anfonir ef drwy y post am y prisiau hyn yn unior- gvrchol oddiwrth y perchenoerion Quinine Bitters Ma.^nfr'p+m-ing Co., Limited, Llan- elly, South Wales.

I Daeargryn Ddychrynllyd yn IndIa Bu daeargryn difrifol yn Gilgit, yn yr In- dia, ddechreu yr wythnos ddiweddaf. Gyda'r eithriad o'r me dvgdy, yr hwn a ddinys riwyd yn llwyr, a thy gcrucnwyliwr y Llywcdraeth, yr hwn a niweidiwyd yn fawr, ni wnaed ne- mawr alaxias ar y dref. Or bryniau cyfagos, tre'glcdd clcgwyni enfawr i'r dyffryno^dd.

Damwain yn Rhnthyn. Nos Sadwrn, fel yr oedd Miss Mabel Al- ston, Bryn Rios, Rhutliyn (merch ieuengaf Mr R. Alston, Pias Newydd, Llanfwrog), yn gwyro allan o ffeaostr ystafel1 yn Mryn Rhos i dynu blodyn oddiar goeden, nyrth- icdd i lawr i ddyfnder mawr, gan niweidio ei phen yn ddychrynllyd, ac ofnir am ei had- feriad.

Barau Arlan yn y Tafwys. Gelwid y Tafwys yn afon arianaidd gan rai o'r beirdd Seisnig, y rhai oeddent fyw cyn iddi gael ei throi yn gyrchfan pob bud- reddi^ond ni feddyliodd neb y buasai llawer o arian i'w gael yn ei gwely er hyny, yr wythnos o'r blaen deuwyd o hyd i nifer o farau arian wedi eu cuddio ar y traeth yn- ddi, a cheisia yr awdurdoaau yn awr ddod o hyd i'w perchenog. Gwerth yr hyn a gaed yw tua haner can' punt, a chredir yn gyffred- in mai ffrwyth tai doriad ydynt.

"Ysgowndrel perffalth diegwyddor." Dywed M. de Pressense, yn y "Temps," na ddylai y Milwriad Saxie gael ei benodi yn llywydd y llys milwrol sydd i brofi Dreyfus yr ail waith. Paham? Am fod Saxie eisoes wedi datgan ei elyniaeth tuag at y carch'aror. Ateb Saxie i hyn ydyw fod Pressense yn "ysgowndrel perffatith" di- egwyddor. Dull gwyddogion Ffrainc o siarad ydyw hyn.

Damwain Angeool yn Merthyr Vale' Tra yr oedd dyn o'r enw Henry James yn mwynhau rhodfa ger y Sewage Farm, rhwng Merthyr Vale a Throedyrhiw, daeth dyn ieu- ,qmc* o'r enw David John James ar gefn ei ddwyolwyneg a thartwodd ef i lawr. Daeth olwynwr arall heibio ac aeth ar ymchwil am feddyg, ond yr oedd Henry James wedi ei ni- weidio yn angeuol, a bu farw yn mhen ugain mynyd. Yr oedd y t-rancedig yn 45 miwydd oed.

Pryder ar olPriodl I DIGWYDDIAD CYFFROUS. Yr oedd un o swyddogion ail-raddol Coleg y Cyflegrau, Sheerne-s, wedi pend?rfynu pri- cdi. Unwyd ef mewn glan briodas yn Eg- t.:lwys Minster nawn Mercher. Yr oedd yr awdurdodau llyngesol wedi bwriadu rhwys- tro'r briodas, ond methasant. Y nos hono aeth nifer o geidwaid perthynol i'r, coleg i dy'r briodacferch gyda'r pwrpas o arwain y gwr ieuanc yn ei ol. Tra, yn parotoi i ddilyn, aeth y swyddog i ystafell o'r neilldu, a. saeth- odd ei hun. Y mae y truan yn anymwybod- ol, ac nid oes gobaith y bydd iddo gael adfer- iad. Diau y clywir rhsgor am yr achos hwn eto.

Codi eyrif o'r Beddau. Mae tref Aberdeen, Ysgotland, wedi ei chyffroi trwyddli dll v dyddiati diweddaf gan ddatguddiadau difrifol yn nghylch y gladdfa gyhoeddus. Mae'r afreoleiddiwch' mwyaf ofnadwy wedi dod i'r golwg. Maent wedi cael allan fod y rha,i sydd, ac oedd, yn gofalu am y bed dau, wedi bod yn aflonyddu ar y cyrff er elw iddynt eu hunain. Mae llawer corff wedi ei godi, ac wedi ei gladdu gydag ereill yn bentwr ar eu gilydd, mewn pyllau wedi eu tori at y pwrpas. Mae ymchwil- iadau dyddiol yn cael eu gwneyd. Mor foreu a chwech ddydd Sadwrn, 'roedd rhai yn agor beddau teuluoedd, a chaed fod cyrff rhai oedd wedi eu newydd gladdu yn eisieu, a chaed cyrff ereill mewn beddau lie nad oeddynt i fod. Dygwyd, yr un dydd, Wil- liam Coutts, cyn-arolygydd! claddfa Well- field, o flaen y fainc am halogi beddau ac am dyngu anudon. Traddodwyd ef i sefyll ei brawf. Yr oedd naw cyhuddiad arall yn ei erbyn, ac mor ddifrifol yr ystyrir y trosedd fel y gwrthodwyd iddo gael bod yn rhydd dan feichiau. Tebyg y cospir hwn, ac nid heb achos. Feallai, pe wedi troseddu yn yr Aifft, ac wedi lladd dynion byw hefyd, y cawsai rodd gan y Llywodraeth.

Cymeriad Dyddorol yn Llandderfel. Y mae yn LIandderfel hen wr o'r enw Mr William Pamplin, yn 92 mlwydd oed, yn byw, yr hwn a fu yn eistedd am ddeng mlynedd o dan weinidogaeth y Parch John Owen-ysgriferlydd cyntaf y Fefibl Gym- deithas. 0 dan weinidogaeth efengylaidd Mr Owen y cafodd droedigaeth, ac efe a'i derbvniodd yn gyflawn aelod o Eglwys Loegr, ac a roddodd y Sacrament iddo y waith oryntaf. Cofia ei gynghorion heddyw, a chtofia yn dda am ei gladdedigaeth, er nad oedd efe ei hun yn bresenol, gan ei fod yn gwarchod i holl aelodau y teulu i fyned. Cytundeb Haner y FFfordd.

Cyfarfod Llenyddol Ardadwy. CyHhaliwyd y cyfarfodydd llenyddol Eglwysig uchod yn y Dyffryn, dydd Sad- wrn. Llywydd, y Parch D. R. Lewis, rheithor Llanenddwyn; arweinydd, Mr R. Jones-Morris, Talsarnau bt'irniad y gerdd- oriaeth, Mr Jcnes, organyda, Maentwrog; cyfeilwyr, Mr Benjamin Roberts, Dyffryn; Miss Hughes, Harlech; a Mr Davies, Llan- fair. Gwobrwywyd Miss Lizzie J. PrICe, Harlech G. R. Williams, Llanfair Cor Undebol Harlech a La.nfair; Wm. Wiliams, Llanfair.—Cyfarfod yr hwyr Gwobrwywyd Miss Thomas, Llanfair; E. M. Evans, Abermaw; Cor Harlech, dan arweiniad Mr Humphrey Williams Miss Thomas, Llan- fair Miss Parry Jones, Harlech Parti o Harlech; Sam. Davie's Dyffryn; David Evans, Porthmadog; G. R. \Viliiams,Llan- fair Cor y Dyffryn Miss Mary Griffith, Talsarnau; Gecrge B. Jones, King's Mill, Dyffryn. Cafwyd cyfarfodydd llwyddian- nus ac y mae v llwyddiant i'w bricdoli i fesur mawr i lafur yr ysgrifenydd, Mr G. R. Williams, Llanfair.

"LIu dof yw'r llewod hyfion." Dycld Mawrth, aeth y Parch H. Vivian Turret, St. Stephen's, South Kensington, Llundain, i fewn i ffau y llewod, yn yr ar-' ddangosfa yn Earl's Court,Llundain, gyda'r trainer, gan aros i fewn am chwe' mynyd 1

A byw wedyn, nen beidio 1" Cymerodd priodas le yn Galena, Kansas, America, y dydd o'r blaen, rhwng Mrs Mary Douglas, 102 mlwydd! oed, a James Morgan, yr hwn sydd yn 70 mlwydd oed!

Twnel o'r Alban i'rlwerddon. Gellid gwneyd y twnel o Ysgotland i'r Iwerddton trwy un o dair ffordd, yn amrywio o un ar ddeg i bedair ar hugain o fiildiroedd mewn hyd. Credir mai yr hynaf o'r tair a fyddai y ffordd oreu. Yr amcangyfrif o'r draul ydyw deng mil o bunau. Beth yw hyny i Ganghellydd Trysorlys Prydain Fawr -yn enwedig gan mai Syr Hicks-Beach ydyw efe yn digwydd bod ar hyn o bryd ? A'r cwbl y gofynir i'r Llywodraeth ei wneyd yw meichiafu am y 11 og yn ol tair punt y cant.

Codi el chorff o'r bedd. Mewn pentref o'r enw- Orby, yn swydd Lin- coln, codwyd corph dynes, o'r enw Mary Bell, o'i bedd, trwy orchymyn yr Ysgrifenydd Car- trefol. Dydd Mawrth, cynhaliwyd treng- holiad arno; ac wedi ymgynghoriad dyfaiam oriau, dychwelodd y rheithwyr ddedfryd o "Lofiruddiaeth gwirfoddol" yn erbyn ei gwr, Edward Bell. Cyhuddir ef o roddi gwenwyn iddi.

Ddim yn tanio ar blant a gwragedd. Gwyr y Filipinos nad yw byddin yr Amer- ica yn arfer tanio ar blant a gwragedd. Am hyny, pan wedi eu gorchfygu, ae yn encilio, dodasant eu merched a'u plant o flaen eu rheng; ac yn y fan, wrth gwrs, ataliodd yr Americaniaid rhag anfon ychwaneg o log- belenau i'w canol. Dyma y modd i ddianc yn groeniach yn Ynyscedd y Jhilippiniaid, debygid.

Rwsia yn gormesn. Apelia y Pwyliaid at y gynhadledd hedd- wch am gyfiawnder. Yn eu dadganiad, dy- wedant eiriau cryfion am ormes Llywcdraeth Rwssia ar eu gwliid. Yr ydys yn rhwym o gydymdeimlo a'u hochain. Ond, ofnwn nas gall y gynhadledd wneyd dim er estyn gwar- edigaeth i'r Pwyliaid, druain! mwy nag y gall hi gynorthwyo Ffinland yn ei cbyfwng hithau.

Cymanfa Goffa Tapymarian. Y mae heiio wrth y drws. CynheKr hi yn y Pafilion yn Nghaernarfon, ddydd Llun nesaf. Tyfoddl i fod yn rhywboth mwy na chymanfa ganu sirol enwad, a dyna'r paham yr ydym yn galw sylw at yr wyl yn y fan hon. Sefydlwyd hi yn 1885 er cof am y cerddor Tanymarian. Tair mil oedd yn cymeryd rhan yn nghanu yr wyl gyntaf. Emlyn ac Eos Morlais oedd yr arweinwyr. Disgwylir oddeutu pum' mil o gantorion eleni, a chor o offerynwyr. Tymhor cysglvd, swrth, yw hi ar bobpeth cysegredig ar hyn o bryd, ond ni fynwn goelio fod sel gyda cherddoriaeth gynulleidfaol wedi hepian. Teimlir chwil- frydedd cyffredlinol am glywed peroriaeth y briodas rhwng y lleisiau dynol a'r offerynau. Ni bu. yn Ngwynedd ei gyffelyb o'r blaen. Ni raid ychwanegu gair am gymhwysder Dr Jos- eph Parry fel arweinydd. Coelio yr ydym nas gall neb wneyd rhagorach caredigrwydd ag ef ei hun na myned i Wyl Goffa Tanymar- ian.

71 milldir mewn awr. Mae cwmni Rhsilffordd y London and North Western yn gallu ymfalchio yn fawr yn yr ager-beiriant nerthol y maent wedi droi allan yn ddiweddar. Galluogwyd y perchenogion i redeg rhes o gerbydau gyda'r cyflymdra anarferol o 71 milldir yr awr. Tro- wyd y peiriant hwn allan o weithfa y cwmni. Mae rhai o gwmniau y wlad yn anfon archeb- ion i America, ac un rheswm sydd ganddynt yw fod y gwaith yn rhatach. Er cymaint ddywedir yn erbyn gweithfaoedd y wlad hon, ni wneir gwell gwaith a chadarnach a gonest- ach mewn unrhyw wlad arall. Gall fod ych- ydig y^ ddrutach, ond mae'n talu yn well yn y pen draw.

Yr achos o Ysgarlaeth o Sir Drefaldw) n. Yn Llys Ysgariadh, Llundain, ddydd Llun, o flaen y Barnwr Barnes, gwnaeth Dr Beddoes, yr hwn tu yn aflwyddianus yn ei gyfryngiad, yr wythnos ddiweddaf, yn nghynghaws Edwards yn erbyn Edwards a Wilson, gais i gyfryngu eto er rhwystro i'r ysgariad fod yn derfynol. Dywedai ei fod yn cyfryngu yn yr achos, diweddar fel yr oeocl, oherwydd ei fod o dan yr argraff y chwe mss fyned heibio; ac yn awr yr oedd arno eisieu mwy o amser i osod acho-s o flaen y. Queen's Proctor, yr iiwn a allasai gyfryngii yn y mater. Ei Arglwyddiaeth: Ond fe gafodd v Queen's Proctor dd^unaw mis i ystyried a wnai gvfryngu. Yr ydych chwi wedi cyf- ryngu, a. buoch yn aflwyddiannus. Nid oes dim yn awr yn rhwystro l r archeb fod yn derfynol.

Prydnawn dvdd Llun bu farw Mr Robt. Ascroft, yr aelod Seneddol Toriaidd dros Oldham. z Y mae Arglwydd Wolseley, y prlf gad- lywvdd. yn mvned r- daith i archwiho yr amduiffyiifeydd.

PeMrn heb wifran. Y mae Llywodraeth Trinidad y:i bwr'adu sefydlu trafodaeth gyda Tobago, ei thalaeth, I drwy gyfrwng cyfundrefn yr Italiad ieuanc Marconi, a hyny drwy bellebru heb wifr;i-p Ymddiriedir y gwaith o ddwyn hya oacham- gylch i Syr William H. Preece, Caernarfon.

0 ofid i angeu. Nos Wener diweddaf. ail benblwvdd lvanv- olaeth ei gwr, dai-fu i Annie Forsyth, gwernrv ieuanc gyda dau b!entyn, yn byw yn I'coles, gymeryd ceiniogwerth o wenwyn. •;wnaed pob ymdrech i'w gwaredu, ond bu firw yn mhen deuddeng awr. Gadawodd Iythyr yn gofyn ar iddi gael ei chladdu gyda'i gwr; d dywedai os na roddai derfyn ar ei he; v.oes ei hun, y byddai iddi lofruddio ei pliimt.

Gwres yr Has!. 0 dan dywyniadau tesog yr haul ddydd Sadwrn, torodd tan allan yn Normanton, gan achosi niweidiau mawrion. Torodd y tan drwy nenfwd. Llosgwyd buarth goed oedd yn ymyl. Gwnaed niwed hefyd i gapel yr Annibynwyr oedd ger y fan. Yn ffodus, diangodd Gwesty Llinell y Canoldir heb un- rhyw niwed.

Dr Tanner, A.S. Yn Adran Ysgariaeth, Dublin, rhoddwvd ciniatad i weinyddu ar Dr Tanner, A.S., drwy lythyr cofrestredig, ddeiseb ar ran ci wraig am ysgariad. Tynwyd y ddeiseb allan oddeutu mis yn ol, ond yr oedd Dr Tanner wedi cau ei hunan i fyny yn nhy ei wraig yn Cork; ac aneffeithiol fu pob cais i weinyddu arno.

Boddi wrth Ymdrochi. Tra yn ymdrochi, ddydd Sul, bu foddi Mat-hew Davidson yn South Shields. Bodd- odd Dora Sutherland, geneth fechan, yn South Shields, ddydd Sul. Bu Charles Hayson, 16 miwydd oed, gwas siop, foddi yn Harbwr Portsmouth. Aeth boneddwr an- adnabyddus i ymdrochi yn Southend yn un- ion wedi mwynhau ciniaw da, prydnawn dydd Sul. Bu foddi.

BwrCd Gwarcheldwaid Dolgellau DYDD SA DWRN.-—Presenol; Dr Chatles Williams (cadeirydd), Parch Edward Hughes, rMri M. J Morris, Hugh Evans, Wm Williams, R. Hughes, David Tudor, M. G. Williams, Hugh vail (Llandec- wyn), 'John Roberts, Howell Pugh, R. Jones, Wm. Lloyd, C. Roberts, Owen Jones, Ellis Williams, W. R. Richardson (clerc cynorthwyol), Thomas Parry, Wm. Davies, a Hugh Roberts (meistr v tloty). BUCHFRECHIAD. Penodwyd Dr Lloyd, Abergynolwyn, yn fuchfrechwr cy- hoeddus dros ddosbarth Talyllyn a Llan- egryn, yn lie Dr Rowands, Towyn, ar yr un teleru a'r buchfechwyr eraill a berthynent i'r Undeb. C\!NvDRETHGASGLYDD LLANEN- DDWYN.—Ar gynygiad Mr M. J. Morris, yn cael ei gefnogi gan Mr J. P. Jones, pen- derfynwyd anfon at feichniafon Mr D. LL Pugh yn gofyn am i lyfrau y dreth perth- ynol i blwvf Llanenddwyn gael eu rhoddi i fyny yn ddioed. DWFR I'R TLOTTY.-AHan o bump o geisiadau (tenders) i gyflenwi y tlotty a dwfr o Gronfa Ddwfr Dolgellau, derbyn- iwyd tender Mr Jo-in Minshall, Croesos- wallt, am 16p 10s. OL-DDYLED.—Pasiwvd i vsgrifenu at overseers AbclTnaw o barth i'r cl-ddyled o 106p. Dywedir fod gweithiwr yn Mannheim o'r enw Montag, yn ymyl Berlin, yr AI wedi dyfei-io tanwvdd newydd. Y ni:;e yn meddu mwy o wres dair gwaith na --io Siles-a neu Ysgotig, ac ni chyst ond haner y I)r; Ni wyddys pa beth ydyw nntur ei gyfansoddi id, ond y mae mawn a chlai yn elfenau nmlwg ynddo. Cadbury's Cocoa has a world-wide reputa- tion as a delicious strengthening beverage and a valuable nutritive food. "The Lan- cet" says it represents the "standard of high- est purity." Always insist on having Cad- bury's sold only in packets and tins as other Cocoas are often substituted for the sake of extra profit.

ETKQLIAD BEHEU EDINBURGH BUDDUGOLIAETH RYDDFRYDOL ARDDERCHOG. Dydd Lhin cymerodd etholiad Dehai; Edinburgh le. Yr ymgeiswyr oeddynt Mi Dewar (Rhyddfrydwr) a'r Cadfridog Wan- chope (Coidwadwr). Yn 1895 cafodd Mr R. Cox (Rhyddfrydwr Undebol) 4802 o bleidleisiau, a Mr H. W. Paul (Rhyddfryd- wr) 4705; mwyafrif Toriaidd, 97. Fel y canlyn y pk'.uieisiwyd ddydd Llun:- Dewar (Rhyddfrydwr) 5820 W anchope (Ceidwadwr) 4989 Mwyafrif Rhyddfrvdol 831 1

BRWYDR WATERLOO. Ymae pedair blynedd a phedwar ugain i ddydd Sul diweddaf, o ran dyddiad, er pan ymJaddwyd y frwydr fawr yn Wat erloo. I)¡g- wyddodd hyn Mehefin 18fed, 1815. Vvrfh gyfeirio at y ffaith, dywedodd un o wyr hyawdl pwlpud Llundain, fod yn yr adog yma gyfle ardderchog i wasgaru egwycidorion heddweh drwy'r byd i gyd.

RHYBBB LLAFiR AR LAN Y MOR YN Y RHYL. ARAETH GAN MR LLOYD GEORGE, A.S. Yn ->.iy'r Cyffredin, ddydd Mawrth, Mr Lloyd George a gynygiodd fod yr archeb i drosglwyddo y Local Government Provision- al Order (No. 14) Bill i gael ei ddarllen a'i daflu allan, ac fod ymesur i gael ei dros- glwyddo i Bwyllgor yr Heddgeidwaid ac Iechyd. Eglurodd fod y mesur hwn yn cyn- wys provisional order er rheoleiddio cyfar- fodydd ar lan y mor yn y Rhyl. Gwrth- wynebai i'r gallu yma gael ei roi drwy pro- visional order heb ymchwiliad gan ryw bwyll- gor o'r Ty. Yn ystod ei araeth gwnaeth Mr Lloyd George gyfeiriad at y dadleuon duwinyddol ar lan y mor yn y Rhyl, a hawl- iai ryddid llafar; ac apehai at y Ty i anfon y mesur i Bwyllgor yrHeddgeidwaid ac Iechyd. wysiadu y cwrs a argymhellwyd. Mr Gray a obeithiai na byddai i'r Ty fab- Air S. Smith a ddywedai nad oedd yn erbyn rheolaeth resymol; ond y corff mwyaf priodol i benderfynu hyn oedd Pwyllgor yr Heddgeidwaid ac Iechyd, y rhai oeddynt yn deall y gyfraith yn dda; ac am hyny y cefnogai ef y cynygiad. Cymerwyd rhan yn y ddadl gan amryw, a sylwodd Mr Herbert Lewis fod rhyddid llafar yn y pwnc, a gobeithiai yr anfonid y mesur i bwvll- gor. Ar y diwedd pleidleisiwyd dros gynygiad Mr Lloyd George gan 107, yn erbyn 200.

TN MTD Y GWEIIHIKR. SEFYLL ALLAN AR GAMLAS MAiN CETNION. Y mae'r anghydwelediad yn nghylch cyf- logau yn Nghamlas Manceinion wedi arwain i helynt anisgwyliadwy. Effeithia hyn ar ddwy fil o labrwyr y dociau. Y pwnc mewn dadl yw yr amser i dalu y cyflogau. Dydt: Gwener gwnaeth y meistradoedd yn hysbys na thelid o hyn allan ond ar brydnawn dydd Sadwrn. Penderfynodd y gweithwyr i beidio myned at eu gwaith hyd nes y tynir y rheol newydd yn ol.

YR ARWEINYDD RHYDDFRYDOL A'R TRAESV AAL Bu Syr Herr- Campbell-Bannerman yn siarad yn Ilforl Jdydd Sadwrn. Nid oedd y Rhyddfrydwyr, meddai, mewn mantais i farnu gwladlywiaeth y Llywcdraeth hyd nes y gwelent y papyrau a addawyd gan y Gwein- idogion. Hyd nes y ceir ythai hyn, ofer- edd ydyw siarad; ac y mae siarad heb wybod- aeth yn rhwym o fod yn niweidiol i fuddian- au y wjad hon. Nid oedd ef yn gweled, fel y mynai rhai pobl; arwyddion rhyfel. Yr oedd amryw o gwynion yr estroniaid (yr Uit- landers) a sail iddynt; ond a ddangoswyd doethineb yn y gynhadledd a ganhaliwyd yn ddiweddar, nis gallai efe ar hyn o bryd ddweyd.

Yn gynar boreu dydd Sadwrn, llosgwyd adeiladau y Meistri Brodyr Young, masnach- wyr mewn gwair a gwellt, York read, King's Cross, Llundain. Yr oedd oddeutu chwech ar hugain o geffylau yn yr adeilad. Ni Iwyddwyd i aehub ond un ceffyl, a syrthiodd y pump ar hugain arall o'r anifeiliaid yn aberth i'r fftamau. Llwyr losgwyd yr ad- eilad. Y mae Mr Robson wedi llwyddo i ddwyn ei Fesur, yr h'v a elwir yn "Half-Timers' Bill," i'r peth ne1- at fod yn ddeddf. Arn- can y mesur ydyw codi safon cedran plant i fod yn yr ysgol, ac i fyned i weithio. Ych- ydig o gefnogaeth y mae Mr Robson wedi ei g-ael oddiwrth aelodau y Weinyddiaeth, ond y mae ganddo lu o bleidwyr yn perthyn i holl bleidiau v Ty. Prif wrthwynebwyr y mesur yw Mr Geo'C't> hi::p!ey, ac \rgl v. cul Cranbourne ond cariwyd y brif adran gyda mwyafrif mawr, a gellir ei ystyried yn ym- arferol yn ddeddf. Cwynai Syr Alfred Hickman yn anghyffredin yn erbyn y mesur, gan daeru y dylai Mr Robson dalu am fwyd i'r plant, gan na chaent gynorthwyo eu rhieni drwy enill ychydig sylitau ond gof- alodd Mr J. Wilson am atebiad i'r pwynt i'r dim, sef y gellid osgoi y prinder a'r an- hawsder hyny trwy dalu rhagor o gyflog i'r rhieni. Ychydig cyn un o'r gloch ddydd Mercher, bu damwain arswydus i warchodwr "tren y relwe uwch ben" yn Lerpwl. Rhoddodd ei ben allan, a'r canlyniad fu iddo daraw yn er- byn yr ochr, a'i anafu mor dost fel y bu farw yn y fan.

CHWAREL Y PENRHTH. CYHUDDIAD DIFRIFOL Y NERBYN CHWARELWYR. Yn heddlys Bangor, ddydd Mawrth, ger- L bron Mr Thomas Lewis ac ynadoji ereiil, cy- huddwyd Daniel Williams, Gerlan; Benja- ■ min W. Owen, Grey street; a William Evans, Caellwyr.grydd, Bethesda, o ladrata nifer o geryg o Cn.wa.rel y Penrhyn. Erlynai yr Aroiygydd Rowlands ar ran yr heddgeidwaid, ac aruddjffynai Mr D. Gi-iffitii DaVies. Wrth agor yr achos, dywedcdd Mr Rowlands fod j Daniel Williaais i fyny i tu.a'r cyntal o I e- < hefin yn gweithio yn Chwarel y Penrhvn. Fel canlyniad i hy^by-rwydd oddiwrth swydd- ogion y chwarel darfu i farciwr fyned i'r chwarel tua. phump o'r gloch foreu y cyntaf cyfisol, a gweltd y diffynydd a rhyw olwg amheus arno. Ni ddlywedcdd y marciwr ddim wrtho, ond aeth i hyebysu swyddog arall, ac aethant i wal y diffynyad g^-cLi'u gil- ydd. Caiifyddlasant nifer o iechi perthynol i Arglwydd Penrhyn. Mr William Davies a ddywedodd mai marciwr ydoedd yn Chwar- el y Penrhyn. Darfu iddlo ar y cyntaf cy- fisol fyned i'r chwarel ychydig cyn pump o'r gloch yn y boreu, a g-welo-dd y diffynydd yn gweithio yn ei wal. Yr oedd rhyw < Iv g amheus arno, a darfu i'r tvst hysbysu y mater i'r prif farciwr, Mr Griffith Samuel Jones.— Mewn croesholiad, dywedodd y tyst-nad oedd ganddo ef ddim yn erbyn y diffynydd i fyny i'r adeg bresenol. Mr G. Samuel Jones a dystiodd' iddo, fel canlyniad i'r byn a ddy- wedwyd wrtho gan y tyst diweddaf, ymweled a gwal y diffynydd yn rghwmni rcaxciwr arall. Canfyddwyd yn y wal nifer o lechi oeddynt yn ymddaiigcs fel pe wedi -,x;-IN-chu, a gofyn- wyd i'r diffynydd beth cedd y rheswm am hyny. Atebodd fod ei wal yn gcllwng dwr ond gan nad oedd hyny yn ddigon 0 refewm, darfu i'r tyst ei gyhuddo o gymeryd y ceryg o'r "cwt cyfri." AdJdbfocld y diffynydd ei euogrwydd ar unwaith. Mewn crc ^holi id, dywedodd y tyst ei fod yn adrnabcd y diffyn- ydd er's Idros ugain mlynedd, ac yr oedd gan- ddo ef bob amser y syniaduchaf am ei gymer- I iad. Mr Williams, o swyddfa y chwarel, a ddywedodd mai gwerth y ceryg a ladratawyd oedd Is 3c.—Croesholwyd Ni fyddai y di- ffynydd ond tua 5c yn ei enill pe wedi eu llaclrata. Addefodd Mr D. Griffith Davies eucgrwydd ar ran y diffynydd,ac ei-iv) ,ai ar i'r fainc ymddwyn tuagat y diffynydd dan iK.eddf y Troseddwyr Cyntaf. Yr aedd bob amser wecii cario cymeriad rhagcrcl. GúÜaiai yn ddwys am yr hyn cedd wedi <wg vy ld,ac r oedd eisoes wedi ei go-pi trwy gael ei droi i ffwrdd o'r chwarel. Dygwyd cyhuddiad cy- ffelyb yn erbyn Beffijamin W illuim Owen, Grey street, yr hwn a addefodki iddo ladrata 21 o lechi. Gwnaeth Mr Davies yr un cais at y fainc yn yr achos hwn eto. — Mewn ateb- I iad i'r fainc, dywedcdld yr Arolygydd Row- lands fod yno gwynion parhaus fod ceryg yn cael eu eymci-yd o'r chwarel gan rywrai. Ar ol trafcdl y mater gydalu gilydd, hysby- odd cadeirydd yr ynadon fod y ddau ddiffyn- ydd yn ago-red i ddirwy o ugain. punt. Ond yr oeddvnt yn cymeryd golwg vsgafn ar yr achos, ac am ollwng y ddau yn rhydd dan Ddeddf y Tro^Jdwyr Cs-ntaf. Rkwymwyd hwynt yn y swTn. o lOp am chwe' mis i ddod i fyny am ddyfarniad os y gelwiJ Dynynt. Yn yr achos nesaf cyhuddwyd illiam Erans. Caellwyngrydidi, o ladrata. 392 o kehi. Rhodd- wyd tystiolaethau cyffe.lyb yn yr achos hwn eto. Gan iiidoedcl neb yn yirddangos ar ran y diffynydd gofyncdd y fainc a oedd rhyw un yn v llys yn adnabo<I y diffynydd. Ccdodd Mr William Griffith, glo fasr,achydd, Caellwyngrydd, ar ei draed, a dywedodd fod y diffynydd bob amser o gymeriad Ga, ac yr oedd ef wedi ei frawychu yn ddirfawr pan glvwodd am y fath gyhuddiad yn e- erbyn. Gofvnodd y fainc i'r Rhingyll Owen a oedd ganddo ef rywbeth i'w ddwe.d i!m y diffyn- vdd. Atebodd y Rhingyll nad ce-ddi ganddo ddim ffafriol. Ar un amigylchiad ad.de.fodd y diffynydd ei eaogi-wydd o ladrata pytatws newydd o erddi yn ardal Bethesda. Yr oedd y fainc vn barnu yr achos yma yn fwy difrifol n'r achos yn erbyn y ddau arall, a buasent vn dirwyo y diffynydd onibai i'r clerc dldweye] nas gallent wneyd hyny oher- wyd fod y gwerth yr hyn a ladrntawyd dros ddwy bunt. Yr oedd yn rhaid iddynt felly ei anfon i e-nrchar, neu ei ollwYlg yn rhydd dan Ddeddf y Troseddwyr Cyntaf. Fodd bynag, yr ceddvnt am rcnldi un cyfle i-.do yn- tau, a'i ollwng yn. rhydd dan y dcieddf y crybwyllwyd am dani.

Llai o Bersoniaid. Nid oes cvmaint yn myned rty offeiriaid awr ag yr oedd flynyddau yn ol. Er etngyaifft, vn 1871 yr oedd nifer y clerigwyr yn 2U,t>y4, neu un clerigwr ar gyfer 1097 o devrnon. Yn 1881, nifer v clerigwyr dd 21,663, neu un ar gyfer 1,199 o bersonau. Er 1891 mae y nifer wedi lleihau mwy fvth. Cyfrifir nad oes ar hyn o bryd ragor nag un cklr;gw r ar gyfer 1,C).5 o'r boblogaeth. Addysg y Plant.

Beth yw "Reverend?" Y mae hwn yn deitl a chwenychir gan lawer, a fawrygir gan rai, a ddiystvrir gan ereill, ac a gondemnir yn ddiarbed g;an nifer o bobl. Nid peth ffol fyddai chwilio hanes ei darddiad. Y mae yn amlwg yn hen deitl-mor hen a thaenelliad babanod; ac erbyn heddvw y mae iddo luaws g berthvnas- au tebvg iddo ei hun. Y mae un yn "Wir- barchedig." a'r llall yn "Dra-pbareheclig;" un yn "Barch," a'r llall yn "Hynarcii." Sonir am yr e,gob fel "Ei Arglwyddiaeth," a'r archesgob fel "E Ras," tra yr anerchir ar adeg fel "Y Tad yn Nuw," A-c. Yr im epil ydynt ac oni fuasai yn ddoeth i ni fel Bedyddwyr alltudio yr holl dylwyth o'n plith ? Chwareu teg i Spurgeon a'i gyfeill- ion gwaherddid y "Reverend" i'w cym- deithas frawdol hwy. Buasai yn gprphwy- yn ddigon naturiol gyda ni fel Radicaliaid crefyddol, syml, ac ysgrythyrol, pe oytunent i ymlanhau oddiwrth y tipyn pabvddiaetb hwn. Tuedd y "Rev." yw creu dosbarth rc offeiriadaeth ddynol, tra yr ydym ninnau yn pwysleis.:o ar y gwirionedd pwysig mai brawdoliaeth yw yr eglwys.

Prepared under Medical I b FERRU-COGOAl ENRICHES THE BLOOD. I FREE SAMPLES SENT TO ALL ■ On Aiyplication (mentioning ¡¡do Paper) to th,, B FERRU-COCOA MANUFACTURING CO. LTD. ■ ;12! GOS'.VKLb ROAD. LOSPOS. C.C. ■ df¡,Y'.J Ceisir yn y fasnach Alcan drwy Ddeh^udir Cymru i ffurfio uncliaeth yn y rheoiau, y cyflogau, a'r prisiau y gwerthir yr alcan i'r farchnad. Dywedir os y cvtuna y meistri i wneyd hyn y ceir gwell cyflogau i'r gweith- wyr yn y pen draw.

Y GOLWG YN DDRWG. DiedcMa Iluaws o bersonau gan wendid neu dduivr ar y "'olwg, neu amrantau ac eiliau afiach. Anfoner eerdvil at S. Green, 210, Lambeth Road. London, am lyfr yn trin ar "Pa fodd i gadw v golvgon." Dywed wrthych am Enaint Sino^ton at r llygaid, a'r hwn 1-^ mae 300 mlynedd o air da.. Gwerthir gan fferyllwyr ac ys- tors n:ewn potiau pridd, ami 2s. Gwerthir gan fferyllwyr ac ys- tors mown potiau pridd, ami 2s.

A, MOST DELICIOUS LEMONADE. Eiffel Tower Lemonade is made from the finest lemons, and the great advantage is that it is partly manufactured in Italy in the midst of the lemon orchards. The lemons are taken direct from the trees to the fac- tcry to commence their transformation into Eiffel Tower Lemonade. A 4 £ d bottle of Eiffel Tower 'Lemonade makes 2 gallons of delicious Lemonade. If you cannot get it from your Grocer, send 4d to G. Foster 2 Clark and Co.. 3466. Eiffel Tower Factory, Maidstcne, for a bottle.